15d' Jaaraang,
„DE EEMLANDER".
Woensdag 24 Januari 1917.
BIJ ITF.N I AN p.
^BINNENLAND, j
FEUILLETON.
ZONNEWEELDE
N* 174
fe
KOLONIËN,
RSFOORTS
MARIE VAN VERSENDAAI»
IfoeMredaetMt Mf j VAN SCHAARDENBURG.
Uitgevers. VALKHOFP ft Co.
ABONNEMENTSPRIJS:
ino Amontoort t
IIAMO pff poat
Far wft«k («net gratia verzekering tagsn oogalukkaa) 0.1 II».
AfBandarlJjka Dumro*8
W.k*)bkM» HjTMg.»1 .D, BMmdtdm
radftctia va» Thérèr» Hoven) par 8 «and. *>0
w*k*lbk»h MiTctt*.! p«* «W P- 3 -"X1 1,9
PRIJS DEK AÜVEKTENflEN
V*n l-S reg*l.f O.SM».
tJLo r.CTl moerO.IS.
Dnmstaanbicdingaa 1—6 regels.. 0.50.
Groote letter* naar plnatsruiinta,
Voor hon.lol on b»lryl bootu» rm rooot.olbro b«|Mlini;.a
tot hot horhuid idoorturon iu dit Blod, oy «bono.monL
Eouo oircutair*. beT.itondo d« nor«unl>ii. wordt op
ruinvraag toegezonden.
Bureau» UTRECHTSCH EST RAAT 46.
Intercomm. Telefoonnummer 66.
Kennisgevingen.
Di, Burgemeester van Amersfoort maakt be-
iand, dat
Da Minister van Landbouw, Nijverheid
Handel
Gexfcn art. 1«« lid, der Diatribudewet
1S1«,
Hoeft goodgevondent
aast te stellen de volgende
Dietribut ier eg e 1 ing van meel en
bloem.
Artikel 1. Verkoop zoowel als aftevering van
meel en bloem is van af heden verboden.
Artikel 2. Van het verbod gesteld in art. 1,
ia uitgezonderd de verkoop en de aflevering
van meel en bloem aan hen, die meel en bloem
voor de uitoefening van hun bedrijf behoeven.
Artikel 3. Deze regeling houdt op van kracht
ie zijn bij de inwerkingtreding (n.l. op 5 Fe
bruari) van de distributieregeling van brood,
bloem, meel en rogge d.d. 27 December 1916,
No. 109441, afd. Handel.
Amersfoort, 22 Januari 1917.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWDCK.
Burgemeester en Weihouders van Amers
foort,
Gelet op art. 204 der Gemeentewet,
Doen te weten, dat de 3de suppietoire ko
hieren der schoolgelden voor het gymnasium,
de hoogere burgerschool en de openbare lagere
school B, over het dienstjaar 191516, goedge
keurd door Gedeputeerde Staten van Utrecht,
in afschrift gedurende vijf maanden op het Bu
reau der Gemeente-belastingen, Koestraat 9,
voor een ieder ter lezing liggen.
Amersfoort, den 22sten Januari 1917.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
De Secretaris, De Burgemeester,
A. R. VEENSTRA. v. RAiNDWDCK.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
Gelet op art. 264 der Gemeentewet,
Doen te weten, dat het kohier der schoolgel
den voor do burgeravondschool, ovei- iCrt"
dienstjaar 1916/17, goedgekeurd door Gedepu
teerde Staten van Utrecht, in afschrift gedu
rende vijf maanden op het Bureau der Ge-
meente-bo'asting, Koestraat 9^ voor een ieder
ter lezing ligt.
Amersfoort, den 22sten Januari 1917.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
A. R. VEENSTRA. v. RANDWIJGC
Doen te welen, dat het le suppletoir kohier
der Slraaibelastiivff. over het dienstjaar 1916,
goedgekeurd door Gedeputeerde Staten vair
Utrecht in afschrift gedurende vijf maanden op
het Bureau der Gemeente-belastingen, Koe
straat 9 voor een ieder ter lezing ligt.
Amersfoort, der» 22slen Januari 1917.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
A. R. VEENSTRA. v. RANDWDCK.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
Gelet op art. 264 der Gemeentewet,
Doen te weten, dat het 3e gedeelte van het
primitief kohier der Stroatbelasting over het
dienstjaar 1916, goedgekeurd door Gedepu
teerde Stalen van Utrecht, in afschrift gedu
rende vijf maanden op het Bureau der Ge
meente-belastingen, Koestraat 9, voor een
ieder ter iezing ligt.
Amersfoort, den 22sten Januari 1917.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
De Secretaris, De Bttrgemeester,
A. R. VEENSTRA. v. RA ND WIJCK.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
Gelet op art. 261 der Gemeentewet,
Burgemeester en Weihouders van Amers
foort,
Gelet op art. 264 der Gemeentewet,
Doen te weten, <5at het 6de gedeelte van liet
kohier der hondenbelasting, over het dienst
jaar 1916, goedgekeurd door Gedeputeerde Sta
ten van Utrecht, in afschrift gedurende vijf
maanden op het Bineau der Gemeente-belas
tingen, Koestraat 9, voor een iedo» ter lezing
ligt.
Amersfoort, den 22sten Januari 1917.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
De S.crctaris. De Burgemeester
A. P v ,vrUCK
De oorlog.
De tweede stap van Wilson ten gunste
van den vrede, waarvoor hij den vorm ge
kozen heeft ven eene boodschap aan den
senaat, is een nieuw betoog ten gunste van
de stelling, dat om den duurzamen vrede te
verzekeren de gedachte aan overwinning in
den tegenwoordigen strijd op zijde moet
worden gezet. Wilson wil een vrede, waarbij
geene overwinnaars en geene overwonne
nen zijn. Uit de persstemmen, d<ie zich over
dezen stap hebben laten hooren, blijkt niet
van eene bekeering van de Entente tot dit
standpunt.
In Rumenië hebben de Bulgaren den noor
delijken oever bereikt van den St.-George
(den zuidelijken) arm d«r Honou mondin-cn.
Overigens op geen der tooneelen van den
landoorlog iets van belang.
B e r 1 ij n, 2 3 Jan. (W. B.) Officieel be
richt.
Bij eene onderneming van gedeelten van
onze torpedokrachten kwam het heden in de
vroegte in de Hoofden tot eene botsing met
Engelsche lichte krachten. Hierbij is een
vijandelijke torpedojager gedurende den
strijd vernietigd; een tweede werd na het
gevecht in zinkenden toestand waargeno
men door onze vliegtuigen.
Van onze torpedobooten is een door de
bekomen averij in zeenood geraakt en vol
gens de ontvangen berichten de haven
IJmuiden binnengeloopen. Onze overige
booten zijn allen met geringe verliezen te
ruggekeerd.
Chef van den admiraalstaf.
Londen, 23 Jan. (R.) De admiraliteit
bericht, dat in den afgeloopen nacht eene
zeepatrouille eene divisie vijandelijke tor
pedojagers is tegengekomen. Dit leidde tot
een kort gevecht. Een van de vijandelijke
torpedojagers is gezonken, de rest ver
strooid na eene flinke tuchtiging te hebben
ontvangen. De duisternis verhinderde de uit
komsten van dezer strijd volledig waar te
nemen.
In denzelfden nacht was er een kort,
6chcrp gevecht tusschen onze en vijandelijke
torpedojagers in de buurt vtrn de Schouwen-
bank. Een van onze torpedojagers werd door
een torpedo getToffen; de ontploffing ver-1
oorzaakte den dood,van drie officieren en 44
manschappen. Deze torpedojager werd later
door onze eigen schepen tot zinken gebracht.
Onze schepen leden geene andere verliezen.
Londen, 23 Jan. (R.) Bericht van
Lloyds.
Het Noorweegsche stoomschip Reinunga
is in den grond geboord; de bemanning is
aan land gebracht.
Het Deensche stoomschip Klampenbovg
is in den grond geboord, het Zweedsche
cloomschip Kc-r.rm in de lucht gevlogen.
Stockholm, 23 Jan. (W. B.) In de
Eerste Kamer deed Trijger, de leider der
rechterzijde, de verdiensten van de regee
ring uitkomen, die er toe hebben bijgedra
gen, dat Zweden zich van den oorlog heeft
kunnen onthouden, en hebben bewerkt, dat
Zweden in de andere neutrale lande»i als
voorbeeld eikend en geacht is. Wanneer
een ri»">at wi:de beproeven Zweden te dwin-
^en tot het pn is ge ven van zijne onzijdigheid,
1 dan moest hij bedenken, dat hij dan te doen
zou krijgen met een volk, dat zijne zelïstan-
J digheid tot het uiterste zou weten re ver-
I dedigen.
De woordvoerder van de liberale partij
j verklaarde, dat zijne partij zich aansluit bij
i de onwrikbare onzijdigheidspolitiek der re-
peering en overtuigd is, dat de regeering
den oprechten wil heeft deze ook verder
te handhaven.
Andere sprekers van de liberalen en de
sociaal-democralerv voerden kritiek over de
bpCTOn'infl QT\ ®«a» A O tirtrvttrtlanJook* poll
j tie'k. Zij spraken met overtuiging ten gunste
van de plannen tot prijsregeling. De kritiek
werd door den minister van financiën be
antwoord.
Christiania, 23 Jan. (W. B.) Het
I levensmiddelendepartement besloot tot het
vaslsteilon van eene prijsregeling voor kolen
en cokes. Er zullen dadeliik maximum-prij
zen hiervoor vastgesteld worden.
Londen,23Jan. (R.) Het congres van
de arbeidsparlij is heden te Manchesier ge
opend. 700 gedelegeerden wonen dit con
gres bij, waaronder de minister Henderson.
Men verwacht eene belangrijke discussie
over den oorlog.
Tweede telegram. Het congres heeft
met 1.480.000 tegen 307.000 stemmen een
besluit genomen, dat eene goedkeuring in
houdt 'van het optreden van vertegenwoor
digers der erbeidspartij in de regeering.
Verspreide Berichten.
W e d s t r ij d e n te St. Mori t z.
Volgens hier ingekomen bericht heeft in
de groote bobsleewedstrijd te St. Moritz de
bobslee „Miau" van den heer Harte van Teck-
lcnburg te 's-Gravenhnge den eersten prijs
behaald
Bestuurder van de „Miau" was de heer
Harte van Tecklènburg, remmer de heer
Thibaut uit Namen. Verdere inzittende waren
mcj. Harte van Tecklenburg. prinses Trou-
beezkou eu mr. Grow (U. S. A.)
Londe n, 23 Jan. (R.) Officieel be
richt.
Het totaal der bij de ontploffing in de
munitiefabriek getroffenen was tot 10 uur
heden morgen: mannen 44 gedood, IQ ern
stig gewond, 34 licht gekwetst; vrouwen ge
dood TI, ernstig gewond 34, licht gekwetst
102; kinderen 14 gedood, 19 ernstig ge
wond, 71 licht gekwetst. Het terrein, waar
de ontploffing heeft plaats gehad, is nauw
keurig onderzocht, zoodat men gelooft, dat
deze lijst volledig is.
Oost-lndlë
fóebrek aan otfic oren van gezondheid
bij het leqer
Uit Indië wordt geseind
Het „Bataviaasch Nieuwsblad" deelt mede,
dat de officieren van gezondheid, werkzaam
bij de pestbestrijding, teruggeplaatst zullen
worden bij het leger, wijl daar gebrek is aan
officieren van gezondheid.
Kameroverzicht.
Tweede Kamer
Nadot hel amendement-De Monté ver
boren, om te bepalen, dat de wet vervalt res
maanden nadat de Kroon heeft verklaard,
dat de buitengewone omstandigheden heb
ben opgehouden te bestaan, is aangenomen
IICl 57 tcjati 17 cv -J« nt»
ting van Dinsdag de tweede lezing en de
eindstemming van de Hinrropdrijvingswet
bepaald op een nader vast te stellen dag.
Daarna kwam aan de orde de
Wet tot Vordering van Schepen.
De heer Kooien acht voorshands groo
te inbreuk op persoonlijke vrijheid en be
schikkingsrecht over eigendom niet noodig;
hij meent dat de minister de noodige laad
ruimte kan krijgen door de toepassing van
de schepenbouwwet, die bevoegdheid geeft
voorwaaiden te stellen voor buitengaats
laten gaan van schepen. Spr. zou in ieder
geval de op in Indië varende schepen van
de werking der wet willen uitsluiten.
De heer Van R a a 11 e betoogt, dat de
voorgestelde wet noodig kan zijn als mid
del om de reederijen te bewegen tot billijke
voorwaarden voor het bouwen voor het rijk,
doch dan moet art. 2 der Schepenuitvoerwet
buiten werking u-orden gesteld, in dien zin,
dat als voorwaarde voor buitengaats gaan
niet meer wordt gesteld het beschikbaarstel
len van laadruimte. Spr. wil ook den uitvoer
van Indische zuidvruchten niet belemmerd
zien.
De heer De Meester zal moeilijk kun
nen voorstemmen als de minister met voU
doet aan de verlangens betreffende den Iiv»
dischen handel.
Regeling der werkzaamheden.
Besloten wordt, morgen na de pauze de
nominatie voor het voorzitterschap op te
maken, en heden en Donderdag -ook des
avonds te vergaderen.
De heer Kleerekoper meent, dat
een dergelijke wet reeds eer had moeten
zijn tot stand gekomen. Hij juicht de iiv-
diening van het ontwerp toe, sooral omdat
de regeering de weigerachtige reeders zal
kunnen dwingen om te varen cn heren in
vloed zal kunnen doen gelden op de vracht»
regeling.
De heer Boissevain ziet in de wet een
despotisme, waardoor het geheele econo
mische leven onder den duim ven den minis»
ter wordt gesteld, en waarbij geen rekening
wordt gehouden met de ijzeren wet van
vraag en aanbod. Hij steunt het betoog van
den heer De Meester, ten gunste van den
handel op Indië.
Minister P o s t h tt m a wijst er op, dat
geschikte scheepsruimte amper voldoende
is voor regeeringsdoeleinden. De onder
handelingen met reeders over het vrachtcon
tract zijn afgesprongen op te hooge eischen
der reeders. Naast de Schepenuitvoerwet is
een wet als de voorgestelde noodig, omdat
een aantal Nederlandsche schepen buiten»
landsche havens binnenioopen en dus niet
vallen onder de uitvoerwet.
Van de bevoegdheid om ook gebruik te
maken van sohepen op Indië kan de ministef
geen afstand doen. Dienaangaande is over
leg gepleegd met den minister van koloniën.
Wel verklaart de minister dat niet boven
dien gebruik zal worden gemaakt van de be
voegdheid, welke de Sohepenuitvoerwet hem
geeft. Het amendement van de commissie
van rapporteurs om de oommissie voor de
vosRtcemng van vergoeding voor opvorde
ring niet door den minister, <tocn floor flw
kroon te doen benoemen, wordt door de re
geering overgenomen, evenals het omen-
dement der oommissie om den eigenaar ge
legenheid te geven, gegevens voor vaststel
ling van vergoeding te verstrekken. Het
amendement-Bichou om, wanneer de waar
de van het schip bij de bepaling van de ver
goeding in aanmerking komt, de commissie
niet te binden aan het maximum van 2%
maal de waarde op Juli 1914 bleef gehand
haafd, ook nadat de minister een wijziging
heeft aangebracht, waardoor voor schepen
na 1 Januari 1917 onder Nederlandsche
vlag de maximumbepaling niet zal gelden,
ten einde uitbreiding van de vloot niet tegen
te houden.
Na re- en dupliek wordt het amendement
verworpen met 55 tegen 13 stemmen.
De Kamer gaat daarna over tot trekking
van de nieuwe afdeelingen, waarop de ver-
gadcring wordt verdaagd tot 's avonds 8
j uur.
In de avondvergadering beantwoordde da
minister van Justitie verschillende opmerkin
gen, de vorige week Lij de behandeling der
Justitie begrooting genvaak*
Men moet zichzelf bevrijden uit den ker
ker der bezigheden en van de politiek.
ROMAN VAN
OLGA WOHLBRQCK
met autorisatie vertaald
door
Mevr. P. WESSELINK—VAN ROSSOM.
24
Hier Mijven, monsieur. Als je vergeten
Dent, dat een dame je heeft uitgenoodigd te
dineeren, dan is het je welverdiende straf in
je hoe zei je ook „werkjasje" tegen
over haar te zitten, terwijl zij je in groot toi
let ontvangt. Maar ik hoop, dat het je eetlust
lu'et benadeelt."
Zij riep Mendel over haar schouder toe.
„Opdienen I"
Om het „burgerlijke" eten te adelen had
zij voortreffelijken ouden wijn uit haar M -
ïten, zeer uitgezochten privékelder naar
ven laten brengen.
„Drink, mijn jongen. Misschien ben je nog
ie jong oijk de waarde van den wijn te
•chatten. ain uitwerking «ai m toch
goed over je moeten laten gaan, als alle an
deren."
En zij zag met stralend genoegen, hoe het
vurige vocht de stijve leden van «haar klein
zoon losmaakte, hoe zijn bleeke wangen zich
kleurden, hoe zijn oogen warmer straalden.
„Doe een bloem in je knoopsgat, mijn jon
gen, dan verbeeld ik mij, dat het ook voor
jou een klein feestje is
„Dat is het ook werkelijk, grootmama."
Zij herkende plotseling den kleinen jon
gen weer in den ijzig koelen en correcten
heer.
Hij boog zich over de tafel en drukte de
hand der oude vrouw aan zijn lippen. Zij
glimlachte.
„Ja er is een tijd geweest, waarop men
zicth behagelijk voelde aan mijn tafel. Maar
oude vrouwen moeten niet spreken over wat
geweest is. Dan moeten jelui jongeren je
inaar op de lippen bijten om niet te lachen."
Hij schudde het hoofd, vouwde de smalle
handen over 'het rood en goudgerande bord.
„Neen, grootmama, ik kan het mij voor
stellen best nu kan ik het."
En hij zag door het bleeke misvormde
masker der oude vrouw het hartstochtelijk
gelaat van de eens mooie en gevierde vrouw.
„Jammer, dat je vader niet zoo'n leven
dige fantasie bezit", zei zij en proefde kalmp
jes van de crème anisé, daarna tikte zij met
gouden lepeltje tegen het kristallen
schaaltje.
„Mendel, zeg aan Hoffman dat hij een
flesch Sillery boven brengt, in ijs. En bij
de mokka Cointreau triple ;c."
Gerhard was bij het noemen van ziin
vaders naam onwillekeurig recht op in zijn
stoel gaan zitten en een schaduw vloog over
zijn zooeven nog lévendige trekken. Maar
hij antwoordde niets, draaide slechts met
zijn ringvinger het bordje in het rond. De
breede schouders der gravin schudden van
ingehouden lachen.
„Je vader houdt je zeker wel heel krap
Zij zag met genoegen, hoe de fijne wenk
brauwen van haar kleinzoon samentrokken.
„Dat kan ik niet zeggen", antwoordde hij
met blijkbare terughouding.
D: gravin haalde de schouders op.
„De heeren von Ofcerwall waren allen
een beetje laten we zeggen niemand
van ons heeft wat meegenomen in het graf".
Gerhard keek zijn grootmoeder met onze-
keten blik aan. Dat leek wel, alsof zij zich
aan zijn kant schaarde tegenover zijn vader.
„Papa heeft u zeker verteld
„Dat je een groote filou bent ja, dat
heeft hij. Dat je hebt gespeeld als nu
zooals ieman die verliefd is, speelt
onhandig en ongeluxkig. Dat je binnen een
paar uren een inkomen van een jaar op de
groene tafel hebt geworpen en daarmede
ook een beetje van zijn achting en boven
dien nog een menigte andere dingen, die
een Oberwall nooit op de groene tafel mag
werpen. Zelfs niet als hij verliefd is."
Gerhard wilde haar in de rede vallen
smeekend hief hij de hand op. De oude
vrouw klopte met de vingertoppen op de
tafel, zoodat de glazen rinkelden.
„Uit laten praten, monsieur. Ik zeg zelfs
dan niet. Maar als men eer. die onverant
woordelijke domheid begaan heeft, dan
probeert men het een étage hooger, begre
pen Dan zoek je je grootmoeder, geboren
de Rey, op. Ten eerste ojmdat zij een vrouw
is, of liever was, die altijd heel wat domhe
den door de vingers' heeft gezien, en ten
tweede, omdat je je beetje lichtzinnigheid
en temperament vermoedelijk van haar hebt
geerld en zij de eerstaangewezene is om
zoo'n filou te helpen begrepen? Zie zoo,
onthoud dat nu eens en voor goed en nu
mondje dicht I Daar komt Hoffman met onze
Sillerij
Gerhard was als verdoofd. Hij keek niet
op, terwijl de hofmeester de spitse kelken
voorzicht'g met schuimenden wijn vulde en
Mendel met een gez' ht zonder eenige uit
drukking handig bord en couvert verwis
selde.
„Schil me eens een Duchc-r.se, mijn jon
gen. Ik ben benieuwd, of jelui dat goed
kunt, jelui jongelieden; wont men heeft mij
verteld, dat de hoffelijkheid de wereld uit
is, en dat jullie, als je een dame op de sleep
trapt, gewoon bent „hopla" te zeggen In-
plaats van „pardon".
Nu moest Gerhard hardop lachen' en de
oude gravin vond zoo'n frisschen, jongen-
monnenloch nu nog even prettig om aan te
hooren als voor jaren
„Nu, zie je nu ben je weer als die
andere jongelieden uit mijn tijd. Ik dacht,
dat men ook het lachen had verleerd
Boos duwde zij het champagne-glas terug
en sneed met het gouden mesje een partje
van haar peer in fijne sneedjes.
„Nu vraag ik je, wat is dat nu voor een i
leven Kier in huis Misschien verbeelden
jelui je, dat ik het hier heel goed heb, alt
ik eiken dag Mendel of Hoffmann zit aan
te kijken. Ik zeg je, dat Mendel weldra jicht-
knobbels aan haar vingers zal hebben. En
daarmede draait zij dag aan dag bij hel toi
let maken om me heen. En in April zal zij
weer met haar agina rondgaan. Ik heb haar
gezegd, dot zij haar amandels moest laten
wegnemen Dat doet zij niet. Laf. Geen
liefde."
«Krijgt u niet veel bezoek, grootmama?"
„Niets dan vrouwen I" Een wereld van
minaohting lag in haar slem.
De oude gravin wikkelde zich weer in
haar sjaal en wachtte met op elkaar geklem
de lippen, totdat Mende! de borden h8d
weggeruimd, en het mooie kofficservies met
de koi 7 ?r. van blauw sèvres had neergezet*
„Je leunt gaan eten, Mendel
„Goed, mevrouw
„De champagne Iaat je staan en mijn glat
ook."
Vrij heftig daalden de beringde vingers
op de hond van Mendel neer. Het was juist
of een booze kat naar klauwen uitsloeg.
Hoffmann kwam binnen en diende luite»
nani. von Taysen aan, die liet de gravin ver»
zoeken hem te ontvangen.
„Taysen Taysen
Gerhard sprong op. Het gelukte hem niet
de verlegenheid, die hem beving, te verber*
gen.
(Yicrdt vervolgd!