"binnenland.
Verspreids Berichten
Berichten.
\l
Petersburg, 2 4 Jen. (Tel.-egent-
irhap.)
Bij de vervolging van den vijand namen
Jrij meer dan 300 Askari's gevangen en
irerme esterden een artilleriekonvooi. Onze
Wtillèrie bombardeerde wederom de forten
yan Erzeroem. In de streek van Meliazghert
sloegen wij op verscheidene plaatsen deta
chementen Koerden, gesteund door infante
rie.
honden, 2 4 'Jon. (R.) De opperbevel
hebber van de troepen in Mesopotamië be
richt, dat den 22en voor eenige uren een
'.wapenstilstand werd gesloten om de gewon
den weg te halen en de dooden te begraven.
Gedurende de laatste 48 uren is het water
van de Tigris zeven voet gestegen bij Kut
en 2 A voet bij Amara, waardoor alle troe
penbewegingen op het land onmogelijk wor
den gemaakt.
Generaal Townshend bericht, dat hij vol
doende voorraden heeft. Zijne troepen zijn
verder niet in gevecht geweest.
Petersburg, 23 Jan. (Tel.-agent
schap). Communiqué van den grooten gene-
ralen staf.
Ten zuidoosten van Hameden trachtte de
vijand vooruit te rukken naar den pas van
Kandelian; maar hij werd teruggeslagen.
Onze troepen bezetten de stad Sultanabad.
De Duitsche consul in die stad en de af-
deelingen, die hij had gevormd uit de Per
zische bevolking, vluchtten.
Londen, 24 Jan. (R.) Bij de operatiën
In Egypte viel eene strijdmacht onder gene
raal Wallace een Senoessi-kamp aan. De vij
andelijke strijdmacht werd verstrooid en het
kamp in brand gestoken. Bijzonderheden
werden niet gemeld.
Londen, 24Jan. (R.) In het Lagerhuis
Heelde de onder-staatssecretaris Tennant
mede, dat, na verschillende kleinere opera
lies, onze troepen op den 21sten j.l. Langi-
'do, in Dultsch-Oost-Afrika, bezet hebben,
zonder daarbij op eenig belangrijke tegen
stand te stuiten; hevige regens bemoeilijk
ten echter den voortgang der operatiën.
Weenen, 24Jan. (W. B.) De Oosten-
Irijksch-Hongaarsche regeering heeft den ge
zant der Vereenigde Staten kennis gegeven,
'dat geen O.-H. duikboot bij den ondergang
.van de Persia betrokken is geweest.
B e rI ij n, 2 4 Jan. (K. N.) Uit Stockholm
wordt aan het Wiener Journal geseind, dat
tengevolge van Engeland's bedreiging om
'de blokkade voor neutrale landen te ver
scherpen, begin Februari te Stockholm een
conferentie zal plaats hebben van de mi
nisters van buitenlandsche ïaken der drie
6candlnavische staten, om een besluit te
nemen over tegenmaatregelen.
N e w-Y o rk, 2 4 Jan. (R.) De Associated
Press bericht uit Washington: Amerika heeft
bezwaar kenbaar gemaakt wegens de toepas
sing van de Engelsche wet op den handel
met den vijand, omdat daardoor de Ameri-
kaansche handel benadeeld wordt.
Londen, 24 Jan. (R.) Het lagerhuis
heeft het dienstplichtontwerp in derde lezing
eangenomen mei 383 tegen 36 stemmen.
Londen, 23 Jan. (R.) De nationale
3 okw erkers vereeniging, een van de machtig
ste werkmansvakvereenigingen in Engeland,
tal in eene Woensdag te houden vergade
ring eene motie behandelen, die uitspreekt,
dat, ofschoon de vereeniging zich verzet te
gen alle stelsels van duurzaam militarisme,
zij de tegenwoordige actie van de Britsche
regeering gerechtvaardigd acht door den te-
genwoordigen oorlog.
L o n d e n, 2 4 J a n. (R.) Er zijn tooneelen
yr wanorde voorgekomen op eene vergade
ring te Bishopsgate (Londen), waar de be
leende pacifist Roden Boxtun als spreker was
e Higd. In plaats van een besluit te
nemen om aan te dringen op den vrede, nam
de vergadering onder sympathiebetuigingen
yoor de vloot en de mannen in de loop-
jgr.-ven eene motie aan, dat geene vrede
m ?t worden gesloten, zoolang niet het Duit
sche lilitaire stelsel is vernietigd.
Zweden.
Stockholm, 24 Jan. (W. B.) De rijks
dag heeft twaalf leden gekozen voor de ge
heime commissie. De rechterzijde koos vier
leden uit de Eerste Kamer, waaronder Try-
ger en Kjellen, en twee leden uit de Tweede
Kamer, waaronder Lindeman. De vrijzinnige
partij koos uit de Eerste Kamer twee le
den, waaronder de oud-minister Petersen, en
uit de Tweede Kamer een, namelijk prof.
Eilen uit Upsala. De sociaal-democratische
groep koos uit de Tweede Kamer drie leden,
waaronder Branting.
Weenen, 24 Jan. (W. B.) De gewezen
Rurneensche minister-pres! 'ent Carp is hier
aangekomen.
Victor v onPodbielsk i. f
Victor von Podbielski, gepensionneerd ge
neraal, oud directeur-generaal van den Duit-
schen rijkspostdienst, doch vooral bekend
door zijn ministerschap van landbouw, is op
72-jarigen leeftijd overleden.
Staten-Ueneraal.
TWEEDE KAMER.
Herziening van post-, en telegraaf-
en telefoontarieven.
Een wetsontwerp is ingediend tot wijziging
van de Wet op de brievenpostenj en van de Wet
betreffende den postpakkettendienst.
De strekking van dit wetsontwerp blijkt uit
h-geen wij hieronder laten volgen, ontleend aan
de Memorie van Toelichting
De hooge eischen, welke in verband met de
buitengewone omstandigheden aan de Schatkist
worden gesteld, hebben den minister van Water
staat aanleiding gegeven te onderzoeken op wel
ke wiiz« door herziening van post-, telegraaf-
en telefoontarieven vermeerdering van inkomsten
is te bereiken cn zulks zoowel om een hooger
batig saldo van het Staatsbedrijf te verkrijgen,
als ook, om noodzakelijke verbeteringen van den
dienst en von de bezoldiging van het personeel
te kunnen laten doorgaan.
Zooals uit de volgende voorstellen blijkt, ligt
het in de bedoeling de tarieven van het Staats
bedrijf slechts zoodanig te wijzigen, dat geen
drukkende lasten voor het publiek in het leven
worden geroepen. De meest toegepaste tarieven
voor brieven en drukwerken behooren dan ook
ongewijzigd te worden gelaten.
De herziening betreft
1. het port der brieven van hooger gewicht dan
100 gram;
2. de briefkaarten;
3. liet port der drukwerken van hooger ge
wicht dan 500 gram;
4. het recht verschuldigd voor de invordering
van gelden op quitantiën;
5. het port der postpaketten;
6. den prijs der adreskaarten en douanever
klaringen
7. het telegramtarief
8. het telefoontarief
Brieven.
Het komt niet aanbevelenswaardig voor het
port der brieven van het meest voorkomend ge
wicht te verhoogen. Alleen voor brieven van
hooger gewicht dan TOO gram zou meer te vor
deren zijn in dier voege, dat de tariefschaaj
wordt
tot 20 gram 5 cent,
boven 20 tot en met 100 gram 10 cent,
verder voor elke 100 gram 5 cent.
Voor de brieven, te bestellen binnen den kring
van het post- of hulppostkantoor, waarin die ter
post zijn bezorgd, zou het tarief kunnen luiden:
tot 20 gram 3 cent,
boven 20 tot cn met 100 gram 6 cent,
verder voor elke 100 gTam 3 cent,
waarmede dus ook voor brieven, zwaarder dan
200 gram het z.g. locaalport zou worden inge
voerd.
Een ecnigszins nauwkeurige raming van de
hoogere opbrengst kan niet worden gegeven,
wijl geen. gegevens bestaan omtrent brieven naar
het gewicht. Aangenomen kan echter worden, dat
van het totaal aantal der brieven tusschen de 85
en 90 pCt. een gewicht van 20 gram niet over
treft en dat van de overblijvende 10 6 15 pCt.
slechts een klein gedeelte zwaarder is dan 100
gram (voor welk gedeelte alleen het hoogere ta
rief zou gelden) en dan wordt, gezien het totaal
aantal brieven, pl.m. 120 millioen per jaar, een
bate becijferd van pl.m. 150.000.
Briefka arten.
Het port der briefkaarten bedraagt thans 21A
cent. resp. (locaalverkeer) ÏA cent; voor het for
mulier wordt A cent in rekening gebracht. Naar
het oordeel van den minister zou dit port zon
der bezwaar tot 3, resp. 2 cent, kunnen worden
verhoogd, daarentegen het formulier kosteloos
kunnen worden verstrekt.
Door de postadministratie zal dan, evenals tot
dusver, voor een briefkaart 5, resp. 2 cent, wor
den geheven.
Er worden thans pl.m. 90 millioen briefkaar
ten verzonden, waarvan het formulier niet door
de post wordt geleverd. Vermits de kosten van
dit formulier lager zijn dan A cent per stuk, kan
door de voorgestelde wijziging een belangrijke
bate worden verkregen".
De maatregel zal met zich brengen, dat het
formulier voor briefkaarten in het internationaal
verkeer mede kosteloos verkrijgbaar is te stellen.
De hoogere opbrengst wordt op pl.m.
250-000 geraamd.
Drukwerken.
Het tarief voor drukwerken bedraagt tot een
gewicht van 500 gram, 1 cent per 50 gram;
voor de volgende 500 gram, 2% cent per 250
gram; daarna 2 A cent per 1000 gram. De ver
laging in het tarief voor de hoogere gewichten
zou kunnen vervallen en het tarief eenvoudig
zijn vast te stellen op: T cent per 50 gram, of
gedeelte van 50 gram.
Waar geen gegevens bestaan omtrent het
aantal der drukwerken naar het gewicht, kan
een raming van de te verkrijgen bate niet wor
den gegeven.
Quitantiën.
Voor de bemoeiingen, welke de postadmi
nistratie verricht voor het invorderen van qui
tantiën, wordt naar evenredigheid een te kleine
vergoeding ontvangen en het is daarom billijk
te achten, dat bij dit onderdeel van den dienst
naar eenige verhooging van inkomsten wordt
gestreefd.
Het vaste recht van 5 cent, hetwelk bij voor
uitbetaling is verschuldigd bij het ter invorde
ring aanbieden van een quitantie, zou naar de
meening van den minister onveranderd zijn te
laten voor quitantiën tot kleine bedragen. Voor
die boven 25 ongeveer 10 pCt. van het
totaal-aantal ware dit recht op 10 cent te
stellen.
Het wordt voorts billijk geacht een kleine
vergoeding te vorderen voor de tweede aanbie
ding van quitantiën, hetgeen tot dusver koste
loos geschiedt, en hiervoor een recht van 5 cent
te heffen.
Ten slotte ligt het in de bedoeling wijziging
te brengen in de toepassing van het bepaalde
In het 2e lid van art. 19 der Postwet Thans
wordt het recht berekend naar het totaal in
gevorderd op één borderel, ongeacht hoeveel
kantoren bij de inning der quitantiën van dit
borderel zijn betrokken geweest; juister, d. w. z.
meer overeenkomstig de te verrichten be
moeiingen, is het, dit recht te berekenen over
het totaal bedrag ingevorderd door eenzelfde
kantoor. Daardoor zal een regeling worden ge
schapen overeenkomende met die, geldend in
het internationaal verkeer en in vele andere
landen.
De uit den quitantie-dienst te winnen hoogere
opbrengst bij invoering van de vorengenoemde
wijzigingen, worden op pl. m. 250,000 ge
raamd.
Postpakketten.
De sub 5 bedoelde herziening betreffende hel
port der postpakketten, brengt met zich eene
wijziging van art. 2 der wet van 21 Juni 1881
("Staatsblad no. 70) tot inrichting van een dienst
ter verzending met de post van pakketten, een
gewicht van 5 kilogram niet te boven gaande.
Het is hoogst gewenscht te achten meer even
wicht te brengen tusschen de ontvangsten en
uilgaven voor den dienst der pakketpost, welke
tot dusver mei groot verlies heeft gewerkt.
Het port voor elk pakket zou mot 5 cent zijn
ti* verhoogen en het tarief das zijn vast te stel
len op
20 cent voor een pakket tot een gewicht van
1 K.G.;
25 boven 1 tot 3 K.G.;
30 boven S tot 5 K.G.
Waar Jaarlijks 6 7 millioen postpakketten
worden verzonden, ken, zelfs als men a*nne«mt.
dat van de verhooging van het tarief teruggang
fn hel verkeer te verwachten is, een bate van
pl. m. r 200,000 worden geraamd.
Het ligt voorts in het voornemen over te gaan
lot een verhooging van het recht, verschuldigd
wegens de bemoeiingen met het inklaren en
vrijmaken van uit het buitenland ontvangen pak
ketten, van 5 tot 10 cent, waardoor een meer
billijke vergoeding voor de vrij omvangrijke
bemoeiingen zal worden ontvangen. Van dezen
maatregel kon een hoogere opbrengtt ven pl.m.
f 65,000 worden verwacht.
Adreskaarten, telegram- en
telefoontarief.
Komende tot de sub 6, 7 en 8 genoemde on
derwerpen, waarvoor wijziging van eenige wets
bepaling niet vereischt wordt, brengt de minis
ter onder de aandacht, dat het de bedoeling is
den prijs der adreskaarten en douane-verklarin
gen, welke thans 1 cent bedraagt, mede in ver
band met de Kooge popierprijzen, te bepalen
op a cent, waardoor ter zake pl.m. f 22,000 per
jaar méér dan thans zal worden ontvangen, en
den prijs van elk binnenlandsche telegram en
elk interlocaal telefoongesprek met 5 cent te
verhoogen en bovendien het tarief voor drin
gende telegrammen te bepalen op 3 maal het
gewone tarief, waardoor, naar wordt geroemd,
uit de verkreersciifers, uit den telegraafdienst
pi.m. f 150,000 en uit den telefoondienst pl.m.
f 400,000 meer zal worden gewonnen.
De hoogere opbrengst is derhalve in totaal te
ramen op pl.m. 11 millioen.
De Staatscourant van Dinsdag 25 Ja
nuari bevat o. m. de volgende Kon. beslui
ten:
benoemd tot leeraar in de Fransche taai
en letterkunde aan de cadettenschool J. B.
Tielrooij, thans tijdelijk;
benoemd tot le luitenant bij het vrijwil
lig automobielkorps de 2e luitenant G. Blom,
van het korps.
De Minister van marine, kapi
tein ter zee Rambonnet, is heden van zijn
kort binnenlandsch verlof teruggekeerd en
heeft zijn werkzaamheden hervat.
Naar de N. R. Ct. verneemt, wordt de
vice-admiraal F. Pinke, commandant van de
zeemacht in Ned.-Indië, in den loop van den
a.s. zomer hier te lande terugverwacht.
B e v r e d i g i n g s c o m m 1 s s 1 e
op onderwijsgebied. Verwacht
wordt, dat de eerstvolgende vergadering van
de bevredigingscommissie op onderwijsge
bied, wier bijeenkomsten sedert de jongste
vergadering in het einde van 1915, wegens
de ongesteldheid van haren voorzitter, dr.
Bos, nog niet hervat konden worden, thans
in het begin van Februari e.k. zal plaats
hebben.
Belasting op kunstwer
ken. Het bestuur van de Maatschappij
„Arti et Amicitiae" te Amsterdam heeft een
request ingediend bij de Tweede Kamer,
waarin met den meesten aandrang verzocht
wordt aan het tot stand komen van de voor
gestelde wijziging van art. 17 paragraaf 2
le lid, voor zoover deze wijziging betreft
schilderijen, beelden en prenten, de mede
werking niet te verleenen.
Bijzondere verloven. Met be
trekking tot het verleenen van „bijzondere
verloven" is thans nader bepaald, dat op ad
vies van den hoofdintendant ook indien het
betreft verloven voor personeel om te wor
den werkzaam gesteld bij fabrikanten enz.
aan wie leveringen van kleeding, uitrusting
en van andeie legerbehoeften zijn opgedra
gen, kan worden afgeweken van de bepaling,
dat bijzondere verloven slechts kunnen wor
den verleend zoolang de daaruit voort
vloeiende afwezigheid niet stijgt boven 10
van de effectieve sterkte van het onderdeel
waartoe de betrokken militair behoort.
NedeHan4 en de oorlog#
Staat van beleg.
Met ingang van 26 Januari zijn in staat
van beleg verklaard de volgende gemeenten
of gedeelten van gemeenten: in Overijssel:
Goor, Markelo en Rijssen; in Gelderland:
Appeltern, Arnhem (alleen voor zoover be
treft het terrein ingenomen door het sta
tionsemplacement van de Mij. tot Exploi
tatie van Staatsspoorwegen), Dreumel, Dru-
ten, Horssen, Laren, voor zoover niet reeds
in staat van beleg verklaard, en Wamel; in
Noord-BrabantDinteloord Prinsland
Nieuw-Vossemeer en Steenbergen en
Kruisland.
Engeland en onze brievenmalen.
Naar het Hbld. verneemt, is niet alleen
de geheele mail, waaronder ook Nederland-
sche postzakken, van de Noordam te
Falmouth achtergebleven, maar ook van de
Rotterdam Is de post thans in Enge
land vastgehouden. Beide schepen zijn uit
gaande booten. Naar aanleiding van deze
aanhouding van de Nederlandsche mail,
hebben verschillende firma's besloten, met
de laatste boot der Holland-Amerika-lijn nu
geen poststukken te verzenden.
De levensmiddelen-voorziening.
Men meldt, dat door leden van verschil
lende organisaties betreffende den handel in
graan, meel- en peulvruchten hun besturen
zijn uitgenoodigd tot het beleggen van een
ledenvergadering, teneinde voor te stellen
tot de regeering het verzoek te richten een
enquête in te stellen betreffende den Ne-
derlandschen handel in graan, meelsoorten,
zaden en peulvruchten, sinds Augustus 1914.
Zonder eenig oordeel te geven omtrent de
juistheid of rechtmatigheid der verschillende
getroffen maatregelen en handelingen wen-
schen de verzoekers op deze wi jze zoowel te
genover het buitenland als tegenover de con
sumenten hier te lande, dat die In het volle
licht geplaatst worden, hetgeen zoowel een
landsbelang is als van den solkten han
del.
Steenkolen.
Naar wij vernemen heeft de 'direc
teur van de Rijkskolendistributie, ten einde
voor het aanstaand contractjaar tot eene
doelmatige distributie van kolen hier te lan
de te kunnen gereken, aan alle hem beken
de industrieele afnemers met een jaarbe
hoefte van minstens 500 ton steenkolen,
steenkoolbriketten en (of) mijncokes ver
zocht, hem zoo spoedig mogelijk de noodige
gegevens in verband met de in genoemd
tijdvak benoodigde hoeveelheden te ver
schaffen.
Ten einde echter alle Industrieën met
bovenvermeld minimum-verbruik in de ge
legenheid te stellen, hunne wenschen te dien
opzichte aan hem kenbaar te maken, heeft
hij alle zoodanige afnemers, die nog geene
circulaire mochten hebben ontvangen, bij
oproeping in de dagbladen uitgenoodigd,
daarvan omgaand mededeeling te doen aan
zijn bureau te 's Gravenhage, Javastraat 44.
De vorige week werden via IJmuiden door
3 stoomschepen uit Engelsche en Schotsche
havens ingevoerd 1,885,900 Kg. steenkolen.
De daoraanvoorafgaande week bedroeg deze
hoeveelheid 6,587)000 Kg. met 7 stoom
schepen.
Hulpaalmoezeniers bij het
leger.
Men vestigt er de aandacht op, dat het
bericht, dat bij Koninklijk besluit de minis
ter van Oorlog gemachtigd is 24 hulpaal
moezeniers aan te stellen reeds verschei
dene weken oud is. De hulpaalmoezeniers
zijn reeds lang benoemd en hunne benoe
ming is in de Staatscourant verschenen.
De maatregel is reeds In uitvoering.
Men deelt ons dit mede, opdat niet de
verkeerde meening post kan vatten, dat er
binnenkort wederom hulpaalmoezeniers
zullen worden benoemd.
De hu i d e n-qu a es 11 e
Ter aanvulling van een bericht In de Echo
voor het Zuiden, dat de mogelijkheid be
staat, dat 50.000 van de 1OO.OO0 club
huiden, verkocht aan den Nederlandschen
Bond van Lederfabrikanten, naar Engeland
zullen gaan en de overige naar Amerika, een
en ander onder voorwaarde van terugleve
ring van exotische huiden en de benoodigde
looistoffen geregeld blijven aankomen, nog
50.000 huiden op dezelfde wijze naar Ame
rika zullen worden geëxporteerd en daarna
wellicht nog een vierde hoeveelheid van
50.000 huiden naar Amerika of naar Enge
land.
Soda en salpeter. De glasfa
briek Leerdam te Leerdam heeft een partij
soda ontvangen en kon daardoor fn de vo
rige week het bedrijf weer hervatten. Om
dat echter de toekomst zich ten opzichte van
den soda-aanvoer niet rooskleurig Iaat aan
zien, werd besloten één glasoven, die reeds
in December werd gedoofd, nog niet aan te
steken. Het werk werd zoodanig geregeld,
dat niemand werkloos is.
Zaterdag dreigde door gebrek aan salpe
ter weer gedeeltelijk stilstand van ''het be
drijf. De kunstmestcommissie echter ver
schafte nog juist bijtijds een klein partijtje,
waarmee de fabriek zich eenige weken kan
redden. N. R. Ct.
Duurtetoeslag rijksamb-
t e n a r e n.
Zaterdag heeft het comité van uitvoering
der samenwerkende rijks-ambtenaren- en
beambten-organisaties, vertegenwoordigende
ongeveer 13,000 leden, een particuliere
audiëntie bij den tijdelijken voorzitter van
den ministerraad gehad, in verband met den
duurtetoeslag.
De minister zeide toe, dat hij zal nagaan,
hoeveel de kosten zouden bedragen bij in
williging van het verzoek van het comité, dat
aan de lagere ambtenaren en beambten in
rijksdienst een tijdelijke bijslag worde ver
leend, in dier voege, dat daarvoor in aanmer
king komen de inkomens tot en met 1500,
echter met dien verstande, dat over een be
drag van tot ten hoogste 1000 een bijslag
worde verleend van 10 pet., onder bepaling,
dat de te verleenen bijslag niet zal mogen
dalen beneden een gemiddeld meandelijksch
bedrag, berekend naar een jaarlijksche som
van 90.
M ij n e n g e v a a r.
Bij het onschadelijk maken van een aan
de Z.O.-kust van Texel aangespoelde mijn
is door de ontploffing ernstige schade aan
gericht aan den zeedijk bij de Oostkaap.
Geen carnaval.
De commandant van het veldleger, het mi
litair gezag uitoefenend in Noord-Brabant,
Limburg en Gelderland ten zuiden van den
Neder-Rijn, buiten het gebied der stellingen
en afzondelijke forten, alsmede in een ge
deelte der gemeente Rilland-Bath, heeft een
verordening vastgesteld, krachtens welke in
de in staat van beleg verklaarde gemeenten
van zijn gezaggebied, de openbare Carna
valsviering verboden is.
Achtei* de „Telegraaf'-oouliasen.
Men zendt ons het volgende verslag:
Door het bestuur der Journalisten-vereenl-
ging „De Amsterdamsche Pers" was Zater
dagavond j.l. een buitengewone, spoed-
eischende leden-vergadering belegd, ter be
handeling van het eenige punt der agenda
„Arbeidstoestanden aan de
T elegraa f". De vergadering was zeer
druk bezocht; ruim 40 Amsterdamsche Jour
nalisten van alle richtingen waren aanwezig.
De voorzitter, de heer J. W. Helmer, deel
de in zijn openingswoord, mede, dat deze ver
gadering op initiatief van hem en den secre
taris, was belegd naar aanleiding van het
ontslaan, door de directie van het dagblad
„De Telegraaf", van een aantal collega's,
zonder dat daarvoor aannemelijke redenen
bestonden. Het bestuur achtte het noodzake
lijk, een dergelijke daad, die op de arbeids
verhoudingen in de journalistiek van buiten
gemeen slechten invloed kan zijn,
leden te bespreken.
Op verzoek der vergadering werfe
daartoe alleszins bevoegde personen eli t
eenzetting gegeven van de gebeurtenis serg
die aan dit ontslag voorafgingen.
Bij dit exposé werd vooropgesteld, dal;
ook blijkens de mededeeling van het hoofd
van „De Telegraaf", de heer F. W. J. Hol*
dert directeur is; doch dat de heer H. M. O»
Holdert, die de meerderheid der aandeeler
in eigendom heeft, de onderneming waartof
ook „De Courant behoort, beheerscht eiï
telkens weer in den gang van zaken, oo*
wat de redactie betreft, zelfstandig ingrijpf.
Dat ingrijpen geschiedde maar al te vaak op
een wijze die volkomen in strijd is met wal
men „rechtspositie" en „bestaanszekerheid"
pleegt te noemen
Om vaak nietige redenen werden journa
listen van algemeen erkende bekwaamheid
ontslagen. De heer H. M. C. Holdert plach^
als tegen een dergelijke wijze van doen be
zwaren werden ingebracht, te zeggen: „IK
neem het recht iemand te ontslaan,, ook als
z'n gezicht of z'n stem mij niet bevallen".
In de allerlaatste jaren was in dezen toe
stand verbetering gekomen, doordat de heer
H. M. C. Holdert buitenslands vertoefde.
Toen in Augustus 1914 de gToote oorlog
uitbrak, kwam genoemde heer Holdert uif
Parijs naar Nederland terug en begon zich'
onmiddellijk weer met de intieme aangele
genheden van directie en redactie van „De
Telegraaf" te bemoeien .In diezelfde maand
kwam ook naar Amsterdam de heer G. Si
mons, Berlijnsch correspondent van „De
Telegraaf". Deze was, naar de heer Holdert
indertijd verzekerde, vergezeld van twee
ambtenaren, werkzaam bij het Ministerie
van Buitenlandsche Zaken te Berlijn. De
heer Simons had tot opdracht deze beide
heeren bij de directie van.„De Telegraaf" te
introduceeren, met de bedoeling een voorstel
te doen tot het plaatsen van artikelen of me-
dedeelingen waarin het Duitsche standpunt
zou worden uiteengezet. De heer H. M. C.
Holdert verklaarde pro-Fransch te zijn en
wees dat voorstel, naar hij aan zijn omgeving
mededeelde, van de hand. Hij voegde daar
aan toe, dat hij van den heer Simons ver
langde, dat hij onmiddellijk zijn correspon'
dentenwerk te Berlijn zou hervatten.
In den zomer van 1915 kwam genoemde
heer Simons met vacantie weer te Amster
dam. De heer H. M. C. Holdert achtte het
noodzakelijk zijn reeds vroeger aan de re
dactie gegeven waarschuwing, dat de heer
Simons „onbetrouwbaar en gevaarlijk" was,
te herhalen. Sterker nog, de heer Holdert
vond het raadzaam zijn eigen Berlijnschen
correspondent door meerdere particuliere
detectives te laten volgen, omdat gevreesd
werd, dat hij naar Nederland was gekomen
om Duitsche belangen te behartigen. Na
eenige weken op deze wijze In Nederland
vertoefd te hebben, vertrok de heer Simons
weer naar de Duitsche hoofdstad, maar,
slechts voor korten tijd.
Begin October 1915 nJ. verscheen hij op
het redactie-bureau te Amsterdam, was gedu«
rende eenige dagen op de afdeeling tinan*
ciën werkzaam en trad toen, zonder dat da
hoofd-redacteur er in gekend werd, of aa*
de collega's daarvan mededeeling was ge.
daan, als Chef-Binnenland op. Het is moei»
lijk de verbazing te schetsen van de betrok»
ken journalisten, sinds jaren aan „De Tele»
graaf" verbonden, toen zij plotseling iemand
boven zich gesteld zagen, tegen wien zij nog
kort geleden door den eigenaar der krant
waren gewaarschuwd. Die verbazing sloeg
om in groote ongerustheid, toen de heer Si
mons ging ingrijpen in het werk van colle
ga's die tot dusver leidende functies vervul
den. Zoo werd o.a. den chef-verslaggever
aangezegd, dat hij voortaan buiten het ver
band der redactie voor de krant zijn repor
tage-werk moest blijven doen. Voor ieder,
die maar eenigszins van de organisatie eener
redactie op de hoogte is, stond dit gelijk met
een poging om voornoemden chef-verslag
gever te verwijderen .Deze weigerde dan oolc
pertinent op die wijze te werken, waarna de
heer Simons hem namens den heer H. M.
C. Holdert meedeelde, dót hij dan zich als
ontslagen kon beschouwen. Toen echter
verschillende collega's zich aan de zijde van
den chef-verslaggever schaarden en te ken
nen gaven met hem te zullen heengaan, werd
dit ontslag ingetrokken. Een der collega's,
die zich met den bedreigde homogeen had
verklaard, kreeg toen toch ontslag, hetwelk
echter later, na verschillende conferenties,
ook werd ingetrokken ,met dien verstande,
dat deze collega aan een andere afdeeling
van de redactie zou worden geplaatst. Deze
gebeurtenissen brachten echter weinig ver
betering in den inwendigen toestand. De
heer Simons verdeelde, zonder eenige erva
ring op dit gebied te bezitten, eigenmachtig
het werk, waarbij de hoofd-redacteur weer;
niet geraadpleegd werd. Jonge menscherv
werden belast met het belangrijke verslag-
geverswerk, terwijl de oude, geschoolde
krachten werden achter gesteld.
Ook in andere afdeelingen ontstonden
moeilijkheden. Zoo werd o.a. afdeeling finan*
ciën „gereorganiseerd d. w. z. 3 collega's
werden ontslagen.
In September 1915 vestigde „De Tete*
graaf" in eenige artikelen de aandacht op»
de smokkelarij aan onze landgrenzen. D*
heer H. M. C. Holdert ging zich daarna zeer
voor deze aangelegenheid interesseeren. Hi|
richtte, buiten de redactie van „De Tele-
graaf" om, in z'n particuliere woning, Lo*
manstraat 73 te Amsterdam, een Instelling
op, die ter vergadering kortheidshalve werd
genoemd: het anti-smokkelbureau. Aan dal
bureau, waaraan belangrijke sommen ten
koste gelegd zijn, werden personen verbon*
den buiten de journalistiek staande, die op
dracht kregen na te gaan, of en in welks
mate er een de Duitsche en Belgische gren
zen gesmokkeld werd.
Omtrent de „standing" dezer personen
