BINNENLAND.
KOLONIËN;
ploegen wij eenige pogingen van den vijand
éerug om onze loopgraven te naderen en
fach daar te verschansen.
W e e n e n1 2 A p r i 1. (W. B.) Officieel
bericht van heden middag.
De vrij levendige artillerie-gevechten in
eenige sectoren van het front duren voort,
jfcij Riva werd de vijand, die zich in eenige
^vooruitgelegen loopgraven en een verdedi-
^ingsmuur ten zuiden van Sperone had ge
nesteld, weder verdreven uit deze stellin
gen. De Italiaansche aanval is dus volkomen
afgeslagen.
t Rome, 12 April. (Stefani). Officieel
Communiqué.
In het Ledrodal brachten wij door metho
dische offensieve operatiën onze bezetting
op de hoogten ten noorden van de Rio Po
enale tusschen het Conceidal en Garda
(vooruit.
Onze infanterie nam, met den gebruike-
bjken krachtigen steun van de artillerie, in
Wtorm de sterke verschanste liniën en re
routes langs de zuidelijke hellingen van den
'Monte Pari en de Cima d'Oro en op de
rotsen van den Monte Sperone. De vijan
den konden, na zware verliezen te hebben
geleden, met gebruikmaking van de terrein-
jdekking, zich terugtrekken; wij namen in-
tusschen een 20-tal gevangenen.
Gisteren duurden de intense artillerie-
actiën voort in de streek tusschen de Adige
en de Brenta en langs de Isonzo.
Het werkzamevuur van onze batterijen
belette den tegenstander het fort Luserna
(Boven-Astico) te herstellen en vernielde
bergplaatsen en voorraden in Santa Cate-
rina en Uggowitz (Fella-dal).
Rome, 12 April. (Stefani.) Behalve de
actie van onze marine bij gelegenheid van
den luchtaanslag van den vijand op Ancona,
den 4en April, waarin de vlootartillerie drie
Katervliegtuigen neervelde, namen onze ma
chines sedert het begin van de maand aan
tie volgende oorlogsgebeurtenissen deel:
Den 2en gingen onze watervliegtuigen in
de Beneden Adria op een punt van de kust
Ban land; zij staken een huisje in brand, dat
yoor seinpost diende, lieten een kleine mu
nitiebergplaats in de lucht springen, staken
eenige hoopen steenkolen in brand en ver
nielden eene landingsplaats. In de Boven
jAdria wierp een van onze luchtschepen 500
KG. ontplofbare stoffen op den spoorweg bij
Nabresina. Batterijen afweerkanonnen vel
den in de Boven Adria een vijandelijk wa
tervliegtuig neer; twee marine-officieren,
die er in zaten, werden gevangen gemaakt.
B e r 1 ij n, 1 2 A p r i 1. (W. B.) Bericht van
het opperste legerbestuur uit het groote
hoofdkwartier van heden voormiddag.
Van den Balkan niets nieuws.
W e e n e n12 April. (W. B.) Officieel
bericht van heden middag.
Van het Balkan-oorlogstooneel niets bij
zonders.
Petersburg, 12 April. (Tel.-agent-
•chap.) Communiqué van den gTOOten gene-
ralen staf.
Aan het front in den Kaukasus, ten wes
ten van Erzeroem, hebben onze troepen zich
opnieuw meester gemaakt van gedeelten der
Tinksche stellingen.
In de streek van Bitlis sloegen wij alle aan
vallen van den vijand af.
Ten zuiden van het Oermia-meer zijn af-
'deelingen Koerden, die wij verslagen heb
ben, In alle haast op den terugtocht naar het
zuiden.
Brest, 12 April. (R.). Twee man van
de bemanning van de Unione zijn gered door
een Britsche patrouilleboot, 17 door een
Fransche torpedoboot. Deze zijn hier aan
land gebracht. De machinisten worden allen
vermist. De kapitein verklaarde aan de vloot-
outoriteiten hier, dat de Unione is getorpe
deerd zonder waarschuwing. De machinisten
hadden geen tijd om aan dek te komen; de
onderen sprongen in zee en hielden rich
zwemmende boven totdat de torpedoboot
kwam.
Londen, 12 April. (R.) Bericht van
Llovds uit Thurso van den 12en:
Het Zweedsche stoomschip Murjak, groot
2335 ton, van Philadelphia naaT Narwik met
kolen, is gisteren gezonken ten gevolge van
eene ontploffing. De bemanning is aan land
gebracht
Tweede telegram. Nader wordt
door Lloyds bericht, dat de Murjek in den
grond werd geboord zonder voorafgaande
waarschuwing.
P a r ij s, 12 April. (Havas.) De Spaan-
Bche Kamer van Koophandel te Parijs heeft
aan den minister-president een adres ge-
tonden, waarin wordt geprotesteerd tegen
de Duitschè aanslagen, waarvan de Vigo,
ide Sant Andeuno, de Sussex en vele andere
schepen slachtsoffers zijn geworden, en met
tien meesten nadruk wordt opgekomen tegen
«ene oorlogshandeling, waarvoor geen naam
le vinden is, die krachtig genoeg de afkeu
ring uitdrukt, en die de heiligste wetten van
het volkenrecht schendt. De Kamer ver
trouwt op de flinkheid van de Spaansche re
geering.
Parijs, 12 April. (Havas). De Temps
Schrijft over de torpedeering van het Deen-
Bche stoomschip Caledonia: Het is onmoge
lijk daarop iets af te dingen. Dit is een wer
kelijke oorlogsdaad tegen een onzijdige, een
zoodanige daad, dat hei thans onmogelijk is
er aan te twijfelen, dat de Oostenrijkers en
Duitschers zonder onderscheid bevriende en
vijandelijke schepen torpedeeren in een ver
nielingswoede, die door niets wordt gestuit.
:Vele onzijdigen wilden gelooven, dat vergis
sing mogelijk was, en de Duitschers zelf de-
tien hun best om deze meening geloofwaar-
tiig te maken, want zij aarzelden niet even
tueel schadeloosstellingen toe te staan, ten
einde hunne goede trouw te doen uitko
men. Maar de werkelijkheid der feiten laat
niet toe te gelooven, dat de veelvuldige tor
pedeeringen van onzijdige schepen het re
sultaat van eene vergissing kunnen zijn,
want zij zijn te talrijk en te goed vastgesteld
om er niet gewilde daden in te zien. De on
zijdigen weten nu, waaraan zij zich hebben
te houden; zij zijn even goed als wij in staat
om de Oostenrijkers en Duitschers te be
schuldigen, dat zij de verklaarde vijanden
van de menschheid zijn.
Londen, 12 April. (R.) Een draad
loos telegram, uit Berlijn, door de Associa
ted Press in New-York ontvangen, bericht,
dat in eene nota van de Duitsche regeering
aan de Vereenigde Staten wordt toegegeven
de torpedeering van de stoomschepen En
glishman, Eaglepoint, Manchester Engineer
en Berwindele. Er wordt getracht de torpe
deering met de oorlogsregelen te recht
vaardigen.
Verder wordt gezegd, dat een Duitsche
duikboot een stoomschip in de buurt van de
Sussex heeft getorpedeerd. Er wordt echter
verklaard, dat het aanwezige bewijsmate
riaal aanduidt, dat het getorpedeerde schip
niet de Sussex was.
Washington, 12 April. (R.) De
ambtenaren van het departement verklaar
den na het lezen van den korten inhoud
van Duitschland's nota, dat het materiaal
betreffende de duikbootrampen sedert het
vergaan van de Lusitania wordt bewerkt
voor een nieuwe nota aan Duitschland, die
bestemd is het slotwoord van Se Vereenigde
Staten te zijn over het onderwerp der on
wettige aanvallen op vreedzame schepen,
die Amerikanen aan boord hebben.
Bukorest, 12 April. (Havas.) In de
politieke kringen wordt verklaard, dat de ko
ning in eene langdurige audiëntie, die hij
aan Filipescu verleende, dezen heeft aanbe
volen geene moeielijkheden te berokkenen
aan de regeering, die een zekeren schijn
moet in acht nemen. De koning verzekerde
hem nogmaals, dat de beslissende maatre
gelen van de regeering in overeenstemming
zullen zijn met de wenschen der natie.
Tokio, 10 April. (Havas). De eerste
minister graaf Okuma heeft in een inter
view, dat in een dagblad van Tokio is op
genomen, de volgende verklaringen afge
legd: Wij doen alles wat wij kunnen om
Groot-Brittannië te helpen in het bestrijden
van den vijand. Ik verzeker uitdrukkelijk, dat
Japan trouw blijft aan het vriendschapsver
bond en aan alle verbintenissen tegenover
Engeland. Het Engelsch-Japansche bondge
nootschap is heden even sterk als ooit.
Japan vindt daarin zijn voordeel en Enge
land ook. Wij moeten ons nauw verbonden
houden met onze bondgenooten om te ko
men tot de vernietiging van Duitschland,
onzen gemeenschappelijken vijand.
Londen, 1 2 Apri 1. (R.) Het Lagerhuis
heeft de verschillende nieuwe belastingen,
die in de begrooting zijn opgenomen, goed
gekeurd. De regeering heeft echter de voor
gestelde belasting op spoorkaartjes ingetrok
ken en de belasting op lucifers gewijzigd.
Londen, 12 April. (R.) De London
Gazette bevat een besluit, waarbij goud, zil
ver, papiergeld en alle verhandelbare stuk
ken en waardepapieren, die in geld kunnen
worden omgezet, tot absolute contrabande
worden verklaard.
P a r ij 12 April. (R.) De Kamer heeft
een wetsontwerp aangenomen, dat strekt om
de regeering te machtigen den invoer van
vreemde goederen te verbieden of de in
voerrechten te verhoogen.
Londen, 1 2 A p r i 1. (R.) De bladen ge
ven een artikel weer, in de Duitsche bladen
gepubliceerd door een regeerings-ambte-
naar, dr. Stockmann, uit Kiel, om de waarde
van Duitsche koloniën voor de Duitsche in
dustrie aan te todhen. Zijn doel is, aan al
len, die mochten twijfelen, duidelijk te ma
ken, dat Duitschland onmogelijk zonder ko
loniën kan bestaan. Hij spreekt van de mil-
lioenen aan copra, katoen-pitten, die.vroeger
uit de Duitsche koloniën werden ingevoerd,
om te bewijzen, hoe noodzakelijk het voor
Duitschland is zijne eigen koloniën te heb
ben en besluit: Het is duidelijk, dat Duitsch
land een zelfs nog grooter koloniaal gebied
moet hebben.
Melbourne, 12 April. (R.) Eene
druk bezochte vergadering, bijeengeroepen
onder de auspices van den anti-Duitschen
bond, keurde heden eenstemmig de pogin
gen van den Australischen premier goed om
den vijandelijken handel uit Australië te
verdrijven.
Londen, 12 April. (R.) In het Lager
huis deelde lord Robert Cecil, de onder
secretaris van buitenlandsche zaken, naar
aanleiding van vragen over het verleenen
van steun aan het noodlijdende Servië me
de, dat de regeering bereid was al het mo
gelijke te doen voor zoover overwegingen
van militairen aard dit toelieten, in overleg
met het oppercommando. Met nadruk ver
klaarde hij echter, dat het de plicht is van
de mogendheid, die het Servische gebied
bezet houdt, voor de bevolking te zorgen.
Wij moeten protesteeren tegen de ongevoe
ligheid van hen, die in koelen bloede eene
bevolking van honger laten omkomen, en
trachten ons en onze bondgenooten de le
vensmiddelen af te persen, die nooit aan het
land hadden onttrokken mogen worden.
Wij hebben verschillende plannen, die ons
werden gezonden, ie overwegen gehad; maar
tot dusver hebben wij geen plan onder de
oogen gekregen, dat naar onze meening de
mogelijkheid opleverde om te worden uit
gevoerd zonder ernstig militair nadeel.
Edinburg, 12 April. (RDe oud-on
derwijzer John Maclean, die getracht heeR
door woorden de werving voor het leger te
gen te gaan en den arbeid voor de munitie
bereiding te belemmeren, is deswege tot drie
jaren gevangenisstraf veroordeeld.
Portugal.
Lissabon, 12 April. (R.) De pers be
richt, dat de eerste minister de collectieve
ontslagaanvrage van het kabinet heeft inge
diend.
China.
Sjanghai (R.) zonder datum. De onaf
hankelijkheid is uitgeroepen in de provincie
Tsjekiang en in Tsjangtsjoe (in het gebied
van de Beneden Jangtse). Er was daarbij
geen strijd.
Verspreids Berichten.
Een nieuw Duitse h
offensief?
Naar de „Corriere della Sera" uit Parijs
verneemt, verwacht men binnenkort een
nieuw offensief van de Duitschers in het
Noorden en een grooten slag aan de Yser.
In het stuk tusschen Ieperen en Noordzee
hebben de Duitschers zoo heet het ver
der veel geschut samengetrokken en in
de Belgische steden achter het front zijn ge
weldige versterkingen aan troepen aangeko
men.
Daarom ook heeft de Nederlandsche re
geering aan de Nederlandsch-Belgische
grenzen een groote troepenmacht saamge
trokken; immers is het niet uitgesloten, dat
een gevecht aan de Yser met een terugtocht
van de Duitschers zal eindigen. Alles wijst
er op, dat de Duitschers een aanval bera
men op een terrein, dat er gunstiger voor is
dan dat bij Verdun. De entente-bondgenoo-
ten hebben echter maatregelen genomen om
de noodige versterkingen naar de meest be
dreigde punten te zenden. Men ziet dan ook
het nieuwe offensief zonder vrees tege-
moet
Oost-lndfë.
De onlusten bij Batavia.
Blijkens een uit Ned.-Indië ontvangen
officieel telegram zijn op het in het district
Meester-Cornelis der residentie Batavia ge
legen particuliere land Tandjoeng-Oost on
der de opwonende bevolking onlusten uit
gebroken tengevolge van de tenuitvoerleg
ging van rechterlijke vonnissen tot voldoe
ning van achterstallige, wettige heffingen
door den landeigenaar. De aanlegger der on
geregeldheden werd gedood, twee inlanders
werden gewond, terwijl een zestigtal hunner
in verzekerde bewaring werd gesteld.
De orde is thans teruggekeerd.
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
De heer D u y s zette in de zitting van
Woensdag zijne rede over de Ouderdomswet
voort. Hij komt op tegen de ophemeling der
wetten-Talma. Dit waren niet ontwerpen van
«den heer Talma, doch een sledhte copie van
de Pruisische dwangwevten. Hij wijst er op,
dat bij de behandeling van de Invaliditeitswet
het verband met de andere sociale wetten
ook niet was te overzien. Hij verwijt aan de
linkerzijde, dat door hare schrielheid der
regeering aan de oppositie een wapen in
handen wordt gegeven, betoogt verder, dat
staatspensioneering niet duurder is dan
dwangverzekering en deze ook niet een be
duidende vermindering in de kosten van ar
menzorg veroorzaakt. Hij ontkent, dat aan de
verkiezing te Apeldoorn een argument tegen
staatspensioen is te ontleenen bestrijdt de
bewering, dat staatspensioen het politiek be
derf in de hand zou werken en ontkent, dat
het ontwerp invaliditeitswet-Talma, wat pre
mies betreft, beter zou zijn dan het ontwerp-
Treub.
Regeling der Werkzaamheden.
Een voorstel van den Voorzitter om, als
het noodig is ten einde de algemeene be
schouwingen deze week te doen afloopen,
Donderdag en Vrijdagavond te vergaderen
werd, na bestrijding door de heeren Lohman,
Duymaer van Twist, Rutgers en Nolens, wat
'betreft Vrijdagavond, zonder stemming aan
genomen voor zoover Donderdag en met 36
tegen 32 stemmen wat Vrijdag betreft (links
tegen rechts).
Een voorstel-Duymaer van Twist om na
afloop van den eersten termijn der algemee
ne beschouwingen over de Ouderdomswet,
eerst den duurte-toeslag te behandelen, werd
verworpen met 38 tegen 33 (links tegen
rechts).
Ouderdomswet.
De heer Duys zet zijn rede voort. Hij ont
kent dat Talma minder laat betalen en
meer geeft dan Treuballeen de wijze waar
op verschilt.
De heer Duymaêr van Twist (a.r.)
betoogt, dat het ontwerp armenbedeeling
brengt en hierdoor achterstaat bij de Inva-
liditeitswet-Tahna. Het is voor den arbeider
vernederend, dat hij moet aantoonen, be
hoeftig te zijn. De regeering breekt de In
validiteitswet-Talma af, tot nadeel der ar
beiders.
Spreker ontkent, dat in 1913 de kiezers
zich vóór Staatspensioen hebben verklaard.
Het ging toen tegen het Tarief-ontwerp.
Bij aanneming van dit ontwerp zal de in
validiteitsverzekering worden verdonkere
maand, daar de vrijzinnigen zich aan de lei
ding der sociaal-democraten hebben te on
derwerpen.
De heer T e e n s t r a (v. d.) brengt hulde
aan de Regeering voor de indiening van het
ontwerp, dat veel ellende zal lenigen en
vooral van belang zal zijn voor het platteland
en inzonderheid voor de vrouwen ten platte-
lande. Spr. heeft uit de rechtsöhe redevoe
ringen niet den indruk gekregen, dat de
rechterzijde iets wil tot stand brengen. De
rechterzijde zegt ook niet wat zij wel wil. De
redenaar weerspreekt dat het voorstel soci
alistisch zou zijn en een slechte vorm van
armenzorg.
Te 5 uur worden de beraadslagingen ver
daagd tot heden 11 uur.
Rapport bevredlgfngs-commissie.
Het verslag der Staatscommissie voor het
onderwijs, ingesteld bij K. B. van 31 De
cember 1913, no. 10, is thans openbaar ge
maakt. In totaal heeft zij 26 algemeene ver
gaderingen gehouden.
De opdracht, aan de commissie verstrekt,
was ruim gesteld. Met name werd slechts
het universitair onderwijs aangeduid als bui
ten hare bemoeiingen te zijn gesteld. AI
aanstonds heeft zij echter gemeend, bij het
begrenzen van het gebied over hetwelk zij
zou rapporteeren, ook het vakonder-
w ij s te moeten uitsluiten. Voorzooveel be
treft het voorbereidend hooger
en het algemeen vormend middelbaar
onderwijs (hoogere burgerscholen) heeft
de commissie na rijp beraad geen wetsvoor
stel te formule eren.
Ten aanzien van het lager en het daar
aan voorafgaande bewaarschoolonderwijs
staat de zaak anders. Een nieuw stelsel, dat
nu en voorgoed op dit gebied de aanleiding
tot den schoolstrijd wegneemt, moet voor het
vigeerend subsidiestelsel in de plaats wor
den gesteld.
Daartoe heeft de commissie een samen
stel van regelen opgenomen in het eerste
wetsontwerp tot wijziging en aanvulling van
de wet op het lager onderwijs dat aan
haar rapport is toegevoegd.
Een onderdeel van dat stelsel, hetwelk
voor de algemeene verheffing van het peil
van ons volksonderwijs van zeer groot be
lang is te achten, vormt de opleiding van
de onderwijzeres voor de lagere scholen.
Aan deze materie is een afzonderlijk wets
ontwerp gewijd.
In de derde plaats wordt een wetsontwerp
overgelegd, hetwelk tot strekking heeft het
bewaarschoolonderwijs te regelen.
Meent de commissie door het aanbieden
van deze wetsontwerpen uitvoering te heb
ben gegeven aan de haar in de plaats ge
geven opdracht wettelijke voorschriften te
ontwerpen ten aanzien van de voorziening
in de kosten van het openbaar en het bij
zonder onderwijs, waardoor de deugdelijk
heid en de krachtige vooruitgang van het
onderwijs der jeugd wordt verzekerd, onder
behoud van de opvoedkundige zelfstandig
heid van het bijzonder onderwijs), zoo kwijt
zij zich door daarbij tevens te voegen een
voorstel betreffende eene nieuwe redactie
van art. 192 der Grondwet, welke met deze
wetsvoorstellen in overeenstemming is ook
van het tweede gedeelte dier opdracht (zoo
noodig eene redactie te ontwerpen om art.
192 der Grondwet, welke met deze voor
schriften niet in strijd is).
De Commissie is in hare grootst moge
lijke meerderheid tot eenstemmigheid over
het geheel geraakt Zij stond immers voor
tie vraag„hoe kan onder de tegenwoordige
omstandigheden bij de bestaande uiteen
gaande opvattingen een einde worden ge
maakt aan den staatkundigen schoolstrijd?"
Deze vraag meent zij bevredigend te heb
ben beantwoord. Het besef dat lang gedra
gen onrecht wordt weggenomen, de over
tuiging dat samenwerking mogelijk wordt,
welke het peil der volksontwikkeling snel
doet stijgen, de verbetering, welke deze
samenwerking reeds blijkens de voorgestel
de ontwerpen in uitzicht stelt,, het inzicht
eindelijk dat eene regeling, als thans wordt
voorgesteld, door den loop der gebeurte
nissen onvermijdelijk is geworden, ziedaar
verschillende, bij onderscheidene leden be
staande overwegingen, welke de Commissie
doen aanbevelen, deze voorstellen in hun
nen onderlingen samenhang tot wet te ver
heffen.
Het lid der Commissie, de heer Tyde-
man, heeft gemeend In eene afzonderlijke
nota van zijn van dat voor de meerderheid
afwijkend gevoelen te moeten doen blijken.
Het voorgesteld nieuw art. 192 der
Grondwet luidt
1. Het onderwijs is een voorwerp van
de aanhoudende zorg der Regeering;
2. Het geven van onderwijs is vrij,
behoudens het toezicht der Overheid,
en bovendien, voorzoover het algemeen
vormend zoowel lager als middelbaar
onderwijs betreft, behoudens het on
derzoek naar de bekwaamheid en de
zedelijkheid van den onderwijzer; het
een en ander door de wet te regelen
3. Het openbaar onderwijs wordt, met
eerbiediging voor ieders godsdienstige
begrippen, door de wet geregeld
4. Overal in het Rijk wordt van Over
heidswege de gelegenheid gegeven tot
het ontvangen van voldoend openbaar
algemeen vormend lager onderwijs
5. De eischen van deugdelijkheid,
aan het geheel of ten deele uit de
openbare kas te bekostigen onderwijs
te stellen, worden bij de wet geregeld,
met inachtneming, voor zoover het bij
zonder onderwijs betreft, voor de vrij
heid van richting.
6. Het bijzonder algemeen vormend
lager onderwijs, dat aan de bij de wet te
stellen voorwaarden voldoet, wordt naar
denzelfden maatstaf als het openbaar
onderwijs uit de openbare kas bekos
tigd. De wet stelt de voorwaarden vast,
waarop voor het bijzonder algemeen
vormend middelbaar en voorbereidend
hooger onderwijs bijdragen uit de open
bare kas worden verleend.
7. De Koning doet jaarlijks van den
staat van het onderwijs aan de Staten-
Generaal verslag geven.
De toelichting tot dit artikel luidt:
1. In overeenstemming met hetgeen in de
Grondwetscommissie van 1910 algemeen
werd goedgevonden, wordt thans gesproken
van de aanhoudende zorg voor het onder
wijs en niet uitsluitend van die voor het
openbaar onderwijs.
2. Overal waar in het bestaande artikel
sprake Is van lager en middelbaar onder*
wijs wordt thans gesproken van „algemeen
vormend" lager en middelbaar onderwijs
ter onderscheiding van het vakonderwijs van
lageren en middelbaren graad, bij regeling
van welke de wetgever vrij is.
3. De wijziging in de redactie brengt geen
wijziging in de bedeeling mede. De term is
in ruimen zin op te vatten.
Het onderv/ijs moet niet voor alle tijden
en plaatsen onveranderlijk worden en ver-
steenen, maar zich met plaats en tijd en
verschillende opvoedkundige inzichten kun
nen meebewegen, mits slechts steeds ieder
ouder, die zijne kinderen op de openbare
school wenscht te brengen, er van verzekerd
kan zijn, dat de godsdienstige begrippen, in
zijn gezin levende, wordentgeëerbiedigd.
4. De redactie is ruhneV gesteld dan in
het overeenkomstige IkFvan het bestaande
Grondwetsartikel. Zij biedt den waarborg,
dat niemand verstoken blijft van de gelegen
heid om voor de kinderen, aan zijn zorg toe
vertrouwd, het onderwijs te erlangen, dat
allen in de maatschappij noodig hebben en
waarbij ieders godsdienstige begrippen
worden geëerbiedigd.
In de eerste plaats zal de gelegenheid kun
nen bestaan in het van overheidswege te
geven onderwijs. Vermits er echter ook
thans gemeenten zijn, waar een open
bare school niet bestaat, behoort er voor te
worden gewaakt, dat de enkele kinderen,
welke daar openbaar onderwijs zouden wil
len genieten, de gelegenheid daarvoor ont
vangen. Dit kan o.a. geschieden door samen
werking van gemeenten of het verleenen
van vergoedingen ten behoeve van het be
zoek eener elders gelegen school.
5. Onder dit lid valt zoowel het openbaar
als het bijzonder onderwijs. De eischen, aan
de deugdelijkheid te stellen, zullen uiteraard
soms gelijk, soms alleen gelijkwaardig zijn,
wijl de vrijheid van richting der bijzondere
scholen moeten worden in acht genomen.
6. De bepaling is thans opgenomen, dat
het bijzonder algemeen vormend lager on
onderwijs, dat aan de bij de wet te stellen
voorwaarden voldoet, naar denzelfden maat
staf als de openbare overeenkomstige scho
len uit de openbare kas wordt bekostigd.
Ook voor het bijzonder algemeen vormend
middelbaar en het voorbereidend hooger on
derwijs is thans de verleening van bijdra
gen uit de openbare kas voorgeschreven. De
financieele regeling kan voor dit onderwijs,
dat niet overal en voor allen noodig is, niet
dezelfde zijn als voor het lager onderwijs,
weshalve de wetgever hier meer vrijheid ver.
beweging behoort te hebben.
De heer Mr. Tydeman heeft zijn van de
meerderheid der commissie afwijkend in
zicht neergelegd in een afzonderlijke nota.
Berichten.
De Staatscourant van Woensdag
April bevat o. a. de volgende Koninklijk
besluiten:
benoemd tot buitengewoon hoogleeraar in
de faculteit der wis- en natuurkunde aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht voor het onder
wijs in de physische chemie dr. H. R. Kruijr,
thans assistent aan die universiteit;
op verzoek eervol ontslagen met dank J.
Bosch Bruist als burgemeester van Nieuw-
Leusen;
benoemd tot hoofdopzichter der landsge-
bouwen H. E. van de Water, thans opzichter
le klasse;
op verzoek eervol ontslagen mr. W. Vis
sering, secretaris van den Raad van Toezicht
op de Spoorwegdiensten met dankbetuiging
voor de goede diensten gedurende een
reeks van jaren den lande bewezen;
benoemd tot secretaris in genoemden
raad mr. H. J. Silvergieter Hoogstad, thans
referendaris en tot commies mr. C. G. van
Eek, thans adjunct-commies onder gelijktij
dige aanwijzing van den commies mr. van
Eek als plaatsvervangend secretaris;
op verzoek eervol ontslagen dr. A. J. Kluij-
ver te Delft, als assistent voor de microsco
pische anatomie aan de Technische Hooge-
school te Delft.
goedgekeurd, dat aan G. de Hartog, burge
meester der gemeente Hemmen, op zijn verzoek,
eervol ontslag is verleend als secretaris dier ge
meente
toestemming verleend om tot 1 Mei 1917 te
Voorburg te wonen, aan J. Feitsma, ontvanger
der gemeente Zegwaart;
toestemming verleend om tot 28 Dec. T92T te
Goes te blijven wonen, aan jhr. U. E. Lewe van
Nijenstein, burgemeester der gemeente 'sHeer
Arendskerke
vergunning verleend tot het geven van hoogetf
onderwijs aan de te Uden gevestigde inrichting
van bijzonder hooger onderwijs, genaamd „het
Missiehuis St. Willibrordus", aan Jozef Johan
Unkel, geboren te Borbeck (Duitschland).
De heer Goeman Borgesius, weder her
steld, leidde gisteren wederom de vergade
ring der Tweede Kamer.
Ouderdomsrentewet. Naar de
Ned. verneemt, zal de Regeering ten aan
zien van de Ouderdomsrentewet een bemid
delend voorstel doen, ongeveer van de
strekking der door de heeren Limburg en
Tydeman ontwikkelde denkbeelden.
Uitstel opkomst militie eit landstorm
(Officieel.) Door het departement van
oorlog wordt medegedeeld, dat m verband
met het voorkomen van gevallen van nek
kramp in verschillende gemeenten van ons
land, de opkomst van de miliciens der lich
ting 1916 en landstormmannen die in hal
tijdvak van 1620 April e. k. was vastg©-
steld, tot eéh later te bepalen tijdvak wordt
uitgesteld.
De relletjes der milital*
ren te Leiden. De majoor Muller
Massis, van het departement van Oorlog,
heeft gisteren in opdracht van den minlstsc
van Oorlog een onderzoek ingesteld nmr
de Dinsdag morgen te Leiden plaats gehad
hebbende relletjes onder de militairen.