Hat zijn prediking aanleiding zou hebben
Kunnen geven, dat onervaren jongemannen
(daardoor tot dienstweigering werden ge
tracht.
De vergadering besloot, dat ds. De Ligt
daarvoor een berisping zal worden gegeven.
De vergadering beoordeelde de preek zelve,
zonder zich verder in te laten met het pro-
xes-verbaal van den kapitein der marechaus
sees.
Gevaarlijke predikaties?
Dominee M. C. van "Wijhe, predikant te
Èarchem, deelt aan „Het Volk" iets mee over
het door hem op Zondag 29 Augustus gespro
kene op een openluchtsamenkomst te Winters
wijk, georganiseerd door den Bestuurdersbond.
Zijn onderwerp was: „De weg tot den Vrede".
In mijn rede, zegt hij, wees ik op het onder
scheid in beteekeais aan dit woord „Vrede"
gehecht, tusschen de thans heerschcnde klas
ten en ons sociaal-democraten. Voor ons is
pet doel, het bereikbare doel, niet een periode
tusschen twee oorlogen in, gekenmerkt door
bewapeningen als voorbereidselen voor een
fiieuwen komenden oorlog; neen, voor ons be-
eekent „Vrede" een orde des maatschappe-
ijken levens, die niet de kiemen van zelf-
fperstorlng in zich draagt. Verder heb ik het
ptandpunt van de minderheid in onze partij
{Verdedigd; dus het anti-militairistische stand-
jpunt, daar m. i. op den weg van het mili-
.iairisme geen halt-houden mogelijk is.
Gewapende landsverdediging onder leiding
fcan het imperialisme, maar onder het mom
'^tegen een reactionnair land" heb ik even-
feens afgekeurd, gezien de verbonden Enge
land—Frankrijk met Rusland, Duitschland met
ffurkije; terwijl wij in leder geval van een der
'groepen deel uit zouden maken.
Aangaande de vrijheid in eigen land heb ik
D-a. gewezen op het geval—De Ligt, wiens ver
banning ik eveneens afkeurde.
Tegenover dit en nog meerdere beweringen
Zn feiten verdedigde ik den consequenlen
fctrijd tegen alle militairisme.
Voor zoover ik gezien heb, was er geen
politie of marechaussée op het terrein aanwe
zig, hoewel ik daar niet speciaal op gelet heb,
Zoodat het mogelijk blijft, dat een enkele poli-
tie-agent of veldwachter onder de toehoorders
xich bevond.
ven het normale sterftecijfer, doch van deze j
600.000 waren maar 100.000 militairen;
Duitschland verloor 41.000 combattanten en
270.000 slachtoffers van den oorlogstoe
stand.
De niet-directe oorlogsslachtoffers zijn
mannen en vrouwen van alle leeftijden, het
meerendeel kinderen boven 1 en beneden 5
jaar en ouden boven de 65. De schrijver j
komt dan ook tot de treurige slotsom De
grooten maken den oorlog en de heele klei
nen zijn de voornaamste slachtoffers.
De doodelijke invloed der oeconomische
oorlogsgevolgen maakt het begrijpelijk, dat
de neutrale landen ook tol moeten betalen
en in de eerste plaats de landen, die nauw
met de oorlogvoerenden in betrekking staan.
Dr. Hersch ging dit na voor de oorlogen
van 1866 en 1870—'71. In België was de
sterfte in 1866 vergeleken bij 1865 24 pet.
meer, in Nederland 12 pet. De oorlog van
1870—'71 gaf drie jaar lang een hoogere
sterfte. In ons land 57 pet. van het sterftecij
fer in 1869, in België voor 1870'71 40
pet. hooger. De leeftijden welke in neutrale
landen 't sterkst worden aangetast zijn pre
cies dezelfde als in de strijdende landen
zeer jongen en ouden. In ons land waren bij
na 2/3 van hen die door den Pransch-Duit-
schen oorlog stierven kinderen beneden 5
jaar.
Dr. Hersch verwacht van den wereldoorlog
nog veel schromelijker gevolgen, doch cij
fers kon hij nog niet geven.
Mr. Nieboer meent het droeve verschijn
sel reeds te ontwaren. Hoewel 1914 grooten-
deels voor den oorlogscrisis voorbijging,
kwam het kindersterftecijfer toch al van
91.52 in 1913 op 96.58. Een vergelijking
van de maandstaten van het Centraal bureau
voor de Statistiek Aug. 1914—Juni 1915
geeft de meerdere sterfte van 5522 (voor een
heel jaar zou dit zijn 6000). Het relatief
sterftecijfer was in alle oorlogsmaanden, be
halve October en Januari, grooter dan een
jaar te voren.
Kinderen beneden 1 jaar zijn er (na aftrek
van de Belgische) in ons land in de 11 oor-
j logsmaanden 1269 meer overleden dan in
dezelfde maanden van 1913—'14.
Van eenig aanteekening-houden door zulkQf het zoo b,ijven za, Dr Hpiscb - er
een eventueel aanwezigen poht.e-agent Is mij waarschuwend op dat tijdens den Fransch_
*»ipIc rtfthlel'on nnnh ic mfi ilaorven ïptc ril pp-
Duitschen oorlog, in alle getroffen landen.
niets gebleken, noch is mij daarvrn iets mee
'gedeeld.
Alleen van de aanwezigheid van een verslag
gever werd mij onder het gaan naar den trein
melding gemaakt.
oorlogvoerende en neutrale, het jaar 1871
veel moorddadiger was dan 1870. Hij acht
het waarschijnlijk, dat wij hier met een alge-
Nu kreeg ik Zaterdag 4 September een brief meen verschijnsel te doen hebben. Daar
van den volgenden inhoud, afkomstig van denj komt bij, dat de kinderen van het tweede
heer burgemeester van "Winterswijk: j oorlogsjaar, door alles wat de moeder tij-
„In verband met de door n alhier Zondag dens de zwangerschap heeft moeien doorma-
29 Augustus j.l. gehouden opruiende rede hebken, zeer dikwijls zwakker ter wereld zullen
!k den heer kolonel territoriaal bevelhebber te i komen dan in gewonen tijd.
Zwolle verzocht, u het verblijf te ontzeggen in Om die oorlogsgevolgen zooveel mogelijk
die plaatsen, waar staat van oorlog en beleg is te voorkomen, is er maar één middelsociale
afgekondigd. voorzorg.
„Ook is het mijn voornemen, ter bevoegder
plaatse inlichtingen In te winnen of door der
gelijke personen nog het Evangelie mag ver
kondigd worden in de Nederl. Hervormde
Kerk."
Op dat schrijven heb ik per omgaande ge
antwoord. In dat antwoord heb ik beleefd ver
zocht mij op de hoogte te stellen van het mon
delinge of schriftelijke verslag mijner rede,
dat den heer burgemeester tot dit verzoek aan
den territorialen bevelhebber aanleiding gaf.
Op het tweede deel van den brief heb ik niet
geantwoord.
Spionnage op de Merwede.
Omtrnt de spionnage nabij Woudrichem
wordt nader medegedeeld, dat behalve de
oude schuit of hAxY, zeer vermoedelijk ook
nog tegelijkertijd Van een motorjacht gebruik
werd gemaakt.
Dit jacht voer den naam van Cu p i d o. Be
halve dat het op de Merwede kiuiste, heeft
het ook in de Groote Haven te Gorinchem
gemeerd gelegen.
Door de justitie is te Gorlncbem betreffen-
Dat de burgemeester een onderzoek heeftde dit vaartuig een onderzoek ingesteld.
Ingesteld zonder den beschuldigde te hooren, Inmiddels is de Cupido niet meer gezien
vindt ds. v. Wijhe het meset ergerlijke van het en wordt verondersteld, dat de naam van het
geval. Ook ds. De Ligt is toentertijd, zegt bi;
eerst nog persoonlijk ondervraagd. Ds. v. Wijhe
heeft nog geen antwoord ontvangen. Het
tweede gedeelte van het schrijven van den
burgemeester noemt hij een vrij inferieur
stukje.
Tfij wijst er op dat het alg. reglement een
artikel bevat waarin bepaald wordt, dat o. a.
-,,de bewaring van orde en eendracht en de
vaartuig verwijderd is.
Evangelische Maatschappij*
In Krasnapolsky te Amsterdam heeft Donder
dag de Evangelische Maatschappij haar 63e al-
gemeene vergadering gehouden onder voorzit
terschap van mr. P. T i d e m a n.
Den avond te voren werd in de Nieuwe Zijds
«ankweeking van lieMe voor kon.ng en voder- j Kope| c5n openbare bijeenkomst gehouden, wJar
n in dr. J. A. C r a m e r het woord voerde.
land steeds het hoofddoel moeien zijn van
allen, die in onderscheidene betrekkingen met
het kerkelijk bestuur belast zijn."
Wat stelt de burgemeester zich nu voor?
Dat de kerk alle predikanten, die hun be
zwaren tegen het militairisme niet onder stoe-
Nadat dr. J. Herderschee in gebed was
voorgegaan, sprak de voorzitter een ope
ningswoord, waarin hij alle aanwezigen een wel
kom toeriep, in het bijzonder den voorzitter van
den Evangelischen Bund te Berlijn, den heer
len of banken steken, zal verbieden te preeken Everling, die daarvoor dank zegde.
of te spreken of zal afzetten? Vervolgens werd besloten een telegram te zen-
Ilij wil het door hem gesprokene geenszinsden aan H. M. dc Koningin.
verzachten of minder ernstig voorstclleD. Hij Dr. J. Herderschee, de secretaris der Mij.,
weet ook dat alle criliek op het militairisme bracht voor het laatst het jaarverslag uit, daar
licn echten militairen tot ergernis moet zijn. j ^0 jaren als secretaris werkzaam geweest
Maar hij meent dat het recht op waarheid- rii£de' «Is zoodanig aftreedt.
•spreken, op getuigen en op scholing tot beter Pe vergadering bood hem het eere-lidmaat-
inzicht door hem niet kan worden prijs gege- SCTap er üpPj ö.on' u
ven In de middagvergadering werd door mr. H.
jVerkouteren een voordracht gehouden over
Aanstootgevende oorlogspre'n
ten en -boekwerken.
Naar men aan de N. Ct. meldt, heeft de
„het gezantschap bij den Paus en de Waarbor-
genwet", waarbij spr. kwam tot de volgende con-
clusiën
procureur-generaal bij het'gerechtshof "te T' D/ Waarborgenwet diende vooral om de
jii« j gemoederen te bevredigen en te verzoenen. De
np nnrtnannplflrpn
katholieke mogendheden moesten ook worden
gerustgesteld. Italië bedoelde wel een aanval op
den Kerkelijken Staat, maar niet op de Kerk.
2. De Paus heeft nu nog vele rechten en voor
rechten, die gewoonlijk alleen aan souvereinen
worden toegekend, maar is zelf geen souverein
meer.
Zijn geestelijke souvereiniteit echter is geheel
onaangetast gebleven.
De vraag of de Paus nog wereldlijk souverein
is, kan nooit uit de Waarborgenwet worden be
antwoord.
Die wet toch kon wel souvereiniteit erkennen,
maar niet geven.
3. Onder die rechten behoort ook het actief
en passief gezantschapsrecht. De gezanten van
den Paus vertegenwoordigen nu niet meer de be
langen van den Pauselijken Staat. In zooverre is
hun positie abnormaal. Zij hebben echter vrij-
's-Gravenhage verschillende boekhandelaren
wonende in zijn rechtsgebied bij zich ontbo
den en hun verzocht in het vervolg geen
platen van Louis Raemaekers, Braakensiek
e. a., noch boekwerken, prenten of prent
briefkaarten uit te stallen die betrekking heb
ben op den oorlog en waaraan de regeerin
gen van de oorlogvoerende landen aanstoot
zouden kunnen nemen.
Neutrale oorlogs
slachtoffers.
In de Nieuwe Amst. vertelt mr. H. J. Nie
boer aan de hand van een boekje van dr. L.
Hersch „La mortalité chez les neutres en
temps de guerre" (Genève 1915) merkwaar
dige en droeve dingen.
Het blijkt, dat de oorlog nog lang nadat de t nun positie aDnormaai. z.ij neoiien ecruer vrij-
wapenen rusten, slachtoffers vraagt. Voor de heid niet alleen spiritueele, maar ook temporeele
oorlogvoerende landen is dit begrijpelijk. Im- zaken te behandelen.
4. Waar diplomaten bij elkander komen en
wellicht over Nederland spreken, is het ge-
wenscht, dat een Nederlandsch diplomaat mee-
prnte.
De Paus is nu eenmaal nog steeds een poli
tiek persoon van groote beteekenis.
Uit een practisch oogpunt is dus het tijdelijk
mers vele doen sleepende kwalen op of ster-
Ven door langzame uitputting, maar dit geldt
ook voor de neutrale landen I
Merkwaardig is ook, dat de meeste slacht
offers niet door de wapenen of oorlogsziek-
W maar door de oeconomische gevolgen
Van den oorlog sterven. De verliescijfers herstel van ons gezantschap bij den Paus niet af
voor 1870 bewijzen hetzelfde. In 1870'71 te keuren.
Stierven in Frankrijk 600.000 menschen bo- Nederland erkent daardoor niet 't standpunt,
dat de Paus ten opzichte van zijn gezantschaps-
recht inneemt en kan dat ook niet erkennen.
1 och is dat herstel niet alleen een stukje bui-
tenlandsche, maar ook binnenlandsche politiek
en dat is te betreuren.
5. Ook vóór 1870 zonden wij gezanten naar
m K, y-' me' "Jleen' °mdat hi' wereldlijke
macht had, maar vooral ook omdat hij het gees-
tehjk hoofd was zijner Kerk. Daar hij die positie
ook na 1870 ten volle heeft behouden, was de in
trekking van ons gezantschap in 1871 niet vol-
doende gemotiveerd.
bo?gd°e Waarborsenwet is "lve niet gewaar-
Zij is een gewone ftaliaansche wet, zonder
grondwettig karakter, die eenzijdig door Italië
kan worden veranderd.
Italië kon met den Paus geen tractaat sluiten,
zonder te erkennen, dat hij nog wereldlijk sou
verein was en de Paus kon de Waarborgenwet
niet aannemen, zonder te erkennen, dot hij zijn
wereldlijk gezag had verloren.
Naar aanleiding van de voordracht van mr.
Verkouteren werden eenige vragen gesteld.
De heer K i p p vroeg, of het met op den weg
zou Jiggen der organisaties, welke geageerd heb
ben tegen het afvaardigen van den gezant naar
den Paus, om eventueel opnieuw te ageeren,
wanneer mocht blijken, dat de gezant met andere'
bedoelingen in Rome is, dan in verband met het
herstel van den vrede, n.l. om bijv. bij de te hou
den vredesconferentie den Paus een plaats te
doen innemen in de rij der wereldlijke machtheb
bers. Deze vraag echter rchtte spr. tot het
hoofdbestuur.
Prof. Eerdmans meende, dat de groote po
litieke macht van den Paus, waarover de inleider
heeft gesproken en die ook in de Parlementen is
ter sprake gekomen, in de geschiedenis niet blijkt
werkeh'jk te hebben bestaan.
?.Ir. Ver kout er en antwoordde hierop, dat
het moeilijk was het bewijs hiervan zoo maar op
tafel te leggen. Doch te ontkennen valt niet o.a.
den invloed van het Vaticaan bij Napoleons ex
peditie naar Mexico, den oorlog van 1870 etc.
Alle landen, zelfs de protestantsche, onderhou
den het zenden van gezanten naar den Paus. Dit
bewijst, dat de Paus een internationale macht is,
waarmede moet worden rekening gehouden.
fot hoofdbestuursleden werden gekozen de
heeren Paul Hugenholtz te Amsterdam, F. J.
Westendorp te Amsterdam, H. G. van Wijn
gaarden te Almelo, dr. Deeleman te Grevenbicht
en als diens secundus prof. Muller te Voorburg.
Prof. De Groot op een
voetreis. Ons Noorden vertelt een en
ander van een reisje van prof. J. V. de Groot
uit Amsterdam, die een groot deel van het
oosten en noorden des lands bezocht.
Te Huissen in Gelderland nam de reeds
bijna 70-jarige professor den wandelstok ter
hand en begaf zich naar Arnhem, van daar
ging hij per trein naar Dieren en vervolgens
naar Zutphen. Per trein bereikte hij toen
Almelo van waar hij te voet den geheelen
Twentschen Achterhoek doorkruiste en ten
slotte te Coevorden aanlandde. Dan ging de
professor weer per trein naar Stadskanaal,
bezichtigde Zuidbroek en Delfzijl en begaf
zich naar Bedum. Wandelend over Sauwerd
bereikte prof. De Groot Groningen, om ver
volgens te voet naar Paterswolde te gaan.
Het lag in de bedoeling van prof. De Groot
om na Gelderland, Överijsel, Drente en Gro
ningen doorgereisd te hebben, het eigen
aardige schoon van het Friesche landschap
te gaan bewonderen, waarvoor hij o.a. een
bezoek aan de schoone omgeving van Drach
ten, Olterterp en Beetsterzwaag op zijn pro
gramma had geplaatst.
Voorts had prof. De Groot het plan zijn
reis te voet en per trein voort te zetten naar
Dokkum.
Vandalisme. Uit Bloemendaal
wordt aan de Opr. Haarl. Ct. geschreven:
t Publiek zal er zelf de schuld van wor
den als binnenkort de heele duinwereld voor
de wandelaars wordt afgesloten. En dan
zullen, zooals het helaas meer gaat, „de
goeden het om de kwpden moeten lijden".
En toch kunnen we het eenigszins billijken,
dat er kortgeleden weer in de Overveen-
sche duinen groote stukken door prikkel
draad zijn afgezet.
't Is dan ook wel bedroevend te zien, hoe
er vaak in de duinen wordt huisgehouden,
wel hoofdzakelijk door jongens, maar toch
ook wel door ouderen.
Naar we vernemen, heeft ook de heer J.
T. Cremer, de bewoner van „Duin en Kruid-
berg", die vroeger heel mild was met het
verstrekken van wandelkaarten voor zijn
mooie plaats, de efndelooze vernielingen
moede, een eind gemaakt aan zijn welwil
lendheid.
Ook de bewaker van de ruïne van Brede-
rode klaagt zeer over de verregaande onbe
hoorlijkheid van het publiek. Op ergerlijke
wijze worden de trappen en de torenomgan
gen dikwijls bevuild en dat vaak door oogen-
schijnlijk nette lui.
Gelukkig dat het fraaie Koningin Wilhel-
mina-duin onder scherp toezicht staat. Zon
der dat zou het er waarschijnlijk niet meer
zoo uitgezien hebben als het zich nu nog
vertoont.
Eet smakelijk. In de gemeente
raadszitting te Maastricht verzocht een der
leden, zelf een varkensslager, den voorzit
ter om handelend op te treden tegen spek
slagers. welke vleesch van ..miauwende en
blaffende" dieren onder het gehakt mengen,
ten einde op die manier de door den burge
meester vastgestelde priizen te ontduiken. Hij
zelf had het gehakt onderzocht en beloofde
dan ook aan het verlangen van den voorzit
ter te voldoen om hem na de vergadering
de namen mede te deelen. ten einde de
schuldigen wegens vervalschine te straffen.
(Maasbode).
Tragisch. Omtrent het overrijden
van een kind door een auto te Delft, leest
men nog in de Delftsche Ct.:
Op den weg bij de z.g. ronde ba ik. was
een aantal kinderen aan het spticn, toen in
razende vaart vier militaire ante's dicht ach
ter elkander kwamen aanrijden. Dc voois»o
auto stopte bijtijds voor de kinderen, doch
de daaropvolgende kon zijn vaart niet in
houden. en reed rechU-uithfll r»nd tljj eerste
voorbij en wierp de 24-jarige Maria van
H. tegen den grond. Onmiddellijk werd he'
kind door. de inzittenden in de *uto gelegd
en naar h'tt mil'.Vir hospitaal vervoerd. Een
half uur na aankomst is de arme kleine
daar overleden. Uitwendige kneuzingen had
het niet bekomen. Waarschijnlijk is het kind
door het spatbotd van den auto geraakt.
In het zwaar-beproefde gezin is twee da
gen gek den een kindje geboren en was gis
ter norser. het oudste zoontje aacr het zie
kenhuis vervoerd tot bet ondergaan van een
operatic. En dit alles gebeurde op den ver
jaardag van de moeder
i Ongeluk met 'n wherry. Donder-
morger tusschen 11 en 12 uur waren 2 Am-
sterdamsche heeren met twee dames op een
tochtje met een motorwherry in het Smal-
weesp te Weesp. toen nabij dc boerderij
„Demerary" van de wed. Sorber een motor
boot der melkfabriek „Neerlandia" passeerde.
Door de sterke zuiging sloeg de kleine wherry,
genaamd „Colibri", om en geraakten alle in
zittenden te water. Gelukkig wisten de heeren
zich spoedig weer op het droge te werken en
konden zij ook de dames uit haar benarde
positie helpen. Het gekantelde bootje werd
hier naar het hotel „De Roskam" gesleept,
waar de reizigers van droge kleeren wrden
voorzien, waarna zij per rijtuig huiswaarts
keerden. Een taschje met eenige waarde, dat
eerst vermist was, werd later opgevischt.
Hbld.
School, en Kerknieuws.
R. H. B. S-teMiddelharnls. Het
verluidt, dat op de begrooting voor Binnenland
sche Zaken rhans de noodige gelden zullen wor
den aangevraagd voor de oprichting van een
Rijlcs-Hoogere Burgerschool te Middelharnis,
waarop in de Tweede Kamer reeds verscheidene
malen in het belang van het onderwijs in de
geheele Flakkeesche streek is aangedrongen.
Examen politiediploma. Te
Amsterdam zal van 1418 en van 2124 Sep
tember a. s. het examen voor het politiediploma
worden afgenomen. Er zijn 440 cand:daten.
Tot voorzitter der examencommissie is be
noem de heer Jac. van Waning, burgemeester
van Ouderkerk a/d. LJseJ en hoofdredacteur van
De Politiegids.
Zending. Medegedeeld wordt, dat op
31 Augustus 'fit der raming van de 4 samen
werkende zendingscorporaties ontvangen waren
en dat dus de jonge zendelingen eerlang hopen
te vertrekken. Voor de maanden September tot
en met December 1915 zal nog noodig zijn
r 112,000.
Van den Hak op den Tak.
(Weekpraatje).
De marktlieden van een stad in Bohemen
hebben op een goeden morgen de huisvrouwen
van de stad tot concurrenten gekregen, ezig
met het veilen van groenten, die door de ge
meente was opgekocht. De vrouwen hadden
langzamerhand genoeg gekregen van het onre
delijk opdrijven der prijzen door de markt en
hadden daarom besloten zelf te veilen.
De kwaliteit van hare waren was voortreffe
lijk; de prijzen waren tot 40 pet. lager den die
der marktlui, omdat de gemeente de groenten
tegen zelfkostenden prijs levert.
Bij wijze van proef had men vijf ladingen
groenten en aardappelen ter beschikking van
huisvrouwen gesteld, om zelf te veilen. De ge
heele voorraad was reeds voor negen uur, tot
op een klein beetje peterselie na, uitverkocht.
Het resultaat was, dat de marktlui tot een reus
achtige baisse overgingen en om acht uur hun
prijzen zelfs lager waren dan die der huisvrou
wen- Ze werden bang weer met hun waar naar
huis te moeten terugkeeren, te meer, omdat de
kwaliteit ook minder goed was, dan van de ver-
sche gemeentegroenten.
Een andere handel, waarbij de vrouw even
eens is betrokken, is een zeer eigenaardige.
Onder de vele merkwoerd;ge dingen, die er al
ter wereld verhandeld worden, is er zeker niets
curieuser dan de markten in menschenhaar in
Europa. Er gaat een enorm kapitaal door do
handenper jaar berekent men, dat In deze
Industrie voor een 70 80 millioen gulden ver
kocht en ingekocht wordt. De Italianen hebben
in dezen handel verre de overhandzij verza
melen het haar der boerenvrouwen in Italië.
Dalmatië en Zwitserland. Versche;dene malen
per jaar zenden deze handelaars him agenten
rond en het is een goed zaakje voor de boeren
vrouwen want zij verzorgen hun haar zoo goed
mogelijk, om het spoedig te loten aangroeien,
en wéér te kunnen verkoopen. Behalve deze
handel bestaat er ook een handel in haar van
beroemde menschen. Voor een lok haar. dat
van Napoleon's hoofd was geknipt, op zijn dood
bed te Sint-Helena, werd onlangs te Parijs (vóór
den oorlog!) driehonderd gulden betaald. Een
lok haar, afgeknipt na zijn dood, werd te Lon
den voor f 84 verkocht, en nog een lok uit den
tijd, dat Napoleon op de „Bellerophon" was,
werd voor f 350 iemands eigendom. Het haar
van Nelson werd betaald met dertig tot honderd
gulden, een lok haar van den hertog van Wel
lington bracht evenwel niet meer dan tien. gul
den op. Een lokje van Byron's haar haalde dc
som van honderd gulden gemakkelijk, evenals
een lok van Oliver Goldsmith, terwijl voor haar
van Walter Scolt maar vijftig gulden betaald
werd.
De handel maakt zich toch overal meester
van I De wereld is vol van „zaken-doen." „Geld-
verdienen I" is de algemeene leus. 't Heeft zijn
goede zijde ook 't Is dikwijls een heilzame
prikkel- Een prikkel b-v- om te zoeken naar
nieuwe dingen, die het menschdom, ln zijn ve
lerlei schakeeringen, van nut kunnen zijn. Eén
van die dingen is: de schoenpoets
machine.
Onze Keetjes en Naatjes krijgen het hoe lan
ger hoe gemakkelijker. Op een kamerdag doet
een vacuum cleaner het werk. De aardappelen
worden machinaal geschild. Nu heeft ze al niet
eens meer schoenen te poetsen. Dat geschiedt
electrisch. Een kleine electromotor houdt een
aantal borstels in beweging. Men houdt den
schoen eenvoudig vast door er een hand in te
steken en laat er eerst door de bewerkingen van
een ruwen borstel al bet vuil van verwijderen.
Dan komt de insmeerborstel aan de beurt en
daarna een zachte vilten 'borstel. Op deze wijze
poetst men honderd paar schoenen per uur.
Zoo wordt het zoetjes-aan een mooie toekomst
de mensch vindt allerlei machines en toestellen
uit, laat deze voor zich werken en neemt er zelf
zijn gemak yen. Qf het dan naar zifn zin
zou hebben? Och, de onvolmaaktheid blijft er
wel, en voor menigeen is er steeds stof tot
ergernis. Verbeeld u een9, wat Meester Lulop,
('s mans naam hebben we maar veranderd)
dezer dagen is overkomen
Hij is hulponderwijzer en een gruwel is hem
in het oog, Koe borden vanwege de gemeente
door slecht in elkaar gezette zinnen ontsierd
worden-
Maar hij zou zich nog erger ergeren.
Toen hij Woensdag thuis kwam, zag hij, dat
een nieuwe commensaal op dc tweede ver ie
ping was gekomen, en dat de hospita aan c
trap "voor hem, den hulponderwijzer, een bor ja
had opgehangen
yVoor mijnheer Lulop, den^
onderwijzer, eenmaal belle."
Daar de Juffrouw hem te vier uur thee moest
brengen, wachtte hij dit oogenblik af.
Go u eens zitten, juffrouw.
God, meneer! u wil toch n'.et vertreden
Zeg ik dat?
Haar u kijkt 200
Dc ben uit mijn humeur, juffrouw.
moet iemand, die mij komt opzoeken, van m
denken. Daar staat wat moois aan de trap, d
op mij betrekking heeft:
„Voor mijnheer Lulop, den^
onderwijzer, eenmaal belle.
En Is u daarover geaffronteerd?! vroeg de
juffrouw, haar handen en oogen ten hemel slaan
de heb ik daar iets aan miszegd, i
Niets aan miszegd, maar aan misschrev
Het moet zijn ..eenmaal bellen-
-Nee maar. riep de hospUa nuzalumlh
die al bestond, toen u nog geboren moest wor-
den, die al naar school ging, toen u.nogjm d*
luren lag komen vertellen, hoe je schrijve
moet. Als er stond tweemaal be.le, dan
het fout, dat mot zijn bellen, dat is rn«:erv
maar éinmaal belle enkelvoud natuurlijk en d.
mot zijn, zooals ik het heb geschreven^eenmaal
belle. Begrijpt u het n- ~f
'i Is wel een toer, niet waar, om je nart u
lijdzaamheid te dragen, els je zoo-ets over-
k°E/?wa« overkwam menheer X. leats.l Dat
waren jaren in lief
voorbereidingen hiertoe waren r^d iZ
oen zaal gehuurd en
daan en invitaties verzonden, zoodat a
den feestdag zeiven gewacht «no«t
Beide jub'lecrende oudjes hBdden zich
het kostbare oak thuis. wi
sen; hij verborg iTTe kle^n.
voorkamer, om z-A daar feesteli k Moeder
Doch het sc
goed te an
werd er 'y ÏCe; ,e faap en
tuum pa-te r Cr—ten ter-
drai2Jd' dc; ,„n - decimeter te lang
wlVgAeeie familie was van streek, doch
de jongste dochter, de kalmste van allen, toog
sUeepje, daar een krijtschrapje. en he. cosmurn
werd meegenomen met de verrekenng. het .Ij-
dag. Lnngzam^d
was het uur voor de feesten aangebroken en
nog steeds was pas rokcostmim met bezo g
D? kinderen waren al weg naar de laa waar
het feest gehouden zou worden. Pa zat mh
stn op heete kolen, het costmnr
niet. Eindelijk, daar gmg dc hel. Gelukkig- vt g
juist bijtijds, want terzelfder t.jd roWe ^et r.J
luig aan om de jubileerenden at te h,W
Pa schoot vlug zijn costuum aan- Maar wat
„as dat! Het paste weer niet De jas was n
veel te groot, terwijl de pantalon daarentegen
te kor' was. IW van kwaadheid vloog
huiskamer binnen, waar moe reedsgehee^
gedost zat te wachten. Geroep om de me
doch die had vrij Door de oprwind ng maakt
oa een ge al te wilde bewegingen voor zijn wel
wat nauwe pantalon, een kr^. een kreet
moe en de panta'on lag vr„wel rn twee^h Xlon
Reeds meer dan een uur zaten familie en
genoodtg- v me. het feestlied te ««Mennoen
kwam moe met betraand
Pa zou straks komen, zei ze met een f»k-
Da. „as een dag van zeer gemengde aandoe
ningen voor familie en bruiloftsgasten. e
Slag van heelt, om ten slotte all-es macuden
leuken kant op te nemen, d.e laat z.ch d
gelijke wederwaardigheden met
m°Z~'weet zich de schrijver van
briefje - een gemobiliseerd vaderlander
blijkbaar aardig in zijn omstandigheden f
schikken- xt h Ndlö
't Is een abonné van het „N- v h. n
aldus zijn adresverandering opgeeft
Mijne Heeren I
Beleefd kom ik u nogmaals rerzoeken
Om mijn adres nog een, weer ander, f.
Wij ^militairen worden verplaatst als een ko,
Ven het een, stuk land naar het
V7iJ Groningers, die wacht hadden
aJWri. a*.W.o~w~
Z» h.Mwr, os n»" '""'C'
Oost-Vlaander en gedrukt,
Naar een klein plaatsje, neen, Is maar een
„„Ct'Drftsch-Betfach. grans hebben
-in en per voet^
ben ze on, neer Nieuw-Namen gebrachR
Verder kunnen ze on, niet sturen of
WanTwij loopen hier tegen de elecrlsch.
Wij tropen, det uw geacht blad ons Mar nog
D.Xttr;ieu~ brengt, vooral uk hef
Noorden, en van kennis en vrinden
Nieuwsblad v. h- Noorden, ge maak. een
HaaXy benden inhoud op hoogen priji
Sï'kzrS'oo.ï..™..».
verlangen naar Kuist
KEUVEL AAR<