Uit den omtrek."
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
*et aakfcm zaad gevoed, afkomstig uit een
groot Duitsch zaadpakhuis. Het is keaschet-
jend, dat in geen enkel geval in de heele stad
de minste schade is gedaan aan de aangren
zende gebouwen, die aan Engelschen toebe
hoorden.
Een menigte van 2000 man verwoestte nog
,Örie bierrestaurants, alsmede een zeer groot
gebouw in de Rossikstraat. Dit gebouw werd
ïn brand gestoken, terwijl van de meubelen
een vreugdevuur in het midden van de straat
jrerd gestookt. Ook een restaurant in de Van
Brandisstraat werd verwoest.
Een beeld van koning Eduard bracht de
menigte naar het stadhuis, waar het op het
Voorplein op een pilaar werd gezet, terwijl de
menschen „Rule Brittannia'' zongen.
Om half elf ging hel werk der verwoesting
zijn gang onder de kreten van „Lusdtania",
„Kindermoordenaars", „onze krijgsgevange
nen gewroken". De vlammen van de bran
dende gebouwen verlichtten den hemel naar
alle windrichtingen. Over het algemeen was
de menigte noch dronken, noch wanordelijk,
tenzij dan in den zin der wet, zij pasten uit
sluitend een taktiek van vergelding voor de
wreedheden der Duitschers toe.
Kameroverzicht
Tweede Kamer.
Woensdag w.rrd voortgezet de behandeling
van het buitengewoon oorlogscrediet met de
motie-Ter Laan enz.
De Minister zette uiteen, dat verantwoording
van de gedane uitgaven thans niet mogelijk
is en veronderstelde dat van de 100 millioeu
oorlogscrediet nog 15 iniliióen beschikbaar is.
Wal de landtbouwverk)ven van de arbeiders
betreft, de contdole in een zekere streek, be
wees, dat van 2S arbeiders 8 dat verlof niet
noocag hadden. De minister kon niet toezeg
gen, dat voor een gedeelte der oudste land
weerlichting, dat vrijwillig bleef, andere groe
pen, erlof zouden krijgen.
Veriofverleeming op 1 Mei zou tot gevolg
hebben gefliad, dat velen plotseling sociaal
democraten bleken. Na de demobilisatie zal
spr. een rapport over de mobilisatie uitbren
gen. Tegen langdurige straffen, waardoor hel
vcr'")f te loor gaat, hoopt spr. maatregelen
te kunnen treffen.
De minister verklaart, dat ook van den vijl
den landbouw-verlofdog aan arbeiders de
vergoeding zal worden toegekend. Hij verde
digt het beginsel ten grondslag liggend aan
de regeling van de vergoeding aan de gezin
nen van gemobiliseerden, doch hij zal de bur
gemeesters aanschrijven goed toe te zien en
ij rel te schriel te zijn. De bedragen der ver
goedingen voor de inkwartiering met en.zon
der voeding, acht de minister voldoende. Wat
de opleiding van hel reserve-kader betreft,
trots de goedgeslaagde mobilisatie was 'hel
goed, dat ons land, de eerste maand niét in
den oorlog werd gewikkeld, daar het leger
geconsolideerd moest worden zoodat van op
leiding niets kon komen. Thans is deze zaak
weder krachtig ter hand genomen, zoodat na
1 Augustus reods 400 reserve-officieren zijn
afgeleverd.
De Minister verklaart z»ich tegen de motie
ter Laan en zegt, dat beperking van het recht
van vereeniging en vergadering steun vindt
in de wet en -dringend ncodig kan zijn. Spr
gispt cj publicatie van de geheime circulaire
van den Opperbevelhebber >n zake de mobi
lisatieclubs, welke bhjik geeft wjn sociaal
democratische spionnage, en leidt tot contra-
spionnage cn tot de politicstraf. De lezing
van het „Volk" is, al -treedt het blad vaak te
gen de tucht in het leger op, nergens verbo
den, slechts door 17 commandanten wordt
de verspreiding belemmerd.
De minister eindigde met te zeggen, dat
debatten, als thans gevoerd, méér schade
doen aan den geest in het leger dian enkele
officieren zouden kunnen doen.
De heer Ter Laan trekt op grond van
de tegemoetkomende houding van den mi
nister, zijn motie in, daar bleek, dat als het
van den minister afhing, on-ders tegenover
sociaal-democraten zou worden opgetreden
De wetsontwerpen betreffende het buiten
gewoon oorlogskrcdiet en den slaat van be
leg werden daarna z-h.s. aangenomen even
als «die supplctosre oorlogsbegrooting 1914
(verhooging pén si oenen onderofficieren en
minderen) en het wetsout wetrp houdende bij
zondere maatregelen met betrekking tot de
lichting 1916.
De vergadering wordt verdaagd tot Dinsdag
half twaalf.
Uit de Pers.
Onze pers in 2uit6ch licht*
Tegenover de vele dwaze of zonderlinge be
weringen en opvattingen in de Duitsche pers
over de houding van ons volk en onze pers
schrijft de N. C. verdienen die welke
blijk geven van juister inzicht te worden ver
meld. Een in vele opzichten zeer juiste opvat
ting van zaken trof de redactie van dit blad
in de „Voss. Ztg." van 2 Mei, waarin één in
ons land wonend Duitscher o. a. betoogt
„Het is niet mogelijk voor een vreemde
ling een ander volk te begrijpen, wanneer
hij zich niet, met ter zijde stelling- van alle
eigen nationale begrippen, geheel en al in
den geest van dat volk inleeft. Is dat volk
in oorlog, dan wordt dit nog moeilijker,
want zijn karakter komt in den drang naar
zelfbehoud nog sterker uit Strijdenden kun
nen elkaar beter begrijpen, dan dat zij zich
een meening kunnen vormen over de toe
schouwers, en omgekeerd. Dit blijkt reeds uit
het feit. dat aan de Nederlandsche bladen
door elk van beide partijen in dezen oorlog
op haar beurt verweten wordt, dat zij voor
keur verraadt voor de andere partij.
In verband daarmede heet het dan:
„Het zou ook voor Duitsdhland heel nuttig
zijn, zich de vraag te stéllen, onder welke
omstandigheden en onder welke moeilijkhe
den de Höllandsahe pers tegenwoordig heeft
te werken. Wij zouden dan misschien erken
nen, dat zij slechts op enkele uitzonderingen
na, en die zijn reeds els zoodanig geken
merkt, haar moeilijke taak op prijzenswaar
dige wijie vervult.
Er zijn bladen, die willen leiden en bieden,
die vóór alles geld willen verdienen; het
eerste is betrekkelijk kostbaar, althans men
maakt daarbij niet gemakkelijk winstin het
tweede geval moet men met do een of ande
re stemming meegaan om populair te wor
den.
Het is de moeite waard eens nader te on
derzoeken wat de verhouding is van den Ne-
derlandschen lezer tot zijn pers. Natuurlijk
heeft het Nederlandsche publiek partij geko
zen voor de een of de andere groep der
strijdenden, maar men kan niet zeggen, dat
slechts de Entente aanhangers telt. Zelfs ls
niet aan te geven welke stand of kring, welke
stad tot de een of andere partij behoort
een zeer sterke individualiseering is hierin
waar te nemen. Ernstig tracht men naar de
waarheid.
Maar het zij genoeg te weten, dat het pu
bliek zich partij stelt, <ïits tot minstens twee
richtingen behoort, en dat de pers er naar
streeft onpartijdig te zijn<b't bezorgt den
persmannen groote moeilijkheden. Door bei
de partijen wordt de redactie els het ware
bewaakt en belegerd, van alle zijden pro
beert men invloed uit te oefenen. Vrienden,
relaties en vereenigingen moeten dienen om
den invloed van de eene of de andere partij
in het blad te vergrooten- De aandrang van
vrijwillige medewerkers, vooral van politici,
is groot. Daarbij komen dan nog de bemoei
ingen der elkaar vijandelijk gezinde nationa
le persbureau*, die op alle mogelijke manie
ren probeeren de courant voor hun partij te
winnen. Dit is natuurlijk volkomen begrijpe
lijk. maar niet altijd is de bedoeling dade
lijk waarneembaar. Met hun houding loopen
zij niet te koop. het effect wordt echter
meestal bereikt. Houdt men de uitvoerigheid
der voornaamste Nederiandsche couranten
in het oog (sommige verschijnen 3 maal per
dag! en stelt men zich de buitengewone er-
beids1asten voor, die de oorlogstoestand op
de schouders der redacteuren heeft gesta
peld, dan zal men er zich in het geheel niet
meer over verwonderen, wanneer nu -eiwdan
een mededeel:ng of een telegram wordt af
gedrukt. dat met de bedding der hoofdre
dactie eigenlijk niet strookt.
Neen. er behoort een buitengewone recht
vaardigheidszin en een groote voorname
kracht toe, om onder al deze moeilijkheden
het juiste te doen. d. w. z. dat, wat gelijk
tijdig voor het eigen volk goed is en met
de beginselen van de courant strookt. Wie
nu de Hollandsche bladen goed bühoudt, zal
moeten toegeven, dot zij met goed gevolg
«11e moeite doen in dit opricht onzijdig te
blijven, zonder in haar waardigheid tekort
te schieten en zonder vervelend te wórden.
Hiervoor heeft het geval met de „Katwijk"
het beste bewijs geleverd. De torpedeering
kwam op voor de Nederlanders sterk ver
rassende, ja verbluffende wijze. De Neder
landsche couranten ven de meest verschil
lende richting hebben de zaak zeer ernstig
opgenomen en in overeenstemming daar
mede ernstige woorden gezegd. Bij alle be-
sb'stfieid heeft men zich echter waardig ge
dragen -en zich op een rechtvaardige beoor
deeling van het voorval -toegelegd. Men
heeft ridh eekeerd tegen het dwaze sabelge-
idetter, zooais men het zich ook een plicht
achtte om het onderzoek ven beide regee
ringen af te wachten, alvorens een beslis
eend oordeel te vellen. De verklaring der
Duitsdie regeering werd vriendelijk ontvan
gen en op prijs gesteld.
Zeiden wij in het begin van onze beschou
wing, dat het moeilijk is, zonder zichzelf
prijs te geven, het -wezen van anderen goed
te begrijpen, dan ontslaat dit feit niemand
onzer voor welk doel ook van den
plicht, steeds weer opnieuw een poging tot
een dergelijk begrijpen te doen. Dit is een
staatkundige en ook een menschelijke eisch,
maar haar vervulling moei zonder eenige
voorwaarde worden geleld door de achting
voor eens anders aard en houding.
De Nederlander bezit een paar sterk naar
voren tredende karaktertrekken, die men
moet kennen. Vóór alles is hij vóór onaf
hankelijkheid. Hij wil vrij zijn. zelfs in rijn
oordeel. Vele Nederlanders hoorde ik zeg
gen Liever eerst een verkeerden weg gaan,
dan den weg niet zelf gevonden te hebben.
De Nederlander wil niet geduwd worden.
Probeert men het. dan krijg! men geen toe
gang meer tot rijn gemoed."
Directeur waterleiding Gou
da. Op de vooidtradht voor de benoeming tot
directeur dér Goudteche waterteidingmaat-
schappij zijn geplaatst de heeren dr. D. H. v.
Rietschoten, sotieikunddg-ingenieur, directeur
van de gasfabriek, de waterleiding en het elec-
triartef'sbedrijf dar gemeente Schiedam; C. P
Vijverberg, eiviél-knacfndeur te 'sGravenhage.
Berichten.
De Staatscourant van Donderdag 13 en
Vrijdag 14 Mei bevat o.a. het volgende Ko
ninklijke besluit
benoemd tot directeur -van het post- en tele
graafkantoor te Kampen J. K. van Loo, thans
te Lochem.
verlof verleend tot het aannemen onderschei
denlijk van het commandeurskruis tweede klasse
der Dannehrogsorde van Denemarken en van
het ridderkruis van diezelfde orde aan mr. D.
W. baron van Heeckeren en aan jhr. mr. A. M.
Snouck Hurgronje, heiden referendaris aan het
Ministerie van Biritenlandsche Zaken;
benoemd tot plaatsvervangend voorzitter der
plaatselijke commissie voor de ongevallenver
zekering te Breukelen-Nijenrode, A. Th. Plomp,
te Maarssen, voorzitter van het waterschap
Groot en Klein Oud Aa
herbenoemd tot voorzitter der plaatselijke
commissie voor de ongevallenverzekering te
Tholen, J. C Dalebout, te Tholen.
Dr. Nolens is Woensdagavond uit Rome
te 'sGravwvhage teruggekeerd.
Zaterdag jl-, na den vort gen dag nog door
Z.-H. den Paus in audiêntóe te zijn ontvangen,
aanvaardde dr. Nolens, over Zwitserland en
Dmlschland, de terugreis uat Rome, waarheen
hij zich den lQen April begeven had.
Gistervoormdddog had dr. Nolens de wel
willendheid eenigé oogenblikken een mede
werker van het Necbarlandscfli Corresponden
tiebureau voor Dagibladén te woord te staan.
Doch op diens vraag, of de heer Notens, nu
hij teruggekeerd was, Wellicht aenige nadere
of aanvullende mededJeolingon kon doen no
pens die strekking van zdjpi reis, na hétgeen
daaromtrent reeds in verschillenden vorm
gemeld was en vooral omtrent de resultaten
van zijn reis. deeldé dr. Nolera mede, vootmls-
inog bij zijn standpunt to mooten blijven om
nopens een en ander eon volmaakt stilzwijgen
te blijven in acht nemen, oen standpunt des
tc begrijpelijker, nu hij), eerst Woensdagavond
In hot vaderland teruggekeerd, uiteraard nog
die gelegenheid gemist heef? eventueel te be
voegden plaatsen van zijn bevindingen raede-
deeling te doen.
Mr. Troelstra blijkt thans in zoo
verre hersteld te zijn, dat hij da Baroetre*fczhg
weer kam bijwonen.
Voorden dienst in No d.-I n d i
zijn bestemd: P. Merkx te Amsterdam, C.
Bruin te Heldor, Th. Jutte te Rijnsburg, allen
voor onderwijzer derde klasse bij het open
baar Europeesch lager onderwijs; on J. J.
Hartwijk te Amsterdam om, aanvankelijk als
baas-smid io de smederij en bankwerkerij
in 's Lands gevangenis te So'erabaja, tijdelijk
te worden belast wet werkzaamheden ten
behoeve van het gevangeniswezen.
Begrafenis dr. H. van der
S-1 a d t. Op de begraafplaats Moscowa te
Arnhem heeft Woensdag de teraardebestel
ling plaats gehad van het stoffelijk overschot
van den heer dr. H. van der Sladt, oud-direc
teur der H. B. S. met 5-jarigen cursus aldaar-
Onder de velen, die op de begraafplaats te
genwoordig waren, merkte men o.m. op den
burgemeester van Arnhem, mr. A J. A. A. ba
ron van Heemstra, den wethouder van On
derwijs H. Goedhart Jr., leden en oud-leden
van <le Commissie van toezicht op het M. O
besturen van vereenigingen, directeuren en
leeraren der H. B. S. met 5- en 3-jarigen cur
ia en vele vrienden van den overledene.
Bij het graf werd op verzoek van den over
ledene niet gesproken.
Een zoon dankte voor de beloonde belang
stelling.
Begrafenis A L II. Obrcen. Don
derdagmiddag had op de begraafplaats Mos
cowa bij Arnhem de teraardchevjz-lh/rig plaats
van het stoffelijk overschot van den Zaterdag
jl. te Amsterdam overleden hoer A L. II.
Ohreen, wcrktirigkundig ingenieur en oud-
hoof dredadeur van dé Telegraaf. Tal vun
kransen cn bloemstukken dékten de baar.
Namems vele vrienden herdacht generaal-
majoor Pop den overledene als een trouw
vriend, maar ook als een stoer werker op ve
lerlei gebied. Ook een zijner andere vrienden
herdacht in waardecrende woorden den over
ledene, wiens aangename omgang en ridder
lijkheid;. door ieder <üe met hem Sm aanraking
ikwam, steeds op prijs werdén gestéld.
De zoom dankte voor dé laatste eer, zijn vo
der bewezen.
Nederland en de oorlog,
x a m e n-v erloien.
Door het secretariaat van de „Federatie-
Examens" wa6 voor eenigen tijd aan de Minis
ters van Binnenlandsche Zaken en van Oor
log verzocht om aan de gemobiliseerden, welke
zich aan een of meer examens, die vanwege de
federatie op den 2en en 3en Juni a.s. zullen
worden gehouden, wenschten te onderwer
pen, eenige dagen verlof te verleenen.
Op dat verzoek is thans door genoemd
secretariaat van eerstgenoemden Minister het
volgende antwoord ontvangen:
„Naar aanleiding van nevenvevméld schrij
ven heb Ik de eer U mede te deelen, dat blij
kens ontvangen ijcxrcin ran jujj li aiub: gcaoo
van Oorlog, d.d. 7 Mei j.L, 2e afd. No. 158, aan
de zich onder de wapenen bevindende candi-
daten voor de door U bedoelde examens op
vertoon van den oproepingsbrief op de dagen,
waarop het examen zal worden afgenomen,
verlof zal worden verleend, met vergunning
daags te voren te vertrekken."
De „Texeistroom*.
Men meldt uit Amsterdam aan de ,.N. Ct.
De kapitein van de ,Tex■eLst^oom,van de
Hollandsche Stoomboot-Mij.Dinsdag hier
binnengekomen, rapporteert door de EngeL
sche marnkne-auteirieÉten acht dagen in Duiös
te zijn vastgehouden, omdat onder de lading
400 vaten lijnzaad olie voorkwamen. Die waren
echter op 22 April ingeladen, terwijl eer* op
23 April het verbod van uitvoer vntn lijnolie
was uitgevaardigd.. De douanen te Swansea
en Pdymouth hadden dan ook geen bezwaar
tegen uitklajrimg gehad. De agen/t van de
sloombootmaatséhapnü mengde zich in de
zaak en de hulv vein de Overzee Trust-Mpij.
werd ingeroepen. Ten slotte werd het schip
vrijgelaten, nadat de rv^ent verklaard had, dia/t
de lading olie zou worden geconsigneerd aan
d»e overzee Trast, en ingevaj zaj bestemd was
voor uitvoer, de partij naar Engeland zou
worden -eretouraeerd
Voor de «roote aardewerkfabriek Dc Sphinx
te Maastricht is de aankomst van die TexeJ-
9troom" een verademing Hot schip had n.l.
een groote lading klei, speciaal voor de fa
briek noodig, aan boord. Ware deze langer
uitgebleven, dam zou de fabric* hebben moe
ten worden stopgezet,
Crediotinstelling voor Bel
gen. In Den Haag is den 8sten dezer do
acte gepasseerd voor de oprichting vaP ecsn
credietinslellmg voor Belgen, met een kapi
taal van f 500,000.
Commissarissen zijn graaf De Raiület La-
tour, senator (voorzitter,) Edgard Romhoirts,
directeur-generaal aan het ministerie van
financiën (onder-voorzitter), graaf Henry Dc
BaaDjt Latour, attaché bij de Belgische lega
tie in Den Haag (secretaris.) allen in Den
Haag. Leden van den raad van commissaris
sen zijn de heeren Léon Delhez te Amster
dam. C. H. Guépin te Amsterdam, Hermans
Ausloos te Rotterdam. Ernest Laane te Ber-
gen-op -Zoomgraaf Andiré Simonis in Den
Haag en Cé-sar van Damme te Schcveningeo
Directeuren zijn heeren J. Ghaïidcir—
Grisar, de Nimal en M. L. Gérard.
Het doel der vennootschap is, voorschotten
te verstrekken aan Belgen, die in ons land
vetrblrijven en eenige zekerheid kunnen s*el
len (Vadert.)
Crediet voor den kleinen mid
denstand. De heer J. C. M. Brugma, lid
der uitvoerende commissie der voor de Re
geering ingestelde Vereeniging tot verschaf
fing van crediet aan den kleinen middenstand,
die wegens gezondheidsredenen zich genoopt
zag te bedanken voor de keuze van secretaris
van het comité, blijft echter lid van dat be
stuur.
Buiten het bestuur staande is tot secretaris,
aan welke functie thans een honorarium is
verbonden, benoemd de heer De Kooter,
laatstelijk directeur van het informatiebureau
SohimroeJpfeag, te De» Haag.
Op oen mijn geloopen.
Woensdag kwam te Umuiden binnen de
VlaaPddngcr logger „Noord-Brabant" met 18
opvarenden, onder wie de kapitein van het
Doensche e.s. „Lilian Drost", thuis behooren-
de te Kopenhagen. Dit stoomschip was Zater
dagavond in de Noordzee op een mijn ge-
loopen en gezonken. De bemanning, die zich
in twee booten haddeu begeven, zwierven 17
uur rond. Een dier booten sloeg door een stort
zee vol water; de opvarenden moesten zich
in do andere boot bergen. Zondagmiddag za
gen zij de „Noord-Brabant'' en deze nam de
uilgepulile zeeli-eden aan boord. Hun gezond
heidstoestand is thans goed.
De .Lilian Drost" was roet kolen op reis
van Blyth naar Kopenhagen.
De bemanning is opgenomen in het Koning
Willemshuis te IJmuiden.
Een smokkelaar doodgescho
ten. To Nispen is Woensdag de ontslagen
veMwachlcr W. Stroop bij het smokkelen
door de Nederlandsche grenswacht doodge
schoten.
Wethoudersvacature Haar
lem. De Haarlemsche wethouder van finan
ciën dr. H. D. Kruseman stelt zich bij de perio
dieke verkiezingen in Juni niet meer herkies
baar als raadslid, waardoor met September
een vacature komt m het college van B. en W.
Een nieuw gebouw voor
..Het Nut" te Amsterdam. Het
N. v. d. D. deelt mede, dart in een Maandag
avond gehouden lelden vergadert n g van het
departement Amsterdam van de Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen op voorstel van het
bestuur is besloten tot venkoop van het de-
partementsi'ebouw en de andere aldaar ge
legen bezettingen van het departement en tot
stichting van een nieuw en grooter departe-
mentsgebouw, op een door aankoop te ver
kregen tenrein, elders fa de stad.
Een en ander is het gevolg van den toe
nemend en bloei van het departement, en de
uitbreiding van het ledental.
Tn het nieuwe gebouw zal een geheel mo
dern ingerichte groote gehoorzaal en lees
zaal komen en ook de zetel van het bestuur
gevestigd worden.
Toelage ingetrokken. De „Ned.H
verneemt, dat Zondagavond bii de entree der
Dierentuin-kermis niet minder dan 40 per
sonen zijn genoteerd, die de kermis wilden
bezoeken en door het Haagsche Steuncomité
worden géholpe. Hun toelage is terstond ge
ëindigd.
Naast dit bericht klinkt dubbel aandoenlijk
dat 10 pet. van de kermis-entrees ten bate
komt vanhet Haagsche Steuncomité.
Rijke viachvangst Van een vis-
sclier te Harderwijk was dezer dagen de ha-
ringvangst in de reépnetten zóó groot, dat
twee schuiten de gevangen hoeveelheid niet
konden vervoeren en een ded van de vangst
weer aan de zee moest worden prijsgegeven
De sport en de geestelijkheid.
Hel geschiedde in de gemeente Stratum, een
dorpje, dat grenst aan Eindluyven.
In een der jongste gemeenteraadszittingen,
werd door een der raewJalcdcn gevraagd, hoe
het stond met den aanleg van een sportter
rein, waartoe in een vorige vergadering was
besloten.
Deze vraag bracht een scherpe gedachte
wisseling aan den gang, waarin o. m. geme
moreerd werd, dat de pastoor van het dorp
van den kansel verkondigd had, £at „voetbal
len zoomede iedere andere sport het werk is
van vrijmetselaars, liberalen en socialen, en
waaraan goede katholieken en waarachtige
godsdienstige menschen niet mede mogen
doen."
In vertoand hiermede kwam ook nog de pad
vinderij ter sprake, die eveneens van den kan
sel gehekeld was als „een beweging er slechts
toe dienende, om de jongelui Zondags uit de
kerk te houden."
Re- en dupliek volgde.
Ten slotte werd een motie aangenomen,
waarin de raad met 8 tegen 2 stemmen uit
sprak, dat sport niet tot zijn arbeid behoort.
Stratum krijgt vermoedelijk geen sportter
rein! Hbld
Kievitseieren. De kfievitseieren-
hatnde] in Friesland welke voor velen in
de provincie in het oorjaar een beslaan op
levert its 1 Mefi j.l. gesloten.
Ofschoon er meer kievitseieren waren dan
andere jaren, was in den beginne het getal
effenen belangrijk minder, een gevolg van het
gure weder en den hoogen waterstand, waar-
A. vele weilanden voor een deel onder wa
ter of dras stonden; eerst later, nadat de wa
terstand lager en het weder zachter gewor
den was, werd het getal eieren zelfs belang
rijk grooter dan vorige jaren bij zacht weder.
Het getal kievitseieren, dat in het afgeloo-
pen seizoen In de provincie gevonden is.
wordt geschat op ongeveer 130,000. Over het
algemeen waren de prijzen laag schrijft
de N. Ct. wijl geen uitvoer plaats haid naar
Frankrijk en België en In den eersten tijd
de handel op Engeland was stop gezet. Eerst
nadat deze handel weder geopend was. kon
het vervoer near Londen geschieden van een
hoeveelheid -Van ongeveer 30.000 stuks welke,
in 42 kisten verpakt, tc Hoek van Holland
voor de verzending gereed lagen.
De hoogste prijs van de kievitseieren was
in het laatst van Maart. n.l. f 1 per stuk, de
laagste prijs 4 cent. dén laatsten dag van
het seizoen».
Eén eigenaardige ziekte. Tn
het Friesche dorp Harkema-Opeindc zijn 14
personen meest kinderen aangetast door
een ziekte, die op nekkramp gelijkt Een kind
U reods bezweken, twee uit hetzelfde gcizln
liggön zeer bedenkelijk. Verschillende doc
toren onderzoeken de gevallen. Van binnen
wordt de mond der aangetasten geheol zwart
Brand in een spoorwagen. Op
het stationsemplaoement der Staatsspoor te
Enschedé ontsond Dim&da<g brand in een
met 10.000 kilo hennepafval geladen wag
gon, bestemd voor Duilschland. Dc geheele
lading was in korten Lijd één gloed .c
balen, welke tor visitatie door de douanen
reeds van de waggon waren gehaald, vatten
vuur. Alles verbrandde; ook eenige vaten
raapolie dte in de onmiddellijke nabijheid
la£€SL
Branden. Te Sleen (Dr.) i« de
kar®molen van den heer L. B. Berend a(g
brand tengevolge van het omvallen van
petroleumlamp. Een groote partij mals v*«
paardenboonen zijn mede verbrand. Verzeke?
ring <1. kt de schade.
Dinsdagavond, na het eindigen der werld
zaamheden. ontstond door onbekende oori
zaak brand in de kunstsleenfahriek vajj
Geldens, te Drutcn. Het oude deel der fa*
briek brandde geheel af. ook de machinekap
mer< waardoor dc fabriek moet stilliggen ejj
60 arbeiders werkloos zijn. HedenmorgeA)
eerst was men d«CD brand meester.
School* en Kerknieuws!
Examen art. 12 H. O. Wet. BQ
kon. besluit zijn benoemd
tot lid en voorzitter van de commissie, aai
welke in 1915 wordt opgedragen het afnemeK
van het examen bedoeld in artikel 12 der Hoö«
ger-onderwijswet, dr. C. J. Vmkesteyn, inspeo
teur der gymnasia;
tot leden der commissie
dr. P. V. Sormani, rector van het openhaar
gymnasium te Nijmegen;
M van Everdingen, rector van het roomscfv
katholiek gymnasium te Amsterdam;
dr. J. Niemeijer, rector von het openbaar
gymnasium te Zwolle
J. Cuypers, leeraar aan het roomschdcatho*
Mek gymnasium te Rolduc;
dr. J. Mehler, leeraar aan het openbaar gym*
nasium te Amsterdam;
dr. A. H. Kan, rector van het openbaar gym*
nasium te Dordrecht
dr. E. Bessera, rector van het christelijk gym*
nasium te Utrecht
J. Martin Müiler, leeraar aan het gerefor*
nicerd gymnasium te Amsterdam
dr. J. S. Theissen, leeraar aan het openbaar
gymnasium te Groningen
A. L. van Beeck, leeraar aan het openbaar
gymnasium te Leiden
G. F G. de Bruyn, leeraar aan het openbaar
gymnasium te Amersfoort
dr. J. S. G. Gleuns. leeraor oen het openbaar
gymnasium te Leiden;
dr. H. van der Kamp, leeraar aan het open*
boer jrymnasimn te Middelburg.
Bui tango woon ho o gil e icr^ar,
De „Standaard" doelt mede, dat door den mi
nister van Binnenlandsche Zaken goedkeu.*)
ring is onthouden aan de benoeming door <defi.
Gereformeerden Bond in de Ned. ITerv. Kerk
van prof* dr. H V-isscher te Utrecht lot bui
tengewoon hoogleeraar in de leerstellige godn
geleerdheid
Hot bla-d meent, dat door interpellatie in d«
Tweede Kamer nadtsre verklaring omtrent
déze beslissing zal wo-rden gevraagd.
Geen kermis te Bussum. In de »o
Bussum gehouden Raadszitting werd niet 11
tegen 4 stemmen besloten dit jaar geen kermis
tc doen honden
"Vereen, van Ned. Gemeenten.
In de Woensdag te 's-Gravenhagc gehou
den algemeone vergadering van de
ging van Nederi. Gemeenten is mr. J. C. graaf
van Rand wij ck gekozen tort bestuurslid.
Op deze vergadering heeft graaf van Raud-
wijck de bespreking ingeleid over de circu»
laire van den minister van Landbouw, Nij
verheid en Handel dxL 24 April inzake be
schikbaarstelling van levensmiddelen.
De heer A R. Veenslra leidde hei onder
werp in: Dekking van de buitengewone uitgas
ven, door de crisis veroorzaakt.
Spr. meent, «dal een nscli.vppelijke
beraadslaging ook over dit onderwerp wen-*
schelijk moet worden geacht. Van den aan
vang der arisis af heeft het hem bevreemd,
dat dc gemeentebesturen geen blijk gaven van
behoefte te hebben aan gameensc .appelijk
overleg tot bespreking van wat diende W
worden gedaan eai op welke wijze. Als voor*
beeld vormde hij dé levensmiddelen voorzie
ning. Sommige gemeente hebben voorraden
opgeslagen, andere meenden, dai daardoor
de prijsstijging wend bevorderd of achtten dl
een Rijkszaak. Dan ook zullen er geweest zijn,
die zich moesten onthouden uit financaeclö
overweging. Naar sprekers opvalling is bw
strijdin-g van de kwade gevolgen door de orN
sis veroorzaakt geen zuivere gemeentezaak,
maar behoort ze tot de taak dor algemeen*
regeerti\J. Wanneer de gemeentebesturen
niettemin een dieel van die taak overnemen,
<lan doen zij dat niet krachteDS wettelijk op*
gelegden pliabt, maar handelen zij krachten*
haar roeping, als ded van den staat. Deze
•roeping in vervulling te moeten brengen was
niot voorzien, derhalve ook met geregeld. Sa
menwerking noodig om te bevorderen, da^
de noodde eenheid worde betracht cti ook
om er voor te zorgeD, dat de wijze van
king van de lasten in overeenstemming hier^'
mede plaats vindt. Nieuwe werkzaamheden
nieuwe zorgen zullen ook voor de gemeente^
besturen uit de crisis voortvloeien (arbetdu-d
bemiddeling, werkloozen verzekering, crediet»
en hypotheekwezen, loonregelingen, leven**»;
middelen-voorziening, enz.) Er dient voor ke
worden gezorgd, dat dc gemeentebesturen n*
afloop van de crisis niet geheel zijn uitgeput
en onmachtig zullen zijn, de nieuwe laste»
te drogen.
Spr. zette uiteen, wat hij onder de hier be-
dottlde buitengewone uilgaven verstaat en
wijst er op, dat de crisis ook menige bron van
inkomst geheel of gedeeltelijk beeft droog
gemaakt. Het is daarom beter tc spreken vaü
de „lasten", door de arisis veroorzaakt. Wen-»
scl "lijk zou het zijn geweest, indien HJ den
aanvang dar crisis enkele groote lijnen va
ren gclrokkan, waarlangs de gemeentelijke
administratie zich had tc bewegen, bijv. ceh
voorschrift, op wc-lfke wijze dc uitgaven moe
ten worden verwerkt in de rekening, opdat
steeds kan worden gezien welke de juiste
gevolgen zijn van de crisis voor dé financiën.-.
Nog kunnen de gemeenten daartoe overgaam
cn spr. tracht aan te loonen, waarom dit ge*
wenscht is. Minister Trejb toch acht oen L-f*»
zidning van de financi.dle verhouding
schen Rijk en Gemeente ge wenscht, en m|q
dient over juiste cijfers te beschikken. 0<4|
indien nieuwe belastingen moeien worééiï
opgelegd of lot rechtvaardig r.g \an nle:
nomen maatregelen od eroiwl yan de fl
