BINNENLAND.
Verspreids Berichten.
I»
Petersburg. 30 Juli» (Tel.-agent
schap.) Communiqué van den groot en gcne-
raleu Mal.
In de Zwarte zee hielden onze torpedo
booten oen duel uit tegen de batterijen bij
de stdd Chili in de buurt van den Bosporus.
In de kolenstreck vernielden zij een groot
met steenkolen beladen stoomschip en 47
zeilschepen.
Londen, 30 Juli. (R.) Lloyds bericht,
'dat het Belgische stoomschip Prince Albert
op eeno mijn is gestooten. De bemanning is
gered.
Londen, 30 Juli. (R.) Lloyds bericht
van kaap Wrat' liet stoomsdidv Trondhi-
mefjord is door cn Duilschc duikboot in den
grond geboord. De bemanning is gered.
Kopenhagen, 30 Juli. (W. B.) Dc
schipbreukelingen van hel Duitsche vis-
6cliersstoomschip Senator von Bcercnberg
2ijn heden namiddag door ccn Duilsch schip
van het vuurschip bij Hornerew afgehaald
en naar Duitscbland gebracht.
Londen, 3 0 Juli. (R) Dc Britscbe vis-
soherssmak ïoung Percy is door oen Duit
sche duikboot in dc Noordzee >n den grond
geboord. Dc bemanning is aan land gebracht.
Berlijn, 30 Juli. (W. B.) Officieel be
richt. Heden morgen om zes urn* verschenen
drie vijandelijke vliegtuigen, van het zuid
westen komende, boven Freiburg. Zij wier
pen zeven bommen neer, waardoor een bur
ger gedood en zes .gewond werden, waaron
der eenigen zwaar. De militaire cn andere
schade is niet a an bclcekcnis.
Wc enen, 30 Juli. (Korr.-bureau.) De
Trübuna beweert, dat hot bekende telegram
van den koning van Italië in 't Ooslenrijkscli-
Ilongnarschc Roodboek als geheel op zich
zelf staande zonder verband met het tele
gram van keizer Frans Jozef, dal het beant
woordde, is vermeld. Dat is omwaar. No. 21
vam het Roodboek bevat het telegram van
keizer Frans Jozef, no. 23 het telegram van
den koning van Italië. Dc sofistische kunst
stukken. waarmee de Tribuna het telegram
tracht voor te stellen als geene toezegging
bevattende, zijn gee.no weerlegging waard.
De Osservalore Romano bevat een schrijven
fl.-d: 28 Juli 1915 van Paus Benediclus XV
lot dc volkeren der oorlogvoerende stalen en
hun hoofden, waariu hij deze bezweert een
einde tc maken aan dezen oorlog.
Een telegram uit Rome d.d. 50 Juli aan de
Maasbode geelt den volledigen inhoud, waar-
pon het volgende is oullecnd:
Het schrijven begint met de droefheid uit
lo spreken van den Heiligen Stoel over het
leed van den oorlog. Dan doet dc Paus een
beroep op de staatshoofden „heden op den
droeven verjaardag van het uitbreken van bel
ontzettend conHicl", „om ccn einde tc maken
aan de verschrikkelijke moordpartij, welke
reeds sedert een jaar Europa onteert."'
„Het is het bloed van brooders, dat men
ie land en ter zee vergiet," verklaart hij ver
der, herinnerend tot welken prijs de strijd
wordt gestreden.
Dan gaat het schrijven over in ccn opwek
king lol den vrede in deze bewoordingen:
..En men kan niet zeggen, dat aan dit ge
weldige conflict geen einde kan gesteld wor
den zonder wapengeweld.
Dat men afstand doc van het besluit om
elkaar te vernietigen; dat men wel begrijpé,
dat de naties nicl vergaan. De vernederden
rn verdrukten dragen het hun opgedrongen
juk met weerzin en bereiden een re van die
voor, door aan hun nakomelingen een erfdeel
van haat én wraakzucht na Ie laten
Waarom zou men niet reeds nu mol kalm
overleg de rechten en rechtvaardige aspira-
lies der verschillende volkeren overwegen?
Waarom kar. men niet reeds nu vol goeden
wil een rcchlstreeksche of onrechtslreeksche
gcdachtenwisseling beginnen om zooveel mo
gelijk rekening tc houden met deze rechten
cn aspiraties en aldus een einde le maken
aan den verschrikkelijkcn strijd, zooals het
ook vroeger in gelijke omstandigheden ge
schiedde?
Gezegend hij, die het eerst den olijftak des
vredes zal opnemen en de reéhlerhand zal
aanbieden aan den vijand, door dezen rede
lijke vredesvoorwaarden in het vooruitzicht
lc stellen!
..Hel evenwicht der wereld en dc voorspoed
en dc rust der naties steunen op de weder-
zijdsche welwillendheid en óp de eerbiediging
van de rechten cn de waardigheid der ande
ren, veel meer dan o>p een groot leger en een
geweldigen vestinggordel.
D.'l is de kreet des vre-des, welke op dezen
droeven dag uil het diepste van onze ziel op
stijgt. cn wij noodigen alle vrienden van den
vrede in de gelieclc wereld uit om ons de hand
lc reiken, teneinde het eir.de van den oorlog,
welke sinds een jnar Europa in een uitge
strekt slagveld heeft veranderd, tc helpen ver
haasten M
„Dat de volkeren in de broederschap des
vredes mogen tcrugkcercn lot den vretklic-
venden wedstrijd op het gebied van kunst,
wetenschap en industrie.
Dat zij, wanneer het nieuwe rijk der recht
vaardigheid weder hersteld is, in dc toekomst
hun geschillen mogen oplossen, nicl dc.or het
zwaard, maar door middelen van rechtvaar
digheid cn billijkheid, welke mei de noodige
kalnrto bestudeerd en overwogen zijn.
Dat zal de schoonste en roemvolste verove
ring zijn."
Het schrijven besluit met hel zoele vertrou
wen, dat de boom des vredes weldra de we
reld mèt zijn zoo begeerenswaardige vruch-
1en kome verkwikken."
Over geruchten omtrent een beweerde vrc-
desaetie van den Heiligen Stoel, meldt Dc lijd:
De Message.ro spreekt een door de pers cir-
culccrcnd bericht tegen, hetwelk ook wij
hier cn daar zagen opduiken, doch aan dc
juistheid waarvan wij reden hadden le twij
felen dat do Heilige Stoel een nieuwe
groote vredesactie, waaraan allo bisschoppen
der oorlogvoerende landen zullen medewer
ken, voorbereidt met het oog op oen wapen
stilstand. Het bericht als zoodanig is onjuist,
doch de Heilige Stoel is wel doende op an
dere wijze aan het herstel van den wede te
werken en wacht het gunstige «genblik af
om dal herstel te voltrekken.
B e r 1 ii n. 30 Juli. (Korr. Norden). Uit
Petersburg wordt aan de Voss. Zlg. bericht,
dat ile opperbevelhebber generaal Russki een
dagorder heeft uitgevaardigd, waarin gezegd
wordt, dat terwijl de Russische soldaten rlen
machtigen vijand bevechten, de arbeiders in
de fabrieken voor oorlogsbenoodigdheden lc
Petersburg het werk gestaakt hebben. Hij
verklaart verder op zijn woord, dat de berich
ten over dc staking te Petersburg, zwaar druk
ken op het gemoed van dc troepen, die aan
het front zijn. en dat een slaking in deze ern
stige lijden gelijk staat met landsverraad.
Deze dagorder is een gevolg van de omstan
digheid, <lat dc arbeiders in het arsenaal tc
Petersburg cn in de Poctilow-faibrieken thans
uit politieke overwegingen liet werk geslaakt
hebben en zelfs het voorstel van het bestuur
om de loonen met 50 pet. te verhoogen, glad
hebben afgewezen. Dc rijks patronenfabriek
wordt door militairen bewaakt, omdat ook
bare arbeiders de staking willen proclamee-
ren. De met de leiding van de werkzaamheden
ia de Riiksbuskruilfabriek bii Petersburg be
laste gcncraal-majoor heeft de arbeiders doen
weten, -dat hij op arbeiders, die zouden willen
.staken, zou laten schieten.
Berlijn. 30 Juli. (Korr. Norden). Vol
gens een bericht in de Stampa hebben de
blijkbaar door dc midden-Europeesche mo
gendheden geïnspireerde uitdagingen van
Turkije tegenover Italië de maat doen ovct-
loopen. Er zijn tegelijk met de oorlogsverkla
ring aan Oostenrijk dc noodige voorbereidin
gen getroffen voor een oorlogsverklarin- aan
Turkije wegens dc schending van het verdrag
van Lausanne. Daar intusschen dc oorlogsver
klaring tusschen Duitscbland en Italië uit
bleef. zag dc consulta ook af van een 1 reuk
met Turkije. Thans zijn echter de zaken zoo
eeloopen. dat de ministerraad eerstdaags een
beslissing zal moeten nemen. De Corriere
della Sera constateert, dat de opstand i- Cv-
renaika door dc hoofden van dc stammen der
Senoessi cn Turkschc officieren, die over zee
gekomen ziin, aangestookt wordt en dat de
opstandelingen over Egypte van wapeucn
voorzien worden. Het blad schrijn verder dat
het dringend noodzakelijk is dat Engeland,
dat in dezen wereldoorlog took aan de zijde
van Italië staat, een waakzamer oog houdt
op deze Duitsch-Tnrksche intriges en den
smokkelhandel in wapens aan de grenzen
van Egypte verbiedt.
Berlijn, 29 Juli. (Korr. Norden). De
Vorwarts deelt mede, dat noch aan hel par
tijbestuur, noch aan de parlijgenoolen Ilaase
en Kaulsky iels bekend is van een Fransch-
Duitschc socialisten-conferentie in Zwitser
land. Dit naar aanleiding van de mededeeling
daarover op gisteren.
Londen, 30 Juli. (R.) Officieel bericht.
Twee personen zijn aan spionage schuldig
bevonden ch ter dood veroordeeld Het von
nis is heden morgen uitgevoerd
De burgeroorlog op HaTti.
Washington, 30 Juli. (R.) Schout
bij nacht Caperton bracht twee dagen gele
den 400 man in Port au Prince aan land.
Ilij ontmoette eenigen torens tand. Twee
Amerikanen werden gedood.
Het linieschip Connecticut verlaat morgen
liet marinedok tc Philadelphia roei nog 420
zcosoMateii. De stad is rustig.
Het ee re zwaard voor
K o n i ng Albert.
Uit Parijs wordt bericht, dal het voor ko
ning Alben der Belgen bestemde eerezwaard,
waarvoor hel geld bij inschrijving door de
bewoners van Parijs bijeerf is gebracht, ge
reed is. liet wapen zal binnenkort aan den
koning aangeboden worden. Zooals wij reeds
\Toeger hebben gemeld, is het gevest van het
zwaard versierd mei een kleine in goud uit
gevoerde figuur van een jongen man, die een
knots zwaait. Er onder staat: „On ne passé
pas". Op het gevest zijn voorts dc woorden
gegrift: „Van hel volk van Parijs aan koning
Albert der Belgen'* en op het met goud inge
legde staal van hel lemmet slaan twee regels
van den dichter Richepin:
Droile, sans tache cl sans cffroi,
J'ai pour ante Ion aroe, o Roi!
De Engelsche bladen over den
s l r ij d ijn P o 1 e n.
Dc correspondenten van dc Engelsche bla
den le St. Petersburg bevestigen hel bcrirht
van Reuter vandaar dat Rusland voor een
beslissing van groot gewiekt staal, zoo die
al niet genomen is.
Dc correspondent van de Morning Post te
St. Petersburg legt er nadruk op, dat Rusland
in overleg met zijn bondgenoolcn tot die be
slissing gekomen is. Ilij zegt, dat het opgeven
van de vestingen van Warschau en van de
Wcichsel-linie de Duilschers zal.nopen aan
het Russische front te blijven, wal dc over
weging is die bovenal den doorslag geeft.
Dc Daily Chronicle verneemt uit St. Pe
tersburg: De Duilschers zijn ten koste van
ontzaglijke verliezen dc Narew op verschil
lende punten overgetrokken. Mackcnsen wor
stelt met een sterke strijdmacht aan de Boeg,
teil einde Brest-Litowsflc om tc 1 rakken. Daar
om moeten de Russen opnieuw terugtrekken,
len einde 's vijands plan om hen af le snijden,
te verijdelen. Dc Russen gaan voort met de
Duilschers uit le pullen. Als de uitgeputte
vijand het Poolschc gevechtsterrein bezet, zal
hij het zoo goed als onbewoond cn verlaten
vinden.
De Daily Mail verneemt nit St. Petersburg:
Het is de opmarsch uit het Noorden geweest,
die gepaard ging met een omlrekking van de
verdedigingswerken van Bionic ten Westen
van dc stad, die het onverstandig maakte om
Warschau langer ï)czcl te houden. Alleen de
troepen in het centrum hadden ccnige ruimte
tot beweging. Deze hebben reeds nieuwe stel
lingen bezet, hun moreel is onverzwakt. Een
officieusc mededeeling van het ministerie van
oorlog maakt een vergelijking mei de positie
in 1812 en zegt dat Rusland zal voortgaan met
handig tc manoeuvreeren, lot hel voldoende
artillerie-munilie heefl om hel offensief te on
dernemen. De correspondent voegt erbij, dat
het eigenlijke gevaar aan het westelijke front
dreigt, waar de Duilschers in het najaar een
bcslissendcn slap -hopen te slaan, indien zij
er in slagen in hel Oosten -dc Russen mat te
zetten.
De militaire correspondent van de Times
meldt, dat de groote beweging tegen Rusland,
door von Falkenhayn ontworpen en sedert
drie maanden gaande, uit strategisch oogpunt
een schitterend stuk oorTogswerk is. Het me
chanismc daarvan is gevormd naar dat van
dc Japanners hij Mockden Aan von Macken
sen's opmarsch wordt w 1 grooler gewield
toegekend dan de corrasj ndent gelooft, dat
daaraan toekomt. Het doel was de Russische
legers van het noorden, waar ccn groote
Duitsche strijdmacht handig en verborgen was
bijeengetrokken, af te leiden. De nadering
van dit Duitsche leger (onder v. Below) ten
noorden van de Njcmen, in de beslissende
richting en gesteund door ten minste 30 OOO
man cavalerie, boezemt zorg in. Indien deze
opmarsch niet spoedig wondt tegengehouden,
zal de vijand Wilna bereiken en zich over de
Russische terugtoehtslijn trachten te werpen.
Het is de gevaarlijkste beweging tegen Rus
land sedert het begin van den oorlog.
De verliezen der Von Bülow's.
Welke zware verliezen sommige Duitsche
families reeds geleden hebben, blijkt uit het
volgende veelzeggende lijstje, bevattende de
namen van dertien leden van de familie Von
Bülow, die op het slagveld of op zee het leven
verloren hebben. Zij bekleedden allen een vrij
hoogen rang bij het Duilschc leger of de
marine.
1. Op den ochtend van den 7en Augustas
viel in België (door een schot van een „franc-
tireur") de generaal-majoor en bevelhebber
der 9e cavaleric-divisic, Carl TJlrieh von
Bülow, cn broeder van vorst von Bülow.
2. Den 19en Augustus sneuvelde Fricdrich
von Bülow, luitenant bij een uhlancn-rcgi-
ment, op een patrouille-rit in dc streek van
Seillc aan de Maas in België.
3. 15 September vond de luitenant Yicco
von Bülow bij een stormaanval op een hoogte
bii Cernav in Frankrijk den dood.
4. Den 20en September overleed maioor
Curt von Bülow ten gevolge van een verwon
ding. den 6en September bij Juvincourl op-
eeloopcn.
5. Den 2Sen September viel op een pa
trouille-rit ten Zuiden van Atrecht dc reserve
luitenant Hans von Bülow.
G. Den 5cn October viel de le luitenant
Gottfried, graaf von Bülow von Dcnnewilz in
een gevecht bij Gurawka in Rusland.
7. Den 3en December werd kapitein Podo
Freiherr von Bülow bij Bucquoi te midden
zijner kameraden door een verdwaalden
kogel doodelirk getroffen.
8. Den Sen December sneuvelde Max von
Bülow. zoon van den cavalerie-genernal Adolf
von Bülow in den zeeslag bij de Falkland-
eilanden als le officier aan boord van den
kleinen kruiser „Nurnberg."
9. Den 12en December viel Curt von Pülow
als bataillons-adjudant tiidens een stormaan
val hij Yorukow. ten Noorden van Lowicz. in
Rusland
10. Den 20en Februari viel de reserve-rit
meester Friedrieh von Bülow bij Bralazef in
Russisch Polen.
11. Den 22en April viel Wilhelm von Bülow,
maioor en bataillons-commandant, in Vlaan
deren.
12. Begin Juni viel Busso von Bülow. zoon
van den generaal-vcldmaarschnlk von Bïilow.
als vlieger-officier.
13. In de eerste helft van Juni viel de ka
pitein en compagnie-chef Carl Wcrny von
Bülow in Rusland.
Volledigheidshalve dient nog vermeld tc
worden, dat van de familie Von Bülow 107
leden bij het Duitsche leger of on de viool
dienen.
Belgische auto's in beslag
genomen.
Bij de mobilisatie en het begin van den oot-
log zijn door de Belgische regeering dc mees
te. automobielen opgeëischt ten behoeve van
hel leger cn daarvoor bons afgegeven. Na hel
nemen van Luik zjjn velen gevlucht en zijn
ook tal van die gerequireerdc auto's dc grens
overgekomen en hier in Nederland verkocht.
Toen nu de eigenaars der auto's bij de Bel
gische regeering kwamen met liun bons, ble
ken de auto's nooit in hel bezit der Regee
ring te zijn geweest. Een agent van het Bel
gisch bestuur, iemand van de Belgische lega
tie ih Den Haag, heefl nu met behulp van dc
maréchaussee reeds een aantal automobielen
tc Maastricht opgespoord waarva nnummer cn
chassis, motor enz., overeenkwamen mei die
qp de bons en die auto's in beslag genomen.
Een geweer, dal nicl missen kan.
Een bericht uit tTdinc meldt, dal bij enkele
Ooslenriikschc gevangenen geweren gevon
den zijn, voorzien van een speciaal stelsel van
lenzen cn prisma's, die den schutter niet al
leen veroorloven om zijn doel op groolen af
stand le ontdekken, doch liet hem ook moge
lijk maken hel onfeilbaar te treffen. In de l^ns
toch bevindt zich een kruis cn wanneer hel
doel in dit kruispunt staat, behoeft dc schut
ter den trekker maar af te drukken om ziin
doel neer te schieten.
Alle scherpschutters van het Ooslenrijksche
leger hebben deze kijkers gekregen met dc
opdracht vooral -dc officieren er uil te pik
ken. Vanncecr zij gevangen zouden worden
gemaakt, moesten zij het toestel vernietigen.
Niet allen gaven aan dit bevel gevolg en hel
Italiaanschc leger zal thans haastig hel ver
nuftige toestel tegen de uitvinders zelf in
toepassing gaan brengen.
Bol li a terug le Bloemfontein.
Uit Bloemfontein seint Reulcr aan een aan
tal bladen- Generaal Botha is op weg naar
Pretoria, hier aangekomenj bij kreeg een ont
vangst zonder weerga in de geschiedenis van
den Vrijstaat. Zevenduizend menschen juich
ten hem loe. Aan hel station werden dé paar
den van Boliha's rijtuig algespannen cn werd
het door de menschcn voortgetrokken door
de rijkelijk versierde straten, waarlangs een
dichte, juichende menig', c geschaard was,
naar het marktplein, waar bij zijn aankomst
een donderend gcjirich opsteeg.
De Transvaalsche en Vrijstaalsche volks
liederen werden gespeeld door he* stedelijk
muziekcorps, een hulde, die zeer gewaar
deerd werd door Bo-Hha en dc duizenden IIol-
landsch-sprckende burgers cn troepen.
De vertegenwoordigers van de groote ste
den van den Vrijstaat waren op een tribune
bijeen; andere sleden en plaatsen zonden
hun groeten.
Een deputatie bood Botha een adres aan;
in zijn antwoord drukte hij ziin groote dank
baarheid uit over het zoo gunstig einde van
den veldtocht. Toen hij om a Men mogelijken
steun verzocht voor de Engelsche regeering
gedurende den wcreldstrijd herinnerde hij
ook aan de betreurenswaardige verschillen
van mceninig mol een deel der IJolbndschc
Afrikaanders "Hij kon de politiek van samen
werking lusschen de heide volken niet laten
varen, maar verklaarde openlijk niet te ver
langen. dal de cone of andere groep, dc Hol
landers of de Engelsche. hun fraai of tradities
zonden opgeven.
Deze moesten geëerbiedigd worden en de
he!de volken moesten samenwerken teneinde
.Zuid-Afrika tot één sterke natie te maken,
in staal, om voor zich zelf le zorgen.
Of men hem schold voor JKhaki", ,.Jingo*'
of zoo kon Hem koud laten: zijn plan was
zijn politiek te blijven voortzetten.
Generaal Muller veroor
deeld. Reuter seint uil Bloomfontem:
De ldidcr der rebellen, «eneraal Muller,
werd veroordeeld tot twee jaar gevangenis
straf wegens vorraad.
D'A nnunzio als bom m'e ti w e r p e r.
Volgens de Tribuna heefl een vliegmachine,
met den luitenant ter zee Miraglia cn d'An-
nunzio aan boord, boven Triest gevlogen. De
vliegers wierpen hommen op hel arsenaal,
terwijl tevens papieren met gedichten van den
kunstenaar in de stad neerdaalden.
Dc hotelhouder "Weber.
In hel Berliner Tageblnlt leest men het vcr-
hsafl van de verdere lotgevallen van den be
kenden Anlwerpschen hotelier Weber, over
wicn in het begin van den oorlog zooveel ge
schreven is W her is dertig jaar geleden uit
Bonn als soldaat gedeserteerd. Hij werd
spoedfig gevonden en tol acht maanden ge
vangenis en degradatie tot dc Iweede klasse
van den soldatenstand veroordeeld. Nadat hij
zijn straf uilgezeten had en weer bij de troe
pen was ingedeeld, vluchtte hij ten tweede
male. Ditmaal gelukte hel, hij kwam naar
Antwerpen, waar hij i rauw de en een zaak
opende: .Men weet. dal Weber daar mittio-
nair geworden is. Zijn lotgevallen uit het be
gin van den oorlog zijn bekend. Hij werd ten
slotte door de Belgische overheid uit het land
gezet, omdat men hem er van verdacht ge
heime betrekkingen met dc Duitschers tc on
derhouden. Toen de Duitsche militaire over
heid de gevluchte Belgische hotelhouder op
riep om terug te kecren, om mee le werken
bij dc voeding van de bevolking, kwam ook
Weber in Antwerpen terug, waar hij een
nieuw personeel van honderd man aanstelde
Nu hij zich weer onder Duitsch bestuur ge
vestigd had, moest hij zorgen, dat hij zijn
rekening met dc militaire overheid vereffend
kreeg. Hij ging naar Keulen en eaf zich daar
aan bii het disLricls-coir.mando, waar hij de
geschiedenis uiteenzette. Ilij werd onmiddel-
lijl: in voorarrest genomen. Dezer dagen
hield de krijgsraad zicli bezig met de tweede
desertie van den Anlwerpschen millionair.
De krijgsraad nam de omstandigheden in
aanmerking en veroordeelde hem lol de
laagst,onogelijke straf van een jaar gevange
nisstraf wegens herhaalde desertie. Verder
werd bij weer tot de tweede klasse van den
soldatenstand gedegradeerd. Dc krijigsraad
gaf echter Ie kennen, dat bij een verzoek om
gratie van den Keizer zou steunen.
Sofia, 30 Juli. (W. B.) Een Bulgaar-
schc militaire vliegmachine, di'e ever dc stad
kruiste, is tengevolge van ccn defect aan
den motor neergestort. Twee luitenants, dfe
zich in lied vliegtuig bevonden, zijn gedood.
Kameroverzicht.
Eerste Kamer.
In de zitting vajn Vrijdag legde de hèor
Re go ut, herkozen als lid der Eerste Ka-
nier, in handen v3n den voorzitter de gev
bruikeBijke eeden af.
Aan dc orde komt hel voorstel lot besten
diging van den Slaat van Beleg.
Nadat de Minister van Oorlog, de heer
Bosboom, in antwoord op een in dc af-
dcelingen gemaakte opmerking heeft medege
deeld, dat hij zich bezig houdt met het ont
werpen van bepalingen, die zqpwcl den hou
ders van iachtacteii als den landbouw ten
goede komen, wordt het ontwerp z. h. s. aan
genomen.
Hi t b r e i d i n g v a n den Landstorm.
Dan komt in behandeling het voorstel tot
uitbreiding van den Landstorm.
De lieer Staal (Lilt) gewaagt in een histo
risch overzicht van het ontwerp met instem
ming van het adres der 22. Het eerste ont
werp beviel spreker uitstekend. Vooral beviel
spreker goed dc uitdrukking, dat voor de
Landsverdediging geen krachten ongebruikt
mogen worden gelaten. Uit dit ontwerp is de
grootsche gedachte van den algcmecnen
weerplicht verdwenen. Had Spr. met groote
instemming aan het eerste ontwerp zijn slem
gegeven, met het tweede staat het eenigszins
anders. Z. i. moeten wc komen tot dienst
plicht zoo uilgebrcid mogelijk met daarnaast
algemecne oefenplicht van de overblijvende».
De oefenplicht vormt wel is waar geen troe
pen geschikt voor het front, doch in betrek
kelijk korten tijd geschikt te maken. In elk
ceval kunnen die lieden gebruikt worden voor
het dekken der verbindingslijnen. Dengenen
die weerloosheid pleiten, zou spreker willen
toevoegen, dal ze toch ook hun bezit en huis
niet open stellen en afstand doen van politic-
zorg. Voor onze weerbaarheid zullen offers
moeten worden gebracht.
De Minister erkent, dat hel ontwerp ziin
oorspronkelijk karakter heeft verloren. Met
een nieuw ontwerp echter kan men het dat
karakter zoo noodig weder teruggeven. Het
gold hier een noodwet, een voorziening in
een oogcarb]ikkelijke behoefte.
Dc Regeka-ing moest nemen hetgeen
ze krijgen kon en daarin berusten,
doch zal ïnijet aarzelen met een nieu
we wet te komen, waar'otnder dat ge-
wenscht is te achten. Eenige bezwaren in
het verslag wil spreker niet onbesproken
laten. Men heeft hier wel degelijk le doen
met ccn legerversterking. Men wees er op, dat
lieden van dertig jaar uit hun werkkring wor
den genomen. Alen zal beginnen van onder op
en iêdus nog niet aan de lieden van 30 jaar
iop. Bovendien slaan tegenover de oproepin
gen immers ook weder aflossingen? De lie-,
den zullen maanden van te voren weten, wan-*
neer ze den dienst zullen verlaten en velen
zullen dus weder een betrekking hebben ce^
vonden. Desverkiezend kan men ook bliivcm
Het betreft hier een aflossing van dc ouderen.
De heer Staal repliceert. Spr. erkent, da'
het praclisch en technisch niet minder iz
do^h de vlag is neergehaald.
Het ontwerp wordt z. h. s. aangenomen.
Z. h. s. worden aangenomen oen aantal
andere ontwerpen, w.o. tot nieuw buiten-
woon ooricgsrrediet van 90 milliren, waar^
>ij dfe minister zuinigheid beloofde
Vlootaanbouw.
Verhooging van hoofdstuk VI der Staatsbc
grooting en van hoofdstuk I der bcgrooting
van uitgaven van Nedcrlandsch-Indië voor
1915 (Kosten bouw schepen: oüder de wape
nen houden zeemilitie, enz.) (2 wetsontwer
pen).
De heer Staal (Lib.) zal slechts noode ziin
stem aan dit ontwerp geven. Op marincge«
bied heeft deze oorlog nog weinig te zien. ge
geven. dnt moet nog komen. Men heeft ge
zegd: gebleken is. dat de Duitsche onder
zeeërs het troepentransport van Engeland
naar Frankrijk niet hebben kunnen schaden.
Dat bewiist voor onze verdediging weinig,
daar over den korten afstand in het Kanaal
een kordon kan worden getrokken. Doch dat
is niet mogelijk in den Indisrhen oceaan. Men
wil den onderzeeër grooter maken, herrr
pantseren en ook tot een geschutswapen
maken en voorzien van draadlooze telegrafie.
De onderzeeër wordt dan minder hulpbehoe
vend. Dc Regeering stelt voor onderzeeërs
van S00 ton zonder geschut. "Wat de kruisers
betreft het worden mmdcr verkenners dar
slagschepen.
Spr. vreest. <\it de kruisers als ze voltooi?
zijn weder tot - verouderd type zullen be-
hooren en zou er dc voorkeur aan geven nog
6 of 12 maarjdo'n te wachten. Dan toch zou
men uit de oorlogservaring wel licht hebben
gekTegen.
Dc heer van Wassenaar van Cat-
wijëk (A.-R.) lytoogt dat men met wach
ten niet verder komt De techniek gaat voor
uit, dat is nu eenmaal niet anders. Proefne.
men heeft ook zijn nadoelen. Dc Regeering
stalt in elk f*eval - ~-or het beste te nemen, dat
is to kriigen. Wezijn nu al oen jaar of zeven
ten achter met i' bouw der vloot. Beginnen
we nu niet dan komen wcheclcmaal Ion ach
ter. Onderzeeërs alleen, betoogt spr.. zou
den voor onze verdediging niet voldoende
zijn.
Dc Minister van Marine, dc heer Ram bon-
net. wiist er op. dat al kan men niet zeggen,
wat dc verre toekomst zal brengen, toch wel
zekerheid beslaat betreffende de werkelijk
heid. Proefnemingen liggen niet op den weg
cencr kleine natie. De oorlog heefl geleerd,
dat onderzeeërs in den Oceaan, als de groote
oorlogsschepen een groote vaart loopen. geen
kans hebben.
De voorgestelde kruisers zijn het aller
nieuwste. Door hun snelheid zijn ze niet te
achterhalen.
In het eindverslag wordt gesproken van dc
basis, een quaestie zeker van het grootste be
lang. waarover met de Indische regeering
o\erleg wordt gepleegd. Spr. wijst er op dat
de aanval der Japanschc torpedoboolen bii
Port Arthur, waarbij drie Russische slagsche-
taen verloren gingen, ook hier te lande groote
verwachtingen wektv wat de torpedovloot be
treft. In dezen oorlog hebben de torpedoboo
ten echter nog zeer weinig gepresteerd. Thans
iu dezen oorlog zijn door Duitsche onderzee
booten van de Engelsche vloot 3,6 der En.<
gelsche artillcrievloot tot zinken gebracht,
dco rdo Engelsche artillerievloot 5.9 van
de Duilschc vloot. Gaandeweg is de invloed
van de onderzeebooten od de oorlogsvloot ver
minderd. daar men in waakzaamheid toenam.
Het best is niet zich op één tvpe toe tc leggen,
doch op een harmonische vlootonlwikkeling,
De voorgestelde schepen hebben dc dubbele
functie van verkenners en vernietigers van de
onderzeebooten. Met onderzeebooten kan men
voor de verkenning niet volstaan. Indien men
de middelen heefl acht Spr. ecu vloot van om
derzeeërs. torpedoboolen. kruisers cn zware
schepen het best. Komt men niet tot den bouw
van zware schepen, dan zal het aantal kruisers
grooter moeten worden. Ook dc kleine staat
heeft de plicht zich behoorlijk uit te mstcn.
Het ontwer pwordt daarna z. h. s. aange'
nomen
#Nadat nog een groot aantal kleine wets-'
ontwerpen zijn aangenomen gaat de Kamer
op reces.
TWEEDE KAMER.
W ij z i q i n g- L-O.-w et (Regeling
M. U. L. O-).
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging en
aanvulling van de wet tot regeling van het lager
onderwijs.
In dc Memorie van Toelichting wordt er aan
herinnerd, dat bij de beraadslaging in de Twee-'
de Kamer over het jongste wetsontwerp tof
wijziging der wet van 14 Juli 1910, dc Minister
van Binnenlandsche Zaken in de vergadering
van 21 December heeft te kennen gegeven, tï
zullen trachten het M. U. L. O. althans voorloo-'
p'-g te regelen. Aanleiding hiertoe bestond i<*
de bedenkingen, van verschillende zijden ge^
rezen tegen het herhaaldelijk verlengen van deB^
in art. II, laatste lid, dier wet gestelden termijrv
waardoor de beperkende bepalingen van dat
artikel telkens opnieuw voor een zekeren tijd
werden gehandhaafd.
Het is bekend, dat dit geschiedde in afwachy
ting van het tot wet verheffen van het bij Ko*
ninklijke Boodschap van 23 Juni 1913 o. a. in*
gediend wetsontwerp IV tot wijziging en aan^
vulling der Lager-Onderwijswet, maar, vesige*
koppeld als dal wetsontwerp is aan de cverigtf
bij dezelfde Koninklijke Boodschap ingediende!
z g. lyceum-ontwerpen, heeft het den weg naai
het Staatsblad nog niet kunnen afleggefil
en, gelet op het stadium, waarin de behandeling!
dier ontwerpen verkeert, is het ook niet te ver*
wachten, dat dit nog vOór 1 Januari 1916 za)
geschieden.
Intusschen blijft het provisionele karakter,
der in 1910 tot stand gekomen regeling van het
II. L. O. en het M. U. L. O. remmend werken
op de verdere ontwikkeling van deze belangrijk^
takken van h<* volksonderwijs en doet de drang
naar een meer definitieve regeling zich al ster^
ker gevoelen.
Overtuigd, dat langer uitstel slechts tot scKacfof
van dit gedeelte van het onderwijs zoü zijn, acht(
de Minister van Binnenlandsche Zaken den tijd
gekomen die regeling ter hand te nemen, lo*
