Uit den omtrek.
STADSNiEUWS.
Afzonderlijk is dit nog eens geschied door
iet personeel \an den kapmnaai winkel, een
f honderdtal personen.
Een militair autoconcours in
het Stadion.
Het pkn moet, naar dc Tel. verneemt bc-
<- staan om op Zondag 29 Augustus a.s. in het
stadion te Amsterdam een militair auto-con
cours te organisecren, waaraan verbonden
fcordt een bloemen-corso voor niet-militaireu.
een wedstrijd met hindernissen voor dames-
hestuursters en een wedstrijd op een balans-
brug, open voor militairen en dames en hee-
ren burgers.
De militaire automobilisten rullen kunnen
j'deelnemen aan een. tweetal bchendighcids-
wedstritden.
Gebrek aan varkensvlecsch.
Door de Wfaiterswijksche varkenssl&igers fe
fcan de bevolking bericht, dat zij de volgen
de week en misschien oek nog krter geen
versch varkcnsvleesch kunnlsn leveren, om
dat ■er geen regeerin^svarkens beschikbaar
flesfceld wtofrdch. Persoonlijk kunnen rij geen
varkens koopen. daar die boeren zulke hooge
'DTijzen voor do varkens vragen dat zij ge-
aoodzaalct zouden zijpr, het vlecsch vtoor 80
ccüit por pond te verkoopen.
Een verboden lezing.
To Roosendaal hald zich een comité van
aldaar vertoevende Belgen gevormd, dat dr.
Frans van Gamweïaert, oud-hoogl'eeraar te
Leouéeai, Hd ran die Belgische Kaaner van af
gevaardigd eo, had uitgomoodigd een lezing
te houden, waarvan de opbrengst zou komen
ten bate van bdb;4eftige Belgen
Het comité had voor deze lezing die beschik
king gekregen over de groote zaal in den
Knitlioliéken ICiingen dr. Caniwelaert zou gis-
teinc^mamlidd.ig daar zijn voordracht houden.
Zaterdagavond kreeg het comité echter be
richt van de legerauteriteit van Oosterbout,
dat de lezing verboden werd.
Voor het houden van publieke bijeenkom
sten in gemeenten, dié in staat van beleg
rverkeértenis de toestem mi tig voln de leger-
autoriteit noodig eti nu had het comité, naar
de N. R. Ct. vernam, verzuimd, verlof voor
deze vergadering aan te vragen.
Een luchtschip boven ons
land-
Vrijdagavond kwart na tien is boven Amers
foort c*p zeer groote hoogte een luchischip
gezkkn. vallende in oostelijke richting mei
zoeklicht. (Tel)
Gevaarliikeballen.
Waar het aanspoelen van miincu op dc
Zeeuwschc eilanden gelukkig zelden meer
voorkomt, worderf de bewoners dezer streken
in de laatste dagen telkens verontrust door
het aandrijven van glazen ballen. De terri
toriale bevelhebber waarschuwde er reeds
voor, dat deze luchtledig-kunnen zijn en dus
bii vernieling een kleine explosie kunnen
geven, maar dat zij meermalen een of andere
explosieve zelfstandigheid bevatten, heeft men
zonder twijfel kunnen vastslallen.
Door schoten worden de ballen vernield.
Soms volgt dan een «terbc ontoloffing. soms
blijft iedere explosie uil.
Door een Engelsch oorlogs
schip overvaren.
Gistermiddag zijn van Hull te IJmuideD
per stoomschip „Eemstroom" aangokomen
schipper Cornclis Rog rae! vijf man van den
houten zeLlharinglogger „Scheven*ngen 217'*,
welke in het begin der week op circa zeven-
Jig mijlen afstands van het eiland Fair nabij
de Orkney-ei landen door een Engelsch
oorlogsschip in het achterschip werd aange
varen en ten gevolge daarvan onmiddellijk*
ronk. De twaalf opvarenden werden door het
oorlogsschip gered en te Wiek geland, van
waar ze naar Huil vorder reisden.
Do zes overigen der bemanning zullen met
do Hullboot naar Nederland terugkeeren.
Dc reeder; de heer Ilerb. Dirkzwager, die
ter behartiging der belangen van d<» schip
hreukolingen zelf naar Schotland was ge
reisd, keerden eveneens met de „Eemstroom"
Icrug.
TJil de krijgsgevangenschap
ontvlucht.
Zaterdag omstreeks 7 uur gelukte het een
Russisch onderofficier bij Canne in de nabij
heid van .Maastricht de grens te passeeren.
Volgens zijn verklaring was hij mei een
vriend uit een Duitsch gevangenkamp ont
vlucht. Zijn vriend zou echter te Montenaken,
een dorp kort bij de Ilollandsclie grens, dood
geschoten zijn.
Door de Ilolland&cke grenswacht werd hij
haar Maastricht overgebracht.
Men nofidt uit Oldenzaal aan de N. R. Ct.
Edward Morris Faeds, toerist, 38 jaar, van
West-Afrika; Jeffries Pijke, van Cambridge.
21 jaar, beiden in Augustus 1914 te Spandau
gevangen gezert, zijn er in geslaagd te ont
snappen en vanmorgen bij Losser over de
Nederlandschc grens gekomen. Zij rijn naar
Amsterdam vertrokken.
Verdron ken bij de vlucht.
Donderdag en Vrijdag is onder d» ge
meente St. Pieter bij Maastricht een lijk op-
gevischt. Bedde waren bejaarde Belgen, van
welk de een nog zijn schoenen bij elkaar ge
bonden en zijn boterhammen bij rich had.
Misschien zijn rij op de grens willen over
komen en bij het doorwaden van dc Maas
yerdroinken.
Gebrek aan kabels. In dé Vrijdag
gehouden vergadering van den gemeenteraad
van Haarlemmerliede werd medegedeeld, dat
de Kennemcr Electriciteïl-Maatschappij het
niet waarschijnlijk acht dit jaar nog electri-
6chen stroom te kunnen leveren wegens ge
brek aan aanvoer van kabels.
Drankwet-vergunningen. B, en
W. van Haarlem stellen voor aan de Koningin
te verzoeken, omtrent het maximum aantal
vergunningen in zake de Drankwet van Haar
lem te bepalen, dat dit maximum steeds met
één zal dalen, wanneer er één vergunning ver
loren gaat.
Op deze wijze bereikt men. dat het maxi
mum aantal vergunningen niet meer stijgt,
ondanks de toeneming der bevolking, maar
zal blijven dalen, omdat er geen nieuwe ver
gunningen meer zullen worden uitgegeven.
De ramp in de brouwer ij „De
Pranjebooni." Vrijdag werden in dfe
brouwerij ..de Oranjeboom" te Rotterdaji, aan
twee personen die zich bij het onlangs plaats
gehad hebbende ongeluk bii de pogin»' tot
redding bijzonder hebben onderscheiden. nJ.
11. Kuhn en Van Eek, medailles uitgereikt na
mens het Carncgic-fonds. Dc uitreiking ge
schiedde in tegenwoordigheid van het per
soneel o-p 'het kantoor der fabriek door den
heer C. C. A. Last, inspecteur van den Arbeid
te Rotterdam namens hel bestuur van ge-
uoemd fonds, die daarbïï een toespraak hield,
waarin hii aan het gedrag dezer werklieden
hulde bracht.
Chantage als gevolg van ver
keerde lectuur. Een bekend Haagsch
geneesheer ontving dezer dagen een brief,
waarin hem ten laste werd gelegd ongeoor
loofde omgang met ongehuwde dames, met
de bedreiging als hij niet een vrij hooge som
in enveloppe onder in den brief opgegeven
letters aan een courantenkiosk afgaf, dit feit
zou worden openbaar gemaakt.
De dokter stelde dezen brief in handen van
de zedenpolitie, die des avonds aan de be
doelde kiosk een 19-jarig meisje arresteerde,
dat om den brief kwam vragen en dat bleek
le dienen in de woning, waarin dc in den
brief aangeduide dames in pension waren.
Op liet politiebureau bleek uit een schrijf
proef, dat zij de schrijfster van den brief was.
Zij bekende dat zij voor haar beschuldiging
gelen enkel bewijs kon bijbrengen. Naar men
verneemt, bleek uit haar verhoor, dat zij door
het lezen van verkeerde lectuur tot de daad
was gekomen. Zij smeekte den dokier. haar
niet in de gevangenis te helpen en beloofde
onder een vloed \?.n tranen, dal zij zich nooit
meer aan zoo iels zou schuldig maken.
De dokter liet zich daardoor bcwegjen ïijn
klacht in te trekken en daar het delict van
chantage alleen op klachte vervolgbaar is.
word het mclisje weder op vrije weten ge
steld
Inbraak. Tc Uitgeest is Zaterdag
nacht inbraak gepSeègd in die villa van den
heer Röell, directeur van de Hollandschc
Melksui leerfabriek aldaar.
Dc heer R. was op rei* maar werd terstond
telegrafisch van hef gebeurde verwittigd»
Diefstal van leder. Dc beer I. P.,
lederhandelaar le Haarlem, heeft bij de po
litóe aangifte gedaan, dat uit een bezending
leder, per boot op 10 Juli uit Amsterdam be
zorgd, vermist worden vier platen, elk we
gende 45 pond. Uit een zending, deze week
door hem ontvangen, miste bij 4 platen, elk
Yan 8 pond.
Aanhouding van vee Ambtena
ren van het veeartsenijkundig staatstoezicht
hebben Zaterdag te Gouda een wagen vee
aangehouden, afkomstig uit het voor uitvoer
afgesloten gedeelte van Zuid-Limburg.
Het vee en de wagen, waarin hel werd
vervoerd, zijn in beslag genomen en tegen
de vervoerders is proces-verbaal opgemaakt.
Door den trein gedood. Zaterdag
namiddag werd de 52-jarige signaalwachter
der Holl. IJz. Spoorweg-Maatschappij A. de
Wwonende aan de Van Bassenstraat te
'sGravenhage. op het stationsemplacement,
ter hoogte van de Rijswükschc straat, terwijl
hij bezig was met het smeren van wissels op
een der hoofdsporen, door een uit Delft ko
menden locaallrein aangereden en gedood
Volgens ooggetuigen zou dc man te laat voor
den naderenden trein zijn uitgeweken en tréft
niemand van het trein- of andere spoorweg-
nersoneel schuld aan het ongeluk, maar zou
dit aan eigen onvoorzichtigheid te wijten zijn.
De W. Iaat eene vrouw en groot aantal kin
deren na
Dood el ij ke val. Te Leunen, gem.
Ven ray, viel de molenaar K. uit den graan
molen. Hü was onmiddellijk dood.
Op de werf De Scheld ie te Vlissingen !s
Zaterdag de werkman B. van een 11 meter
hooge stelling gevallen en na enkele uren in
het ziekenhuis overleden. De ongelukkige laat
vrouw en twee kinderen achter.
Verdronken Te MWlingen js de
wed. M. E. in een put voor Haar woning
verdronken.
Ongeluk aan boord. Aan boord
van een aan de Ertskade te Amsterdam lig
gend stoomschip is het hijscbblök door het
breken van een touw losgeraakt en terecht
gekomen op het hoofd van een matroos. Deze
was onmiddellijk dood.
Brand in een pensionnaat. Men
schrijft uit Ottersum aan de „Geld.":
Zaterdagmorgen omstreeks 6 uoir ontstond
door onbekende oorzaak brand in een der
achtergebouwen van het Duïtsche Pension
naat Maria Roepaan" alhier.
Door spoedijg hulp, welke van alle kanten
kwam opdagen en de brandspuiten dezer ge
meente en die van Gennep, wist uien het
vuur tot het achtergebouw le beperken en
was men reeds om 8 uur het vuur geheel
meester. Hel jjedeedte. waarin ook de boer
derij gehouden werd, brandde geheel uit. De
gebouwen moeten verzekerd zijn bij de Ker
kelijke Maatschappij te Amsterdam.
Knrisselbrink, te Utrecht; H. C. von Westen-
brugge, te Gouda; J. G. van Zanten, te Haar
lem, en A. Hcilema, te Dordrecht.
Leeuwarden, 23 en 21 Juli. Geëxamineerd
14 mannelijke candidaten. Geslaagd P. de Boer,
te Horlingen; R- van Dellen, te Zwaogwestein-
de: L. Hcfstra, te Franker1 J. van der Kooi. te
KollumW. J. Nijholt, te Nijehaskr* A. Schil-
stra, te Weesp.
Alg. Synode Ned. Herv. Kerk.
3 e Zitting.
De zitting van Vrijdag was gewijd aan de
iinancieele aangelegenheden. De quaestor-gene
raal wordt door den president begroet, waarna
men overgaat tot de behandeling van de aange
legenheden van 't Fonds voor noodlijdende ker-
ken en personen. Uit de rekening en verant
woording blijkt, dat H. M. de Koningin weder
om 2000 voor 't Fonds beschikbaar heeft ge
steld. Het hedrag dei uitgekeerde groote toe
lagen bedroeg 19.01617. terwijl nog 20,125
moet betaald worden voor toegekende, doch
niet uitgekeerde toelagen. Wordt voor kleine
toelagen aan gemeenten en personen f 10.000
bestemd, dan bestaat er geen bezwaar om over
f 17 500 voor groote toelogen tc beschikken,
welke laatste nan 8 gemeenten worden toege
kend. Een 9-tal gemeenten moest worden te
leurgesteld.
De voordrachten voor kleine toelagen aan 53
gemeenten en 83 personen tot een gezamenlijk
bedrag van 10,240 zullen later worden be
handeld.
Daarna komt aan de orde 't Fonds ter voor
ziening in de geestelijke behoeften van gemeen
ten, waar eigen middelen ontbreken. Door H. hl-
de Koningin werd een gift geschonken ven
f 750. Voor uitkeering is 4725 te bestemmen.
Eén gemeente ontving een verminderde toelage,
voor 18 andere werd de toelage bestendigd.
Uit" de rekening van 't Fonds tot verbetering
der schraalste predikantstraktcmenten blijkt, dat
de vrijwillige bijdragen en giften dit jaar iets
verminderen. Indien uit de baten van den Ver
volgbundel f 900 aan de inkomsten wordt toe
gevoegd. kunnen de uitkeeringen op f 6000 wor
den gesteld, die aan verschillende gemeenten,
hetzij verhoogd of verminderd, worden toege
kend. Uit de Generale Kas zal f 4626 50 wor
den gesuppleerd. Met belangstelling wordt
daarna kennis genomen van de pogingen in ver
schillende gemeenten gedaan tot verbetering der
predikantstraktementen.
De slaat van de Algemeene Weduwen- en
Weezenbeurs toont aan, dat aan 396 weduwen.
16 minderjarigen en 21 erven uitkeering werd
gedaan tot een bedrag van f 85,077.08. De uit
keering voor 't volgende jaar wordt bepaald op
210.'
Van 't beschikbare bedrag van 2088 55 van
't Fonds Syn. Bijbelvertaling en Vervolgbundel
zullen bijdragen aan verschillende andere fond
sen worden gegeven-
De rekening der Algemeene Kas komt daarna
aan de orde, die, evenals die van 't Hulppen
sioenfonds voor emeriti-predikanten, wordt
goedgekeurd. In 't laatste fonds zijn thans deel-
gerechtigd 331 gemeenten met 523 plaatsen-
Ook van 't Fonds voor 't Hooger Onderwijs
wordt kennis genomen, zoomede van 't Studie
fonds* de verschillende voordrachten ter toe
wijzing worden behandeld, waarna de vergade
ring gesloten wordt-
4e zitting.
De quaestor-generaal ropï><**ecrt over de
kleine toelagen uit het Fonds voor noodlijdende
kerken en personen. Overeenkomstig de voor
dracht wordt aan 53 gemeenten f 3275 toege
kend, benevens 100 aan de Waldenzen, en aan
53 predikantsbetrekkingen f 6865. Dus tezamen
f 10240.
Nadat de rekening van het Fonds voor het
gebouw der Alg- Synode is goedgekeurd, komt
de generale kas in behandeling.
De ontvangsten bedroegen 43,975.541, waar
onder 2629.86 gekweekte rente. Voor uitkee
ring blijft beschikbaar f 41,437 384. In 1913 werd
door tuschenkomst van de classrcale besturen
en de Waalsche commissie f 3051.724 meer
ontvangen dan in het afgeloopen jaar. Deze
achteruitgang moet worden betreurd.
In behandeling komen de 99 voordrachten tot
toewijzing.
Wegens den Zaterdag wordt alleen eene voor
middagzitting gehouden.
School- en Kerknieuws.
Examen Hoofdakte.
Amsterdam, 23 en 2-1 Juli. Geëxamineerd
15 candidaten. Geslaagd de damesH. M- H.
M. de Bruin. Eemnes C. M. Arntzen, Amster
dam M. Ditmarsch, UtrechtP. A. Bergers,
Leiden; B. Nandorf, Utrecht; J. L. Anschütz,
HaarlemA. Sleutel, Amsterdam.
Arnhem, 23 en 24 Juli- Geslaagd de hee-
renJ. Schelhaas, HoogeveenJ. P. Kruize,
MontfoortP. Korte weg, HilversumA. M. C.
Schintz, Delden; N. F. L. Slijpe, Winterswijk;
J. Ponstein, Nunspeet.
Breda, 23 en 24 Juli. Geëxamineerd 14 can
didaten- Geslaagd de heerenW. Knoop, Ne-
dorhemert; L Th J. Kint, Axel; H Kleinen-
dorst. Utrecht: J. T. J. van Mechelen, Oud-
Gastel.
Deventer, 23 en 24 Juli. Geëx. 14 mann.
cand. Geslaagd J. B- Haarhuis, te Groot Agelo
(bij Ootmarsum)J. ten Have, te Den Ham
(Ov.); F. A. ICrudde, te Zwolle; J. W. van
Marle, te Valthermond. J. J. Onnekes te Hengelo
(O.); A. J. Pijpers, te Kampen, en J- W. Werk
hoven, te Zandvoort.
's-Gravenhage. 23 en 24 Juli Geëxamineerd
15 candidaten. Toegelaten de heeren: A. Gel
dermans, te Alphen aan den RijnC- de Glop-
per, te RotterdamP. Goedendorp, te Oude-1
water; P. J. ten Hoeft, fe Putten (G-): H. G-
Kunst en Wetenschap.
II. W. Mesdag herdacht. Bij de
opening der vergadering van den Groning-
sehen gemeenteraad, herinn-erde Zaterdag de
Burgemeester aan hel overlijden van den heer
H W. Mesdag. Spr. zeide, dat Mesdag, sedert
velo jaren te 's Graven ha ge gevestigd, met
hart en xild aan Groningen was gehecht ge
bleven, waarvan (hij den vooruitgang bleef
vKvlgcïi rao.t onverzwakte belangstelling en
waar hij den kunstzin- hielp bevordienen met
de voÜi'e vrijge^-igihieddwelke hem en zijn
begaafd*?, vriendelijke echtgenoote sierde.
Groningen zal Mesdag dankbaar blijven, voor
al hetgeen hij de stad schonk in- geld en goed.
Menig kunstwerk op het stadhuis, im het Mu
seum van Oudheden, in het Ziekenhuis zal het
ook blijven bekoren en cüe offerran rdiiglieid
ran een Me9(I*g in herinnering doen houden.
Maar meer nog zal Groningen met trots blij
ven vervullen de rol. weke deze Groninger op
het gebied der schilderkunst heeft bekleed,
en die naam wolken hij rich in de wereld
heelt verworven als Nederlands grooten zee
schilder.
B. ca W. hebben gemeend, dat oen uiting
v n déze gevoelens ran erkcnteliikfhod ett
van veroerinig van Mesdogs geboortestad bij
zijn Verscheiden niet miocht ontbreken en
hebbetn. oivertluigd daarmed<e to bhnrlolen
overeenkomstig 'sRaads bedoeling, deze aan
de nagelaten familiebetrekkingen in een schrij
ven ran rouwbeklag overgebracht.
De Raad gaf door applaus zijn instemming
met deze woorden te kennen
Maris-monnment. Naar de N.R.Ct.
vernoemt, is eindelijk te s Gra/vcnhage een
geschikte plaats gevonden ter opstelling van
het door den beeldhouwer Van "Wijk ver
vaardigde monument ter gedachtenis aan de
gebroeders Jacob en Willem Maris; namelijk
in de Carnegielaan on Zorgvliet, niét ver
van het huis in de Laan ram Meendervoort,
lange j.ireti door Jacob bewoond.
De Maatschappij ter bevordering der
Vceartscn-kunde in Nederland zal haar 56ste
algemeene vergadering op 24 en 25 Septem-
ibe'r ais. l>e Utrecht honden.
In het eerMc gedeelte de*er biieenkomst
zal de heer H. A. Kroes een voordracht hou
den over den werkkring van lm Ipke urm oes
ters en vee-opzichters; in het tweede gedeel
te zullen de volgende voordrachten door de
daarbij genoemde sprekers gehouden wor
den: A. F Muller a. De toepassing van de
Bicr-Klap*sche zuigbehandeling in de vété
rinaire chirurgie; b. Arlhri'bis uricaJ. J.
Wester: Nymphomania bij koeien in Neder
land; prof. dr. D. A. de Jong: Het verband
tusschen stomatitis pustuloza equi, variola
equina en cnriola vaccina; dr. E. Bcmelmans:
De besmettelijkheid van de z g. besmettelijke
borstziekte van het paard.
Montfoorl. De gemeenteraad heeft be
sloten aan H. M. de Koningin voor te stellen
het maximum aantal vergunningen (thans be
dragende 7) te verlagen tot 5.
Gasfabriek.
Het anUmoord van Burg. en Velh. op het
vorhaaidelde in de aftieelingesn luidt als volgt;
Door c*ün dei* kodjetn is, blijkens de vensla-
geji ran <fie beide afdcelingem, orfililek uit
geoefend op de wijze, waarop het üuamciéiel
beleid heeft plaats gehad. Ddit lid heelt den
indruk gokregem» dal ons college met de
winst .verlegen" is gcwoest, en geiLraoht
hooft, die (Wwog te moffelen."
Do veranderde wijze van onderzoek der
ïvalvcniiigon tot heden werden deze door
ton commissie onderzocht is door ons in
gevoerd, ten edndè den Raad beter gelegen
heid te geven, kermis le nemen ran alle bo-
schafden cn daardoor in staat tc gorakeh,
zfoo noodig critiek te kunnen oefenen. De cri-
liüok is dus gewild. Maar ons college meent er
1»och togen te moeten opkomen, dat beschul
digingen ruls boven worden ^euït, en dat een
voortstelIftng ran de bedrijfs-voeniinig wordt
gegeven, waarvoor elke zakelijke grond ont-
broekt. Ons oollege beseft zeer wel. dial het
'lozen vaat een balans ndtet een ieder even ge
makkelijk ralL ein het daardoor mogelijk
wordt, een indruk van. die zaak te krijgen, die
bij nadere informatie blijkt niet juist to zijn.
De wijze evenwel, waarop dit lid die zaak,
volgens do vors langen, heeft besproken, getuigt
van een emeti? otodctrzodkcn on djaai dis het
ons aiwarkhaanbajar ba© dit hd tot zijne oon-
cfiusles is kunnien bomen.
Het kan niiet onbekend wanden geacht, dat
ons college er tegen hoeft gewaakt, dat die
gemeentekas te zoer afhankelijk zoai wobdten
vaa de bednijfe-resultaten zóó. dbt deze on
evenredig zoude worden beïnvloed door do
eischott. welke die kas aan hot bodrijf stolt.
Ia die voroaxlcdVmg van November 1913 zijn
daarvoor de noodigc waarborgen vastge
legd, en is bepaald geworden, daj dc ge
meente eon vast winstcijfer zal genieten, van
f 55,000 plus do helft vain da meerdere winst.
Nu orvoiischaAte men toch de beteekenis ran
(ïtt bedrag rui at Indien het mogelijk ware, de
juiste onkosten te bepalen, die het bedrijl
aan de gemeente veroorzaakt, dlan zkwi stel
lig blijken, dat de zuivere voordeden ran ge
ringe 'bdtaekenis zijn. Onze avartua$Jt-g is
dan ook. dat da demkbeeldan, die ons college
leiden bij die exploitatie van hot gasbedrijf,
niet ver af hggen, van die. waarop weed ge
doeld, wamt ook cüe denkbeelden laten het
vlódlen wam winst in da gemeentekas toe.
Voonsitellon tot wijzigto" van deze gedrags
lijn zijn dhre ook vooralsnog niet van ons col
lege te wachten; wat niet wil zoggen, dat
Wij blind zullen zijn voor zaken, diEe -verbe
tering of herziening vorelschten.
Het Hd, dat over deze zaak sprak, noemde
de heffingen eert belasting, waaraan z.i. oen
fout kleeft, die het progressief stelsel, uit«e-
dnüitt in art 243 dier gemeentewet, illusoir
maakt
Blijtkhaar heeft dit lid de wonschelijbhedd
widen uitsoreketo. -ran oeui gna/dkadile in die ta
rieven.
Hol zal hem evenwel bekend zijn, dat over
de wc Ui aholijtkhedd hfliervam diepgaand yer-
scliil van mooning beslaat, en dat liet aan
de voorstanders nog rummer is mogen ge
lukken, flen stelsel daarvoor te vinden, waar
van die ntadeclen ni*3t grooler waren dan de
voordcelen. Verder* dan Lo.v. de muntmeters
is deze gedachte practiech onuitvoerbaar ge
bleken.
Dóór ex trarnfsclirij ving z>ou hét ie hooge
wiusLcijior zijn gedrukt.
In die vergade-rting ran 30 Maart j.l. stelden
wij voor. oen wijziging to brengen in de vcr-
ordonfing op hot beheer der bedrijven, en
wal am con te hooge afschrijving tegen te
gaan. Zij. dlie dit voorstel wel hebben 'begre
pen, zillion woten, dat hierdoor de winst
riiet wordt vcujaagd^maar verth-xjgd. Hoe het
nu mogerijk fe, te spreken van ..marchain-
deoren met <le cijfians om dc wirusk wog te
Wonken" is itfnverkiaarbaar. Tiiouwena een
nahwkouiüg niagaan dier cijfers zooi hebben
aangvüoonJd dat aön de varordenjlug is vol
daan, en meer diet.
Volgons ditize moet een rast cijfer worden
afgescliilm-en, in totaal tot oe»n bedrag, met
lager d!ain dc varpichte aflossing. Worden dc
cijiens, gaboemd id art. 25 der verordening,
toegepast op de bedragen, waarntuar moet
Worden afgesdhrers-en, dan wordt dfit -v(er-
plidite badsnag niet berctikt. Vandaarj, dat op
onkele anÜerdSeclen extra word afgeschraven.
Ook op „Bmnenlaiidiki'geli-inujitgaö" is extra
afgeschreven.
Nu Wordt gezegd; „er is ƒ7801.68 of 32.8
pet. af geschrei en. Bij de schatting bleeik, dat
dit te veel was. Toch ging man in 1914 niet
alleen da verplichte 10 pot. maar bovendien
nog eens pl.m. 12 pet. afschrijven. Wc-lk doel
kon dit hebben? Niets anders dan de le hoo
ge winst, die gemaakt was, op cle eene of an
dere manier wog tc werken."
Op welke ondeugdelijke gronden deze iaal-
s-lo krasse bewering steunt, werd reeds aan
getoond.
Maar bovcnxln-cn'gaf de balans zoodanige
gegevens, dat kon worden gezien, dut de ge-
gerven voorstelling x*an zaken onjuist is. Wjj
wezeni or reeds op, waarom extra werd ai-
geschrcxxm cn dat deze extra-xifsclirijving
niets af of toe deed aan het winstcijfer.
Onjder liot hoofd ..Binnanleidingen mnnt-
gas" ks van dc afschrijving over vorige jaren
aXgetffKxkkcn een be drag ran f 1731.ÖS, zoo -
'dht Overbleef 6069.70 en alzoo in 't verleden
jtkistt zoovcicl is afgeschreven als dc schat-
lib-gscoimmikssie hoodig oordeelde. Hel benoep
op hol schattangsatappoirt gaat dus riret op. Bo
vendien; fs bij do discussie over de jongste
wiiziifftiv! vato dc veixuxianiiia ^obleken. dat <k
badaavs gvhocl is opgemaakt avervrnkOmsli*
h?ct ropfvrl, cn dot danrtloor con bedrag van
65-10.144 van liet eigen kapitaal moest wor
den atgo chneven.
Het is don steller van de vraag zeker ook
ndet onbékoml, dat wol het hoofd „Binnen»
löfcdingeii niuntgas" een vsKu dccl gif tc zien
bij de schatting, maar andere hoofd u een
omgekeerd beeld voit-ooniden; bijv.: hel hoofd
„Gaboitwcn" ean verhios van 14,225.854;
maar di.t en e^onmdn het verlies op de bufelöi-
ringen zijn genoemd^ die tcxdi ook hun in
vloed hebben op het muntgasbedrijf.
Het zelfde lid berekent een winst \au
ƒ75,000 en knoopt daaraan beschouwingen
yast. Li waarheid wijst de winst- cn verlies
rekening een winstcijfer aan van ƒ56,120.114.
Het foutieve in de rddeneeriug van dit lid
is, d*a.t hij uitgeleende kasmiddelen en evti ge-
réfcerveeirde winst ran vikxigoie jai*en tot
winst in 1014 gemaakt, becijfert.
Wat de genoemde bedragen van 4000 en
5977.80 zijn - niet anders, dan geleende gel-
dén aan zusterbedrijven. Ware dit riet ge
sel ried, hel hoofd „kassier" zou met (ieze
bedragen rijn verhoogdl>e balans hoont .dit
duidelijk aan en nog beter, wtuntaecvr deze
wordt gecontroleerd met de Ui la n sen van de
zusterbedrijven, waarop cle bedragen als
schulden voorkomen.
Waarom zoo mag wouden gevraagd
werd dan niet naar de betecktems dm* cijfers
daar ter plaatse geïnformeerd? Of waarom
werd ook ntlet de post Jvassier" bij dc winst
goü'okken?
Do bcdbclde ƒ5000 zijn een deel van dc
winst 1913. Bij onze voordracht van 5 Mei
1914 steMJeai wij voor, i-aji da wiin&l 1913 iH-
kcile bedn^agen i-oar volgende jaren bc reser
veorten, op grond, dtat de toon aangenomen
verordening, dte slochts een beperkte winds'-
uitkeering loclitt, geeti te nad-eHgjea invloctl
zou hebben op don gang van «aken. en voi
der nfiel hól minst mot het oog op dc* toen in
YtoorbereVidiiiiig zijnde uitbreiding. De oerat-
volgende jaren zullen doen zien, of deze re-
sePvocrilng woL •voldioendia is geweest.
Gevraagd is waarom od deiv Inventairis niet
zijn gebracht de melem Indéixllaad komen zij
daarop nieit voor, eenvoudig omdat zij daarop
nliot bébK>r>ren, «venaiuiai als hot gebouw en de
niacHIneatVeêni dajanop x-oorilvomen. Maar dit
wil niet zeggen, dat verzuimd is de waarde
in rakeniiig le hreneen. Dn ar waar zulks be
hoort in de balans is <lle waarde ver
meld.
Nu wiardon. bij aanschaffing van meters,
do kosten daarvan* direct gebracht ten laste
Van het hoofd Gas- en muntmeters", zoodat
de in voorraad zijnde meiers wel in liet ma
gazijn wonden' geborgen, maar njaitunirlij-k niet
op de nekendng daaiwan vxjorkomem. Di t ver
klaart waarom de op den inventaris vermel
de meters lot geen bedrag zijn uttgetrokken
Oolk is dloor ©ch lid de meaning uitgespro
ken, dat de wimst, behaald op de nieters
te hoog is. Be-rekemd is. dat per meter eer
Winst fe behaald van ƒ2.16.
Dit Hd verzuimde in rekening tc brengen
do neinte ran lic/t kapitaal, in gasnieleirs ge
stoken; deze rente bedraagt ƒ1728.52, waar
door hot berekende cijfer wordt verlaagd lot
160.
In 't algemeen moencn wij. dat het met
opgaiat, oivdci"deelen uil hol bedrijf te lichten
on datn te zeggen: daarop wondt zoovele)
wénst genoten", zonder eJlc factofrem in r*-
kenintg te brdmgerv. Want ook beft vorharar
dor metea*s kost moer dan is genoemd; ru-c
denko maar alleen aan de vrij uihioerigc ad
mrinrisfinafjle, die hiorvoor wordt verëLsoh.*:
Wij otitkannen echter niet. dat hét melem^r-
huron een rivet onbelangrijke winst opleverl
en ons ooJlIege zal nagaan, in hoeverre eet
verlaging van tarief kan woddén toegestaan
Een ingestelde onjderzoek heeft aojni^eloond.
'dot omlient de meterhuur groote vorscJiert-
donheÊd bestaat en djat Amersfoort wol niet
laag is, maar er ook gemeenten zijn, die hoo
gor tarief hébben, terwijl Amersfoort wel laag
Is in haar afschrijving. De z.g.n. winst wordt
daardoor hoog, maar de juistheid van het
geen hierboven werd gezegd, springt hier uu
duidelijk in 't oog; immers het bepaalde be
drag moet worden afgeschreven, zoodat wat
hier mogelijk le weinig wordt afgeschreven
en de winst doet vorhoogon, elders moet wor
den gevonden en de winst daar doet dalen
Gevraagd is lice hel komt, dat zooveel min
der aan toon is udtgï.'keerd, dan was ge
raamd.
Dit reldt een administratieve kwestie. Dc
begrootinig zooals die tot liaden was inge
richt, heeft één pc-sl arbeidsloon, terwijl bij
het opmaken der rekening een groot deel
hiervan op de diverse hoofden wo<rd± over
gebracht
Het bedrag van f 8330.574 wijst aan nog
te vorderen bedragen op 1 Januari, wegens
levering van gas, cokes enz.
Bij de beu-ekening van de winst, behaal!
op munt gas, is als resultaat verkregen .iet
bedrag van f 11.70 pen- aansluiting. Daarbij
is als kostprijs van het gas aangenomen 3
cent, op grond, dat dit bedrag ook is genomen
Yoor de inventarisatie van liet gas in de me
ters.
Maatr dat gatit met op. De inveniarisatieprijs
is daarom laag gesteld, omdat rekening dient
te worden gehouden met mogelijk gss-verha*.
De werkeLijke kostprijs van het gas slaat
genoteerd f 50.912 per 1000 M3 gas bij het ver
laten van den meter. Verdei* dient ar op te
worden gelet, dat de muntgasverbritiker het
cratis gebruik hoeft van de stnaatleidinig, de
'binnenleiding met 2 harpen, 2 comforen en
den meter. Hiervoor ma'g 1 cent por M3. wor
den. berekend.
Wordt de rekening nu opgezet, dan krijgt
men deze uitkomst;
Opbrenjgst muritgas 44.067.404
Af per M8. 1 cent 5.856.29
Af de kostprijs
rest 38.211.114
if 29.315.54
Winst 8.395.574
Of per aansluiting 6.06
Wordt nu nagegaan hi>. de verhouding is
lu&schén don prijs van hel munlgas legem
Over dien van het gas over den gewonen
toeter, dan wordt dc véKcnde uitkomst ver*
kmron:
Dienstl-cidling cn muntgus:
'Rente 44 van f 3338.034 ƒ.150.21
Afs chiij'vd'iis 166.90
Extra afsriirijriiug 166.90
461.04