BINNENLAND.
Verspreide Berichten.
öe aanvaller door onze dappere troepen dan
ook de grootste verliezen.
Bijzonder onderscheidde zich de Noord-
Duitsche en Hessische -landweer, die meer
dan 3750 Franschen gevangen nam, onder
wie 30 officieren.
in het luchtgevecht behaalden onze vlie
gers goede resultaten. Een Duitsch aviateur
schoot een Engelsche vliegmachine neer ten
westen van Kamerijk. Ten zuiden van Metz
'dwong luit. Bölke, die voor een proeftocht
was opgestegen, een Voisin-vliegmachine tot
dalen. Een Fransch eskader van drie vlieg
machines, dat een aanval op Freiburg be
oogde, werd door den onderofficier-vlieger
Böhm aangevallen, die er twee tot dalen
'dwong, de derde wist te ontkomen.
P a r ij s, 2 6 Sept. (Havas). Namiddag
communiqué.
In Artois hebben wij in den afgeloopen
nacht onze gisteren veroverde stellingen ge
handhaafd, welke het kasteel van Carleul,
het kerkhof van Souchez en de laatste loop
graven omvatten, welke de vijand nog bezet
hield ten Oosten der versterkte stelling, be
kend onder den naam van Doolhof.
In de Champagne duurden de hardnekki
ge gevechten over het geheele front voort.
Onze troepen drongen over een front van
25 K.M. lengte van 1 tot 4 K.M. diep in de
Duitsche linies door.
In den loop van den nacht handhaafden
wij ons in alle veroverde stellingen.
Het aantal door ons gemaakte gevange
nen bedraagt, voor zoover men met de tel
ling gereed is, meer dan 10,000 man.
Van de rest van het front valt niets
nieuws te melden, behalve een verrassende
actie onzer artillerie tegen de Duitsche ver
dedigingswerken in de streek van Lanoy, bij
de Bande-Sapt.
Tweede telegram. Officieel wordt
meegedeeld: Tusschen de Somme en de
Aisne heeft een gevecht plaats gehad, met
behulp van bommen en lucht-torpedo's.
Onze artillerie heeft een munitiedepöt, dat
zich in een versterkt huis bevond, opgebla
zen.
De hevige beschieting van de vijandelijke
loopgraven, andere onderkomens en blok
huizen, in Champagne, werd hervat, waarna
de Fransche infanterie een aanval deed op
'de Duitsche liniën tusschen de Suippe en
de Aisne en de eerste vijandelijke stellin
gen over bijna het geheele front bezetten.
Onze vooruitgang duurt voort.
Avond-communiqué.
Onze aanval ten noorden van Atrecht le
verde nieuwen vooruitgang op. Wij bezetten
met geweld het geheele dorp Souchez, en
avanceerden in oostelijke richting naar Gï-
venchy. Verder zuidwaarts bereikten wij La
Folie en drongen' op ten noorden van The-
lus zoo ver, dat het telegraafstation werd ver
nield.
Wij namen duizend gevangenen in dit
gevecht.
Wij gingen voort met veld te winnen in
Champagne, waar wij een geducht netwerk
van loopgraven en forten doorsneden, dat
'door den vijand gedurende vele maanden
was opgericht.
Wij avanceerden noordwaarts en dwon
gen de Duitschers terug te gaan naar de
tweede linie, drie vier Kilometers naar
achteren. De strijd duurt voort op het gehee
le front. De vijand leed zwaar door ons vuur
en liet na een strijd van man tegen man veel
materieel achter in de verlaten werken. De
hoeveelheid is nog niet geteld, maar er zijn
24 veldkanonnen en 16.000 ongewonde ge
vangenen onder den buit Het getal gevan
genen neemt nog toe. De bondgenooten heb
ben in twee dagen 22.000 ongewonde ge
vergenen genomen.
Londen, 26 Sept. (R.) Maarschalk
Sir John French bericht van 26 September:
Gisterenmorgen viel en wij den vijand ten
Zuiden van het La Bassée-kanaal, ten Oos
ten van Grenay en Vermelles aan, en maak
ten ons over een front van vijf mijlen van
zijne loopgraven meester, terwijl wij op som
mige punten 4000 ellen ver in zijne linies
doordrongen.
Wij veroverden de Westelijke grens van
het dorp Loos en de mijnwerken daar rond
om, benevens heuvel 70.
Andere aanvallen hadden plaats ten Noor
den van het- kanaal, die krachtige reserves
van den vijand naar deze punten trokken, al
waar met afwisselend succes hevig gestre
den werd gedurende den geheelen dag. Bij
het vallen van den avond bezetten de troe
pen ten Noorden van het kanaal de stellin
gen, welke zij des morgens hielden.
Voorts werd een aanval bij Hooge onder
nomen, aan weerszijden van den weg van
Meenen. De aanval ten Noorden van den
weg slaagde aanvankelijk, doordat wij de
boerderij van Eellewaarde en den heuvel
kam in de buurt konden bezetten, maar deze
werd later door den vijand heroverd. De
aanval ten Zuiden van den weg bracht ons
In het bezit van ongeveer 600 yards der
vijandelijke loopgraven. Wij hebben het ver-
öv rde terrein reeds versterkt.
De tot dusverre ontvangen berichten om
trent den r/emaakten buit vermelden dat om
streeks 1700 gevangenen zijn gemaakt, ter
wijl 8 kanonnen en talrijke mitrailleuses, wel
ker aantal nog niet is vastgesteld, in onze
handen vielen.
De mededeeling in het Duitsche communi
qué van Vriidag, dat wij den dag te voren
een aanval ten Zuiden van het La Basséc-
kanaal ondernamen, die mislukt zou zijn
"door het vijandelijke artillerie-vuur, is on
juist. Er is dien dag geen aanval onderno
men.
Tweede telegram. In een telegram
van heden avond seint maarschalk French:
Er werd heden zwaar gevochten op den
•gisteren gewonnen grond. De vijand deed
hevige tegenaanvallen ten oosten en noord-
Dosten van Loos. Het resultaat van dezen
strijd is dat wij, behalve vlak ten noorden
van Loos, al den gisteren gewonnen grond
hebben behouden, daaronder begrepen Je
geheele plaats Loos zelf. Heden avond her
namen wij de steengroeven ten noorden
van Hulluch, die gisteren gewonnen en ver
loren werden. Wij hebben in onzen stnjd
de reserve van den vijand meegesleert en
daardoor de Franschen aan onzen rechter
vleugel in stöat gesteld nieuwe vorderingen
te maken.
Het aantal na den strijd van gisteren ge
maakte gevangenen is nu 2600 man; negen
kanonnen zijn genomen en ook een aanzien
lijk aantal machinegeweren.
Onze vliegtuigen bombardeerden een
trein bij Leffres, ten oosten van D' if, en
deden dien ontsporen; een andere trein o!
troepen werd beschoten te Rosult bij S*;r»t-
Amand. Ook werd het station Valenciennes
gebombardeerd.
B e r 1 ij n, 2 6 Sept. (W. B.) Bericht van
het opperste legerbestuur uit het groote
hoofdkwartier van heden voormiddag.
Legergroep Hindenburg. Ten Oosten van
Wileika zijn hernieuwde aanvallen der Rus
sen afgeslagen.
Ten Westen van Wileschnew drongen wij
op eenige plaatsen in de vijandelijke linie.
De strijd duurt nog voort.
Ten Noord-Westen van Saberisina wierp
onze aanval de Russen over de Beresina te
rug. Meer naar het Zuiden, bij Djeljitiiaschi
en Ljubtscha is de Njemen bereikt. Wij
maakten 900 gevangenen en veroverden 2
mitrailleurs.
Legergroep Leopold van Beieren. De te
genstander is nog iets verder teruggedron
gen. Wij maakten 550 gevangenen.
Legergroep Mackensen. De toestand is on
veranderd.
Van het Zuid-Oostelijk oorlogstooneel
wordt gemeld, dat er zich bij de Duitsche
troepen niets van beteekenis voorgedaan
heeft.
Weenen, 26 Sept. (W. B.) Officieel
bericht van heden middag.
De vijand zette ook gisteren zijne pogin
gen voort om bij Novo Alexinetz met eene
talrijke troepenmacht ons front te verbreken.
De slag, die verscheidene dagen duurde, ein
digde met een volkomen nederlaag der Rus
sen. Overal, waar het den vijand tijdelijk ge
lukt was onze loopgraven binnen te dringen,
werd hij onder zware verliezen voor hem
door de toesnellende reservetroepen terug
geslagen. Nog gisteren in den middag en
's avonds mislukten de ten Zuiden van Novo
Alexinetz tienmaal herhaalde aanvallen der
Russen. Ten Oosten van Zadocze Jen
vijandelijke afdeelingen, die zich door onze
vernielde versperringen <?g hadden ge
baand naar onze stellin<-'" gevangenen
meegevoerd.
Aan het front van de Ikwa en de Styr ven-
minderde de actie van den vijand.
In Oost-Gab'cië heerschte rust.
De in Litauen strijdende Oostenriiksch-
Hongaarsche troepen wierpen den tegen
stander bij Kraszyn op den Oostelijken
oever van de Szczaza terug.
Weenen, 26 Sept (W. B.) Officieel
bericht van heden middag.
Gisteren beperkte de actie der Italianen
zich tot 'n hevige beschieting van een hospi
taal van het Roode Kruis in Görz, dat zeer
duidelijk door de Geneefsche vlag was aan
geduid. De vijandelijke artillerie veroorzaakte
met haar beschieting van deze sanitaire in
richting tien vol-treffers. Een granaat drong
in de operatiezaal. De andere 53 schoten
troffen het gebouw, dat in de onmiddellijke
nabijheid stond. Een militair doel had deze
daad, die in strijd is met het volkenrecht,
niet, daar zich geen troepen in de nabijheid
bevonden.
Rome, 26 Sept. (R.) Officieel commu
niqué.
Een hevig gevecht had plaats bij Leurdale,
waar de Oostenrijkers versterking ontvingen.
De Italianen dirigeerden echter troepen van
de Boven-Val Tellina naar het tooneel van
den strijd en dreven de Oostenrijkers terug.
De artillerie trad zeer krachtig op aan het
geheele Karinthische front. De Oostenrij
kers ondernamen driemaal een aanval, doch
hun aanvallen werden telkenmale verijdeld
De Italiaansche artillerie bombardeerde het
station van Tawis, waardoor groote branden
veroorzaakt werden.
Weenen, 26 Sept. (W.B.) Officieel
communiqué van heden middag.
Op het zuid-oostelijk oorlogstooneel is
niets bijzonders gebeurd.
Weenen, 26 Sept. (W. B.) Aan de
Neue Freie Presse wordt uit Sofia gemeld,
dat volgens berichten uit Nisch daar de
grootste ontsteltenis heerscht. Kroonprins
Alexander is in Kragujewacs aangekomen,
waar een krijgsraad heeft plaats gehad, waar
in generaal Putnik rapport uitbracht over den
toestand van het leger.
Konstantinopel, 26 Sept. (W. B.)
Volgens berichten van de Dardanellen ge
bruiken de Engelschen en Franschen 51
schepen met 6000 a 12.000 tonnen inhoud
om gewonden van het schiereiland Gallipoli
weg te voeren.
Freiburg in Breisgau, 25 Sept.
(W. B.) Heden voormiddag werden twee
vijandelijke vliegtuigen bij Elzach door een
militair vliegtuig neergeschoten. De bestuur
ders van de beide vliegtuigen zijn dood.
Frankfort o.M., 2 6 Sept. (W. B.) De
Fiankfirrter Ztg. bericht uit Athene: In de
Lybische zee werd het Fransche stoomschip
Ravitailleur door een duikboot in den grond
geboord. Het stoomschip had 5000 ton in
houd en bracht eene lading kolen van Malta
naar Cyprus. De duikboot voerde de Oos-
tenrijksch-Hongaarsche vlag. Aan de beman
ning werd vóór de beschieting gelegenheid
gegeven om in de booten te gaan*
Londen, 27 Sept. (R.) De vermiste
boot van het gezonken stoomschip Hesione
is gevonden en de 13 msn, die zich er in be
vonden, zijn aan land gebracht. De geheele
bemanning van de Hesione is dus gered.
Londen, 26 Sept. (R.) Wij vernemen,
dat Bulgarije heden morgen officieel aan de
entente-mogendheden heeft verzekerd, dat
zijnerzijds elke aggressieve bedoeling ont
breekt bij het bevelen van de mobilisatie. Dit
is alleen geschied met het oog op den onge-
regelden toestand van Europa en de troepen
bewegingen in de naburige landen.
Athene, 25 Sept. (R.) Heden morgen
had de koning een onderhoud met minister
president Venizelos, dat leidde tot overeen
stemming ten aanzien van de op Grieken
land rustende verdragverplichtinpen en ook
omtrent de maatregelen, die de toestand
eischt.
Tweede telegram. Eene officieele
mededeeling verklaart dat de mobilisatie
slechts als een veiligheidsmaatregel is te be
schouwen.
Athene, 26 Sept. (R.) Na een onder
houd met den koning ontving minister-pre
sident Venizelos heden morgen de Fran
sche, Engelsche en Russische gezanten. Er
wordt groote beteekenis gehecht aan dit ge
sprek, dat meer dan een uur duurde.
Bukarest, 26 Sept. (W. B.) De mi
nisterraad is, volgens overeenstemmende
mededeelingen, tot het besluit gekomen, dat
de door de mobilisatie van Bulgarije en
Griekenland in 't leven geroepen toestand
voor Rumenië geene noodzakelijkheid
schept om hierop met denzelfden maatregel
te antwoorden.
De officieuse Agence Roumaine schrijft,
dat de ministers eenstemmig van oordeel
zijn, dat deze nieuwe feiten niet van dien
aard zijn, om den tot heden door Rumenië
gevolgden weg in eenig opzicht te verande
ren.
Dientengevolge zullen onze troepen verder
langs onze grens geconcentreerd blijven.
De kwestie van den staat van beleg, die door
zekere bladen te berde is gebracht, werd
door den ministerraad niet eens besproken.
Londen, 26 Sept. (R.) Er zijn maat
regelen genomen om morgen 1000 in Lon
den wonende Duitschers en Oostenrijkers te
interneeren, voor wie geen bevel van vrij
stelling is verkregen.
Weenen, 25 Sept. (W. B.) In het ge
bouw van de postspaarbank heeft onder
voorzitterschap van den gouverneur Leth
eene zitting plaats gehad van het bankcon-
sortium tot uitvoering van credlet-operatiën
ten behoeve van den staat. Het onderwerp
van de beraadslagingen was de derde oor-
logsleening. Alle vragen, die daarop betrek
king hebben, werden breedvoerig besproken
Zoowel het tijdstip als ook de toestand van
de markt werd gunstig bevonden. De voor
stellen van het consortium zullen spoedig
worden onderworpen aan de goedkeuring
van den minister van financiën von Engel.
Engeland*
Londen, 26 Sept. (R.) Het bekende
socialistische parlementslid Keir Kardie, is
in Glasgow overleden.
ItaliS.
Rome, 25 Sept. (R.) De koning heeft
het verzoek om ontslag wegens gezondheids
redenen van den minister van Marine Viale,
die onlangs te Genua is geopereerd, aange
nomen. Minister-president Salandra heeft tij
delijk zich met de portefeuille belast.
Mexico.
Washington, 26 Sept. (R.) Gene
raal Funston rapporteert, dat een Amerikaan-
sche ruiter is gedood in een gevecht tegen
Mexicanen, die de grens overgingen, met
steun van geregelde troepen. Den regee-
ringskringen in Washington komen deze raz
zia's zeer ongelegen; maar zij verklaren toch,
dat de politiek van de Vereenigde Staten
onveranderd is. Men zal niet toelaten, dat
de Amerikaansche troepen de rayons over
de grens vervolgen.
- Een straatongeluk te New-
York. Te New-York zijn zeven personen
gedood en meer dan vijftig zwaar gewond
tengevolge van een dynamiet-ontploffing bij
de uitgraving voor een nieuwe ondergrond-
sche spoor. Een tramwagen en een aantal
voetgangers zijn in het diepe gat gestort. On
der de dooden zijn vijf werklieden die aan
den ondergrondschen spoorweg werkzaam
waren en twee passagiers van den tramwa
gen die in het gat viel, dat de ontploffing In
den grond openscheurde. In dien wagen wa
ren 78 passagiers, die door een wilde paniek
werden aangegrepen; tien vrouwen hadden
met haar handen de ruiten van den wagen
stukgeslagen in haar pogingen om er uit te
komen. De straten waren op het oogenblik
dat het ongeluk gebeurde vol menschen en
de eenige reden waarom er niet meer slacht
offers zijn, is, dat de trottoirs aan weerskan
ten van de straat het uithielden, zoodat er
maar weinig voetgangers in het gat vielen.
Brandweerlieden daalden in het gat af en
haalden de gewonden met behulp van tou
wen naar boven. De aannemers van den on
dergrondschen spoorwegaanleg ontkennen,
dat zij een ongewoon groote lading dynamiet
zouden hebben gebruikt. Volgens hun zeg
gen zou een groot brok steen geslingerd zijn
tegen de stutten, welke het dak van de on-
dergrondsche uitholling schraagden, waar
door dit instortte. Er werkten meer dan ze
ventig man onder den grond; de meesten
hunner waren op een veiligen afstand gaan
staan, vóórdat het dynamiet tot ontploffing
werd gebracht,
- 1 v x t t
a a v. ai
Uit de Pers.
Grondwetsherziening.
De Standaard merkt op, dat het te
verwachten was, dat de Regeering niet lan
ger toeven zou met het vooruitbrengen van
de Grondwetsrevisie. Toch rijst bij het a.-r.
orgaan de vraag, of de Regeering hierbij in
de volgorde, die ze in de Troonrede koos,
ook de volgorde heeft aangediend, die ze bij
de behandeling van de legislatieve taak in
de Staten-Generaal in acht wenscht te ne
men.
„Tn de Troonrede staat de Grondwetsre
visie als No. T; en daamaeerst volgt de aan
kondiging van den finantieelen trein der
belastingwetten, die, eer de stembus komt,
zal moeten binnenrijden.
Nu schijnt 't wel alsof de Regeering de
afhandeling van deze finantieele wetten
zich uiterst vlot en vlug denkt. Doch dit zal
hear tegenvellen. Zulk een algeheele omme
keer in het belastingwezen van Rijk en Ge
meente is iets dat een Nederlandsch parle
ment wat men noemt „op zijn gemak" wil
afhandelen. Daarvoor neemt men tijd. Men
wil daarbij rustig, maar dan ook goed uit
zijn oogen kijken. En van spoedbehar.de-
ling is bij zulk een totale herziening van
ons belasting-wezen geen sprake."
De voorstelling alsof zoo effetjes, als in
een ommezien, heel dat stel finantieele re
gelingen zou worden afgedaan, om onder
wijl de Grondwetsherziening reeds aan de
orde te stellen, is daarom voor de Stan
daard allerminst aannemelijk.
„Komen beide tegelijk af, het ontwerp
Revisie en het ontwerp inzake Belastingen,
dan komt de Kamer vermoedelijk eer met
de Revisie gereed dan met haar finantieele
vondst."
Is het nu de bedoeling vraagt het a.-r.
orgaan om alsdan met de Revisie dade
lijk door te gaan, dan wel, om die Revisie,
al is ze gereed, toch rustig op het stembus
jaar te laten wachten, en inmiddels met de
organieke belastingwetten door te gaan?
„Deze vraag wacht te meer op antwoord,
daar bespoedigde afdoening van de Revisie
de Stembus zou verhaasten. Gelukt het de
Regeering toch, de Revisie bij beide tokken
d^r Volksvertegenwoordiging vóór medio
1916 er door te krijgen, dan zou 't niet aan
gaan, het resultaat een vol jaar te laten rus
tenen zou het onverwijld aan het oordeel
der kiezers moeten onderworpen worden.
Hierover dient alzoo helderheid te komen.
Bedoelt het Kabinet tot Juni 1917 door
te werken, dan moet op de Revisie geen
overijlde spoed worden toegepast.
Doch hier staat dan weer tegenover, dat
het inmiddels doorgaan met de oplossing der
groote finantieele problemen altoos een
waag blijft.
We zeggen niet, dat de daarvoor in te die
nen plannen tot botsing zullen leiden. Maar
uitgesloten is deze mogelijkheid toch ook
weer niet in volstrekten zin. En stel nu, dat
uit zulk een botsing ten slotte een ministe-
ricele crisis geboren werd, den leden allicht
de voorstellen van de Grondwetsrevisie ook
thans weer schipbreuk.
En dat althans moet liefst vermeden."
Het Perspectief en de consequenties
daarvan.
Onder dit opschrift bevat het Vader
land een (ingezonden) hoofdartikel, waar
aan wij het volgende ontleenen:
„Het perspectief van een jarenlangen oor
log brengt ook voor Nederland zijn conse
quenties met zich. Regeering en Volksver
tegenwoordiging zien zich geplaatst voor de
vraag, wat ons te doen staat, indien de hui
dige toestand nog zeer lang voortduurt. Ver
schillende problemen moeten In dit licht on
der de oogen worden gezien.
Zoo zal om slechts enkele voorbeel
den te noemen, het ingrijpen van de Regee
ring op het gebied van de productie en dis
tributie van goederen voor dat de vrede her
steld is, niet geheel kunnen ophouden; maar
zal toch niet ernstig naar beperking van
deze overheidsbemoeiing met al haar be
denkelijke gevolgen moeten worden ge
streefd, wanneer wij ons niet langer kunnen
vleien met de gedachte, dat al die maatrege
len, die willekeurig den een rijk en den an
deren arm maken, slechts van zeer tijde-
lijkcn aard behoeven te zijn?
Op het terrein der belastingen valt voor
sommige tijdelijke heffingen, o.a. die van
een uitvoerrecht op landbouwproducten,
meer te zeggen, naarmate de abnormale toe
stand langer aanhoudt. Ook eischt overleg,
hoe wij de kasmiddelen zullen vinden, om
in de buitengewone behoeften der schat
kist nog wellicht eenige jaren te blijven
voorzien."
Zoo is er meer. Maar vooral dringt door
de gewijzigde omstandigheden het militaire
vraagstuk zich met kracht op den voorgrond.
„Reeds gedurende 14 maanden is de Ne-
derlandsche krijgsmacht tot den laatsten
man gemobiliseerd. Dit kost den Staat we
kelijks millioenen en legt aan honderddui
zenden dienstplichtigen en hun gezinnen een
loodzware last op. Moet dit zoo voortgaan
tot het einde, ook als dat einde nog één,
twee, misschien drie jaren in het verschiet
ligt? Waar moet dat heen? Wordt, indien
duizenden en nog eens duizenden gezinnen
maatschappelijk worden te gronde gericht,
de oeconomische toekomst van ons land
niet bedreigd? Zouden de gevolgen van het
gedurende jaren in volslagen werkeloosheid
bijeenhouden van een geheel leger mili
tie, landweer en gedeeltelijk landstorm
zelfs uit zuiver militair oogpunt, niet zóó
bedenkelijk worden, dat het juist voor
's lands veiligheid raadzamer ware tot ge
deeltelijke demobilisatie over te gaan? On
getwijfeld zal ons volk zich manmoedig
ieder offer getroosten, dat voor behoud van
onze neutraliteit en eventueel van onze on
afhankelijkheid noodig is; maar de vraag
of daartoe in ons kleine land met zijn uit
nemende verkeersmiddelen het voortdurend
onder de wapenen houden ook van den
7- laatsten man inderdaad onvermijdelijk is,
deze is het waaromtrent klaarheid moet
komen en die onze natie voor haar eigen
bewustzijn opgelost wil zien."
Tot dusver Is men In dit opzicht geheel
afgegaan op het inzicht der Regeering. Deze
wees iedere gedachtenwisseling over den in-
•-
ternationalen politieleen toestand van onf
land af. Met het oog op de groote moeilijkV
heden daaraan verbonden, heeft men zicH
daarbij tot dusver neergelegd. Het huidige
Kabinet genoot en geniet veel vertrouwen:
men liet het de verantwoordelijkheid en aan»
vaardde zijn beslissing.
„Maar er komt een oogenblik, waarop
eene Regeering, zelfs de meest hoog gehou-
dene, niet langer kan volstaan met zon
der uiteenzetting van hare
gronden van het volk een zoo ongehoor
de krachtsinspanning te blijven eischen als
het volhouden van de mobilisatie gedurende
twee jaren beteekent. Het Nedèrlandsche'
volk beeft in dezen crisistijd getoond, zifri
krachtige en eerlijke Regeering te waar-
deeren en loyaal te steunen. Blindelings ge
hoorzamen ligt echter niet in onzen volks
aard en op den duur zal de Regeering het
vertrouwen der natie slechts kunnen behou
den, indien zij deze behandelt als een volk'
van mondige Staatsburgers, die er recht op
hebben in de hoogste belangen van het land
te worden gekend.
Het is ongetwijfeld waar, dat de Regee
ring er nooit aan gedacht heeft, het volk of
zijn Vertegenwoordiging het noodige licht
te onthouden uit wantrouwen of wel om de
regeermacht zonder controle te kunnen uit
oefenen, doch uitsluitend omdat de bespre
king vnn onze internationale betrekkingen
op dit oogenblik een uiterst delicate zaak
zou wezen. Dit zij grif toegegeven; maar de
angstvalligheid kan ook te ver gedreven
worden. Waar Nederlands bedoelingen in
dezen oorlog niet alleen volkomen eerlijk
z ij n, maar in het buitenland, dank zij weer
de taktvolle houding van onze Regeering,
niet langer verdacht worden, kan men thans
wat vrijer spreken don een jaar geleden. In
ieder geval moet een weg gevonden worden
om de natie in te lichten nopens het stand
punt der Regeering in het mobilisatievraag-
stuk, en aangezien dit geheel beheerscht
wordt door het oordeel omtrent de geva-
ren, die ons land alsnog van buiten bedrei
gen, zal een uiteenzetting van de zienswijze
der Regeering dienaangaande met langer
achterwege kunnen blijven."
Het is zeer te hopen, dot ook de Regee
ring dit aldus inziet. Thans weegt haar
woord zwaar bij Natie en Volksvertegen
woordiging. Bij volgehouden weigering om
licht te ontsteken omtrent deze, in vitale
beteekenis al het andere overtreffende aan
gelegenheid, zou er echter een stemming
kunnen geboren worden, waarin hare leiding
niet meer onbetwist werd aanvaard. En dit
ware in de gegeven omstandigheden voor
het land in de hoogste mate bedenkelijk.
Gemeentebeheer en Defensie-
belang.
De Nieuwe Courant maakt gewag
van het ernstig gebrek aan medewerking,
zoo niet op tegenwerking van gemeentebe
sturen aan de vooral thans zoozeer aller be
langstelling verdienende zaak der nationale
weermacht.
„Aan een landweerplichtig sergeant, in ge
wone omstandigheden werkzaam bij het
openbaar onderwijs in de hoofdstad, die den
tweemaandelijkschen cursus voor reserve-
officier met vrucht gevolgd had, zou van
wege het gemeentebestuur te Amsterdam te
verstaan zijn gegeven, dat hij zich te ont
houden had van het indienen van een request
aan H. M. de Koningin tot aanstelling als
reserve-officier, omdat een benoeming tot
dien rang voor het onderwijs in de hoofd
stad te veel bezwaren zou meebrengen. Im
mers de verplichtingen, die na demobilisa
tie op den tot reserve-officier benoemden
onderwijzer zouden rusten, zijn van grooter
omvang dan die van een onderofficier-on
derwijzer.
De le-luitenant H. Voorwalt, die ons dit
mededeelde, voegde eraan toe, dat dit sedert
zijn detacheering aan den vaandrigcursus te
Harderwijk (omstreeks half Mei f.1.) nu reeds
het derde geval van dien aard was, dat hem
ter oore kwam."
Het bleek der N i e u w e C t. uit een schrij
ven van een der betrokkenen zelf, dat men
werkelijk spreken kan van een stelselmatige
belemmering, die het gemeentebestuur van
Amsterdam aan de vorming van een derge
lijk verlofsofficierenkader in den weg legt.
Bij circulaire hebben B. en W. van Am
sterdam er zelfs aan de betrokkenen kennis
van gegeven. Wel schijnt het, dat met het
strenge verbod voor alle gemeente-ambtena
ren om hun vaderland vrijwillig als officiei
te dienen, door B. en W. voor zeer enkc. n
genade wordt betracht; de N. C. verna.n i-
thans van een geval, betreffende een iar.d-
weersergeant der jongste lichting, waarin na
zeer veel moeite verlof tot het aangaan
eener verbintenis werd verkregen.
„De regel is weigering, getuige de circu
laire zelfs voor een verbintenis bij dert
vrij willigen landstorm!
Bij vele gemeentebesturen in het lan^
geldt dat van Amsterdam nog steeds als
voorbeeld bij het nemen van beslissingen en
het verwondert ons dan ook niet te verne
men, dat ook in andere gemeenten weige
ringen volgden. Zoo vernamen wij, dat een
burgemeester eener gemeente van zegge
600 zielen op een door een landweerplichtig
onderwijzer gedaan verzoek om een verbin
tenis als reserve-officier te mogen aangaan,
afwijzend beschikte
Bedenkt men nu, dat juist onder de land-
weerplichtigen zich zich de praktisch meest
geschikte elementen ter voorziening in ver-
lofsofficierskader bevinden, dat de gegadig
den een tweemandelijkschen cursus hebben
gevolgd, waarin zeer hard gewerkt moet wor
den, dat de officieren als leiders bij de cur
sussen gedetacheerd, zich werkelijk grooté
inspanning voor de opleiding getroosten,
dan begrijpt men ten volle de teleurstelling
en de ergernis, die zulke beslissingen van
gemeentelijke overheden bij de betrokkenen
wekken.
„Maar het persoonlijke is in deze aange*
legenheid het ergste niet. Erg is dat een
openbare autoriteit en vooral, dat het ge
meentebestuur onzer hoofdstad in dagen als
deze, nu nog steeds voor ons land alles op
het bezit van een zoo goed mogelijker weer
macht kan aankomen, zich zóó weinig
doordrongen betooat yan den yoorrang dié
