E Ml LION
WDNHINDEL I. A.SCHOTERMAN S 7i
IIIwHisM M. Mil
IIIM
M V't
ug'." ",l1
voor zoover yo! verse he kip- en eendeieren
betelt. een hoeveelheid van 100 volvërsche
eieren van de betrokken soort beschikbaar
moet worclen gesteld.
Bovenbedoelde verplichting geldt niet ten
var. eieren ju'komsrig van eenden-
houd-rs vrit de ondergeloopen streken in
Noord-Ho!ar.d en van hen die onder toe
zicht slaan van het centraal comité van
eendenhoudérs.
Andere eiersoorten behoeven niet be-
S' ikbaar te worden gesteld, doch mogen
met consent worden uitgevoerd.
Voorts wordt bepaald, dat 30 van de I gemeën^ebeshmr' bevoorrecht wordt en
eieren, wej^e voor oe dagen 18 tot en met, p hoeveelheden aardnppelen krijgt,
24 ,!uni 101Ö voor b.nnenlandsch verbn.tkbande|aren s,echts een
moeien worden beseh.kbf.ar gesteld moeto( .n hoeveelheid
t -Jen geleverd tegen den vastgestelden nn=a bekomen
„s van per 100 stuks overeenkomstig Refi(,s hp( |Qssen verzamelden zich
de aanwijzingen van de Rtjkscommtsste van ;rQlwen bij de Czaar Peterstraat
toezicht op de Blervereentging en m over-g s(a);ers yan
eenstemming met de door haar gestelde be-1 dp N Scheepsbouw_Mij Enkelen vrou-
an Regeenngs- 1
wen, die aardappelen wilden koopen, wer
den dit afgeraden, onder de toevoeging der
rentie met de heeren Stuhlemeyer en Wi- J
bautr resp. wethouder van Rotterdam enj
Amsterdam.
Aardappelrelle t je s.
Zaterdagmiddag omstreks 4 uur heeft de
Ai beiders-Coöp. ,De Dageraad" te Amster
dam, uit een lichter aan de Rietlanden bij
de Blankenstraat aardappelen gelost, die
per as onder politiegeleide naar de 16 win
kels van deze Coöperatie zouden worden
gebracht. Zooals bekend, is een van de grie
ven van de met staking dreigende groen
tenhandelaren, dat „De Dageraad" door het
palingen voor de levering
eieren
Beschikbaarstelling
Z e e v i s c h.
De Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel, heeft eene circulaire, betreffende
cchibbaarstelling van Zeevisch, aan de
Burgemeesters gericht.
fk heb de eer VI te berichten, dat uiter-
li:!-: met ingang van 1 Juli a s. eene nieuwe
reeling zal worden getroffen voor de dis
tributie van zeevisch, met inbegrip van
Nnordzeeharing.
Deze visch zal voortaan uitsluitend be
schikbaar worden gesteld voor gemeente
besturen, en betrokken kunnen worden door
bemiddeling van het Centraal Bureau voor
den afzet van visscherijpröducten te Amster
dam, of, wat de versehe visch betreft, van
door de zeevischvereeniging in overleg met
de Rijkscommissie van Toezicht op die
Vereeniging daartoe aan te wijzen groot
handelaren
De prijzen, waartegen de levering aan de
gemeenten zal geschieden, zullen telkens
uiterlijk op den 25sten van elke maand voor
de volgende maand worden vastgesteld.
Kunstmest.
De Kunstmest-Commissie maakt bekend,
andere vrouwen „de aardappelen van „De
Dageraad" zijn besmet." Tijdens dit lossen
bij de Cruquiusstraat kwam een met een
paard bespannen wagen aan, waarop een
aantal groentenhandelaren gezeten waren.
Toen een kar waarop 30 mud aardappelen,
bestemd voor het filiaal van „De Dageraad"
aan het Van Limburg Stirumplein naar haar
bestemmingsplaats vertrok, volgde de met
een paard bespannen wagen waarop de sta
kende groentenhandelaren.
Toen de Dngeraad-wagen de groenten-
markt aan de Marnixstraat passeerde, snel
de een aantal mannen en vrouwen toe, die
den wagen aanhielden en er 2 halve mud
den aftrokken. Onmiddellijk kreeg de bege
leidende bereden politie hulp van het bu
reau Raampoort.
De stakers en hun helpers, alsmede een
groot aantal nieuwsgierigen drongen op,
waardoor de politie genoodzaakt was eenige
malen een charge uit te voeren, waarbij een
I 2-tal personen, dat met het geval niets te
maken had, eenige gevoelige slagen opliep.
Na eenig oponthoud bij het bureau werd
de straat ontruimd en de reis naar het Van
Limburg Stirumplein over de brug bij de
dat door bemiddeling van
de afdeelings-Raampoort en de Nassaukade voortgezet.
secretarissen der Provinciale Landbouw-
maatschappijen en -bonden, de gelegenheid
zal worden opengesteld, voor gebruikers
van minder dan 2 H.A. land, tot het bestel
len van super-fosfaat, zwavelzuren amoniak
en Chilisalneter, ten behoeve van de oogst
19161917
dat de hiervoor benoodigde kaarten be
reids werden afgezonden aan de verschil
lende afdeelings-secretarissen, waaraan de
verdeeling werd opgedragen
dat de leveringsvoorwaarde, op deze be-
De kar met groentenhandelaren volgde
echter den weg door de Marnixstraat en
kwam door de Rotterdamsche brug over te
rijden, weer in de nabijheid van den „Dage-
raad"-wagen. Een ontzaglijk aantal nieuws
gierigen holden op de Nassaukade gn de
Marnixstraat de beide wagens na en in de
drukke Haarlemmerpoortbuurt werd de
dichte drom nieuwsgierigen met honderden
uit de zijstraten en uit de 2de Nassaustraat
aanzienlijk vermeerderd.
Op het Van Limburg Stirumplein moest
stellingen betrekking hebbende, volgenspolitic alvorens met lossen kon worden
Acte van 24 Mei j.l„ werden gedeponeerdbegonnen, eenige malen ruim baan maken,
ter Griffie der Arrondissements Rechtbank v~' k~J
te 's-Grovenhage
dat afschrift dezer voorwaarden voor be
langhebbenden gratis verkrijgbaar zal wor
den gesteld, door bemiddeling van bedoelde
afdeelings secretarissen, bij wie tevens alle
nadere inlichtingen, op deze aangelegen
heid betrekking hebbende te verkrijgen zul
len zijn.
Katoenen en wollen goederen
u i t D-u i t s c h 1 a n d.
Men schrijft aan de „N. R. Ct.,r:
Sedert eenige dagen komen er weer zen
dingen katoenen goederen uit Duitschland
aan. Door het aanvragen van de uitvoerver
gunningen gaat "veel tijd verloren; ook ge
ven de meeste fabrikanten er nu de voor
keur aan, verschillende kleine zendingen tot
een groote te vereenigen. Aldus is de ad
ministratie veel eenvoudiger.
De fabrikant vraagt het consent bij het
ministerie van Handel te Berlijn aan. De Ne-
derlandsche kooper heeft dus met niets te
maken. Alleen worden de kosten ad 2 pCt.
ongeveer in rekening gebracht.
Voorloopig is er dus nog geen algeheel
uitvoerverbod. Door de nieuwe regeling
schijnt de rijksregeering alleen toezicht te
willen houden op hetgeen over de grens
gaat. Mocht echter deze oorlog nog lang
duren, dan is een absoluut uitvoerverbod
wel te verwachten. Zoo iets natuurlijk alleen
in het uiterste geval, daar er toch alles aan
gelegen is geld in het land te brengen en
den handel met de neutralen aan den gang
te houden.
Teerkleurstoffen.
De centrale verfstoffen-commissie bericht
ons, dat blijkens mededeeling van Hr Ms.
gezant te Berlijn de Duitsche regeering
thans heeft goedgevonden de hoeveelheid in
Nederland in te voeren, teerkleurstoffen ge
lijk te stellen met 125 pet. van het verbruik
in 1913. Hiermede is thans aan een der ver
langens tegemoet gekomen, welke door een
deel der Nederlandsche verbruikers van
teerkleurstoffen in de bijeenkomst van begin
Februari van dit jaar werden uitgesproken.
Over het tweede punt, waarvan de Cen
trale Verfstoffen-commissie fn opdracht van
bedoelde bijeenkomst in het bijzonder haar
aandacht heeft gewijd: de verlaging der prij
zen, zijn de onderhandelingen nog altijd loo-
pende. Aan een der commissieleden, die
zich in het begin van Maart ter zake naar
Berlijn heeft begeven, bleek toen reeds da
delijk, dat op een algemeene prijsverlaging
niet de minste kans bestond. Slechts voor
een betrekkelijk kleine groep van verfstoffen
scheen eenige verbetering mogelijk. Ten
einde dit punt nog nader te bespreken, zul
len zich nu twee leden der commissie an
dermaal naar Duitschland begeven, om met
de directies van vijf van de voornaamste
Duitsche verfstoffabrieken, welke bij deze
aangelegenheid in het bijzonder zijn betrok
ken, nog nader overleg te plegen.
De duurte.
Zaterdagmiddag had de minister van Bin-
fietdandsche Zaken een langdurige confe-?
Vooral van opgeschoten jongens had zij
daarbij vee1 last. Vanuit de dichte drom
menschen werden eenige sieenen naar den
aardappelwinkel van „De Dageraad" en
daarmee een gat in een der ruiten gewor
pen. Voor het overige bepaalde het zich tot
het uiten van minder vleiende uitroepen der
zich benadeeld achtende groentenverkoo-
pers aan het adres der roode Coöperatie.
Nauwelijks was echter de wagen gelost, of
een file van vrouwen en kinderen verdrong
zich voor den winkel om aardappelen te
koopen.
De Amsterdamsche wethouder Wibaut
heeft in een gesprek met persvertegenwoor
digers uiteengezet, dat er van bevoorrech
ting van de socialistische coöperatie „De
Dageraad" geen sprake is geweest, integen
deel, deze coöperatie heeft de laatste dagen
juist geklaagd over te weinig. Tot voor kort
waren er absoluut nog geen klachten over
de Dageraad ingekomen. De oorzaak der
vijandige stemming jegens de Dageraad is
echter waarschijnlijk te zoeken in de om
standigheid, dat de kleine winkeliers immer
getracht hebben de prijzen van groenten en
aardappelen onevenredig hoog vergeleken
met den marktprijs te houden en dat De
Dageraad daaraan nimmer heeft willen mee
doen, zoodat de gemeente tot deze coöpe
ratie vroeger reeds haar toevlucht moest ne
men om de aardappelen tegen een door de
gemeente bepaalden priis te distribueeren.
Openluchtmeeting
afgelast.
De S. D. A. P. was voornemens Zondag
te Amsterdam in het Sarphatipark te Am
sterdam een openluchtmeeting te houden
met het oog oo de Statenverkiezing. Op ver
zoek van den burgemeester is die openlucht
meeting afgelast.
Demonstraties op heden.
In de gistermiddag in „d'Geelvinck" ge
houden vergadering van groenten-winkeliers
zeide de leider, Speekhoudt, o.a.:
Wij zullen geen revolutionnalre beweging
op touw zetten. Het voorstel om Maandag te
staken is trouwens uit den* boezem der ver
gadering opgekomen. Maar wij zullen niet
blijven staken. Maandag houden we alleen
éen protestdag of, zooals ge het noemen
wilt, een feestdag. Dinsdag zullen we allen
onze winkels weder openen. (Luid applaus.)
Het besluit der vergadering was dat er
heden op de groentenmarakt niet gekocht
zal worden.
De groentenhandelaren werden uitgenoo-
digd hedenochtend om 10 uur te komen op
het terrein achter het Rijksmuseum om ge
zamenlijk door de stad een wandeling te ma
ken. Gemeld wordt dat de hoofdcommissaris
van politie de optocht niet langs de groen-
tenmarkt zal laten trekken.
Door de autoriteiten zijn uitgebreide maat
regelen genomen om heden de lossing van
aardappelen te kunnen doen doorgaan.
Heden, Maandagmorgen te twee uur, is de
groentenmarkt door militairen afgezet en
een half uur later zouden soldaten met de
lossing van de aardappelen berinnWL .Wan-
neer de stakende groentenhandelaren te
drie uur komen opzetten, is de lossing in
vollen gang.
Voor reizigers naar
Italië.
In het belang van personen, die zich
naar Italië begeven, acht de Italiaansche le
gatie te 's Gravenhage het nuttig er aan te
herinneren, dat, om het Italiaansche visum
voor paspoorten te verkrijgen, men zich
moet wenden tot de kanselarij van het Ita
liaansche gezantschap te 's Gravenhage, So-
phiaplein No. 1, tusschen half elf en half één
behalve op Zon- en feestdagen. Het visum
zal worden verleend viif dagen nadat de be
langhebbende in persoon er het verzoek toe
heeft gedaan, en op vertoon van identiteit
en aanwijzingsstukken, die het doel der reis
rechtvaardigen.
De Koninklijke consulaten te Amsterdam
en te Rotterdam zijn, tot nader bericht, niet
meer gerechtigd tot het viseeren van pas
poorten
Te Laudermarke (Gr.) is de smokkelaar
S. door de grenswacht doodgeschoten.
Ce herstemmingen voor de
Pro* Staten
Men meldt ons uit 's-Gravenhage
Tusschen het Centraal Comité der Vrij
zinnigen en het Partijbestuur der S. D. A. P.
is overleg gepleegd ten aanzien van de her
stemmingen voor de Provinciale Staten in
de provinciën Zuid-Holland, Overijssel, Gel
derland, Zeeland en Utrecht. De overige
provinciën werden voorloopig niet in dit over-
Teg betrokken, daar in deze een herstem-
mingsaccoord tusschen vrijzinnigen en so
ciaal-democraten niet in aanmerking komt
of, zooals in Friesland, naar verwacht wordt
door de provinciale organisatie zal worden
getroffen.
Het overleg leidde tot het resultaat, dat
beide partijen de districtsbesturen met den
meesten aandrang het volgende zullen ad-
viseeren
In de districten,waar candidaten der vrij
zinnigen met mannen der rechterzijde in
herstemming komen Aalten, Ede, Ommen,
Amerongen, Gouda en Middelburg, steu
nen de sociaal-democraten de vrijzinnige
candidaten zoo krachtig mogelijk. In de dis
tricten, waar sociaal democraten met candi
daten van rechts in herstemming komen
I Rotterdam I, II, IV en V en Utrecht 11, steu-
nen de vrijzinnigen zoo krachtig mogelijk
(de sociaal-democraten. In de districten
Zwolle, Voorst, Zutphen, Arnhem, Utreecht
I en Rotterdam III trekken de sociaal demo
craten hun candidaten, die in herstemming
komen, terug en bevorderen de verkiezing
der vrijzinnige candidaten. In Den Haag
tTekken de sociaal-democraten en de vrij
zinnigen ieder één hunner in herstemming
komende candidaten terug en bevorderen
beide partijen zoo krachtig mogelijk de ver
kiezing van vier vrijzinnigen en één sociaal
democraat. In Dordrecht trekken de vrijzin
nigen één hunner in herstemming komende
candidaten terug en bevorderen beide par
tijen zoo krachtig mogelijk de verkiezing van
één vrijzinnige en één sociaal-democraat.
Betooging voor Vrouwenkiesrecht.
De betooging voor vrouwenkiesrecht gis
teren te Amsterdam georganiseerd door de
Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht is uit
stekend geslaagd.
Ruim 18000 betalende bezoekers waren
op het terrein ven de IJsclub aanwezig en de
optocht, die aan de meeting vooraf ging,
heeft op de bewoners der hoofdstad grooten
indruk gemaakt.
Kwartier voor tweeën verliet de stoet,
voorafgegaan door de bereden politie, het
terrein.
In de witgele kleuren der vereeniging ge
kleed, opende een dichte drom vrouwen den
optocht; daarop volgde een groep, voorstel
lende de landen waar de vrouwen gedeelte
lijk het kiesrecht bezitten; dan de Neder
landsche maagd te paard en omgeven door
twaalf vrouwen, voorstellende de elf provin
ciën in de verschillende typische kleeder
dracht. Daartusschen vele geelwitte vanen,
banieren en dundoeken met toepasselijke
zinspreuken.
De kleederdrachten, de boerinnekes uit
Drente, Friesland, van de Zuidhollandsche
en Zeeuwsche eilanden, uit Noord-Holland's
Wester- en Noorderkwartier, ze trokken zeer
de aandacht.
Alsmede Marijtje uit Broek in Waterland,
de bekende propagandiste voor vrouwen
kiesrecht in Noord-Holland, gezeten in een
fraaie sjees naast haar echtgenoot, eveneens
in Westfriesche dracht.
En na den wit-gelen stoet zag men de vlag
van het hoofdbestuur der S. D. A. P. en van
de banieren der talrijk vertegenwoordigde
soc.-dem. vrouwenclubs;
In 43 open rijtuigen hadden meer bedaag
de betoogsters plaats genomen.
Onder de tonen der muziek ging de lange
stoet, waarvan het voorbijtrekken vijftig mi
nuten duurde, door de Honthorststraat, Jan
Luykenstraat, over de brug bij het Rijks
museum, langs Spiegelgracht, Spiegelstraat,
Heerengracht, Koningsplein, Singel, Sophia
plein, Rokin, Dam, Mozes- en Aëronstraat,
Raadhuisstraat, Westermarkt, Rozengracht,
Marnixstraat, Leidsche Plein, Stadhouders
kade naar het IJsclubterrein terug.
Duizenden waren op den weg om haar te
zien passeeren; alles is kalm verloopen, al
dreigde bij de Spiegelgracht aanvankelijk
eenig tumult.
Daar drong plotseling een groep vrouwen
en mannen van het anarchistisch deel der
natie tusschen den stoet in, voor zich uitdra
gende een bord, waarop: „Het volk lijdt
honger" en schreeuwende: „We hebben
niets aan het kiesrecht!" De politie haalde
het bord weg, het groepje liep met den stoet
mee, doch trachtte bij d'Geelvinck op het
Singel tusschen de betoogers te dringen,
wat door de oolitie hardhandig werd.belet
Na den optocht werd van verschillende
spreekgestoelten op het Usclubienein ge
sproken en ten slotte onder daverende toe
juiching de volgende motie aangenomen:
De vrouwen en mannen, vertegenwoordi
gende verschillende politieke, vrouwen- en
vakvereenigingen, na te hebben deelgeno-
- men aan de betooging, georganiseerd door
de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht
voorKiesrecht voor de vrouw op derelfde
voorwaarden als voor den man, dus nu al
gemeen vrouwenkiesrecht In de Grondwet,
op Zondag 18 Juni 1916. in openbare ver
gadering op het terrein van de IJsclub te
Amsterdam bijeen,
van oordeel, dat de vrouwen van Neder
land geen genoegen mogen" nemen 'met de
voorstellen tot Grondwetsherziening, zooals
die hier door de Regeering bij de Tweede
Kamer zijn ingediend, waarin het algemeen
mannenkiesrecht in de Grondwet verzekerd
zal worden cn voor de vrouwen alleen de
belemmeringen ter verkrijging van kiesrecht
uit de Grondwet verwijderd zullen worden;
van meening, dat het landsbelang vordert
dat mannen en vrouwen beiden aan de ver-
kiezingen kunnen deelnemen, zoodat uit de
stembus de stem van het geheele Neder
landsche volk spreekt
overtuigd dat de rechtvaardigheidszin
van ons volk niet gedoogt dat opnieuw in
ons land een Grondwet van kracht wordt,
waarin de rechten der vrouwen zoozeer ten
achter gesteld worden bij die der mannen;
spreken den wensch uit, dat bij de open
bare behandeling der voorstellen tot Grond
wetsherziening in art. 80 en daarmede ver
wante artikelen zoodanige wijzigingen zul
len worden gebracht, dat na het in werking
treden der nieuwe Grondwet alle vrouwen
van het land, evenals de mannen, het kies
recht zullen uitoefenen
en dragen het hoofdbestuur van de Ver
eeniging voor Vrouwenkiesrecht op, deze,
motie ter kennis te brengen vnn de Regee
ring, de Volksvertegenwoordiging en do
Pers.
Ze zal ter kennis der Regeering worden
gebracht.
Na de betooging vereenigden zich eenige
honderden vooraanstaanden in de beweging
voor vrouwenkiesrecht in Krasnapolsky aan
een diner; -daaronder ook vele vrouwen in
de typische provinciale kleederdrachten.
De heer Ketelaar bracht bij die gelegen
heid hulde aan de organisatie der betooging
en vooral aan de dames mevr. dr. Aletta
Jacobs en freule Wichers, die zich voor de
zaak van het vrouwenkiesrecht zooveel
moeite hebben getroost.
Hij sprak de hoop uit, dat bij een volgen
de betooging dr. Aletta Jacobs de banier
van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht
aan het archief van Amsterdam zou kunnen
aanbieden, omdat de vereeniging dan geen
recht van bestaan meer zou hebben.
Reclamr
per anker I 34.^l
per flesoh - O.BOf
plu. f f.Qo p»r anker aeclju.*
Nation. Vereen, voor den
Volkszang. Te. Rotterdam is de jaar-
lijksche algemeene vergadering gehouden
der Nat. Ver. voor den Volkszang. De ver
gadering was goed bezocht.
In zijn openingswoord herinnerde de voor
zitter, de heer Wouter Hutschenruyter er
aan, dat den 15en Juni 1906 besloten werd
tot oprichting der Vereeniging; hij bracht
een eeregroet aan de nagedachtenis van W.
Nolen, de ziel van de beweging, welke tot
de oprichting der Vereeniging leidde, en
wees er Op, dat, hoewel de resultaten van
deze tienjarige werkzaamheid niet bevredi
gend kunnen worden genoemd, er toch reden
is om niet al te ontevreden te zijn:* de Ver
eeniging is in beteekenis en aanzien de laat
ste jaren zeer toegenomen en zal weldra
krachtiger kunnen optTeden.
Dank en hulde werd gebracht aan hen,
die meest geheel belangeloos het streven
der vereeniging hebben bevorderd.
In de plaats van mevr. Fokker—Kessler,
die bedankt had, werd tot lid van het hoofd
bestuur benoemd de heer J. P. Zolner, te
Utrecht. Voorts werden in het hoofdbestuur
herkozen de heeren Wouter Hutschenruyter,
te Utrecht; G. den Hartogh, te Arnhem, en
Joh. Oostveen, te Amsterdam, terwijl in de
plaats van den heer J. S. M. Havermans, die
wegens ziekte niet in aanmerking wenschte
te komen, gekozen werd de heer W. J. Roo-
denburg, te Rotterdam. Op voorstel van de
afd. Rotterdam werd de heer Havermans,
eea der oprichters van de vereeniging, met
algemeene stemmen tot eerelid benoemd.
Besloten werd de volgende algemeene ver
gadering te 's Gravenhage te houden.
Bij de rondvraag wordt door enkele aan
wezigen gesproken over de moeilijkheden,
welke de Auteurswet de zangactie in den
weg ligt.
Na afloop der vergadering vereenigden
de aanwezigen zich tot een thee, aangeboden
door de afdeeling Rotterdam.
Stand der landbouwgewassen
op 8 Juni.
Het overzicht van den stand der landbouw
gewassen op 8 Juni 1916, onder medewerking
van de Rijkslandbouwleeraren, samengesteld
naar gegevens, verstrekt door de corresponden
ten van de directie van den Landbouw cn door
het Koninklijk Nederlondsch Meteorologisch j
Instituut, meldt o.a.:
In het oogstbericht van 15 April werd er
reeds op gewezen, dat de nowinter cn het voor
jaar zich kenmerkten door zeer veel regen.
Daardoor had de voorjaarsbestelling over 't al
gemeen onder ongunstige omstandigheden en
laat plaats.
In April was in de eerste dekade de gemiddel
de temperatuur 1° boven, in de tweede 2° bene
den en in de derde 3 6 4° boven normaal. De
neerslag was tot den lOden zeer gering, van 11—
22 vieL echter zeer veel regen, nl. 4 maal de nor
male hoeveelheid. Van af den 23sten was het
nagenoeg overal steeds droog weer.
De maand Mei was over het algemeen voor
den plantengroei en wel vooral voor den gras-
groei gunstig. Gemiddeld over de geheele
maand was de temperatuur een graad hooger
dan de normale. In de 2de dekade waren de af
wijkingen betrekkelijk gering. Het aantal uren
met zonneschijn bedroeg te De Bilt 214 tegen
190 uren normaal. Bij betrekkelijk warm weer
viel er over het geheele land voldoende regen,
Li iets meer dan de normale maandsom.
Nachtvorst kwam op vrij veel dagen voois
waaronder vooral de 11de en 12de Mei moetï#
worden genoemd.
Van I tot 8 Juni bleef de temperatuur 2 ij
graden beneden de normale. Van T tot 4 JurJ
was het weer meest droog, daarna regenachtige
Het aantal uren met zonneschijn bedroeg De
Bilt 55 togen 50 uren normaal in die acht dagen.
De mooie Meimaand Js voor de ontwikkelingv
der gewassen gunstig geweest. Inzonderheid
heeft daarvan het grasland geproiiteerd, waar*
van de stand zoo goed is als zelden te voren.
Ook aan de akkerbouwgewassen zijn die gun
stige weersomstandigheden ten goode gekomen.
Op de lichtere gTonden is de stand over het el-
gemeen gunstiger don op de zware kleigron
den, waar de grond bij de voorjoarsbewerking,
zeer onbekwaam was en door de late bestelling
de gewassen achterlijk zijn. In Zeeland kenmer
ken de wintergranen, die in het voorjaar goed
stonden, zich nu door een schralen stond. Uft
verschillende streken wordt bericht, dat de on-?'
voldoende stikstofbemesting zich reeds doet
gevoelen. Ook wordt met name in Zeeland eiY
zuidelijk Gelderland, geklaagd over veel on*'
kruid, eensdeels ten gevolge van den veelvul-
digen regen, anderdeels tengevolge van gebrek
aan arbeidskrachten. In Noord-Brabant hebben
door den zochten winter de gewassen nogal te
lijden van schadelijke insecten, waardoor hier
en daar ^geheele akkers mosterdzaad vernield
zijn.
Over het geheel geven intusschcn de berich
ten den indruk, dat, vooral indien er spoedig
zonnig, warm weer komt, de vooruitzichten
van den oogst, niettegenstaande de onvoldoen
de bemesting, vrij gunstig zijn.
Het dienstweigeringsmani
fest. Voor de Rechtbank te Amsterdam
moesten zich Vrijdag achtereenvolgens ver
antwoorden wegéns onderteekening en ver
spreiding van het bekende dienstweigerings
manifest mej. J. F. D. Mossel, prof. dr. J
Van Rees, mevr. Henriëtte Roland Holst
Van der Schalk en A. Elbrink.
Het eerst werd behandeld de zaak van
mej. J. F. D. Mossel, godsdienstlerares ie
Amsterdam.
De president, mr. Witsen, stelt aan be
klaagde verschillende vragen, waarop zij
antwoordt, dat zij twee vergaderingen in
Utrecht heeft bijgewoond, om het manifest
samen te stellen. Aon deze samenstelling
heeft zij medegewerkt. Op haar verzoek zijn
haar duizend exemplaren van het manifest
toegezonden, die zij vervolgens onder cou
vert in verschillende buurten in de bussen
der huizen heeft gedaan. De bedoeling van
beklaagde was niet aan te sporen of op te
ruien tot dienstweigering, maar op te wekken
tegen het militarisme. Wonneer zij, die een
manifest ontvangen hadden, tot dienstwei
gering kwamen, moest dit gebeuren enkel,
wanneer zij in de ziel overtuigd waren van
de deugdelijkheid van het beginsel, waarop
het manifest berustte.
Het O. M., waargenomen door mr. Kuy-
ken Glas-horst, meent, dat hier kan worden
volstaan met de oplegging van een geld
boete, daar moet worden rekening gehr r-
den met het motief, waarom beklaagde heeft
gehandeld. Dit is een idealisme, zegt sj
dat gevaarlijk kan zijn. Spr. requireert ccn
geldboete van 100. subs. 25 dagen hechte
nis.
Vervolgens stond terecht mevr. Henriëite
Roland HolstVan der Schalk.
Deze beklaagde verklaart aanwezig te zijn
geweest op de 2e vergadering te Utrecht.
Zij heeft medegewerkt aan de redactie van
het manifest, speciaal wat betreft de laatste
alinea. Voorts heeft zij medeonderteekend.
Voort hield bekl. een politiek betoog els
tweede gedeelte harer verdediging. Hierbij
verzocht de president mr. Witsen, aan bekl.
zich te willen beperken tot haar persoon
lijke verdediging. Beklaagde antwoordt, dat
zij zich gaarne zal beperken, doch dot zij
toch deze uiting van haar politieke overlui.
ging noodig heeft voor haar verdediging,
omdat juist die politieke overtuiging haai
heeft doen besluiten tot de onderteekening
van het manifest.
Hierna wordt behandeld de zaak tegen
prof. dr. Van Rees. Beklaagde zegt medeon-
derteekenaar te zijn van het manifest. Hij
is niet op de vergaderingen geweest té
Utrecht, waar het manifest werd opgesteld.
Wel was het ziin wensch geweest daar te*
genwoordig te zijn.
Het O. M. mr. Luyken Glashorst, eischté
tegen bekl. wegens opruiing een geldboete
van ƒ100. subs. 25 dagen hechtenis.
De eisch tegen A. Elbrink is 50. boetf
subs. 20 dagen hechtenis.
Vrijdag is in de zaak tegen dr. L. A.
Bahler te Paterswolde, door de rechtbank t%
Assen vrijgesproken van de hem ten laste
gelegde „opruiing tot dienstweigering in het
openbaar bij geschrifte en het verspreiden
van dat geschrift of manifest, met het oog^
merk om aan den opruienden inhoud ruchfc»
baarheid te geven of de ruchtbaarheid t€
vermeerderen", door het gerechtshof eert
nieuw getuigenverhoor gehouden.
Het hof besliste nl den 17en Februari j.l.-
dat het onderzoek in eersten aanleg niet
volledig is geweest en met het oog daarop
stelde het hof de stukken in handen van den
rechter-commissaris bij de rechtbank te A»«
sen.
De advocaat-generaal stelde, na het hoo
ren van vijf getuigen, denzelfden eisch aïp
zijn voorganger, n 1. veroordeelfng ,r>t
maanden TPvnng^nisstraf.
De uitsprmk werd bepaald op gistere^
over 14 dagen.
