„DE E EM LAN DER". Maandag 26 full 1915. BUITENLAND. FEUILLETON. N° 22 14de Jaargang EL! Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURG. Uitgevers: VALKHOFF Co. ABONNEMENTSPRIJS: PRIJS DER ADVERTENTIËN: Idem franco per post - 1«50. Per weok (met gratis veTzekering tegen ongelukken) O.ltt. Afzonderlijke nummers O.OfJ. Wekelijks bijvoegsel „de Hollandsche Huisvrouw" (onder redactie van Thérèse van Hoven) per 3 mnd. 50 ets. Advertentiën gelieve men liefst vóór 11 uur, familie- advertenties en berichten vóór 2 uur in to zendon. Elke regel meerO.IO, Dienstaanbiedingen 25 cents bij vooruitbetaling. Groote letters naar plaatsruimte. Yoor handel en bedrijf bestaan zeor voordeolige bepalingen tot het herhaald adverteoron in dit Blad, bij abonnement. Eene oirculaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 1. Intercomm. Telefoonnummer 66. Gedwongen winkelsluiting. De (juaestie van <le winkelsluiting komt zoo geleidelijk in alle sleden ter sprake. Het is begonnen in de groote steden, waai* duizen den personen bij liet winkelbedrijf betrokken zyn en de arbeidstijden van hel personeel nog te dikwijls veel te wenschen overlieten. Hier in moet voorziening gebracht .worden en waar deze niet van boven at kwam moest ..j wel van onderaan beginnen. L>c gemeente raden hebben dies die taak ter harte geno men en zoo is 'hier en daar, bij slukkeii en l>eeljes vorkregen, wat bij 'n wettelijke rege ling universeel en. op moer bevredigende wij ze bereikt zou zijn. Want de wijze waarop de beperking der arbeidstijden van het winkel personeel tot stand komt, kan niet geheel be vredigend genoemd worden en de vraag rijst wel eens ol hel geneesmiddel met even erg is ais de kwaal. Hel belang van het winkelpersoneel zou ons ten slotte vrede kunnen doen nemen uiei de gedwongen winkelsluiting maar ac ern stige schaduwzijden daarvan ontgaan ons niet. Wij zien er al dadelijk 'n voordeel in voor <te grootere firma's ten koste van oe kleine, welke zond or personeel weifcen en kei dikwijls toch roeds zwaar te verantwoor den hebben. Deze laalstcn worden unschui- djiig do slaohtoiftors vain de gedwongen win kelsluiting; onschuldig, omdat zij, zelf of met hun hiU iisgonooLen den winkel bedfi&nwrjdie, niet schuldig zijn aan uitbuiting van personeel. Slcohls de groote firma's prolileercn van de winkelsluiting. Deze imuuers hebben toch i'ceds 'n vroeg sluitingsuur, hetzij uit princi- picele afkeer vo/n overmatige werktijden, onder dcu d'rang der winkclbedicnd'cn- „ioaties, hetzij uil overweging, dat Jiuu cL.-. —êle na S of 9 uur vrij schaarsch. is. En nu izjten zij zioh nog dit voordeel in den scüooi geworpen, dal ook hun Ideine concurrenten, die hun winsten moesten maken in dc uren na de sluiting dei* groote winkels, die dus loefden van de brokken, welke vielen van de tafels der rijken, legolijk mei hen tot sluiting gedwongen worden. Deze laalslen zijn Lel 'die de dupe worden. Zij looh zullen vormoedolijk de klanten, die zij na 9 uur gehad zouden hebben, den vol genden dag met zien terugkomen doch zien binnengaan bij dc groote concurrenten, die uit den aard dor zaak meer keus kunnen bie den. Verder missen zij de clxnlèie van het late avondpubliek, dat lanterfantende en eta lage bekijkende, alliobl tol koopen verleid wordt. Wij gevoelen -r veol, wij gevoelen er alles voor, dat het winkelpersoneel 's avonds om 8 uur, uiterlijk 0 uur vrij liccft maar wij ge voelen er evenveel voor, dat den kleinen mid denstanders, die hel misschien van alLen hel zwaarst hebben om zich door het leven te slaan, zelfs maar de geringste kans op ver dienste ontnomen wordt. Er is ten slotte nog 'n derde categorie van winkeliers, dozen die inderdaad hun perso neel inhumaan lang bezig houden. Hot zullen natel de beste firma's zij.11 waar dat voorkomt ón het zullen niet de beste bediicnjden zijn, die dia<ar blijven. Maar voor zulke winkeliers z:ou de gedwongen 9 üur sluiting '11 welver- 'ulvjikIo ulraf zijn. De quaesde der winkelsluiting is dus wsi 11 moeilijke. Tegenover elkaar staan hel be lang van het personeel *n zeer groot be lang en hel belang der groote firma's aan dc eene zijde en het belang der kleine win keilers aan de andere. 'n Wettelijke regeling van de arbeidstijden van winkelpersoneel zou de eenige juiste op lossing kunnen geven, welke doel trof zonder schade le doen aan het belang van anderen. Maar hoe te haai/deden, zoolang die wcUe- Ejke regeling op zich wachten laat? Moet Ti deel der winkelbedienden maai* overgeleverd blijven aan de willekeur van inhumane pa trons? Of moobon de kleine wirlkielkea-s, de Lobbers voor hun dagelijksoh brood, maar opgeoffea-d worden aan de belangen van hun concurrenten en dezer personeel Wij zouden het antwoord niet durven ge\en <qn oegrijpen dat ook 13. en W., na hun en-* quêle, huiverig zijn om met 'n verordening voor den dag te komen. Indien er toch van de 247 winkeliers 69 tegenstanders waren, dan beleekcnt dit, dat deze 69 schade voor hun bedrijf vreezen bij gedwongen winkel sluiting 0111 9 uur 's avonds. Zijn die 69 win- keiiers patroons die hun personeel overmatig laten vorken, wol, wij zouden ze onder de 3e catagorie rekenen en weinig considerable met lien houden. Maar zijn het winkeliers, die geen personeel hebben en zelf den gehee- loii dag ploeteren, dan zouden wij niel gaar ne meewerken om hun liet leven nog zwaar der, zoo niet onmogelijk le maken. 'n Winkelier heeft ook rcohl op familie leven, wil ook wel eens ongestoord in den huiaelijlven kring vertoeven of in andere om geving dan lussciien zijn maniifacLuren, boen ders of koloniale waren verkeeren. Dat is volkomen juist en 'n nieuw argument pro winkedMi^ling- Maa^r als nu meer dan 25% belanghebbenden van oordeel zijn, dat zij dit olfer moeten brengen om te kunnen beslaan, mag dan de overheid hen dwin gen om in den Jiuisclijken kring ie vertoe ven en hun klanten weg le sturen Wij licbboii 'n gouden dunk Yan de A mors- foorlsohe winkeliers. Wij gclooven niet dal zij huil personeel uitbuilen-, hen bezig houden na 9 uur 's avonds. Maar „geiooi' is 'n slechte maatstaf. En ook hieromtrent zou 'n enquête meer zekerheid, geven. Het hoofd doel van gedwongen winkdlslu-iling is en blijft tochhet winkelpersoneel tegen te lan gen arbeidstijd te behoeden. Brengt die en quête dus aan hel licht, dat dc arbeidstijd hier inderdaad te lang is, "dan zal moeten ingegrepen worden. Blijkt dal niet, waarojn dan 1100deloos onsohulfclige gü a oh t offers l« maken V Vooral in deze lijden schijnt het niet ge- vvenscht de .winkeliers tol 9 uur sluiting te dwingen. Er zijn looh tegenwoordig, dank zij onzen talrijken Belgischen gasten s avonds meer mcnschcn op straat dan ge woonlijk en allicht zullen vooral de kleine winkeliers de gunstige gevolgen daarvan on dervinden. Al 'hopen wij het niel, t is toch mogelijk, dat onze Belgische gasten en hun bezoekers nog langen lijd hier zullen moeten blijven. E11 ook daarom lijkt bel ons nog niet het geschikte oogenbilk 0111 te besluiten tol de gedwongen winkelsluiting. De oorlog. B e a* 1 ij li, 2 5 Juli. (W. 13.) Bericht van hel opperste* legerbestuur uil heL groot? hoofdkwartier van heden voormiddag. Aan den Oostelijken zoom der Argonne bliezen wij een vijandelijk blokhuis op. Bij Launois, ten Zuiden van Ban-de-Sapl, kregen de Fnanschen voet in een klein ge deelte van onze voorste loopgraven. Wij wierpen verscheidene bommen in de vesting Duinkerken Pa r ij s, 2 5 Juli. (Havas) Namiddag- communiqué. De naolil ging zonder incidenten voorbij, behoudens enkele arlilleriegeveohten in Ar- tois, rondom Souuliez, tusselien de _isue en de Oise, op hel plateau van Qucnnevières en in het Bois-le-Prêtre, waar kanonvuur plaats had, vergezeld van levendig geweer vuur, maar zonder mhmteriegeveolilea. I11 de Yogeezen, bij Ban-de-Sapt, behaalden wij een nieuw succes en veroverden in den avond van 24 Juli zeer zwaar versterkte veld werken van de Dui'tschers, zioh uitstrekkende lusschen de hoogte van Fonlcnelle (heuvel 627) en het dorp Launois, waarna wij een groep huizen bezetten, vormende het Zuide lijk gedeelte van dit dorp. Wij maakten meer dan 700 ongewonde Duitsche gevangenen, bc- ihoorende lot 4 verschillende bataljons en een mitrailleursconipagnie. De Jijsl van hel buit gemaakte maiterieel kon nog niel worden opgemaakt. Een Diïilsche vliegmachine landde bij Be- thancourt. De liwee vliegers werden gevan gen genomen. Avoiidcommuniqué. liet aantal 111 du Yogeezen gemaakte Duit- scüic gevangenen is 11 officieren en 825 man, waarvan slechts 70 gewond zijn. Talrijke lijken werden in de loopgraven gevonden Slechts twee Fransche bataillons waren in dit gevecht betrokken. Zes machinegeweren werden in dc veroverde loopgraven gevon den. B e 1*lij n, 25 Juli. (W. B.) Bericht van het opperste legerbestuur uit hc-t g 1*00be hoofd kwartier van heden voormiddag. Bij het leger van generaal von Below had den gevechten met de vijandelijke aohterhoe- de plaats, G-istereli maakte dit leger 6000 k rij gsge vangenen. Bij onze aanvallen aan de Jessia, ten zui den van Kowaio, en in dc streek van Dcmbo- wo, 10 K.M. ten noordoosten van Suwalki, werden Russische loopgraven veroverd. Wij zijn dc Narcw overgegaan op het ge heelc front van Oslrolcnka zuidwaarts tot Pullusk. Ten zuidoosten van Pultusk naderen onze troepen de Bug. Ten zuidoosten van Pultusk werd, danks het hardnekkige ver zei van den vijand, de linie .sasielsk—Gzowo bei cikt. Ten westen van Blonie werden -verschei dene vijandelijke stellingen genomen. Ten zuiden van Warschau werden de plaat sen Uslanow, Lhiska en Jazgarzew bestormd üp liet zuidoostelijke oorlogsterrein is de toestand bij de Duilschc troepen onveranderd (N.B. Ustanow, Lbiska en Jazgarzew liggen ongeveer 25 K M. ten zuiden van het middel punt van Warschau. Gzowo ligt 10 K.M. ten zuiden van Pullusk, aan den straatweg van Pultusk naar Scrock). W e n e n, 2 5 Juli. (W. B.) Officieel be- richl van heden middag. Op het Russische oorlogstoon eel verliep de dag van gistoren botrokkelijk rustig. Bij iwangorod sloegen onze troepen eenige zwakke aanvullen van den vijand af. Ten zuiden van lvrylow word een pogiug van die Russen, 0111 de Bug over Le gaan, verijdeld. Overigens is de toestand onveranderd. Petersburg, 25 Juli. (Tel.-agent schap.) Communiqué van don gnoolcn gene- raleoi staf. In do streek van Mi/tau is do toestand in hoofdzaak onveranderd. Op de wegen van Safavvli eri Rossicuy blijft do vijand vooruit- fioan j/n dc richting van Ponievoge, in welke sU-eck gevechten werden geleverd, gelijk ook aan do rivier Laventa.. Op hot Na re w-front deed de vijand in den nacht en den morgen van den 2-len eene reeks verwoede aanvallen langs don ooste lijke n oever van de Pissa, in de stroek van SerVatba; hij varkneeg geen enkel voordeel cn loed groote verbiezen. In don sector tusschen Ostrolenka en Ro- jany sloegen wij ook die hardnekkige pogin gen van den vijand terug urn op sommige punten dc Narew over le gaan I11 don sector Rojany—Pultusk skoagde de vijand <e>r in een doel van zijne troepen te werpen op den. lin keroever; hij tracht zich daar te versterken Links van de Woichsel deed de vijand d«>D 2-icn onvruchtbare aanvallen in de lichting von Plassotsjino. Tusschen dc Wcicliscl cn de Bug was de vijand ddor onze tegenaanvallen onoodzaaki te blijven staan. Hij trad slechts offensief op in üo streek* van Groebechow!, waar onze tijoepen ia don nacht van den 24en en den daarop volgen''-en dag dc vijiajndolijike aan- va/l'len terugsloegen op hel front Woislavitz— Gorodlo. Aan de Bug. dc ZoJota Lipa en de Dnjeslr kwam geone enkele actie voor behalve op de lijn van het dorp Dubi<olvor, waar ecu bloe dig plaatselijk gevecht plaats had. Een. po ging valn den vijand om zich te verst >rk*sn aan den rechteroever van de Bug mislukte, Rome, 24 Juli. (R.) Officieel communi qué. De Italianen hebben dc bezetting van Tola- na voltooid. •In hel district Monlc Nero duurt de od- mursch langs den Luznica-kam duurt voort Oostennjksche aanvallen aan de lsonzo, bfi Monte Piano, ten noorden van Misurina en bij Carso zijn allen afgeslagen. Een legerbevel, dal bij een gevangen geno men officier gevonden is. duidt aan, dat de mislukte Ooslenrijksche aanval Aan den 22ci\ vermeld in het communiqué van gisteren, een algcmcenc aanval was met het doel onzea rechtervleugel terug te slaan cn ons te ver drijven van deze zijde van de lsonzo. We en en, 24 Juli. (W. B.) Officieel be richt van heden middag van het vloolcom- mando. Den 23slen Juli hebben onze kruisers cn andere schepen den spoorweg aan de lla- liaanschc Oostkust over een afstand van meer dan 160 K.M. met succes beschoten. De spoor- v cgslalions yan Chienli, Campo Marino, Fos- sua-ssia. Termoli en Orlona werden zwaar beschadigd, die van San Benedetto en Grot- Lmiora werden in brand geschoten, tal van locomotieven en wagons vermeld en eenige verbrand. Te Orlona werd de watertoren weggescho ten, een drijvende kraan beschadigd en een sleepboot lot zinken gebracht Twee fabrieken te Orlona en een le San Yilo kregen zware schade. Alle schoorstecncn werden wegge schoten. liet spoorwegviaduct bij Termoli is vernield, de bruggen over de Moro zijn inge stort; voorts werd de kazerne le San Bene detto in puin gescholen. Te Premitti zijn het seinstation en de kabel vernield. Yijandeliike schepen kwamen niet in hel gezicht. Ween en, 25 Juli. (W. B.) Officieel be- riohl van lictlen middag. In de streek van Gorz beperkte de vijand gis leren o-ver dag zijne actie tot oen hevig artilldniovuur. Zijne wanhopige nachtelijke aanvallen op onze stcUingen aan den rand van het Dobord'op 1 aleau mislukten weder on der zware verliezen. De Italianen konden imcU veranderen aan het feit, dat hunne aan- vailion op ons front in het kusJgebied tever geefs zijn. Petersburg, 2 5 Juli. Den 23en Juli was er in d'e kuststreek geweervuur en een£ geslaagde actie van onze verkenners. Ook in de streek van Olty cn Te va is geweervuur ver nomen In de streek van Mouch zijn de Turken, die daar aanzienlijke versterkingen hebben bij eengebracht, offensief opgetreden op liet fron# Kop—Tzelbachy. Konslaixtinopel, 25 Juli. Bij Arti Bujrnu wordt van beide zijden een mijnen?» strijd gevoerd. Den 24en Juli werd een vijandelijke lan dingsplaats beschoten. Bij Sedid-ul-Bailir zwak artillerievuur. Onze art Menie heeft een vijandelijke h.ou- wiltsorbajbLerij ten westen van Hissarlik ge dwongen, voor onzen linkervleugel van stel ling te verwisselen en haar tol zwijgen ge bracht, toen de baltc-rij hel vuur heropende. Roman ml het Noorsch van HULDA GARBORG door A M. YAN DER LINDEN—VAN- EDEN. 39 En binnen waren ca* vochtige oogen en hoersekte er stille vreugdie cwn ket zeldzame bezoek. ITet was zoo lang, 200 lang geleiden sedclri zij MJarjOj, die nu speediig zestig jaar zo-u worden, gezien hadden. Maar er w erd e. vorstelijke maaltijd opgedischt en het colsle houtblok op dc-11 haard gelegd eh die nieuwste huidon werden op liet b-d gespreid. Doch voordat zij naar bed gingen verza melde gix>ot en kleum ziek 0111 liet haardvuur en Eli hoorde nu, dat zij in staat waren een gesprek to voeren. IIuti klankvolle en krach tige on tegelijk zoo zachte en buigzame manlier van spreken was zoo geschikt om de gedacli- ^dn weer tc geven; iedere zin kon als heit .ware zoo worden opgeschreven. Zij spraken als liin spreekwoorden. Zij spraken over gcbeuaTeaiissen en geschie denissen, dlie dikwijls waren vdrield en een (■asten vonn hadden aangenlomen en Eli was tet of zij de oude dagen zelven hoorde ver- tóüton. En zij genoot orvajn daar le zitten, van alles dn od#cnomen te worden in deze nieuwe, eigenaardige wereld vol rustige stem mingen. „lion ik liier maar altijd blijven!" zei ze tot zichzolve. Zij wist niet boe zij ooit moed zou vinden naar huis terug le koenen. Er sprak zoo'n wonderlijke, zachte levens wijsheid uil deze mebsclien, die met de na tuur 111de leefden en geen 100 vers behoefden te zijn om verzadigd te w orden of slaven om ouider dak te komen. Drie geslachten leefden in vrede naast el kander oip dien gaard, volgens ongeschreven wetten. Dc onrust dier tijden was hier niet doorgedrongen; de ouderen waren tevreden €11 gelukkig en de jongeren gezohd en vol levensblijheid als jonge veulens in het veld. Zij verte kien veel van het leven op den gaard. Zij hadden niet meer dan zes koeien, ,,maar moeder was zoo gelukkig met de lammeren," zeli de oudsüd broer van Mar ja, die nu den gaard bestuurde. „Wanneer anderen er twee krijgen, krijgt zij er vier, alles groeit en bloeit hier." En dan was er zooveel te doen met hei gra- zon van het vee. De varkens brachten zij in 't vooiTjaar naar de bergen en zij zagen ze niüet weer terug vóór den herfst. Precies op dein dag aï, wanneer de koeien op stal gezet werden voor de>n winter, kwamen zij terug. Zonder dart. zij gehaald worden?" vroeg Kaare verbaasd. ,,Ja, 't is of zij het wetdn." „Hoe wonderlijk," zei Eli, niemand weet welke geheimvolle boodschap ér op aarde gaat von het eene leven tot het andere." ,,Ja, dat nxag u wel zeggen," zei de oude moeder, 0>met de dieren is het soms heel vreemd." Eli en Ka are zaten 's avonds op -den hof vóór hel huis en zagen toon hoe dc ko.ien uj-l de welde thuiskwamen. Zij liepen in reien, verzadigd en voldaan cn gingen zoo rustig en zeker haar hun stallica alsof zij door onzichtbare handc-n werden geleid- Ais zij gemolken woraen, wat binnen gebeurde, gingen Marja en Eii naar den stal om or naar tc kijken. Tiet heerlijke, door de bladeren der boo- men groen getinte avond-zonhcht viel door dö kleine openingen van don muur naai bin nen. Een kkune jongen kwam met een. em mer waiter en waschtc bedoard dd uiers der kodien en dan begen zijn zuster, met het voorlioofd geleund legen die 9cIioftcn van het hivir, zwijgend en ernstig te molken. Allots adoiiido vrede in den stal eui hier -tu daar ho,orde men c'ven zachtjes een ketting rin- kiilen. Eli voelde zich du'zend mijlen ver van de wereld en zij meende mooit zulk écu beeld vin vrede aanschouwd te hebben. Vrede ei> rust, inenscLen en dieren in samen! en en samen arbeiden, natuurlijk en vei vcr.iv/uwsn in voor- cn tegenspoed. Hier wareïi de dieren geluk!.ig. Zij speel den zulk een groote rol in liet kalme leven dor nuanpchen on zij genoten d'en geheeleli, heerlijken zohuer A*an hunne vrijheid en kwa men gewillig terug war.a-cr hel in den herDl koud begon te worden. Hier Aoeklo zij geen iegeiiiziau wanneer zaj aan het loven der dieren 'daclit; hel was allés zoo geheel natuur. Hel was zoo goed s avonds onder dc hui den te kruipen. Op reis was er van sla-un niel Veel gekomen en EM had een gevoel •alsof zij uren aaneen zou kunnen slapen, wilde zij die cinjdeiooze vermoeidheid oveir- wiiinen^ die over haar kwam als zij in de stal zaït 011 als 111 de sliUo weggiocd. Zij. Voelde zich als opgciionion in de ijle berg lucht en alle bittere gedachten loslen zicli oj) in noveion. Ja, het was good en gezegend hier le zijn. Maar -aeuigc Uagon later itwaiu er een brief u^ii Eli yan haai \a.der. I11 met z^ig gok-jzen ■bewoórdiiag^u meldde hij haai \eo»2*ciiiJg 'dal Hans Ilold't plotseling was ges>tvU*ven niets meer. Eh liep rond met den brief in haar hand. Zij suueide met. zij wist iriut oi zij bed^pefd was; zij was ais vei*sloend. Maar zij moest weg, goen oogmbliA kon zij wachten, en zij vortrok met zooveel haast 4\ls kon zij er een ongeluk door voorivonien. 's Avonds op üöit dag van haar thuiskomst Sneed zij ai haar rozen ai' en weenda over ieder blad. Zij vond zijn graf diehl Lij dal Van hare moeder cn zij boog er zich over- taton en legde d«e rozen er op neer, terwijl alle htCLuinti jaiigeh haar •besLcurmd'en; alles stond iiaar weer voor den geest ah de dag ran gistoren, allés- was weer zoo nabij cd levens zoo verschrikkelijk. liet volksfeest Twee jaar zijn veiloopen sedcu t Hans Iloldt in alJ;e stille werd begraven. Hel was weer zomer. En waar in de wereld is zulk een zomer! Waar is zoo'n overvloed ran rozen langs alle. 1 moren on hekken, op alie lichte pióKheu. en op de vlakten, terwijl de glelschers er boven glinsteren. Waar geurt jasmijn en -ring zoo verrukkelijk in de tuinen, waar is zulk eer. overvloed van krui den en bloemen op alle relden! Hot is een verkwisting, die alios ovcu'treft. een uil- strooien van goud, een overvloed die dron ken maakt. Yvaar wordion zoo de grasvelden over de A niet hkionicn, waar groeien do boitbchen in zulk een schikten ucli Li ge wan orde, waar is zooveel voedsel voor ieder, waar is zo-ovoel zon en geluk voor allen! E11 waar is do hemel zoo licht, zonder w olken 0.1 de zon zoo genadi-f i'11 haar kracht 1 Zij laat niet alles verbrand en bruin en kaal achter zich; zij liefkoost blad cn bl'oem en de mensckenkindercn cn ontsteekt den feest- gloed 11a den langen winter. Zij verteert de levenskrachten ran do monschen ïwcit, maai maakt hen gezond en schenkt hun ierens- nroed. En waar zijn mooj.er grasvelden voor de jougd ipm op lelt dans te gaam, waar ls beter plaats voo-i* dien spec-Imam dan in hel oude „dolvtei-sbo'.oh!" Dennen en berken staan in 'het rond op wacht en de groole waterval ruischt mét een slem als oen sprookjeswezen ver weg. Aan de noordzijde loopcn de bosch paden omhoog en vormen een heerlijk am phitheater ran banken bekleed met heide-» kruid en een lckliuj beek Loopt er als een' zilveren lint doorheen. Wordt vervolgd.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1915 | | pagina 1