scheiding, die bet vorige jaar plaats vond,
•^as met meer le ontgaan. Thans heeft de
iBond den steun van den Ned. Coöp. Vrouwen
bond en spreker hoopt, dat de samenwerking
vruchtdragend zal zijn.
Zonder cliscussae worden de reeds gepubli
ceerde jaarverslagen goedgekeurd.
De begrooling voor 1915 en de ontwerp-
begrooting voor 1916, respect, tot eejj bedrag
van f 7110 en t 82S0 aan ontvangsl«tf en uit
gaven, werden aldus vastgesteld.
Mej. Meyboom doet vervolgens eenige me-
dedeelingen omtrent den Coöperatieven Vrou
wenbond en vroeg de belangstelling der leden
voor dien Bond.
Besloten werd oin de volgende algemeene
vergadering te houden daar waar de Handels-
kamer haar vergadering houdt
De voorzitter deelt mede, dat de nieuwe
zeepfabriek dan tevens kan bezichtigd wor
den.
Uit de vergadering wordt medegedeeld, dat
in Zuilen ten behoeve van het personeel op
de Nederlandsche Fabriek coöperatieve wo
ningen gebouwd worden en dat gezorgd wordt
dat in die kleine stad alles coöperatief zal
worden ingericht, zoodat er voor gewone win
keliers enz. geen plaats zal zijn. In den zomer
van het volgende jaar zal alles waarschijnlijk
klaar kunnen zijn.
Tot leden van den Bondsraad werden bij
acclamatie herkozen mej. Marg. Meyboom en
de heer G. J. D. C. Goedhart.
Door den Bondsraad werd voorgesteld om.
zoo mogelijk jaarlijks een coöperatief congres
le organiseeren, verbonden aan de algemeene
vergadering.
Op een traag van den heer Mebius deelde
4e Voorzitter mede, dat de bedoeling dezer
congressen is, om de eenheid van het coöpe
ratie-idee te bevorderen, hoewel natuurlijk
verschil van inzichten op die congressen niet
onbesproken zal blijven. Deze congressen
zijn voor alle coöperaïors toegankelijk.
Het voorstel werd aangenomen.
Bij een voorstel omtrent het in het leven
roepen van cursussen over geschiedenis en
beginselen der coöperatie, klaagde de afge
vaardigde der Amsterdamsche Coöperalieke
Keuken er over, dat door den bondsraad niet
voldoende rekening gehouden wordt met de
coöperatieve keukens. Reeds mc-ermalen is
daar reeds op aangedrongen. Spreker doet het
nu nogmaals.
Van de zijde van den Bondsraad werd
medegedeeld, dat die cursussen speciaal in
gesteld worden voor de coöperaïors en niet
voor bui lens Laanden, daar gebleken is dat aan
de opleiding der coöperators nog veel man
keert.
De Voorzitter deelde mede. dat hij als
voorstander dier keukens gaarne in het orgaan
er aandacht aan zal schenken.
liet voorstel wordt vervolgens aangenomen.
Naar aanleiding van een voorstel van de
Coöperatieve Bakkerij en Verbruiksverecni-
ginu „De Toekomsttc Niimegen, om aan de
dcelgenootcn rechtskundige hulp te verleenen,
stelde de Bondsraad voor hem op te dragen
te onderzoeken de mogelijkheid van de op
richting van een Advies-bureau, dat behalve
rechtskundig advies ook in andere zaken de
coöperatieve beweging rakende, le raadplegen
zal zijn.
Na een korle toelichting werd het voorstel
van den bondsraad aancenomen.
Bij dé rondvraag wca'd medegedeeld, dat
doc/r de P.i)!csverzekorbigsfoemk personeri ver-
zekoringspiiehtig wordit gestold dat in filia
len werkzaam is en mcft werktuigen enz. niets
tc maken heeft.
De bondUraafdi zegde behandeling dezer
kwestie toe in d-ctn raadt.
Naar aanleiding van oen vraag omtrent het
oprichten van oen ooöp.lifa.lkjve ratedfetorie"
doelde cc Voorzitter iracde, dat dit i*n de
Ilan i:' r..<3r thifia hoorde, doch-bij wijst
op andere landen waar men wel geld over
heeft voor fabrifdkon ton hooplt dal men ook
in ons kmd dit voorbeeld zal g3an volgen.
De hoer Van Calmphout achtte bet
zeer goed, dat deze zaak h:er aangevoerd
wordt en niet allojn in dto Haindelskamer.
Spr. hoopt uit eon propagandistisch oogpunt
dal veel d rgelijke duigen aan de orde zullen
woralen gesbeld. Dan zal de Band een stuw-
kra ht wordjon voor d'e Handclskamer in
deze.
Na afDurmdeling van ofmige huishoudelijke
besprekingen werd <flc vergadering gesloten.
Gisteren werd in het Militaire Tehuis te
jjtrccht de jaarvergadering gehouden van den
Nederl. Militairen Bond onder voorzitter
schap van generaal-majoor J. G. H. Scihocli
tc Apeldoorn, die met een welkomstwoord
opende, nadat gezongen was Psalm 150 1
en voorgegaan was in gebed.
Vertegenwoordigd zijn bij don aanvang II
afdeelingen.
In .'.komen ls een schrijven van de Christ
Ona.'.ioff.cicren-vcrcoinögii'n.g, en van den Chr.
Militairan Bond voor Oost- en Vest-Indië,
waarin wordt bedankt vfootr de orotvangén ulf-
noodijging, doch kennis gegeven wordt van
verhindering.
In de verslagen der afdeelüngen wordt de
Ireland der verschiilkaidte tehuizen bespro
ken. In Arnhem word tij dons de mobilisatie
ben twoede (tehuis .geopdnd. Hairrkrvvijk wordt
druk bezocht door Bélgiscbe geïnterneerden.
Te Den Helder en Heïïevoetsluis was het bc-
zc'jk buitengevvocn. Den Helder en Nijmegen
betrokken eon reeuw tehuis. Zutphen heeft
zijn tehuis moeten ttengrooten. Te Utrecht
ttenrtetiisndle bet aabViul te zoekers na de mo
bilisatie aanmerkelijk. Ondier de bezoekers
vormde zich een club tot onderlinge ontwik
keling en opbouwimg, wier kd«n tweemaal
"s weeks vtórga dieren.
Het jaarverslag wordt na éenigé bespreking
goedgekeurd,, evenals het finantieel verslag. De
ontvangsten en uitgaven sluiten op f 130 89,
waaronder een saldo van f 636. Do toelagen
aan de afdcelingen bedroegen f 8100. Dank
baar worden de subsidy's dier rogeer in g ver
meld. He-t onderstaandngsfonds voor huisva
ders wijst "een eindbedra g aan van f 3346.
biet reservefonds van f 702. Het ledental be
draagt Iflians 1210. het aantal begunstigers
2435. Beidé zijn sind6 1913 een -weinig gesle
gen.
Uit het jaarverslag van dén secsnetaris ont-
leer.m wij nog:
»JIUt leger werd door die mobilisatóe ver
spreid en bet zou er rrflet die bebartji^iing dér
geesk-lijke belangen van onze militairen
slecht hebben uitgezien, indien z»ij zeiven niet
do hainirl aan dbn plofag liridden geslagefn, en
bijna overal tijdellijko tehudzen oprichtten,
daarbij gesteund door predikanten, jongelings
bonden, butrgers, militaiiran an afcteelingen
van don Bond. Dv?zo laatste kon in 130 plaat
sen 6500 ex. N. T., 105,000 tractaatjes en een
1000-tal prèeken en «Efnige honderden Psalm
en Gezangboeken verspreiden.
De herdenking van het 40-jariig beslaan van
den Bond kon niet dooagaan. Het aantal af
deelingen verminderde mot één; het bedraagt
nu 30. Van niet alle. maar WMd van het groot
ste deel der huisvaders en -mofaders kan ge
tuigd worden, dat zij vooral in deze drukke
tijden,, toonen dat èn hun arbeid èn de bezoe
kers hun lief warén en zij zich doordrongen
voelen van de waaflhleid|, dat deze arbeid is
een arbeid van dienendie liefdé.
Do aftredende beBtiuursledJcin^ majoor Roo-
sdboom <ïn kolonel von Slfain Callenfels wor
djon met bijraa algemeene stemmen herkozen
D a van N o o r t, voorzifutcir Van liet Ned.
Jongjdlin'gsvefl-'bond, ixrongt namens 'deze ziijn
heilwemsGhfan ester. Spr. hoopt nog alltijd op
oen nadér contact lussdhen beidé Bonden. De
eerste stappen dtaarlloe zijn mislukt Het Ver
bond denkt nu een sfaoti» op te richten voor
het werk onder militairen. Daarom temeer is
contact wenschelijk.
De Voorzitter hoopt e sten eens, dat dit
ooftitact, dat afgestuit is op dien Bond van
Gcötef. Jongehngsvcreenigingere nog spoedig
tot stamd kome, dan desnoods zonder mede
werking van andere jongelingshonden. Spr.
verwacht nog altijd ophelderingen te zullen
ontvangen van hfet eigenaardig optreden van
gerx*amdön Bondö die vooa; deze vergadering
ook uitgenoodigd maar niets van zich liet
hooren.
Alsnu wordt gepauzeerd
In de middagver0adering komt de statuten
wijziging in behandeling. Deze wijziging is
o.m. noodzakelijk door de gebrekkige linan-
cieele regeling, door het feit, dat er drie
soorten leden zijn en doordat verschillende
afd'eolingcsi eigc>i statuten hebben, waarin
de statuten van den Bond niet voorzien/
De grondslag blijft vastgesteld als van
ouds„De beginselen die ten grondslag liggen
aan de werkzaamheden van den Bond zijn
uitgedrukt in den Bijbel, het woord van God,
als richtsnoer van geloof en leven"; evenals
het doel„het behartigen van de godsdiensti
ge. zedelijke en verstandelijke belangen van
den Nederlandschen militair van Land- en
ZeemachtOnder de middelen behoort be
paaldelijk: ,.het, voorzoovLr mogelijk en noo-
dig, in iedere garnizoens- en legerplaats op
richten en in stand houden van een tehuis
voor militairen''. De aid. Vlissingen wilde aan
Yankelijk nog tusschenvoegen t woord: „ma
rine-slation". Zij trok na eenige discussie
echter haar voorstel terug.
Leden moeten instemming beluigen met
art. 2 (omschrijving van den grondslag). De
ze toevoeging, die aanvankelijk in het con-
cepl niet voorkwam, wordt ingelasckt op
voorstel van den heer Duymaer van Twist, op
wiens voorstel ook een alinea geschrapt
wordt, waarin de rechten worden omschre
ven der begunstigers in de afdeelingen. Als
gevolg van deze schrapping behouden de af
deelingen het recht zelf de verhouding tot de
begunstigers te regelen.
Ook wordt vastgesteld, dat de ambtenaren
van den Bond, alsmede de huisvaders en
-moeders geen 114 of begunstiger van den
Bond kunnen zijn. Een voorstel-Overburg, dat
door racer dan één aanwezige werd gesteund,
om deze bepaling te schrappen, wordt tna
breede discussie verworpen.
De finantieele verhouding Van het Hoofd
bestuur tot da afdeelingen vormt een punt
van uitvoerige bespreking, welke niet tot een
einde komt.
Dc vergadering zal tegen 2 Juli a.s. opnieuw
worden bijeengeroepen, om de behan n.
der statuten voort tc zetten en le beëindigen.
Na een mededeeling van den heer Duymaer
van Twist betreffende rege erings^u b si c; i"
voor de tijdens de mobilisatie geslichte te
huizen enz. wordt de vergadering met dank
gebed gesloten.
Hoog Ncêliïair Gerechtshof.
Wederrechtelijke vrijheids-
berooving, gepleegd door een
Luitenant-Kolonel, Comman
dant van een Bataljon L a n d-
weer-Infanterie.
In openbare zitting van gisteren van 't Hoog
Militair Gerechtshof werd door dit College uit
spraak gedaan in zake de strafvervolging door
den Advocaat-Fiskaal ingesteld in eerste instan
tie tegen A- W. A. de K. van L., oud 47 jaar,
geboren te Besoeki in Nederlandsch Oost-Indi.-,
Reserve-Liritenant-Kolonel, Commandant van
het 43e Bataljon Landweer-Infanterie, ter zaVe
dat hij te Rijsbergenlo. op 23 December 1914
des namiddags, tot de gewapende macht behoo-
rende, met gebruikmaking van macht, hem door
zijn ambt van Reserve-Luitenant-Kolonel der
Landweer, Commandant van het 43e Landweer-
Bataljon Infanterie, geschonken, opzettelijk Chr.
M-, gemeente-veldwachter te Rijsbergen, weder
rechtelijk van de vrijheid- en beroofd gehouden
heeft, door, zonder recht en bevoegdheid, tegen
den verklaarden wil van dien veldwachter, dezen
als ware hij een misdadiger, in diens woning,
door ondergeschikt personeel van hem, Overste,
aan te laten Houden, van die woning naar de
politiewacht over te doen brengen, daar in te
laten sluiten in het arrestantenlokaal en in dat
lokaal een koud en donker hok zonder
vuur en licht, mini vier uren opgesloten te doen
houden2o. op 8 Januari 1915 aldaar met zijn
peard een rijwielpad heeft bereden.
De Advocaat-Fiskaal hal beklaagdes schul
digverklaring geëischt aan de hem te last ge
legde feiten en zijne veroordeeling deswege tot
twee maanden gevangenisstraf en f 50.boete,
subs, tien dagen hechtenis en ontzetting van het
recht om bij de gewapende macht te dienen
voor den tijd van twee jaren en twee maanden
en beklaagdes verdediger Mr. M. H. Hertog, ad
vocaat en procureur te Bergen op Zoom, tot
vrijspraak concludeerde.
Het Hof overwoog o. a. bij zijne breed gemo
tiveerde Sententie, dat de te last gelegde zake
lijke feiten wettig en overtuigend waren bewe
zen dat alsnu beantwoording eischt de vraag
of beklaagde dit alles heeft gedaan wederrechte
lijk, zonder recht en bevoegdheid en of zijn op
let daarbij op de wederrechtelijkheid is gericht
geweest, zooels hem is te laste gelegd
dat eerst door beklaagde en later bij pleidooi
door diens raadsman een beroep is gedaan op
de bepaling van artikel 21 der Wet van 23 Mei
1899 (Staatsblad nr. 12S), houdende bepalingen
ter uilvoering van artikel 1S7 der Grondwet, en
is betoogd, dat deze bepaling aan beklaagde in
een geval als het hier gold en in gebied, dat, als
destijds de gemeente Rijsbergen, in staat van
beleg was verklaard, recht gaf om te handelen,
zooals hij heeft gedaan
dat bedoelde bepaling, voorkomende in hoofd
stuk III „Van den Staat van Beleg", inhoudt
„de burgerlijke besturen en de daarbij in dienst
zijnde ambtenaren zijn verplicht te gehoorzamen
aan de bevelen van het militair gezag, gegeven
overeenkomsaig de door Ons vastgestelde in
struction
dat, al aangenomen dat beklaagde destijds te
Rijsbergen was de autoriteit, uitoefenende het
militair gezag in den zin van artikel 7 der
genoemde wet was deze autoriteit aldaar de
Commandant van het Veldleger en deze zoude
dan dus voor het kantonnement, waarin Rijs
bergen lag, het militair gezag aan beklaagde
moeten hebben gedelegeerd, waarvan intus-
schen niets gebleken is al aangenomen ook,
dat beklaagde toen aan den gemeente-veldwach
ter een bepaald bevel gegeven heeft overeen
komstig de in het wetsartikel bedoelde instruc
tion en dat de veldwachter duidelijk heeft doen
blijken, dat hij weigerde aan dit bevel te vol
doen. dan nog aan beklaagde nergens^ recht of
bevoegdheid was toegekend om dien veldwach
ter op te sluiten of te doen opsluiten in een pro
voostlokaal, teneinde hem aldus tot gehoorzaam
heid aan het bevel te brengen
dat immers de Wetgever de leden van bur
gerlijke besturen en ambtenaren, die in streken,
verklaard in staat van beleg, mochten wëigeren
of opzettelijk nalaten te voldoen aan hunne ver
plichting om te gehoorzamen aan bevoegdelijk
gegeven bevelen van het militair gezag, voor dc
hun op te leggen straf niet heeft gesteld ter be
schikking en overgelaten aon het goedvinden
van dit militair gezag, maar heeft bepaald in
artikel 42 van genoemde wet dat zij door den
rechter zullen worden gestraft met gevangenis
straf van ten hoogste v er jaren
dat dus beklaagde, ind en hij van oordeel was,
dat de veldwachter der ^gemeente Rijsbergen
weigerde te voldoen aan een hem door het mili
tair gezag bevoegdelijk gegeven bevel, stappen
had kunnen doen om tot eene strafrechterlijke
vervolging van dien veldwachter te gereken door
het feit ter kennis te brengen van den betrokken
Officier van Justitie, maar hij. den veldwachter
op eigen gezag van de vrijheid beroovend. ten
einde tè breken wat hij als diens verzet aan
merkte en hem eene correctie toe le dienen voor
wat hij diens brutaliteit heeft genoemd, heeft
gehandeld wederrechtelijk en zonder eenig
recht of bevoegdheid
dat een kantonnements-Commar.dant in ge
bied dat in staat van beleg is verklaard, moet
worden geacht althans d i e Wet te kennen,
welke den geheelcn rechtstoestand in dat gebied
beheerscht en beklaagde, die op ariikel 21 van
die Wet een beroep heeft gedaan en daarop zijne
bevoegdheid heeft gegrond, moet worden ge
acht ook van de du'delijke bepaling van artikel
42 van die Wet te hebben kennis gedregen
dot daarenboven niets is geb'eken van eenige
noodzakelijkheid om den gemeente-veldwachter,
die was aangetroffen in de volkomen rech'ma
tige uitoefening van ziine bediening, en dien
beklaagde niet persoonlijk kende, onverwijld als
een misdadiger uit zijne woning te doen halen,
hem zelfs niet aan hei woord le laten komen cn
hem in een arresfanfenlokaal te doen opsluiten
zonder eerst te spreken met den Burgemeester,
onder wiens bevelen ingevolge de gemeentewet
de gemeente-veldwachters staan, zonder dezen
van het gebeurde zelfs kennis te geven, ja zon
der dezen gelegenheid te bieden, toen hij uit
eigener beweging zich had aangemeld tot eene
gedachtenwisseling over de zaak; dat daaruit
moet worden opgemaakt, dat beklaagde zich n:et
heeft willen houden aan Wet of regel, maar, met
voorbijgang van rechterlijke en burgerlijke auto
riteiten, op eigen gezag onmiddellijk een soort
militair schrikbewind op den veldwachter heeft
willen toepassen;
dat het Hof op deze gronden en door de aan
gevoerde bewijsmiddelen almede bewezen acht,
dat beklaagde heeft gehandeld wederrechtelijk
zonder recht en bevoegdheid en dat zijn opzet
daarbij op de wederrechtelijkheid is gericht ge
weest.
Dat ten aanzien van het in de tweede plaats
te last gelegde feit het Hof wettig en overtuigend
bewezen verklaarde dat beklaagde te Rijsbergen
op 8 Januari 1915 het zich langs den Rijks
straatweg Rijsbergen—Breda bevindend rijwiel
pad, dat, als; zoodanig, is eangcd'iid door ken-
teekenen, volgens het door den Mnister van
Waterstaat vastgesteld model, buiten noodzaak
te paard heeft bereden.
Op deze gronden verklaarde het Hof be
klaagde schuldig aan
lo. opzettelijk iemand wederrechtelijk van de
vrijheid berocven en beroofd houden, terwijl de
schuldige een ambtenaar, t«t de gewapende
macht behoorend persoon bi? het begaan- van
het strafbaar feit gebru k heen gemaakt van'
macht, hem door zijn ambt geschonken
2o. builen noodzaak een rijwielpad berijden
anders dan met motorrijtuigen op twee wielen
of met rijwielen
en veroordeelde hem deswege tot lo. eene
gevangenisstraf van én e w e ek en 2o eene
geldboete van f 25—, subsidiair één dag hech
tenis.
GEMEENTE AMERSFOORT.
Opgaaf van personen, die van woning zijn
veranderd, van 19 April tot en met 1 Mei 1915
Wilhelmus van den Bedem, R.-C-, van Lien-
aertscheweg 2 naar Kruiskamp 122, landbou
wer.
Antonius H. van Bekkum, R.-C., van Bolder-
straat 29 naar Achter O. Weeshuis 6, wever.
Cornelis Bosboom, R.-C., van Achter O.
Weeshuis 4 naar Coninckstraat 143*
Benjamin Charlé, N.-H., \an Bergstraat 19 n.
Beekensteinl. 4, gep.
Cornelis G .W. Diest, man R.-C., vrouw E.-L.,
van Walikerst. 4 naar Achter IRr. poortw. 5, arb.
Jan van Drie, N.-H-, van Molenbuurt 6 naar
Leusderweg 1241, arbeider.
Simon P. van Dijk, R--C., van Zwanenhals-
steeg 11 naar Weverssingel 39, kellner.
Gerrit Dijsselhof, G. K., van Breestraat 12
naar P. Pijperstraat 21, koopman.
Antonius A, van Eek, R.-C., van Zogstraat 8
naar Kruiskamp 87, sigarenmaker.
Willem Eijkeiboom, man O.-C, vrouw R -C.,
van Hellestraat 85 naar Hellestraat 54, arbeider.
Jules Frank, N.-I., van Kamp 25 naar Muur
huizen 129, slager.
Jan J. de Groot, R.-C-, van G. v. Stellingw.
straat 37 naar G. v. Stelwst. 11, rangeerder.
Teunis van den Ham, N.-H., van Soesterweg
199 naar Soesterweg 173, gem. arb.
Petrus W. van den Hammen, N.-Hvsn Mo
lenstraat 15 naar Leusderweg 164, steenhouwer.
Johannes Hartogsveld, N.-H., van Teut 53 naar
Kamp 78, gegageerd.
Wed. A. Hasing, R.-C, van P. Pijperstraat 5
naar Soesterweg 753.
Diederick G. Hcineman, N.-H., van Nieuwe-
weg 5 naar Hooglandscheweg 22, directeur.
Wed. H. P. T. Her.dr'ks, N.-H., van Hendrik
van Viandenstraat 25 naar P. Buyslaan 10.
Johan A de Heus, N.-H., van G. v. Stelling-
werfstraat 36 naar Leusderweg 166, conducteur.
Jacob Hop, N.-H., van Soesterweg 143 naar
Soesterweg 145, letterzetter.
Jacob H. Hovius, N.-H., van Soesterweg 65
naar Soesterweg 43, machinist.
Petrus van der Hulst, R.-C., van Bisschopw.
64 naar L. Nic.straat 18, cant.bed.
Hubert Jans, N.-H-, van Bloemend-straat 74
naar Havik 38, slager.
Ferdinandus F. J. M. Janssens, R.-C., van
Leusderweg 20 naar Amh.straat 17, bakker.
Gerrit Kaal, Ev.-L., van Kleine Spui 22 naar
Coninckstraat 101, arbeider.
Izak van Kalleveen, R.-C., van A. O. Wees
huis 21 naar Pothstraat 41.
Wed. M A. Klein, N.-I., van Hof 6 naar
Nieuwstraat 18.
Joseph J. Kraaikamp, N.-H., van H. v. Vian
denstraat 9 naar Bloemend-straat 74.
Edsko Kruisingq, G. K-, van Hoogl-weg 24 n
J. v. Oldenb.laon 42, leeraar.
David J. Kuppens. R.-C., van Soesterweg 143
naar Soesterweg 145, beambte H. S. M.
Wed. J. Mol, man Ev.-L., vrouw N.-H., van
L. Nic.straat 21 naar L. Nic^traat 25.
Johannes van Noordenburg, R.-C., van Valke
straat 21 naar Valkestraat 35, melkventer.
Wed. C. Pannekoek, N.-H., van S. Bonif.slraat
12 naar He^.estraat 121.
Wed- H .Polleman, N.-H., van Monnikenpad
54 naar Davidshof 1.
Hendrikus Pot, R -C., van Weltevreden 5 naar
Walikeis'.eeg 6, arbeider.
Evert Raaijen, R.-C-, van Eemstraat 36 naar
Weltevreden 5. metselaar.
Jacobus Rijntjes, R.-C., van Soesterweg 239
near Soesterweg 325.
Gerr.'t Scholten. N.-H., van Arnh.weg 55 naar
Aicegondestraat 34.
Wed. L. H- Serré, N.-H., van Soesterweg 168
noar B cn Dalstraat 3.
Hendrik Slagter, G. K., van Stationstraat 5 n.
Vlasakl erweg 50. onderwijzer.
Barend Smetz, man N.-H., vrouw R.-C., van
Soesterweg 315 naar P. Borstraat 7.
Kinderen Staal, R.-C., van L- Nic.dwarsstraat
3 naar Havik 3.
Aalt vait de Veen, N.-H van Laagl.weg 11
naar Soesterweg 93. spoorarb.
Nel's Verdel, N.-H., van Breestraat 12 naar
Schèltusst. 27, koopman.
Hendrik Verhoef, R -C, van Teut 16 naar Hei-
ligenb.weg 42, arbeider.
Frederik M. Verzeijl, Ev.-L., van M. Withoos-
straat 6 naar Aidegondestraat 93, kantoorbed.
Jorden Veldhuizen, N.-Hvan Flierbeekstr.
'1 naar Breestraat 38, rijknecht.
Gerrit Visser, G. K-, van Arnh.weg 139 naar
Arnh.weg S2l, reiziger.
Albertus A. Vivié, R.-C, van Heiligenberger-
weg 46 naar Heiligenbergerweg 40, bleeker.
Georg Vögeün, Ev.-L„ van Leusderweg 50 n.
Monnikenpad 45.
Harlgeri de Wit, N.-H-, van L. Nic.straat 7
naar J. Toll'usst. 15, draaier.
Johannes H. C. de Wit, R.-C., van Utr.straat
30 naar Utrstraat 29, kapper.
Franc-scus van 't Wel. O.-C., van Hoogeweg
23 naar Heiligenbergerweg 46.
Lambcrtus Wijnhof, R.-C., van Muurhuizen
105 naar Weverssingcl 13, koopman.
Gerardus H. Rouwhorst, R.-C., van Havik 3S
naar Groenmarkt 14, slaner.
Cornells Rijnders, R—C, van Soesterweg 301
naar Hellestraat 22. koopman-
Svbrand W. Schelling er, N.-H van Sch.
P.straat 52 naar Schèltusst. 29, commies H. S- M.
Eïske Schildering, N.-H., van Arnh.weg 55 n.
L. 3eekstraat 3, huishoudster.
Ferdinand Seticur, N.-H-, van Arnh.weg 137
naar Leusderweg 134, bakker.
Wed. Spijker, N.-H van L. Nic.straat 9 naar
Soesterweg 53, huishoudster.
Johannes Sloffer, N.-H.. van Bisschop.weg 44
raar Bissch.weg 40, arbeider.
Johannes A. Stoopendaol, N.-H van Wést-
singel 23 naar Utr.straat 19, schilder.
Hendrika G. Vin!, R.-C., van KI. Nacht.steeg
3 naar Puntenburgerlaan 33.
Hendrik E. van Vonno, N.-H., van Arnh.weg
53 naar Langestraat 86. Amb. Secret.
Johannes Wijnands, N.-H van Teut 1 naar
Mutirhu'zcn 26, koopman.
Van den Hak op den Tak.
(Weekpraatjc).
Neen, ditmaal niet over den oorlog, hoewel
onze qedachten telkens weer daarheen worden
gei rokken. Wij villen trachten zc eenige oogen-
blikkcn af te !e;den door ze te bepalen bij enkele
bijzondere dingen.
Zeer bijzonder is zeker, wat dezer dagen een
uitvinder te Londen tentoonstelde: het model
van een magnelischen zwevenden spoorweg,
die een snelheid von 500 Kilo
meter per uur bereikt.
Vijfhonderd kilometer per uur,
wat beteekent dat? Dat beteekent een snelheid,
waarbij de zon voor den re'ziger niet ondergaat,
integendeel, waarbij de zon voor zijn oog een
tegenovergestelde richting volgt. Dat be.eekent
een snelheid die in staat stelt in minder dan 24
uur een reis om de aarde te doen. Laat ons eens
vergelijken en beginnen bij de geringste snel
heden. Een slak legt in een seconde 1/1000
meter of. een zwemmer 1 meter, een loopend
paard 1.1 meter, een infanterist 1.2 meter, een
tamelijke wind 2 meter, een dravend paard 3 8
meter, een galoppeerend peard 4.5 meter, een
zeilboot 4 6 meter, een schaatsenrijder 9-5 meter,
een Oceaan-boot 12 meter, de storm 16 meter,
een postduif 18 meter, een adelaar 31 meier, een
lievige orkaan 35 meter en een huiszwaluw 90
meter. Daarmee zijn we aan 't ei>d van de lijst-
En nu komt er de magnetische zwevende spoor
weg bij met 140 meter in de seconde, 't Wordt
als in een sprookje, waar de reiziger in een -y! e-
gende koffer te Amsterdam ontwaakt, te Londen
ontbijt, in Napels luncht, in St. Petersburg di
neert, in Parijs een schouwburgvoorstelling bij
woont en in New-York gaat slapen.
B ij zonder is ook de energie, de kracht
van den donder.
Bij een experimenteel onderzoek van het ver
schijnsel van den donder, door Dr. Smidt t#
Weenen genomen, bleek dat, wat het mcnsche-
lijk oor ervan waarneemt, slechts een kleinft
denkbaar deel is- Op den langen weg van ge«.
luid'bron tot oor gaat het grootste deel verlorei^
door de langzame beweging der golven.
De energie van een donderslag bedraagt niet
minder dan 22,000 Kilogrammeter.
Dit cijfer voor menschelijke bevatting begrijp
pelijk gemaakt, is te vergelijken met de inspan'
ning van 300 miliioen hoornblazers gedurendi
13 seconden. De energie van den donder is irv
tusschen nog maar een klein deel van die vafc
den bliksem, die den donder door een verhot*
ging van druk in de lucht veroorzaakt.
Een merkwaardig verschijnsel is op d« zc».
waargenomen.
Prof. Ricco heeft op het Etna-observatoriui»
op de zon een groote proluberaus vlammenof
gasuitstraling waargenomen, die een hoogt*
van 177,000 kilometer heeft, dat is ongeveer 14
maal zoo groot als de middellijn der aarde.
Velen zal het misschien ook intéresse eren,
dat een milliardair kunstverzamelaar te Bos
ton is in het bezit gekomen van een ivoren
standbeeld van een Kretensche slangengodin uit
den tijd van ongeveer 1500 v. Chr. Het beeldje
is ontzaggelijk interessant. Het is niet grooter
dan 6£ c.M.Ket is uit ivoor gesneden en hier
en daar met goud bewerkt, en stelt voor een
Miceensche dame in de karakteristieke kleeding,
die werkelijk aan de moderne damesmode h<*-
innertrok in klokvorm, aansluitend jaquet en
diep encoeur, gekapt tot pagekopje. Het geheel
is met een taira bedekt en het ernstige, doch
lieve gezicht, herinnert aan het Gotische vrou
wen-type. Trotsch is de houding van de godin
en haar beide handen omvatten e'k een gouden
slang, die zich om den onderarm gekronkeld
heeft Het miniatuur-beeld is werkelijk een kunst
stuk van leven en energie, dat elk standbeeld
uit den klassieken Griekschen tijd met succes
kan doorstaan-
Wanneer ik nu uw aandacht vraag voor een
machine met hersenen", dan moet ge dit na
tuurlijk niet letterlijk opvatten. Eenigen tijd ge
leden werd te Londen geëxposeerd een reken
machine, die het volmaakte nader gekomen is
dan met eenige uitvinding ooit het geval was,
daar ze inderdaad, hoe ongeloofelijk het ook
moge klinken, met verstand werkt.
\)e uitvinder, een Rus, heeft zijn rekenmachine
in den vorm van een „typewriter" uitgevoerd.
Ze bestaat, van buiten ^gezien, uit drie groote
schroeven, een aantal metalen toetsen, een tel-
bord met cijfers van één tot negen in hor zon-
tale zoowel als in vertikale richting, cn eenige
handvaten. De zeer gecompliceerde hersenen
werken in dc machine zelf. Op ongelooflijke
snelle wijze kan dit kleine ding met besliste
juistheid getallen van twintig cijfers optellen en
aftrekken, vermenigvuldigen of deelen. Verder
maakt het wortel rekkingen, brengt cijfers in de
verschillende machten over. De allermoeilijkste
bereken:ngen worden met de meest mogelijke
correctheid ten uitvoer gebracht, en vergist de
denkende machine zich werkelijk eens bij hoogc
uitzondering, dan kan dit onmidde'lijk op een
speciaal toestel gecontroleerd worden.
Men ztet het, we naderen zoo langzamerhand
in dit opzicht het volmaakte, maar daarna, wat
moet er don gebracht worden om het groote
publiek te bevredigen?
„Om het publiek te bevredigen", dat wordt
steeds moeilijker, op velerlei gebied, want immer
worden de eischen hooger gesteld, men vd
steeds iets anders, iets nieuwers, iets pikanters.
Nu, in dit opzicht konden zeer zeker de gasten,
waarvan hieronder wordt gesproken, tevreden
zijn
In het jaar 1871 noodigde een verzamelaar
van antiquteiten in Brussel, een zekere Goebel,
zes heeren van zijn clientele uit tot een e:gen-
aardig feestmaal. Ik zal zoo vrij zijn u brood
e n te bieden, waarvan de tarwe gegroeid is
vóór de kinderen Israels door de Roode Zee ge
trokken zijn, u zult het met boter bestrijken, die
ten tijde van Maria Stuart gekarnd werd. De
appels die :k u daarbij zal opdienen, zijn reeds
voor meer dan 18 eeuwen gerijpt. Bovendien
zult gij gebruiken een wijntje dat bij de ontdek
king van Amerika reeds 100 jaar oud was. Met
deze woorden leidde Goebel zijn feestmaal in.
Wat hij had beloofd kon hij ook doen. De
tarwe die voor de bereiding van het brood ge
diend had dat op een gouden schaal leg. was uit
een grafkelder van een der kleinste Egyptische
pyramiden de boter uit een geheim hoekje in
een Schotsche bron, waar zij naar ontwijfelbare
aanwijzing gedurende het conflict van de ko
ningin van Schotland, Maria, met koningin Eli
zabeth in een aarden, hermetisch gesloten pot
was bewaard en driehonderd jaar door ijswater
was omgeven de appels waren uit een aarden
pot u:t re ruïnen van Pompei en de wijn uit een
on'dekten kelder in Korintië.
Veel was er echter van dat alles niet. Het
brood was zoo klein, dat elke gast maar een
bete kreeg, ook van den wijn kreeg ieder maar
een klein glaasje. Boter was er echter in over
vloed, ongeveer een krlo, en appelen waren er
meer dan een liter. De opgetogen gasten con
stateerden met voldoening dat het brood uit
stekend smaakte, de wijn zeer kostelijk was, dat
de boter niets te wenschen overliet en dat het
ooft zoo zoet was en zulk een heerlijken geur
had, alsof het van den jongsten oogst afkomstig
was-
Iets geheel anders, maar als geheel niet stroo-
kende met onze zeden, toch ook wel wat bijzon
ders, is het volgende
In Bennin-Socor, een door de Berbers bewoond
bergland van het keizerrijk Marokko, ligt een
plaats, die jaarlijks een hoogst e'genaardig
schouwspel van een meisjesmarkt b'edt.
De meisjes verkoopen zichzelf, doch gaan daar
bij, opdat de zaak niet al te zeer op een meisjes-
handel zal lijken, op een wijze te werk, die het
eigenlijke doel goed verbergt. Met haar mooi
ste pakje aan en zorgvuldig opgetooid, gaan ze
ongesluierd op de markt zitten, onder voor
wendsel een stuk eigen geweven goed te ver
koopen. De mannen die een vrouw zoeken, gaan
naar de markt, bekijken de stoffen, echter nog
meer de verkoopsters. Bevalt zij hem, dan vraagt
hij haar, wat het gord kost en zij noemt hem een
som, die zij als koopsom verwacht en die zij
hooger of lager stelt, naarmate haar den koop
lustige bevaltslaat hij haar tegen, dan »o«=kt
zij aan hem te ontkomen door een overd
hooge som te vragen. Worden beide part&^~
het over den koop eens, dan gaan ze
naar de ouders van het meisje, die het recht
ben hun toestemming te geven of te wr-r««#
en eerst als ze hun toestemming hebb-** {re-
geven, wordt er door hen een huwelijkscontrsws^
gemaakt en onderteekend en de juiste gekociA"
vrouw gaat met haar eentgenoot naar haar ni^
we huis. Een op deze wijze geko»fc
koop hem later ook mag berouwen. Zi| tl
blijft zijn rechtmatige eil de gematigd©
som wordt voor haar als weduweiigeld vastgezet»
KEUVELAAR.
