van walree
heerehiiss met tiin
J. E. VAN DIE
v
Tijdgeest ObSigatiën
Willem Groenhuizen,
li kinderen wan kapitein Oranf
Firma L. VAN ACHTERBERGH
advertentien.
J.
is Vrijdag 19 Nov. niet te consniteeren.
nTERKMOIVRAAQr"
TE KOOP GEWAAGD.
Gertra. Zitkamer
f 4000.
Ingezonden Stukken.
AHERSF00RT8CH
WISSEL- en EFFECTENKANTOOR
iestelhioor Arnhemcchssfr. I. Telef. h li
jjspzjjn en Kantoor KOESTRAAT 441
1 ONTVANGEN
iMaè Titer*.
C. E. WOLFF te Maarssen.
S»foortsd:8_liÉr!. Kevie»
«»n HEHENKAMiP,
I fan dsrZog long Van Ophovan
EFFECTEN - WISSELS COUPONS
BIOSCO
LANGESTRAAT
JULES VERNE
Groote Kindervoorstelling
$Ëm
-mt
EEN SCHAT
DRACNENQUELLE,
F. W. van der Wilde
HARTEN. S¥!MtSEPEïN. HAMMEN.
J. TH. VAN NES. :s 30 Hof 3©.
Geschikt© SL i^ücoIaas-CadeaLi^ vindt
U in groote keuze bij
Lsngesiraat 43.
Beleefd tot een bezoek uHsioodlgend.
Firms lasts IWeiTiipzijal^jy. Atru- ssi lnikif 1011.
de Nieuwe hu§zennumirserÈng9 in 4: feistei
Druk en Uitgave wan A. W. H.
Op 13 November 1915 waren ingeschre- collecte aanbeveelt. Zou b in
ven ile volgende werkkrachten: jmaamste oorzaak liggen dal de me:.-
1 beeldhouwer, 1 boekdrukke^, 21 groncl-
ayerkers, 5 kantoorbedienden, 3 loopknechts,
11 losse werklieden, I concierge. 1 magazijn
knecht, 5 metselaars, 12 naaisters, 14 schil
ders, 1 schoenmaker, 3 sjouwers. 4 stuca-
doors, 4 straatmakers, 5 timmerlieden, 1 rij
wielhersteller, 3 veldarbeiders, 1 voerman,
4 werksters.
Werden gevraagd de volgende werk
krachten
6 banketbakkers, 1 bankwerker, 4 brood
bakkers, 1 boekbinder, 1 dagmeisje, 1 dienst
bode, 8 fitters, 1 houtdraaier, 1 huisknecht,
1 kantoorbediende, 1 kleermaker, 1 koetsier,
1 kruideniers bediende, 6 meubelmakers, 4
monteurs, 2 schoenmakers, 2 slagers, 2 si
garenmakers, 4 smeden, 1 steenhouwer, 2
pettenmakers, 6 perronarbeiders, 1 pianist,
1 wagenmaker.
Voor aanvragen van werkkrachten door
patroons woonachtig buiten de gemeente,
raadplege men de opgave op de stadsaan-
plakplaatsen.
Alle vragen en aanbiedingen te richten tot
,<3e Arbeidsbeurs, Westsingel 7, naast het
Stadhuis, Telefoon no. 374.
W ij ontvingen:
Honderd Verzen van 't Vrome Leven, bij
eengebracht door Jacoba Mossel. Uitg. J.
Whitman te Maassluis.
AGENDA
I) ae 1 Ij k s
Museum Flehite
Bioscoop Lange straat.
Zaterdags, Zondags, Maandags,
De Arend.
Openbare Leeszaal (Beukenlaan)
fc*-10 Zondag en Mnandng 2fc—10 uur
Dinsdagsavonds Theosof. Leeszaal,
Kelminastrant.
13 Nov. Handel en Nijverheid.
19 Nov. Amicilia, Soirée Tuberculose Ver-
eeniging.
19 Nov. Verg. Glasverz. Mij.
24 Nov. Theosof. Loge. Lezing-Pr. van
Eeden
25 Nov. Amicitia. Braun's Operette-gezel
schap.
27 Nov. Alg. Verg. Amicitia.
28 Nov. Amicitia. Amersf. Tooneelver.
Dc Bruid daarboven.
8 en 9 Dec. Amicitia. Mannenkoor.
13 en 14 Dec. Amicitia. Toonkunst.
15 Dec. Amicitia. Onze Vloot. Lezing-
Delprat.
13 Jan. Amicitia. Kamerconcert Hollandsch
Strijkkwartet.
29 Jan. Theosof. Loge. Lezing-v. Maanen.
3 Febr. Amicitia. Concert Hanna Verbena.
23 Febr. Theosof. Loge. Lezing-dr. de
Hartog.
9 Maart. Amicitia. Liederavond ilona i)u-
rigo.
Bioscoop
10—12*.
Wil-
niet de voor-
zich heeft j
afgekeerd van het godsdienstig leven overal als I
he' zich afkeerde van andere geelijke waarden
van het leven, om alleen een opia cog to hon
den voor het plotte plompe motericele.
Wat ceh prachtig arbeidsveld ligt braak, wat
hoQge roeping, is nu nog voor de kerk wegge-
legd, als /.ij zich ook wilde bezig houden met het i
oorzakelijk verband tussr'nen jdec on stof.
Het is niet ol'een 4e abstractie van het onfce-
grepene als begeleidend verschijnsel von ten on-
der gedoemde productie-systemen, die l -t voor
bijgaand karakter van de godsdienstvormen
opzettelijk schrijf ik vormen —kenmerken,
maar eerder de orthodoxie der kerk, die nieuwe
rechtsverhoudingen in het politiek systeem tot
de oude vormen trachten terug tc voeren. In
plaats dot de kerk is een leidend element in het
maatschappelijk leven, is ze blind voor de evo-
lutie in het stoffelijk bestaan der massa, en gaat
geheel op in de verbetering en redding van het
individu, zeer tot schade van het godsdienstig
leven der massa. Als doktoren zoo weinig zelf
kennis bezitten dot ze deze groote psychologi
sche plaats in de kerk niet onderkennen, is het I
dan wel te verstaan dat men de socialisten ver-
wijt waaraan men zelf schuldig staat? Hoogstens!
toch is het een sectetje geweest, dat zich in de
bres stelde voor de massa, als oude economische
vormen moeten uitgebreid, en nieuwe rechtsver
houdingen zich deden gelden. Het is me niet
bekend of dr. M. B. tot de ouderen behoort,
maar de historie van de arbeidersbeweging ook
in or.s land bevat feiten te over ten bewijzen met
hoeveel barensweeën de geboorte van elk nieuw
stuk rechtsverhouding voor de arbeiders uit de
fundamenteele rechtsorde gepaard ging. Toen
was het dat de massa zich vervreemdde van den
godsdienst; de vertegenwoordigers gaven hun
niets dan een wissel opniets voor zooverre
het de modernen betrof, en wat gaf de ortho
doxie? een wissel op de Eeuwigheid, terwijl ze
elk streven naar omhoog bij de arbeiders af
wees, het hun onmogelijk maakte de beteekenis
van den godstdienst te begrijpen. Dat er deson
danks toch zoovelcn aan de kerk bleven han
gen, is eerder te verklaren uit materieele dan uit
geestelijke oorzaken. Maar het cultuur verschijn
sel der godsdienstloosheid donkt dc kerk aan zich
zelve en allerminst aan de partij die zich op de
bres stelde voor de door de kerk verwaarloosde
massa.
Het is mijn vaste overtuiging1 dat de gods
dienstloosheid haar beste(?) tijd heeft gehad,
dank zij het cultiseerend socialisme, die het der
massa weer mogelijk zal maken zich op haar
levensplan te stellen.
U beleefd dankend,
J. H.
Hoewel het geen gewoonte is ingezonden
stukken naar aanleiding van verslagen van le
zingen op te nemen, hebben wij gemeend in dit
geval' plaatsing niet te mogen weigeren, daar
het een bespreking geldt van een groot maat
schappelijk en geestelijk verschijnsel van onzen
tijd.
Red. A. D.
S-038S®3S?Si
Reclame.
n
G. SA&BACfX. Cofflenr-CoiffensÊ,
5 h-eehtspliew""1 5 a.
Sjtcefafl rfnrboi).
Burgerlijke Stand,
u n 18 November 1915.
GEBOREN: Johannes, z. v. Marinus Groe-
tewoud en Johanna Mathilda Dirkse. Een
buiten huwelijk geboren kind van het vr. ge
slacht. Gerardus, z. v. Jacobus Wilhelmus
v— Diest en Carolina Johanna van der Hei
den.
ONDERTROUWD: Albertus de Vrije en
Geertruida Heining. Simon van der Wonde
en Anna Francisca Justina Kortes.
TeSefonisch Weekbericht.
Na in den moreen van
IS November lf5*.
Medegedeeld door kek Eon Eed Mei
Instituut te de Bit*
Hoogst stand 770.5 te Christiar.sund;
laagste stand 757.8 te Neufahnvasser
Vrwachting tot den avond van 19 Nov.:
Zwakke tot matige winden uit Noordelijke
richtingen, gedeeltelijk bewolkt, weinig of
geen neersla:r, kans op nachtvorst, vooral
in het Oosten. Overdag kouder in het Zui
den.
Fietslantaarn aansteken 4.31.
ZEN VU ARTS,
R.K. of lib. Ilerv. Op buitenplaats nabij Huis
ter Heide in kloin gezin, 2 Dames. Boerenmeisje
of Wed. komt ook in aanmerking. Br. No. 1107.
Bureau Amersf. Dagblad.
Br. No. 1112, Bureau Amersf. Dagblad.
Eon ruime, gezellige
aangeboden. Rustige netto stand. Brieven ónder
No. 1111. bureau Amorf. Dagblad.
pari. kapitaal gevraacd voor
te hjpotheek. Zeer ruime over
waarde. Rente 5 9/0. Geen iusschenper-
sonen.
Brieven leiter W. M. Bureau van dit blad.
U tl opnemen oan ingezonden stuk leen be tee kont
geenszins dat de Redactie met den inhoud
instemt.
Be cop ie wordt aan den inzender niét
teruggegeven.
GODSDIENSTLOOSHE'D ALS CULTUUR
VERSCHIJNSEL.
Mijnheer de Redacteur,
„Met belangstelling zag ik uw verslag over de
lezing van dr. van Mourik Broekman tegemoet
over bovenstaand onderwerp. Met teleurstelling
legde is het gelezene terzijde. Mijn verwachting
was tc hoog gespannen of, wat ook niet onmo
gelijk is. ik dacht dc geestesrichting die een
verklarende definitie van dit cultuurverschijn
sel zou geven anders dun die van dr. M. B.
Ais zoovelcn vóór hem, is deze dokter niet in
gegaan tot zichzclve, heeft hij zich zóó binnen
de enge kerkmuren ingesloten, dat hij onkerksch-
heid der socialisten op écn lijn heeft gesteld met
godsdiênstloosheid. Immers „Het Socialisme
richt zich ni alleen tegen kerken, maar het
sióat een algeheelen omkeer van wijsgeerigc
stelsels voor, waarvan het noodzakelijk gevolg is
godsdienstlooshr l j", aides dr. M. B. .Een con
clusie geheel onjuist gebouwd, tengevolge van
èen logischer», onuerbouw dezer stelling. Dat ver
vreemding di r massa tegenover het kerkelijk
leven beslaat, is een feit, maar onwaar is dat
het socialisme zich richt tegen kerken, wel te
gen de werkloosheid der kerken op sociaal ge
bied. Dat het zielelevcn der massa, en de wijs
begeerte van het leven der individuen geen scha
kel z.ou zijn in de keten van het wereldbewegen,
geen socialist die het ontkent. Onze wijsbegeerte
leert dat ei voortdurende wisselwerking is tus-
schen de ethische en stoffelijke voorwaarden die
het leven behecrschen terwijl dc kerk zich spe
nend aan c\ sociual gevoel hoogste..s een feurf<
(Mr. S. G. VAN WELDER EN baron
RENGERS).
Kortegracht 11. Tel. 176.
Telegramadres „Wisselkantoor".
Assurantiën. Inoasseering \an Wissels
Credieten. en Quitantiën.
Coupons. Vreemd geld.
Deposito's. Wissels op Binnon- en
Effecten. Buitenland.
Verhuurt loketten in zijn daarvoor spe
ciaal gebouwde kluis (Safe Deposit) vol
gens tariof, op aanvrage verkiijgbanr to
zijnen kantore.
R
AMERSFÖ0RTSC8E VEREENIGING TÜT
BESTRIJDING DER
TUBERCULOSE.
81UÜ
Kei» ruime l&ctizc
Uirecbtschestraat 18
AMERSFOORT
Vertegenwoordiger vnn
N!E1\5U
voor dc treèk v ia il t/m. 37 Xov.
ZON DIG 31.
Blinde Vinken. Snijboonon. Chocoladevla
m/Schuimpjes.
Witteboonensoop.
.1114 VD1G 33.
Varkenslappen. Raapjes. Rijstebrij.
Kerrysoep.
33.
Runderbraadst.uk. Andijvie. Beschuit
m/Besaensap.
Groene erwtensoep.
UrOl7X8I>lG 34.
Kalfsgehakt. Witto boonen m/zure saus.
Pereji.
Groentesoep.
MXDRRDAl! 35.
Klapstuk. Hutspot. Appelmoes.
Verraicellisoep.
VRIJDAG 3tt.
Baklappen (desv. visoh). Worteltjes Moccavla.
Witteboononsoep.
ZATERDAG 37.
Haché. Roode kool. Drie in de Pan.
Macaronisoep.
Indien men lijst iuplaats van aardappelen
verkiest, dan op de bon invullen.
De Directrice behoudt zich het recht voor
liet menu, zoo noodig, to wijzigen.
Den Leden wordt verzocht de bons op
tijd in te zenden, dat is den dag vóór dien,
waarop men het eten verlangt, vóór 12 uur.
Te laat ingekomen bons kunnen niet meer
aangenomen worden.
Soep verkrijgbaar AIO et. p. portie.
ANTH. C. VAM Et? UREN,
Araheaiseh»lr»at No. 3T.
Dagelijks vorsc!: verkrijgbaar:
1 LETTERBANKET
il III) cent per ponil.
ST. M6COLAAS
m
-00 cent por pond.
m
Langeslraaf.68, overdoKrommestraat
mi\)M V. TAPIJTEH Ell SEDDEN
T-cf-4' Heli nu gerij en Sfoüeentcrij.
tïatnisscntabrick.
Bijzondere aanbiedingDIVAN'S,
P4 gegarandeerd goed werk,
f li—18-23—25.
DlvRnkEeeilen. f 7.50 en hoogor.
Amersfoort, Baarrt, Eussum.
Kernen gelden O deposito tegen efleetenoiiderpnud
Openen rekening-courant snot renteTcrgoedlng
lioopen en verkoopen vreemde wissels en eonpons
Verleeneii handels-ere diet en
19—25 NOVEMBER,
MEESTF.RWERK van den be-
SLECHTS 3 DAGEN.
/uilen vrij vertoonen liet groote
roemden seïirijver
Groot knnstbcelil in 7 afd. en ter lengte van 3000 meter. In deze
lilm zien wij wonderbare tooneelen, liet hoogste spel Is In deze
Ülni bereikt. Zie verdere reclame en beschrijving dezer film. welke
gratis op aanvrage wordt verstrekt.
Zaterdag- en Woensdagmêddig 2 uur
van wetenswaardigheden bevat onze
geïllustreerde prijscourant van:
„Gloria" Vulkachels
niet
„Kanaal-systeem" bekleediny
en
volgens Amerikaansche conslriiclio
Vraagt haar eens aan bij uw Ka
chel-leverancier dio U haar gaarne
gratis vevstrekt. Let bij hot
koopen vooral op ons gedeponeerd
ragB fabrieksmerk.
Adres voor den handel:
P! JOH. H. VAN DER MEIDEN,
natuurlijk tafeSwatei*.
per ttesch 20 cut., 1 liter inhoud
Stoovestraat 12, Teleph. no. 29
Vraag steeds onze gnnstlg bekende
BoterSelters en Letterbanket, 90 ets per pond.
Electr. Luxe Brood- en Ban <etbakkerij
„D£ GULDEN SfCREMftflR",
H. KCN1NGI ZOMEN,
Arrshemsche straat 24. Telefoon 91
BORSTPLAAT in alle kleuren en smaken.
Zeer fijne St. NiCOLAAS, 30, 43 en @0 cents.
- ELECTR. BROOD-, KOEK- EN BESCMUITBAKKERIJ. -
Naar de nieuwste eischen ingericht. -• Prima grondstoffen
Premietrekkinyen volgens aanwijzing dsr Nederlar.dscbe Staatsloterij
f 2.50, f 5.-, f IC.-, f 20.—, 1 25
Volgestort (Wettig geoorloofd)
Verkrijgbaar a. b. Foofdkzntoor Wijnhaven 15 RotierSamen hii 3.8. Agenten
Wilt F steeds bet nieuwste op
liet gebied van HEEREX MODK-
ARTIKELEN, HOEDE N,
PETTEN en UNIFORMPETTEN,
bezoek dun eerst
03
Lm
g ca
5 <02
6 tS)
O
Groote Sortceritiï:
Zegel-, Fantasie- en Kinderringen.
Blouse-, Ilok- on Dasspelden.
Broches, Knopjes, Armbanden.
Beursjes on ITandtassclien.
Flacons, Medaillons. Bonbonn "res.
Colliers, Vingerhoeden.
Dames- en Heeron-IIorlogckellingon.
Servetbanden, Portretlijstjes,
Lopoltjes.
Potloodon, Cachetten, Manchelkiioopen
Sigaren- en Sigarettenpijpjes
en Kokers.
Hoi loge?, Klokken, "NVekkers.
Pendule garnituren in marmer, geel
koper en brons, eiken- en notenhout.
Nikkel- en Fantasie Wokkers.
Horloges voor Dames en Heeren, in
goud, niellé, zilver en nikkel.
Polo Hoi loges voor Dames en Heeren.
Horloge-Armbanden in leer, zilver,
doublé, alpaca
—s
eo*
O
CD
A3
S3*
EST
3
S)
O
CD
A>
fX>
VT5
—s
t=3
ca
2!
co
co
5
O
IS
eu
csz
co
CD
3*
CS.
teil bate van bet BOUWFÖSDS en
Vt-ijdag 9 November, inAEiciïia-
lo gedeelte TOOJÏFEI.STDK.
opgevoerd door Belgische studo ten.
2o gedeelte JJ1NSEN (Duncan en Dalcroze),
uitgevoerd door de Dames VAN DER PAS,
piano begeleiding door den neer MARIU8
KERREBI.TN, uit 's-Gravenhnge.
nczoeK «iku eersi v.-
waar U togen zeer scherpen prijs j wnwwig] -
Kaartverkoop bij de boekhandelaren
KRAMER on VALKHOFFle Rang 1 J.
2e R ing f 0.50; gereserveerdo plaatsen met
progr imnvi t J.o
Annvuug HALF acht.
waar D togen zeer scherpen prijs
soliede kwaiiteiteu oritrangt.
Mij beleefd iai Uwe gunst aan-
bevelend.
Firma AARTS,
Langestraai 95,
bock Niëoivstraat. Amersfoort.
GROENTEN IN BLIK
(iv. aowursisTiisA.VTMK a-
GROENTEN !N GLAS
IHOLUKDU.)
Hij 13 blik exlm Uorliti;:.
Doei thans uwe inkoopen.
Verkrijgbaar t>ij J. VAN GENDKKI5.V,
TeEepli. 104. Arbbemscbcstr. 35.
Zen dl ia we Dngblnilcii na le
zing portvrij s»an
De bibliotheek voor de
geïnterneerden,
Stamp vult Zclsl.
ï0%T Geheel herzien er» verbeterd in veiröand met
Samsogcsteid door R. GROENVELD, Chef der Afrt. Bevolking en Eurgsrlijksn
KI. Haag No. 6.
Prijs voor nbomié's tsui liet Amersfoort sell Owgblail I
Xicl-ahonïió's t 1.35
De ondergeteekende-
ab'inné
van het Amersfoortseh Dag-
exem-
nir( abonn
blad wensel)t in de maand Januari te ontvangen
plarei) van bovengemeld Adres- en Jaarboek.
Naam
Straat en huisnummer:
N.C. Meu Relieve dezen Hou (liefst met «enigen spoed) te zenden aan «lo
Scooiurfrtakherij ..«!e 53emlan«ïer", Kleine H:uig 6.
|j 'jAj die reeds op de lijst tcekenden, behoeven tlezen boa niet in tc zciitUa.
