HbinnenlandT"
jenlgmgen willen strijden voor de nationale
itiamaTikelljkheid
j BerltJ n. 20 Juni. (W. BI De uitwkse-
van zwaargewonde DuÊtschers en En-
'tfeXschen begint 28 Juni 1915 van Brussel uit.
Pe uit Engeland terugkeerende zwaargewon
de Duitschers komen ongeveer 30 Juni te
Aken niet een hospita altrcin aan en worden
in het lazaret rato Lochmergarten opgenomen.
£ij zullen in staat gestéld worden aan hunne
familie onmiddellijk kennis te geven van hun-
De aankomst.
Berlijn, 26 Juni. (W. B.) In haar poli
tiek dagberioht schrijft de Norddeutsche All-
gemeine Zeitung:
Het bestuur van de sociaal-democratische
partij in Euitschland heeft onder het op
schrift: „De sociaal-democratie en de vrede"
een manifest uitgegeven, waarin uiteengezet
wordt boe de Duilsche sociaal-democratie in
den strijd voor de nationale onafhankelijkheid
en zelfstandigheid van Duitschland haar plicht
heeft gedaan en hoe hare bemoeiingen ten be
hoeve van den vrede door de sociaal-democra
ten in de vijandelijke landen opgenomen ziin.
Als feit wordt geconstateerd, dat de groote
massa der bii het internationale sodalistiscbe
bureau aangesloten socialisten in Engeland en
Frankrijk, hunne organisaties en besturen met
de regeeringen van hunne landen den oorlog
willen voortzetten, tot Duitschland volkomen
verslagen is. Ondanks de vaststelling van dit
feit, eischt het bestuur der sociaal-democrati
sche partii. met uiteenzetting van ziin eleen
oorlogsdoel en steunende op den door de dap
perheid onzer soldaten in h"t leven geroepen
gunstigen oorlogstoestand, dat- de regeering
hare bereidwilligheid kenbaar zal maken om
vredesonderhandelingen aan te knoopen. ten
ein^-* aan de bloedige worsteling een einde
te maken.
De VorwSrts werd wegens het opnemen
van dit manifest, met het oog op de voor de
bespreking van het doel van den oorlog be
staande censuur-voorschriften verboden. De
bekendmaking van dit manifest is in hooge
mate te betreuren, omdat deze poging om op
de beslissingen der regeering vooruit te loo-
pen. in het buitenland een. waarschijnlijk ook
door de meerderheid der Duitsche sociaal
democratie niet gewenschten. indruk maken
zal. Naar het beproefde recept zal het mani
fest. dat den algemeenen wensch naar vrede
kenbaar maakt, voorgesteld worden als be
wijs van eene in Duitschland in werkelijkheid
niet beslaande flauwe oorlogsmoeheid. Het
manifest is dus in staat.de verwachtingen van
onze vijanden op nieuw aan te wakkeren.
Zoodra de verdere loop der militaire ge
beurtenissen en de politieke toestand het uit
zicht openen, dat met succes met de vredes-
overwegineen kan worden begonnen, zal de
regeering het hare doen. Tot dat trdstfp be
staat er voor het Duitsche volk slechts het
parool: ..Volhouden."
Het manifest, waarvan hier sprake is, geeft
een overzicht van wat in het vorige jaar door
de sociaal-democratie gedaan is voor het be
houd van den vrede. Toen het noodlot'niet
was te kceren. heeft de sociaal-democratie zie*>
in dienst van het vaderland gesteld en ge
stemd voor de middelen van verdediging. Maar
steeds heeft i\\ doen kennen, dat zü wensch-
te. dat het zoo spoedig mogeliik weer vréde
zou worden; toen de eerste oorlogscredieten
aan de orde waren in den ritksdag. is namens
de sociaal-democratische fractie de eisch ge
steld. dat zoodra de beoogde veiligheid bereikt
is en de tegenstanders tot den vrede geneigd
ziin, aan den oorlog een einde moet worden ge
maakt door een vrede, die de vriendschap met
de buurvolken mogelijk maakt. Het manifest
eindigt met deze woorden:
De -riiksdagfractie en het partijbestuur van
de Duitsche sociaal-democratie hebben altlid
eensgezind de ve coverings- en annexatiepoli
tiek bestreden. "Wij profesteeren opnieuw en
od de meest besliste wiize tegen alle streven
en demonstration ten gunste van de annexa
tie van vreemde landstreken en de verdruk
king van andere volkeren, zooals die in het
bijzonder aan het licht zijn getreden door de
cischcn van groote economische bor^n en de
redevoeringen van leidende burgerlijke noli-
tici. Reeds het. goedkeuren van een dergelijk
streven stelt den door het gebeele volk zoo
innig verlangden vrede steeds verder uit. Hot
volk wil geen annexaties, het volk wil deD
vrede!
Als de dagelijks nieuwe offers elschendp oor
log niet tot In de eeuwigheid en t de vol
komen uilputting van alle volkeren moet
voortduren, dan moet één van de oorlogvoe
rende mogendheden do hand reiken tot het
herstel van den vrede. Duitschland dat, door
een groote overmacht aangevallen, zieh tot nu
toe schitterend heeft verdedigd te""-* ol ?ll-
viianden. dat den uithongeringsoorlog te
schande heeft gemaakt en bewezen heeft, dat
het onoverwinlijk is, behoort den eersten stap
tot de tot-sland-breiiging van den vrede te
doen.
In naam van menseheliikheld en bescha
ving. steunend op den door den moed onzer
gewapende landgenooten bevochten gunstigen
stand der krijgsverrichtingen, eischen wij van
de regeering. dat zij hare bereidwilligheid
toone. In vredesonderhandelingen te treden
en aan de bloedige worsteling een einde te
maken.
Wij verwachten van onze partiigenooten in
de andere oorlogvoerende landen, dat zi1 in
f-#iiken geest invloed zullen uitoefenen op
hunne regieringen.
Het bestuur van de Duitsche sociaal
democratische parti?.
Do VorwSrts bericht nog. dat tot het publi-
eeeren van dit manifest reeds den 7den Mei
doorbet partirbestuur eenstemmig besloten
was. Van dit besluit werd den 15dcn Mei een
conferentie van snnalfstj^rhe redacteuren en
einde Mei de Riiksdagfractie in kennis gesteld.
De uitvoerijig werd uitgesteld wregcns de in
terventie ran zij is thans geschied na het
Surges in Galleg.
P a r ij a, 26 .T u n i. (Havas*.) Bij de behan
deling van het ontwerp eener credietwet voor
de maanden Juli, Augustus en September
heeft de minister van financiën een overzicht
gegeven van den fnvancieelen toestand van
Frankrijk.
De maandelijksohe uitgaven, die thans 1340
xmllioen. bedragen, zullen in het volgende
kwartaal stijgen tot 1870 millioen. Het be
drag van de un omloop zijnde bons voor de
iaixdsverdedigmg is thans 5400 millioen.
De toestand, die zeer geruststellend is. wordt
door de stijgende ontwikkeling van den na-
tkmalen arbeid nog dagelijks beter. De minis
ter zal onderzoeken of het niet mogeliik is
andere hulpbronnen aan te spreken dan lee
ning, inzonderheid belastingen, zooals door
de begrootingscoinmissie is gevraagd Hij
druilde wederom het onwrikbare besluit van
Frankrijk uit om te volharden in den strijd
hoe lang hij ook moge duren, met den wil om
te ovenvinnen.
Na het exposé van minister Ribol nam de
Kamer met op één na algemeene stemmen
de crediefwet aan.
Weenen. 27 Juni. (Corr.-burenu). Het
hoofdbestuur van de postspaarbank deelt
mede, dat de inschrijvingen op de tweede Oos-
tenrijksche oorlogsleening meer dan 2400 mil
lioen kronen bedragen. De inschrijvingen
duren voort bii alle inschriivingsbureaux. Het
voornemen bestaat den inschrijvingstermijn te
verlengen tot 5 Juli.
Saloniki 27 Juni. (W. B) Frnnschc
agenten trachten, wegens hel gebrek aan
werkkrachten in Marseille, hier verscheidene
honderden dnglooners en arbeiders aan 1e
werven
O o s t e n r? j k-H o n gar I] éi
Weenen, 27 Juni. (Coot.-bureau). De
officieuse Wiener Ahendpost wijdt aan aarts
hertog Frans Ferdinand en zijne gemalin,
wier sterfdag morgen verjaart, een artikel,
waarin worde. gezegd': Sedert werd het tot
volledkre zekerheid, döt de moord te Sera-
l'ewo niet de daad van mirieide geestdrijvers
alleen was. De sporen van het misdrijf wezen
op den nahurigen staat in het zuidoosten,
die door een grooteren én machtiger staat
als stormram tegen de monarchie misbruikt
werd. Voor dein schondeliik vermoorden prins
scheen de doo'dsfakkel als voor geen sterve
ling te voren. Wat ons leger en onze vloot se
dert aan groote oorlogsdaden volbracht heb
ben its tegelijk één warme betuiging van dank
aan den aartshertog, die met eflke vezel van
zijn hart gelheeht was aan onze strijdmacht,
die in zijp werkkring alles deed om de mo
narchie voor he* uur der beslissing toegerust
te zien. die in de kracht van hef vaderland
en ln zijne toekomst vertrouwde en die wist.
dat dit in den storm geharde, oude rijk
machtig genoeg is om zich tegen zijne -vijan
den te verwerven en een bolwerk ran recht
en moraal te blijven. Dit geloof van den
aartshertog werd door de oorlogsgebeurtenis
sen op verwonderlijke wijze bekrachtigd. In
nig geschaard om den zeer beminden keizer
en koning en om de dynastie, zullen de ver
honden volken van het rijk nieuwen roem en
nieuw geluktegemoet gaan.
Serajewo, 26 Juni (W. B.) Als naspel
van het hoogverraad-proces van Princip c.s.
wetrd voor den krijgsraad te Trawnik de zaak
behandeld van 39 leerlingen van de middel
bare scholen, die als leden van een vereeiy-
ging van scholieren in dienst stonden van dc
Groot-Servische propaganda. Zij werden be
schuldigd ran poging tot verstoring van de
openbare orde en rust. 31 beklaagden wer
den veroordeeld tot een maand S drie jaren
gevangenisstraf: *;igesproken.
RumeniS.
Bukarest, 27 Juni. (W. B.) De conser
vatieve oud-minister Johan L ah ovary Is plot
seling gestorven.
Uit de Pers.
De vrijheid der zee.
Mr. Van Houten schrijft in zijn jongsten
Staatkundigen brief (no. 8 van serie 1915)
„Wat beteekenen de Zuidelijke Neder
landen uit internationaal oogpunt voor
ons? Dat is een vraag, die ieder zich
tegenwoordig wel eens ernstig stellen mag,
omdat zoo velen kort- en houtweg zeggen
t de besl'ssing over België wordt met
een over ons heslist. Wat toch volkomen
onjuist is. Dc hoop dit aan te toonen na
even als in vroegere Brieven vooropgesteld
te hebben
dat ik den toestand van West-Europa
vóór den tegenwoordigen oorlog behalve
kleine grensquaesties goed vond en
dat ik den afgedwongen doortocht van
de zijde van het Duitsche legerbestuur een
ten volle onrechtmatige daad en een bijna
ongelooflijke internationaal-politieke fout
acht.
Om de thans gestelde vraag te beant
woorden, mag allereerst het licht der ge
schiedenis niet worden versmaad. De bot
singen van het heden zijn met nuanceering
en waj andere partijgroepeering reeds her
haaldelijk in de geschiedenis voorgekomen
en de Zuidelijke Nederlanden hebben er in
de laatste eeuwen steeds een rol bij ge
speeld. Ons land heeft, behalve in de korte
periode 181Ö1813, zijn internationale zelf
standigheid meer dan drie eeuwen bij alle
constellaties in Europa behouden, de Zui
delijke Nederlanden daarentegen herhaal
delijk hun status gewisseld. Waaruit
logisch toch direct volgt, dat beider inter
nationale status niet van elkander on
afscheidelijk en afhankelijk is, integendeel
juist een verschillenden grond en wortel
heeft. De Zuidelijke Nederlanden zitn ver
bonden geweest met Spanje, met Oosten
rijk, met Frankrijk en met ons. Zij zijn er
telkens met geweld van afgescheurd en
hebben een nieuwen status ontvangen
bij verdrag tusschen eenige, de beide
laatste keeren tusschen alle groote mo
gendheden. zonder dat ons volksbestaan
door <h*e lotswisselingen eenige verande
ring of verzwakking heeft ondergaan of er
ooit in dien internationalen Raad aan ge
dacht is ons dezelfde of gelijksoortige lots
wisselingen te doen ondergaan- Na 1813
herleefde onze Staat als van zelf, terwijl
over het lot van België enkel en alleen door
diplomatiek overleg beslist werd. De be
slissing van het congres te Weenen werd,
na de Belgische revolutie tegen ons, ver
vangen door die der conferentie van Lon
don. Wij behoeven er geen aansprakelijk
heid voor te gevoelen. Van alle beslissin
gen der mogendheden over de Zuidelijke
Nederlanden is echter slechts die laotsto
levensvatbaar gebleken. Daaruit is een wel
kleine, maar krachtige en zelfstandige vrije
Staat ontstaan, die dientengevolge ook bij
de vredesonderhandelingen, welke toch na
korteren of langeren tijd moeten volgen,
xelf stem in het kapittel zal hebben en.
naar ik meen, thans slaat door éigen ge
wicht.
Deze overwegingen zijn, dunkt mij, reeds
voldoende om de onjuistheid der in den
aanhef vermelde meening te bewijzen.
Hel beroep op uitingen van phantastl-
sche ontwerpers van grensveranderingen.
dat tegenwoordig onder de lezers van
eenige onzer dagbladen ongerustheid moet
verwekken, heeft dan ook in mijn oog niet
de minste waarde. Men zou er trouwens,
als men ze bijeen zocht, even veel naast
kunnen stellen in anderen zin. Van heide
zijden ontbreekt in afzienbaren lijd de
macht, om eenige groote verandering in
den eenen of anderen zin via f a c t i te
maken.
De ernstige zijde van den tegenwoordi
gen toestand voor België en indirect ook
voor ons, ligt in een omstandigheid die zich
een jaar geleden wel als denkbaar liet voor
zien. doch volstrekt niet als nabij, n.l. het
conflict over de macht ter zee
tusschen Engeland en Duitschland. dat, als
Duitschland een Bismarck aan het roer had
gehad, ook verdaagd zou zijn totdat de
Balkan-quaestie en het daardoor mogelijk
conflict tusschen Rusland en Oostenrijk,
met Frankrijk en Duitschland als actieve
secondanten, opgelost zou zijn.
Dientengevolge is de agressieve Kou-
ding tegenover Bclgic, aanvankelijk enkel
aangenomen met het doel doortocht
naar Frankriik te verkrijgen, geworden tot
een onderdeel van den strijd tusschen
Duitschland en Engeland en tot een poging
van eerstgenoemd en staat om een stuk
Kanaalkust in bezit te krijgen zoolang de
volkenrechtelijke ririjd over het overwicht
ter zee niet bevredigend is opgelost. Zoo
herleeft de constellatie van het Fransch-
Engelsche conflict tijdens Napoleon I. waar
in wij destijds indirect betrokken zijn ge
worden, niet zoo zeer door militaire, als
wel door economische oorzaken, nl. het
continentaal stelsel. Wie voor het behoud
van België en indirect ook voor de belan
gen van Nederland werkzaam wil zijn. moet
trachten omtrent de vrijheid der
zee en het beheer der zee na
den vrede denkbeelden ingang te doen
vinden, waarmede de oorlogvoerenden zich
van beide zijden kunnen vereenigen. Daar
ligt de kern van het verschil. Engeland
voert thans tegen Duitschland denzelfden
oorlog, dien het in de 17e eeuw tegen ons.
in de 18e en het begin der 19e eeuw tegen
Frankrijk voerde- Het wil uit dezen oorlog
te voorschijn komen als uit dien tegen
Napoleon I, n.l. als onbetwistbare meeste
res der zee. Met bewonderenswaardig di
plomatiek beleid heeft het de gelegenheid
aangegrepen, cat het dien strijd tegen
Duitschland geliiktüdi<T voeren kan met
dien van Duitschland-Oostenrijk over hun
landgrens tegen Frankrijk. Rusland en Ita
lië. Maar het moet er op bedacht ziin, dat,
zoodra zijn egoïstisch streven in dit op
zicht te zeer in het oog valt, zijn bondo-e-
nooten ook hunnerzijds op het gevaar, dat
voor hen in zulk overwegend Engelsch
succes gelegen is, bedacht worden en kan
om die reden den boog niet te sterk span
nen. En tevens dat de uitvinding der duik
boot. zoodra zij over de eeheele wereld in
toepassing zou ztjn. ook een verandering
in den stand van zaken ter zee te weeg
brengt, waarbij noch oorlogs- noch han
delsvloot ergens vrijheid en veiligheid van
beweging zou behouden.
Er is geen duurzame vTede, maar even
min duurzame overmacht van een enkelen
Staat ter zee mogelijk, wonneer de wereld
in onderling jaloersche Staten verdeeld
blijft en tevens vol duikbooten met ge
oefende bemanning komt te zitten.
Dit punt komt in de pers nog niet genoeg
tot zijn recht en ik wijs er daarom nog
eens op.
Welke rechtstoestand zal gelden na den
vrede ten aanzien van het gebruik der zee?
Welke machtsregeling zal ingevoerd wor
den om de daaromtrent te maken rechts
regeling te handhaven?
Die vragen ziin eigenlijk de eenige die
actualiteit bezitten, en hoe eerder alle oor
logvoerenden en alle neutralen die in be
handeling nemen, des te beter. De grens-
quaesfiën te land verzinken daarbij in on
beduidendheid en het is onvergeeflijk van
de zijde van Regeeringen, om maand na
maand daarvoor honderdduizenden familiën
ongelukkig te maken en deze beslissende
zeerechtsvragen te ignoreeren."
Berichten.
De Staatscourant van Zondag 27 en
Maandag 28 Juni bevat o.a. de volgende Ko
ninklijke besluiten:
tijd dijk benoemd bij het reserve-personeel
der landweor bij het 1ste regiment vesting,
artillerie tot reserve 2de luitenant de mili
cien-sergeant A. KL H. Schepman \an het
corps;
eervol gepensionneerd de kapitein ter zpc:
J. H. van Leent, de luitenant ter zee 1ste
klasse J. P. Muller en de luitenant ter ree 2de
klasse J. Tadema en J. J. Zomer, allen we
gens ongeschiktheid tol den dienst wegen9
lichaam sgebrdken
bervorderd tot kapitein-hntenant ter zee de
luitenant Ier zee ls4e klasse G. Hoogenraad en
tot luitenant ter zeo Ie klasse, die der 2de
kia&se C. Th. de Veer,
eervol gepensionneerd wegens lichaamsge
breken de kolonel C. Houtman, commandant
van het 4de regiment vesting-artillerie;
eervol ontslagen, onder dankbetuiging voor
bewezen diensten, wegens het bereiken van
den 70-jarigen leeftijd Dr. J. Verdam en Dr.
A. E. J Holwerda, als hoogleeraren aan de
universiteit te Leiden;
benoemd tot ,gewoon hoogleeraar te Lei
den Dr. J. W. Muilier, hoogleeraar te Utrecht,
en tot hoogleeraar te Leiden Dr. H. van Gel
der, buitengewoon hoogleeraar te Utrecht;
herbenoemd tot schoolopziener in het ar
rondissement Zutfen: Jlhr. Mr. Dr. J. P. Hooft
Graafland te Warnsveld, in het arrondisse
ment Harderwijk J. Haspels te Arnhem;
benoemd tot assistente aan hot Centraal
Laiboratorhim voor Volksgezondheid te
Uttoedht: mej. J. Smit aldaar:
tot onderwijzeres aan de Rijkskweekschool
voor Onderwijzeressen te Apeldoorn: mej. J.
Kuiper te Veéndam;
op verzoek eervol ontslagen H. P. J. Bloe-
mexs als burgemeester van Borkulom;
bevorderd tot adjunct-commies aan het de-
nartement van Binnenlandsche Zaken H. P.
Gerritsen cn aan het Centraal Bureau voor
die St'ati&tfek. de Werk K. Valken;
benoemd lot houtvester bij het Staatsbosoh-
béheer B. J. "Winkelman, Utrecht;
tot «menuensis bij het Pathologisch Insti
tuut van de Rijksraenrisenijsehool te Utrecht
P. Puts thans tijdelijk:
op zijn verzoek, met ingang van 1 Juli 1915,
eervol ontslag verleend uit zijne betrekking van
kan toni-echt er-plaatsvervanger in het kanton
Haarlemmermeer, aan D. Wentholt, onder dank
betuiging voor de als zoodanig bewezen dien
sten
toestemming verleend aan mr. J. K. H. de
Beaufort, burgemeester der gemeenten Leusden
en Stout enburg, om tot 1 Mei 1916 te Amers
foort te blijven wonen
benoemd, met ingang van 1 Juli 1915. bij het
reserve-personeel der landmacht, met bestem
ming voor den dienst bij de landweer, bij de
infanterie der landweer, tot reserve-kapitein,
de gepensionneerde kapiteins van het leger :n
Nederl -Indië, W. Filet en P. A. G- van Alder-
werelt van Rosenburg;
Mem meldt uit Den Haag:
Het bericht, dat H. M. de Koningin-Moeder
over 14 dagen het palcis „Soestdiik" zal be
trekken. is van allen grond ontbloot.
Z. K. H. de Prins dér Nederlanden Is
voornemens in de eerste dagen van Juli een
bezoek te brengen aan dc tentoonstelling van
oudheden te Haarlem, waarvan de baten be
stemd zijn voor het Steuncomité aldaar.
D e lichting 1016
Bij Kon. besluit is bepaald, dat de regeling
van al hetgeen ingevolge art. 6 der wet van
11 Juni 1915 (Staatsblad no. 241), betreffende
de termijnen voor het aanvragen van vrijstel
ling en de inlijving van ingeschrevenen voor
de lichting der militie van 1916, moet worden
verricht, geschiedt door den minister van
Oorlog, in overleg, voor zooveel noodig, met
de ministers van Marine en van Binnenland
sche Zaken.
Voor zoover het echter onderwerpen betreft,
die moeten worden geacht uitsluitend te be-
hoonen tot liet gebied van het departement
van Marine, geschiedt de regeling door den
minister van Mapne.
Mr. P. J. Troelstra»
Naar het Haagscihe corre9pondentiebureau
nns meldt is Mr. P. J. Troelstra, die gisteren
nog Ss opgetreden op de meeting tegen den
landstormwet, ongesteld en zal hij op advies
van zijn arts gedurende geruimen tijd abso
lute rust moeten nemen.
Dr. K. F. L. Kaiser. Aan de ge
volgen vain een. noodlotligen val is te Am
sterdam ofverledieto dr. K. F. L. Kafoer.
De overedene, die eerst te Hoarn de ge
neeskundige practijk uitoefende, heeft zich
in 1910 te Amsterdam als vrouwenarts ge
vestigd.
Naar het Hbld. mededeelt, weird hij spoe
dig een der meest gewaardeerde onderzoe
kers in het physiologisch laboratorium, waar
hij verschillende, in broeden, kring zeer ge
waardeerde onderzoekingen verrichtte op (het
grensgebied diat de zuiver experimenteele we
tenschap der physiologic met de kliniek ver
bindt. Hieronder noemt bet blad de door hem
uitgewerkte methode ter bepaling van deD
druk in de buikholte, en de befceekenis vaD
dezen druk voor het tot stand komen van
verschillende ziekelijke afwijkingen. Voorts
een zeer fijn en nauwkeurig onderzoek over
den hartspols, geregistreerd en gemeten ito
de buikholte.
De heer Kaiser werd in 1912 benoemd tot
lid van het Genootschap tot bevordering van
Natuur-, Genees- en Heelkunde te Amster
dam. MetW hem gaat een uiterst bescheiden,
doah zeer verdienstelijk medeburger en we
tenschappelijk man heen.
Nederland en de oorlog.
Uitwisseling van invalide krijgs
gevangenen.
Omtrent de uitwisseling van Duilsche en
Engelsche krijgsgevangenen invaliden en ver
plegend personeel, vernemen wij mo>g de vol
gende bijzo nderhed en:
Voor de overbrenging van Vlissimgen «raar
Engeland dor in Duitsche krijgsgevangen
schap verkeerende Engelschen alsmede voor
de overbrenging uit Engeland naax.Vlissin.gcn
van de zich in Brilsche krijgsgevangenschap
bevindende Duitschers, zal worden gebruik
gemaakt van het stoomschip „Oranje Nassau"
tier Maatschappij Zeeland.
Het Nedorlandsche Roode Kruis dat, gelijk
gemeld, zijn hulp hij -de transporten verleent,
zal worden vertegenwoordigd door het lid
van het hoofdcomité jhr. Ernest van Loon en
door dr. F. Hijmans, die met 15 pleegzusters
van het Roode Kruis de reizen vice-Yersa me
den aken.
Er zullen vervoerd worden: naar Engeland:
4 officieren en 126 man invaliden, benevens
3*1 doktoren en 266 man van den geneeskun
digen daenst, dus 430 in Duitsche krijgsgevan
genschap verkeerd hebbende Engelschen, ter
wijl het aantal uitgeleverde Duitschers, dde
zich in Engelsche krijgsgevangenschap bevon
den bedraagt 210, zijnde 4 officieren en 43 man
invaliden, benevens 10 doktoren en 153 maD
van den geneeskundigen dienst.
Heden avond vertrekt de Oranje-Nassau
met de Engelschen van Vhssingen, waarheen
jhr. van Loon zich reeds heden morgen be
gaf voor het treffen van de noodige voorbe
reidende maatregelen.
Het torpedeeren of mineeren van een
Nederlandsch stoomschip»
Wolffs Bureau meldt uit Stockholm:
Het Nederlandsche stoomschip Gores is Vrij
dagmorgen bij het eiland Soederami gezon
ken, na op een mijn gestooten of getorpedeerd
te zijn. De bemanning, 25 koppen sterk, is door
pen loodsboot geborgen en werd later door
een torpedoboot opgenomen en in Norrtege
aan land gébracht. Het gelukte slechts de
scheepspapieren te redden.
Een kwartier voor den ondergang van het
stoomschip bespeurde men eene lorpedoboot
van onbekende nationaliteit, die ook nog zicht
baar was toen het schip zonk, maar geene
poging deed om de bemanning van hel zinken
de schip Ic hulp te komen. De kapitein \an
dc Ceres meent, dal dc ontploffing door een
torpedo is veroorzaakt. Het stoomschip had
2000 tonnen inhoud; het had geene ladfnS
aan boord.
Aftonbladet bericht, dat de vreemde torpéJ
doboot, die bij de ontploffing in alle haast weg*
stoomde en de schipbreukelingen aan hun lotf
omvliet, eene Russische was.
(Het stoomschip Ores behoort aan de Kon.
Ned. Stoonfboot-MaatschappiJ, en was den,
20 dezer van Amsterdam vertrokken met be
stemming naar HudikswalL' teD einde aldaar
hout in te nemen).
S. s. „Gelria".
Vrijdagmorgen is te Amsterdam binnen
geloop én. het ss. ..Gelria" ram de Kon. Holl.;
Lloyd. Het schip, dat een partij lijnzaad aan'
boord had, werd door de Engelschen op d^
reede van Dulns aangehouden, maar kon
spoedig zfljn reis vervolgen.
Een Zeelan d-boot aangehou den,
Vrijdag is hot stoomschip Mecklenburg"
der Maatschappij Zeeland op de terugreis naar
Vlissingen door twee Engelsche torpedojagers
opgehouden en naar Engeland teruggebracht,
op vermoeden dat vanaf de boot foto's geno«
men waren van de Engelsche kust. Alle huttert
werden nagezocht. Een Engelschman had
foto's genomen. De boot is Zaterdagnacht
1 uur te Vliis&ngcii aangekomen. De reizigers
en dte post zijn om 5 uur vcrlroikken.
Uitvoer van erwten.
De geldende vergunning tot uitvoer van
erwten is verlengd tot 1 Augustus.
Het verstrekken van mededeelin-
gen over de troepenopstelling.
Door den territorialen bevelhebber in Zee
land is de aandacht der burgemeesters geves
tigd op het volgende:
Een welgezinde Nederlander heeft per auto
een bezoek gebracht aan Zeeland, waarbij
hem gebleken is. dat het niet de minste moeite
kost om Inlichtingen te bekomen nopens de
opstelling van troepen in Zeeland; zelfs onge
vraagd werd-en hem door dorpsbewoners in
lichtingen verschaft. Het behoeft geen betoog,
dat dit ontoelaatbaar Is. Mitsdien verzoekt do
territoriaile bevclheb^pr den inwoners mede
lp doelen, dat in 's lands belang geen onnoo-
dlge mededeehngen nopens militaire aangele
genheden aan anderen mogen worden gedaan
on die aangelegenheden in geen geval mopn
worden besproken met personen, die m^n riet
persoonlijk als te goeder trouw kent De be
velhebber, acht het gewenseht daarbij te wij
zen op den inhoud van de desbetreffende be
palingen in het Wetboek van Strafrecht, lui
dende Art. 98. Hij, die opzettelijk bescheiden
berichten of inlichtingen omtrent eenige zaak,
waarvan hij weet, dat geheimhouding voor het
belang van den staat wordt geboden, hetzij
openbaar maakt, hetzij aan eene buitenland-
sche mogendheid mededeelt, of in handen
speelt, wordt gestraft met gevangenisstraf van
ten hoogste zes jaar.
Art. 272. Ilij, die opzettelijk eenig geheim,
hJetwelk hij. uit hoofde van z'*n ambt of be
roep, verplicht is te bewaren, bekend maakt,
wordt gestraft met gevangenisstraf van ten
hoogsrte zes maanden, of geldboete van ten
hoogste zeshonderd gulden.
Kolen-reserve.
Hedenmiddag 2 uur, zal in een der zalen
van Pulchri Studio, Lange Voorhout te 's-Gra-
venhage door de Nijverheids-commissie uit
het Koninklijk Nationaal Steuncomité, een bij
eenkomst gehouden worden ter behandeling
van een van de kolen-commissie uitgaand vooi
«tel, ter voorbereiding van maatregelen voou
de koflen-reserve.
Scheepvaart hfeweging.
In de vorige weck kwamen den Nieuwen
Warterweg binnen 71 schepen, tegen 243 ln
hetzelfde tijdperk ran 1914.
De stoomtrawlers vloot te
IJ m u i d e n.
Van de wegens mijnengevaar opgelegde
stoomlrawlersvloot, beslaande uit 156 stoom»
trawlers, vertrokken er 'lot heden weder 40
naar de Noordzee en 20 naar IJsland.
De militaire vervoerbewijzan.
Met ingang van 1 Juli wordt op de spoor
wegen een nieuw inodel militair vervoerbewljs
ingevoerd. Zoodanig ingericht dat fraude is
uitgesloten, geldigmaking voor D-treinen is
zelfs niet meer mogelijk, aangezien in dat ge
val een afzonderlijke stempelafdruk vereischt
wordt. N. y. d, D.
Verloting van gouden en
zilveren voorwerpen.
In het Vakblad voor goud- en zilversmeden
komt een oproep voor aan alle Nederland'-
sche fabrikanten van- en handelaren in gou
den- en zilveren werken.
De bedoeling is om tot uilvoering te bren
gen een met algemeene stemmen genomen be
sluit ran den Bond van Ned. fabrikanten van
en handelaren in gouden en zilveren werken
om een verloting op touw te zetten ten be
hoeve van hel Koninklijk Nationaal Steunco
mité.
In verschillende provincies rullen subcoml-
té's worden opgericht ter plaatsing van een
groot aantal loten, terwijl zooveel mogelijk
gelegenheid zal geboden worden de hoofdprij
zen in verschillende plaatsen te etaleeren.
Het comité vertrouwt dat de leden van den
Bond zich zullen inspannen om eenige mooie
hoofdprijzen voor deze verloting te versohaf
fen.
Aanmeldingen worden ingewacht bij hét
dagelijkséh bestuur van den Bond, Heeren
gracht 461/463 *te Amsterdam.
Duurt e-toeslag.
In de Philips' Gloeilampenfabrieken te Eind
hoven is gistermorgen bekend gemaakt, dat
gedurende den oorlog en zoolang de toestand
van het bedrijf het toelaat, 5% toeslag ral
worden betaald aan alle gezinshoofden en
mannelijke en vrouwelijke kostwinners. Bo
vendien zal voor élk kind beneden 13 Jaar 1%^
worden be rokend lot een maximum van 15
totaal.
De Duitsche geïnterneerden
te Bergen.
In een schrijven van dc Nederlandftche
giens aan het Berliner TageMatt ofver dj
Duiitsche geïnterneerden te Bergen (N.H.),
wordt met groote waardeeri/ng gesproken
van die in elk opzicht uitmuntende behande*
ling welke zij aldaar onder\ inden.
Naai- men weet. heeft de Nederlandacke
Regoeraug versoheddenen hunner toegestaan
werk voor particulieren te verrichten. ZoÓ
zijn. sedert kort. enkelen in. dienst als kellr
