„DE EEMLANDER". Vrijdag 20 April 1917 ~BUITF.NI.AN D.~ ZONNEWEELDE. N* 246 15,,c Jaarpang. 'n Orgewenschte toestand. FEUILLETON. 94 Hoofdredactie: MARIE VAN VERSENDAAu. Mr. D. J. VAN SCHAARDENBURO. abonnementsprijs '4 maanden vooi Amereloori f l.Stt. Id«m irnnco per po»tl-66o Per week (met gratis verzekering togen ongelukken) "-O.I1K Afzonderlijke nummen» 0.06« Wekelfjksch bijvoegsel aD* Heilandschs Hutwouie' (oader redactie van Thérèae Hoven) per U mod, ÖO cl». Wekeljikseh bijvoegsel „WtrMrevue" per 8 «and, 52 ©te. Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 46. Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER AD VERTEN TIEN Van 1—5 roRola 0.80. Elko rogcl meor«0.15. Dionstaanbiedingon 1—5 rogels., «.50. Groote lettors naar plaatsruimto. Voor handel en bedrijl bestaan zdor voordooligo Uopahngon tot het herhaald advertoeron in dit Blad, bfj abonnoment. Eene oiroulairo, bevattondo do voorwaardon, wordt op aanvraag toegezonden. Kennisgevingen. (BurgcnK.'esvc'r ca Wolhouucis u^r gemeente Amersfoort maVen bekend dot op bons No. 13 max het boobockjc in de weak van 22 tot 28 April zal vxrkriigbeor worden gesteld. op bons No. 13 voor bruine booncn wordt verstrekt |»«ndstof jvI. i H.L. lurisbrondkolen of 100 lur^ v«r. of 100 bxikcttc-n; ook bruinkool briketten mogen ollecn op bons worden verkocht; groene erwten; rijst bak- en braadvet; gort; zeep aardappelen regeeringsvarkensvicescL Amersfoort, 19 April 1917. Burgemeester en Wethouders voornoemd. De .Secretaris, i/e Burgemeester, A. R .VEENSTRA. v. RANDWIJCK. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Amers- ieort brengen ter openbare kennis, dat bij hun besluit vtn 17 April 1917, con J. Wornaer, voorzitter der Coöperatieve siagerij, alhier en zijne rechtverkrijgenden voorwacadelijk vergun ning is verleend tot üvet uitbreiden van eene siagerij door het plaatsen van een rookkast in het perceel alhier gelegen aan de Hellestraat kadastraal bekend gemeente Amersfoort, sec tio E, no. 20. Amersfoort 18 April 1917. 'Burgemeester cn Wethouders voornoemd. De Secretaris, De Burgemeester, A R. VEENSTRA. v. RANDWUCK. In een onzer vorige nummers werd door de heeren Roodhuijzen, Wegener en Wöhr- mann de aandacht gevestigd op 'n zonder lingen toestand welke zich voordoet aan het gymnasium. Ouders en voogden kunnen sinds eenigen tijd voor hun pupillen, die privaatles noodig hebben, die niet krijgen omdat er 'n con flict bestaat tusschen de leeraren en B. en W. (bedoeld zal waarschijnlijk zijn het Col lege van Curatoren). Vroeger moesten de leeraren voor elke privaatles verlof vragen aan het gemeente bestuur. Zulks geschiedde dan ook steeds, üaar toen verlangd wetd, dat de leeraren n tfaat zouden overleggen van het totaal aan- krl privaatlessen door hen gegeven, achtten zij dit 'n ingrijpen in de persoonlijke vrijheid en weigerden aan het verzoek gehoor te geven. Het gevolg was dat alle privaatlessen nu vervielen en daarvan zijn thans de kinderen en ouders de dupe. Er zijn nu eenmaal leer lingen die het zonder privaatles niet kunnen stellen. Blijft de tegenwoordige toestand be stendigd, dan zullen ouders en voogden ge plaatst worden voor de keuze de studie van hrun pupillen belemmerd en van langeren <knir dan noodig was te zien öf hen naar 'n ander gymnasium te zenden. Voor ouders, die hier woonachtig zijn, zou deze keuze in beide gevallen op belangrijke finantieele of fers te staan komen voor elders verblijvende «vders en voogden, zal de keus natuurlijk in den laatsfren zin uitvallen, zoodat het verlies dan komt voor cms Gymnasium en de ge meente En dat dit verlies niet gering zal zijn, beseft ieder die weet hoe belangrijk het aantal kost- en burtenleerlingen in Amers foort is. Zijn wij wei ingelicht, dan heeft reeds een leerling, slachtoffer van dit conflict, het gymnasium verlaten. Wien zal het verwonde ren als er meer volgen Men zal misschien wijzen op de mogelijk heid om de leerlingen bij andere heeren pri vaatlessen te doen nemen. Voor vele vak ken, Grieksch of Latijn bijv., de hoofdvakken dus in welke de privaatlessen het meest noo dig geacht worden, zal het hier zeet moeilijk vallen andere docenten te vinden. Bovendien doet zich ook de omstandigheid voor, dat leerlingen, wien het nemen van privaatles sen finantieeJ niet convenieert, vaak be langeloos door de leeraren geholpen wor den. Ook zulke hulp mag niet zonder verlof verleend wordendie lessen zijn dus even eens vervallen en voor deze leerlingen zal het niet gemakkelijk vallen iemand te vin den die hen belangeloos helpen wil. Wij hebben in dit conflict geen partij wil len kiezen, noch voor het standpunt van de leeraren, noch voor dat van curatoren. Maar wel hebben wij gemeend in het licht te moe ten stellen, dat het belang van ons gymna sium, van de leerlingen, van hun ouders en voogden en van 'n aantal inwoners van deze gemeente ernstig schade leidt. Mèt den heer Roodhuijzen c. s. hopen wij dan ook dat de raadsleden het op hun weg zullen achten eenige opheldering te vragen er op bedacht den band met de officieele regeering niet te yerbreken. In de mededee- ling, die het den 16en April heeft gedaan van de uitkomst der in den boezem van het congres gevoerde beraadslagingen over de houding tegenover die regeering, komt deze zinsnede voor: „Het congres weigert wel is waar de verantwoordelijkheid voor den ge- heelen arbeid der voorloopige regeering, maar noodigt de democratie uit haar te on dersteunen in zooverre zij de door de revo lutie verkregen resultaten tracht te bevesti gen en hare politiek naar buiten niet steunt op pogingen tot gebiedsuitbreiding." Men wil de regeering dus steunen, maar die steun is aan eene voorwaarde verbonden, en daarop wordt nadruk gelegd door de tot de revolutionaire democratie van Rusland gerichte uitnoodiging om zichvte scharen om den arbeiders- en soldalenraad en zich ge reed te houden krachtig iedere poging van de regeering terug te wijzen, die ten doel heeft zich tegen de democratie te verklaren, of af te zien van de uitvoering der aanvaar de verplichtingen. Die verplichtingen worden met name ge noemd; zij omvatten den plicht „het geheele leven van Rusland te democratiseeren en een gemeenschappelijken vrede voor te be reiden zonder annexatiën en oorlogsschade- vergoedingen, maar op den grondslag van eene vrije nationale ontwikkeling van alle volken." Dat is dus het nieuwe programma, tot welks uitvoering de officieele regeering van Rusland zich heeft verbonden, en het uit voerende comité, dat als controle-orgaan UUlll.II UW114V.44 J 0 VJ/4IV1«VI141D *- en pogingen aan te wenden om het betreu- naast haar staat, zal er op toezien,^ dat apn renswaardig conflict liefst zoo spoedig mo gelijk uit de we-^W te helpen. Politiek Overzicht De revolutie in Rusland en de wereldstrijd. lil. Uit de berichten, die ons bereiken over de naleving de hand wordt gehouden. De gewichtige beteekenis van deze program- verklaring valt in het oog. Rusland, dat is uitgegaan om te veroveren en door zijne zucht naar uitbreiding van zijn gebied en van zijne macht den oorlogsfakkel heeft aangestoken, laat de gedachte aan'verove ring geheel varen en verkondigt een pro gramma, dat aangeeft hoe het zich voor stelt, dat de vrede moet worden bereikt. De beide Centrale mogendheden, Ruslands hoofdvijanden, hebben aanstonds hierop ge reageerd. De regeeringen van Duitsohland den strijd, die in Petersburg achter de scher-en Oostenrijk-Hongarije hebben door de or- men wordt gevoerd, is duidelijk merkbaar, panen, waai an zij gewoon zijn zich te be~ dat er naar wordt gestreefd de verschillen dienen om hunne gedachten en meeningen niet tot het uiterste te drijven. Men trachtonder het publiek te brengen, de aandacht de zaken te sturen in de richting waarin men 0T 0p gevestigd, dat de oogmerken, die >ij wenscht ze te zien loopen, maar is er tevens'i\ hur.ne r ot? van T2 December 1010 beb op bedacht de mogelijkheid tot samenwer-ben verkondigd, geheel overeenstemmen king open te houden. Dat streven bestaat j met die, welke de door de revolutie in Rus- aan beide zijden. Het manifest van 10 April, Ignd aan het bewind gekomen regeering dat de onderteekening droeg van den mi- kenbaar maakt. Zij doen uitkomen, dat daar- nister-president prins Lwow, is eene pogingtusschen volstrekt geen verschil is te or.t- om het midden te houden tusschen de beide dekken en Irsschen daarbij eenige vriende uitersten, die in de voorloopige regeering üjke woorden in aan het adres van de vertegenwoordigd zijn. De nadruk wordt ge- nieuwe Russische regeering. Zij doen dat tegenover zijne bondgenooten trouw blij ven. Maar het Russische volk moet weten, dat zijne zonen verder nog moeten strijden en sterven, omdat zijne bondgenooten het willen, ten einde hunne eigen veroverings- en annexatieplannen door te zetten." Het correspondentie-bureau te Weenen onthoudt zich van deze «aanklachten tegen Ruslands bondgenooten, maar legt er ha- druk op, dat het doel, dat de voorloopige Russische regeering tracht te bereiken, zich dekt met wol de minister van buitenlandsche zaken van Oostenrijk-Hongarije in een in terview van 31 Maart jl. als* het oorlogs doel van de monarchie heeft aangeduid. En het meent optimistisch, dat, waar het doel van de regeeringen der centrale mo gendheden# en van de voorloopige regee ring van Rusland hetzelfde is, het niet moeie- lijk kan zijn den weg te vinden om zich met elkaar te verstaan. Dit is genoemd eene herhaling van het vredesaanbod, dat in de nota van 12 De cember 1016 log opgesloten. Daarmee is men wel wat ver gegaan. Maar wel is hier mee aan de nieuwe Russische regeering in den mond gegeven, dat als zij de uitvoering van het door haar verkondigde programma ter hand wil nemen, zij in Weenen een open oor zal vinden en alle medewerking, die zij zou kunnen wenschen. In zoover is de gedachte der nota van 12 December weer naar voren gebracht. De oorlog. B er 1 ij n, 1 9 A pr i 1. (W. B.) Volgens de meldingen van de in den tijd van 13 tot 18 April teruggekeerde U-booten zijn in het Kanaal, de Atlantische oceaan en de Noord zee wederom vijandelijke en neutrale sche pen in den grond geboord met eene totale tonnage van 93.O0Ö bruto-registertonnen. B e r 1 ij n, 18 April. (W. B.) Officieel bericht. Een mededeeling van Reuter betreffende een aanval van een Duitsche duikboot op den Amerikaanschen torpedojager „Smith", kan slechts als een schandelijk middel wor den beschouwd om Duitschland de opening der vijandelijkheden toe te schrijven. In wer kelijkheid bevindt zich nog geen duikboot in de Westelijke helft van den Atlanlischen Oceaan. Parijs, 10 April. (R.) Eene officieele nota bericht) dat vier stoombooten van het Belgische relief-comité, die met graan gela den waren; in een tijdsverloop van vier da gen getorpedeerd zijn buiten de gevaar- zóne op de aangegeven wegen bij de Ne derlandsche kust. Deze stoombooten droe gen de ondèrscheidingsteekenen van het vrijgeleide van het comité. Het comité hee£L-onmiddellijk geprotes teerd door tusschenkomst van de bescher legd op den plicht tot verdediging van hefteder op hunne wijze en daardoor is er in vaderland, dit niet vernederd en ge- den toon en gedachtengang van de beide mende neutrale regeeringen; Frankrijk heeft schokt in zijne levensvoorwaarden uit den med-edeelingen eenig verschil. bovendien nog door Spanje een protest la- grooten strijd te voorschijn zal komen. I De Nordcl. Allg. Zeitung zegt berustend: ten indienen en verzoekt door Spaansche Ook het uitvoerend comité van het con- „Het Russische volk z>al niemand zal het tusschenkomst eene definitieve verklaring gres van den arbeiders- en soldatenraad is anders verwachten aan de verplichtingen te krijgen over de politiek in Berlijn. - B e r 1 ij n, IQ April. (W. B.) Voorm*& dagbericht uit het grooto hoofdkwartier. Aan het Vlaamsche front en dat van Ar- tois was bij regen en storm de gevechts actie slechts in eenige sectoren levendig. Bevelen, die gevonden zijn, loonen hoever het aanvalsdoel reikte, dat aan de den T6en in den strijd geworpen Fransche division was gesteld. Op geene plaats zag de Fran sche legeraanvoering hare verwachting ver vuld. Op geene plaats hebben de troepen ook maar bij benadering hunne taktische, laat staan hunne strategische oogmerken be reikt. In den nacht van 17 op 18 April gelukte den Franschen een plaatselijken aanval hij Braye. De in den loop van den dag op ver scheidene plaatsen van het hoogtenfront van den Chemin des Dames en met bijzon dere verbittering bij Craonne ondernomen aanvallen van den vijand mislukten onder bloedige offers. Bij Villc-üu-Bois, welks hoogtcstellingen voot ons onbruikbaar, waren geworden, richtten wij ons in dc achterste versfërkings- liniën in. Aan den Brimont zonden de tegenstan der de in het-Fransche leger strijdende Rus sen tot een viuchteloozen verliesrijken stormaanval in het vuur. In Champagne ontwikkelden zich gisteren ten noordwesten van Auberive nieuwe ge vechten, die ook in den nacht voortduurden en heden morgen met het in 't vuur bren gen van nieuwe krachten weer in hevigheid zijn toegenomen. B e r 1 ij n 1 O A p r i 1. (W.-B.). Avondbe- richt uit het groote hoofdkwartier. Ten zuidoosten van Atrccht werd een levendig vuur gewisseld. Aan weerskanten \tin Craonne had een hevig artilleriegevecht plaats. Langs het AisnV-Marne-kunual deden de Franschen aanvallen, waarvan de krachtig ste, die tegen Brimont gericht was, reeds mislukt is. In Champagne hebben wij het terrein, dat de vijand ten noordwesten van Auberive be zet had, door een tegenaanval heroverd. P a r ij s, IDA p r i 1. (Havas.) Namiddag- communiqué. Ten zuiden en zuidwesten va* Saint-Quen- tin groote werkzaamheid van de beide ar tillerieën en patrouillegevechten. Aan den zoom- von\ het hooge bosch van Coucy heb ben wij gevangenen gemaakt. Tusschen de Aisne en de Chemin des Dames zijn wij blijven vooruitgaan ten noorden van Vailly en Ostel. Een Duitsche aanval op de streek van Cöurte-cou is gestuit door onze machi negeweren. De Duitschers hebben gisteravond om zes uur een zeer hevigen aanval gericht op de Fransche stellingen op het plateau van Vauclerc. Door ons vuur neergemaaid, moes ten de aanvalsgolven met zware verliezen terugvloeien; zij konden de Fransche liniën niet bereiken.^Gedurende den nacht waren er levendige artillerie-actiën in de sectoren Sapigneul, Godat en Pompelle. Liefde is blind, vriendschap houdt zich blind. ROMAN VAN OLGA WOHLBRÜCK met autorisatie vertaald door Mevr. I. P. WESSELINK- VAN ROSSUM. „De zoKheeft mijn oogen uitgebrand. Ik «>oct vocht inademen. Dc zon heeft ook de oogen van Kasper uitgebrand dal komt van de witte treden. Mevrouw Vidal zegt, dat hel alles onzin is. De zon heeft haar hart opge droogd. Zij was vroeger goed en zaclit Nu is zij uitgedroogd als vermolmd- hout Lou sleepte zich met gesloten oogen over fcet erf, langs liet huis, waarvan het vooruit springende dak een breedc schaduw wierp, iwclks muren een warmte uitstraalden als gloeiend ijzer. Tol voor enkele dagen had men de muren met een grootcn tuinspuit zes maal per dag afgekoeld nu werd hel water •cbaars. Men moest spaarzaam zijn. Zij had Gerhard onder tranen gesmeekt #aar het vaderland te reizen. Niet naar huis als hij niet wilde ergens anders heen, aai- hei koeler was, waar men kon ademen, waar wouden waren en water en koele ver- frisschendc avonduren. Zij kon alleen reizen, waarheen zij wilde Als zij niet tegen het klimaat kon al moesten zij dan ook een paar weken van elkaar zijn. Hij wilde nog blijven. Hij nlocst nog blijven. Ilcm hinderde de warmte niets. En 's avonds trachtten de moeders haar te bepraten. Zeker. Zij moest niet eigenzinnig zijn. Als het haar man hier zoo goed beviel, als hij ge lukkig was Ilij was dc man, hij had te be palen, waar zij zouden wonen. Als haar ge zondheid cr onder leed, ja dan... „Ik moet toch denken aan hel kind, dnt wij zullen krijgen Toen had Mémèrc zich neergeworpen voor de Moeder Gods, geweend en gelachen cn ge beden cn Lou naast zich neergetrokken. „Een kind! Zijn kind! Nu mag je niet van mij weg. J.ou. Jc moogt niet. Ik w il alles doen alles Maar blijf ik bezweer je. blijf! 1 Zij had haar handen gekust cn haar knieën omjdemd. Zij had kisten uitgepakt en dozijnen fijne, teere, pakjes linnen le voorschijn ge haald, luiers en doeken. „Zie, wat ik al niet heb alles nog van Gerhard, voel hoe zacht. Zie de kanten als voor een prins. Drie, vrouwen hebben er aan gewerkt. Dag aan dag, Weken lang Zijn badkuip is er ook nog en de wieg, waaraan ik gewaakt heb. Heb je dc wieg nooit gezien? Zoo prachtig gesneden, mei dons bekleed en met zijde gevoerd." Lou had niets kunnen antwoorden. Als ver lamd stond zij tegenover de gelukzaligheid I van deze moeder. Sprakeloos en willoos. Gerhard zei; „Waar het kind ter wereld komt, is toch hetzelfde. En het duurt toch nog een lieelc lijd. voordat licl zoover is... Zoo lang..." Ilij kuste haar. Verzocht haar er niets van naar huis te schrijven. „Men kan immers nooit welen, Lou als je je \ergist hadt of er gebeurde wal Denk aan grootmama aan Papa Ilcl zijn oude mensclicn. Men mag hen niet zoo lang te voren in opwinding brengen. Zij kun nen de omstandigheden niet bcoordcelcn." Toen had zij zich verontwaardigd en be schaamd van licm afgewend. liet was voor hem niets, liet kind, dal zij hem schenken zou. liet hinderde hem ^lcchls. Hij w as cr haar niet dankbaar voor. Als uit- gcbluscht was alles in haar, wal haar hoop voor dc toekomst had gegeven. En toen hij haar in zijn armen wilde nemen, getroffen door dc uitdrukking van haar ge laat, duwde zij hem zacht cn voorzichtig van zich met ccri mat, leeg lachje Zij las nicl meer, zooals vroeger, om daar door den gloed van den dag te vergelen, cn zij schreef 's avonds tfeuiVjblieven meer, als dc kaarsen brandden op df schrijftafel en dc nachtvlinders en kevers tegen licl vliegennet sloegen. Zij lag mei open, starende oogen in hel zwoele bed; zij sloop met gebogen hoofd door de kamers, dwaalde rusteloos rond in hel drukkende, donkere huis, in den verzengden, uitgedroogden lutn cn haar adem ging zwaar cn kort, alsof zij door een dampenden gloed liep; de lucht drukte op haar voorhoofd als kokend lood, zoodat zij mei beide handen naar haar hoofd greep en luid steunde in haar i li loosheid cn w anhoop. Zij merkte liel ternauwernood, hoe weinig zij Gerhard zag. Dof licl zij de dagen aan zich voorbij gaan mei de vlammende zon, en dof de nachten mei dc glinsterende sterren. Onder voorwendsel, dat hij dikwijls om vier uur opstond om naar dc Camarguc tc rijden, sliep Iiij in een der logeerkamers, die, welke ter beschikking was gesteld van monsieur Olivier. Ilij bleef dan drie, vier -dagen, soms een week weg cn dook dan plotseling weer op in den middag of 's avonds, als zij op hul bordes zalen. Hij kuste zijn grootmoeder, zijn moeder cn hij kuste ook Lou. Maar hij keek geen van allen in de oogen en hij sprak veel en lachte luid.. Eens kwam hij mei een verbonden arm terug. Mémèrc werd zeer bleek. „Wal is cr .gebeurd, lieveling?" Zij riep het geheele huis bijeen, de meiden cn dc knechts van hel erf. Emmers vol koste lijk water licl zij aandragen en bergen pluksel en -wallen. Kaspar moest komen en dc kruiden belezen, die mevrouw Vidal met hel pluksel vermengde. Ilij lachte erbij: Zoo'n aderlating is heel goed!'1 En hij vertelde, lioc het gebeurd was. 's Avonds hadden hij en ecu paar jonge herders zich met een stier vermaakt. Zij had den een ldomp als kokarde op zijn hórens ge zel, hem zoo onder het ronde champignon- vormigc regendak der kudde gedreven en toen een klein spel geïmproviseerd. Ilij zelf had cr aan mee gedaan cn daarvoor een herinnc- ringstcekcn gekregen. Den volgenden keer zou hij handiger zijn. „Ondeugende lieveling", zei Mémère* Maar haar oogen straalden. Lou fluisterde: „Dat gaat loch niet dal gaal zoo toch niet Driftig viel hij haar in de rede: „Wat gaal niet? Waarom begin jc weer? Ik ben toch geen klein kind moet ik je eerst om toestemming vragen?" „Nqcn, neen suste Mcmèrc. „Nauwelijks zijn jelui samen of jelui kibbelen.'* „Ilij weel niet, wat hij doel; hij liecft or geen besef meer van." Lou sloeg haar vingers in elkaar. Haar lichte oogen waren heel donker. Zij sprak Duitsch en mevrouw Vidal vroeg hard; „Wat zegt jij?'* „Zij geeft mij goede lessen als een Duitsche gouvernante," zei Gerhard smalepd. Een niet ernstige wondkoorts maakte hen* nog prikkelbaarder dan anders. Ilij scheurde het lichte ncleldocksche gordijn bijna in tweeën, liep dc huiskamer binnen, haalde dc cognacflesch uit liet buffet en schonk een groot likeurglas voor zich iiï. Het bloedverlies had hem verzwakt. Ilij voelde zich diep onge lukkig. I'ii Lou maakte hem razend met haar. domme opmerkingen. Waarom vertrok zij dan toch niet? Ilij hield haar niet vast. Ilij kon het heel goed een paar weken, ook een paar maaiulcn zonder haar uithouden. Ginds ia hel Noorden zou hij weer dc gedweeë, brave# kleine jongen "zijn die hij was, toen zij hem leerde kennen. Daar zpu zij hem weer liefheb ben en gelukkig zijn. Hier pasten zij nicl hij elkaar. Maar hij wilde zich zijn blijden geluk kigen lijd nicl door haar laten bederven. I f Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1917 | | pagina 1