Het Sexueele Vraagstuk
Hulo en leiding
Naai- en Verstelschool
Prof. Dr. AUGUST FOREL,
1 Ex. Het Sexueele Vraagstuk,
FRANCO. Prijs f6.90, gebonden in stevigen linnen band. FRANCO.
Retaalbaar in maandeljjksche termijnen van 11.»
BESTELBILJET.
keukenmeisje
Boekhouden.
Bij de Fa. GEBRs. GRAADW te Amsterdam, Singel 192, Tel. 6460, is wederom verkrijgbaar
reid. Hoc is het gegaan? Het zeventiende-eeuw-
sche Nederland was krachtig en kunstzinnig,
krachtig ook van godsdienstzin.
Maar voor bezinning naar den grond der din-
jgen was geen tijd. Wie zoo als Hing de Groot
natuurrecht schreef, schreef het in ballingschap;
wie als Spinoza de substantie zelve overdacht,
en definieerde en ontleedde, hij deed het in het
jg. heim, voor eeuwen later.
Descartes had de nieuwe wijsbegeerte inge
luid, de rcomsche wijsheid, in spitsvondigheid
verloopen, was anderdeels in Ruusbroec toege
bogen naar den nieuwen godsdienst. Calvijn
was dadelijk de men van nieuwe politiek. In Ne
derland kwam naast de godgeleerdheid, wel
rechtsgeleerdheid en ook geneeskunst tot ont
wikkeling, maar wijsbegeerte openlijk afzonder
lijk beoefend, als een wetenschap en als een
deugd, ze was er niet. Europa heeft niet, voor
dat Duitschland het in Kant beleefde, dit gezien.
Na Kant een brecde rij van Duitsche idealis
ten Fichte, Schelling, Hegcl, later Schopen
hauer. W7undt, von Hartmnnn en de nco-Kan-
tinnen.
Gezegend land van denkers, Duitschland, dat
zich thans in zoozeer minderwaardigen strijd
ontplooit! Hoe hebt gij destijds ons beschaamdl
Wat dacht ons volk? Hemsterhuis was eenigs-
zins belangrijk, maar stond op zich zelf en bleef
alleen. Johannes Kinker populariseerde Kant,
maar gaf geen eigen denken, en onder Willem I
dorst een Van Heusden schrijven: „Wij willen
geen philosophic op zichzelve, als de specula
tieve is gelijk zij door deze haar benaming
van zelf aanduidt. Wij willen bij het philoso-
pheeren: eenvoudigheid, goed gezond verstand
en daarbij ook voornamelijk goede beginselen,
die vooral niet met die onzer godsdienstleer
strijden". Hij durfde! Hij durfde? 't Was geen
'daad van moed, maar van gemakzucht, 't Was
afkeurenswaardig hangen aan de meening van
'den dag, het was de dood van "t geestesleven.
Het officieele Nederland was dood. Totdat het
economisch, het staatkundig en het kerkelijk
leven op dc weêrgeboorte aanging.
Toen kwamen Pierson, Huet enPotgieter, Bos
boom Toussaint en Groen van Prinsterer, Thor-
becke en Fruin en Multatuli; welk een bonte
schaar, frondeurs, o ontevreden allemaal. Zij
sloegen op den nuchteren Nederlander tot hij
ook voor wijsbegeerte weder liefde vatte. Van
Vloten was verhit, maar eerlijk klokkeluider voor
Spinoza.
Doch de eigenlijke mannen die het deden,
waren Van der Wijck, en Land en Spmijt. Op
to omer niet.
Wat deden dc eerste drie? Zij hebben *t Ne-
derlandsche leven weer geheiligd door hun on-
onbedorven waarheidszin, hun speurzin, onbe
vangenheid en trouw
Thans bloeien overal de velden.
De roomschen leeraarden in een bijzonderen
leerstoel. Thomas van Aquino, van wien Spruyt
zei: dat is de laatste man met een volledig we
reldbeeld; de gereformeerden kregen van hun
Kuyper een cenigszins nieuwen Calvijn, Ritter
maakte Fichte meer bekend, Meyer Spinoza,
Heymans Kant en Fechner en Bolland de reus
autodidact deed voor het eerst Hegel, Hollandsch
spreken.
Dc Indische wijsgeerige en religieuze letter
kunde, de Chineesche ethiek, werden door tal
van ingevoerde en vertaalde werken hier nader
bekend.
Een vereeniging voor wijsbegeerte werd ge
sticht, een tijdschrift eveneens, Bierens de Haan,
de beide Van den Bergh van Eysinga's, De Har-
tog, Julius de Boer, hoe zal ik allen noemen, die
'door rijkdom van kennis, diepte van blik, gave
van populariseeren, ons verheugden, stichtten
en verwonderden.
Nederland denkt weer, in den vollen zin van
voelen, willen en bespiegelen in éénen.
Gezegend is ons land. Maar ons ontbrak één
zaak. Een centrum van bespiegeling, alwaar de
religieuze rede en het verlichte diepst gevoelen
samenkomen in den naam der vrije waarheid.
Dat is het centrum wat wij stichten willen,
hier, in onze school.
Dit is een school, waarin wij het gedachten-
leven willen leeren, opdat wij, onder geschoolde
leiding, denkend leeren leven en zóó levende
denkers worden, aan wier woorden, aan wier da
den, Nederland en door Nederland de mensch
heid en de komende tijd iets hebben.
Dit is geen school van stelsels of het moest
dan zijn van 't allerstelselen-stelsel der volledig
heid. Wij willen geven 't geestelijk leven van de
menschen van den nieuwen tijd in zijn volledig
heid, opdat ons land, opdat aan hen die na ons
komen, niet ontbreke. Wij willen een school, die
'op de hoogte en in de diepte is des tijds, een
6chool waarin de stem weerklinkt der religieuze
rede, de stem ook van den God zoekenden wil.
Wij willen een school waar de exacte weten
schap zich leere zuiveren van waan, een school
waar 't nuchtere verstand zich zelve leere ken
nen als een factor (niet als vader) van de wijs
heid, een school, waarin de weg gewezen wordt
van 't plat materialisme af naar een betere sa
menleving.
De naam van Hoogeschool is niettemin door
ons ten slotte niet aanvaard, hoe hoog ook onze
ermen willen reiken.
Wij wenschen daarmee uit te spreken dat de
fcchool niet concurreerend, maar aanvullend ook
raast de universiteiten staat.
En anders dan het einddoel van de school, is
took het stelsel dat wij bij het onderrichten willen
volgen: Bij regelmaat afwezigheid van dwang,
geen onderzoek naar de bekwaamheid van den
leerling; maar wel: vertrouwen op zijn waar
heidszin en toewijding, en voorts een ongedwon-
jgen geestelijk verkeer van leeraren en hoorders
in deze rustige en kalme omgeving.
fs u reeds duidelijk dat sectestichting dezer-
zitds niet wordt beoogd, aan de andere zijde zal
öl wat aan dilettantisme in den slechten zin
grenst strikt zijn te vermijden.
De stoffelijke grondslag onzer stichting wordt
verzorgd door een vereeniging uitsluitend met
dat doel gesticht.
Zijn wij ook nog zoo ver niet als wij beoogen
{immers wat dit jaar geschiedt, door steun van
enkelen uit onbekrompen beurs, is niet meer dan j
een proef, een aanvang van het werk), toch past
hier een woord van dank aan allen die ons reeds
zoover brachten, allereerst u, gemeentebestuur
van Amersfoort, op wiens terrein wij staan, en
dat op onvergetelijk royale wijze aan onze hoog
ste wenschen tegemoetgekomen zijt. Waar de i
loverheid zoo hoog besef toont van haar taak,
Öaar blijft de burger zelden achter. I
Dank ook aan allen die zich aan de komende
leergangen als leeraar wilden binden. Aan u,
.vrouwen en mannen uit één stuk, dragen wij de
toekomst onzer stichting opVan u hangt ze
2^°r .f1 ST00* deel af. Slaagt gij, dan slagen wij.
pi] *ijt het met ons eens, dat het karakter van
het tegenwoordige "Onderwijs fouten bezit. Wij
voelen voor persoonlijk geestelijk leven, een
toigen kijk op wetenschappelijke vraagstukken,
een eigen houding in maatschappelijke dingen.
Aan anderen verblijve het cxamenmenschen
klaar te maken, leverbaar bij het getal.
Wij hebben u gekozen omdat wij meenen, dat j
gijzelf persoonlijkheid ÜH- Wij hebben u ge
kozen alleen als overbrengers van gedach
ten, ««ar als wekkers van het eigen denken in
uw hoorders door het voorbeeld dat gij geven
zult. Dank aan u, rector-magnificus van den
Senaat der Utrechtsche Universiteit, prof. dr.
Ernest Cohen, en u vertegenwoordiger van den
Senaat der Amsterdamsche Hoogeschool, prof.
dr. L. E. J. Brouwer, schitterende vertegenwoor
digers van uw wetenschap en van uw kring I
Brengt aan uwen Senaat ons woord van hartelij-
ken dank voor uw aanwezigheid Uwe hooge-
scholen streven voor een deel naar 't zelfde
doel, maar door de eischen van praktijk en tra
ditie zijn zij niet zoo vrij als wij. Moge dit voor
uwe scholen ook in later tijd geene belemmering
zijn de thans gevestigde betrekking aan te hou-
denMoge de kennismaking met ons allen u
I en uwe universiteiten overtuigen van den ernst,
die ons bezielt en van de achting die wij de
moderne wetenschappen, zooals zij in de Neder-
landsche Hoogescholen worden beoefend, toe-
j dragen.
j Ook uw welkomstgroet, hoofd van de School
voor Veeartsenijkundigen te Utrecht, is ons aan-
I genaam wanneer de leerlingen aan uwe school
zich in ons midden aan den gezonden menschen-
geest verkwikken willen, zullen zij ons hartelijk
welkom zijn.
i Ik zie voor mij nog vele merkwaardige figu-
ren uit ons Vaderland. U allen te noemen waag
ik -niet. Doch ééne uitzondering maak ik ten
aanzien van u hooggeleerde prof. mr. Dc Lou
ter. Hoe vele idealen hebt gij in de laatste jaren
niet latent zien worden I
Wie volgens den schijn slechts, niet volgens
het wezen der gebeurtenissen oordeelt, waant
licht, dat veel, ook van uw arbeid, tevergeefs
zou zijn verricht. Dit is niet zoo. Wij, die langs
groote lijnen leven en die de grootheid van het i
menschdom als een geestelijke waarde zien, be
grijpen dat de tijdelijke verwildering der bescha-
I ving indirect voert tot een ruimere diepere be
schaving en tot een uitgebreider gelden van het
Recht, den vloer waarop al 't hoogcr geestelijke
gaat. Aan die beschaving, aan die ruimere wer
king van het Recht in uwen geest zal ook de
School, die wij bier stichtten, mee te werken
hebben.
Ik verklaar de werkzaamheden dezer school
votfr wijsbegeerte thans geopend.
Moge het uit zoo verschillende Nederlandsche
elementen samengevat leven van dit nieuwe or
ganisme groeien en bloeien tot in lengte van
dagen, tot heil van land en volk, tot heil van de
geheele menschheid.
Na de openingsrede werd den aanwezi
gen thee geschonken, terwijl een rijtoer
werd aangeboden door het gemeentebe
stuur van Amersfoort. De rijtoer voerde de
aanwezigen naar het hotel Birkhoven, waar
een gemeenschappelijke maaltijd plaats had.
Eerste Vacant iecursus.
Maandagavond werd de eerste vacantie-
cursus gegeven door dr. A. H. de Hartog in
het lokaal Koningin Wilhelminastraat.
De heer Reiman sprak een openings
woord, waarna de heer de Hartog het woord
verkreeg ten einde een inleiding te geven
tot den openbaren cursus.
Voor velen is het eeuwige als een vluch
tende horizont. Die menschen leven op
hoop van toekomst en grijpen nimmer wat
hen zet tot eeuwige rust. Daartegenover de
mensch die dieper gaat, voor hem is de
eeuwigheid draagkracht. Zij zijn in eeuwige
sterke kalmte, want zij zijn wat zij worden
en zij worden wat zij zijn.
Alles vergaat en yervloeit, en niets blijft.
Dit gevleugelde woord van Heraclitus is
sleohts betrekkelijk. In de vlietende werke
lijkheid zoeken wij constante, blijvende
waarde. Wetenschap nu is het zoeken van
het blijvende te midden van het verganke
lijke. Vandaar dan ook, dat een Leibnitz
spreekt van eeuwige waarheden. Zelfs de
materialist is een eeuwigheidsspeurder. Zijn
naam reeds duidt op een eenheid, die blijft
te midden van het vergankelijke.
Eerst dan kan men ook spreken van een
natuurwetenschap als men natuurwetten
heeft gevonden. In dezen cursus gaan we
dan ook zoeken het blijvende. Wé steken
af naar de diepte en varen op naar de hoog
te om het bestendige te vinden te midden
van het vergankelijke, te vinden ideëele be
rusting.
Maar geen kille wetenschap wil spr., maar
wetenschap bedoeld als inzicht in het wezen
der dingen. En wanneer gesproken wordt
van wijsbegeerte, wil dit zeggen, dat we zeer
begeeren de wijsheid, in den zin zooals
Plato dat bedoelt. Als wijzen willen we zijn
complete menschen en met de wijsheid zoe
ken inzicht in het hart, in het wezen der
dingen. Daarom is onze philosophie geen
begrippenspel, maar ze wil zijn religieus,
waarvan spr. uitvoerig de beteekenis uiteen
zet.
Overal ontdekken we de twee beginselen
gloed en glans, kracht en wet.
Als religieuse menschen is ons hart be
wogen.
Den cursus vangen we aan, zoekende al-
wetenschap en zullen we zien hoe de geest
huwt met de materie. In het begrijpen zullen
we zijn al omhelzende en in dien zin zullen
we religie en philosophie trachten saam te
vatten. Dat is een groöt beginsel. Religie
en philosophie zag spr. gescheiden en ver
heugenis geeft het dus deze twee thans
saam te zien optrekken. In hoogere samen
vatting zullen we trachten ze te vereenigen.1
Kracht en orde, actualiteit en idealiteit, 1
deze twee zullen we samenvoegen, ontroerd
van hart en vervoerd van hoofd.
Spr. wil doen begrijpen hoe in de nieuwe
wijsbegeerte het oude weer is opgegaan.
Met wetenschap wordt niet bedoeld die
van 1850, maar op het voetspoor van de
denkers na Kant zullen we wetenschap be- j
schouwen als al bezinning. Het is geen j
exact pogen om het formeele te begrijpen,
maar ze zal zijn cosmologisch. Niet alleen
afgetrokken denken wordt er in gevierd,
maar er komt ook in het aesthetische, het j
artistieke element. Het heelal huwt het ma-
terieele met het leven van de ziel, zoo zal
ook spr.'s systeem zijn, dat de werkelijkheid
wordt geconstateerd rustig in haren samen
hang.
Ten slotte geeft spr. ongeveer de volgen
de samenvatting
Eerst wil hij spreken over de kennistheo
retische vraagHoever is het voor de
menschheid mogelijk om waarheid te leeren
kennen; hoever de menschelijke geest de
werkelijkheid peilt.
Dan gaat hij de stoffelijke werkelijkheid
na Wat is het wezen der materie, het ont
staan des levens, de afstammingsleer, enz.
zal onder hooger gezichtspunt worden be
schouwd.
Dan komen de vraagstukken omtrent het
psychisch gebeuren en verder het benade
ren der grondproblemen en dan hoopt spr.
het diepe en eeuwige leven te doordwalen
met vasten gang.
Garnizoen.
Bij kon. besluit van 15 dezer zijn benoemd
tot 1ste luitenant bij hun tegenwoordig
korpsde 2de luit. W. G. Zwolle en G. J. F.
Boers van het 5de reg. inf., en C. Reynierse
van het 16e reg. inf.
bij het wapen der caval. de 2de luit. J.
Daniels en jhr. A. v> d. Goes van het 1ste
regiment huzaren.
R. K. Ke r k.
Tot koster aan de R. K. Kerk St. Fran-
ciscus Xaverius is met 1 Augustus benoemd
de heer C. van der Veer.
Con-cert Amlcitia.
Door het muziekkorps van het Depót 9e
Inf. Brigade, zal Donderdagavond in Ami-
citia, onder leiding van den kapelmeester
Joh. Boers, het volgende programma uitge
voerd worden:
1. „Rotterdamsche Vlag", marsch, B.
Verhallen.
2. „Lustspiel Ouverture", Kelar Bela.
3. „A Toi", Grande valse de concert, E.
Waldteufel.
4. „Carmen", Grande Fanlaisie, sur
l'Opera de Bizet-arr Bolten.
Pauze.
5. Ouverture „Ein Morgen, eln Mittag,
ein Abend in Wien", Fr. Suppé.
6. Grand Divertissement Ballet d l'Opera
„Faust", No. 1, 2, 4, 5, Gounod-Arr. Bolten.
7. „Flirtation", valse, P. A. Steek.
8. Divertissement „Die Kino-Konigin" J.
Gilbert.*
9. Finale.
B i 1 j a r t-m a t c h.
Woensdag 19 en Donderdag 20 Juli zal
in „Die Pforte von Cleve" een internationale
biljart-match worden gehouden.
Voor bijzonderheden verwijzen wij naar
de advertentie in dit nummer.
Inbraak.
De vorige week is hier ingebroken in per
ceel 17 Bergstraat, tijdelijk onbewoond.
Nu de bewoners, welke door de politie
gewaarschuwd werden, zijn teruggekeerd, is
gebleken dat er weinig is ontvreemd.
A g e nd
Heden
Bioscoop Langestraat.
Museum Plehite.
Openbare Leeszaal (Beukenlaan) 10
12K, 211—10 uur. Zondag 2.S—5X uur.
Maandag 2X10 uur.
Dinsdag 's avonds Theosof. Leeszaal, Wil
helminastraat.
10 en 20 Juli. Bioscoop LangestTaat.
20 Juli. Amicitia. Concert.
19 en 20 Juli. Biljart-Match. Die Pforte
von Cleve.
5172831 Augustus. Amicitia.
Concert.
29 Augustus. Alg. Verg. Volksbond tegen
Drankmisbruik.
Reclam*.
G. SA SB ACH, Coiffeur—Coiffouoo,
Utrechtscheweg 90.
Speciaal adres voor Kaarwerken.
Burgerlijke SUnft
van 18 Juli.
GEBOREN: Hendrik, z. van Jan Laseur en
Gerritje Groenevelt.
GEHUWD: Hendrikus Houtveen en Mar-
garetha van den Bedem.
OVERLEDEN: Willem Kortes, 18 jaar,
ongehuwd.
Willem Abelman, 80 jaar, echtgenoot van
Hendrika van Rijswijk.
Kaasmarkt.
17 Juli 1916.
Aanvoer 94 wagens met 29650 K.G.
Prijzen: 55 56 per 50 K.G.; gest.
56 57 per 50 K.G.
Handel vlug.
Amersf. Bad-enZweminrichting
De temperatuur van het water was heden
morgen 7 uur 60 graden Fahrenheit.
Telefonisoh Weerberloht,
Naar i ueii r - »-n vaB
18 Juli 191G.
MêdqUêdé éo» 4M Km NU UtL
ln*lituui U BiU
Hoogste stand 764,1 te Vlissingen.
Laagste stand onder 760 In Oosf-DultscR
land.
Verwachting tot den avond van 19 Julji
Zwakke tot matige N.-W. tot W. wind, zwetf
bewolkt of betrokken, wellicht eenige regery
weinig v -andering in temperatuur.
Fietslantaarn aansteken 942 uur.
Aan do Amb. Teekenschool van hot Nuttf»
departement Baarn, worden voor den cursus
I Oef. '16—1 April *17 sr«iTrr*nc:d
één voor bouwk.- en één voor workluigk. lee.
kenen 10 lesuren per woek. Salaris f 400.
Aangifte bjj den Secretaris van het Nutsdept»
.Baarn, vóór 1 Aug. 1916.
Voor een leerling der H. B. S. 1*,# kin ^o, wordt
bij-schoolwerk gevranzd. Aanbiedingen on*
der No. 465 bureau Amersfoortsoh Dagblad.
Hoofd voor «ten
sevraacfl, grond, keunis v.m vorst., mazen
en stoppen. Akte geen vereisobte.
Zich aan te moldonUtr. weg 133, 'g avonds
tusschen 71/, on 8*/j*
Mevrouw VAN ESSEN-Krudoi*, den Haag
Nasaauplein 20, vraagt tegen 1 Soptember een
van goede getuigen voorzien. Zioh aan te mel
den Prinses Julianaplein 1, alhier.
Ter overnamo aangeboden boeken voof
de 1ste klas gymnasiaal voor de helft
van den prjjs.
Adres Nieuwstraat 21.
Opleiding voor oxamon gevraagd door Iemand,
die ruim 2 jaar les heeft gehad, dooh door mi*
litiepliohten genoodzaakt was hiermede eenlgen
tijd op te houden. Brieven onder motto„Boek
houden" aon het bureau Amersf. Dagblad.
Een natuurwetenschappelijke psychologische, hygiënisohe en
sooiologisohe studie voor ontwikkelden,
door
Met dit werk wordt aan het ontwikkelde publiek de gelegenheid geboden om met al hetgeen reohtstreeks of -zijdelings, van nabij
of van verre, met het geslachtsleven In betrekking staat, kennis te maken, dat ongeveer een kwart eeuw geleden tot groote sohade
van ons volk nog in zulk een diepe duisternis gehuld was, waarin, volgens do opvatting dier dagen, alleen de ontucht of het toeval
licht mocht verspreiden.
Schroomvallig, slechts voetje voor voetje is men er sedert toe overgegaan een tip van dien dichten sluier op te liohten en in het laatst z(jn
zelfs de ajigstvalligsten, de achterlijk sten lot de erkenning gekomen, dat hun „jongenB en meisjes" er ook wel iets van behoorden te weten.
Men bepaalde er zioh echter toe met van het onderwerp slechts de physiologische mechanische zijde toe te lichten en vorloor daarbij
het hooge belang uit het oog, dat het ook op elk ander gebied voor ons heeft, daoht alleen aan het aangename en gevaarlijke ervan,
waardoor zoo licht een ongezonde nieuwsgierigheid bevredigd werd, en vergat, dat volgens Prof. Paolo Mantegazza voortplanten leven is.
Dit begrepen te hebben, is de groote verdienste van den geleerden schrijver van dit werk.
ENKELE HOOFDSTUKKEN UIT DE INHOUDSOPGAVE.
Hoofdstak IV. De geslachtsdrift. 1. De geslachtsdrift van den man. 2. De geslachtsdrift van de vrouw. 8. De flirt.
Hoofdstak V. De sexueele liefde en de overige verschijnselen van de geslachtsdrift in het zieleleven van den mensch. Alge
meenheden. Do sexueele liefde, a. De psychische verschijnselen der sexueele liefde bjj den man, (moed, voortplantingsdrift, ijverzuoht,
sexueele snoeverij, pornographische geest, sexueele huichelarij, preutsohheid en schaamtegevoel, ongehuwde staat), b. De physisohe
verschijnselen van de sexueele liefde bij do vrouw (oude vrijsters, passiviteit en verlangen, zioh overgeven en dwepen, pantoffel-
huwelijken, zwangerschap en moederliefde, apenliefde, routine, vrouwelijke jaloezie, ooquetterie, vrouwelijke preutschheid en schaamte
gevoel). c. Fetischisme. d. Betrekkingen der liefde tot den godsdienst. Voorbeelden uit het leven 1—27).
Hoofdstak VI. Ethnologie, oorsprong en geschiedenis van het 6exueele leven van den mensch en van het huwelijk, 1. Oorsprong
van het huwelijk. 2. De oudheid der huwelijksinstellingen.
3. Critiek der promiscuïteitsleer. 4. Huweljjk en ongehuwd zijn.
5. Minnen, vrijen enz. 6. Bekoringsmiddelen. 7. Vrjjheid der
keus. 8. Geslachtelijke teeltkeus. 9. Wet der overeenkomst,
bastaarden. 10. Verbod van het huwelijk tusschen bloedver
wanten. 11. De rol van het gevoel en de berekening bij de
geslaohtelijke teeltkeuze. 12. Roofhuwelijk en koophuwel(jk.
18. Teruggang van het koophuwelijk, huwelijksgoed. 14. Hu
welijksplechtigheden en verlovingsgebruiken. 15. Bijdrage tot
de geschiedenis van het buitenechtelijk geslachtsverkeer. 18.
Terugblik. 19. Bijlage. Invloed van het ras op het geslachtsleven.
Hoofdstnk X. Het sexueele vraagstuk in zijn ver
houding tot geld en bezit, geldhuwelijk, prostitutiön, koppelarij,
het wezen der cocotten en mailrossen.
Hoofdstak XI. Invloed van de uitwendige levens
voorwaarden op het geslachtsleven. Klimaat, landleven en
stadsleven, eenzaamheid, gezelligheid en fabrieksleven. Land-
looperij, familie Zero. Amerikanisme. Herberg en alcohol.
Rjjkdom en armoede. Adel en stand. Individueele levenswijze.
Internaten. Allerlei.
Hoofdstak XIV. Geneeskunde en geslachtsleven. Al
gemeenheden. Middelen voor het regelen (eventueel verhin
deren) der bevruchtingen. Hygiëne van het huwelijk. Beroeps
geheim van den arts. Behandeling van sexueele ziekten.
Hoofdstak XIX. Terugblik en perspectief van de toe
komst. Utopistische gedaohten over het ideale huweljjk van
de toekomst.
Ondergeteeksnds wensebt van de fa. gebrs.
graauw te Amsterdam, Singel 192, franco te ont
vangen en te betalen in maandeWksche termijnen
i 11.— of contant.
door Prof. Dr. august forel,
gebonden In linnen band voor den prUs van f 6.90.
Doorbalen wat niet verlangd wordt.