BÏNNTN LANDT"
Verspreide Berichten.
KOLONIËN.
nvijl zij in den sector van Monfalcone voort
gingen met het krachtige offensief, dat den
fcen Augustus tegen de hoogten 85 en 121
fcegonnen werd. Na een artillerie-voorbe
reiding, die bewonderenswaardig was door
haar vlugheid en nauwkeurigheid, ging onze
Infanterie met schitterend élan tot een
stormaanval over en maakte zich meester
/van verschillende achtereenvolgende ver
sterkte liniën van den vijand.
In de streek van Monfalcone maakten
bersaglieri-wielrijders van het 3e, 4e en 11e
bataljon zich in een bloedigen strijd die met
buitengewone dapperheid werd gevoerd, bij
na geheel meester van hoogte 85 en hielden
zich daar krachtig staande, ondanks de he
vige tegenaanvallen van den vijand. Wij
maakten ongeveer 3600 gevangenen. Daar
onder waren een honderdtal officieren, waar
bij een kolonel, de regimentscommandant en
een majoor van den generalen staf. Wij ver
overden ook rijken buit, waaronder een bat
terij van drie stukken, eenige tientallen ma
chinegeweren, een groot aantal geweren,
munitie en ander oorlogsmateriaal.
Londen, 6 Aug. (R.) De admiraliteit
bericht, dat de hulp-mijnenveger Clacton
•den 31en Juli getorpedeerd en in den grond
geboord is. Van de bemanning worden vijf
personen vermist en zijn vijf licht gewond.
Bericht van Lloyds: Het Deensche stoom
schip Jtigersborg is in den grond geboord,
alsmede het Engelsche visschersschip Egyp
tian Prince. Er zijn respectievelijk 20 en 9
personen aan land gebracht.
Londen, 7 Aug. (R.) Bericht van
Lloyds uit Lowestoft.
Het visscherschip Loch Lomond is in den
grond geboord. De bemanning is aan land
gebracht.
Londen, 7 Aug. (R.) Lloyds bericht,
dat het Noorweegsche stoomschip Aranda
in den grond geboord is. Er is geene beves
tiging ontvangen van het bericht, dat het
Engelsche stoomschip Espiral tot zinken zou
zijn gebracht.
Petersburg, 7 Aug. (Tel.-agent-
Bchap). Namiddagcommuniqué van den groo-
ten generalen staf.
In de streek van Kiarkit, Tsjiftlik en Er-
zindjan kwamen onze troepen nog eenige
werst vooruil.
Ten noorden van de rivier Moerandtohay
ontwikkelden de Turken den geheelen dag
«een offensief, dat door onze troepen werd
afgeslagen. De Turken gingen in de streek
van Moesh voort met hun hardnekkige aan
vallen en dwongen ons een weinig naar het
noorden terug te trekken.
In de streek van Bitlis voerden groote
Turksche troepenafdeelingen, gesteund door
Koerden, een krachtig offensief uit, dat wij
met succes afsloegen door middel van ge
weervuur, handgranaten en tegenaanvallen.
Avondcommuniqué.
Onder den druk van den aanval der Tur
ken trok onze Perzische afdeeling zich terug
in de streek ten oosten van Kermansjah.
Konstantinopel, 7 Aug. (W.-B.)
Communiqué van het hoofdkwartier van den
6en.
Aan het Irakfront is geene verandering.
In Perzië werd een door de Russen ten
noorden van Bukan met alle beschikbare
krachten ondernomen aanval met zware ver
liezen voor den vijand teruggeslagen. Hij
imoest opnieuw naar het noorden teruggaan
en liet een aantal gevangenen in onze han
den.
Aan het Kaukazusfront bezetten wij op
den rechtervleugel in den sector Bitlis den
berg Nebatt, zes K.M. ten zuidwesten van
Bitlis, ofschoon de vijand hardnekkig te
genstand bood. Ook de aanval, dien wij op
den berg Kaltik, zuidoostelijk van Bitlis, on
dernamen, werd met succes voortgezet. In
den sector Moesh eindigde een door ons den
5en Augustus tegen den buitengewoon stei-
len berg Kozma (20 K.M. ten zuiden van
Moesh) ondernomen aanval in een wanor
delijke vlucht van den vijand. Een deel van
onze troepen bezette bij de vervolging de
plaats Kizilagatsch, 16 K.M. ten westen van
Moesh.
In het centrum en den linker vleugel, in
de kuststreek, hadden gisteren geene ge
wichtige strijdhandelingen plaats.
Van het Egyptische front is geen nieuw
fcericht ontvangen.
Londen, 6 Aug. (R.) Officieel bericht
De opperbevelhebber in Egypte deelt de
volgende bijzonderheden mede over de ge
vechten in de buurt van Romani op 4
Augustus j.l.:
De vijand deed een frontaanval op de En
gelsche stellingen en in verband hiermede
tevens een flankaanval op den Zuidelijken
vleugel; aan deze operatie nam de vijand
met 14.000 man en zware houwitsers deel.
De frontaanval had geen succes. Op den
vleugel waar de vijand aanviel, trokken on
ze bereden troepen eerst langzaam terug,
totdat de vijand gekomen was in de zand
heuvels, laat op den avond van den 4en
Aug. Toen werd door ons een tegenaanval,
waaraan alle wapens deelnamen, gedaan;
deze tegenaanval slaagde volkomen en'toen
op 5 Aug. de dag aanbrak, werd de vluch
tende vijand vervolgd. Daarmee wordt nog
steeds voortgegaan. De vijand leed zware
verliezen en tegen 8 uur in den avond van
■den 5den waren er door ons meer dan 250O
ongewonde gevangenen gemaakt, waaron
der eenige Duitschers. Vier veldkanonnen
en een aantal machinegeweren werden door
ons buitgemaakt. Onze verliezen zijn niet
iwaar. De Australische bereden troepen
hebben zich in het bijzonder onderscheiden.
Ook de- territorialen deden uitstekend
werk, vooral bij de operatiën op de zandheu-
yels, niettegenstaande dé groote hitte.
Monitors die in de Tina-baai lagen steun
den de operatiën door hun vuur, terwijl ook
de vliegeniers i' stekende diensten bewe
zen.
Cairo, 7 Aug. (R.) Officieel bericht.^
Het aantal ongewonde gevangenen be
draagt nu 45 officieren en 3100 manschap
pen De vervolging duurt voort.
Londen, 7 Aug. (R.) Officieel bericht.
Generaal Smuts meldt:
De kleine haven Sadani (tegenover het
eiland Zanzibar) is den len Aug. door ma
rinetroepen bezet, er werd slechts geringe
tegenstand geboden. Er worden door de
vloot nog eenige andere operatiën uitge
voerd op verschillende punten van de kust
lijn.
Nadat de Duitsche centrale spoorweg bij
Kilimatinde, Dodomo en Kikombo is bereikt,
vervolgt generaal-majoor van Deventer den
uit deze streek verdreven vijand in de rich
ting van Mpapua. Een detachement, dat in
de richting van Isingida, ten Westen van
Kondoa Irangi opereerde, kwam fn gevecht
met een vijandelijke afdeeling, die zich na
hardnekkigen tegenstand in een blokhuis
overgaf.
Brigadier-generaal Northey meldt, dat de
verliezen van den vijand in het gevecht bij
Malangali op den 24sten Juli in 't geheel
150 man bedroegen, behalve de gevangenen.
Na dit gevecht rukte Northey's kolonne op
naar Madibira, dertig mijlen verder naar het
noorden op den weg naar Iringa.
Londen, 7 Aug. (R.) Officieel bericht.
De invoeren bedroegen in Juli
76.772.371, vermeerdering 1.048.604,
de uitvoeren 46.323.057, vermeerdering
11.601.546, vergeleken met de correspon-
deerende maand in het vorige jaar.
B e r 1 ij n, 7 Aug. (W. B. De Preussi-
sche Staatsanzeiger bevat eene kennisge
ving van den minister van financiën over het
Duitsch-Italiaansche handels-, tol- en scheep
vaartverdrag, waarin wordt medegedeeld, dat
dit verdrag door de Italiaansche regeering
als niet meer geldig beschouwd wordt. Der
halve zal in het vervolg ook door Duitsch-
land op Italiaansche producten, het autono
me tarief toegepast worden.
Londen, 7 Aug. (R.) Een goed geor
ganiseerde openlucht-vergadering werd
gister namiddag in Trafalgar Square gehou
den om te protesteeren tegen de terecht
stelling van kapitein Fryatt.
Er werd met geestdrift een besluit aan
genomen, waarbij gevraagd wordt om re
presailles tegen de Duitschers en het ver
langen wordt uitgedrukt, dat aan de moor
denaars na den oorlog recht zal worden
gedaan.
Kopenhagen, 8 Aug. (W. B.) De
National Tidende bericht uit Stockholm, dat
den 6en, terwijl er een zware storm woed
de, de in de buurt van de Forsa-spinnerij
gelegen vlasmagazijnen die de voorraden
van alle Zweedsche spinnerijen bevatten,
door brand zijn vernield. De schade be
draagt ver over de 2 millioen kronen. Daar
het, ondanks alle aangewende pogingen,
niet is gelukt uit Rusland vlas te krijgen, is
Zweden nu zonder vlas. Vele spinnerijen
hebben het bedrijf reeds gestaakt.
Oost-lndië
Indische regeeringsherichten.
(Officieel). Bij het departement van
Koloniën zijn de ondervolgende berichten
ontvangen:
De Indische regeering houdt zich bezig
met de vraag: welke maatregelen behooren
te worden genomen tegen den inlandschen
arts Tjipto Mangoenkoesomo, die te Sema-
rang in een rede voor de Vereeniging: Insu-
linde gehouden, waartoe sedert eenigen tijd
verschillende vreemdelingen zijn toegetre
den, tot omverwerping van het gezag zou
hebben opgezet. Ook de dagblad-schrijver
Razoux Kühz te Bandoeng tracht haat te
zaaien tusschen de verschillende groepen
der bevolking. Men vermoedt, dat hier
vreemde invloeden in het spel zijn.
Onder voorzitterschap van mr. H. 's Jacob,
voorzitter van de Kamer van Koophandel te
Batavia, is aldaar een commissie gevormd,
die zich ten doel stelt het tot stand .komen en
de uitvoering van een plan tot verdediging
van Ned.-Indië te bevorderen *Men stelt zich
voor, in verband daarmede op 31 Aug. a.s.,
te Batavia een volksbetooging te houden en
in den komenden herfst eenige voorstanders
van het denkbeeld uit de Inlandsche maat
schappij naar Nederland af te vaardigen, ten
einde met invloedrijke staatslieden over in-
vpering van militie en andere- gewichtige In
dische belangen van gedachten te wisselen.
In Soerabaja loopt het gerucht, dat vreem
delingen pogingen aanwenden om verschil
lende particuliere landerijen in handen te
krijgen. Ook zouden door buitenlanders on
derhandelingen worden gevoerd over den
aankoop der Tegal-Waroe-landen in de re
sidentie Batavia, afdeeling Krawang gelegen.
Deze landerijen, welke padi, vogelnestjes en
boschproducten opbrengen, hebben een uit
gestrektheid van ruim 60.000 H.A. en
worden door ongeveer 50.000 opgezetenen
bewoond. Bij de Regeering zijn plannen tot
aankoop of. onteigening ten algemeenen
nutte in overweging.
De vooruitzichten omtrent den rijstoogst
luiden niet onbevredigend.
De Staatscourant van 7 Augustus be
vat de volgende Kon. besluiten:
benoemd tot directeur van het postkan
toor te Eindhoven K. Schaver, thans ad
junct-directeur bij den dienst der posterijen;
op non-activiteit gesteld ter zake tijde
lijke ongesteldheid de majoor F. L. de
Voogt, van den staf der cavalerie;
benoemd tot majoor, provinciaal adjudant
van Overijssel de kapitein P. J. H. Joosten
van het 4e reg. veld-artillerie; i
bij de bereden artillerie tot kapitein de
Ie luitenant T. J. H. Steur, van het 2e reg.
veld-artillerie;
tot luitenant-kolonel, provinciaal adjudant
van Zuid-Holland de majoor H. van den
Broeke, van het 2o reg. vesting-artillerie;
bij het 2e reg. vesting-art. tot majoor de
kapitein C. A. H. \V. G. Eijken, van den staf;
bij de bereden artillerie tot kapitein de
le luitenant J.'H. Westerveld, van het 4e
reg. veld-artillerie;
tot majoor bij het wapen der marechaus
see de kapitein F. G. E. Bolomeij van de
4e divisie;
verleend de titulaire rang van majoor
aan den stations-commandant J. van der
Stok, eervol ontslagen le luitenant der ar
tillerie met den kapiteinsrang;
op verzoek eervol ontslagen met pensioen
ter zake langdurigen dienst de luitenant
kolonels J. W. Verff en W. L. Pompe, pro
vinciaal adjudant resp. in Zuid-Holland en
Overijssel;
benoemd tot directeur van het post- en
telegraafkantoor te Zwartsluis J. A. Wiegel,
thans commies der posterijen 2e klasse;
tot militair apotheker 2e klasse bij het
Indische leger de apotheker A. Gouds-
Waard.
samengesteld als volgt en mitsdien benoemd
de commissie die, met ing&ftg van 1 Augustus
1916, gedurende 1 jaar te Leiden, Utrecht, Gro
ningen en Amsterdam belast zuilen zijn met het
afnemen van de proctische examens van apo
theker
c. van de commissie welke zitting zal hou
den te Leidontot lid en voorzitter, dr. L. van
ltallie. hoogleeraar te Leidentot lid en se
cretaris. W. C. de Graaff, lector aan de Rijks
universiteit te Leiden tot leden, dr. A. P. N.
Fronchimont, oud-hoogleeraair, en dr. J. M. Jan-
se, hoogleeraar te Leidentot leden-plaatsver
vangers, dr. J. J. Blenksma, hoogleeraar te Lei
den; dr. A. Grutterink, privaat-docent aan de
Rijksuniversiteit te Leiden, te Rotterdamdr.
J. J. van Eek, privaatdocent aon dc Rijksuni
versiteit te Leiden, en G. H. van der Wal, apo
theker te 's Gravenhege
b. ven de commissie welke zitting zal hou
den te Utrechttot lid en voorzitter, dr. N.
Schoorl, hoogleeraor te Utrechttot lid en se
cretaris, L. H. van Berk, apotheker te Zeist
tot lid, J. W. de Waal, apotheker, te Culem-
borgtot leden-plaatsvervangers, dr. F. A. F. C.
Went, dr. P. van RombuTgh en dr. A. A. Pulle,
hoogleeraren to UtrechtP. Denijs en J. M. A.
Hegland, apothekers te Utrecht;
c. van de commissie welke zitting zal hou
den te Groningentot lid en voorzitter, dr. C.
van Wisselingh, hoogleeraor te Groningen; tot
lid en secretaris, dr. J. A. J. Tonella, apothe
ker te Groningen; tot lid en secretaris, dr. J.
W Moll, hoogleeraar te Groningentot 'eden-
p laats vervangers, <Lr. F. M. Jaeger, hoogleeraar
to Groningen, en dr. L M. van den Berg, cpo-
theker aan het Algemeen Provinciaal, Stads- en
Academisch Ziekenhuis te Groningen
d. van de oommissie welke zitting zal hou
den te Amsterdamtot lid en voorzitter, dr. G.
Hcndius Boldingh, buitengewoon hoogleereer te
Amsterdamtot lid en secretaris, P. van der
Wielen, buitengewoon hoogleeraor te Amster
dam; tot leden, dr. E. VerscheL'elt, hoogleeraar
te Amsterdam en N. Keulemens, apotheker te
Amsterdam; tot leden-plaatsvervangers, dr. R
H Saltet, hoogleeroar te Amsterdam; dr. J. F.
Suyvcr Jr. J. Jelgershuis Swildens en mej. C
H. Hugenholtz, apothekers te Amsterdam;
eervol ontslag verleend, op zijn verzoek, met
ingang van 1 September 1916, aan dr. E. Wint-
gens, te 's Gravenhage, als medisch-adviseur
bij de arbeidsinspectie, onder dankbetuiging
voor de door hem aan den lande bewezen dien
sten, en is als zoodanig benoemd dr. W. R. H.
Kranenburg, t© 's Gravenhage, geneesktmdige
bij de arbeidsinspectie.
Landstorm. Een gedeelte van de
jaarklasse 1910 is opgeroepen om 17 en 18
dezer in werkelijken dienst te komen.
De overigen van deze jaarklasse zullen
vermoedelijk opkomen ten deele omstreeks
1 October en ten deele omstreeks 10 No
vember a. s.
Tenue. De opperbevelhebber heeft
de aandacht van de autoriteiten van de land
macht er op gevestigd, dat tal van militai
ren beneden den rang van onderofficier in
het openbaar verschijnen met een grijze kepi
voorzien van een oranje-kokarde met gele
zijde in plaats van met geel metaal, terwijl
dikwijls instede van een bronzen gesp en
van kleine bronzen uniformknoopen een ko
peren (c.q. wit-metalen) uniformknoopen aan
de kepi zijn aangebracht.
Dit is niet overeenkomstig de voorschrif
ten. (Avp.)
Hulp-aalmoezeniers. Aan de
benoemde 24 hulp-aalmoezeniers wordt, op
daartoe door den hoofd-aalmoezenier ge
daan verzoek, de rang van majoor verleend.
Naar wordt medegedeeld, heeft de tot dus
ver gevolgde regeling van de rangen de
zer geestelijken, naar gelang hunner rangen
in de Roomsch Katholieke kerk, destijds
plaats gevonden in overleg met en op ver
zoek van den hoofdaalmoezenier.
Burgemeester Zierikzee.
De benoeming van mr. A. J. F. Fokker
tot burgemeester dezer gemeente als opvol
ger van wijlen mr. D. van der Vliet, is hier
met groote vreugde vernomen. De heer Fok
ker is een zeer bekend persoon alhier, die
als wethouder en ook in verschillende an
dere functies reeds veel voor de stad heeft
gedaan. Hij was dan ook de meest gewilde
persoon voor het burgemeestersambt bij het
overgroote deel der bevolking.
Rijkswaterstaat. Bij kon. besluit
is een commissie ingesteld tot het uitbren
gen van advies aan den minister van Water
staat omtrent de geschiktheid van candida-
ten voor de betrekking van ingenieur van
den Rijkswaterstaat en zijn in die commissie
benoemd:
a. tot lid en voorzitter, J. C. Ramaer c. i.,
inspecteur-generaal van den Rijkswaterstaat
Ie 's-Gravenhage;
b. tot leden:
H. Wortman c. I., inspecteur-generaal van
den Rijkswaterstaat te 's-Gravenhage;
G. Rooseboom c. i., hoofdingenieur-direc
teur van den Rijkswaterstaat te Zwolle;
W. K. Behrens c. i., hoogleeraar rector
magnificus aan de Technische Hoogcschool
te Delft;
J. Klopper c. i., hoogleeraar aan de Tech
nische Hoogeschool te Delft, tever.s secreta
ris;
J. M. W. van Elzelingen c. i., hoofdinge
nieur van den Provincialen Waterstaat van
Zuid-Holland te 's-Gravenhage;
J. A. Lindo, directeur der gemeentewer
ken te 's-Gravenhage. (St.-Ct.).
Nederland en de oorlog,
Oe omgebrachte vïsschersschepen
Het hoofdbestuur van den Christelijken
Zeemansbond ontving namens H. M. de Ko
ningin het volgende schrijven:
Naar aanleiding van de telegrammen van
uit Katwijk a/Zee en Scheveningen, door de,
onder leiding van den Christ. Zeemansbond
vergaderde visschersvrouwen, op den 4en
en den 5en Augustus, aan H. M. de Konin
gin toegezonden, draagt Hoogstderzelve mij
op u te verzoeken dezen alsnog te wijzen op
de rede van Z. E. jhr. Loudon, Minister van
Buitenlandsche Zaken en haar de verzeke
ring te geven, dat de aandacht der Regee
ring met den grootsten ernst op deze aan
gelegenheid ge v e s t i g d b 1 ij f t.
De Adjudant van Dienst,
P. J. SCHIMMELPENNINCK.
Naar het „Vad." meldt werd te Vlaardin-
gen door enkele binnengekomen schepen
bericht, dat zij door Engelsche oorlogssche
pen zijn gepraaid, zonder last te hebben ge
had van pogingen tot opbrengen.
Men meent hieruit een wijziging in de
houding van Engeland, ten opzichte van onze
visscherij te mogen opmaken.
De visscherij op IJsland
gestaakt.
In verband met de gerezen moeilijkheden
en het gevaar voor opbrengen, hebben de
I.Jmuider stoomkorders „Anna" en „Oceaan
III" hun IJsland-vaart gestaakt en nemen
nu weer deel aan de Noordzeevisscherij.
Toeslag consumpti e-m e 1 k.
De Minister van Landbouw heeft ter
kennis *an de burgemeesters gebracht, dat
de toeslag op de consumptiemelk tot Octo
ber gehandhaafd blijft.
Gebrek aan bloem.
Door het bestuur der Haagsche broodbak-
kers-patroonsVereeniging is het volgende
telegram verzonden aan den Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel.
Excellentie!
De bakkerij komt stop te staan. Heden
zal bakker (volgt naam en adres) niet meer
werken, omdat hem 500 K.G. bloem ont
breekt. Spoedig volgen: (hier worden een
drietal bakkerspatroons genoemd) en vele
anderen.
Schaft s. v. p. raad.
Mijnen.
In de maand Juli zijn op onze kust aan
gespoeld 68 mijnen en wel 39 Engelsche,
1 Fransche, 7 Duitsche en 21 van onbeken
den oorsprong. In het geheel spoelden sinds
den aanvang van de oorlog op onze kust
aan 1217 mijnen, te weten 656 Engelsche,
62 Fransche, 219 Duitsche en 280 van on
bekende oorsprong.
Uitwisseling van gewonden.
Het Roode-Kruisstoomschip „Stad Ant
werpen", met gewonde Duitschers, is te
3.15 uur te Hoek van Holland gearriveerd
en zal heden met de Inmiddels per Roode-
Kruistrein te Hoek van Holland aangeko
men gewonde Engelschen naar Engeland
terugkeeren.
Gewaande vluchtelingen.
Men meldt uit Bodegraven aan het Leidsch
Dagblad:
Óp de Wierickerschans ontbraken op het
avondappèl twee geïnterneerde officieren.
Men dacht natuurlijk aan een ontvluchting.
Er werd getelefoneerd, getelegrafeerd en
de vrijwillige landstormafdeeling van Bode
graven kwam in actie om de gewaande
vluchtelingen op te sporen. Het bleek ech
ter later, dat deze rustig op het dak z.-^en
te kijken naar een verafzijnden brand.
Over de grens gekomen. Te
Broekheurne zijn twee Russische militairen
over de grens gekomen, die te Burgstein-
furt bij een landbouwer werkzaam waren.
Te Glanerbrug zijn twee Russische Mi
litairen, uit Duitsche krijgsgevangenschap
ontvlucht, over de grens gekomen.
Te Reuver zijn twee uit Duitsche krijgs
gevangenschap ontvluchte Russen over de
grens gekomen.
Te Sittard zijn vier ontvluchte Russi
sche krijgsgevangenen over de grens geko-
*men.
Doodgeschoten. Aan de grenzen
bij Dinxperlo is een ontvluchte Russische
krijgsgevangene, toen hij de grenzen wilde
oversteken, door de Duitsche grenswacht
doodgeschoten.
Hetmilitairgezagen depers.
Naar aanleiding van het bij de Tweede
Kamer ingediende wetsontwerp tot herzie
ning van de wet op den staat van oorlog en
beleg, heeft het bestuur van den Nederland-
schen Journalistenkring een adres verzon*
den aan de Tweede Kamer der Staten-Gc-
neraal, waarin wordt gezegd:
In het wetsontwerp tot herziening van de
wet van 23 Mei 1899, „Stbl." no. 128, hou
dende bepalingen ter uitvoering van art.
187 der Grondwet, gewijzigd bij de wet van
31 December 1909, „Stbl." no. 469, bij
Koninklijke boodschap van 27 Mei 1916
aan de Tweede Kamer aangeboden, worden
onder meer de bepalingen, welke de be
voegdheid met het militair gezag ten aan-
aien van de pers regelen (ait. 37 der wet
\an 1899), overgebracht van het hoofd
stuk bctiriïende den staat van beleg naar
dflt betredende den staat van oorlog.
Als reden roor deze wijziging wordt in de
memorie van toelichting vermeld, dat de be*
voegdheid, vt.'ke o. m. art. 37 aan het milk
la!r gezag verleent, „onder de tegenwoor
dige omsla -digheden (bij verklaring in staaf
\fl~i oorlog) niet mogen worden gemist."
Het heeft de aandacht van het kringbe-
stuur getrokken, dat door de voorgesteld®'
wijziging het zeer gestrenge uitzonderings-
recht voor de pers, in art. 37 der wet van
1899, met terzijdestelling van art. 7 der
Grondwet, vervat, niet meer beperkt zal zijn
tot den hoogst exceptioneelen rechtstoe
stand, voortvloeiende uit verklaring van hef
rijk of gedeelten des rijks in staat van beleg,
maar reeds \an kracht zal zijn onder den
rechtstoestand, intredende bij den tegen*
woordig veelvuldig en langdurig toegepas»
ten staat van oorlog.
Terwijl thans, onder den staat van oorlog,
de bevoegdheden van het militair gezag ten
aanzien van de pers zich bepalen tot het
verbieden van het door middel van de druk
pers bekend maken van berichten betreffen*
de militaire maatregelen in het in staat van
oorlog verklaarde grondgebied genomen,
zal, wordt het regeeringsvoorstel wet, hef
militair gezag voortaan onder dien rechts
toestand bevoegd zijn, „bij verordening be
perkende bepalingen vast te stellen omtrent
het drukken, uitgeven, aankondigen, aanbie
den, verspreiden, aanplakken, in den han
del brengen of in bezit hebben van geschrif
ten, teekeningen, clichés en afbeeldingen,
of daarbij een of meer dezer handelingen
geheel .te verbieden" (art. 18 D. van hef
wetsontwerp) waaronder begrepen is het
invoeren van preventieve censuur in den
ruimst mogelijken omvang.
Het is het kringbestuur niet bekend, dat
de ervaring met de Nederlendsche pers ge
durende de buitengewone omstandigheden
sinds Augustus 1914 door de regeering en
het militair gezag in de in staat van oorlog
verklaarde streken opgedaan, van dien aard
is geweest, dat de behoefte van het militair
gezag aan een gestreng uitzonderingsrecht
betreffende de pers in die streken ook maar
eenigszins gebleken zou zijn. Aangezien het
kringbestuur derhalve buiten staat is de re
denen te beoordeelen, welke de regeering',
tot haar voorstel hebben bewogen, moet het
er zich toe bepalen uw college dringend te
verzoeken tot geen enkele beperking, welke
ook, van de vrijheid der pers zijn toestem
ming te verleenen, zonder de daarvoor aan
te voeren redenen omstandig van de regee
ring te hebben vernomen en aan een nauw
gezet onderzoek zoowel met het oog op
de noodzakelijkheid der voorgestelde ver
scherpingen als op de vraag in welken om
vang deze onmisbaar zoude zijn te achten
te hebben onderworpen.
Het kringbestuur vestigt er verder de aan
dacht op, dat het voorgestelde art. 18D ook'
de toepassing van preventieve censuur in
een in staat van oorlog verklaard gebied
mogelijk maakt.
Het kan zich niet voorstellen, dat aan
zulk een uitersten maatregel welke de pers
vrijheid geheel opheft, de redacties van alle
verantwoordelijkheid berooft, en door het
onvermijdelijke tijdveilies aan voorafgaande
controle door den censor verbonden, de
exploitatie en verzending der dagbladen ten
zeerste belemmert, in een niet m staat van
beleg maar in staat van oorlog verklaard ge
bied ooit behoefte zou kunnen ontstaan.
Het Kringbestuur verzoekt daarom eer
biedig het voorgestelde artikel 18D bij al
dan niet gewijzigde aanneming in dien zin
te willen aanvullen, dat de beperkende be
palingen van het militair gezag geen voor
schriften mogen inhouden, waarbij het ver
schijnen of verspreiden van dagbladen of
andere periodieke uitgegeven drukwerken
aan voorafgaand verlof van dat gezag wordt
gebonden.
Mocht men van oordeel zijn, dat de mili
taire overheid een dergelijke exorbitante
bevoegdheid bij staat van beleg niet kart
missen, dan ware, tegelijk met de hier ge
noemde aanvulling van art. 18D, in art. 28
van het wetsontwerp het nieuw in te voegen
art. 23 aan te vullen met een letter e, waar
bij het militair gezag bevoegd werd ver
klaard (bij staat van beleg) de verschijning
of verspreiding van drukwerken aan vooraf
gaand verlof te binden.
De moord op slager Schut.
De man, die zich heeft aangemeld als zijn
de de moordenaar van den slager Schut, is,
naar uit Amsterdam gemeldt wordt, genaamd
Leistra. Hij is 43 jaar oud, Fries van ge
boorte en leidde het laatste jaar hier te lan
de een zwervend leven.
De justitie twijfelt er, na het verhoor van
LeistTa, niet aan, dat deze den moord heeff
gepleegd. De door hem opgegeven bijzon
derheden kloppen zoo precies, dat twijfel
niet mogelijk is.
Ingevolge art. 70 W. v. S. echter volgens
hetwelk een misdrijf waarop levenslange ge
vangenisstraf staat, na 18 jaar is verjaard, is
de man op vrije voeten gesteld.
In de kazerne doodgescho
ten. Zondagmiddag is in de Waalkazerne te
Nijmegen een soldaat, afkomstig uit Rooste
ren (Limburg) door een sergeant doodge
schoten. Hij werd in de slaap getroffen en'
was onmiddellijk dood. De soldaat was ge
huwd en vader van eenige kinderen.
Nader wordt gemeld:
De soldaat C. Smit uit Roosteren, kwam
Zondag middag te laat op de zaal voor hef
eten. De dienstdoende sergeant verlangde
toen dat hij zijn eten zelf uit de keuken
ging halen. Hij weigerde, waarop een vrij
hoogloopende woordenwisseling ontstond,
waarbij S. den sergeant een slag tegen hef
hoofd gaf. De sergeant loste daarop een re
volverschot. Het was blijkbaar de bedoeling
van den sergeant den onwHligen soldaat te
