"STADSNIEUWS.
WUfMEL J. A. SCHOTERMAN &Zd.
Utrechtschestraat 34. ïelef. 145.
Uit den omtrekr
Ingezonden Stukken.
rationed vonden, dat ook de kaas- en boter-
exporteurs mede zouden betalen aan de be
schikbaarstelling der „regeeringsmelk", doch
andere vonden, dat er, naast de belasting
.welke deze export draagt door het afleveren
van „regeeringskaas" en „regeeringsboter"
geen aanleiding bestaat ook aan die kosten
Mer melkvoorzienirig mede te betalen.
Na afloop van de conferentie vergader-
Een de commissies van toezicht afzonder
lijk. Het resultaat van deze besprekingen zal
In eenVoorstel aan den Minister belichaamd
Vorden. (Hbld.)
Kaasuitvoer.
Zaterdag liep uit Friesland een extra-trein
van 20 wagens, alle met kaas geladen, naar
Nieuweschans, om vóór 's nachts 12 uur,
l'den sluitingstermijn, nog in Duitschland te
kunnen worden ingevoerd.
Regeeringseieren.
Gisterenmiddag werden te Amsterdam
niet minder dan 66,376 „regeeringseieren"
geveild. Ondanks dezen grooten aanvoer
bleef de prijs zeer hoog, gemiddeld van
7.25 tot 9.10 per 100 stuks.
Bij het einde van de markt waren de prij
zen zelfs ongeveer 1 per 100 stuks hooger
dan bij den aanvang. (Hbld.)
Koleninvoer.
In de afgeloopen week werden door 4
stoomschepen uit Engelsche en Schotsche
havens langs het Noordzeekanaal 3,024,850
kilogram steenkolen ingevoerd tegen
7,503,800 kilogram door 9 stoomschepen
in de voorafgaande week.
(Hbld.)
In Zeeuwseh-Vlaanderen.
De vice-admiraal, commandant in Zeeland,
heeft de volgende verordening vastgesteld:
Art. 1. Iedere landbouwer in Zeeuwsch-
Vlaanderen, die tarwe verbouwt, is verplicht,
4 H.L. goede bak-tarwe in voorraad te hou
den tot den eerstvolgenden nieuwen oogst.
Deze voorraad mag alleen in geval van nood,
te b^-'en door het militair gc.g, worden
aangesproken.
Art. 2. De burgemeesters zullen de voor
raden, bedoeld in art. 1, ieder voor wat zijn
gemeente betreft, elke maand doen opne
men.
Art. 3. Overtreding van deze verorde
ning art. 43 van de wet van 23 Mei 1899,
gestraft met hechtenis van ten hoogste een
maand, of geldboete van ten hoogste drie
honderd gulden.
Staat van beleg.
Met ingang van 26 October zijn in staat
van beleg verklaard de gemeenten Ooster-
hesselen, Sleen en Zwello (Drenthe).
Verscherpttoe zicht.
Naar het Hbld. verneemt overwegen de
Militaire autoriteiten in het zuiden des lands
maatregelen, waarbij het slechts aan perso
nen, die daartoe speciaal vergunning heb
ben, geoorloofd zal zijn zich na zonsonder
gang te bevinden op een aangewezen ter-
reinstrook van eenige honderden meters
breedte langs de grenzen.
Journalistiek. Naar uit Assen
wordt bericht, bestaat het voornemen om de
neutrale „Provinciale Drentsche en Asser
Courant" in een vrijzinnig blad om te zetten.
Eiepmsrkt te SiardeRber*».
Aanvoer 2500'J stuks.
Hoogst© prijs f 9.Laagste prijs f 8.50
Gemiddeld f 8.75.
Stemming traag.
Reclame.
per anker f 34.
per flesch - 0.85
Te Utrecht is overleden de heer Frans
Smulders, directeur der bekende machine
fabriek en lid van de Kamer van Koophan
del aldaar.
Demping Rokin. Naar het Hbld.
verneemt, is binnenkort een voordracht te
wachten om over te gaan tot demping van
het Rokin te Amsterdam tot aan de Lange-
brugsteeg.
Eikels. Een opkooper van eikels in
Friesland verzond 60 wagonladingen naar
Duitschland, vertegenwoordigende, volgens
de Tel., een waarde van pl.m. 40.000.
Brandstichting. Zondag is het
winkelhuis van mr. L. te Grave gedeeltelijk
uitgebrand. Zekere van Z., die door de mare
chaussee gearresteerd was als verdacht van
brandstichting, is later weer op vrije voeten
gesteld en J. B., op wiens naam inboedel en
winkelwaren zeer hoog verzekeid waren, als
verdacht van brandstichting gevankelijk naar
den Bosch overgebracht.
Inbraak ineen klooster. Te
Roermond heeft zich bij de marechaussee
aangemeld A. S., oud 25 jaar, mijnwerker te
Breda. Hij bekende de dader te zijn vein den
in den nacht van 23 op 24 September te Heit
huyzen gepleegden diefstal door inklimming
in het Franciscanessenklooster en van de
zware mishandeling van den Kloosterknecht
A. Liunarts
Na te Heithuyzen geconfronteerd te zijn,
werd hij naar de gevangenis te Roermond
overgebracht.
Bloedvergiftiging. Te Noord-
scharwoude is een vrouw aan bloedvergifti
ging overleden, nadat zij een puistje, ont
staan op een wondje, had stuk gekrabd.
Door den trein aangere
den. Gisterenmorgen is op 'n overweg nabij
Windesheim door een trein een kar met
paard bespannen, aangereden, met het ge
volg dot de kar verbrijzeld werd en het paard
gedood. Op de kar bevonden zich twee per
sonen, waarvan een aan het linkerbeen een
geringe verwonding bekwam.
Stranding. Te Scheveningen
is bericht ontvangen, dat de log ger S C H
234, reeder A. P. Krul, schipper Roos, bij
het binnenvaren van den Waterweg aan den
Hoek van Holland op de Noorderpier is ge-
iooöen en gestrand.
De bemanning is gered. Schip en lading
(11 last harinq-) zijn verloren.
Marktberichten*
Eiermarkt te Apeldoorn.
Aanvoer 70000 stuks.
loogste prijs f 9.80 Laagste prijs f 8.50
GöMiadeld f S.15.
Stemming matig.
Hedenmiddag vergaderde de Gemeente
raad onder voorzitterschap van den Burge
meester.
Aanwezig waren alle leden behalve de
heeren Van Achterbergh en Oosterveen.
De heer J o r i s s e n merkt op, dat den
7en September een besluit genomen is in
zake verkoop van grond aan het Rijk, in
verband met den bouw van een nieuwe ka
zerne. Daarbij is deelgenomen aan de be
spreking door de heeren Kroes, Tromp vun
Holst en den burgemeester, die tevejvj wa
ren voorzitters van bij den verkoop belang
hebbende stichtingen.
De vorige maal zijn den heer Kroes voor
een andere zaak ernstige verwijten gemaakt,
maar hebben de heeren zich ter goeder
trouw niet-aan hetzelfde schuldig gemaakt?
De heer Gerritsen zegt dat dit een g^oot
verschil is. In het eene geval was er per
soonlijk belang, in het andere niet. Als hij
een vriend had, die gedaan had -vat ie heer
Jorissen verdedigt, zou hij hem zéggen:
neem je ontslag als lid van den Raad.
De Voorzitter zegt dat de heer Jorissen
niet kan onderscheiden.
De heeren zullen begrijpen, dat hij te
hoog staat, om maar met dén woord op de
zaak in te gaan.
De heer Jorissen noemt dat een gemakke
lijk standpunt. De Voorzitter moet zich even
goed aan de wet houden als ieder ander.
Aari de orde is de agenda.
T. Ingekomen stukken.
Brief van den Minister van Binnenland-
sche Zaken d.d. 22 October 1915, waarbij
wordt goedgekeurd het Raadsbesluit dd. 28
September 1915, No. 2597, ter benoeming
van F. C. Unger tot tijdelijk leeraar aan het
Gymnasium.
Kennisgeving.
Besluit van Gedep. Staten van Utrecht,
d.d 11 October 1915, waarbij wordt toege
wezen de reclame in beroep van H. W. Pie-
rik tegen het raadsbesluit van den len .Juni
1915, waarbij afwijzend werd beschikt op
zijn bezwaarschrift tegen zijnen aanslag in
de inkomsten-belasting, dienst 1914.
Kennisgeving.
Besluit van Gedep. Staten van Utrecht,
d.d. 11 October 1915, waarbij wordt toege
wezen de reclame in beroep van M. R. N.
Oosterveen tegen het Raadsbesluit van den
len Juni 1915, waarbij afwijzend werd be
schikt op zijn bezwaarschrift tegen zijnen
aanslag in de inkomstenbelasting dienst
1914.
Kennisgeving.
Adres van de afdeeling Amersfoort en
Omstreken van den Bond van Nederland-
scbe onderwijzers d.d. 21 October 1915, hou
dende verzoek verbeteringen te willen aan
brengen in de reiniging der lokalen, gangen
en privaten, de inrichting der privaten en
urinoirs, het aantal van de wasch- en drink-
gelegenheden, en den toestand der speel
plaatsen van de O. L. Scholen.
Advies.
Adres van de afdeeling Amersfoort van
den Nederlandschen Bond van Werklieden
in Openbare Diensten en bedrijven, d.d. 25
October 1915, houdende verzoek tot verbe
tering der salarissen voor de concierges.
Behandelen bij de begrooting.
Bij de ingekomen stukken wordt het adres
van den Bond van onderwijzers aangehou
den en in verband daarmee besloten de sa
laris-regeling der concierges terug te ne
men.
Ingekomen is nog een voorstel van den
heer Hofland, om B. en W. toe te staan een
crediet van 7000 voor de cokes-verstrek
king uit beleefdheid tegenover hun mede
lid, willen de heeren Jorissen en Gerritsen
het voorstel mede teekenen, zonder te be
doelen het er mee eens te zijn.
De heer Hofland stelt voor het heden te
behandelen. Daar slechts de heer Rant het
ondersteunde, komt het niet in behandeling.
B. en W. stellen dus voor het in de vol
gende vergadering te behandelen.
2.Voorstel van B. en W. tot het garandee
ren der leening aan te gaan door de Ver-
eeniging Ambachtsschool voor Amersfoort
en Omstreken ten behoeve van den bouw
der Ambachtsschool.
Z. h. s. aangenomen.
3. Voorstel van B. en W. tot het aan
gaan van een tijdelijke geldleening, groot
350.000.
Z. h. s. aangenomen.
4. Wijziging gemeentebegrooting dienst
1915.
Z. h. s. aangenomen.
5. Voorstel van B. en W. tot verdeeling
vr het aantal leden over de districten ten
behoeve van de verkiezing van eene Com
missie, voor de aanstaande behandeling van
het ontwerp tot wijziging van de grenzen
tusschen de gemeenten Leusden en Amers
foort.
Z. h. s. aangenomen.
(De vergadering duurt vcort).
Amersfoort in 1914.
Dezer dagen is verschenen het Verslag van
den toestand der gemeente Amersfoort in
1914, door Burg. en Wetüi. aan den Raad dei-
gemeente uitgebracht.
In de vorige maand hebben wij in dit blad
reeds een overzicht gegeven van verschillen
de ondcrdeelen van dit verslag zoo bijv. over
den toestand van het onderwiis. de bedrij
ven. Volkshuisvesting enz. Wij kunnen daar
over dus thans zwijgen. En dat is maar goed
ook want er is nog genoeg wetenswaardigs
uit dit lijvige verslag op te diepen.
Bevolking. Op 31 Dec. 1914 bestond de
bevolking uit 12562 mannen en 12759 vrou
wen. totaal 25321 (1913: 24151. 1912: 24173.
1900: 19611. 1890: 15551. 1880 13565).
Geboren werden er in 1914 362 jongens en
309 meisjes; totaal 671, van wie 22 levenloos.
Er stierven 162 mannen en 181 vrouwen;
het sterftecijfer bedroeg 1.35 (1913: 1.11, 1912:
1.19. 1911: 1.49). Van de 343 overledenen, wa
ren 58 beneden 1 jaar, 42 van 1 tot 4 jaar en
50 boven de 80 jaar.
Er vestigden zich in de gemeente 2422 per
sonen. en vertrokken 1876.
In 1914 werden 155 huwelüken gesloten
en overgeschreven, en 2 vonnissen van echt
scheiding ingeschreven; van deze huweliiken
waren 87 kosteloos voltrokken. 57 tegen vol
doening van f 10 en 11 ter«« 25.
Inkomstenbelasting. Aantal aansla
gen in 1914: 4597, 1913: 4052. 1910: 3345. 1900:
1901: het totaal belastbaar inkomen be
liep f 4 173 950 tegen f 3.914.400 in 1913,
f 3 134.900 in 1910. f 2130.300 in 1900.
De hoogste belastbare inkomens waren: 1
van f 59 000. 1 van f 51.500, 1 van f 33.500,
2 van f 30.000, 3 van f 20-30.000, 43 van
f 10-f 20 000, 88 van f 5-f 10.000, 183
van f 3—5000, 179 van f 2—3000, 457 van
f 12000 en 3605 beneden f 1000
Besmettel ij ke ziekten. In 1911 53
gc\allen, in 1913 31, in 1912 25.
Begraven werden op de Alg. Begraaf-
pl. 193 lijken, op de R.-K. 159 en op de Isr. 6.
Groene Kruis. Aantal leden 1998; de
zusters legden S577 bezoeken af, 4996 keer
werd een patiënt aan het wiikgebouw ge
holpen.
Voor de Militie waren 235 jongelingen
ingeschreven.
Weeshuizen. In hel Burger Weeshuis
waren op 31 Dec. 11 verpleegden, in het Ger.
Weesh 15. in hel R.-K. Jongenswecshuis 9.
in hel Meisjesweesh. 12.
In het Ned. Herv. Diaconiehuis waren 19
mannen en 2 vrouwen, in het St. Pieters- en
Blokl. gesticht 27 mannen en 25 vrouwen.
In het Jongenshuis van het Leger des Heils
waren 42 jongens aanwezig.
Landbouw. De oppervlakte -der gemeen
te bedroeg 224S.84 H.A., waarvan:
577.06 H A. bouwland.
502.53 1I.A. ^vei- en hooiland.
52 50 II.A. tuingrond.
3-17.50 II.A. bosch.
251 II.A. woeste grond.
9 95 H.A. moeras en water.
112.17 H.A. veld- en spoorwegen.
9.37 H.A. onbelastbare eigendommen.
386.44 H.A. erven en lustplaatsen.
Ontgonnen werd 4 H.A. hei tot bouwland.
Van de bouwlanden waren bestemd voor
graan 42-1 50 H A., peulvruchten 12 50, knol-
en wortelgewas 113, groenvoeder 17, braak
land 9.06.
De toestand van land- en tuinbouw en vee
houderij wbrdt gunstig^genoemd. vooral od
gebied van tuinbouw is vooruitgang.
DrankweL Het aantal vergunningen be
droeg 81, verloven 71. (Vorig jaar resp. 83
en 73).
Werkloosheidsfonds. Het aantal
aangesloten kassen steeg van 7 tot 20, met
447 leden (215 bouwvakarbeiders, metaalbe
werkers. 74 typografen, 51 sig. en tabakbe
werkers. 28 textielarb., 4S handels- en kan
toorbedienden; 142 in r.-k. vakvereen.. 96 in
chr. en 219 in neutrale).
Uitgekeerd werd aan 129 personen over
3527 dagen totaal f 2515.67}, waarvan ten
laste der kassen f 7S7.02. ten lasle van het
fonds f 66180 en van het rijk f 1066.85}.
Keuringsdienst. Het aantal op het
Laboratorium onderzochte monsters eet- en
drinkwaren bedroeg 1100, naar aanleiding
waarvan l?-5 waarschuwingen verzonden
werden.
Door den keurmeester werd 173 maal win-
kelicrsinspectie gedaan, waarbii 2517 waren
werden gekeurd en 234 aanmerkingen ge
daan; 173 partijen werden aan de consump
tie onttrokken.
Van de 48 monsters karnemelk hadden er
een vetvrije droogrcsl lager dan 7.6 van
de karnemelk bemonsterd bij boeren, voldeed
geen enkele aan dezen eisch. De fabrieks-
karnemelk werd beter.
Het aantal mclkmonsters bedroeg 765: 57
hadden een vetgehalte van minder dan 2.75.
123 maal werd vuil gevonden, in 91 gevallen
was de vetvrije droogrest lager dan 8
De resultaten van de onderzoekingen der
gepasteuriseerde melk waren rd©t altijd even
bevredigend.
In 12 der onderzochte margarine-monsters
werd een watergehalte van meer dan 16 Z
gevonden, 17 monsters waren geconserveerd
met boos- of benzoë-zuur
Examens.
De dames H. B. Mentink en J. E. M. Over-
goor slaagden te Utrecht voor het examen
vrijen- en orde-oefeningen.
Concert.
Het Concertbureau Stoker en Keddinglus
kondigt voor 3 Februari een concert aan
van de bekende Amsterdamsche zangeres
Hanna Verbena.
Protestantenbond.
Dinsdag 16 Nov. zal dr. M. C. tfan Mourik
Broekman, Ned. Herv. Predikant te Borculo
voor de afdeeling Amersfoort van den Ned.
Protest. Bond komen spreken over „Gods
dienstloosheid als hedendaagsch cultuur
verschijnsel".
Telefoonlijst.
Wij ontvingen van de boekdrukkerij Mel-
chior een zeer gemakkelijk te raadplegen te
lefoonlijst om naast het toestel te hangen.
Exemplaren zijn gratis bij den uitgever
verkrijgbaar.
Het is een gewettigde eisch, dat onvenvijld tot
nieuwen schoolbouw besloten en overgegaan
wordt.
Uit persoonlijk belang, de gezondheid van
mijn kind, dat de H. B. S. bezoekt, niet zoo gun
stig zijnde, als ik meende bij de besteede zor
gen te mogen verwachten, heb ik mijnen me
dicus verzocht, de boven bedoelde gebouwen
te gaan zien en mij zijne opinie te willen ge
ven. Ik doe niets liever, dan met goedvinden van
den schrijver (die persoonlijk geen belang bij de
zaak heeft) hier het gedeelte uit zijn schrijven,
dat hierop betrekking heeft, te laten volgen.
,rMijn totaal-indruk was, dot het vreemd
is, dat de gemeentebesturen der laatste jaren do
zeer vele jongelieden uit Amersfoort en omstre
ken in het levenstijdperk van krachtigste gees
telijke en lichamelijke ontwikkeling uren per dag
Leestafel.
De eerste roman van onze stadgenoot, w
Rolf Burman „Recht op Geluk geschiede- j lieten doorbrengen in oude, onfrissche, hier en
nis van een Liefde, beleefde haar tweede doar onhygiënische gebouwen,
druk bij de uitg. Allart de Lange, Amster
dam.
AGENDA
D a g e 1 Ij k s
Museum Flehile.
Bioscoop Langestraat.
7nterdagts, Zondags, Maandags, Bioscoop
De Arend.
Openbare Leeszaal (Beukenlaan) 10—12}.
10 7nndag en Mnnndne 2} 10 uur
Dinsdagsavonds Theosof. Leeszaal, Wil-
helminastraat.
Oct. Amicitia. Concert Miss Wadna Keil,
(violist).
26 Oct. Jaarverg. Ned. Prot. Bond.
2öOct. Alg. Verg. ïnd. en Huish. Sch.
26 Oct. Lezing Prof. Jonker.
26 Oct. Hotel Reichtnnnn. Lezing-Rakker.
Nov. Amicitia. Concert Louis Closson,
(pi mist).
5 Nov. De Zwaan. Verg. Glasverz. Mij.
6 Nov. Theosof. Loge. Lezing-Veen.
11 Nov. Amicitia. Pianoavond Myra Hess
Bepaalde directe gevaren voor de gezondheid
leveren deze misschien niet op, maar op boven
genoemde ontwikkeling moet dit gebrek aan
hygiëne een slechten invloed hebben, terwijl in
menig bizonder geval aanleg tot ziekten zal
worden bevorderd.
Geen enkel lokaol is goed of voldoende te noe
men. Slecht licht, slechte acoustick, weinig be
schutting voor geluiden van buiten, vochtigheid,
onvoldoende luchtverversching, rotte vloeren,
onsmakelijke wanden en meubelen vindt men
overal in beide gebouwen. De closetten zi n
schandelijk slecht in orde en bederven dikw' 's
de lucht in menig lokaal. Alles is zoo oud cn
wrak en weinig voor het doel geschikt, dat het
zeker onverstandig is, te trachten, hier verbete
ringen aan te brengen.
De eenige oplossing is, dat zoo snel mogelijk
wordt gewerkt aan de voorbereidingen tot den
bouw van een nieuwe school, zoodat deze er
binnenkort staat.
Naast oi\s streven, onze kinderen thuis gees
telijk en lichamelijk tot ontwikkeling en gezond
heid te brengen door opvoeding, voorbeeld er
omgeving staat het evenwijdige streven dei
id xt xt j r> i l l t j leeraren. De kinderen bewaren hun loven lont:
16 Nov. Ned. Protestantenb. Lezing dr. v.
•i o tallooze duidelijke herinneringen aan aller raad
gevingen en voorbeelden, gelijk ook de tradities
van netheid en zindelijkheid in huis en schoo
hun bijblijven, 't ïs wel zeer jammer, dat de toe
stand der schoolgebouwen, waarheen wij hen
zenden, zóó in strijd is met de verkondigde leer.
Amersfoort is aan een nieuw Burgerschool-
gebouw toe, zooals een arme aan nieuwe schoe
nen toe is, wanneer de oude, na herhaaldelijk ge
lapt te zijn, uit eikoor beginnen te vallen. Dan
weet zelfs de arme aan een nieuw paar schoe
nen te komen. Amersfoort is niet zoo arm, of het
moet de middelen voor een nieuw, flink school
gebouw weten te vinden.
Strijkkwartet. I Noor ik hoor is een commissie ter voorberei-
29 Jan. Theosof. Loge. Lezing-v. Maanen. ding van den bouw eenrr nieuwe school werk-
Mourik Broekman.
17 Nov. Amicitia. De Verloren Zoon.
24 Nov. Theosof. Loge. Lezing-Fr. van
Eeden
25 Nov. Amicitia. Braun's Operette-gezel
schap.
8 en 9 Dec. Amicitia. Mannenkoor.
13 en 14 Dec. Amicitia. Toonkunst.
Dec. Amicitia. LiederavonJ Meta Reidel.
Jan. Amicitia. Conceu Alex Schmuller,
(vi .ist).
13 Jan. Amicitia. Kamerconcert Hollandsch
3 Febr. Amicitia. Concert Hanna Verbena.
23 Febr. Theosof. Loge. Lezing-dr. de
Hartog.
Burgerlijke Stand.
van 25 October 1915.
GEBOREN: Johannes Hendrikus, zoon
van Jacob Cornelis Haring en Bertha Jacoba
Westerhout. Johannes Theodorus Adria-
nus, zoon van Roelof Wilhelm Petrus van
der Hulst en Agatha Hendrika van Dort.
26 October 1915.
GEBOREN:
Florentina Jozefa, d. v. Petrus Joannes
Spaapen en Maria Quarteer.
zaam. ïk kan me voorstellen, dat deze commissie
rijn beraad noodig acht.
Ik hoop zeer, dat zij tevens inziet, dat de zaak
heel dringend is".
(w.g. Dr. F. A. F. Groneman.
Met dank voor de plaatsing
Mevr. WURFBAIN.
EEN GEVAARLIJKE ZIEKTE IN
ANDIJVIE.
't Bleek mij in de laatste dagen, dat in de om
geving van Naardcn de andijvie op vele plaat
sen ernstig is aangetast door eene ziekte, dit
den teler groote schade kon veroorzaken.
De verschijnselen dezer ziekte zijn de vol
gende: Er verschijnen eerst op de buitenste,
T later ook op de meer naar het hart van de krop
Jan, z. van Jan Dijksma en Breunetta ^plaatste bladeren lichtbruin of geelachtig ge-
Ge ertruidaOckhuisen. I kleurde, ingezonken vlekjes. Deze zijn min of
GEHUWD: I meer rond van vorm en 25 c.M. in doorsnee.
Johannes Hazelaar en Froukje Flameling. Doordat somtijds enkele dezer vlekjes met el
kaar versmelten, ontstaan grootere zieke plek-
Kaasmarkt Amersfoort.
25 October.
ken. Soms, namelijk bij droog weer, verschrom
pelt het zieke bladweefsel en valt uit de blade-
Aanvoer 18 wagens, met c.a. 3500 K.G. ren' waardoor hierin gaatjes ontstaan. Bij voch-
kaas. Prijs 60 65 per 50 Kg. Prijs ti? weer en op cen nattcn bodem 2aan de zi?ke
treifemnpldA f i Plekj'es gemakkelijk tot rotting over en ook het
Tj j i L .1 gezonde blad weefsel wordt dan in het rottings-
Handel zeer stug. Tengevolge van het uit- proces betrokken.
voerverbod voor kaas bijna geen handel.
Telefonisch
Noor
Weerbericht.
waarnoming in
26 October
den
1r' 15.
morgen van
Met
Af'deqedoeld door hst Kon Ned
Instituut te dé BtU
Hoogste stand 771.7 te Bodö; laagste ?eK* pieKjesontstonaen, m
wru- den bovenrand der bladeren.
Aangezien de hartbladeren tot een krop bij
een geplaatst zijn, houden zij meer vocht vast
dan de onderste bladeren, die vlugger kunnen
opdrogen. Ook zijn de hartbladeren weeker en
aldus is het te verklaren, dat we thans vooral
deze bladeren vanaf den bovenrand in rotting
zien overgaan. Dat de rotting niet meer in het
hart begint, komt doordat niet daar de kleine
zieke plekjes ontstonden, maar het eerst aan
stand 757.4 te Whisby.
Verwachting tot den avond van 27 Oct.
Meest matige Noordelijke tot Noordooste-
Deze ziekte wordt veroorzaakt door eene
zwém, die Abarssonia Ponattoniana
is genoemd. Zij is in Italië bekend en werd in
Noorden.
Fietslantaarn aansteken 5.16.
lijke wind, gedeeltelijk bewolkt, weinig of ons land gevonden in 1903 te Bergen. Sinds-
geen neerslag, overdag iets kouder in het dien werd deze ziekte niet meer waargenomen,
wat nog slechts wil zeggen ,dat geen planten-
ziektenkundige haar aanwezigheid constateerde
en ook geen zieke planten ter onderzoek n ai
een der daarvoor bestemde inrichtingen wem n
opgezonden. Thans werd de ziekte t- ;d
te Wageningen en te Naar-'--
Behalve and1" tv?*» v .am
aangetast, v;c ;1 is, dat
in Brandenburg voorkwam. Ove
rigens is omtrent het optreden der ziekte in an
dere landen van Europa niets bekend.
Hoewel er tegen door zwammen veroorzaakte
vele werkzame middelen bekend zijn.
Hét opnemen van ingezonden stukken be tee kent
geenszin» dat de Redactie met den inhoud
instemt.
De copie wordt aan den inzender niét
teruggegeven.
Geachte Hoofdredacteur,
Daar zijn voor eene gemeente tijden van stil- ziekten
stand, die feitelijk tot achteruitgang leiden kunnen deze bij groenten als andijvie en sla,
cn daar zijn tijden van oplevende energie, van die spoedig kroppen vormen en korten tijd na
kloeken wil tot nieuw groeien en bloeien. Dia het zaaien reeds worden gegeten of ingemaakt,
wil uit zich o.m. in het stichten van werken ten slechts in het allereerste groeitijdperk worden
bate der inwoners dier gemeente, de welvaart in toegepast. Hun gebruik is dus vrijwel uitgeslo»
ruimen zin bevorderend, de schoonheidszin aan- *en- Vre behoeven daarom nog niet geheel
kweekend. I machteloos te staan tegenover de ziekte ,want
Dit is stellig haar schoonste taak en zulk eene we kunnen in ieder geval grootendeels voorko-
gemeente beleeft gelukkige tijden. Kien, dat de grond wordt besmet met sporen
Het schijnt mij, dat onze gemeente op weg is der zwam, die volgend jaar onder voor haar
gegaan, zich zulk geluk te verschaffen. Er is gunstige omstandigheden opnieuw zou kunnen
optreden. Ik raad daarom ieder aan, alls zieke
andijvie of sla of deelen daarvan spoedig zorg
vuldig te verzamelen en zoo mogelijk met onge-
T o o n e e 1.
De agenda kan voor deze maand weer met
eenige voorstellingen verrijkt worden.
25 November komt Braun's welbekend
Operette-gezelschap in Amicitia een Duit-
sche operette geven.
En den 17en zal, indien er zekerheid van
groote belangstelling bestaat, een opvoering
gegeven worden van het bijbelsch drama
van kapelaan Smulders: „de Verloren Zoon",
dat als open-lucht-spel dezen zomer te Ois-
terwijk een zoo groot genot aan de talrijke
bezoekers bood.
veel, heel veel te doen, en ons gemeentebestuur
staat stellig steeds voor weer nieuwe problemen.
Er is reeds veel verricht, wat bewondering af-
dwingt. Maar daar is een eisch in onze stad, die bluschte kolk vermengd in een diepen kuil t«
dringt, betreffende de gebouwen der Hoogere begraven. Breng geen zieke planten op den com-
Burgerschool. poothoop, en voer ze niet aan vee, spit ze oller-
Het is niet goed te begrijpen, dat deze gebou- minst onder, want in het eerste geval brengt g6
wen nog dienst doen. Indien het de gewoonte met den compoot en in het tweede met den mest
was, dat ouders, vóór hun kinderen als leerling de sporen weer op het land. Geef ook, rekening
aan te geven, de schoolgebouwen gingen zien,
zou de toestand zeker reeds lang verbeterd zijn.
Menigeen zou er niet toe overgaan, zijn kind in
deze omgeving te laten opleiden.
Op het eerste gezicht doen vele localen het
meest denken aan oude stallen .Bij nadere be
schouwing wordt het oordeel nietgunstiger.
Menschen, die ik sprak, deels reeds met eene
maatschappelijke positie, deels studenten, had
den bij de herinnering aan hunne Amersfoort-
sche schoolopleiding dan ook een opwelling van
verontwaardiging, die ik eerst begrepen heb,
sinds ik de gebouwen heb bezocht
houdende met de cultuureischen, geen stikstof
rijken mest, want veel stikstof werkt een weligcrt
groei in de hand en maakt daardoor de plantcrt
in het algemeen meer vatbaar voor zwam-
ziekten.
Wie de ziekte in zijn planten waarneemt, doet
mij een genoegen door dit per briefkaart evo\
mede te deelen en wie twijfelt of zijn andijvie
de ziekte heeft, zende mij per postpakket een
zieke krop toe.
De Controleur b/d Phytopathologischeni
dienst te Naarden
P. J. SCHENK.
