„DE EEMLANDER".
Dinsdag 10 April 1917.
tö"' Jaarqang,
_Bl)ITFNI.AND^_
ZONNEWEELDE.
N- 237
FEUILLETON.
Hoofdredacties
MARIE VAN VERSENDAAu
Mr. D. J. VAN SCHAARDENBURÖ.
ABONNEMENTSPRIJS:
If maanden voor Am «ral oor t
Idem tranco per post
Por week (met gratis verzekering tegen ongelukken)
Afzonderlijke nummers
Wekeltjksch byvoegeel ~D* Hollafuïsch* Buitvrou*'
redactie van Thérèno Hoven) per 3 mnd. ets.
WekeJiik6oh bijvoegsel Wereldrevue' per 3 mnd. 33 ets*
1.30.'
1.80.
O.U».
0.05.
(okder
Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 46.
Intercomm. Telefoonnummer 66.
Uitgevers: VALKHOFF Co.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels.* t, #i
Elke rogel uieer
Dienstaanbiedingen 1óregels.,
Groote lettors naar plaatsruimte.
Voor liandol en bedryt bestaan zoor voordoelige bepalingen
tot het herhaald adverteoren in dit Blad, b(j abonnement.
Eeuo circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt
aanvraag toegezonden.
f 0.81).
- 0.15.
0.50.
op
Politiek Overzicht.
Finland en de Russische
revolutie.
Van de vele vraagstukken van binnen-
landsche pol'itiek, waarvoor de revolutie in
Rusland een nieuw verschiet heeft geopend,
is de kwestie van Finland eene, die het
meest onze belangstelling wekt. De herinne
ring is nog versch aan de lijdensgeschiede
nis, die Finland heeft doorgemaakt in de
laatste jaren der heerschappij van het cza-
risme in Rusland.
Van de landen aan de Oostzee en hare
uitloopers, de Finsche en de Bothnische
golf, is Finland het laatst onder Russisch
gezag gekomen. Tot 1809 Zweedsch ge
bied, is het grootvorstendom Finland sints
dat jaar met Rusland verbonden door eene
personeele unie. Het traktaat van Borgo liet
aan Finland de zelfstandige staatsinrichting,
zooals zij in de grondwet was neergelegd.
De czaar, in Rusland alleenheerscher, was
in Finland constitutioneel vorst. Alexan
der I heeft den eed op de grondwet
afgelegd en al zijne opvolgers in de regee
ring hebben bij de aanvaarding van hun
ambt de plechtige belofte, dat zij de eigen
staatsinrichting van Finland zouden hand
haven, door een eed bekrachtigd. Ook czaar
Nicolaas II heeft dit gedaan, hetgeen hem
echter niet heeft weerhouden, met verbre>
king van dien eed de schendende hand aan
de grondwet te slaan. Het russificeerings-
proces van Finland werd reeds vóór 1905
begonnen. De revolutie van dat jaar, die
het czarisme ernstig bevreesd maakte of het
zach zou kunnen handhaven, was oorzaak,
dat dit werk tijdelijk werd gestaakt; zelfs
werd datgene wat verricht was, weer onge
daan gemaakt. Maar nadat het gevaar, dat
van de revolutie werd gevreesd, geweken
was, bleek spoedig, dat het czarisme wat
Finland betreft niets geleerd en niets ver
geten had. Het werk, dat tijdelijk had gerust,
werd met verdubbelde kracht hervat. Met
medewerking van eene serviele doema werd
eene nieuwe regeling tot stand gebracht,
waarbij de oude zelfstandigheid van Finland
werd opgeheven en het beslissende woord in
de zaken, die de verhouding" van Finland en
Rusland regelen, aan de Russische regee
ring werd toegekend. Feitelijk werd Finland
een onderdeel van Rusland.
De nieuwe regeling werd tot stand ge
bracht door eene eenzijdige handeling; zij
was daardoor voor Finland niet bindend en
ven rechtswege ongeldig. Dit werd in 1910
verklaard doo^ een aantal autoriteiten op
het gebied van het staatsrecht, die in eene
bijeenkomst te Londen, waaraan Duitschers,
Franschen, Belgen, Nederlanders en Engel-
schen deelnamen, eenstemmig en met na
druk zich voor 't goede recht van Finland uit
spraken. Dit had op de Russische regeering
even weinig uitwerking als de bij herhaling
door den landdag van Finland uitgebrachte
protesten, die zij naast zich'neerlegde. Van
hare gezindheid jegens de vertegenwoordi
ging van Finland getuigde de verbanning
van den voorzitter Swinhufwud naar Siberië.
De Senaat werd door eene nieuwe bezetting,
waardoor louter Russen er zitting in kregen,
tot een willoos werktuig in handen van den
gouverneur-generaal gemaakt.
Onbekommerd om politieke en moreele
bedenkingen, vervolgde de Russische ver
overingspolitiek in Finland haren weg,
totdat in de vorige maand het wrakke ge
bouw van het czarisme ineenstortte. De re
volutie heeft met de autocratie van den
czaar ook Ve kringen, die in de regeering
van Rusland den toon aangaven, wegge
vaagd. Met de nieuwe mannen, die door de
rijksdoema voork>opig met de regeering zijn
belast in afwachting van het bijeenkomen
van de Constituante, die de staatsinrichting
van Rusland nieuw zal moeten organiseeren,
is eene totale verandering gekomen in de
inzichten, die de handelingen tegenover
Finland besturen. Daarvan getuigt het ma
nifest, dat de voorloopige regeering onder
dagteekening van 21 Maart heeft uitgevaar
digd, waarbij de grondwet van Finland be
krachtigd en alle tot hare beperking uitge
dachte bepalingen, die in de laatste dertig
jaren door de vorige regeeringen waren
verordend, ziin ingetrokken. De blijde
boodschap, die dit manifest aan het volk
van Finland Jieeft gebracht, is verleden
Vrijdag door den Engelschen minister
van buitenlandsche zaken ook in het lager
huis medegedeeld, hetgeen bewijst, dat Rus-
lands bondgenooten achter de belofte staan,
die is gedaan, pn daarvan als 't ware de
garanten zijn.
Voor Finland is dus de dageraad aange
broken van een nieuwen blijden dag. De
landdag is op zijne plaats hersteld en de
rechten van het Finsche volk onder de
oude, nu weer in eere gekomen grondwet
zijn bevestigd. De landdag, die spoedig bij
een zal komen, krijgt het recht tot elk initia
tief op wetgevend gebied; hij krijgt vrijheid
van handelen terug wat het landsbestuur be
treft en zal ook den regeeringsvorm kunnen
veranderen, v/anneer dit door de nieuwe
omstandigheden of de eischen des tiids
wenschelijk wordt geacht. Finlands zelfbe
stuur zal tot in de verre toekomst volledig en
onaantastbaar zijn en den waarboTg bieden
voor zijne goede verhouding tot Rusland, die
de oprechte wensch is der voorloopige. re
geering. En die wensch is ''niet enkel
woorden uitgedrukt; de terugkomst van pre
sident Swinhufwud uit zijne Siberische ver
banning levert het bewijs, dat de beloften
in daden zullen worden omgezet.
dreiger der democratie van de gansche
wereld, vertrouwende op de eindoverwin
ning der beginselen ven vrijheid en gerech
tigheid, die het gedurende bijna 150 jaren
heeft hoog gehouden. De regeering en het
volk verheugen zich er in, dat de groote
Russische natie zich met de andere demo
cratieën vereenigd heeft in de bestrijding
van de autocratie en dat daardoor een
nieuwe vriendschapsband is gelegd tusschen
de beide natiën. De regeering der Vereenig-
de Staten hoopt vurig, dat de Russische
natie zich bewust zal zijn van de behoeften
aan binnenlandsche eendracht, met hqj doel
voor altijd 't despotisme te overwinnen, dat
door geweld en list de Russische democra
tie bedreigt.
Washington, 8 April. (R.) In eene
bijeenkomst van Mc Adoo, de secretaris van
de schatkist, met de hoofden van de demo-
pcraten in het congres werd besloten in het
begin der week een wetsontwerp bij het con
gres in te dienen, strekkende tot onmiddel
lijke uitgifte van eene leening, die aan de re
geeringen der Entente verschoft zal worden.
Het bedrag is nog niet bepaald; waarschijn
lijk zal het zijn 5 milliard dollars. Men stelt
zich voor obligatiën uit te geven, waarvan
de opbrengst lal worden geleend aan de be
langhebbende regeeringen tot denzelfden
renteslandaard, dien de Vereenirde Staten
betalen. De Vereenigde Staten zullen er dus
volstrekt geen profijt van trekken.
Men hoopt, dat over een dertigtal dagen
een aanzienlijk deel van de leening ter be
schikking van de geallieerden zal worden
gesteld.
Washington,? April. (R.) De Duit-
sche kanonneeiboot Cormornn, die te Guam
Santa geïnterneerd was, is door de Ameri-
kaansche autoriteiten vernietigd, nadat de
bemanning had geweigerd haar uit "te leve
ren. Twee onderofficieren en vijf matrozen"
werden gedood, 20 officieren, 12 onder-of
ficieren en 321 manschappen gevangen ge
nomen.
N e w-Y o r k, 8 April. (R.) De geheime
politie heeft nog 19 Duitschers gevangen
genomen, waaronder dr. Karl Frank, die
vroeger verbonden is geweest aan het radio
grafische station te Sayville, en vijf voorma
lige ambtenaren van het radiografische sta
tion te Tuckerton.
Londen, 9 April. (R.) De Daily News
bericht uit New-York. dat 200 Duitschers
in Pittsburg gevangen genomen ziji bij eene
poging die door een gewapende troep werd
beproefd om den tunnel naar Brigton te ver
nielen. In het gevecht, dat hierbij plaats had,
werd éen man van de landweer gedood; een
D© oorlog. Duitscher werd gedood en verscheidenen
Washington, 8 A p r i 1. (R.) De bood- gewond,
schap, die staatssecretaris Lansing aan den Havana, 8 April. (R.). De Senaat
Amerikaonschen gezant te Petersburg ge- heeft met algemeenë" stemmen het besluit
zonden heeft met opdracht haar aan de goedgekéurd, dat verklaart, dat de oorlogs
nieuwe Russische regeering over te bren- j toesttand bestaat tusschen Cuba en Duitsch-
gen, luidt aldus: Zeg aan de nieuwe ï^ussi-1 land. Er werd slechts ééne redevoering ge-
sche regeering, dat Amerika zich aangbrdl houden. Dr. Dolk voerde het woord namens
tot verzet tegen den grootsten vijand en be- j het volk van Cuba.
Ook de Kamer van vertegenwoordigers
heft het besluit eenstemmig goedgekeurd.
Havana, 9 Apr i 1. (Havas). De 'presi
dent heeft de verklaring onderteekend, dat
tusschen Cuba en Duitschland den oorlogs
toestand bestaat
(R.) De regeering heeft drie hier ge-
interneerde Duitsche schepen in beslag ge
nomen en daardoor een complot voorkomen
om een Duitsch stoomschip aan den ingang
van de haven tot zinken te brengen en de
haven af te sluiten. Dezelfde maatregel zal
worden genomen tegen drie Duitsche sche
pen, waarvan twee geïnterneerd zijn in Cien-
fuegos en een in Santiago.
Weenen, 9 April. (Corr.-bur.) Den
hier geaccrediteerden Amerikaansche zaak
gelastigde zijn de paspoorten toegezonden.
Washington, 9 April. (R.) De zaak
gelastigde van Oostenrijk-Hongavije heeft
zijne paspoorten gevraagd.
Weenen, 8 April. (Corr.-bur.) De
Amerikaansche gezant te Weenen Penfield
is gister van hier vertrokken.
Kopenhagen, 8 April. (W. B.) Het
ministerie van buitenlandsche zaken deelt
mede, dat het in Esbjerg thuis behoorende
stoomscfxip Halga en het Kopenhaagsche
schip Fjord, van 1425 ton, in den grond ge
boord zijn. De bemanningen zijn gered.
C h r i s t i a n i a, 8 April, (W. B.) De
Verdensgang bericht uit Londen, dat de tor
pedeeringen in de laatste weken aantoonen,
dat de ernstige toestand voortduurt, want de
verliezen blijven op dezelfde hoogte.
Tweede telegram. Heden avond zijn
zeven Noorweegsche schepen als in den
grond geboord opgegeven. Volgens de Sjö-
farts Tidende zijn in de week van 24 tot 31
I Maart 19 Noorweegsche schepen n\et
22.420 ton en in de laatste week tot heden
18 schepen met 28.061 ton in den grond
geboord.
B e r 1 ij n, 9 A p r i 1. (W. B.) Voormiddag-
bericht uit het groote hoofdkwartier.
Legergroep van kroonprins Rupprecht.
Tusschen Lens en Neuvilie Vitasse, ten zuid
oosten van Atrecht, was het artillerlegevecht
gisteren weer zeer hevig.
Sedert heden voormiddag is na een aller
hevigst trommelvuur, dat versoheidene uren
duurde, de slag bij Atrecht ann den gang.
In de streek tusschen dé van Albert naar
Combres en Péronne loopende wegen heb
ben zioh kleine gevechten ontwikkeld, die
het door ons gewenschte verloop hebben.
Van Soissons tot in het westelijke deel
van Champagne is hefartillerie-gevecht in
hevigheid - toegenomen.
Legergroep van hertog Albrecht.
In Lotharingen en in de Bourgondische
poort van tijd tot tijd levendige artillerie-
actie.
Ritmeester baron von Richthofen bleef
voor de 38ste en 39ste maal overwinnaar
in een luchtgevecht; luitenant Schafer deed
zijn 12e vijandelijk vliegtuig neerstorten.
Avondbericht.
Aan beide zijden van Atrecht is vandaag
hevig gestreden. De vijand is onze stelling
gedeeltelijk binnengedrongen.
Aan het front aan de Aisne en in Cham
pagne van tijd tot tijd hevig artillerie-ge
vecht.
Parijs, 9 April. (Havas). Namiddag-
communiqué.
Van de Sommc tot de Aisne waren gedu
rende den naoht schermutselingen tusschen
patrouilles. Ondanks het slechte weder was.
de actie van de artillerie van beide partijen
in verschillende sectoren zeer levendig.
Ten noordwesten van Reims is een Duit
sche aanval op de Fransche stellingen, te
genover Courcy, ten gevolge van het Fran
sche spervuur, mislukt. Ten zuiden van deze
plaats zijn twee Duitsche detachementen na
een levendig gevecht met handgranaten te
ruggeslagen.
In de streek van Maisons de ChampogM
hebben de Franschen in aanvallen mot hand
granaten eenlge vorderingen gemaakt. Ove
rigens is er niets te berichten.
Avondcommuniqué.
De Frsanohen hebben de Duitsche stellin
gen tusschen de Somme en Aisne krachtig
gebombardeerd. Dg Duitschers beschoten
Reims. Eenige burgers werden lufervan het
slachtoffer.
Londen, 9 April. (R.) Bericht van
maarschalk Haig van heden morgen half zes.
Wij zijn over een uitgestrekt front ten
Zuiden van Atrecht tot ten Zuiden van Lens
tot den aanval overgegaan; wij drongen in
de vijandelijke liniën binnen en maakten be
vredigende vorderingen.
Wij hebben de dorpen Hermies en Boirr-
sies in de richting van Kamerijk stormenden
hand genomen en zijn in het bosch van
Havrincourt gedrongen.
In de richting van St.-Quentin hebben wij
Fresnoy-le-Peiil genomen en onze linie ten
Zuid-Oosten van Levergnies vooruitge
schoven.
Naar gemeld wordt zijn er een aanzienlijk
aantal gevangenen gemaakt.
Avondbericht.
De strijd wordt met succes voortgezet. Da
Engelschen hebben de heuvelrug van Si my
en andere belangrijke stellingen veroverd.
Er werden meer dan 5000 krijgsgevangen
nen gemaakt en een groote buit is ons in
handen gevallen.
Londen, 9 April. (R.) Onze bijzon
dere correspondent aan het front in Frank
rijk seint hedenavond, dat de slag bq
Atrecht zich voor de Engelschen gunstig
blijft ontwikkelen. Zij maakten tot nu to«
aanzienlijke vorderingen. De stroom gevan
genen houdt aan.
B e r 1 ij n, 8 April. (W. B.) Voormiddag-
bericht uit het groote hoofdkwartier.
Onze strijdvliegers hebben in de maand
Maart mooie successen behaald. In het wes
ten en oosten en op den Balkan hebben onae
tegenstanders 161 vliegtuigen en 19 kabel
ballons door onze aanvals- en afweermid*
delen verloren. Het Duitsche verHes
draagt 45 vliegtuigen en geen enkele kabel»
ballon. i
Slechts het geluk dat vervlogen is weet
wen op den juisten prijs te stellen.
ROMAN VAN
OLGA WOHLBROCK
met autorisatie vertaald
door
Mevr. 1. P. WESSELINK- VAN ROSSUM.
85
Lou was geheel verward dooi' al bet nieuwe
•n het voor haar onbegrijpelijke.
Zij moest aan haar vader denken, zooals zij
hem in Berlijn in een, uit medelijden voor
hem gehuurd atelier had gezien. En hij schiep
werken, die in de kunstgeschiedenis van zijn
tijd en zijn land blijvende waarde hadden. In
de scholen zou misschien eens zijn naam wor
den geleerd, opdat de opbloeiende jeugd zich
naar >zijn voorbeeld zou vormen.
En toch keken de besten van zijn land, de
woornaamsten, over hem heen, zoolang hij nog
■onder hen leefde, of wendden hem koel den
ïug toe, omdat hij anders was dan zij.
Maar hi^r, aan deze tafel, zat een man, dien
bet volk toejubelde, voor wien de eersten van
bet land zich bogen omdat hij een stuk
ijzer volgens de regelen van de kunst in den
•chedfil van een stier wist te stooten.
Haar oogen brandden, zij kon nauwelijks
meer adem halen in de heclc lucht.
Mevrouw Vidal hief eindelijk de tafel op;
ter eere van den gast had men in den tuin
matten uitgespreid en rieten stoelen en tafels
neergezet. Men dronk sodawater met ijs en
daarbij zwarte koffie met cognac. Bewonde
rend gingen de blikken van Gareto naar de
fijne, slanke gestalte der jonge vrouw.
„U bent een Duitsche, niet waar, mevrouw?''
Hij reikte haar het kopje koffie toe en hield
het zilveren emmertje met stukjes ijs voor
haar vast.
Gerhard streek Lou mei een snelle beweging
over het haar.
„De vader ven mijn vrouw is een bekend
beeldhouwer."
Gareto boog even.
„Ik ben van plan een reis naar Duitschland
te maken. Menschen als wij leeren slechts op
reis. Ik houd van de beeldhouwkunst. Zij is
eenigszins verwant met ons. Men staat tegen
over een kolos en moet hem overweldigen."
Gerhard lachte hartelijk.
Maar de kolos van den beeldhouwer is in
elk geval makker."
„Doch het duurt langer, voordat men hem
meester wordt. Ik heb eens als model gediend
voor een beeldhouwer. Ik weel dus, wat dal
is. Die lange marteling dat aarzelen ik
werd dadelijk in marmer gehouwen die
eerste slag mei den hamer en dan de twee
de en derde Dat kost ook bloed, waarde
graaf men ziet het alleen niet."
„Ik houd Yan dc kleur van het bloed," zei
Gerhard. „Die behoort er bij."
Gareto bekeek den kleinzoon van mevrouw
"Vidal voor het eerst opmerkzaam.
uIioe lanu beul u hier? vroeg lii*
Gerhard keek.hem vragend aan.
„Dezon zomer Maar ik ben hier geboren
en ben mijn kinderjaren niet vergeten."
Het klonk een beetje hoogmoedig.
Op de bank onder hel raam van Lou's slaap
kamer zat Méinèrc met monsieur Olivier. Hij
vertelde haar zeker hetzelfde, wat hij te voren
aan Lou had verteld De oogen in haar mooi,
goed gezicht straalden. Zijxzei:
„Het zijn buitengewoon mooie dagen, als
de sprookjes onzer jeugd weer levend in ons
worden."
„Zeker," zei monsieur Olivier, „zulk een car
rière heeft zelfs Serrano Gareto zich niet kun
nen droomen."
„Hoe bedoelt u dat?" vroeg Suzanna Ober-
wall cn keek heel verbaasd.
Mevrouw Vidal zat als altijd op de schitte
rend witte stoep van het huis.
Senor Bajadoz hield het eindje van een afge
brande, zwart geworden sigaret in den lioek
van zijn mond en snuffelde met zijn brcedc
neusvleugels. liet rook naar hooi. Ergens
moest men toch kunnen gaan liggen. Hij ging
op den reuk af en kwam aan de schuur.
Santo L'os! Dat eindeloos gctafel, en de
wijn en de jange, mooie zonnewarmc vrou
wen in de kamer dat was toch wat! Hij
trok zijn jas uit, trok den ongewonen kraag
omlaag cn viel met zijn zwaar, warm lichaam
in het hooi
Gareto was toch de bestel Voor de stijve
diners in de groote hotels van Madrid, daar
bedankte hij voor. Maar zoo'n schappelijk
landgoed, waar men na tafel behoorlijk kon
uitslapen, dat was wat voor hem! En dal had
Gareto begrepen tot daiik zdu bij zich mor
gen leenen om tc ocfcncn< £at was eigenlijk
ziin ambt niet, maar op... reis. Men kou
Gareto toch niet talen zitten... Hij moest over
morgen weer de eerste zijn in Nimes... Dan
viel er ook wel weer wal af voor hem, Baja
doz een paar honderd op zijn minst en een
vat wijn voor den winter...
Een eenvoudig avondmaal vcrcenigde allen
weer in de groote, lage kamer.
De professor speelde een faran-dole, vergat
zich toen een beetje, omdat hem de zoete wijn
naar het hoofd was gestegen, en begon zelfs
zijn ouden wals te spelen.
„Mag ik?"
Lou keek vragend haar man aau.
„Wel natuurlijk."
En zij danste met Gareto de tafel om in haar,
wit wazig kanten kleedje cn haar blonde krul
lende haren fladderden om hein heen als een
lichte wrolk.
„Kun je dansen, Madlon?"
Madlon stond aan de tafel en ruimde, de bor
den op. Haai' mooi door de zon verbrand ge
zicht gloeide.
Er was niels onbetamelijks in, dat een land
heer met de dienstmaagden een ronde danste.
Niemand zou daar iets van kunnen zeggen.
Maar mevrouw Vidal sloeg met haar stok
tegen den vloer.
„Je hebt jc werk, Madlon ga
Hét meisje werd bleek, een prachtig Sèvres-
bord viel uit haar hand en lag in scherven op
den grond.
Mevrouw Vidal herhaalde;
„Ga -!"
Daarna liep zij de naaste kamer in cn rukte
met liarde vingers de handen van den profes
sor van de toetsen:
Dat is bij ons geen mode dal weet je
heel gocdl'i
Ja, natuurlijk wist hij het. Maar dc Wlnr>
gravin danste zoo mooi.
Gerhard beet zich op de lippen. Hij trom»
melde zenuwachtig met zijn vingers op
tafel. Wat was dat nu weer. De koppigheid
verhief zich weer in hem. De vurige, teugoè»
looze toorn uit zijn studententijd.
„Speel, professor verstaat u dal is maa*.
onzin."
IIij sprak met bitse woorden, met strakifl*.
lippen en dc hoogmoedige koelhcidi van stens*
die een erfdeel der Obcrwalls was.
„Laat toch, Gerhard. Zoo gewichtig is hdl
loch niet," viel Lou in het Duitsch in; zij bw
gon bang tc worden.
Gerhard's mondhoeken trilden.
„Het is zeer gewichtig bemoei er je ntol
mee."
En hij herhaalde: Jj
„Speel dien wals als je blieft nog eens, profcfi
fessor."
Het gezicht van den ouden man werd in d#1
deur zichtbaar, verward, bijna verschrikt
„Maar graaf Gerhard
Iiij sprak Duitsch. evenals Lou.
Gerhard herhaalde nog harder en in bc£
Fransch, zoodat allen het moesten hooren:
„Ik verlang, dat u den wals speelt Ik bc*)
hier de meester ik verlang hetT*
Do oude man stotterde:
„Ik kan niet bekijk mijn handen w
Hij hield zijn trillende handen in de luch*(
en keek met waterig blauwe oogen hulpzoe-i
kend om zich heen. Het was alsof Gerhard j
zich op hem wilde werpen. Zijn moeder
stortte zich in zijn armen.
(Wordt vervolgd.) y
