„DE EE M LANDE R". BUIT~F.NI.AN D~~ N° 257 Donderdag 3 Mei 1917. FEUILLETON. ZONNEWEELDE. 1S*le Jaargsngr Hoofdredactie: MARIE VAN VERSENDAAu Mr. D. J. VAN SCHAARDENBURO. Uitgevers: VALKHOFF Co. ABONNEMENTSPRIJS: maanden vooï Amersfoort.. f 1.30. Idem franco per post.. 1*®®* Per week (met gratis verzekering togen ongelukken) - O. IJl*. Afzonderlijke nummers0.05. Wekelijbsch bijvoegsel „D» HolUtndachs Huisvrouw' (onder red&otie van Thérèse Hoven) per 3 mnd. 50 ctft. "Wekelijkseh bijvoegsel „WereldrsvuS' per 3 mnd. 52 ©ts. Bureau: UTRECHTSCHESTRAAT 46. Intercomm. Telefoonnummer 66. PK IJS DER AD VERTEN TIÉN: Van 1—6 regels,. f O.SO. Elke regel moorO.lö, Dionslnanbiodingea 15 regels.. o.50. Groote letters naai- plaatsruimte. Yoor handel ou boaryi bestaan zoor voordooligo bepalingen tol het herhaald advertoeron ia dit Blad, bjl abonnement. Eeno oirculairo, bevnttonde do voorwaarden, wordt op aanvraag toegezondon. Kennisgeving. De Bungein e es ter van Amersfoort Brengt ter kennis van de ingezetenen dezer Gemeente, dat de door den Directeur van Rijks directe belastingen, enz. te Utrecht executoir verklaarde kohieren Nos. 2, 3 en 5 van de Personeele Belasting, over het dienstjaar 1917 aan den Ontvanger van 's Rijks directe be lastingen alhier zijn ter hand gesteld, aan wien ieder verplicht is zijnen aanslag op den bij de Wet bepaalden voet te voldoen. Gedaan en op de daarvoor gebruikelijke plaatsen aangeplakt te Amersfoort den 2en Mei 1917. De Burgemeester voornoemd, VAN RANDWUCK. Politiek Overzicht. De nieuwe koers in Oostenrijk en de vredesstrooming. Om in sterker mate dan haar tot dusver mogelijk was uiting te kunnen geven aan de wensch naar vrede, die in haar leeft, heeft de Oostenrijksohe regéering besloten den rijksraad weder bijeen te roepen. In Oos tenrijk is, sedert het uitbreken van dezen wereldstrijd, alleen de stem van de regee ring vernomen. Den rijksraad is nimmer de gelegenheid gegeven om zich te doen hoo- ren, en het teekent de hopelooze verwar ring, waarin de binnenlandsche politieke strijd in de jaren vóór den oorlog het land had gebracht, dat uit den boezem van de volksvertegenwoordiging en van het volk zelf nooit een krachtig protest daartegen is opgegaan. Nu zal dat anders worden. Uit eigen aandrift, zonder door drang V8n bui ten daartoe te zijn aangespoord, is de re geering tot het besluit gekomen den rijks raad weder te roepen tot de vervulling van de taak, die de grondwet hem aanwijst, in de verwachting hem bereid te vinden tot medewerking bij de uitvoering van hare plannen om voor den binnenlandschen vre de een goeden grondslag te leggen, maar vooral ook met de bedoeling bij hem den steun te vinden, dien zij behoeft om met grooter nadruk nog dan te voren hare stem ten gunste van het herstel van den buiten- landschen vrede te kunnen verheffen. De Oostenrijksche regeering zoekt dus naar de medewerking van de volksvertegen woordiging, om te trachten door hare hulp de vredesgedachte vlugger vooruit te bren gen. Zelve is zij reeds lang in die richting werkzaam. De omwenteling in Rusland is terstond dooi haar aangegrepen om haar standpunt kenbaar te maken tegenover de vredesstroomingen, die zich dear doen gel den. De minister van buitenlandsche zaken, graaf Czernin, heeft in de nota's, die hij met de neutrale landen en in 't bijzonder met de Vereenigde Staten, voordat de betrekkingen werden afgebroken, heeft gewisseld, uit* drukkelijk verklaard, dat de monarchie slechts een verdedigingsoorlog voert, geen veroveringskrijg. De Hongaarsche minister president graaf Tisza heeft in het -huis van afgevaardigden van den rijksdag gezegd, dat geen dag langer oorlog zou wor den gevoerd, dan tot beveiliging van de grenzen van Oostenrijk-Hongarije noodig is. Deze verklaringen zijn afgelegd voordat in Rusland het uitvoerend comité van het congres van arbeiders en soldaten, dat in Petersburg de door de doema ingestelde voorloopige regeering op de vingers ziet, de bekende verklaring wereldkundig heeft gemaakt, die zich uitspreekt voor een vrede zonder veroveringen en zonder oorlogsscha devergoedingen. Die formule is overgeno men door de conferentie, welke door ver tegenwoordigers van de Duitsche, Oosten rijksche en Hongaarsche sociaal-democra tie is gehouden, om te beraadslagen over de vraag of door eene internationale socia listische conferentie de weg naar den vre de zou zijn te effenen. De Duitsche sociaal- democratie heeft tot de regeeringen van de centrale mogendheden de vraag gericht, of zij bereid zijn officieel te verklaren, dat zij van inlijvingen van gebied afzien. Hierop heeft het Oostenrijksche departe ment van buitenlandsche zaken door middel van het Fremdenblatt, het persorgaan dat het gewoon is te gebruiken om zijne mee ning onder het publiek te brengen, geant woord, dat eene verklaring over dit punt harerzijds eigenlijk overbodig is omdat zij zich er reeds voldoende over heeft uitgela ten. Maar als h-et publiek er eene nieuwe verklaring over wil hooien, dan kan ge zegd worden, dat de monarchie, volstrekt geene agressieve plannen legen Rusland heeft en ook niet van plan is, haar gebied op Rusiands kosten uit le breiden. Rusland kan dus, wat Oostenrijk-Hongarije betreft, vol komen gerust zijn. De andere leden van de Entente vinden niet uitdrukkelijk uitgespro ken, dat zij van Oostenrijk-Hongarije geen aanslag op hun gebied behoeven te vreezen. Maar zij kunnen toch eenige gerustheid in dat opzicht putten uit deze zinsnede: „Wij hebben telkens weer er nadruk op gelegd, dat wij een verdedigingsoorlog voeren en dat wij hem zóó lang zullen voortzetten, totdat wij ons doel bereikt hebben, dat hierin be staat, dat wij ons zekerheid voor ons toe komstig bestaan verschaffen." Wanneer men hieraan toevoegt wat de Oostenrijksche regeering heeft verklaard het doel te zijn van hare binnenlandsche po litiek, dan heeft men een volledig beeld van wat de nieuwe koers in Oostenrijk betee- kent. Daarin staat namelijk op den voor grond, dat aan geen der volksstammen, die in Oostenrijk naast elkaar wonen, geweld zal worden aangedaan. Allen zullen in het Oos tenrijksche staatsorganisme de vrijheid ge nieten om zich te ontwikkelen. Een orgaan Tan het neutrale Zwitserland, de Base- Ier Nationalzeitung, wijst er opdat deze politiek van de Oostenrijksche regee ring, die geen van hare volken in zijne vrij heid wil bekorten, zich dekt met het recht der volken om zelf hun lot le bepalen, dat de Entente als haar oorlogsdoel heeft ver kondigd. Daarmee wordt ook de wensch van keizer Karei naar verhaasting van den vrede gediend, want hoe meer de gansche wereld er van overtuigd kan worden, dat de kleine natiën in de nieuw georganiseerde monar chie een beschermd en be\eiligd bestaan zullen genieten, des te •sneller zal de vrede kunnen komen. De oorlog. Berlijn, 2 Mei. (W-B). Ofiicieel be- richt. Eenige marinevliegtuigen vielen in den voormiddag van 1 Mei vijandelijke handels schepen voor de Theems aan en boorden een stoomschip van omstreeks 3000 ton in den grond. Een vlieg tuig is niet terugge keerd en wordt als verloren beschouwd. Londen, 2 Mei. (R.) Bericht van de ad miraliteit. Het troepen-transportschip Ballarat, dat zich op de thuisreis bevond, met een groot aantal Australische troepen ann boord, werd den 25sten April door een duikboot getor pedeerd op. een afstand van 35 mijlen van de kust. Ten gevolge van de uitstekende dis cipline en het flink gedrag deu^foepen, kre gen alle soldaten in de reddingbooten een plaats en werden zij door een onzer patrouil levaartuigen, dat spoedig opdaagde, naar de haven gebracht, Er zijn geen verliezen ge leden. Londen, 3 April. (R.) Bericht van dc admiraliteit. Het Engelsch stoomschip Geno is Dinsdag tot z'nken gebracht door een torpedo, die werd afgeschoten door een Duitsch zee vliegtuig ter hoogte van Aldeburg. Allen zijn gered. Door het kanonvuur van de Ge no werd een ander vliegtuig, dat ook bij dezen aanval betrokken was, neergeveld. De bemanning werd gevangen genomen. Londen, 2 Mei (R.) Deze week zijn in de Engelsche havers 2716 stoomschepen aangekomen en 2606 van daar uitgevaren. Tot zinken werden gebracht 38 van boven de 1600 ton en 13 onder die maat; 24 wer den zonder resultaat aangevallen, terwijl 8 visschersvaartirigen tot zinken zijn gebracht. In het westen in hoofdzaak artilleriestrijd. De Duitsche verliescijfers aan het weste lijke front werden door Havas aldus opge geven: 40.693 krijgsgevangenen, d.w.z. het effectief van vier divisiën, 437 stukken zwaar en veldgeschut, 346 loopgraafmortie-» ren en 832 machinegeweren. Van de overige fronten geen nieuws. W oenen, 2 Me i. (Corr.-bur.) De keizer heeft admiraal Njegpvan tot chef van de marineafdeeling benoemd onder bepaling, dat hij blijft op zijn post als vlootbevelheb- ber. B e r 1 ij n, 2 Mei. (W. B.) Over -de reis van den Turkschen grootvizier Talaat Pacha is nader nog,vernomen, dat hij in het hoofd kwartier bij den keizer geweest is en ook de gast was van Hindenburg. Daarna zette hij' de reis voort naar het westelijke front, waar hij den kroonprins heeft opgezocht en ook eene reis heeft gedaan naar het strijd- front in Champagne. Op de terugreis heeft hij in München den koniog van Beieren bezocht. Washington, 2 Mei. (R.) De regee ring maakt zich gereed een expeditieleger naar Europa te zenden, wanneer de gealli eerden dat geraden achten, en de daarvoor noodige schepen van het transport van voe dingsmiddelen af te nemen tot overbren ging van de manschappen. De minister van financiën Mc Adoo maakt bekend, dat de eerste leeningen aan Frank rijk en Italië zullen bedragen honderd mil- licen dollars elk. Een eerste termijn van 25 millioen dollars zal waarschijnlijk aan Italië gegeven worden. Washington, 2 Mei. (R.) De eerslc conferentie van de Sritsche missie met de ambtenaren van het Britsche departement heeft heden plaals gehad. Besproken is de uitzending van voedsel door de Vereenigde Staten naar de landen van de Entente en ook de kwestie van de schepen, die de voe dingsmiddelen moeten vervoeren. Het wordt waarschijnlijk geacht, dat een plan zal wor den overwogen om de zaak van de voedsel- verzending rechtstreeks van Washington uit te besturen. Ook de kwestie van den uitvoer naar de onzijdige landen werd behandeld. Het schijnt, dat Noorwegen en Zweden, veront rust door het vooruitzicht, het denkbeeld overwegen om hier permanente kantoren te vestigen tot behartiging van hunne voedsel- verzórging uit deze bron. Lord Eustace Percy verklaarde, dat de tegenwoordige maatstaf van den Engelschen en Amerikoanschen aanbouw van schepen niet voldoende is om te voldoen aan de vraag naar scheepsruimte, voortvloeiende uit den duikbootoorlog. Het cijfer, dat in den wereldstrijd den doorslag moet geven, is dal van de tonnage, waarin de Vereenigde Staten kunnen voorzien, om gevoegd bij tie tonnage van de geallieerden, aan de Duit sche duikbootbedreiging het hoofd te bie den. Lord Percy voegt hieraan toe, dat de Amerikaansche Shipping boord de harte lijkste samenwerking en een volledig besef van de urgentie van deze zaak heeft ge toond. Pa ij s 2 M e i. (Havas). De correspon dent van de Petit Parisien te Washington, die Viviani cn de gezant van Frankrijk -heeft ge sproken toen zij van hun bezoek aan presi dent Wilson terugkwamen, heeft van hen vernomen, dat zij een indruk van levendige voldoening uit dit onderhoud hadden mee genomen, dal liep over alle onderwerpen, die Frankrijk en zijne bondgenooten en de Ver eenigde Slaten aangaan. Rome, 1 Mei. (Stefani). De Italiaansohe misise, die binnenkort naar de Vereenigde Staten vertrekt, staat onder leiding van den prins van Udine (den oudsten zoon van den hertog ven Genua, die luitenant-generaal van den koning is) en is samengesteld uit markies Bossarelli, onder-staatssecretaris van buitenlandsche zaken, senator Gulielmo Marconi en de afgevaardigden Ciufelli er\ Nitti, oud-ministers. Ook de minister van verkeerswezen, Arlotta. die zich reeds in Amerika bevindt, zal deel uitmaken van dc missie. Berlijn, 2 Mei. (K. N.) Dc Germania, het leidende blad ven de Duitsche Centrum partij, bevat een merkwaardige openlijke verklaring, waarin positie wordt genomen tegen de Alduitsch Tageszcitung, die de Germania verweten had, dat zij in al te in nige betrekking tot de regeering staat. Daar op verklaart de Germania: Wij zijn gewend onze politiek volgens onze eigen overtui ging tc vormen, die gebaseerd is op de on vergankelijke beginselen van de Centrum partij. Wij verheugen er ons in, dat wij in den loop van tien oorlog geene ernstige aanleiding hebben gevonden om vijandig te slaan tegenover de houding der >egeering, maar met de regeering hebben kunnen sa mengaan in volkomen overeenstemming met de duidelijke en vaste politiek der Centrum- fractie. Deze openlijke verklaring is van groate beteekenis, omdat zij het bewijs levert, dat de regeering nog altijd in hore politiek reke nen kan op den steun van hel centrum, dat de grootste burgerlijke partij is. Berlijn, 2 Mei. (W. B.) De Rijksdag- commissie voor de grondwetsherziening heeft zich Woensdag geconstitueerd. Voor zitter is Scheidemann (soc.-dem.). Tot plaats vervangend voorzitter werd dr. E, Veit (con servatief) gekozen. In den Duitschen rijksdag heeft de voor zitter de deelneming van Amerika aan den wereldstrijd herdacht in woorden, die het vertrouwen uitdrukken, dat desniettemin het einde zal zijn een vrede, die aan Duitschland zijne veiligheid verschaft en eene gelukkige toeko:r^t waarborgt voor he den en voor allo tijden. Ook in het Engel sche lagerhuis gewaagde de kanselier, der schatkist bij de indiening der begrooting voor het dienstjaar 1017/18 van het treden van Amerika in den oorlog, op grond waar van hij constateerde, dat geen geldgebrek de Entente kan beletten de overwinning te behalen. B e rl ij n, 2 Me i. (K. N.) In de laatste vergadering van de centrale commissie der Rijksbank heeft dr. Havenstein, president van hel bestuur van den Rijksbank, de vol gende uiteenzettingen gegeven over de zesde oorlogsleening: De leening werd ons opgelegd op een tijdstip van bezwaarlijk te nemen beslissing, toen de laatste groote mogendheid tier vijf werelcldeelen zich aan sloot bij tien ring van onze vijanden en deze ring zich nog eenmaal sloot tot een ge- meenschappelijken stormloop tegen ons en die alleen zegevierend kon worden afgewe zen wanneer het Duitsche volk al zijn krach ten en middelen vereenigde en eensgezind en zonder onderbreking alles in dienst stel de van den oorlog. Gelijk buiten onze gren zen de wapens ons verdedigen, moeten bin nenslands economische arbeid, goederen en De gevaarlijkste vijanden zijn die, welke men voor menden houdt. ROMAN VAN OLGA WOHLBRÜCK met autorisatie r/ertaald door Mevr. 1. P. WESSELINKT- VAN ROSSUM. 1-05 „Misschien om kwart voor vijf de zon brandt en hel paard is oud." Sedert drie uur in de vroegte was zij onder weg sederl dertien uren! Zij-voelde geen dorst, zij voelde geen honger... Alleen angst! Angst, dal zij le laai kwam, als alles voorbij zou zijn, of misschien nog juist bijtijds om te zien; dat de zoon van graaf André Oberwall, dat haar man zich als een clown ging gedra gen en den lachlust opwekte aan gene zijde ■der barrière. Ik moet nog vóór vijl' uur in den arena zijn ik moet Man en vrouw keken elkaar zwijgend aan. In den schorren, ternauwernood vcrslaan- baren klank der slem lag iels dwingends, iels tragisch. „"Wij komen er wel," zei de vrouw met een medelijdenden, vragendcn blik oo i\cl jonge schepsel met hel buitengewone, lichtblonde haar. „Mijn God Lou sloeg beide handen voor liet gelaal en verroerde zich niet, totdat zij voor dc arena stilhielden. „Zij slaapt nog," zei Mémèrc, toen hel-tien uur sloeg en Lou nog niet beneden was ge komen om haar glas koude melk le drinken en van den goud-bruinen honingkoek, die 's Zondags altijd bij hel ontbijt was, tc eten. „Slaapt zij nog altijd?" vroeg mevrouw Vidal, toen de klok twee sloeg* en de meid dc soepterrine op tafel zette. „Zij zag er gisterenavond heel slecht uit, misschien slaapt zij zich gezond," zei Mémèrc en schepte de tomatensoep op. „Ilc zal Dies voor haar warm laten houden.'' En zij beval dc meid zocht te loopen en dc deuren niet dicht le slaan, opdat dc jonge mevrouw niet wakker zou worden. Daarna diende zij op van hel roscroodc, naar knof- loof riekende lamsgebraad cn vulde het bord van den professor met gestoofde uien. Hel was het gebruikelijke Zonöagsmaal van de Vidals. Hel Zondagsmaal van allé welge stelde lieden op het land in dé Provence. Dc dames Vidal alen als altijd, aandachtig zwij gend; zij verjoegen dé vliegen niet, die op hel losse, witte brood en den rand van dc bor den gingen zitten. De meid kwam plotseling aanloopen. „Een expresbode tc paard is met een tele gram gekomen. Moei hij binnen gelaten wor den?"' Ilij slapte liet vertrek reeds binnen, rood cn badend in het zweet. Mevrouw Vidal en haar dochter keken elkaar verbluft aan, „Een telegram? Voor wie? Mémèrc las: „Gravin Oberwall, adres, mevrouw Vidal. Gele Ilocve bij Arles. Zij legde hel telegram op de tafel, liet den bode ec-n verversching geven en leekende hel ontvangbewijs. Mevrouw Vidal zette haar hoornen bril op cn las bet adres nog eens. „Wie zou er dan dood zijn?" Dat sprak van zelf; men telegrafeerde slechts om dood of ziekte te melden. Eensklaps dacht zij aan Gareto. Die had ook getelegrafeerd om zijn komst le melden. „Men moet haar wakker maken," besliste mevrouw Vidal. Mémèrc ging naar boven. „Lou Lou Zij drukte op de kiiuk; dc deur gaf mee. „Lou! riep zij nog eens. Niemand, ant woordde. Het bed was niet gebruikt Zij schreeuwde: „Lou Lou' Lou!' sliet de ramen open cn liep naar dc trap. „Lou - - Lou „Wat is er? Wat voer je uil .Mevrouw Vidal stond, naast haar -dochter en hield haar mond toe. „Wat voer je uit --? Wil je mensehen Lij elkaar' roepen? Moet iedereen zich vroolijk over ons maken? Iloud je mond. Breng mij hel telegram boven." - Le oude vrouw- sloot de ramen en viel op een stoel neer. „Doe dc deur toe," beval zij haar dochter. Suzanne hield het opengescheurde telegram in lie bevende banden. .Ben morgen om vijf uur bij u in Arh-s. j Bruno Tavsen." j „Wie is Tavsen? vroeg mevrouw Vidal. Het beetje bloed, dal zij had, was uit haar gelaat geweken. Mémèrc stamelde: „Ik ken alleen dominee Taysen den dominee, die haar getrouwd heeft. Een lief inensch, een vriend! I.)it zal dc zoon zijn. Ja zeker dit U dc zoon „Wal moet die bij ons uitvoeren Mémèrc zei haperend: „Zij weel er niets van. Anders zou zij hel óns zéker gezegd hebben. Wij zullen licm vriendelijk ontvangen. Ilij moet onze gast zijn." „Doe den grendel op dc deur," zei mevrouw Vidal /Too ha rsch legen haar dochter als zij nog nooit had gesproken. „Wij moeten zoeken alles dporzien alles, elke snipper kom!" Zij liep naar Lou's schrijftafel, trok aan dc lade, brak ze met een schaar open, daar dc slcuti-l ontbrak Zij rommelde alles doorpen mei haastige, bevende vingers. „Bloemen...!'' jiep Mémèrc. „Van Gareto. zei-mevrouw Yidnl streng. „Ik wist liet wel van Garplo. En hier zijn portret!'' „Het portret van Gareto klonk het toon loos uil den mond van dc ander. Mevrouw Vidal drukte tic lippen vast op elkaar; dè«bleeki strenge lippen. „Hij heeft er wal onder geschreven. Wal is dal? Lees --!" Mémèrc wischle onophoudelijk haar tranen af. Zij kon ternauwernood spreken. „Ter herinnering aan een mooi oogenblik, Serar.o Gareto!" „Geel hier geel Mevrouw Vidal trok haar dochter het portret uit de hand, evenals Zij het dc rozen gedaan had. „In hel vuur er mee gauw Ilij moet bel niet hooren, dc jongen nooit nooit zal hij dal vernemen!" In den haard knetterden kleine vlammetjes. „Nu brandt hot zei mevrouw Vidal kortaf. Mémèrc fluisterde: „Vrccselijk..." „Een Gareto! Mevrouw Vidal liicf haar oogen ten hemel cn sloeg dc handen in elkaar. „Je moet dc nscli bewaren, geef ze aan Ka sper, ik wil welen!" gebood zij haar doch ter. Zij sloten de kamer en daalden zwijgend do trap al. Dc professor .zal aan de tafel in \lc huis kamer, glimlachte cn -snuffelde bcgecrig den geur van de gesuikerde meloen-op. Deze geur maakte hem spraakzaam, ipededcelzanm CI1 „kindsch". Ilij lachte bij zich zelf. zooals kin deren lachen, als zij eert geheim of een grap niet kunnen verzwijgen. „De kleine gravin is zeker naar Arlcs gr.an wandelen? „Wat praal u, professor!" Een beetje bclccdigd nam bij den band van zijn oogen en knipte dc vrouwen loc met half blinde oögen. „Zij heeft mij gisteren zelf gevraagd, hoe lang het loopen was naar Arles, mevrouw Vidal 1" „Dat heeft zij u gevraagd, professor, u doel er een eed op. dat zij dat gezegd heeft? (Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1917 | | pagina 1