J8Ï NN ÉN LAN 57"
ten van Luzk beantwoorden de Duitsche
troepen de aanvallen der Russen met tegen
aanvallen.
Legergroep van Bothmer. De toestand is
onveranderd.
\V e e n e n, 1 6 J u 1 i. (W. B.) Officieel
bericht van heden middag.
In de Boekowina heeft de vijand gisteren
weer onze stellingen op de hoogte van Ca-
pul en bij de. stoeterij van Luczina aange
vallen; in een gevecht van man tegen man
werd hij teruggeworpen. Het aantal bij Ja-
blonica gemaakte gevangenen is -tot 3 offi
cieren en 316 man gestegen.
Bij Nowo-Pocjenew is een nachtelijke
aanval der Russen mislukt.
Ten zuid-westen van Luzk zijn weer he
vige gevechten aan den gang.
Ten westen van Torczyn hebben onze
troepen een na krachtige artillerie-voorbe
reiding ondernomen Russischen aanval af
geslagen.
Petersburg, 16 Juli. (Tel.-agent-
sohap). Namiddag-communiqué van den
grooten generalen staf.
Op den rechtgrvluegel van het front bij
Riga hebben onze troepen, gesteund door
de land batterijen en het scheepsgeschut,
ten Westen van Kemmern eenige vorderin
gen gemaakt. Op de rest van het front heb
ben eenige gevechten plaats gehad, die
geen verandering in den algemeenen toe
stand brachten.
Avond-communiqué.
In Wolhynië, in de streek ten zuidoosten
van Svinioekhi, namen massieve formatiën
van den vijand op vele plaatsen het offen
sief. Door een krachtigen tegenaanval dron
gen onze troepen den viiand terug; zij gaan
voort hun succes te ontwikkelen.
In verschillende sectoren van de streek
OstrofGoebin wierpen wij na een zeer
hardnekkigen tegenstand den vijand terug,
die, met het over hoop loopen zijner ach
terhoede bedreigd, de vlucht nam.
Volgens de verkregen berichten heeft een
van onze regimenten een zware en een
lichte batterij van den vijand genomen.
Verder namen wij nog eenige afzonderlijk
geplaatste kanonnen. Het totale aantal ge
vangenen, in deze gevechten gemaakt, is
nog niet vastgesteld; wij boekten tot dus
ver omstreeks 3000.
Weenen, 16 Juli. (W.-B.) Officieel
bericht van heden middag.
Onze stellingen bij den Boreola-pas zijn
voortdurend door zwaar geschut beschoten.
Vijandelijke vliegers hebben tevergeefs
bommen op Vielgereuth geworpen.
In het Tofana-gebied zijn herhaalde aan
vallen der Italianen mislukt.
e, 16 Juli. (Stefani). Officieel
....uniqué.
Aan het Posina-front duurden gisteren de
hardnekkige gevechten voort ondanks de
hevige onweders, die de actie van de artil
lerie verlamde. Onze troepen behaalden
merkbare voordeelen op verschillende pun-
»en, nl. in de streek van de Passo della Bor-
cuia, op de zuidelijke hellingen van de
Segli Bianchl en de Corno del Coston; in
het Dritta-dal, waar wij Vanzi bezet heb
ben, en op de helling van den Monte Sol-
higio.
De vijand, die in laatstgenoemde streek
aanmerkelijk versterkingen had ontvangen,
deed hevige tegen-aanvallen, die onze troe
pen afsloegen, waarbij zij den vijand zeer
ïware verliezen toebrachten.
In de streek van Tofnna werd een nieuwe
aanval van den vijand tegen Castelletto af
geslagen.
Aan het overige front tot aan de zee von
den ontmoetingen plaats tusschen kleine af-
deelingen, die voor ons gunstig afliepen.
Op de hoogte van Peuma werd een vijan
delijke compagnie, die onze stellingen
trachtte trachtte te naderen, door een tegen
aanval verjaagd.
B e r 1 ij n, 16 Juni. (W. B.) Bericht uit
het groote hoofdkwartier v8n heden voor
middag.
Van het Balkan-oorlogstooneel niets
nieuws.
Weenen, 16 Juli. (W. B.) Officieel
bericht van heden middag.
Aan de ben eden-Vojusa waren artillerie
gevechten en schermutselingen.
Petersburg, 16 Juli. (Tel.-agent-
schap). Namiddag-communiqué van den
grooten generalen staf.
Aan het Kaukasische front hebben onze
troepen in den nacht van 16 Juli de stad
Bayburt, een belangrijk punt in Armenie,
•bezet.
In verschillende sectoren trekken de Tur
ken overhaast terug en vernielen al hunne
voorraden.
In de streek van den Taurus en het bek
ken van den Boven-Tsjorok hebben onze
troepen opnieuw belangrijke vorderingen
gemaakt. De veroverde Turksche stellingen
worden versterkt. In de laatste dagen heeft
ons dapper leger een aantal gevechten in de
streek van Bayburt, Mamahatoen en Moesh
gewonnen.
Konstantinopel, 16 Juli. (W.-
B.) Communiqué van hef hoofdkwartier van
den 15en:
Aan den rechtervleugel waren schermut
selingen. In het centrum dragen de door ons
bezette nieuwe stellingen bij tot eene voor
ons gunstige ontwikkeling van de gevechten.
Aan den linkervleugel waren plaatselijke ge
weervuurgevechten zonder beteekenis.
Verder niets.
Konstantinopel, 15 Juli. (W.
B.) Officieel stafbericht van 15 Juli. Aan het
frakfront geen verandering. Aan Het Perzi
sche front ten oosten van Kermansjah ge
beurde nog niets. Nadat de Russische troe
pen berqerkten dat onze afdeelinger., die
door in den sector Buneh opereerende vrij
willigers ondersteund werden, Sineh nader
de^ ontruimden ze §ir^K en trekken, pi\d^r
achterlating van een deel van hun troepen,
zuidwaarts in de richting van Hamadan te
rug. Onze troepen verdreven den llen Juli
de vijandelijke verkenningstroepen, trokken
door Sjheh heen en vervolgden den vijand
over eèn afstand van 15 kilometer in ooste
lijke richting.
Londen, 16 Juli. (R.) Officieel be
richt.
Twee colonnes keerden naar hunne basis
terug na operatiën in het schiereiland Sinai
en op de kust van de golf van Suez. Zij de
den geslaagden aanvallen in de vijandelijke
kusten en namen vee weg. De Engelschen
hadden volstrekt geen verlies.
Ca ïr o15 Juli. (R.) De forten, die het
nog hadden uitgehouden na de verovering
van Mekka, hebben zich thans overgegeven
met 28 Turksche officieren, 1100 manschap
pen, 4 kanonnen en groote hoeveelheden
schietvoorraad en materieel. Sedert de pro
clamatie der onafhankelijkheid van den
groot-sjerif werden 100 officieren, 2500
soldaten en 150 burgerlijke ambtenaren ge
vangen genomen en tien bergkanonnen, be
nevens 15 machinegeweren buitgemaakt. Er
is thans geen spoor van Turken meer in
Mekka te vinden.
Londen, 15 Juli. (R.). Volgens een
Lloydsbericht zou het ongewapende stoom
schip Antigua in den grond zijn geboord.
Londen, 15 Juli. (R.). De stoom-
treilers Benaden van Hartlepool en Recor
der van North Shields zijn door duikbooten
tot zinken gebracht. De bemanningen zijn
gered.
Londen, 15 Juli. (R.). De bemanning
van den Engelschen treiler Bute, die door
een Duitsche duikboot in de Noordzee in den
grond was geboord, is te Shields aangeko
men. De mannen vertellen, dat de duikboot
commandant zich verontschuldigde en hun
aan boord van de duikboot thee en sigaret
ten gaf. De bemanning der duikboot haalde
het "voedsel van den treiler en verorberde
dat gulzig.
Rome, 1 5 J u 1 i. (Stefani). In het zuiden
der Adriatische Zee is de torpedojager Im-
petuoso door een vijandelijke duikboot getor
pedeerd en in den grond geboord. Bijna de
geheele bemanning is door ons gered.
Londen, 16 Juli. (R.) De Engelsche
stoomschepen Mopsa, Sylvic, Ecclesia en
Alto zijn in den grond geboord.
Konstantinopel, 15 Juli. (W.
B.) Een luchtschip van het type Schütte-
Lanz kruiste Zaterdagnamiddag twee uur bo
ven Konstantinopel. De bevolking volgde
het ongewone schouwspel met verbazing en
vreugde. Het luchtschip was met de Duitsche
en Turksche vlaggen versierd.
Londen, 15 Juli. (R.). Het Pers
bureau maakt bekend, dat de kanselier der
Schatkist van Engeland en de ministers van
financiën van Frankrijk, Rusland en Italië
Vrijdag en Zaterdag met de Engelsche en
Fransche ministers van munitie en generaal
Belaj'ef, chef van den Russischen generalen
staf, besprekingen hebben gehouden over de
financieele regelingen, die noodig zijn om in
militaire en andere behoeften van de ver
schillende regeeringen te voorzien in het
gemeenschappelijk belang van al de verbon
den mogendheden. McKinnon Wood, de fi
nancieele secretaris van de schatkist, de
lord-opperrechter van Engeland en de gou
verneur van de Engelsche Bank woonden
eveneens de besprekingen bij.
Er is een overeenkomst betreffende de
gemeenschappelijke belangen der vier mo
gendheden getroffen met het doel om ook
verdeT gezamenlijk de schikkingen voor den
aanvoer van benoodigdheden en de finan
ciën te regelen. Afzonderlijke financieele
overeenkomsten zijn getroffen tusschen
Frankrijk en Italië.
Maandag zullen de besprekingen met den
Russischen minister van financiën een aan
vang nemen.
Washington, 15 Juli. (R.) Het
staatsdepartement heeft de „Deutschland"
formeel onder de koopvaardijschepen ge
rangschikt.
Washington, 15 Jul (R.) Polk,
raadsadviseur bij het staatsdepartement,
heeft verklaard, dat de beslissing omtrent de
„Deutschland" geen precedent schept. Toe
komstige gevallen zullen op zichzelf worden
beoordeeld.
B e r 1 ij n, 1 5 J u l i. (K. N.) De Korrespon-
denz Norden seint, dat de gelijkmatige
warmte en het bestendige weer van de laat
ste veertien dagen de vooruitzichten van den
oogst belangrijk verbeterd hebben. Moest
men te voren tengevolge van de vele regens
de vrees koesteren, dat de oogst daardoor
verlaat zou kunnen worden, thans kan deze
bezorgdheid over het algemeen als geëin
digd beschouwd worden. De berichten, die
uit alle deelen van Duitschland binnenko
men over den stand van het zaad, geven
reden om aan te nemen, dat men op een
tijdigen en overvloedigen oogst kan reke
nen indien het weer goed blijit. De rogge-
oogst zal in de eerste plaats veel grooter
zijn dan een middelmatige.
Engeland.
Londen, 15 Juli. (R.) Het nationa
listisch IerscK parlementslid Ginnel is te
Knutsford in Cheshire in hechtenis geno?
men wegens overtreding van de rijksverde-
digingswet. Toen hij gearresteerd werd,
vroeg Ginnell onder een valschen naam ver
gunning, om enkele Iersche gevangenen, die
te Knutsford gedetineerd waren, te mogen
bezoeken.
Vandaag ls Ginnell voor den politierech
ter verschenen. Hij is op borgtocht in vrij
heid gesteld.
Griekenland*
A th e n e, 15 Juli. (R.) De Koning is
licht gewond aan het been tengevolge van
den braad in het Tatoi-bosch,
Vermeide Berichten
Londen, 15 Juli. (R.) Professor Met-
schnikoff is overleden.
(Elias Metschnikoff, in 1845 te Charkoff in
Rusland geboren, heeft niet zoozeer door
zijn studies op zoölogisch gebied, hoe voor
treffelijk op zichzelf, ook roem verworven
als wel door zijn arbeid in het Institut-Pas-
teur te Parijs. Daar werd hij in 1800 aan
verbonden, na Teeds een twintigtal jaren
hoogleeraar geweest te zijn te Odessa. In
laatstgenoemde betrekking had hij naam ge
maakt door zijn ontdekking van den invloed
der witte bloedlichaampjes op de bacteriën
en zijn theorie der phagocyten was aanlei
ding, dat hij naar Parijs werd geroepen om
met Pasteur in diens laboratorium samen te
werken. In 1904 trad hij als onderdirecteur
dier instelling op. Zijn wetenschappelijke
arbeid te Parijs was hoofdzakelijk gewijd aan
de bestrijding van ziekteverwekkende bac
teriën, in het bijzonder der cholera, doch be
kend zijn ook zijn studiën over de oorzaken
van het oud worden. In 1908 verwierf Met
schnikoff, tegelijk met Ehrlich, den Nobel
prijs.)
B e r 1 ij n, 1 5 J u 1 i. (W. B.) De bankiers-
bediende Stephan, die een groote diefstal
bij de Disconto Bank had gepleegd, is met
de vrouw, die hem vergezelde, gisteren
avond te München gearresteerd. Hij had
een som van over de honderdduizend mark
nog bij zich, die hem werden afgenomen.
Naar de verblijfplaats der gestolen effecten
worden naar aanleiding van door hem ver
strekte opgaven, verdere onderzoekingen
ingesteld.
De Staatscourant van Zaterdag 15 Juli
'bevat o.m. de volgende Kon. Besluiten:
op verzoek eervol ontslagen F. de Graaf
als onderwijzer aan de Rijkskweekschool
voor onderwijzers te Haarlem;- dr. H. H.
Knippenberg als leeraar aan de R. H. B. S.
te Venlo; H. L. D. v. d. Brink, als leeraar
aan de R. H. B. S. te Zierikzee;
benoemd respectievelijk tot leerares en
leeraar aan de 'R. H. B. S. te Gouda mej.
P. J. van Toorenburg, W. Kok en dr. J. H.
van Burkom, allen thans tijdelijk;
bepaald, dat een der R. H. B. Scholen
met 5-jarigen cursus te Zalt-Bommel
zal gevestigd zijn en de directeur en leera
ren der G. H. B. S. aldaar benoemd tot
idem aan deze R. H. B. S., terwijl de tijde
lijke leeraren der G. H. B. S. tot leeraar dier
Rijksschool zijn benoemd;
benoemd tot klerk bij het Centraal Bu
reau voor de Statistiek J. P. R. Jelies, S. Bak
ker, J. F. Koper, J. Mulder, A. Bos, allen
te Amsterdam;
benoemd tot assistente in de pharmacie
aan de Rijks-Universiteit te Leiden mej. A.
J. Steenhauer.
In Den Haag is aangekomen de heer
Artemis Garcia Lomas, vice-consul van
Spanje te Brussel.
De Staats begrooting. Nu
aan het Departement van Financiën de voor-
loopige ramingcijfers der verschillende
hoofdstukken van de Staatsbegrooting zijn
ingekomen,, zal de geheele week worden
besteed aan grondig overleg met de
betrokken Hoofden der Departementen van
Algemeen Bestuur omtrent de mogelijkheid
om de stijging der uitgaven voor 1917 te
houden binnen de perken van de geraamde
stijging der ontvangsten.
De groote prijsstijging van nagenoeg alle
zaken baart ook in deze groote moeilijk
heden.
Oor 1 og s w in s tb e 1 a s t i n g. De
Commissie van Advies inzake uitvoering van
de Oorlogswinstbelasting is in het Departe
ment van Financiën door den Minister ge
ïnstalleerd.
De Eerste Kamer Is tot hervatting der
werkzaamheden bijeengeroepen tegen Dins
dag 25 dezer maand, des avonds half negen.
Commissie inzake Genees k.
Dienst. De Minister van Oorlog, Generaal-
Majoor Bosboom, heeft Zaterdagmiddag ten 2
ure de door hem in het leven geroepen Com
missie van voorlichting inzake den Geneeskun
digen Dienst der Landmacht geïnstalleerd. Aan
de rede van den Minister ontleenen wij het vol
gende
Ik vond vrijheid een (beroep op uw kennis
en werkkracht të doen, omdat het hier een
groot landsbelang betreft. Duidelijk, niet het
minst in Volksvertegenwoordiging en Pers, ig.
gebleken, dat niet zoodanig vertrouwen in den
Geneeskundigen Dienst ibesaa ah noodzakelijk
is.
Die toestand mag niet bestendigd worden;
het Nederlandsche volk moet de vaste overtui
ging hebben, dat zijn zonen, die zich onder de
wapenen bevinden, ook in geval van ziekte, in
goede handen zijn.
Met belangstelling zal ik de resultaten van
uw onderzoek tegemoet zien. Wel verre van
te vreezen voor critiek op ons werk zullen ,wij
die dankbaar aanvaarden. Er is door den Ge^
neeskundigen Dienst hard gewerkt; dat er niet
temin te verbeteren valt, zal wel niemand willen
tegenspreken. Hulp om die verbeteringen aan
te wijzen en tot stand te brengen ontvangen
wij gaarne. Als bewijs daarvan constateer ik
met voldoening, dat de Inspecteur van het be
trokken dienstvak zich het lidmaatschap van
de commissie heeft laten welgevellen.
Mij thans nog een oogehblik bepalende tot
den aanvang van de taak, die gij op het punt
staat te aanvaarden, wijs 2k er in de eerste plaat»
op, dat uw onderzoek niet gericht behoeft ie
zijn op de verzorging van den gewonden sol
daat-
De zieke soldaat in tijd van vre^e zal het
voorwerp van uw onderzoek behooren te zijn
maar ik voeg daar dadelijk aan toe ook in een
tijd van vrede, waarin wij thans verkeeren, ge
durende welke het leger zich op voet van oov
bevindt. Het spreekt van zelf, dat juist in
een tijd £le bezwaren* welke de genees
kundige dienst altijd ondervindt, dubbel gevoeld
a v orden.
Ik moge dat hier te meer doen uitkomen door
enkele van die bezwaren te noemen, welke een
niet weg te nemen eigenaardigheid zijn van den
militair geneeskundigen dienst en welke niet
zouden bestoan als niet medische en militaire
belangen met elkaar in overeenstemming ge
bracht moosten worden.
Dat ook de laatstgenoemde belangen bij uw
onderzocö: niet over het hoofd gezien mogen
worden, behoeft wel nauwelijks vermelding.
Ais een groot bezwaar noem ik u dan by-
voorbeeld de regeling van het ziekenrapport.
Het belong van den dienst eischt het spreekt
van zelf dat aan de oefening van den dag
deelnemen allen, die niet ziek zijn. Zwaar is de
took van vele officieren van gezondheid, die in
de vroege morgenuren een oordeel hebben uit
te spreken over het al of niet ziek zijn van de
somtijds zeer velen die zich als zoodanig aan
melden.
F en ander bezwaar ligt in de omstandigheid,
dat in de militaire hospitalen zoo velen zijn op
genomen die wel geneeskundig behandeld moe
ten worden, maar geen eigenlijke ziekenhuis-
verpleging behoeven. Hun aanwezigheid ver
stoort uiteraard de rust en orde. welke eisch
v;n een ziekenhuis zijn.
Vergun mij U voor uw bereidverklaring om
in de Commissie zitting te nemen, mijn dank
te betuigen. Ik stel het op zeer hoogen prijs,
dat gij allen mij ten deze behulpzaam wilt zijn.
In het bijzonder richt ik mijn donk tot U, mijn
heer Ruijsch, die het voorzitterschap dezer com
missie hebt willen aanvaarden en mij over den
te volgen weg reeds van raad hebt willen
dienen.
En hiermede verklaar ik Uwe Commissie te
zijn geïnstalleerd.
De voorzitter der Commissie, dr. W. P,
Ruijsch, voorzitter vai\ den Centralen Gezond
heidsraad te Utrecht, antwoordde op deze rede,
sprak namens de Commissie zijn erkentelijkheid
uit voor het in haar gesteld vertrouwen. Zij zal
gaarne trachten, zoo goed en zoo snel mogelijk
aan de opdracht, haar gegeven, te voldoen.
Hoogere Krijgsschool. Naar
de Avp. verneemt, wordt overwogen om de
lessen aan de Hoogere Krijgsschool alhier,
sedert 1 Augustus 1914 gestaakt, weer te
doen aanvangen.
Bij Kon. besluit is ter zake van zijne
verrichtingen op het eiland Soemba (Timor
en Onderhoorigheden), gedurende de jaren
1910 tot en met 1913, alsnog benoemd tot
ridder der militaire Willemsorde der 4de
klasse de eerste luitenant der infanterie van
het leger in Nederlandsch-Indië J. J. Ba-
rendsen.
Res erve -veldpredikers. Bij
beschikking van den Minister van Oorlog
zijn benoemd voor den tijd van oorlog bij
het leger te velde, tot reserve-veldprediker,
de heeren; ds. A. G. J. Barmen, 't Loo, te
Standdaarbuiten; ds. P. Bootsma, te Balk; ds.
J. J. Creutzberg, te Blokzijl; ds. L. J. S. Crou-
saz, te Maassluis; ds. M. van Empel, te Mid
delburg; ds. F. S. Knipscheer, te Zaltbom-
mel; ds. B. C. Koolhaas, te Zuidland; ds. J. P.
van Melle, te Kralingen; ds. R. J. van der
Meulen, te Amsterdam; ds. J. J. Meijer, te
Wijnaldum; ds. E. L. Nauta, te Warfhuizen;
ds. W. Brouneger Onnekes, te Helder; dr. L.
A. Rademaker, te Scheveningen; ds. Th. J.
L. Ruys, te Lopikerkapel; ds. J. H. Ruysch
van Dugteren, te Hoek van Holland; ds. C.
G. Wagenaar, te Usquert; ds. Th. G. Stell-
wag, te Medemblik; ds. Ph. L. G. Steenbeek,
te Bodegraven; dr. W. G. Harrenstein, te
Noord-Scharwoude; dr. J. G. Geelkerken, te
Overtoom; ds. F. G. Petersen, te Veendam;
dr. R. Miedema, te Schoonhoven; ds. J. W.
Geels, te Haarlem en ds. J. J. van der Schuit,
te Amsterdam
T ij dig ontslag van voor den
dienst afgekeurde militairen.
De noodzakelijkheid is gebleken onder de
aandacht van de korpscommandanten te
brengen dat militairen, die blijkens rapport
van den inspecteur van den geneeskundigen
dienst der landmacht voor de verdere waar
neming van den militairen dienst .definitief
zijn afgekeurd, voor zooveel voor hun ont
slag de machtiging van den minister van
Oorlog niet wordt vereischt, niet langer in
den dienst behooren te worden gehouden
dan in verband met de omstandigheden strikt
noodzakelijk is.
Ten aanzien van hen, voor wie de datum
van het ontslag door den minister van Oor
log wordt vastgesteld, zullen tijdig de noo-
dige maatregelen zijn te nemen om te voor
komen, dat die datum wordt overschreden,
(behoudens het geVal dat de toestand van
den afgekeurde niet gedoogt dat hij de zie
ken inrichting op den aangegeven datum
verlaat).
Schako's.
Ten einde het behoorlijk afdragen der
voorhanden schako's zooveel mogelijk te be
vorderen, wordt bepaald
lo. dat zonder op eenheid van hoofddeksel
bij den troep te letten, de nog in de maga
zijnen beschikbare schako's behooren te
worden uitgegeven aan alle korporaals en
manschappen voor wie passende schako s
aanwezig zijn
2o. dat de schako's, welke reeds aan on-
derdeelen van het leger zijn verstrekt, bij die
onderdeelen in dienst moeten worden afge
dragen en niet mogen worden ingeleverd
vóór ze tot verder gebruik totaal ongeschikt
zijn
3o. dat niet met veldmutsen behoort te
worden uitgerukt, wanneer er nog schako s
zijn die kunnen worden gedragen.
Mil. Willemsorde 4$ kL Bij
K. B. is ter zake van zijne verrichtingen op
het eiland Soemba (Timor en Onderhoorig
heden) gedurende de jaren 1910 tot en met
1913, alsnog benoemd tot ridder der Mili
taire Willemsorde.der 4de klasse, de eerste-
luitenani der infanterie van het leger in Ne-
derlandsch-indië J. J. Bajendsen.
E e n o 0-j a r i g e H. B. S. De R. H. H
5. te Veendam vierde haar gouden jubileum
De oud-leeraar A. Engelsman hield ee0
reoe, waarbij hij hulde bracht aan den opi
richter, dr. A. Winkler Prins.
De oud-leerlingen boden een borstbeeM
in zandsteen aan van dr. A. Winkler Prins'
gebeeldhouwd door Tjipko Visser, te Bei3
gen. Verder wordt een gedenkboek uitgege-
ven, waarvan de band in vierkleurendruk is
ontworpen door den jongen kunstschilder
Bart Peizel, oud-leerling der school.
Begrafenis ds. Taima.
Reeds vroeg uit alle deelen des lands wa
ren vele belangstellenden naar Bennebroelc
gekomen tot bijwoning van de begrafenis
van oud-minister Talma; de belangstellen
den waren zoo velen, dat niet allen op hef
kleine kerkhof van Bennebroek konden(
plaats krijgen. Tevoren had in de pastorij
ds. Blaauw voor familie en naaste bekenden
gesproken naar aanleiding van Psalm 23;
Een groot aantal telegrammen van rouvvbe-
klag was ingekomen, o.a. van de Koningin-
Moeder, mr. Goeman Borgesius en nameni
de Tweede Kamer.
De lijkkist werd uit de pastorie grafwaarts
gedragen door leden van de afdeeling Ben-'
nebroek van den Christelijk Nationalen
Werkmansbond. Op de eenvoudige kist lag
een krans met witte lelies en lila irissen!
voorzien van witzijden lint met groot gouden"'
H.initiaal van Prins Hendrik; verder waren er.
vele kransen en bloemtakken, o.a. van den
burgemeester van Bennebroek.
In den stoet gingen mede o.m. baron Taetf
van Amerongen namens de Koningin, dr. De
Visser namens den minister van oorlog, de
oud-ministers Heemskerk, Nelissen, Went-f
holt, Colijn, Idenburg, Kolkman en De WaaL__
Malefijt; de kamerleden Snoeck Henkemans,
Van der Voort van Zijp, Duymaer van Twist,
Van Veen, De Monté VerLoren; het oud-:
Kamerlid Staalman; de commissaris der Ko
ningin in Zuid-Holland Baron Sweerts da
Landas Wyborg; de secretaris van het Dep.'
van Landbouw Versteeg; de oud-secretaris
van de Rijks-Verzekeringsbank Raaymakers;
afgevaardigden van het hoofdbestuur van da
afdeeling Amsterdam van Patrimonium; de
redacteur van het orgaan van dien bond; het
dagelijksch bestuur van het Chr. Nat. Vak-'
verbond; het hoofdbestuur van de MidderJf
nachtzending; de hofpredikant Gerretsen; dr.
Schreven namens de Maatschappij voor ge
neeskunde; dr. Snethlage, directeur van hef
Dlaconessenhuis te Haarlem; Lovink, Indisctf
landbouw-directeur.
De eerste spreker, de heer Heems
kerk, noemde Talma een heldenfiguur; opt
24-jarigen leeftijd was hij reeds predikant;,
daarna Kamerlid, vervolgens minister, om.
daarna weer terug te keeren naar zijn stille
werkplaats. Maar niet lang daarna vroeg hel
algemeene leven weer zijn werk. Spoedig,
volgde zijn benoeming tot veldprediker in
algemeenen dienst. Eerbiedige hulde brengt
spreker namens zijn vrienden aan den over-^
ledene. Twaalf jaar lang vervulde hij hei
predikambt. Hij was daarin trouw, eerlijk en'
oprecht. Hoe kwam hij dan in de politiek?
Was er iets in hem, dat tot strijd drong?
Niets daarvan. Zijn predikambt was hemTief j
Maar zijn temperament was er niet naar, zierf
in eigen huis op te sluiten. Als hij daarbui
ten ging, om God's woord te prediken, had
hij steeds voor oogen, hoe slecht en spaar-'
zaam aan den arbeider werd gebracht, wat'
hij voor het leven noodig had, hoe hij steeds
had te worstelen met armoede; daarom wil
de Talma zorgen dat de arbeider zou kun
nen leven en zich bewegen in de maatschap-"
pij. Dit bracht hem in het strijdperk van de
politiek, en daarin muntte hij al dadelijk uit.
Hij doorzag de voorstellen, die hem werden
voorgelegd, en de fouten die hij daarin ont
dekte dreven hem tot handelen. Zoo leefde
en werkte hij als Kamerlid, en toen in 1908'
de tijd was gekomen, dat hij als minister op
trad, was het zijn eere in de practijk te ver
vullen wat hij als predikant had beloofd.'
Steeds doorgaande met werken en alles on**"
derzoekend, offerde hij zijn krachten opj
Thans is hij weggenomen uit de aardsch^
zorgen naar het hoogere leven. Zij, die hem'
moeten missen, zijn familie en zijn vrienden/
zijn kameraden en allen, die hem liefheb^
ben, leggen hier de verzekering af: vergaten?'
worden zal Talma uooïtf
Hierna sprak het Kamerlid Van der
Voort van Zijp, die den overledene
herdacht als lid van den kleinen Kamerkrlr.g,1
waartoe hij behoorde. Hij herinnerde er aan,1
hoe 'zijn eerste groote politieke rede een
openbaring was voor allen, die haai - oor-j.
den, en hoe de prediking in zijn politieke'
redevoeringen, gehouden in het Friesche,
gewest, waarvoor hij afgevaardigde was, den
kleinen man niet 4 ~rrer., naar het lagere prvj
het materieele, doch hem opvoerden tot de
gerechtigheid Gods. Hij predikte de gerecht
tigheid ook, terwijl hij in de politiek optradj
In de laatste jaren van zijn leven en vooral!
in de laatste maanden hebben wij, zijn poli-d
tieke vrienden, gevraagd: waarvoor over-1
komt ons dit alles? God heeft het gewild en
wij zullen berusten.-
Hierop sprak de heer Van Vliet na
mens „Patrimonium". Hij bracht den overle
dene hulde voor zijn werk, in der. Bond ver
richt, die opgeheven is en krachtig gewor
den, dank zij zijn flink en bezielend ^d.
Nü hij van ons is weggenomen, ze; s. cker,
hebben wij slechts God te danken voor het
geen ons in hem is gegeven en de verzeke
ring af te leggen da* zim arbeid onder onï
niet zal worden vergeten.
Vervolgens spraken nog ds. Van P a 8 s*
sen namens der. ring Haarlem, ds. B p e t i
uit Arnhem als vertegenwoordiger van ■-*
Arnhemsche gemeente en den Arnhem-
schen kerkeraad en ds. C r e u t z b e r - ^ni
IJmuiden als oudste leerling van den over
ledene.
Een zwager van wijlen ds. Talma dankt#
voor de bewezen eer.