BUN- en MOEZELWIJNEN "koopt uwe J A SCHOTERMAN Zn. Uit den omtrek. STADSNIEUWS. die nog lot betrekkelijk korten tijd geleden tegenstanders van wettelijk ingrijpen waren, verklaren thans voorstanders te zijn gewor den. De Bond heeft in zijn uitvoerig adres aan Minister Posthuma, in Augustus 1015 ver zonden, zeer sterk op het toenemend tekort aan bakkerij-arbeiders gewezen. Tevens is daarbij naar voren gebracht hoe in dezen oorlogstijd meer dan één Staat er toe is overgegaan den nachtarbeid in broodbakke rijen te verbieden. Vast staat, dat behalve het tekort, door de mobilisatie veroorzaakt, ook door ople ving van diverse industrieën en van den Landbouw, heel wat werkkrachten het bak kersvak verlaten hebben, terwijl de jonge ren, afkeerig van nachtarbeid, ruimschoots in andere bedrijven plaatsing kunnen vin den. Dat dit toenemend tekort voor de be schikbare werkkrachten abnormaal veel overwerk en lange arbeidstijden ten gevolge heeft, spreekt vanzelf. Meer en meer geven de bakkerspatroons dan ook blijk in af schaffing van den nachtarbeid de oplossing der moeilijkheden te zien. Daarvoor getui gen wel de pogingen van de werkgevers in de laatste jaren te Weesp, Bussum, Hille- gom en Delft, terwijl thans, naar de Alk- maarsche Courant mededeelde, een bak kerspatroon aldaar zich genoodzaakt zag, van 4 Sept. jl. af, in zijn bedrijf dagarbeid in te voeren. De Standaard. De Stand, meldt Dusver was de Standaard eigendom van dr. Kuyper, doch deze heeft hiervan gratis afstand gedaan. Ook met het oog op de toe komst moest aan ons blad een eigen be staan verzekerd worden, zoodat 't geen stoor nis teweeg bracht, zoo de tegenwoordige •bezitter met de jaren of door overlijden uit viel. Voor dit doel is nu reeds een zeer aan merkelijk kapitaal bijeengebracht, zoodat aan het oude tobben voor goed een einde is ge komen. Dr Bos-fonds. - De vergadering van afgc J'gden uit verschillende bon den, x<>:. v, en en andere organisaties, waarin dr. D. Bos, tijdens zijn leven heeft gearbeid, en die ten doel heeft 't piante be spreken tot vorming van een dr. Bos-fonds en een commissie te benoemen, welke dit plan nader zal uitwerken, zal, volgens de Tel., worden gehouden op 22 September a.s. Ie 's Gravenhage. Een fonds voor denbosch- bouw. In het vorige jaar heeft zich een comité gevormd, voornamelijk bestaande •uit eenige oud-leerlingen, om nu wijlen A. J. van Schermbeek, leeraar in de boschcultuur te Wageningpn, bij de herdenking van zijn veertigjarigen diensttijd bij den Staat een stoffelijk blijk van waardeering aan te bie den voor zijn onvermoeide werkzaamheid in het belang van den boschbouw en voor al hetgeen hij voor zijn leerlingen heeft ge- gedaan. Van de ingekomen gelden wenschte het comité een deel te bestemmen voor de stich ting van een Van Schermbeek-fonds, dat zou beoogen op gezette tijden prijsvragen uit te schrijven op het gebied der boschcultuur en zoo den naam van Van Schermbeek in nauw verband met de boschcultuur te doen voortleven. Hoewel slechts in beperkten kring geld voor bovengenoemde doeleinden werd gevraagd, kwam een flink bedrag in en kon ook reeds een som worden gebruikt els grondslag voor het te stichten fonds. Wil echter het fonds iets beteekenen en daarvan een krachtige invloed uitgaan in het belang van den Nederlandschen boschbouw, dan moet veel meer geld bijeen worden ge bracht. Het comité hoopt, dat velen zich aange trokken zullen gevoelen tot hetdieoogde doel en een bijdrage zullen toezenden, ten einde daardoor het fonds voldoende te ver sterken. De Nederlandsche Boschbouwvereeniging heeft op hare vergadering van 24 Juni j.l. besloten een bedrag van 150 aan het fonds aan te bieden en heeft tevens het verzoek van het comité ingewilligd om met ingang van 1 Januari 1917 het beheer van bet fonds 'op zich te nemen, nadat daartoe in gezamen lijk overleg met het comité de noodige re gelen zullen zijn vastgesteld. Het comité, bestaande uit de heeren E. D. van Dissel, inspecteur der Staatsbosschen 'en -ontginningen te Utrecht, J. P. van Lonk- Ihuyzen, directeur der Nederlandsche Heide maatschappij te Arnhem; J. H. Jager Ger- Üings, houtvester bij het Staatsboschbeheer 'te Breda; C. J. G. Sissingh, inspecteur, be heerder van het landgoed De Utrecht te Hilvarenbeek; P. Burgers, directeur van het landgoed Johannahoeve te Oosterbeek; J. van Rosendael, houtvester bij het boschwe- een in Nederl.-Indië; P. M. Tutein Nolthenius, houtvester bij het Staatsboschbeheer te Utrecht; W. A. Salm, houtvester bij de Ned. Heidemaatschappij te Amersfoort; verzoekt bijdragen te willen doen toekomen aan den heer P. M. Tutein Nolthenius, Nieuweroord Utrecht. Hospitaal-kerkschip „De ■iH o o p." Het hospitaal-kerkschip „De Hoop" is van de Noordzee te Umuiden bin nengekomen. Kiesrechtactie der Vrijz.- Democraten. Naar de Tel verneemt, jwordt door het hoofdbestuur van den Vrijz.- Dem. Bond het plan uitgewerkt Voor een groote kiesrechtactie, die hierin zal bestaan, jdat op den vooravond van de openbare be handeling van de ontwerpen Grondwetsher ziening door iedere afdeeling van den iVrijz.-Dem. Bond en van het Algem. Ned. {Werkliedenverbond een vergr.dsring zal worden belegd, waarin ver:-' rr.da spre kers zullen optreden, ten gunste van Alge meen Kie.srecht voor mannen en vrouwen. In totaal zullen dit-ongeveer 100 vergade ringen worden. In al deze vergaderingen zal een gelijk luidende motie worden voorgesteld, die daarna wordt toegezonden aan regeering en Tweede Kamer. De „E y s i n k b e k e r r i t." In den „Eysinkbekerrit", gehouden den 13. Aug. '16, zijn de prijzen als volgt gewonnen: Eysinkbeker met gouden medaille door P. Sieman op Simplex. Ie prijs,.-verguld zilveren N. M. V. pla quette, door H. C. Dolk op Excelsior. 2e prijs, zilveren N. M. V. plaquette, door B. N. Jelsma op Eysink. 3e prijs, bronzen N. M. V. plaquette, door P. H. L. Maas op F N 700. 4e prijs, groote bronzen, hj. M. V. medail le, door E. J. Veerman op Indian. 5e prijs, kleine bronzen N. M. V. medaille, door G. J. Hamer op Douglas. 6e prijs, kleine bronzen N. M. V. medaille, door G. J. van Vlijmen op Rover. In het benzine-concours werden de prij zen als volgt gewonnen le prijs, zilveren N. M. V. plaquette, door H. C. Dolk op Excelsior, met eindcijfer 13820. 2e prijs, bronzen N. M. V. plaquette, door E. J. Veerman op Indian, met eindcijfer 10705. 3e prijs, bronzen N. M. V. medaille, door P. J. van Kesteren op H. D., met eindcijfer 9475. De „Amsterdamsche Week." De commissie uit het bestuur der Alge- meene Winkeliersvereenigirtg deelt ons mede, dat bijna alle groote firma's en ook tal van kleine winkeliers aan de „Amster damsche Winkelweek" zullen deelnemen. De commissie stelt zich voor Woensdag 20 September tot een feestdag te maken. De kosten van den water snood. Aan het bestuur der gemeente Monnikendam is door de firma van Hattum en Blankevoort, dezelfde firma, die de dij ken heeft hersteld, een rekening ingediend van twee en twintig duizend gulden voor de kistingen op den vestingwal, en '-erdere werkzaamheden bij den doorbraak in Janu ari en Februari. Zooals bekend is, aldus de Tel., waren al deze uitgaven tevergeefsch, omdat de stad bij den tweeden vloed in Februari toch weer is ondergeloopen. Een belangwekkende ver koop. Aan het Hbld. wordt uit Rotter dam gemeld: Onder groote belangstelling is aldaar gistermiddag afgeslagen de buitenplaats Schoonoord, de prachtige plaats, besloten tusschen Parklaan, Kievitslaan en Westzee dijk, ter grootte van ruim 9 H.A. Die be langstelling was alleszins gemotiveerd, daar toch van den kooper zou afhangen of dit buitengoed als aanhangsel van het park in zijn geheel behouden zou blijven dan wel zou worden getransformeerd in een vil lapark. Het gemeentebestuur heeft op dezen verkoop in zoover invloed geoefend, dat het tegenover het gebrek' aan uitpad van het terrein onmiddellijk voorwaarden voor toe komstige bebouwing heeft kunnen stellen, waarvan bekend is geworden dat toestem ming zou worden gegeven tot bebouwing van het gedeelte aan den Westzeedijk met een aantal heerenhuizen, terwijl op de rest vrije villa's zouden gebouwd worden en het terrein niet zou itiogen worden opgespo ten. Vermoedelijk hebben deze voorwaarden remmend gewerkt op den prijs, waardoor de kans grooter is geworden dat de villa met tuin als eigendom aanéén behouden kon blijven. Het geheel is afgemijnd voor 638.300, hetgeen nogal merkbaar ver schilt van het bedrag vanmeer dan een millioen, dat de erfgenamen zich zouden hebben voorgesteld. Kooper was de make laar J. van Beek, wien geheimhouding was opgelegd omtrent zijn zegslieden. Alleen was het duidelijk dat hij optrad voor een combinatie, waaruit vanzelf volgt dat het gemeentelijk bouwplan wel uitgevoerd zal worden en de buitenplaats als zoodanig ver dwijnen zal. Een geschil aan de gas fabriek te Zaandam. Te Zaandam is volgens het Volk aan de gasfabriek een geschil ontstaan tusschen den directeur en de stokers inzake de werkwijze met het nieuwe oven-systeem, dat enkele weken ge leden is ingevoerd. De kwestie, waar het feitelijk om gaat is, dat de directeur be weert, dat twee man in elke ploeg voldoen de zijn, terwijl de arbeiders verklaren," dat deze ploegen aanmerkelijk grooter moeten zijn. De directeur verwijst de arbeiders evenwel naar Engeland, waar dezelfde sy stemen in werking zijn en waar de ploegen ook uit twee man bestaan. Deze kwestie is thans in een zoodanig stadium gekomen, dat B. en W. hebben ge meend te moeten ingrijpen. Aanvankelijk wenschten zij te voldoen aan den wensch der arbeiders, om enkele stokers uit Enge land te doen overkomen, om dan met hen de proef te nemen. Dit is evenwel niet mo gelijk, daar de Engelsche regeering onder geen beding arbeiders voor dat doel wenscht „af te staan." Nu is er besloten, dat enkele Zaandam- sche stokers naar Engeland zullen worden gezonden, om daar enkele gasfabrieken te bezoeken. Deze reis zal worden meegemaakt door den onder-directeur, twee leden van de bedrijvencommissie en den burgemees ter. Deze laaiste als onpartijdig fceoordeé- laar. Het Volk hoopt, dat lar.gs dezen weg de kwestie zal worden opgelost. D:zc poging cr toe ds althans even origineel als prak tisch.' i Schippersactie. Te Groningen voeren de schippers een actie, die steeds ernstiger afmetingen aanneemt. Thans hebben, volgens de N. Gr. Ct., ook de scheepsbevrachters, leden ven de ver eeniging „Samenwerking" te Groningen, uitgesproken, dat, ofschoon zij de oprichting van de scheepvaart-centrale met vreugde begroeten, zij het betreuren, dat de heer J. F. Vos, die blijkbaar noch het vertrouwen van de schipperij, noch dat van de leden van „Samenwerking" g.eniet, benoemd is als directeur van de scheepvaart-centrale. De bevrachtersvereeniging had echter ook uit gesproken, dat zij gaarne als bemiddelaar zou optreden, daarmede bedoelende, aan het huidig conflict een einde te willen maken. Deze bemiddeling werd door de scheep vaart-centrale aanvaard. In verband hiermede is een door het hoofdbestuur van den Alg. Schippersbond bijeengeroepen buitengewone algemeene ledenvergadering gehouden. Daar werd o. a. besloten, Groningen van scheepsruimte te ontblooten, terwijl het hoofdbestuur aan de andere afdeelingcn van den Schippersbond verzoeken, geen goede ren naar Groningen te vervoeren. Met 277 stemmen voor, 1 tegen en 3 blanco werd besloten, dat men met den heer Vos als directeur van de Scheepvaart-Cen trale niet zal onderhandelen. Een ondersteuningsfonds werd gesticht. Dienstweigering. In verband met het bericht dat ds. Schermerhorn zich vrijwillig te Alkmaar had aangemeld om de hechtenisstraf van 15 dagen te ondergaan (de zaak van het Dienstweigeringsmanifest) verzoekt men aan de Avondpost te melden, dat ds. Schermerhorn Donderdag 7 dezer door de rijksveldwacht is gearresteerd en naar Alkmaar vervoerd. Oplichting? Woensdag diende voor het gerechtshof te 's Gravenhage het appèl ingesteld door het O. M. bij de rechtbank te Rotterdam tegen het vonnis van die recht bank, waarbij werd vrijgesproken M. A. van D., 23 jaar, koopman te Rotterdam, die te recht stond ter zake van oplichting van 4000, terwijl het O. M. veroordeeling had gevorderd tot Wi jaar gevangenisstraf. Bekl. had van een collega 4000 in voorschot ontvangen op den koopprijs van 7000, waarvoor hij een partij olie zou leveren. Bekl. was, toen het op leveren der olie aankwam, daartoe niet in staat, doch bleef ook nalatig de 4000 terug te geven. De advocaat-generaal achtte deze zaak een zuiver civiele zaak, waarom hij vrijspraak van bekl. requireerde. Gesnapt. Een Nederlander, wo nende te Rheine, wenStfhte naar ons land terug te keeren. Hij bracht daarvoor zijn goederen in een transportwagen en liet de zen van douane-afsluiting voorzien. Onop gemerkt wist hij zich zelf ook in den wagen te doen opsluiten, waarmede hij Woensdag in Bentheim arriveerde. En daar gebeurde, zoo vervolgt het Hbld., wat gewoonlijk niet geschiedt, de wagen werd door de militaire stationswacht geopend, onderzocht, en daar vond men den eigenaar der goederen in een ledikant rustig tusschen eenige de kens liggen. Hij meende zonder pas de grens te kunnen passeeren, doch kwam bedrogen uit. De politie arre?' "de hem en hield zijn goederen aan. Arrestatie. Door een rijksveld wachter te Diemen zijn twee gevaarlijke per sonen gearresteerd, die zich verborgen had den in een lading hooi. Beide-aangehoudenen zijn naar Amster dam overgebracht om eerst de politie aldaar in de gelegenheid te stellen, vingerafdiuk ken te nemen, in verband met de talrijke in braken te Diemen en omstreken en daarna voor den officier van justitie te worden ge leid. Ontduiking. De politie te Gou da heeft bij den grossier in kruidenierswa ren D. v. V., aldaar, beslag gelegd op een groote hoeveelheid soda, die in water op gelost in flesschen en yaten was gedaan om op deze wijze aan een behoorlijke distribu tie te worden onttrokken. Proces-verbaal is opgemaakt. Gerold. Gisteren is op de Zuidbloak te Rotterdam uit een zijzak van de jas von een kantoorbediende, die plaatjes stond te bekijken, een portemonnaie met ruim 5000 gerold, waaronder vijf bankbiljetten van 1000. Van dit geld had hij kort te voren 4000 op een bankierskantoor ont vangen, met opdracht dit bedrag op een an der kantoor af te dragen. Onder een aardmassa be dolven. De jeugdige werkman Arts uit Nijmegen is bij het delven van een put te Mook onder de aardmassa bedolven en dood te voorschijn gehaald. Arbeidsrisico. In de staatsmijn Wilhelmina te Heerlen, is de arbeider L. W. tusschen de wagens en den wand in tie mijn bekneld - geraakt. Zwaar verwond werd hij naar het hospitaal vervoerd, waar hij aan de bekomen wonden is overleden. School- en Kerknieuws. Nederlandsche Zondags- schoolvereeniging. De Nederlandsche Zondagsschoolvereeniging vierde gisteren in de hoofdstad feest ter gelegenheid van haar 50- jarig bestaan. De feestdag werd geopend met een bijeenkomst in het Concertgebouw, waar de voorzitter der Nederlandsche Zondags- schoolvereeniging, de heer dr. E. B a r g e r, een „herdenkingsrede" uitsprak. De secretaris ds. J. J. van Noort gaf daar op een overzicht van het 50-jarig bestaan der vereeniging, welke ontstond uit de behoefte om eenparigheid te brengen in den Zondagsschool- ar* -ld. ïn den loop van dit overzie! t decide L-rekc; mede, dat er thans in ITedcr'nnd zijn ruim 2000 Zondagsscholen met 209.000 leer- j lingen, en dat de vereeniging telt 1386 leden en 50 afdeelingen. Voorts gaf ds. Van Noort een resumé uit het verslag van den buitenland- schen secretaris, die zelf verhinderd was de bij eenkomst bij te wonen. Daaruit bleek, dat de Zondagsschoolarbeid zich allerwege in toeno- menden bloei mag verheugen. Verschillende afgevaardigden kwamen daarna aan het woord om uiting te geven aan de stem ming in de afdeelingen bij heet 50-jarig feest der vereeniging. Dr. G. P. M a r a n g, uit Utrecht, hield een rede over „De Zondagsschool en hare leermid delen", terwijl de heer G. P. F u y t J r. een en ander mededeelde „Uit en voor de practijk". Des avonds wordt het feest besloten met een bijeenkomst in de^Nieuwe kerk, waar feestrede voeringen zullen worden uitgesproken door de heeren <2S- P. van W ij k J r. en dr. Lam- merts%von Bueren. In een der zalen von het Concertgebouw was een tentoonstelling van leermiddelen, gearran geerd door de heeren K. Wielemaker, ds. B. C. Koolhaas en H. A. de Boer Azn. Kunst en Wetenschap. Woensdag 20 September zal In Leeu warden cle onthulling plaats hebben van het eeregesteente voor Waling Dijkstra. Dit monument bestaat uit een massieve klomp Noorsch graniet, symboliseerend het mas sieve oer-Friesche van den volksdichter in de voorzijde z'n borstbeeld door Pier Pander gebeiteld. Aan het stadsbestuur zal met een toe spraak van den voorzitter van 't Frysk Selskip, notaris S. van der Burg vnn Mak- kum, de steen worden overgedragen. Daar bij zal het Ljouwerter kritekoor" zangen „foar bringe". Om drie uur is er een groote stichtelijke bijeenkomst in de Groote Kerk. 's Avonds half acht is in de groote Har monie een „féstelike bijienwèzen". Sjouke de Zee zal over Waling Dijkstra en z'n werk sprekenonder R. Metzlar znl 't Ljouwerter kritekoar zangen ten gehoore brengen, maar het glanspunt van den avond, is het werk van den bekenden tooneelschrijver Yme Schuitmakereen toepasselijk stuk voor deze tijden, in woord en beeld „For Frys- luns taal." Reclamt HU Telefoon 14* ülr. str. 34. Gistermiddag kwam de Utrechtsche Raad bijeen onder voorzitterschap van den bur gemeester mr. J. P. Fockema Andreae. De Raad keurde goed eene herziening van de salarissen van de onderwijzers van de buitengewone openbare lagere school (school voor zwakzinnigen) in dien zin dat het hoofd der school een salaris zal genie ten van 1900 tot 2500, benevens 400 voor huishuur en dat ook tijdelijke onder wijskrachten met meer dan 600 zullen worden beloond tot 9/10 van het bedrag dat zij zouden moeten genieten als zij vast benoemd waren. Daarna werd overgegaan tot de beharti ging van een reglement voor het ambachts kinderhuis. Uit de breedvoerige gedachten- wisseling bleek o.a. dat deze inrichting zich in zeer bouwvalligen toestand bevindt. Een geheel nieuwe inrichting, huisvesting verlee- nende aan 70 kinderen, zou volgens wet houder Kettlitz, onder de huidige tijdsom standigheden 95.000 kosten. Ten slotte besloot men de voordracht aan te houden tot eene beslissing zal zijn ge nomen omtrent de bouwplannen. Rekenin gen der inrichting over 1914 en 1915 wer den goedgekeurd, sluitende onderscheiden lijk op een batig saldo van 1283,5931 en 401,7234, terwijl de begrooting over 1916 werd goedgekeurd, sluitende in ontvangst en uitgaaf op een bedrag van 8652.50, op welke begrooting voor het eerst voorkomt een post tot dekking dpor de gemeente van het nadeelig saldo voor dit jaar geraamd op 2000. Ten slotte werd in behandeling genomen een nota van B. en W. over het onderwijs in de stenografie, waarin den Raad werd gead viseerd zich nog niet over een bepaald stel sel uit te spreken, doch de resultaten af te wachten van de proef, welke genomen wordt bij de Handelsavondschool. De heeren Vermooten en Van der Hegge Zijnen verklaarden zich tegen die proef en gaven in overweging het stelsel Groote te aanvaarden. In de 's avonds voortgezette zitting is het voorstel-Van der Hegge Zijnen c.s., om voor stenografie het stelsel-Groote aan te nemen, verworpen en de voordracht van B. en W., om een proef te nemen met verschil lende stelsels, goedgekeurd. Sedert eenige weken doe* een hard nekkig gerucht de ronde en werd er zelfs in eenige bladen melding van gemaakt, dot de Centrale Controle van de Nederlandsche Spoorwegen van Utrecht zou worden over geplaatst naar Amsterdam, met het oog op de samer.smeltingsplennen van S.S. en H. S. M. -Een en ander heeft op het circa 400 man sterke personeel dier controle een ver ontrustende stemming teweeg gebracht. Wij kunnen echter uit goede bron mede- deelen, dat er over deze overplaat sing bij de betrokken Maatschappijen zelfs niet is geacht en ook deze fabel voorloopig naar het rijk der fantasie moet worden ver wezen Kennisgevingen» De Burgemeester van Amersfoort maakt be< kend dat landbouwers die zaaizaad (roggq, tarwe, gerst of haver) wenschen te koopen, aan den Burgemeester hunner woonplaats opgavö moeten doen van de soort en de hoeveelheid die zij door zijne bemiddeling wenschen te be trekken van de Landbouw-Maotschappij hunner provincie, eventueel ook van den naam van den teler, van wien het graan afkomstig moot zijn* De opgaven moeten vóór 23 September wor* den ingediend aan het Lovensmiddolenbureau, Appelmarkt te icrsfoort. Amersfoort 15 September 1916. De Burgemeester voornoemd, VAN RANDWIJCK. De Burgemeester van Amersfoort maakt be kend, dat door den Minister van Landbouw, Nij verheid en Handel is bepaald, dot Ingevolge ar tikel 8, 3e lid der Distributiewet 1916, door hem voor natte pulp, gedroogde pulp en suikerpulp de navolgende maximumprijzen zijn vastgesteld i o. voor natte pulp 4.50 per 1000 K.G. op voertuig aan do fabriek. 4.50 per 1000 K.G. non bietcncontractantcn, boven de 50 pet. met retourvracht voor rekening der koopers. 4.50 per K.G. vlotwerk op de binnenrivie ren en rondom de fabrieken, met vracht voor rekening der koopers. 5.75 per 1000 K.G. groote vaart „Holland", franco voor den .wal. 5.75 per 1000 K.G. plus 15 cent extra on kosten als van ouds, op Rotte en Leidsche Vliet, franco voor den wal. Alles onder waarborg von voldoend gewicht en van voldoende qualiteit (maximum 66 pet., van het bietengewicht) b. voor gedroogde pulp 10.50 per 100 K.G. gewone condities c. voor suikerpulp, met ten minste 30 pet. suiker, 14 per 100 K.G. gewone condities. Voorts is door voornoemden Minister inge volge artikel 8, Te lid, van voormelde wet de na volgende distributiercgeling vastgesteld. De fabrikanten zullen bij de aflevering der pulp den voorrong verlecnen aan melkveehouders, die melk voor consumptie leveren, alsmede aon pro ducenten vnn bieten, die voor geleverde bieten pulp terug ontvangen, cn zullen aan gemelde categorieën geen grooter hoeveelheden pulp afleveren dan redelijkerwijze geacht kan worden voor hun eigen bedrijf noodig tc zijn. Eerst wan neer in de behoeften aan pulp bij gemelde cate gorieën voorzien zol zijn-, zullen andere perso nen voor het ontvangen van pulp in aanmerking komen. De aandacht wordt er op gevestigd, dat over treding van het hierboven bepaalde ingevolge art. 12 der Distributiewet strafbaar is, met mo gelijkheid vnn verbeurdverklaring der goederen, en dat-aan de gestelde strafbepalingen streng de hand zal worden gehouden. Melkveehouders, leveranciers van consump- tiemelk in de Gemeente Amersfoort, worden verzocht hunne benoodigde hoeveelheid pulp op te geven vóór 20 September a.s. actn het Levens middelenbureau aldaar. Amersfoort, 14 September 1916. De Burgemeester voornoemd, VAN RANDWIJCK. Int. School voor Wijsbegeerte. Godsdienstphilosophie. Dr. G. A. v. d. Bergh van Eysinga zette zijn cursus voor met er op te wijzen, dat de mensch allereerst ikzegger, persoonlijkheid is. Het religieuze leven mag dan ook niet in een der faculteiten b.v. het gevoel alleen tot uiting komen, maar moet in de geheele persoonlijkheid zich toonen. Het gevoel is de meest directe beleving van de persoon lijkheid, maar daardoor ook de meest sub jectieve: zooveel hoofden, zooveel gevoe lens. Het gevoel is ondoorgrondelijk en onzeg- gelijk, het is de loutere vorm van de sub jectieve verzekerdheid. Woont God alleen in het gevoel, dan staat hij daarin gelijk met welken inhoud ook, zelfs den laagsten. Het gevoel mpet nog zijn inhoud krijgen, die het denken hem slechts kan brengen. Het denken pas biedt de gemeenschappelijke bodem voor alle menschen. De menschen hebben geen particulieren God van noode, doch den absolulen God. Wel heeft het godsdienstig gevoel van den dag gelijk als het zich breed maakt tegen het rationalisti sche denken, doch niet als het zich verzet tegen het redelijke denken, het denken, dai zich zelf critiseert. Toch is er geen ware religie mogelijk zonder gevoel, zonder emotie, gelijk er niets in ons tot leven kan komen, dat niet doorvoeld is. Welnn ihr 's nicht fühlt, wird ihr es nie erjagen. Zoo Is het gevoel de maatstaf voor de practische energie, waar over de godsdienstige inhoud beschikt. Eohter mag het gevoel nooit, als het wezen van den godsdienst worden opgevat. De godsdienstige ontwikkeling groeit; plotse linge bekeering en wedergeboorte zijn pa thologische verschijnseleen van het eenzij dig ten troon verheven gevoel. Ook de my stiek is niet maar een zuivere gevoelsuiting, doch de persoonlijke zielservaringen worden wel degelijk doordacht. De Godsdienst van den waren Christen is niet een slaofsch die nende godsdienst, maar een redelijke reli gie. Het bewustzijn van God komt bij den mensch niet dan door bewustzijn van de wereld. Doch hij ziet dat slechts, doordat hij het goddelijke in zich heeft. De godsdienst zelf gaat in ziin ontwikkeling den weg van het denken op. In dat denkproces wordt door een gToep menschen een leer ge vormd. Sommigen zoeken de ware gezind heid in de uiterlijke gebruiken, de riten, doch deze uit zich daarin slechts. We moe ten de bedoeling weten, waarmee de geloo- vige die ceremoniën verricht, zijn leer ken nen. En deze is van belang; we moeten niet alleen op de gezindheid letten, doch ook op de leer. Want er is wisselwerking tusschert subjectiviteit en objectiviteit, tusschen t gevoel en de voorstellingen, de religiositei- ten en de religie. Torh rr.cct^er achter de leer steeds hel werkelijk leyen in God zijni

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1916 | | pagina 3