Hm 147.
15d* Jaargang
„DE EEMLANDER".
Woensdag 20 December 1916.
BIJITF.NLAND!
BINNENLAND.^
De Koningin.
X f ©.80.
0.15.
O.50.
KOLONIËN.
FEUILLETON.
AMERSFOORTSCH
MARIE VAN VERSENDAAL.
Hoofd redactie t Mf R j yAN sCHAARDENBURa
Uitgevers: VALKHOFP ft Co
ABONNEHENT3PBUS:
ia M»nd«- *"M»loort t J-»**
franco p»r pcit
l»»t|!»tjtTeraek«iiig Un«non,.lutt»«) 0.10,
nummertO.OÖ.
WekftlijkMb këroerMl %Jh B»iUnd$At Hui»rc*t*r lende»
redeotiê vu Thérèa» Heren) per 8 mod. 50 I.
Weke) iikiek ktfveetcee) *h* mtf per 8 and. B» cis.
Bureau: UTRECHTSCH EST RAAT 46.
Intercomm. Telefoonnummer 66.
PRUS DEB 4.DVERÏENTIEN
Von L—5 regelt
Elk» regel raoer
Dionstaanbiedingen 1—G regels.,
Groot» Utters niuir plaatsruimte.
Voor hendel en bolrjjf bestaan zeer roordeelige bepalingen
tot hot herhaald adverteeroa ia dit Blad, bu aboanorueut.
Eone oiroulaire, bevattende de voorwoorden, wordt op
•aanvraag toegezonden.
Kennisgeving.
Burgemeester «n Wethouders ran Amers
foort
Gelet op artt. 6 en 7 der Hinderwet
Brengen ter kennis van het publiek, dat een
door P. Lobel, te Amersfoort, ingediend ver-
«oak, met bijlagen, om vergunning tot het op
richten van eene inrichting tot "bewaring en
verwerking van lompen en van een drogerij van
heze-, konijne- en geitevellen, in het perceel
alhier gelegen aan do Bolderstraat No. 14 bij
fcet Kadaster bekend onder sectie E, No. 3785,
cp de Secretarie der gemeente ter visio ligt,
èn dat op Dinsdag den 2. Januari aanstaande,
des voormiddags to hall elf uren gelegenheid
ten kaadnuize wordt gegeven om, ten over
staan van het Gemeentebestuur of van één of
meer zijner leden, bezwaren tegen het oprich
ten ven de inrichting in te brengen.
Tot het beroep, bedoeld in art. 15, le lid der
Hinderwet, zijn volgens de bestaande jurispru
dentie, alleen zij gerechtigd, die overeenkom
stig artikel 7 der Hinderwet voor het Gemeen
tebestuur of één of meer zijner ieden zijn ver
schenen, teneinde hunne bezwaren mondeling
toe te lichten.
Amersfoort, den 19. December 1916.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
A. R. "NSTRA. v. RANOWIJCK.
at vr.de.vo.ratel
Gisteren heeft Lloyd George, de nieuwe
eerste minister van Engeland, in het lager
huis de met spanning verwachte verklaring
over het programma van zijne regeering af
gelegd, en daarbij tevens medegedeeld in
welken geest het antwoord zal luiden, dat
de Entente zal geven op het door den vier
bond gedane vredesaanbod.
Men leert dien geest kennen uit het
V"ord, dat Lloyd George aanhaalde van
Ar'«ham Lincoln, den president van de Ver
enigde Staten in den burgeroorlog, die in
de zestiger jaren van de vorige eeuw werd
gevoerd voor de afschaffing van de slavernij:
„Wij aanvaardden dezen oorlog voor een
doel, een werelddoel, en de oorlog zal niet
eindigen, dan als dit doel met God's hulp
si bereikt. Ik hoop, dat hij nooit zal eindigen,
vóórdat dit tijdstip is gekomen."
Er Is peen debat gevolgd op de door Lloyd
George afgelegde verklaring. Alleen verze
kerde de vorige prenv'er Asouith zijn opvol
ger van zijn volledigen stevn onder verkla
ring, dat er geen opposite in het huis was.
De oorlot.
Van verschillende oorlojstooneelen geen
nieuws.
Voor Griekenland hebLen de geallieer
den weer een nieuwe no's f-ered, waarin
herstel van grieven "eci"' 1 wordt vnor den
aanval op de strijdkrar^ n van de geal
lieerden op 1 en 2 December.
Londen, 19 Dec. (R.) In het lager
huis deelde minister Bonar Law mede, dat
Duitschland verzekeringen heeft gegeven,
waaruit blijkt, dat Blaikie, de gezagvoerder
van de bewapende kruiser Caledonia, het lot
van kapitein Fryat niet zal ondergaan. De
Duitsche admiraliteit heeit toegestemd, dat
de commandant van de Caledonia zijn plicht
had gedaan, door te trachten de duikboot
te rammen.
De parlementaire secretaris van landbouw
Winfrey verklaarde, dat de regeering voor
nemens was een vasten prijs te garandee
ren voor de tarwe in het tijdperk 1916/17.
Berlijn, 19 Dec. (W. B.) Van de vijf
de oorlo^sleening staat thans de einduit
komst vast: zij bedraagt 10.693.991.900
mark. Tot 15 December waren van dit be
drag 9.682 millioen mark, zijnde 90.5 pet.
van de inschrijvingen, gestort.
Berlijn, 19 Dec. (W. B.) Vorst
Henckel van Donnersmarck is gestorven op
87-jarigen leeftijd.
Oost-IndiS
Onlust n In Pjambi
(Officieel). Bij het departement van ko
loniën is ontvangen het volgende bericht
van den gouverneur-generaal van Neder-
landsch-Indië
De laatste drie verzetleiders In Sarolan-
pr0er, r^nomen.
Kameroverzicht.
Tweede Kamer
Een amen ..»ent-Patijn om de giro-biljet
ten vrij te stellen van het voorgestelde vaste
zegelrecht van 5 cent, wordt in de zitting van
Dinsdag door den Minister overgeno
men, evenals een amendement-Dresselhuy9
om het tot 250 verhoogde zegelrecht van
vergunningen tot verandering van geslachts
naam niet te heffen bij verandering van on
smakelijke en onwelvoeglijke namen en als
een natuurlijk kind dezen naam van zijn
pleegouders krijgt, indien de betrokkenen
onvermogend zijn.
Een amendemenf-de Kanter om het even
redig zegelrecht op verzekeringspolissen te
beperken tot het maximum van 15, wordt
door den minister ontraden als een ongemo
tiveerde bevoorrechting van groote eige
naars en handelaars.
Regeling van werkzaamheden.
Besloten is hedenavond te vergaderen,
zoo noodig ter voortzetting van de behande
ling der Zegelwet en voorts tot bespreking
der levensmiddelenproducten. Zoo noodig
zal ook Donderdagavond worden vergaderd.
Zegelwet
Een amendement-de Kanter, om buiten-
lnndsche verzekeringmaatschappijen minder
gelegenheid te geven aan het zegelrecht te
ontkomen, wordt 'door den Minister over
genomen.
Op verzoek van den heer De Meester
wordt het zegelrecht op buitenlandsche ef
fecten teruggebracht van f 1.20 op 1 per
100.
De heer. VanSassevanYsselt licht
een amendement toe, om de bepaling te
doen vervallen, waarbij strafbaar wordt ge
steld die opzettelijk in een afschrift van een
effectenmakelaarsnota een valsche vermel
ding opneemt van in rekening gebracht ze
gelrecht.
Dit amendement werd teruggenomen, na
dat de Minister door eene wijziging in
het betreffende artikel aan den wensch van
den heer Sasse van Ysselt is tegemoet ge
komen.
Eveneens wordt teruggenomen het amen
dement-de Kanter, om ook voor aanteeke-
r.ingen op oude polissen gelegenheid tot af
koop van het zegelrecht toe te staan. Het
amend.-de Kanter, betreffende het maximum
zegelrecht op verzekeringpolissen wordt
verworpen met 48 tegen 5 stemmen. De
eindstemming over het ontwerp Is op nader
tf bepalen dag gesteld.
Daarna kwam aan da orde de
Wijziging Successiewet.
De heer Scheurer (a.-r.) verklaart,
mede namens de annlare anti-rev. leden, te
gen het ontwerp te zijn, wegens de handha
ving van den successie-eed.
Op verzoek van de heeren Drion, Pock en
van Raalte brengt de Minister een wij
ziging aan, waardoor duidelijk wordt ge
maakt dat uitkeering krachtens de ongeval
lenverzekering ook onder de successiewet
valt.
De heer Kooien (r.-k.) verklaart, mede
namens de Katholieken, die tegen het eerste
ontwerp stemden, ook nu tegen te zullen
stemmen, omdat het hoofdbezwaar tegen
heffing in de rechte iijn is blijven bestaan.
De heer De Monte Verloren (a.-r.)
legt een gelijke verklaring af.
De heer Duymaer van Twist (a.-r.)
is er alleen tegen om de handhaving van
den eed.
Het ontwerp wordt aangenomen met 39
tegen 16 stemmen. Tegen stemden de anti-
revolutionnairen en Katholieken.
Ten 4 uur wordt de vergadering verdaagd
tot Vrijdag half 12.
Berichten.
De Staatscourant van 19 December be
vat de volgende Kon. besluiten
erkend en toegelaten als consul-generaal van
Frankrijk te Rotterdam voor de provinciën
Noordbrabant, Drenthe, Friesland, Groningen,
Gelderland, Zuidholland, Limburg, Overijssel,
Utrecht, Zeeland en tevens voor Suriname en de
Nederlandsche Antillen, de heer P. M. Verchère
de Reffije;
benoemd tot secretaris der gemeenten Kame-
riV en Zegveld, J. J. Talsma, burgemeester dier
gemeenten
Internationaal privaat
recht. Maandag vergaderde de Staatscom
missie voor het internationaal privaatrecht
wederom in het departement van Buiten
landsche zaken.
Wij meenen te weten, dat deze en een
vorige bijeenkomst verband hielden met de
qunestie, waarover het Kamerlid mr. Ter
Spill dezer dagen op zijn vragen tot den
mihister vair Justitie antwoord bekwam, n.l.
de stuiting van de executie van een vonnis
door de Rofterdamsche rechtbank tegen het
Duitsche Rijk gewezen.
Mali voor Oost-Indië. De direc
teur-generaal der posterijen en telegraphie
maakt bekend, dat op 22 Dec. e.k. gelegen
heid tot verzending naar Ned.-Oost-lndië zal
bestaan met het door het Suezkanaal der
waarts vertrekkend vrachtstoomschip „Sitoe-
bondo" van de Stoomvaart-Mij. Rotterdanr
sche Lloyd.
Met dit vrachtschip worden uitsluitend ver
zonden gewone stukken en aangeteekende
stukken, geen geldswaarde inhoudende,
welke van eene aanwijzing tot verzending
daarmede zijn voorzien.
Gedurende den tijd dat nrr. J. G. van
Blom, hoofd der tweede afdeeling van het
Departement van Justitie, in verband met de
benoeming van den secretaris-generaal bij
dat departement, mr. H. C. Dresselhuys, tot
Tweede Kamerlid, belast is met de waarne
ming van de betrekking van secretaris-gene
raal, is de referendaris mr. W. L. A. Collard
belast met het beheer der voornoemde
Tweede Afdeeling.
Het Kamerlid Nierstras s.
Naar wij vernemen zal het lid der Tweede
Kamer, de heer Nierstrasz, om gezondheids
redenen voor eenige weken de Kamer-ver
gaderingen niet kunnen hijwonen.
Cursussen in lichaamsoe
fen i n g e n. Te 's Gravenhage zullen weder
cursussen tot vorming van leiders in H-
chaams-oefeningen gehouden worden en
wel; le cursus, van en met 2 Januari tot en
met 1 Februari; 2e cursus, van en met 2
Februari tot en met 3 Maart; en 3e cursus,
van en met 5 Maart tot en met 3' April.
Voor eiken cursus moeten naar 's Graven
hage gedirigeerd worden: le divisie, 3 offi
cieren en 3 onder-officieren; lie divisie,
idem; life idem; IV idem; cav. brigade: 1 off.
en 1 ond.-off.; Nieuwe Holl. Waterlinie
resp. 3 en 3; Steil. v. Amsterdam, 2 en 2;
Stelling v. Holl. Diep en Volkerak, 1 en 1;
Stel!, v. Den Helder, idem; Steil. Monden
Maas en Schelde, 2 en 2; Limburg, Fries
land enz., Overijssel enz., vesting-artillerie
en bereden artillerie, ieder 1 officier én 1 on-
d»r-offlcier. Voorts wordt een cursus voor
or.der-officieren der infanterie gehouden, die
vc'an hebben aan alle eischen van ge
schiktheid voor sergeant-majoor-instructeur,
behalve aan den eisch met goed rer' Raat
laa^liaarsige
Byzond&r mooi wii lichi
Klein model 40,60, 75/iOOWdd.
in de gymnastiek en wel ven en n>e 2 Jan*
Lf en met 3 April.
Alvorens tot deelneming aan den cursul
te kunnen worden aangewezen, moeten dt
betrokken onder-officieren bij hun korps ge»
neeskundig zijn onderzocht en volkomen ge
sch'kt bevonden.
F. A. v a n B ij 1 e v e l d. De Twee*
de Kamer beeft gisteren in haar besloten vei*
gadering een benoeming gedaan, waarmedê
zij een dankbare erkenning en waardéering»
heeft willen uitspreken van de langjarige
goede en trouwe diensten van een bij ieder
een in- en bij zeer velen buiten de parlemen*
tuire kringen bekend man. Zij heeft n.l. ha
ren kamerbewaarder, den heer P. A. van Bij-
levelt, die nu reeds 39 jaar in 's lunds ver
gaderzaal, eerst bij het bode-personeel en
later in zijn tegenwoordige betrekking van
komerbewaarder, aan den dienst der Tweede
Kamer is verbonden, opgenomen onder het
ambtenaarskorps, door hem te benoemen
tot adjunct-commies van den huishoudelij-
ken dienst der Kamer, een titel die ook zijn
voorganger, wijlen de heer Hnrdenberg, in
de latere jaren van de vervulling van zijn
functie kreeg.
Gemeld wordt dat de Kamerleden met al-
gemeene instemming dat voorstel der huis
houdelijke commissie, toe«- het eenige da
gen geleden werd gedaan, hebben begroet.
Nadat de vergadering heropend was, werd
de heer Van Bijleveld door den kamervoor
zitter, den griffier, leden van het bureau en
onderscheidene kamerleden met een hond-
druk gelukgewenscht met zijne benoeming.
Dr. P. Wellenbergh. t Op 68-
jarigen leeftijd is te 's Gravenhage oven-
leden dr. P. Wellenbergh, oud-geneesheer.
De thans ontslapene studeerde te
Utrecht, behaalde zijn candidaats- erv doc
tor's examen cum laude en werd in 1874
arts, waarna hij zich als zoodanig te *s Gra
venhage vestigde. In 1877 wend dr. Wel
lenbergh benoemd tot geneesheer aan het
gesticht voor krankzinnigen te Utrecht; van
1881 tot 1887 was hij daar werkzaam nis
eerste geneesheer. ïn laatstgenoemd jaar
werd hem op zijn verzoek eervol ontslag
verleend en vestigde hij zich uitsluitend
voor de behandeling van hersen- en zenuw
zwakten, te Amsterdam. Dr. Wellenbergh'
stond bekend als een bekwaam psychiater.
Hij werd benoemd tot eerelid van de So-
ciété médicine mentol de Belgiqué en van
de Soclété medico psychologique te Parijs.
Na het neerleggen van z'.jn practijk, in
1900, vestigde hii zich te 's Gravenhage,
waar hij zich spoedig wijdde aan de belan
gen van onderscheidene instellingen, o.a.
op maatschappelijk en philantropisch ge
bied.
Te 's Gravenhage is overleden de heer
dr. P. H. Roessingh, emeritus-predikant, rid
der in de orde van den Nederlandschen
Leeuw, oud-lid der Tweede Kamer voor hef
->53
oT.o
Ongemerkt te misdoen is moeilijk, maar
zeker te zijn van ongemerkt te blijven is
Onmogelijk.
Roman van
ANNA WAHLENBERG.
Geautoriseerde vertaling door
G. B. NORTAKKER.
46
Nu ja, ze Van zich moeilijk uitdrukken,
Dagny vindt niet altijd de juiste woorden.
En het kan immers zijn, dat ze bang is hier
te komen, bang vader te treffen of juffrouw
Hall s verwonderd gezicht Als ik niet ga,
«ou ik hier berouw hebben. Arme D-gny,
fo de gToctc smart nu tot jou gekomen f
Jfow op welke wijze zal ik haar kunnen
Mlp+n
Hoe lang «el lk hier staan met de hand
aan den hoorn van de telefoon. Telefo-
neeren of niet
Ik moet den brief nog eens lezen. Een
wonderlijke toon is er in, die verandert, is
niet meer bevelend alleen angstig en drin
gend. Er stijgt een stem op uit die regels
je moet komen, je moetl
Maar ik kan mijn oud thuis niet betreden
en het bestuurd zien door een onder, ver
anderd naar haar smaak, alle dierbare her
inneringen geprofaneerd. Ik kan niet.
Als die stem uit den brief maar niet zoo
luid sprak
Moei ik gaan? Moet ik werkelijk?
XXXIV.
't Is drie jaar geleden dat ik dezen drem
pel betrad, gevlucht ben ik toen voor de la
wine d;e zich over me heen stortte. Nooit
zou ik weer terugkomen, en nu sta ik hier
toch.
Het meisje denkt dot ik een klant ben.
vermoedt niet wie ik ben.
„Zou ik mevrouw kunnen «preken. Ze ver
wacht mijl"
't is «>\Avog«Hjk den rvaam o*>er de lippen
te krijger., n»am. die ml- toebehoord
heeft «n au y*a «en tmdet Het meisje
ziet er een weinig aarzelend uit, misschien
zal ze vragen wie ze moet aandienen.
Nee, ze gaat toch, ik ben te behoorlijk
gekleed.
De ontvangkamer, die oude gezellige ka
mer. Nauwelijks te herkennen, maar ik heb
immers ook alles meegenomen wat mijn
eigendom was en de galen moesten gevuld
worden. Zoo veel antieke meubels, zoo veel
verguld. Imponeerend f Haar smaak. En
Frederik was onverschillig, het atelier en
alles wat daarloe behoorde lag hem immers
niet meer zoocis vroeger aan het hart. Maar
de portretten aan de wanden O, die zijn
er nog, precies zooals wij die samen geor
dend hebben. Ik geloof niet dat er een weg
genomen of verplaatst is, daaraan mocht
zij niet komen.
Daar is het meisje weer, doch zonder
Da?ny.
„Mevrouw is een poosje geleden uitge
gaan, maar ze komt zeker dadelijk terug. Op
dezen tijd is ze meest thuis. Wees zoo goed
en neemt u plaats."
Wonderlijk dat ze uitgegaan Is terwijl ze
mij zoo dringend verzocht dadelijk te komen.
Z» kan niet lang gewacht hebben, ik ben
unmers dadelijk gegaan. Waarom ging ik
fochl Klaarbli^ceBik was het niet drin
gend als in haar brief stond. Laat ik hier
gaan zitten en naar dit lieve, oude vertrek
zien, gemerkt met het stempel van een an
der. Veranderd, maar toch vol herinnerin
gen. Oude meubelen, oude dingen, in de
hoeken weggestopt't lijkt of ze zich scha
men tusschen al dat nieuwe en blinkende.
Zoo. weemoedig, alsof ze zich achteruitgezet
voelen, niet langer gewaardeerd en ver
zorgd, misschien nauwelijks geduld.
Ik houd het niet langer uit. Als ze niet
binnen vijf minuten komt, ga ik heen. Ik
kan hier niet zitten en me verdiepen in het
verleden, 't Beste is den blik te richten op
iels onverschilligs.
Daar, het portret van den generaal, Iaat
ik eens zien hoe generoalsepauletten er uit
zien. En de kraag, een breede gouden rand
en drie sterren, en
Wie loopt daar in het portaal Zij Nee,
een man, de stok tikt op den grond. Een
klant Ik wil me niet omwenden, 't kan
me niets schelen.
„Brita, ben jij het"
Frederik en met zulk een verwonderd
gezicht
„Herken je me niet anders dan en face V
„Je herkennen? Zou ik je niet bij de
minste schemering herkennen, maar ik kon
immers niet vermoeden dat jij op me zou
wachten. Toen Dagny mij per telefoon op»
riep, zei ze dat er iemand thuis was die me
dringend moest spreken. Ik moest dadelijk
komen, maar wie zei ze niet. Ze belde da
delijk af."
„Heeft ze je opgebeld En mij heeft ze
een brief gezonden, ik moest onmiddelijfc
komen, het was dringend. En zelf is ze niet
thuis."
„Een wonderlijke manier."
Ja, wel wonderlijk. Dat ze met ons wil
spreken, kan ik begrijpen, maar ons lateiv
waohten Wat kan ze willen Ik zie dat
h'ij zich hetzelfde afvraagt als ik, maar geen
van ons beiden waagt het te vragen.
„Kom, laten we zoo lang naar mijn kamer
gaan."
Het atelier I
Goddank, dat is nog precies hetzelfd D«
vleugel, de divan, het marmeren tafeltje.
Hier mocht niets veranderd worden, zelfs
de gebarsten vaas, die ik van plan was weg
te werpen, staat nog op zijn plaats, hij heefl
al zijn herinneringen willen behouden.
Zijn eigen kamer I
{Slot voba-j