14- Jaargang.
<1
DE EEMLANDER".
Maandag 19 Juni 1916.
v-
BUITENLAND.
FEUILLETON.
DE TREKVOGELS
Na 298
BERICHT.
IcofUredactie:
MARIE VAN VERSENDAAL.
Mr. D. J. VAN SCHAARDENBURG.
GBLAD.
Uitgevers: VALKHOFF Co.
ABONNEMENTSPRIJS:
rep 8 maanden voor Amersfoort t 1*00,
Idem franco per post1.50«
i Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) - 0.10.
Afzonderlijke nummers 0.05.
wekelijksoh byvoegsel „De HpÜandache Huisvrouw(onder
5 redactie van Thérèst Hoven) per 8 mnd. 50 ets.
jflTakalijksch bijvoegsel „Pab me mee?' per 3 mnd. 40 Cts.
V.;.,,
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Eikeregel meer- 0.15.
Dienstaanbiedingen 15 regels.. 0.50#
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handol en bedrijf bestaan zoor voordeeligo bepalingen
tot het herhaald adverteeron in dit Blad, by abonnement.
Eone circulaire, bevattende do voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 1.
Intercomm. Telefoonnummer 66.
Zij, die zich mi reeds opgeven
Alt abonué op liet Amersfoortsch
Daebl»<r\ met ingang Tan 1 JULI,
ontvangen de lot dien Datum ver*
tohtynende nmnniers GRATIS.
Kennisgeving.
Raadsvergadering
De Burgemeester van Amersfoort, gezien
art. 41 der Gemeentewet, brengt ter kennis
yan de' ingezetenen, dat de Raad dezer ge
meente zal vergaderen op Dinsdag den 20
'Juni aanstaande, des namiddags ten zeven
ure.
Amersfoort, 1ö Juni 1916.
De Burgemeester voornoemd,
v. RANDWIJCK.
Politiek Overzicht
De wereldstrijd op econo
misch gebied.
Sedert het midden van de vorige week
•ijn te Paraijs de gemachtigden vergaderd
geweest van de regeeringen der Entente-
mogendheden, wier taak was in gezamenlijk
overleg middelen te beramen en wapenen
le smeden voor den strijd, die nu sedert 22 XA
maand gaande is, maar op een ander gebied.
Deze conferentie verschilde in aard van al
len, die er aan zijn voorafgegaan. Zij had op
het oog niet alleen de belangen van de ge
allieerden in verband met de oorlogvoering,
maar ook hunne belangen na den oorlog.
Die belangen liggen op het economisch ge
bied. Een van de groote wapenen in den
oorlog is de economische druk. Dat wapen
Is reeds met grooten nadruk aangewend in
liezen oorlog; maar het is nog vatbaar voor
versterking, en wanneer deze conferentie
Haarvoor middelen heeft kunnen aangeven,
'dan heeft zij beantwood zij aan haar onmid
dellijk doel.
Daarnaast staan echter de betrekkingen
na den oorlog tusschen de staten, die nu
gezamenlijk den strijd voeren tegen de een-
ïrale mogendheden en hunne bondgenoo-
len, en dat is het wat aan deze conferentie
hare eigenlijke beteekenis schenkt. Bij alle
geallieerden bestaat eene natuurlijke onge
rustheid over hunne economische toekomst.
De enorme financieele lasten, die tengevol
ge van den oorlog na het herstel van den
Vrede op de staten zullen drukken, gevoegd
bij de schokken, die tijdens den oorlog de
grondslagen van het gebouw der economi
sche samenleving hebben doen wankelen,
rijn oorzaak, dat die toekomst onbereken
baar is. In die toekomst blijft men Duitsch-
iand beschouwden als den vijand, tegen
kwien men, ook al is de vrede hersteld, ge
zamenlijk moet optreden en in aaneenslui
ting kracht moet zoeken.
De Fransche minister-president Briand
óeeft in zijne rede tot opening van de con
ferentie als doel van de beraadslagingen ge
noemd, dat er naar moet worden gestreefd
„na de overwinning door een economisch
verbond waarborgen te scheppen voor eene
krachtige ontwikkeling van de materieele
hulpbronnen der geallieerde landen, voor de
uitwisseling van hunne producten en voor
de verdeeling van die productie over
de wereldmarkt."' Hij heeft gesproken
van eene economische slavernij, waar
in men dreigde te worden bevangen;
dat gevaar was nog juist bijtijds bezworen en
nu kwam het er op aan de economische be
vrijding van de wereld te verzekeren en ge
zonde handelspraktijken te herstellen door
eene vrije aaneensluiting van de geallieer
den. Daartoe moeten vastberaden nieuwe
regelen worden ingeslagen, en door eenheid
en regeling in de handelingen te brengen
moeten de voortbrenging en de handel van
den vijand getroffen worden.
Over de middelen, die in dezen strijd zijn
aan te wenden, zegt de Daily News, dat de
hoop moet worden gebouwd „niet op de ver
ouderde wapenen, die in het verleden heb
ben gefaald, maar op het verslaan van
Duitschland door de toepassing van nieu
were methodes voor de nijverheid, door de
samenwerking van de geallieerden bij be
paalde takken van nijverheid, die door hun
aard een levensbelang hebben voor hun be
staan, door het uitstrekken van de geduren-
den den oorlog verkregen ondervinding tot
vredesoogmerken, door den handel in de
bedding der staatsbemoeiing te leiden, door
vermeerderd handelsverkeer en door het be
vorderen van zekere methodes, die noodig
zijn opdat de staatsbemoeiing zich afdoende
kunne doen gelden."
Van de verrichtingen van deze conferen
tie zal men naar buiten niet veel vernemen.
De zittingen worden niet in het openbaar
gehouden en er wordt geen verslag uitgege
ven van de gevoerde beraadslagingen. Bin
dende besluiten worden niet genomen; de
taak van de leden der conferentie is geene
andere, dan dat zij aan de regeeringen, die
hen hebben afgevaardigd, verslag uitge-
brengen over de zaken, die behandeld zijn.
Dan zal het aan de regeeringen staan te be
slissen welk gebruik zij van de verkregen
gegevens zullen maken. Verscheidene van
de regeeringen hebben zich te dien aanzien
hunne volle vrijheid van handelen voorbe
houden.
Het zal dus zeker niet dadelijk te verwach
ten zijn, dat de bedoeling, waarmee deze
conferentie is op touw gezet, in daden zal
worden omgezet, die naar buiten aan den
dag komen. Wat aan de tegenpartij hierte
genover past, wordt in de Neue Freie Presse
door een Duitschen handelsman aldus uit
gedrukt: „Het voornemen van onze tegen
standers om de centrale mogendheden door
papieren afspraken op de wereldmarkt vleu
gellam te maken, kennen wij. Ze zijn niet
luchtig op te vatten, en zeker zal er een
geruime tijd mee heengaan, om bij de on-
zijdigen en nog meer bij onze tegenwoordige
vijanden de markt weer te ontsluiten. Ge
rechtvaardigd echter is het vaste vertrou
wen, dat de voorsprong, dien de Duitsche in
dustrie en handel voor den oorlog in onbe
twistbaar stijgende mate verwierf en waarvan
het besef niet in de laatste plaats een der
gewichtigste drijfveren tot den oorlog is ge
weest, ook na den oorlog, zij 't ook met
groote inspanning, weder zal worden ver
overd."
De oorlog.
P a r ij s, 1 8 J u n i. (Havas.) Namiddag
communiqué.
Ten zuiden van de Somme moest een
sterke Duitsche verkenningsafdeeling, die
Xiaar de Fransche loopgraven voor Fay op
rukte, terugtrekken en liet eenige mannen
in onze handen.
In de Argonne zijn tamelijk levendige
handgranaatgevechten :eleverd.
In de streek van Vauquois en Fille Morte
heeft een Fransche mijn een grooten trech
ter geslagen, waarvan de Franschen den
zuidelijken rand bezetten. Het vuur van het
vèr dragende Fransche geschut heeft brand
doen ontstaan in het station Chollerauge,
waar treinbewegingen gemeld waren.
Op den linker Maasoever hebben de Duit-
schers na een uiterst hevig bombardement
de nieuwe Fransche stellingen bij den Mort
Homme herhaaldelijk aangevallen; zij maak
ten daarbij van brandende vloeistoffen ge
bruik, doch werden met ernstige verliezen
teruggeslagen. De Franschen behielden het
gewonnen terrein.
Op den rechter Maas-oever zijn een reeks
aanvallen der Duitschers op de Fransche
loopgraven t en noorden van Thiaumont
eveneens op een bloedig echec uitgeloo-
pen. Een weinig meer oostwaarts, bij hoogte
320 hebben de Franschen een weinig later
een aanval met handgranaten afgeslagen.
De artilleriestrijd is in den sector ten
noorden van Souville steeds zeer levendig.
In de Vogeezen hebben de Franschen een
Duitsche troep, die een coup de main be
proefde op Fransche stellingen, 1200 Meter
ten zuidwesten van Karsbach, door geweer
vuur tot staan gebracht.
Op het front voor Verdun leverde de
Fransche luchtstrijdmacht talrijke gevechten
tegen Duitsche vliegtuigen, die Bar-le-Duc
bombardeerden.
In den loop van deze gevechten zijn twee
Duitsche vliegtuigen naar beneden gebracht
het eene bij Malencourt en het andere bij
Samogneux.
Drie andere Duitsche toestellen, die door
machinegeweren van nabij beschoten wer
den, moesten terstond dalen, de eerste bij
Fresnes, de tweede bij Septfarges en de
derde bij Betlincourt. In Lotharingen hebben
vier Fokkers boven de Duitsche liniën ge
streden. Twee van dezen zijn ten Oosten
van Bezannes neergeschoten; één viel bran
dend op den grond. Een der Fransche
vliegtuigen zag zich genoodzaakt te landen.
De Fransche bombardement-eskaders waren
ook zeer actief; zij wierpen 24 bommen op
de Duitsche dépots bij het station van Se-
lide (in de streek van Vouziers), 29 van
groot kaliber op de fabrieken van Thiauville,
waar twee ontploffingen zijn geconstateerd,
en een 20-tal projectielen op de vlieglood-
sen te Etain en Tergnier. Duitsche vliegers
hebben bonamen geworpen op Pont-ë Mous-
son, Nancy en Baccarat. Er is onbeduidende
materieele schade aangericht en één mensch
gewond te Baccarat.
Avondcommuniqué.
Het artillerie-duel aan het Noordelijke front
van Verdun kreeg in de streek van heuvel
304 en aan den sector ten Noorden van het
dorp Thiaumont vrij groote hevigheid. Er had
geen infanterie-aanval plaats.
Elders was het kalm, behalve in de Ar
gonne, waar de mijngevechten voortduur
den.
Londen, 18 Juni. (R.) Communiqué
van het Britsche hoofdkwartier.
Er was gisteren veel vliegwerk door het
betere weder en eene merkbare vermeerde
ring van den vijandelijken luchtarbeid. Een
Britsche machine viel eene verkenning van
acht vijandelijke machines aan, van wien
twee in de vijandelijke liniën moesten dalen.
Wij hadden in 't geheel dertig luchtgevech
ten, maar eene beslissende uitkomst werd
niet verkregen.
Overigens was het rustig in de laatste 24
uren.
B e r 1 ij n, 18 Juni. (W. B.) Bericht van
het opperste legerbestuur uit het groote
hoofdkwartier van heden voormiddag.
Bij Linsingen's legergroep werden aan de
Styr ter weerszijden van Kolki Russische
aanvallen afgeslagen.
Tusschen den straatweg van Kowel naar
Luzk en de Furya namen onze troepen 11
officiëren en 3540 man gevangen en ver
overden 1 kanon en 10 machinegeweren. De
aanvallen op het leger van Bothmer werden
reeds in het spervuur bloedig gesmoord.
W e e n e n, 18 Juni. (W. B.) Officieel
bericht van heden middag.
Gisteren moest de bezetting vaT* de brug-
schans van Czernowitz voor het concen
trische vuur van den veel sterkeren vijand
terug genomen worden. In den nacht for
ceerde de vijand op verscheidene punten
den overgang over de Proeth en drong in
Czernowitz. Onze troepen ontruimden de
stad.
In Oost-Galicië is de toestand niet veran
derd.
Ten Westen van Wisnjewczyk aan de
Strypa, zijn Russische aanvallen door ons
artillerievuur gestuit.
In Wolhynië hebben onze troepen ten noor
den van Gorochow en bij Lokaczy terrein
gewonnen en tegenaanvallen der Russen
afgeslagen. Eergisteren en gisteren zijn 905
gevangenen en drie machinegeweren in
onze handen gebleven.
Ten noorden van den sector van Turya
hebben de Duitsche troepen in succesvolle
gevechten 11 Russische officieren en 3446
man gevangen genomen, en één kanon en
10 machinegeweren veroverd.
Tusschen Sokul en Kolki zijn ounieuw
hevige aanvallen der Russen afgeslagen.
Petersburg, 18 Juni. (Tel.-agent-
schap). Communiqué van den grooten gene-
ralen staf.
Op het front van het leger van generaal
Broessilow bood de vijand tegenstand en
deed herhaaldelijk tegenaanvallen, die door
onze troepen overal met goed gevolg afge
slagen zijn; den vijand dicht op de hielert
zittend, blijven de onzen vorderingen maken
en maakten gevangenen, terwijl de buit nog
vermeerderd werd.
Gisteren om vier uur namiddag hebben de
troepen van generaal Letsjitsky het brug-
hoofd van Czernowitz op den linkeroever van
de Proeth bezet.
Na een verbitterd gevecht om de overganx
gen van de Proeth de vijand had de brug
gen laten springen hebben wij de stad
Czernowitz bezet.
Onze troepen vervolgden den vijand, die
teruggaat naar de passen van de Karpathun.
Bij de verovering van het brughoofd van
Czernowitz maakten wij meer don 1000 ge
vangenen. Wij namen kanonnen in de stad.
Over de gevechten op het verdere fronfc
zijn de volgende bijzonderheden ontvangen;
De troepen van generaal Kaledin sloegen
verbitterde tegenaanvallen af van den vijand,
die versterkt was door Duitsche troepen,
welke zelfs van het Fransche front waren
aangevoerd. In de streek van het dorp Ga-
domitsji aan de Styr, is een hevig gevecht
geleverd. Tot heden maakten wij hier 70
Oostenrijksche en Duitsche officieren en
2000 soldaten en 8 machinegeweren buil.
De Duitschers deden een verwoeden aanval
op het dorp Swidnik, op den Noordelijken
oever van de Stochod, welk dorp wij op hen
veroverd hadden. Wij sloegen den aanval
af, óndanks het vuur van een vijandelijken
pantsertrein.
Eenigen van onze kozakkenregimenten
deden tweemaal een flanoanval op den vij-
and, die tot het offensief overgegaan was.
Zij namen daarbij twee officieren en tal van
soldaten gevangen en veroverden vijf ma
chinegeweren; verder sabelden zij een aan
tal Duitschers neer. De overigen sloegen in
wanorde op de vlucht.
Volgens nadere berichten maakten de
troepen van generaal Kaledin in den tijd
van 5 tot 17 Juni 1319 officieren, 10 offi
cieren van gezondheid en 70.000 man ge
vangen. Zij veroverden 83 kanonnen, 230
machinegeweren en een enorme hoeveel
heid oorlogsmaterieel.
Op den rechter Strypa-oever, ten Noor
den van Buczacs, trad de vijand aanvallend
op, maar keerde ond.er ons geconcentreerd
vuur naar zijne loopgraven terug.
Op het Noordelijke front was in de boself
streek en op het Dwina-front hevig artillerie
vuur in verschillende sectoren. Ons vuur ver
oorzaakte zware schade aan de vijandelijke
loopgraven en werken bij Dwinsk en ten
Zuidoosten van het Naroczmeer.
Weenen, 18 Juni. (W. B.) Officieel
bericht van heden middag.
Op het Isonzo-front hebben de Italianen
weder op verschillende punten pogingen ge
daan om vooruit te gaan, b.v. naar het Zui
delijk gedeelte van de Monte San Michele
en onze hoogte-stellingen ten Noorden vap
het brughoofd van Tolmein.
Genoegens zijn de voldoening van het
pogenblik; geluk is de verzekering der toe-
Komst.
door
ANNA HUBERT VAN BEUSEKOM.
45
r Het jonge meisje was werkelijk een schoon-
Eeid: glanzend gitzwart haar, groote fluweel-
Twarte oogen met lange, omkrullende wim-
Jxers onder scherp geteeikende wenkbrauwen,
Seen niet kleinen maar goedgevormden mond
met prachtige tandein en... den beroemden
jGriekschen r^sl Het eenvoudige costume,
geheel zwart met een witten omslagdoek, die
tten hals van voren onbedekt laat en 't
(kleine, zwarte mutsje met het witte bolletje
gave® haar iets weesmeisjes-achtigs en de
jnoeder, hoewel stellig over de zestig, was
3>ok een knappe vrouw, in haar jonge jaren
ïrtellig niet minder mooi dan Virginle, zooals
£e haar dochte^ noemde.
Zc leende den dichter Mistral persoonlijk,
ïei dat we toch vooral zün standbeeld op de
Place du Forum moesten gaan zien en het
*muséon Ariaten" zooals 't door hem ge
stichte museum In 't Proven?aalsch heet
.dankten en vervolgde» onzen weJZ I
door de keienstraatjes, waarvan," 't plaveisel
pijnlijk aandoet, naar de Place de la Répu-
blique met de fontein en den Romeinschcn
obelisk in 't midden.
iHier staat de oude kerk van Saint Tro-
phime met het Musée lapidaire er vlak over
en het stadhuis, dat een geheele zijde van het
pleintje in beslag neemt.
Het stadhuis gingen we 't eerst binnen om
naar „Mithridate" te informeeren. Een keurig
heertje, verrukt, dat tw>ee zulke goed Fransch
sprekende vreemdelingen zich bleken te
iiDtercsseeren voor zijn Racine, dien hij op
•zijn duimpje kende, gaf ons alle inlichtingen
en voor 10 frs. 50 besloten we 't er maar op
te wagen. We hadden daarvoor 3e rangs
plaatsen, die echter heel goed moesten zijn
cn zeer voldaan togen we Verder, en bezoch
ten eerst Saint Trophinne, de geheimzinnig in
schemer gehulde, middeleeuwsche kerk met
zijn prachtige Romaansche portiek. Tusschen
steenen zuilen, op leeuwen rustend, staan
daar de beelden der apostelen, waarbij ,zich
ook dat van Saint Trophime*) bevindt, ter-
Een oude overlevering vertelt, dat Saint
Trophime, een leerling van den apostel
Paulus, Efeze verliet eii zich naar Arles begaf
om daar het Christendom te prediken. Toen
hij daar aankwam was men juist bezig het
lentefeest te vieren en danste men om een
versierd beeld van Venus, dat aan stukken
viel toen Saint Trophine er zijn vloek over
uitsprak. Hij begon daarop dadelijk zijn leer
te verkondigen en 't volk was hierdoor zoo
oaitrodat 't *lofc tot Ijet ChrJ&eadojn be
i
keerde en hem als eersten bisschop van
Arles huldigde.
wijl op de fries er boven het laatste oordeel
is afgebeeld: Christus omringd door vier sym
bolische dieren, de vier evangelisten voor
stellend, en er omheen engelen en een groep
uitverkorenen en eeuwig verdoemden.
Uiberst fijn zijn al dc details 'gehouden in
den grijzen steen, die aan 't eind der twaalfde
eeuw naar men ons zeide door een
onbekend kunstenaar bearbeid werd. In de
kerk zelf was 't griezelig donker en kil on
behalve enkele verkleurde gobelins, schiido
rijen en steenen sarcophagen viel er eigen^
lijk niets blzonders te zien. We liepen dus
maar gauw de trap op bij 't koor, die leidt
naar de prachtige oude kloostergang met zijn
rijkversierde Romaansche en Gothische zul
len en zijn zonnig grasveldje in 't midden. Er
zaten verscheiden vreemdelingen uit te bla
zen en eon oude blinde man wees op den tast
met zijn stok alle bizonderheden aan, die er
aan de kapiteelen der zuilen te zien zijn:
bijbelsche tafereelen en o. a. ook de legende
van Sainte Marthe, de heilige, die Tarascon
redde van het monster la Tarasque. We
luisterden oplettend naar zijn uitleg en rust
ten wat uit op con steenen bank voor we het
Musée lapidaire gingen zien. Dit is vroeger
eveneens een kerk geweest, die nu echter
geheel is gevuld met sacrophagen, beelden,
vazen en allerlei Romeinsche en Christelijke
oudheddn. In 't midden van 't gebouw ligt
door koorden afgezet een mozaik, de ontvoe
ring van Europa voorstellend, een der (kost
baarste stukken. Het mooist vonden wij ech
ter een jongenskopje van gelig marmer,
boygft .o® sen gtfl neergezet en wfiJuU ge
schonden. Het pruilende gezichtje was zoo
kinderlijk-natuurlijk van uitdrukking dat
't wel te leven leek. Ook een zeer geschon
den beeld van een Grieksche danseres en veel
sarcophagen met heidensche en bijbelsche
voorstellingen zagen we er, maar daar we
geen van beiden genoeg Latijn machtig zijn,
konden we maar wciftig van de opschriften
begrijpen. We kochten een paar briefkaarten
van het vriendelijke, oude vrouwtje aan den
ingang, dal de rol van concierge vervulde cn
tegelijk paste op hoor kleinkind, dat zoet te
spelen zat in een der steenen doodkisten.
„Een antieke baby-box," zei Ien, het kind
•een stukje chocolade gevend, dat 't gretig
aanvaardde.
Langs het Théatre Antique met zijn indruk
wekkende half-afgcknotte marmeren zuilen,
waar we morgenavond Mithridate zullen zien
opvoeren, trachtten we vervolgens den. 'weg
te vind'en naar „les Aliscamps," de oude, be
roemde begraafplaats, doch werden hierin
een oogenblik verhinderd door een onafzien
bare kudde schapen, die van Arles uit waar
schijnlijk naar de Alpep ging. Het tqeval
dreef ons vlak tegen een huizenrij, waar een
oud-achtig heertje stond te wachten tot de
luidblatende dieren voorbijgetrokken waren.
„Pardon monsieur, est-ce-qu'il faut passer
par ici pour aller aux Aliscamps," vroeg Ina
hem beleef dl.
„Mals oui madame, tournez gauche,"
was 't antwoord en daar ontspon zich eens
klaps een gesprek.
„£a vous intéresse vraiment? Mag ik dan 'de
eer hebben u te begeleiden en u 't een en
ander uit te leggen, dat u niet In Baedeker
vinden zult," yroeg 't heertte uiter^ hoffeliik
on door hem vergezeld logon we op weg. Ilif
zag er zoo hoogst betrouwbaar uit, dal 't bej
paald beleedigend geweest zou zijn bom af
te schepen en bovendien war«i 'we veel te
benieuwd.
Het was niet heel ver cn .na een vei'vallei*
steenen poortje te zijn doorgegaan, een over
blijfsel van dc kerk, die daar héél vroeger
gestaan moet hebben, betraden we een mot
boomen beplante allee, lang on somber, waai)
aan weerszijden een rij van steenen sarcopha
gen staat. Onze geleider vertelde ons, dal'
deze begraafplaats van Romëinscken
oorsprong, vroeger een oppervlakte besloc#
zoo groot als de stad Arles zelf en later oold
door die Christenen als begraafplaats gebew
zigd werd. De sage vertelt zelfs dat Christus
te Arles geweest is om er dc graven te wijden;
en dat Saint Trophime's laalstc rustplaats
zich ook hier bevond, zoodal de Christenen*
er grooten prijs op stelden er begraven ttf
worden. Van wijd en zijd werden daartoe da
dooden in kisten met 't geld voor de begra
fenis er in, in dc Rhóne «neergelaten, en
spoelden na eeulgcn lijd te Arles aan, waar
de priesters ze begroeven.
(Wordt vCTTolgd.J
