„D E tEMLANDE R". Woensdag 31 Mei 1916. BUITENLAND. BINNENLAND. Uit den omtrek. STADSNIEUWS. N* 284 14de Jaargang. AMERSFOORTSC Hoofdredactie: MARIE VAN VERSENDAAL. Mr. D. J. VAN SCHAARDENBURO. Uitgevers: VALKHOFF ft Co ABONNEMENTSPRIJS: 8 maanden voor Amersfoortf l.OO. Idem franco per post1.30. Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) - 0.10. Afzonderlijke nummers - 0.03. ^"ekelijksch bijvoegsel „Dé Hollandsche Huisvrouur" (onder redactie van Thérèae Hoven) per 8 mnd. 50 cis. (Wekelrjksoh bijvoegsel „ftoh mé mee?' per 8 mnd. 40 cis. Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT I. Intercomm. Telefoonnummer 66. f 0.50. - 0.10. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 15 regels Elke regel rueer Dienstaanbiedingen 25 cents bij vooruitbetaling. Groote lettors naar plaatsruimte. Voor handel en hodrijt bestaan zoor voordooligo bopalingon tot het herhnald advorteeron in dit Blad, bij abonnement. Eone oirculaire, bevattende do voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Morgen, Hemelvaartsdag, xal het Amersf. Dagblad NIET verschijnen. De oorlog. B e r I ij n, 3 O Mei. (W. B.) Officieel be richt. .Levendige vuurgevechten hadden plaats öp het front tusschen het kanaal van La Bas- sée en Arras. Ook Lens en zijn voorsteden werden weer beschoten. In den omtrek van Souchez en ten Oosten van Tahure misluk ten 2wakke vijandelijke uitvallen. In den sector .van heuvel 304 tot aan de Maas heerschte een verhoogde gevechtswerk zaamheid. Tusschen het Ravenbosch en het bosch van Cumières veroverden de Duitsche troepen de Fransche stellingen tusschen de Zuidelijke kam van den Mort Homme en het 'dorp Cumières over de volle uitgestrektheid. Aan ongewonde gevangenen vielen 35 offi cieren en 1313 manschappen ons daarbij in handen. Twee tegenaanvallen in den omtrek van het dorp Cumières werden door ons af geslagen. Ten oosten van de Maas verbe terden wij door een plaatselijke uitoefening van druk de nieuw verworven linie in het bosch van Thiaumont. Het vuur van weers zijden bereikte hier af en toe de grootste hevigheid. Onze vliegers vielen met merk baar succes gisterenavond hét vijandelijk eskader van torpedojagers voor Ostende een. Een Engelsche tweedekker viel na een luchtgevecht bij St. Eloi neer en werd door ons geschutvuur vernield. P a r ij s 3 0 Mei. (Havas). Namiddag- communiqué. Aan den linker Maasoever verdubbelde gister tegen het einde van den dag het bom bardement in hevigheid tusschen den Mort- homme en Cumières. Kort daarna richtten dé Fransohen tegen de gezamenlijke stellin gen van dien sector een zeer krachtigen aan val, waarin zij eene versche, pas op dit front aangekomen divisie in het vuur brach ten. Aan den Franschen linkervleugel wer den alle Duitsche aanvallen, die gericht wa ren op de oostelijke hellingen van den Mort- 'homme, waar de Fransche liniën gevestigd zijn, gebroken door het Fransche vuur. [Verder oostelijk, in de streek van het Bois des Caurettes, moesten, na verscheidene vruchtelooze pogingen van de Duitschers, die zware verliezen leden, de Franschen hunne elementen terugnemen ten zuiden van den weg BethincourtCumières. Einde lijk konden op den Franschen rechtervleu gel, ondanks herhaalde pogingen, de Duit schers hen niet verdrijven van den zuide lijken zoom van het dorp Cumières. Het bombardement hield met hevigheid aan in 'den loop van den nacht. Aan den rechteroever was een zeer leven dige artilleriestrijd in de westelijke streek van het dorp Douaumont. Op het Engelsche en het Belgische front was een vrij levendige artilleriewerkzaam heid. Avond-communiqué. Er W8s een allerhevigst bombardement in de streek van Morthomme en Cumières Rechts van de Maas was middelmatige ar tillerie-arbeid. Elders aan het front is niets gebeurd. Berlijn, 3 0 M e i. (W. B.) Officieel Ten zuiden van Lipsk rukten Duitsche af- deelingen voorwaarts over de Schtschara, waarbij ze een Russische blokhuisstelling vernielden. W e e n e n 3 0 Mei. (W. B.) Officieel bericht van heden middag. Er waren levendiger artillerie-gevechten, Inzonderheid aan het Bessarabische front en Wolhynië. Overigens waren er geene bij- rondere gebeurtenissen. Petersburg, 30 M e i. (Tel.-agent- schap). Communiqué van den grooten gene- ralen staf. In dennacht van den 29en trachtte de vijand, na artillerie-voorbereiding, het offen sief te nemen in de streek ten noordoosten van Augustinhof; maar hij werd door ons vuur in zijne loopgraven terug gejaagd. Vijandelijke vliegtuigen wierpen eeruge bommen op het spoorwegstation Vileyka en het ten noordwesten daarvan gelegen vlek .Voystom. -In Galicië richtte de vijand een hevig vuur IVan zware en lichte kanonnen, handgrana ten en mijnwerpers tegen onze loopgraven. .Tegelijk deed hij een infanterie-aanval. Na onzen voorpost te hebben teruggedrongen, liet de vijand twee van onze gangen, die nog niet geheel geladen waren, springen. Onze aangerukte versterkingen verdreven door een tegenaanval de Oostenrijkers uit de door hen bezette loopgraven en herstel den den vroegeren toestand. Ten noorden van Buczacs trachtte een sterke vijandelijke troep onze loopgraven aan te vallen, maar ging terug nadat hij door ons geweer- en handgranaatvuur was ont vangen. B e r 1 ij n, 3 O M e i. (W. B.) De Keizer is weer naar het front vertrokken. Weenen, 3 0 Mei. (W. BOfficieel bericht van heden middag. Gisteren viel het pantserwerk Punta Cor- bin in onze handen. Ten westen van Arsiero dwongen onze troepen den overgang af over de Posinabeek en maakten zich meester van de hoogten aan den zuidelijken oever. Vier hevige aanvallen van de Italianen op onze stelling ten zuiden van Bettale werden af geslagen. Rome, 30 Me i. (Stefani). Officieel communiqué. De toestand is langs het geheele front over het algemeen onveranderd, behalve in de streek van de Posina en de Boven-Astico, waar de vijand gisteren het offensief her vatte. In het Lagarina-dal en den Pasubio- sector was intense artillerie-arbeid aan beide kanten. Oe groote transport-arbeid van den vijand werd door onze artillerie gestoord. Ten Zuiden van de Posina deed de vijand, na een krachtige artillerie-voorbereiding, eon aanval in de riohting van Sogli di Campinilia en den Monte Priafora. Na een verwoeden strijd handhaafden onze troepen zich in deze stellingen. Op het plateau van Asiago en in de Su- gana-vallei traden verkenningsafdeelingen actief op. De vijandelijke artillerie begon een bombardement op Ospedaletto (circa 7 K.M. ten Westen van Borgo). In de stréek van Tofana en den Boven-Boite werd een zwakke aanval van de vijandelijke infanterie afgeslagen. Op de Noordelijke hellingen van den Monte San Michele werd een lange vijande lijke loopgraaf door het springen van een groote mijn vernield. B e r 1 ij n, 3 0 Mei (W. B.) De Duitsche en Bulgaarsche strijdkrachten bezetten ten einde een klaarblijkelijk voorgenomen ver rassing door de Entente-troepen te voorko men de belangrijke Roepelpas aan de Stroe- ma. Ons overwicht dwong de zwakke Griek- sche posten zich terug te trekken. Overigens worden de Grieksche souvereiniteitsrechten gewaarborgd. P a r ij s, 3 0 Mei. (R.) De overbrenging van het Servische leger van Korfu naar Saloniki is volbracht. Konstantinopel, 30 Mei. (W. B.) Bericht \an het groote hoofdkwartier. Op het Irakfront bracht in den sector van Telahie op den rechteroever van den Tigris ons geschut twee kanonnen des vijands tot zwijgen. Wij maakten op dezen oever ze ventien wagens met vee buit en namen bij een overval 24 Engelschen gevangen. Op den rechtervleugel en in het centrum hadden patrouillegevechten, aan den linker oever op zichzelf staande schermutselingen plaats. In den sector van Smyrna verjoeg ons geschut drie' vijandelijke vliegers, die over Phokia vlogen. Eenige vijandelijke oor logsschepen onderhielden gedurende korten tijd een schutvuur, dat zonder uitwerking bleef, op den heuvel ten westen op het eiland Keusten en trokken zich vervolgens terug. Londen, 30 Mei. (R.) Generaal Nor- they, opperbevelhebber van de Britsche troe pen, die Duitsch Oost-Afrika van het Zuiden binnendringen, seint, dat zijn troepen den vijand gedwongen hebben Neu Langenburg te ontruimen. Zij bezetten de stad en ver overden groote hoeveelheden munitie en levensmiddelen van allerlei aard. Een vijan delijk garnizoen, dat Mamema (23 mijlen O.N.O. van Abercorn) bezet houdt, is inge sloten. Londen, 30 Mei. (R.). Bericht van Lloyds. Het stoomschip Dalegarth is in den grond geboord. Het stoomschip Southgarth even eens van de bemanning zijn 22 personen gered. Londen, 30 Mei. (R.) De datum van de economische conferentie der geallieer den te Parijs, is vastgesteld op 14 Juni. Stockholm, 30 Mei. (W.-B.). Vol gens Svenska Dagbladet" hebben de En- tente-staten toegestaan, dat Amerikaansche levensmiddelen naar Polen worden doorge zonden, doch onder beding, dat Duitsohland en Oostenrijk beloven, geen voedsel uit de door hen bezette streken weg te voeren. Het antwoord der Duitsche en Oostenrijksche regeering is nog niet ontvangen* Kameroverzicht. Tweede Kamer. In de zitting van Dinsdag werd voortge zet het wetsontwerp inzake de regeling U. L. O. en M. U. L. O. De heeren Van der Molen en Van Wijnbergen verklaarden zich beiden in genomen met het ontwerp, dat aan het voortgezet lager onderwijs vrijheid van ont wikkeling zal geven. Beiden waren 't ook in theorie eens met den heer Gerhard. Ook de heer De Visser is dankbaar voor de indiening van het ontwerp. Hij wijst er voorts op, dat het II. L. O., ondanks alle voorspellingen van het tegendeel, steeds is vooruitgegaan en verbeterd. Hij betreurt echter, dat het ontwerp het M. U. L. O. tot lager onderwijs stempelt, terwijl de ineen- schakelingscommissie dergelijk onderwijs tot middelbaar onderwijs wilde rekenen. Minister Cort van der Linden acht thans niet het tijdstip gekomen om te ver anderen aan het subsidiestelsel. Hij wil daar om van afzonderlijk subsidieeren van M. U L. O.-scholen en verplichting tot toelating van on- en minvermogende leerlingen voor de bijzondere school niet hooren; meer ge voelt hij voor uitbreiding van de subsidie vakken dan voor inperking daarvan. Hij wil voorts ook het U. L. O. handhaven, dat uit de maatschappij is opgegroeid en'het voort gezet lager onderwijs het karakter van lager onderwijs, waaruit het is opgegroeid, doen behouden. De heer Gerhard trekt op grond van het ministerieel betoog zijne amendementen betreffende afzonderlijke subsidieering van M. U. L. O. in, doch dient eene motie in, ten einde een principieele beslssing dien aangaande te verkrijgen. De heer Van der Molen dient een amendement in om staatsinrichting onder te brengen bij vaderlandsche geschiedenis. Het amendement-Gerhard wordt verwor pen met 28 tegen 26 stemmen. Het amen dement-Van der Molen wordt dus zonder stemming aangenomen, waarmede het amendement-Otto is vervallen. Het amendement-Otto om voor U. L. O. acht leerjaren te eischen, wordt ingetrok ken. Het amendement-Otto om voor subsidie aan U. L. O.-scholen te eischen, dot in elk subsidievak ministens 2 uur moet worden les gegeven, dat de klassen niet worden ge combineerd en dat er minstens 12 leerlin gen moeten zijn, werd verworpen met 44 te gen 9 stemmen. Het amendement-Van Wijnbergen om het diploma van de Nationale Vereeniging voor .Handelsonderwijs gelijk te stellen met de acte voor handelskennis werd overgenomen. De tweede lazing volgt later. De Kamer is uiteengegaan tot 14 Juni. Berichten. H. M. de Koningin-Moeder, wier ge zondheidstoestand, hoewel zeer gunstig blij vende, haar nog niet toelaat bezoeken aan tentoonstellingen enz. te brengen, heeft om die reden ook de maritieme tentoonstelling van de Kon. Ned. Vereeniging „Onze Vloot" niet kunnen bezichtigen. H. M. heeft echter een gift doen toekomen voor het fonds tot steun aan ons marinepersoneel. Prins Hendrik in Fries land. Z. K. H. maakte gisteren, vergezeld van den commissaris der Koningin, mr. P. A. V. baron van Harinxma thoe Slooten, per motorboot een watertocht naar de meren bij Grouw. Van hier werd de reis per auto ver volgd naar Spannenburg, waar begeleid door het college van Gedep. Staten en den hoofdingenieur van den provincialen water staat de werken werden bezichtigd van de bemaling van Friesland's boezem. Vervol gens is per motorboot een tocht gemaakt over het nieuwe stroomkanaal en de Lem- sterbekken naar Follega, van waar per auto over Huisterheide en Joure naar Leeuwar- "den is teruggekeerd. Op de heenreis is eenigen tijd vertoefd op de stichting „Wilhelminaoord", te St. Niko- laasga, en op de terugreis te „Boschoord", te Huisterheide. Staatsleening 1916. De Minister van Financiën maakt bekend, dat op de Staatsleening 1916 tot en met 27 Mei j.l. was gestort een bedrag van 122,304,500. Schietproef. Gisteren werd nabij het strand te Scheveningen een schietproef gehouden op een in staat van verdediging gebrachte stelling. Daarbij waren tegenwoordig de opper bevelhebber Generaal Snijders, verschillen de officieren van het algemeen hoofdkwar tier en van het garnizoen den Haag en om geving, wier dienst hen toeliet de sohietproef bij te wonen. Vrijwillige landstorm. Bij beschikking van den Minister van Oorlog is de vrijwilliger bij den landstorm, de gepen- sionneerde luitenant-kolonel der infanterie F. J. A. H. Hendriksz in positie gelijkgesteld met den rang van luitenant-kolonel en met ingang van 2 Juni a. s. benoemd tot com mandant van het „Landstormkorps Limburg- sche Jagers." Mr. W. S. J. van Waterschoot van der Gracht. Het Centrum meldt, dat mr. W. S. J. van Waterschoot van der Gracht, lid der Eerste Kamer, Maandagmid dag in de tram tusschen Den Haag en Sche veningen door een beroerte werd getToffen. Hij werd per auto naar het gemeentelijk ziekenhuis van Den Haag vervoerd. De toestand is wel ernstig, doch levert geen onmiddellijk levensgevaar op. De heer Van Waterschoot is 71 jaar oud. Op bijna 64-jarigen leeftijd is te 's Gra- venhage overleden de gepensionneerde ma joor van het Indische leger H. N. Kuypers. Hij werd geboren te Padang den 2en Juni 1852. Als 2e luitenant, waartoe hij in 1875 werd benoemd, was hij onder-constructeur bij de artillerie-constructie magazijnen te Soerabaja. Voorts was hij adjunct bij het materiaal der artillerie onder den comman dant in de tweede militaire afdeeling. Als majoor was hij commandant der artillerie op Sumatra's Westkust, in 1895. In 1897 werd hem op zijn verzoek onder toekenning van pensioen eervol ontslag uit den militairen dienst verleend. Hij had het expeditiekruis Atjeh 1873-1876. Vrijdag 2 Juni a.s. zal zijn stoffelijk over schot ter crematie naar Westerveld worden overgebracht. Nederland en de oorlog. Kaas. De maximum-prijzen voor kaas voor Mei zullen ook voor Juni gelden. Kalk Voor bouwwerke n. In verband met de vele klachten over ge brek aan kalk voor bouwwerken en voor an dere doeleinden, deelt het uitvoerend lid van de commissie voor het handelsverkeer met het buitenland ons mede, op 27 Mei van den gedelegeerde van den gouverneur-gene raal in België bij het Keizerlijk Duitsch ge zantschap in Nederland bericht te hebben ontvangen, dat de uitvoer van kalk „für Bau-und Diingezwerke" van België naar Ne derland weder toegelaten is. De Prinses Juliana. Naar het N. v. d. D. verneemt, zal de Prin ses Juliana, een der opgelegde schepen van de maatschappij Nederland,- toch nog een reis naar Indië maken, uitsluitend voor gou^ vernementspassagiers. Het verkeer metEnge 1 an d. Men meldt uit Vlissingen: De mailboot uit Engeland is Dinsdag avond hier aangekomen met 86 passagiers, waaronder 40 geïnterneerde Duitschers, uit Engelsche kampen ontslagen. De Roode Kruis-brigade behoefde geen hulp te verleenen, daar er geen ernstige zie ken bij waren. Wee rvr ij gelaten. Wolff's Bureau meldt uit Emden:^ Het Maandag, onder verdenking van spionnage naar de reede van Bórkum opge brachte Nederlandsche zeilschip Commoran (niet Holland) is vrijgelaten, nadat het ver moeden van spionnage ongegrond was ge bleken. De Schröder zaken. Het gerechtshof te Amsterdam heeft he den in hooger beroep uitspraak gedaan in de beide zaken, waarvoor de heer Schrö der, de hoofdredacteur van de „Telegraaf", door de rechtbank is vrijgesproken van de beschuldiging van het in gevaar brengen van de onzijdigheid van den Staat. De eene zaak betrof het artikel, waarin van de regeering werd gezegd, dat zij met haar uitvoerpolitiek ten gunste van Duitschland „verraad pleegt aan het eigen vaderland" en „aan de zaak der menschheid"; de andere het artikel waarin van de „groep gewetenlooze schur ken in het centrum van Europa" gesproken werd. In de eerste zaak werd de beklaagde ontslagen van alle rechtsver volging; in de tweede werd het v r ij- sprekend vonnis der rechtbank beves tigd. In het arrest betreffende de eerste zaak wordt o.m. overwogen, dat het gelncrimfc neerde artikel de neutraliteit ha d kunnen schenden, maar daardoor volt de zaak niet onder art. 100 W. v. Str., waarin gezegd wordt dat de neutraliteit in gevaar moet z ij n gebracht. In de tweede zaak is de hoofdoverwc^ing van he( arrest dat daardoor de neutraliteit niet in gevaar had kunnen worden gebracht. A u t o-o ngeval van den Pr i n s. Gistermiddag is de auto van Prins Hendrik op den straatweg van Heerenveen naar Leeu warden door een achterop rijdende automo biel aangereden, tengevolge waarvan do auto van Z. K. H. met eenige boomen op den Rijksstraatweg in botsing is gekomen. Alle inzittenden kwamen er zonder lichame lijk letsel af. De auto werd eenigermate be schadigd. Soldaat verongelukt. Bij een gisternacht te Waalwijk gehouden oefe' ning geraakte de milicien P. uit Amsterdam tusschen een kanon en een patroon-caisson, waardoor hem de borstkas werd ingedrukt. Naar het hospitaal overgebracht, overleed hij kort daarna Het voorstel van Ged. Staten betreffende de electriciteitsvoorziening in de provincie Utrecht is gisteren door de Provinciale Staten z. h. st. goedgekeurd, evenals de sta tuien der op te richten vennootschap, zooals die zijn geformuleerd door de commissie in 39 bepalingen, en die, rïö een uitvoerige be spreking, werden vastgesteld. Hoogland. Naar men verneemt, is hier in wording de vestiging van een hulp telefoonkantoor. De gemeenteraad kon nu met het voor stel: de oprichting van een kantoor als bo venbedoeld aan te vragen, zich geheel ver eenigen en men mag verwachten dat dezen zomer de inwerkingstelling is verzekerd. Een vooruitgang voor de gemeente, welke zeker met veel ingenomenheid zal worden begroet. Eemb. liaadsreralag. Verslag van de openbare vergadering van den Raad der gemeente Amersfoort op Dins dag 30 Mei, des avonds 7 uur. Voorzitter: de burgemeester. Afwezig de heeren; Van Achterbergh, Van Duinen en Kroes. Na opening der vergadering worden de notulen der vorige vergadering vastgesteld, zooals ze ter visie hebben gelegen. AGENDA: 1 Ingekomen stukken: Besluit van Gedep. Staten van Utrecht d.d. 17 April 1916, waarbij wordt verdaagd de beslissing op de raadsbesluiten.van 21 Maait 1916 tot aankoop van een complex gronden onder Soest. Kennisgeving. Brief van Ged. Staten van Utrecht d.d. 17 April 1916, waarbij wordt toegezonden een uittreksel uit het K. B. van 31 Maart 1916 no. 70, tot goedkeuring van het Raadsbe sluit d.d. 25 Januari t. v. houdende vaststek ling der „Verordening op de heffing van op» centen op de hoofdsom der Personeele be* lasting in de gemeente Amersfoort." Kennisgeving. Besluit van Ged. Staten van Utrecht, d.d. I Mei 1916, waarbij wordt goedgekeurd het raadsbesluit van 18 April 1916 no. 18511 tot verlenging van den ontruimingstermijn van onbewoonbaarverklaarde woningen aan d« Coninckstraat. Kennisgeving. Besluit v&n Ged. Staten van Utrecht d.d. t Mei 1916, waarbij goedgekeurd wordt het Raadsbesluit d.d. 18 April 1916 tot verleiv ging van den ontruimingstermijn voor een reeks onbewoonbaar verklaarde woningen aan de Coninckstraat. Kennisgeving. - Besluit van Gedep. Staten van Utrecht d.dv 1916, tot het aangaan eener kasgeldleenint» groot 500.000. Kennisgeving. Besluit van Gedep. Staten van Utrecht d.d. 8 Mei 1916, waarbij wordt verdaagd d« beslissing op het Raadsbesluit van 18 April 1916, tot aankoop, overneming en verkoop van grond In verband met de verbreiding van den Leusderweg. Kennisgeving. Besluit van Ged. Staten van Utrecht d.d. Q Mei 1916, waarbij wordt goedgekeurd h«4 raadsbesluit van 18 April 1916 tot verkoop van een perceel bouwterrein aan J, Ott* rits. Kennisgeving,

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1916 | | pagina 1