„DE EEMLANDER". Zaterdag 30 September 1916. BUITENLAND, N° 78. Eerste Blad. 15d' Jaargang. fc j Den 27en is een Fokker, door een Fran- schen vlieger aangevallen, ten noorden van Reirr.s als wrak neergeschoten. Een tweede Fokker kwam, ernstig getroffen, binnen de eigen liniën neer. Hoofdredactie) j MARIE VAN VERSENDAAU Mr. O. J. VAN SCHAARDENBURO. Uitgevers: VALKHOFP 6 Co. e ABONNEMENTSPRIJS: t»r 8 maanden toot Amersfoort f 1.30* Idem franco per post.. 1.80« Per weok (meVgTatis verzekering tegen ongelukken}0.12». Afzonderlijke nummers0.05. ^7ekelijk'sob bijvoegsel „D* HotlaiuUché Huiscroutf (onder 1 redactie van Thérèse Hoven) per 8 mod. 50 ets. (Wekelijksoh bjjvoegsol 9Pak ms ewe*' per 8 mnd. 52 ots. Bureau: UTRECHTSCHESTRAAT 1. Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 1—5 rcfj.l.f O.SO. Elko regel meer - 0.15. Dienstaanbiedingen 16 regels0.50. Groote letters naar plaatsruimte. Voor handel en bedryt bestaan zeor voordeelige bepalingen tot het herhaald adverteeion in dit Blad, bij abonnomont. Eono circulaire, bevattende do voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. AffllinSt. toenschaam er mij nog voor... toen J kwam de gedachte bij mij op... ik zal het je Brnst von Wildenbruch heeft eenige ja- betaald zetten, dat jij altijd vaders en moe ken geleden een mooie novelle geschreven, ders kindje bent.... ik zal je laten vallen. jiraanrlt Ik het een en ander wil mededee- len. De novelle is getiteld „Neid", „Afgunst". Het verhaal begint met de beschrijving yan een schilderij, die de schrijver eens in «en kerk had gezien. Daar hing in het kerkportaal de beelte nis van een man, die de persoonlijke wan hoop kon voorstellen. Het gelaat had een pijnlijke uitdrukking. De gelaatskleur was grauw als asch. En om de lippen speelde «en weemoedige glimlach. Twee slangen hadden zich gekronkeld om het lichaam. £>e eene slang had zijn tanden reeds gesla gen in het vleesch, en de andere slang Bperde de kaken open in de richting van het hart, terwijl de man met beide handen de monsters trachtte af te weren. Onder deze schilderij stond geschreven 'dit ééne woord: „Invidia" „Afgunst.". en jawel, bij een draai /an den weg, daar haal ik met geweld den disselboom van den wagen op zij, en de wagen slaat om en Hens viel er met een smak uit, en had een grooten blauwen buil op net voorhoofd, (k zAg het aan en had stilletjes pleizier en dacht: „Ziezoo jongetje, dat heeft vader nu eens niet kunnen verhinderen!...." Ik kwam thuis... Er moest opheldering gegeven wor den.. Ik zei natuurlijk niet, dat ik het ex pres gedaan had maar ik kreeg er geduent van langs..., en het eenige resultaat was, dat ik nog grooter hekel kreeg aan „Hanschen". De afgunst brandde in mijn binnenste.... Ik had hem kunnen dood maken.... Zoo leefden we longen tijd op gespannen voet naast el kaar, en het Kerstfeest kwam aan.... Zooals het onder jongens gaat, we liepen soms met een heelen troep langs de winkels en zagen de heerlijkheden aan, die te koop waren. Zoo hadden wij jongens allen zin in Na deze inleiding komt de schrijver op een mooi kurassiers uniform... een stalen het verhaal, waarin hij ons teekent het beeld pantser... een hoogen kolbak.... en een lan- yan iemand ,die in zijn jeugd door afgunstge sabel. En al de jongens zeiden reeds yerteerd was geworden en die er zijn gan- dagen vooruit: „Jij bent de oudste... jij moet «che leven de treurige gevolgen van had van je ouders dat mooie pakje zien te krij- ïnoeten ondervinden. gen. En als je het krijgt, jij moet onze aan- De man wordt sprekend ingevoerd, en hijvoerder zijn..." Ik zeide niets.... ik dacht vertelt het volgende: wel, dat ik dat mooie geschenk niet zou „Mijn vader was een stille, inzichzelfge- j krijgen, maar ik hoopte er wel op.... ik had keerde man, die opging in zijn zaken en die het gevoel, dat ik een- goede kapitein zou rich niet veel met zijn kinderen bemoeide. zijn De avond kwam De ouders wist M,,n moeder was een zachte vrouw, d.e met dat wij ns oycr dit mooie cadeau veel ontwikkeling had en d.e zich m ieder ken had(Jen Daar s(ond de Kerstboom.. opzicht door mijn vader liet leiden. Ik was en onder den boom daar lagen allerlei ge- hun ouds e, gezond en sterk maar in mij-schenken... veIe boeken.... en ook de ku- izelven gekeerd en gesloten als mijn vader rassiers.unilorm. Wie zou hem krijgen?.... Ik en toch gevoelig als mijn moeden Ik had had fl, een ti voorgevoelen en jawel... van jongs al aan het gevoel met begrepen het oogenblik was eeko*en, waaroD dp s„_ te wo/den, en .sas jeloersch van mijn schenken verdeeld werden.... en... ik krijg 'broertje ,die een paar jaar jonger was en de boek(m met een k er bij dat d.e de lieveling van mijn ouders scheen te ik het vol ende jaar maar beter moest op. zijn Hij was zwak, Hanschen, en de ouders sen en mijn broertje krij t de ^fo^, dachten altijd, dat hij door mijverdrukt die hem ei enlijk veel te gr00t was. Toen werd Dit was met waar. Ik hield zooveel haa„e ik Hanschen voor goed, en ik zon van Hanschen, maar ik kon het met verdra- een ele enheid om bet hem afhandig gen, dat Hanschen altijd werd voorgetrok- ,e maken. Hij was niet sterk De andere ken. Ik herinner m,j met alles meer, maar jon ,achten hem uit ,oen zij hem met dit weet ik wel, dat ik het steeds verbruid ,het sta]en kuras paradeerenTrek had. Een paar gevallen heb ik onthouden. he( di zei de eendij bent ook een Wij speelden samen „winkeltje Wij lagen mooie ka iteinr 2ei een ander.... en ik had op den grond en kochten en verkochten leizier; dat 2e hem uitiachten... „Wei", zei aan elkaar onze genten en rozijneneen derde> „laten ze om het harst en, schuld gehad..* zij hebben mij nooit begre pen... zij dachten, dat ik koud en ongevoe lig was en-integendeel.... ik was al te ge voelig... Ik hield zooveel van Hanschen. Zie daar een schilderij van ons beiden toen wij jong waren... Ik heb het altijd bewaard als een kostbaarheid... en zie daar nog het sol datenpakje... het kuras.... en de sabel.... ik heb ze mijn heele leven bewaard, en ze heb ben mij honderd maal herinnerd aan het verkeerde, dat ik in mijn jeugd heb gedaan, want ik heb een ongelukkigen trek in mijn karakter gehad... ik ben verteerd geworden van afgunst.... Ik kon hét niet verdragen, dat mijn broeder in een beter blaadje stond bij mijn ouders dan ik en dat is mijn onge luk geweest en dat is het ongeluk van zoo velen.... Ja, dat is de grootste zonde van de wereld... de afgunst. o wat een ellende»1 heeft die zonde al over de wereld gebracht- en daarom roep ik de menschen telkens op het onverwachtst toe: „Wees niet afgunstig! Wees niet afgunstig F..." Er is hier een ge sticht in de buurtJongens en meisjes worden daar verpleegd en met Kerstfeest dan worden vele geschenken onder de kin deren verdeeld, en ook ik ga daar mijn ge schenken brengen. Doch, dan laat ik de kinderen twee aan twee bij mij komen en dan geef ik ze beiden watden eene geef ik een kostbaar geschenk en den ander een kleinigheid en dien ik de kleinigheid heb gegeven, laat ik dicht bij mij komen en dien fluister ik in het oor„Wees niet afgun stig Wees niet afgunstig fEn telkens kan ik de menschen doen schrikken. Ik volg ze dikwijls in het duister, soms op eenzame wegen' en dan fluister ik ze steeds hetzelfde woord in het oor: „"Wees niet afgunstig!.... Wees niet afgunstig." Von Wildenbruch stelt het voor, alsof hij eens iemand zulk een biecht heeft hooren afleggen, tuj iüui n«_-t gespiek eenigszins abrupt eindigen. Naar het lot van den grijs aard laat hij ons verder raden. Maar de bedoeling van zijn novelle is duidelijk. Hij laat ons gevoelen den vloek van de zonde der afgunst en nog lang, nadat wij het ver haal gelezen hebben, klinkt het ons door de ziel„Wees niet afgunstig f.Wees niet afgunstig f G. H. jeerlijk, heel eerlijk.... Toevallig had ik van en wie het eerst bij den eindpaal is, die mijn broertje een groote hoeveelheid ge- kfij de uniform aan en za, onze hoo[d. kocht... eerlijk.... heel eerlijk.... Doch daar man zijn/- Zoo esproUen, 200 gedaanI..., komt vader thuis! Hy ziet de hoeveelh.ed Hansche„ keek *el bedremmeid, want hij d,e voor rnij ligtH,j denkt onmiddellijk wist we, dat hij niet de eers(e ZQU zijn en kwaad Hij vermoedt, dat ik ze mijn broer- da( hij zjjn mQoie kje zou moeten uittrek. He had afgezet... Hij gnjpt mijn krenten en ken maar en we, hjj schikte zich in rozijnen en gooit ze met een paar harde he( bes|ujt en hij ZQJU meelooppn.... woorden aan mqn adres Hanschen toe (Van dat oogenblik kon ik Hanschen niet Daar &inS het oePIe heen.... De een nog meer verdragen. Maar ik overwon mij zelf. I harder dan de ander.... Hanschen bleef al Ik hield mijn verdriet voor mij.... En ik j &auw achter...., en.... ik... was de eerste... Ik trachtte de geschiedenis te vergeten. Eeni- was hoofdman... en daar trokken - wij samen naar het grootere jongens op Hanschen los... Wij be- gen tijd later waren we bosch gegaan. Dat deden we meer. Dan gingen we op een boomstam zitten en dan tnaakten we in den geest allerlei reizen. We wipten op de takken op en neer. En dan verzon ik allerlei tochten. We droomden, Öat we in IJsland waren.... We zagen witte ijsbeeren... We mikten met het geweer.... en we doodden het monster en we brach- gonnen hem het pakje uit te trekken... Hij kreeg de tranen in de oogen, maar daar was nu eenmaal niets aan te doen... en ik triom- pheerde... Ik trok het soldatenpakje aan... en ik zou hoofdman zijn.... Daar trokken we gewapend met houten sabels door de stra ten van de stad en we voelden ons in staat, om een stad te veroveren.... Intusschen was ten onzen buit mee naar huis. En we had- Hanschen achter gebleven... Niemand had 'den wat een schikf.... Hanschen schaterde het uit van pret.... Of we maakten een reis 'door China... We klommen over den Chinee- schen muur en het wachtwoord, om over den Jnuur te komen was „plumpudding"O, mijn broertje kraaide van pleizier, als we ^plumpudding" riepen en met een grooten fcwaai van den tak waarop we zaten z.g. over Öen Chineeschen muur vlogen.... We kwa men opgewonden thuis.... fk zelf vertelde maar niets, want ik wist, dat het toch niet eardig gevonden zou worden, wanneer ik den grap vertelde.... Ik wachtte maar (ot Hanschen het verhaal deed. Maar vader, in plaats-van iets van onze vroolijkheid te toegrijpen, stoof op en zei met vervaarlijke «tem tegen mij: „Praat jij dien kleinen jon gen toch al dien nonsens niet voorL.." Zoo eindigde onze mooie reis naar China en naar SiberiëIk begon hoe langer hoe meer hekel aan mijn broertje te' krijgen.... Ik zag in hem een sta-in-den-weg.... Ik was niets... Hij was alles... Ik begon op wraak te zinnen.... We waren dikwijls gewoon om „paardje' te spelenSoms was ik het jpaard, en dan had Hans de leidsels.... soms ;was hij het paard, en dan had ik te sturen... «oms moest ik Hans in een wagentje trek ken.... Het ging dan dikwijls wild toe, maar toch niet zoo wild, of ik zorgde er wel voor, meer op hem gelet... Hij was naar huis ge gaan. Snikkend was hij thuis gekomen en onder tranen had hij verteld, wpt was voor gevallen. De opgewondenheid had zijn ge stel aangetast en spoedig openbaarde zich een hevige koorts. De jongen was niet sterk.... 's Avonds werd reeds voor het erg ste gevreesd... En intusschen liepen wij jon gens door de straten te marcheeren. Tijd en uur had ik vergeten.... Eindelijk, toen het reeds duister begon te worden... daar be merk ik met een schrik, dat het reeds zoo laat was.... Ik neem snel afscheid van mijn kornuiten. Ik ging met een angstig hart naar huis.... Ik had reeds een voorgevoel dat er een groot gevaar dreigde... Ik wist niet wat... Ik kom binnen... alles doodstil.... Ik vraag de dienstbode, wat er gaande was... Be hoor, dat Hanschen ziek thuis gekomen is en dat het ergste wordt gevreesd.... Ik ga naar de slaapkamer... De wil binnengaan... doch'mijn vader houdt mij terug en heeft slechts één woord voor mij over.....: „Moordenaar; MoordenaarL." Den volgenden dag is Hanschen gestorven... en steeds klonk het dien dag in mijn ooren„Moordenaar f...." Moordenaar!..." En nu is het al zoo lang geleden... Ik ben een oud man en ik ben bij de tachtig jaren.... en nog gaat het dikwijls door mijn ziel.... „Moordenaar!.... Moorde- 'dat Hans niet kwam te vallen, maar toen,,.,'j naarf.,, - O ik weet mijn ouders hebben De oorlog. B e r 1 ij n, 2 9 Sept. (W. B.) Bericht uit het groote hoofdkwartier van heden voor middag. Legergroep prins Rupprecht. Na den bloedigen afweer van de vijandelijke aanval len op 27 September verflauwde de Somme- slag gisteren aanmerkelijk. Een krachtige Engelsche aanval tusschen Ancre en Cour- celette werd op zijn rechtervleugel met opof fering van kleinere stukken loopgraaf in een bajonetstrijd afgeslagen en viel ten noord westen en noorden van Courcelette in ons vuur ineen. Een zwakkere aanval bij Eou- court l'Abb&ye mislukte eveneens. P a r ij s, 2 9 Sept. (Havas.) Namiddag communiqué. Op het Somme-front maakten de Fran- sche troepen nieuwe vorderingen tusschen Fregicourt en Morval. Er was artilleriestrijd van veranderlijke dichtheid ten noorden en ten zuiden wan de rivier. Londen, 29 Sept. (R.) Communiqué van generaal Haig. De nacht was rustig op het grootste ge deelte van het front. De ten noorden van Thiepval gewonnen stellingen werden hevig beschoten. Onze bombardement-afdeelingen waren werkzaam in de buurt van de Schwa- ben-redoute en van de Hessische loopgraaf, waarvan de vijand nog gedeelten bezet houdt. Wij namen heden in den vroegen morgen eene zwaar versterkte hoeve 500 -yards ten zuidwesten van Le Sars. Ten zuidoosten van Bapaume namen onze vliegtyigen eene zware ontploffing waar, alsof een groote voorraad munitie werd op geblazen. De rook steeg op tot 9000 voet. Avondcommuniqué. Het is heden stroomende regen. Behalve bombardementen bij tusschenpoozen was er weinig werkzaamheid op ons centrum en onzen rechtervleugel. Er is eenige vooruit gang verkregen ten oosten van Les Boeufs, waar wij 500 yards vijandelijke loopgraven hebben bezet. In de streek van Thiepval was een ver woede strijd rondom de Stuff-redoute. Na dat wij een belangrijk deel van de Hessi sche loopgraaf hadden genomen, werden wij door een tegenaanval genoodzaakt terug te gaan; maar later wonnen wij het terrein weer, Wü maakten in die streek gedurende de laatste 24 uren 8 officieren en 521 man schappen gevangen. P a r ij s, 2 9 Sept. (Havas.) Namiddag communiqué. Londen, 29 Sept. (R.) Avondcom muniqué. Ondanks het slechte weder, vielen onze vliegtuigen op marsch zijnde vijandelijke versterkings-afdeelingen aan. Gister pa trouilleerden de vijandelijke vliegtuigen ijverig achter onze liniën; maar zij legden weinig geneigdheid aan den dag om het offensief te ondernemen. Er werden vijan delijke vliegtuigen vernield; een van de on zen wordt vermist. B e r 1 ij n, 2 9 Sept. (W. B.) Bericht uit het groote hoofdkwartier van heden voor middag. Front prins Leopold. Afgezien van een zwakken Russischen aanval zonder succes ten noordoosten van Godusisjki en eene plaatselijk herleefde vuuractie, is er niets gebeurd. Het aantal gevangen gemaakte Russen op 27 September bij Korecznica is gestegen tot 41 officieren en ruim 3000 man, de buit tot 2 kanonnen en 33 machinegeweren. Front aartshertog Karei. De gevechten in de Karpathen duren voort. Er zijn geene bij zondere gebeurtenissen. Weenen, 29 Sept. (W. B.) Officieel bericht -van heden middag. In de Karpathen wordt verder gestreden. De toestond is onveranderd. Bij het leger van kolonel-generaal von Tersztyanskl wer den eergister in 't geheel 41 Russische of ficieren en ruim 3000 man als gevangenen en 38 machinegeweren en twee Kanonnen als buit ingeleverd. Peters burg, 2 9 S e p f. (Tel.agent schap.) Namiddag-communiqué Van den grooten generalen staf. In de streek van Boruny en Krewo, ten zuid-westen van Smorgon deden onze lucht schepen een raid achter het front. Op ver schillende punten werden met succes bom men geworpen, die .in magazijnen van den vijand ontploffingen en branden veroor zaakten. Er werden ook bommen geworpen op wagons van een smalspoorbaan, op sta tions en transportwagens. Gedurende den aanval ontspon zich een luchtgevecht in den loop waarvan vier Duitsche vliegmachines werden neergeschoten. Een van onze lucht schepen viel na een gevecht met vier Al batros-machines binnen Je vijandelijke li nie. Wij verloren ook een machine van het type Moran-Parasol. In de buurt van het bosch van Gukalow nam de vijand na een hevige artilerie-be- schieting het offensief over. Door ons met geweer- en machinegeweer-vuur ontvan gen, trok hij overijld naar zijne loopgraven terug. In de streek van Bogorodczany aan de Bystritza, overvielen onze verkenningsaf- deelingen drie veldposten en versloegen vooruitgeschoven posten van den vijand, waarbij zij eenige tientallen gevangenen maakten en twintig geweren en 3000 pa tronen veroverden. Aan het* verdere front Is niets van belang gebeurd. Weenen, 29 Sept. (W. B.) Officieel bericht van heden middag. Op het Karstplateau was een krachtig Ita- liaansch geschut- en mijnwerpersvuur tegé^r onze stellingen en het daarachter liggende front. Aan het Fleimsdalfront viel de vijand gister namiddag onder, bescherming van een dichten mist den Gardinal en de Cima Busa Alta aan. Hij werd afgewezen. De Cimonetop staat aanhoudend onder licht 'en zwaar artillerivuur. Niettemin had het reddingswerk succes. Het gelukte onze troepen, onder groote moeilijkheden, toch nog zeven Italianen, die volkomen uitge put waren, uit te delven en in veiligheid te brengen. Rome, 29 Sept. (Stefani.) Officieel communiqué. In het Adige-dal wordt grootere bedrij vigheid van vijandelijke patrouilles en ar tillerie gemeld, welke krachtig door de on zen beantwoord wordt. In het Asticordal duurt onze onafgebro ken beschieting van den Cismon-berg voort. Aan de Venoi (Cismon, Brenta) beproefde een vijandelijke troepenmacht gisternamid dag onder begunstiging van den dichten mist, een hevigen, onverwachten aanval op een van onze vooruitgeschoven stellingen ten noorden van den Gardinal. Zij werd ter stond teruggeslagen. Een gelijk lot had een aanval welke door afdeelingen „Kaiserj® ger" ondernomen werd tegen onze stellüv gen bij Punta Forane, aan de Rio Felizor (Boite.) Aan het overige front hadden nu en dart artillerie-gevechten plaats, die evenwel dool het slechte weer belemmerd werden. Op het Karst-lateau sloegen wij in den afgeloopen nacht aanhoudende pogingen van de vijand, om onze liniën te naderen af. B e r 1 ij n, 2 9 Sept. (W. B,) Bericht uit het groote hoofdkwartier van heden vooi> middag. De weerstand van den vijand in den sectoi Hermannstadt is verlamd. De Rumeensche strijdkrachten zijn tegen het gebergte g^ worpen. Weenen, 29 Sept. (W. B.) Officieel bericht van heden middag. De Rumeniërs zijn bij Hermannstadt ver slagen. De hoogten ten zuiden en zuidoos ten van de stad kwamen na hevige gevech- tc in het bezit van de verbonden troepen. De slag is nog niet geëindigd. Weenen, 29 Sept. (W. B.) Officieel bericht van heden middag. Op het zuidoostelijke oorlogstoon eel If Je toestand onveranderd. P a r ij s, 2 9 Sept. (Havas.) Namiddag communiqué. Van de Stroema tot de Vardar is niets van belang gebeurd. Op de Kalmakcolan- bergen hernieuwden de Bulgaren in den nacht van den 28en op den 29en tot vi©r malen toe hunne aanvallen. De Serviërs wierpen de aanvallende troepen terug in de loopgraven van uitgang en brachten hun zware verliezen toe. Meer naar het zuiden, in de streek van Brod, leed de aanval van den vijand ook' een volledig échec. (Jp den linkervjeugei van ac geameeraen gaat de artilleriestrijd ijverig voort, zondei infanterie-actie. Vliegtuigen van de geallieerden wierpen werscheideno bommen op Monastir, waar eene ontploffing werd geconstateerd. Londen, 29 Sept (R.) Officieel Britsch communiqué uit Saloniki. De bruggen te Orljak en Kopriva werden door den vijand gebombardeerd. Eene po ging van vijandelijke patrouilles om Kopriva aan te tasten, mislukte; eenige Bulgaren werden gedood, de anderen gevangen ge nomen. Op het Doiranfront niets nieuws. De vij andelijke vliegtuigen zijn zeer actief. Sofia, 30 Sept. (Bulgaarsch tele* graaf-agentschap). De onderchef van den generalen staf kolonel Lukow is, in plaatj van den overleden generaal Jostow, tot che! van den generalen staf benoemd. Konstantinopel, 29 Sept. (Milli), Officieel communiqué van 15 Septembel 1332. (Turksche tijdrekening). Op het front van Fellahle is het vuurduef vergelijkenderwijs meer intens. Op het Perzische front waren voor on3 voordeelige gevechten van verkenningspa* trouilles op den weg van Hamadan naaf Kazvir. Op den linkervleugel werd een zwakke aanval van den vijand teruggesla gen. Op het Kaukazische front waren op den linkervleugel gevechten van verkennings» patrouilles en bij tusschenpoozen artillerie- duel. Wij maakten eenige gevangenen. In het centrum sloegen wij door een tegen aanval een verrassingsaanval terug, dien den vijand deed, begunstigd door mist en sneeuwstorm. Op den linkervleugel bezetten wij een gedeelte van eene voorpostenlinie van den vijand. - Op de andere fronten ls niets van belang gebeurd. Londen,29Sept. (R.). Officieel com muniqué. In Mesopotamië wierpen vliegtuigen, blijk baar met goed gevolg, bommen op de vijan delijke liniën. De 'Turken bombardeerden de streek van Sinn. Zij vuurden 480 granaten af, waar door slechts één. man werd gewond. Londen, 28 Sept. (R.) Bericht van Lloyds. Het Engelsche stoomsohip Thurso staat op zinken. Een deel van ~de bemanning is aan land gebracht. Valencia,-2 9 Sept. (R.) Het Noor- weegsche stoomschip Brask heefl hier elf man aangebracht van de bemanning van het In den grond geboorde Britsche ctoonv schip Roddam. Christianla, 27 Sept. (W. B.) Hel dagblad Intelligenssedler, dat met de regeöi ring in betrekking staat, keert in een offW ciuus artikel zeer. scherp af het optreden vêë

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1916 | | pagina 1