KOLONIËN.
^BfNNENLANPr"
PV »rlog de bevoegdheid zou bezitten. De
chtdienst zal nu onder het rechtstreek-
kuhe gezag van den minister van oorlog ge
plaatst worden.
Londen, 8Febr. (R.) Er wordt bericht,
^Bet de koning het parlement op 15 Februari
a.s. niet in persoon ral openen. Z. M. had
feich bepaald voorgenomen dat te doen, maar
is gezwicht voor het advies van de genees-
V.eeren, die het niet raadzaam achten, dat hij
"In het tegenwoordige stadium van zijn her-
V-°l deel zou nemen aan deze plechtigheid.
Sofia, 8 Febr. (Bulgaarsch agent
schap). De koning is gisterenavond, verge
zeld van minister-president Rodoslewow, den
opperbevelhebber Sjekow, den hofmaar
schalk Wawow en een klein militair gevolg,
naar het Duitsche groote hoofdkwartier ver-
li ukken om een bezoek te brengen aan kei
zer Wilhelm. Daarna zal de Oostenrijksche
legerbevelhebber, aartshertog Friedrich, een
bezoek ontvangen. Radoslav.ow en Sjekow
keer en dan naar Bulgarije terug, terwijl de
koning met gevolg zich naar Coburg begeeft.
Tijdens zijne afwezigheid wordt het regent-
bv ivij> gevoerd door den ministerraad.
P o r ij s, 8 Febr. (Havas.) Minister-pre-
B«dènt Briand en de minister van staat Bour
geois zullen morgen naar Italië vertrekken.
De pers kent aan dit bezoek eene groote be-
teekenis toe.
Melbourne, 8 Febr. (R.) Peorce, de
minister van landsverdediging, heeft mede
gedeeld, dat, terwijl Australië op zich geno-
«neen heeft 300,000 man naar het front te
eenden, het zeer wel mogelijk is dat de ver
wachting van Fischer, namelijk dat er wel
•350,000 gezonden kunnen worden, niet al
leen in vervulling zal gaan, maar zelfs over
troffen zal worden.
Kopenhagen, 8 Febr. (R.) Dr. Halv-
dariKoht, professor in de staatkundige ge
schiedenis aan het Noorweegsche Nobel-in-
stituüt en een van de bekwaamste Noorsche
geschiedkundigen, wiens sympathieën beslist
pro-Duiisch zijn, is te Christiania terugge
keerd na een langdurig verblijf in Duitsoh-
lend. Hij schrijft in het blad „Socialdemo-
kraten" een reeks merkwaardige artikelen,
waarin'hij den tegenwoordigen staat van de
apenbare meening in Duitschland behandelt.
Hij zegt, dat het geheele land naar vrede
e. ïkt, hetgeen echter niet op zwakheid wijst,
want allen zijn van meening, dat Duitsohland
veilig is. Zoo goed als het geheele land is
evenwel tot de conclusie gekomen, dat rijne
tegenstanders, vooral Engeland, niet verplet
terd kunnen worden. Het feit, dat Engeland
neg in het bezit is van al zijn grondgebied,
dat het tet land niet kan worden aangevallen
en minder door den oorlog wordt getroffen
dan Duitschland, dringt snel door tot het be-
van het geheele land. Bovendien erkent
men. dat Duitschland, ondanks zijne ontzag
lijke militaire kracht, nooit in staat zal zijn
een eindbeslissing te zijnen gunste te be
vechten.
Koht heeft met een groot aantal personen
uit alle standen over dit onderwerp gespro
ken en allen drukten dezelfde gevoelens uit
en waren den oorlog van harte moede.
Londen, 9 Febr. (R.) De correspon
dent van de Morning Post te Washington
bericht, dat hem gezegd werd, dat kolonel
House heeft vernomen, dat Duitschland be
reid is tot eene bespreking over vredes
voorwaarden, maar dat de geallieerden be
slist weigeren op het tegenwoordige tijdstip
over vrede te praten onder welken vorm ook.
Er is reden om tet gelooven, dat Duitsch
land verlangend is aan den oorlog een einde
te maken op den grondslag van den Status
quo ante bellum (den toestand vóór den
oorlog).
P a r ij s, 8 Febr. (R.) Kolonel House, de
bijzondere afgezant van den president der
Vereenigde Staten, is heden morgen uit Pa
rijs naar Londen vertrokken, waar hij eenige
dagen zal vertoeven.
Bern, 7 Febr. (Havas.) Naar aanleiding
van de steeds veelvuldiger wordende deser-
tiën in het Duitsche leger, is van het hoofd-
kwa»Fer een legerorder uitgegaan, waarin
gedreig wordt de namen van de deserteurs
in hunne gemeenten bekend te maken en
can hunne gezinnen elke ondersteuning te
onttrekken.
P a r ij s, 8 Febr. (Havas). Uit Sakxnikl
wordt gemeld, dat nog steeds Bulgaarsche
Boldaten desprteeren. Zij verklaren, dat het
Bulgaarsche leger slecht van levensmiddelen
•voorzien wordt. De Duitschers werken nog
aan de herstelling van de brug over de War-
da r en den tunnel van Demir Kapoe.
P a r ij s, 8 Febr. (R.) De Russische mi
nister van oorlog heeft in een interview
verklaard, dat de munitiekrisis, die verleden
jaar de Russische legers verlamde, nu nog
slechts eene booze herinnering is. De mi
nister vertoonde staten, die een verwonder
lijke ontwikkeling van den munitie-aanmaak
aantoonen. Rusland kan nu met volkomen
vertrouwen de toekomst tegemoet zien.
Als uitkomst van de eenige maanden ge
leden bevolen mobilisatie, beschikt Rusland
thans over eene blijvende reserve van an
derhalf millioen geoefende recruten en is
daardoor in staat de eenheden in het veld
gehéél voltallig te houden. In één woord bij
de verlenging van den oorlog nemen de
krachten van de geallieerden in sterkte toe,
terwijl die van de centrale mogendheden af
nemen. Achter de Entente staan de natuur
lijke hulpbronnen van de geheele wereld,
achter de legers van de centrale mogendhe
den zijn de hulpbronnen uitgeput.
L o n d e n 7 Febr. (R.) Sir Walter Run-
ciman, een aanzienlijke reeder, heeft heden
evond in eene vergadering in West Hartle
pool gezegd, dat er middelen moeten wor
den beraamd om de scheepsvracnten goed-
kooper te maken voor steenkolen naar Italië
en Frankrijk en ook voor voedingsmiddelen
vit de graan voortbrengende landen. De
hooge stand van de vrachtprijzen is niet al
leen schandalig maar misdadig. Ook de on-
zijdigen moeten aan de linie gebracht wor
den; er moet hun aan het verstand gebracht
worden, dat dit een strijd is voor eene zaak,
die de hunne is even gc*d als de onze.
Londen, 8 Febr. (R.) Het plan van de
regeering tot aankoop van in Engeland aan
wezige Amerikaansche waarden tot verster
king van den Britschen wisselkoers in New-
York is boven de verwachting geslaagd. De
aan de regeering aangeboden en gekochte
waarden vertegenwoordigen een bedrag drie
malen zoo groot als oorspronkelijk werd ver
wacht.
P a r ij s, 8 Febr. (Havas.) De minister
van landbouw heeft eene nota uitgegeven,
waarin toestand van de landbouwgewas
sen ir. Frankrijk omstreeks het einde van
Januari, als bevredigend gekenschetst wordt.
Londen, 8 Febr. (R.) Wegens het
groote gebrek aan scheepsruimte voor an
dere behoeften, kondigt de koninklijke sui
kercommissie aan, dat de in\oer van suiker
gedurende de eerstvolgende maanden zal
worden verminderd.
B e r 1 ij n, 7 F e b r. (W. B.) De Köln. Ztg.
bericht uit Kopenhagen: Den 4en is in Ber
gen aangekomen, na volbrachten arbeid,
eene Amerikaansche sanitaire commissie. De
leden berichten, dat de Russische, sanitaire
dienst sedert het begin van den oorlog zeer
is vooruitgegaan en thans beschikt over een
voldoend aantal bekwame chirurgen. Dat
zijn meerendeels Finnen, die als vrijwilligers
dienst doen. Hunne diensten worden door
de Russen hoog gewaardeerd.
De stemming onder de Russische soldaten
is nog altijd optimistisch; maar de groote
volksmassa's zijn onverschillig of staan af
wijzend tegenover de voortzetting van den
oorlog.
In den laatsten tijd zijn vele vluchtelingen
naar Riga teruggekeerd, omdat dit door de
Russische militaire autoriteiten niet meer
voor bedreigd wordt verklaard.
Petersburg lijkt één groot lazaret. De stra
ten zijn opgepropt met gewonden. Invalieden
worden overal aangetroffen.
De militaire autoriteiten verklaren, dat de
Russische verliezen in den oorlog slechts
drie millioen bedragen aan dooden, gewon
den en vermisten.
Oosten rijk-H ongarf] e#
Praag, 7 Febr. (W. B.) Het dagelijksch
bestuur van de Oud-Czechische partij hield
gisteren eene ritting, waarin goedkeuring
verleend werd aan de ineensmelting van de
Oud-Czechen, de Jong-Czechen en de natio-
naal-vrijzinnige partij tot ééne partij, die on
der den naam van „nationale partij" alle
Czechische politieke partijen in de Boheem-
sche landen zal omvatten. De Oud-Czechi
sche partij wordt als ontbonden beschouwd,
zoodra het bestuur van de nieuwe nationale
pArtij zich zal hebben geconstitueerd.
Weenen,7Febr. (W. B.) De verreke-
nlngskoers voor betalingen naar het Duit
sche rijk Is tot nader order bepaald op 100
mark 14^ kronen.
Washington, 8 Febr. (R.) Het
bondsdepartement van justitie heeft bericht
ontvangen, dat tegen den Duitschen consul-
generaal te San Francisco Nopp eene aan
klacht is ingediend in verband met het geval
van Cronsley, die in November j.l. is ge
vangen genomen op eene klacht wegens het
zenden van geld tot het bewerken van de
vernietiging van met munitie voor de ge
allieerden beladen schepen.
De Duitsche vice-consul in San Francisco
von Schack is oök aangeklaagd, om
dat hij betrokken moet zijn in een com
plot om tunnels in de spoorwegen van Ca
nada op te blazen en de verscheping van
tarwe naar Engeland te verhinderen.
Zweden.
Stockholm, 8 Febr. (W. B.) Het
wetsontwerp tot vrijstelling van de Zweed-
sche rijksbank van de verplichting tot het
aankoopen van goud, werd door de beidé
Kamers aangenomen.
Portugal.
Berlijn, 8 Febr. (K. N.) Volgens be
richten uit Vigo aan Fransche bladen rijn
in Portugal onlusten van revolutionairen
aard uitgebroken. De politie en de militaire
macht werden door een gewapende volks
menigte aangevallen. Ofschoon ook win
kels van levensmiddelen geplunderd werden,
is het niet aan te nemen dat slechts gebrek
aan voedingsmiddelen de oorzaak is van de
onlusten.
Verspreide Berichten.
„Oorlogslaarxe n". De corres
pondent van het Berl. TagebL te Leipzig
schrijftEr werd eenigen tijd geleden ge
meld, dat Duitsche ateliers te Hellerab bij
Dresden schoenen hadden uitgevonden, die
vervaardigd werden zonder dat daarbij van
leder gebruik gemaakt werd en die boven
dien goedkooper moeten zijn ter vervanging
van de thans zoo duur geworden lederen
schoenen en laarzen. Men heeft met bedoel
de schoenen inmiddels nauwkeurige proeven
genomen en worden die thans onder den
naam „Oorlogslaarzen" in den handel ge
bracht. Het bovengedeelte is van zwart
zeildoek, de binnen- en buitenzolen en de
hakken zijn van dunne houtreepjes gemaakt
die kruiselings op elkaar gelegd en water
dicht gelijmd zijn. De vorm en het gewicht
zijn gelijk aan die van lederen laarzen.
De uitvinding geeft opnieuw het bewijs
hoe de Duitsche industrie zich aan de gewij
zigde economische toestanden, die door den
oorlog zijn veroorzaakt, weet aan te passen.
„Sequa h".
„Sequah", de indertijd befaamde kwakzal
ver, die, naar men zegt, een groot vermogen
verdiend en weder verspild heeft, is onlangs
doodarm in een hosoitnal te Johannesburg
QI> 72-iaiigen leèfüid gestorven.
Oost-indië
De watersnood in Ned. Indië.
Naar wij vernemen heeft H. M. de Ko
ningin onmiddellijk na het vernemen van de
tijding omtrent de overstrooraingen op Java
den Gouverneur-Generaal van'Nederlandsoh-
Indië een bedrag van 5000 doen over
maken ten bate van de slachtoffers van den
watersnood.
Kameroverzicht
Tweede Kamer.
In de zitting van Dinsdag was allereerst
aan de orde de motie-Kleerekoper, tegen
subsidieering van de „Soldatencourant".
De heer Drion (V.-L.) verdedigde deze
subsidieering uitvoerig.
De heer Juten (R.-K.) critiseert het feit,
dat aan sergeanten en korporaals verboden
werd als agent van een Bergen-op-Zoomsch
blad op te treden, terwijl dit wel geoorloofd
was voor de „Soldatencourant".
De heer L o h m a n (C.-H.) acht de „Sol
datencourant" een nuttig, onschuldig blaad
je en zal tegen de motie stemmen.
De heer Kleerekoper (S.-D.) criti
seert uitvoerig den inhoud der „Soldaten
courant".
De heer DuymaervanTwist (A.-R.)
wil ook subsidie voor niet-neutrale couran
ten.
De her Nierstrasz (V.-L.) betoogt, dat
deze courant veel tot den goeden geest in
het leger heeft bijgedragen.
Minister Bosboom ondersteunt dit en
deelt mede, dat de „Soldatencourant"
4000 per maand kost, d.i. 4 cent per
maand en per soldaat die deze courant leest.
Hij ontkent dat lezing van „Het Volk" in het
leger wordt belet.
Na replieken wordt de motie-Kleerekoper,
waarvan de aanneming door den minister
was ontraden, verworpen met 33 tegen
21 stemmen.
Bij de suppl. landbouwbegrooting 1916
(melkvoorziening) betoogt de heer S a n n e s
(S.-D.) dat de voorgestelde verlaging te ge
ring is en critiseert hij de regeling, die als
kinderen alleen zuigelingen erkent. De mi
nister make tijdig een regeling om een
nieuwen strijd tusschen gemeentebesturen
en leveranciers te voorkomen.
De heer T e e n s t r a (V.-D.) betuigt in
stemming met het voorstel en dringt aan op
royale uitvoering.
De heer Kleerekoper acht de rege
ling onvoldoende en wenscht een minder
kostbare controleering dan van regeerings-
brood.
De heer F o c k (U.-L.) bepleit vaste rege
ling van de leeftijdsgrens voor kinderen.
Minister Posthuma verdedigt uitvoerig
de voorgestelde regeling en geeft nog eeni
ge toelichting er op. Hij zegt ruime toepas
sing toe in zake melklevering tn het a s.
voorjaar. Reeds is de minister in correspon
dentie getreden, waarvan hij zoo spoedig
mogelijk de resultaten zal bekend maken.
Daarna is aan de orde de suppletoire
landbouw-begrooting (kosten van bestrij
ding mond- en klauwzeer).
De heer L o h m a n (C.-H.) betoogt, dat
de Minister na de aanneming van de motie-
Teenstra niet met het afmakingssysteem
had mogen voortgaan.
De heer Duymar vanTwist bestrijdt
het almakingssysteem.
De heer De Wljckerslooth
(R.-K.) betoogt dat deze zaak door
aanneming van de motie-Teenstra
reeds haar beslag kreeg. Hij cri
tiseert daarom het intiem karakter van dit
wetsontwerp.
De Minister zal na aanneming dezer wets-
voordracht met afmaken doorgaan, ook al
meent de heer Lohman dat hij daartoe de
bevoegdheid mist. Spr. zal daarom tegen dit
voorstel stemmen.
De vergadering is daarna verdaagd tot
Woensdagochtend half twaalf.
Berichten.
De Staatscourant van Woensdag 9
Februari bevat o.a. de volgende Kon. be
sluiten:
benoemd tot reserve-officier van gezond
heid 2e klasse de arts P. C. J. van der Slik-
ke;
weder ln dienst gesteld de gepens. luite
nant-kolonel der cavalerie A. B. van Tien
hoven;
benoemd tot reserve-officier van gezond
heid 2e klasse de milicien G. H. Beens, van
de infanterie;
benoemd tot belasting-ontvanger te Wa-
geningen W. P. C. van Heuven, thans te
Groesbeek; te Roosendaal C. F. G. Beekman,
thans te Oisterwijk; te Uzendijke J. de Vroon
thans te Sluis: te 's Hertogenbosch L. Fran
ken, thans ontvanger der invoerrechten en
accijnzen te Maastricht;
tijdelijk werkzaam gesteld de belasting
ontvanger F. A. H. van lersel te Appinge-
dam aan de inspectie der directe belastin
gen 3e afdeeling Rotterdam;
ontheven de volgende belasting-ontvan
gers van het beheer van hunne tegenwoor
dige kantoren en tijdelijk werkzaam gesteld:
aan de Inspectie der directe belastingen 2e
afdeeling te Rotterdam H. A. Ankersmit te
Wamel en aan de inspectie der directe be
lastingen 4e afdeeling te Amsterdam L.
Hoebens, ontvanger te Horst;
op verzoek eervol gepensionneerd wegens
lichamelijke ongeschiktheid de Indische
ambtenaar met verlof H. J. F. Borel, laatste
lijk ambtenaar voor Chineesche zaken te
Makassar; idem de Indische verlofs-embte-
naar H. Schieving, laatstelijk onderwijzer le
klasse in Nederlandsch Indie;
benoemd bü het reserve-personeel der
L.-.-.acht tot reserve 2e luitenant bij de in-
luntene de miJicien-sergeanten: bij het 2e
reg.: J. W. Offermans van het korps; bij het
3e reg. E. J. van Dort, G. G. Remerij en H.
A. Bominaar, allen van het korps; bij het 4e
reg. K. H. Buikstra, van het korps; H. de
Kraa, van de grenadiers, F. H. M. Verbeek,
van het korps. J. L. Waterreus en M. Neu-
man, beiden ven de jagers; jhr. C. van Len-
nep, van het korps; bij het 5e reg. P. C. Gul-
cher, van het 16e reg.; bij het 6e reg. F. J.
M. Lijdsman, en A. Mul, beiden van het
korps; bij het 7e reg. J. Bolder, en Th. H. J.
Bosman, beiden van het korps; bij het 18e
reg. N. Caspers, van de jagers; bij het 11e
reg. M. A. F. de Wilt, van de grenadiers;
bij het 12e reg. A. Wijn, T. Halbertsme
Doornbos, J. B. van de Berg, N. R. Pekelha
ring en J. van der Baan, allen van het korps;
bij het 12e reg. H. C. Crauwels, van 't korps;
bij het 14 reg. J. G. Horninge van het korps;
W. M. van Nijenhol en J. H. van Lith, bei
den van de le compagnie wielrijders; bij het
15e reg. M. Franken, van het korps; bij het
I9e reg. J W. Beltman, E. B. van de Marck,
en J. G. Minkhorst, allen van het korps; bij
het 20e reg. G. P. Blom en J. F. W. Biele
man, beiden van het korps; bij het 21e reg.
W. Denker, van het korps; P. C. Haijer en J.
Sluis, beiden van het 7e reg.; bij het 22e
reg. H. G. B. de Kruijff van Dorssen, van de
grenadiers
bij de landweer-infanterie tot reserve 2e
luitenant de landweerplichtige sergeanten
bij het 10e bataljon J. Vinke, van het 12e
bat.; bij het 14e bat. H. G. A. B. Holtus, van
het 4e bat.; bij het 37e bat. L. Alblas van
het 30e bat.; bij het 39e bat. N. F. Weijer
van het 29e bat.; bij het 45e bat. H. J. M.
Huijsman, van het 43e bat.;
tijdelijk benoemd bij het reserve-personeel
der landmacht bij de infanterie tot reserve-
2e luitenant de milicien-sergeanten G A.
van Vloten, en G. baron d'Aulnis de Bou-
rouill, beiden van het korps; bij het 19e reg.
de milicien-sergeants M. A. Gewin, van
het korps; hij het 21e reg. de milicien-ser
geanten G. K Boon van het 4e; en bij het
22e reg. de milicien-sergeant C. W. J. van
der Bilt van het korps.
vergunning verleend tot het dragen van de
zilveren medaille van de Turksche Roode Halve
Maan, hem geschonken door Z. M. den Sultan
van Turkije, aan den officier von gezondheid
der Tste klasse L. van den Steen vair Ommeren,
van het personeel van den geneeskundigen dienst
der landmacht;
een voortdurend pensioen toegekend ten be
drage van 3175 s jaars, aan den adjudant in
buitengewonen dienst van H. M. de Koningin,
den gewezen generaal-majoor A. L. Klerk de
Reus, voormalig commandant van de 1ste divisie,
aan wien op zijne aanvrage eervol ontslag uit
den militairen dienst werd verleend;
eervol ontslag verleend als hulpsluismeester bij
het kanaal door Walcheren te Vlissingen, aan D.
Verhelst, wegens gezondheidsredenen.
Heden zal Z. K. H. de Prins der Ne
derlanden, als voorzitter van het Nederland-
sche Roode Kruis, een bezoek brengen aan
de nood-ziekeninrichtingen, opgericht in ver
band met den watersnood in Noord-Holland:
te Purmerend, Wormerveer, Zaandam en Uit
geest.
De Minister van Marine, kapitein ter
zee Rambonnet, en zijn adjudant luitenant-
ter zee le klasse mr. Jager, brachten giste
ren een bezoek aan Waterland.
Oe Nieuwe Minister van Financiën.
Naar wij kunnen mededeelen is benoemd
tot minister vari Financiën mr. dr. Anton van
Gijn, Thesaurier-Generaal aan het Departe
ment van Financiën.
De afdeeling Arbeidersverzekering zal,
naar hetzelfde bureau meldt, overgebracht
worden naar het Departement van Water
staat.
Mr. dr. Anton van Gijn werd op 17 Sep
tember 1866 te Dordrecht geboren. Hij pro
moveerde te Leiden in 1892 tot doctor in
de Staatswetenschappen op een proefschrift
over herziening van de belasting op onge
bouwde eigendommen en als doctor in de
rechtswetenschap op stellingen. Daama was
hij ter provinciale griffie van Zuid-Holland
werkzaam als adjunct-commies, commies en
hoofdcommies, vervolgens secretaris van het
Rijkswoningcollege en secretaris van de
Haagsohe gezondheidscommissie. In 1905
werd hij administrateur van de generale
thesaurie van het ministerie van Financiën,
sinds 1909 met den titel van thesaurier-
generaal; sedert 1911 is hij lid der Provin
ciale Staten van Zuid-Holland voor Den
Haag. Aanvankelijk was hij lid der vrijzinnig-
democratische partij, maar is sedert 1910 lid
der Liberale Unie. Met mr. Kerdijk heelt hij
indertijd in Den Haag de Toynbeevereeni-
ging „Ons Huis" ln Den Haag opgericht.
Voorts bewoog hij zich op het gebied van
de drankbestrijding en nam een werkzaam
aandeel in het onderzoek naar de werking
der banken van leening door de bekende
Nutscommissie, welke den stoot heeft gege
ven tot de oprichting der Vereeniging tot
bestrijding van den Woeker, waarvan hij on
dervoorzitter is. De heer Van Gijn maakt
deel uit van de redactie van „De Economist
waarin hij o.a. een studie sohreel over de
staatsbegTOOtlng. Waarschijnlijk zal hij reeds
heden het beheer van het Departement van
Financiën overnemen. Zijn benoeming komt
hedenavond ln de Staatscourant.
Op goede gronden kan vermeld worden,
dat de minister van Waterstaat, dr. Lely, on
der wiens beheer de afdeeling arbeidersver
zekering van het departement van financiën
zal komen, allereerst de voorziening in de
ouderdomsrente zal ter hand nemen.
Hat manifest Tpeub-
Men deelt ons mede, dat de stroom van
adheesie-betuigingen voor het manifest-
Treub nog steeds aanhoudt
Alleen te Amsterdam en te Rotterdam wa-
ren hedenochtend reeds ingekomen be - ij
zen van instemming van meer dan 450 chefs
van handelshuizen en van ruim een 100-;af
hooge staatsambtenaren.
Ook talrijke bewijzen van instemming kwa
men in van mannen op het gebied van we
tenschap en kunst.
Duizenden landgenooten betuigden even.
eens hunne instemming..
Mr. Rarahant over het aftreden
van minister Treub.
Voor de Vrijzinnig-Democratische Kies-
vereeniging Arnhem heeft Maandagavond
mr. H. P. Merchant gesproken over de aan
staande Statenverkiezingen en daarbij mi
nister Treub's aftreden besproken. Hii zette
in de eerste plaats uitvoerig uiteen, welke
belangrijke ontwerpen voor het jaar 1917 irr
de Tweede Kamer behandeld en ongetwij
feld aangenomen zullen worden; dan zal de
rechtsche meerderheid der Eerste Kamer al-
les kunnen tegenhouden wet de linksche
Tweede Kamer tot stand brengt. Daarin
schuilt dus het belang der Statenverkiezin
gen.
Spr. noemde vervolgens Gelderland, Over-
ijsel, Zuid-Holland en Zeeland als de pio-
vincies waar zetels te winnen zijn. Hij haal
de een artikel uitDeStandaard aan om
te bewijzen, dat het verliezen dezer zetels
ook daar niet onmogelijk geacht wordt;
maar om deze zetels moet er hard gewerkt
worden, moet er samengewerkt worden, ook'
met de sociaal-democraten bij eerste stem
ming.
Spr. stelde vervolgens de vraag, of deze
eendracht door het aftreden van minister
Treub schade geleden heeft. Hii wees er op,
dat den voorstemmers der motie-Schaper
verweten is, kwistig geweest te zijn met de
groote mannen van Nederland en stelde
hier tegenover dat hij zelf, den minister
kennende, meermalen hem gewaarschuwd
heeft: Wees niet te kwistig met u zelf. Vast
staat, dat midden October minister Treub
schriftelijk en mondeling heeft te kennen
gegeven, heen te willen gaan, daar hij
meende zijn collega's ln den weg te staan;
het is niet bekend, of hij thans nog deze
meening deelt.
Wat nu de houding der Kamer betreft, hef
ging hier om de vraag of men als volksver
tegenwoordiger voldoende vertrouwen in een
minister heeft en of men daarbij zal kunnen
voldoen aan zijn beloften tegenover zijn
kiezers. In dit opzicht kan men niet fijnge
voelig zijn. Wanneer men geen voldoende
vertrouwen meer heeft In een minister, dan
moet men geen politieke of particuliere
vriendschap laten gelden, maar optreden. In
het geval Treub wist Spr., dat het conflict
eenmaal komen moest, zoo niet nu, dan
over enkele maanden. Toen stond het voor
Spr. vast, dat het dan maar zoo gauw mo
gelijk moest gebeuren.
Spr. haalde de reeks conflicten aan tus
schen minister Treub en de Kamer,-welke
mr. Patijn In zijn artikel in Het Vader
land heeft opgesomd. De linkerzijde heeft
het grievende verwijt van jhr. Lohman ter
hooren gekregen, dat minister Treub inzake
het Staatspensioen bekeerd was, toen hij
met zijn pensioenbelasting aankwam. De mi
nister kwam hier zelf niet tegen op, maar
eerst In Januari ontkende hij bekeerd le
zijn. Door meer dergelijke conflicten kreeg
men een gevoel van onzekerheid; men volg
de een gids die zelf niet scheen te weten
wat hij wilde. In deze moeilijke tijden was
juist een groot vertrouwen in een minister
noodig, en dat ontbrak.
Nagaande wat aan het ln de Kamer ge
beurde voorafging, wijst de heer Merchant
er op dat reeds bij de aankondiging van zijn
belastingplannen minister Treub gezegd
heeft, dat er nog heel wat ministers zouden
vallen eer deze ontwerpen wet zouden zijn.
Wellicht heeft hij hierbij niet op zijn afrie
den gedoeld, zulk een aankondiging werkte
toch twijfelwekkend en vermeerderde hef
vertrouwen In den minister niet. Men vond
het een bedenkelijke voorspelling.
Daarbij kwamen de persoonlijke omstan
digheden van den minister; spreker kan
daarover hier niet veel zeggen, maar ht,
moet ze toch aanroeren bij de verdediging
van de stemming voor de motie-Schaper.
De taak van den minister is een zware en
eischt een groote verantwoordelijkheid, wel
ke den geheelen mensch eischtparticuliere
omstandigheden mogen er niet zijn. Te
zwaarder drukt deze verantwoordelijkheid,
nu de omstandigheden zoo kritiek zijn. Hel
volk mag eischen, dat het vertrouwen in den
minister ongeschokt blijft, ook in zedelljW
opzicht; daar heelt het recht op. De minister,
moet weten te kiezen tusschen öt zijn per
soonlijke begeerte M zich geheel en onvoor
waardelijk aan zijn regeerinpstaak te geven.
Ten slotte kwam hier nog bij een quaesti»
van het vergeven van staatsbetrekkingen,
gepaard met persoonlijke neigingen van
niet hooge orde.
Door al deze feiten is langzamerhand, da-
teerend van half December, twijlel gerezen
aan den minister; waarbij dan nog kwam
zijn persoonlijke verhouding tegenover hel
Staatspensioen.
Spr. noemde het 't pijnlijkst, dat than*
de beursmannen de actie ten gunste van
Treub steunendat N. Ct. en Hbld. doen
alsof zij heete tranen schreien over ziit*
heengaan.
Spr. is de eerste die den loop van zakerj
zal betreurenmaar bet ging hier niet oni
de toelichting van een motie, maar om hel
vertrouwen in een minister. Men voeldN
hierbij terdege zijn verantwoordelijkheid,
maar niemand mag bun iets verwijten, die
den 27en geen vertrouwen hadden en er na
een nacht slapen nog evenzoo over dachten,
We kunnen het hun, die den 28en vati
meening veranderd bleken, evenwel even
min kwalijk nemen of, als men weet. welk»
pogingen hiertoe van gezaghebbende zttda
zijn gedaan.
