De oorfog,
v Port au Prince, 5 Mei. (RDe pre
sident heeft een boodschap aan het parle
ment gezonden, waarin hij machtiging vraagt
wen oorlog aan Duitschland te verklaren.
Berlijn,5Mei. (W.-B.). Het Engelsche
jfnireau Carnarvon heeft beweerd, dat de
frezant van Chili te Berlijn zijn paspoort ver-
nngt en zich binnen twee dagen naar Zwit- j
Berland zal begeven. Dit bericht is volkomen
'onwaar en wordt door den gezant van Chili
•elfs als verzonnen aangeduid.
Bern, 5 Mei. (W. B.) De Madridsche
oorrespondent van de Petit Parisien heeft
een onderhoud gehad met den gewezen mi
nister-president Maura. Deze verklaarde, dat!
"Itet in den grond boren van schepen een
betreurenswaardig feit was. Maar dit was
geen voldoende rede om in den oorlog te
gaan. Wanneer Duitschland nu en dan een
Spaansch schip tot zinken brengt, dan ge
beurt dit niet om Spanje te beleedigen,1
maar om de blokkade tegen de geallieerden
door te zetten.
B e r 1 ij n, 6 Mei. (W. B.) Blijkens -de tot
dusver over de uitkomsten van onze voorlog-
voering in het zeespergebied in de maand
'April ontvangen mededeelingen, overtreft de
In den grond geboorde scheepsruimte een
inillioen bruto-registertonnen.
B er 1 ij n, 5 Mei. (W. B.-) De vierde 1
tlag bij Atrecht op 3 Mei beteekent voor de
Engelschen een nog grootere nederlaag dan
de slag op 28 April. Wederom werden door
de Duitsche troepen buitengewoon zware
verliezen van de Engelschen gemeld. Den
4en Mei verflauwde de strijd op den Noor
delijken vleugel reeds merkbaar, terwijl het
zwaartepunt van de gevechten zich naar den
Zuidelijken vleugel verplaatste.
Reeds in den nacht van 4 op 5 Mei onder- j
namen de Engelschen drie vergeefsche aan
vallen met een sterke troepenmacht tegen
Bullecourt. Om vijf uur 's morgens begon I
de vierde aanval der Engelschen op dit punt. I
De Engelschen vielen met de uiterste ver- j
bittering in dichte massa's aan aan weers
kanten van het dorp. Hunne aanvalscolon-
nes werden door ons vernietigd, maar de
vijand vulde de gapingen telkens weer met
nieuwe menschenmassa's aan, die over hun
ne gesneuvelde kameraden vooruitstorm
den in de hoop ditmaal te kunnen door
breken. Doch ook deze vierde groote aanval
mislukte volkomen en eindigde met een
«ware nederlaag der Engelschen.
Des namiddags en des avonds bewoog
fich heen en weer de strijd ten Noorden van
Bullecourt en in de streek van Riencourt. In
"den nacht van 5 Mei steeg het vijandelijke i
vuur ten Noorden van de Scarpe van tijd
tot tijd tot groote hevigheid. Een krachtige
aanval van den vijand in de streek van
Fresnoy mislukte. Verder Noordelijk kwam
een aanval in de streek van Acheville door
ons 'vernielingsvuur niet tot uitvoering.
Eveneens mislukten vijandelijke patrouille-
aanvallen ten Westen van Lens. Ook ten
Zuiden van de Scarpe hield het herige vuur
.van den vijand aan.
B er 1 ij n, 6 Mei. (W. B.) Voormiddag-
bericht uit het groote hoofdkwartier.
Legerfront prins Rupprecht. Aan het front
bij Atrecht werden krachtige aanvallen der i
Engelschen ten zuiden van Lens, aan de
Scarpe en bij Quéant afgeslagen:
Ten zuiden van Kamerijk leden de En
gelschen bij een aanval, door hen onder
nomen over een front van 3 KM., tusschen
Villers en Gonnelieu, groote verliezen.
Legerfront Duitschen kroonprins. Nadat
den 16en April de eerste poging der Fran
schen, om aan de Aisne door te breken,
mislukt was, bereidde de vijand met alle
hem ten dienste staande middelen een
nieuw offensief voor, waarmede hij zijn uit
gebreid doel hoopt te bereiken. Afgematte
divisiën werden door versche troepen ven-
vangen, nieuwe reserves aangevoerd, het
mijnwerpers- en artillerievuur van geschut
van allerlei kaliber nam van dag tot dag in
hevigheid toe en steeg tot een vroeger on
gekende hevigheid, en ten slotte kwamen
den 4en Mei de aanvallen ten noorden van
Reims en in Champagne, als voorloopers
van een nieuwe doorbraakpoging, die gister-1
tnorgen tusschen de Ailette en Craonne j
over een front van 35 KM. begon.
In een moeilijken strijd, die tot laat in den
nacht voortduurde, is deze verijdeld. Het
reusachtige offensief is in zijn geheel afge
slagen.
De aanvallen, die gericht waren .tegen de
liriën, welke door onze dappere infanterie
behouden werd, en waar de gevechten In
een handgemeen overgingen, alsmede tegen
de liniën die in tegen-aanvallen heroverd
werden, mislukten gedeeltelijk reeds door J
ons goedgericht artillerievuur. Op enkele
punten wordt nog om het bezit der eerste
loopgraven gestreden. Ten Oosten van de
boerderij van Coyère liggen onze troepen
aan de noordelijke helling van den Chemin
des Dames. Met bijzondere hevigheid kwa-
men de Franschen aanstormen, zooals trou
wens ook den 4en Mei geschied is, zonder
op hun enorme verliezen te letten, tegen
den Winterberg, waar onze stellingen door
een geconcentreerd vuur van kanonnen van
het zwaarste kaliber volkomen in elkaar ge
schoten zijn. De hoogte met het op de hel- j
liggende dorp Chevreux bleef in het I
bezit van den rijend. Tot nog toe warden
eenige honderden gevangenen aangevoerd.
Er zijn nog meer aanvallen van den vijand
Je wachten.
Hedenmorgen viel de vijand hoogte 100,
Uen oosten van La Neuville, opnieuw aan;
deze aanval werd afgeslagen.
In Champagne, ten zuidwesten van Nauvy,
bleven verscheidene aanvallen der Fran
schen zonder resultaat. Het aantal aange
leerde gevangenen is daar gestegen tot
t>72 man; de buit bedraagt thans: 20 ma
chinegeweren en 50 snelvuurgeweren.
Legerfront hertog Albrecht. Geene bijzon
dere gebeurtenissen.
In luchtgevechten verloor de vijand 14
vliegtuigen door ons afweergeschut, terwijl
er twee ballons neergeschoten werden.
Avondbericht.
Na hynne zware nederlaag van gisteren
aan de Aisne hebben de Franschen hunne
aanvallen tot nog toe niet hervat.
Slechts bij den Winterberg (ten Westen-'
van Craonne) zijn de gevechten opnieuw
aan den gang. In strijd met het dag-commu
niqué van heden kan worden gemeld, dat
Chevreux niet door de Franschen veroverd
is. Onze troepen houden deze plaats in hun
bezit.
Parijs, 6 Mei. (Havas). De strijd gaat
voort zich te ontwikkelen. De Franschen
voltooiden en verwijdden de bres in de
Hindenburgstelling op een front van zes
Kilometers. Zij tastten ernstig de hoekpunt
aan van de hoofdverdedigingslinie op de
noordelijke hellingen van het plateau van
Ciaonne en naar het oosten, wierpen de
vijandelijke versterkingen langs den Che
min des dames overhoop en veroverden met
onweerstaanbare kracht bet geheele pla
teau, dat de machtig op de hellingen geor
ganiseerde tegenstander hun met wanhopi-
gen moed sedert verscheidene dagen be
twistte.
Het medegedeelde doet voldoende het
gewicht uitkomen van de behaalde winsten,
die belangwekkende ontwikkelingen doen
voorzien. De inneming van Craonne moest
de Franschen in staat stellen den aanval op
de omringende kammen op te zetten. Deze
aanval geschiedde op een front van 30
Kilometers. De slag was heet; maar de sol
daten, die zich in beweging hadden gesteld
na eene uitmuntende artillerie-voorberei
ding, waardoor de verliezen tot een mini
mum werden teruggebracht, namen alles
weg wat zij zich als doelwit hadden voorge
steld.
De Petit Parisien zegt, dat sedert 1 April
het aantal op het Fransch-Engelsche front
gevallen vijanden is te stellen op honderd
duizenden. Het hooge cijfer gevangenen,
gisteren 4500 waaronder 120 officieren, ge
tuigt van den omvang van den strijd en de
daarin betrokken effectiefs.
Par ij s 6 Mei. (Havas). Namiddagcom*
muniqué.
Ten noord-oosten van Soissons hebben de
Duitschers in den loop van den nacht talrijke
tegen-aanvallen met groote troepenmachten
gedaan op de gisteren door de Franschen
veroverde stellingen.
De strijd was bijzonder hardnekkig in de
streek von Laffaux, ten noorden van de
hoeve Froidemont, ten noorden van Braye-
en-Laonnois en ten noord-oosten van Erny.
Da pogingen der Duitschers mislukten over
al en de aanvalscolonnes werden door het
vuur der Franschen of met de bajonet terug
geworpen.
De Fransche troepen hebben hun terrein
winst volkomen gehandhaafd. Zij versterken
zlöh in de veroverde stellingen. Het wordt
bevestigd, dat de Duitsdhers bloedige ver
liezen hebben geleden, zoowel tijdens de ge
vechten van gisteren als bij hun tegen-aan
vallen van hedennacht.
Het resultaat van alle operaties op 4 en 5
Mei tezamen met dat der Britsche operatiën
is, dat de Franschen over een front van 30
kilometer In het bezit zijn gekomen van den
heuvelkam langs den Chemin des Dames.
Het aantal gevangenen bedraagt thans 5800,
onderw ie 150 officieren en verscheidene
bataljons-commandanterr. De Franschen
veroverden zeven kanonnen, waaronder ver
scheidene van zwaar kaliber.
Er werden hevige artillerie-gevechten ge
voerd ten noord-westen van Reims en in
Champagne.
Ten westen van Mont-Cornillet verover
den de Franschen een versterkt punt. Zij
sloegen na een hevigen strijd twee pogingen
der Duitschers tegen de loopgraven in de
streek van den Mont Haut af. Een onver
wachte aanval der Duitschers in de richting
van Maisons de Champagne is insgelijks
mislukt
Van het verdere front Is niets van belang
te berichten.
In den nacht van 3 op 4 Mei en den daar
op volgenden nacht wierpen Fransche lucht
eskaders 8500 K.G. ontplofbare stoffen op
militaire inrichtingen, stations en kampen
der Duitschers. In 't bijzonder op de fabrie
ken te Hagondarge. Er werd op verscheidene
punten brand geconstateerd.
Den 4en Mei hebben Fransche vliegers
drie Duitsche vliegtuigen neergeschoten.
Een vierde toestel werd door onze afweer-
kanonnen neergeschoten.
Londen, 6 Mel. (R.) Bericht van maar
schalk Haig.
De vijand trachtte zijn positie te herstel
len op de hoogte van Le Vergnier, die hij
gisteren gedwongen was te ontruimen, hij
slaagde echter niet in deze poging. Wij on
dernamen met goed gevolg een raid ten
noorden van Gonnelieu over een front van
anderhalv*e Kilometer.
In den afgeloopen nacht en hedenmorgen
deed de vijand eenige vruchtelooze aanval
len op onze stellingen aan de Hindenborg-
linie ten oosten van Bullecourt.
Avondberioht.
Volgens een later bericht waren de vijan
delijke aanvallen tegen de Engelschen in de
Hindenburglinie ten oosten van Bullecourt
bijzonder zwaar; zij werden allen teruggesla
gen met groot verlies.
De vijand deed twee hevige tegenaanval
len met het doel zijne frontlinie ten zuiden
van Souchez te herstellen; zij werden afge
slagen. Een aanval op een post ten zuiden
van Acheville had hetzelfde lot; een tweede
aanval drong in de loopgraven ten westen
van Hulluch, maar werd er weer uitgedre
ven met vei lies.
Een geslaagde raid werd verricht ten
zuidoosten van Loos. Ten noorden van de
Scarpe was een levendige wederzijdsche ar-
tilleriestrijd.
In den luchtstrijd werden vier Duitsche
vliegtuigen neergeveldvijf anderen moes
ten beschadigd naar den grond komen. Twee
machines werden door afweerkanonnen
neergeschoten. Twee Engelsche machines
worden vermist.
P a r ij s, 6 M e i. (R.) Maarschalk Haig, de
chef van den Britschen generalen staf ge
neraal Robertson en admiraal Jellicoe heb
ben deelgenomen aan eene conferentie te
Parijs betreffende de leiding der operatiën.
W e e n e n/6 Mei. (Corr.-bur.) Officieel
bericht van heden middag.
Hedennacht drong een onzer patrouilles
bij Görz een vijandelijke loopgraaf binnen
en nam de bezetting, een officier en 40
man, gevangen. Overigens had er niets bij
zonders plaats.
Rome, 6 Mei. (Stefanl.) Officieel com
muniqué.
Aan het Trentino-front waren de artillerie-
gevechten nog al herig, in de streek van As-
tico en op het Asiago plateau. Op de Zug-
na hellingen (Lagarina-dal) drong een van
onze patrouilles door in een vijandelijke
schans en maakte daar oorlogsmaterieel
buit.
Aan het Julische front was de vijandelijke
artillerie werkzamer in de streek van Görz
en in den Noordelijken sector van het Karst-
plateau. Onze artillerie richtte een gecon
centreerd vuur op de streek van Voleindraga
en Comero.
Des avond slaagde een vijandelijke
troep er in een van onze vooruitgeschoven
posten ten zuid:oosten van Görz te bezetten.
Een dergelijke poging op het Karstplateau
werd prompt afgeslagen.
Peters burg, 5 Mei. (T el.-ag.). Com
muniqué van den grooten generalen staf.
Aon het westelijke front wederzijdsche
vuurgevechten en verkenners-schermutselin
gen. Onze zware artillerie bombardeerde het
spoorwegstation Povoersk ten oosten van Ko-
wel. De vijand schoot uitsluitend met ont
plofbare kogels.
Aan het Rumeensche front overvielen onze
strijd colon nes in de streek van Monestirka
en Kochinoel den vijand in zijne loopgraven.
Op de rest van het front geweervuur en ver
kenningen.
KaukazisCh front. Den 28en April gingen
onze troepen op den rechteroever van de
Diala overzij overvielen de Turken bij ver
rassing en keerden, na 23 Askari's gevan
gen te hebben gemaakt, zonder verlies terug.
Op grond van strategische overwegingen
hebben onze troepen Ognot en Moesh ont
ruimd om andere stellingen te bezetten
Laatstgenoemde stad is door de Turken be
zet.
Onze vliegers deden een raid op Villa,
waar zij bommen wierpen op het spoorweg
station. Vijandelijke vliegtuigen wierpen
bommen op StaniSlau.
Petersburg, 6 Mel. (R.) Generaal
Kornilow, commandant van de troepen te
Petersburg, verklaart in een dagorder, dat hij
berichten heeft ontvangen over concentratie
van een groote troepenmacht aan het noor
delijk deel van het Russische front. Vijande
lijke koopvaardijschepen liggen te Libau ge
reed om, zoodra het ijs gesmolten is, onder
dekking van de vloot, troepen aan land te
zetten. De landing zou wellicht zeer tot Pe
tersburg uitstrekken.
Dientengevolge geeft hij bevel de troepen
in het district Petersburg te reorganiseeren
ten einde "de hoofdstad te verdedigen.
Petersburg, 4 Mei. (R.) De rijks-
doema komt morgen voor de eerste maal
sedert de revolutie in buitengewone zitting
bijeen.
De raad van arbeiders- en soldaten-afge
vaardigden heeft met een meerderheid van
35 stemmen een motie van vèrtrouwen aan
genomen.
Petersburg, 5 Mel. (R.) Groote be
toogingen ten gunste van de geallieerden
werden gisteren gehouden voor de Britsche,
Fransche en Italiaansche ambassades. De
Britsche gezant verscheen op het balcon en
hield eene rede, waarin hij verklaarde, dat
het voor de wereld duidelijk was, dat Enge
land niet streed om veroveringen te ma
ken. Engeland is eerst in den oorlog getre
den, toen België overweldigd en de rechten
van andere natiën met voeten getreden wer
den. De Britsche democratie, die de oudste
van de wereld is, kan onmogelijk er van
verdacht worden, zich te verzetten tegen de
vrijheid. Het eenige doel van Engeland was
plechtig op te komen voor recht en gerech
tigheid. Spr. wekte de Russen op, de regee
ring te steunen, die de ware en oprechte
verdediger is van de belangen van het volk.
Petersburg, 5 Mei. (Tel.-ag.) Er is
eenige twijfel gerezen over de nota van den
minister van Buitenlandsche Zaken, welke de
mededeeling aan de verbonden regeering^n
vergezelde, en over de verklaring der voor-
loopige regeering van den 9en April, be
treffende het oorlogsdoel. Met het oog daar
op acht de voorloopige regeering het noodig
de nadere uitlegging te geven:
1. De nota is door de voorloopige regee
ring langdurig en grondig overwogen en
werd. met algemeene stemmen aangenomen.
2. Het is duidelijk, dat deze nota, waarin
gesproken wordt van een beslissende over
winning, een oplossing op het oog heeft van
de in de verklaring van 9 April aangeduide
vraagstukken, die in de volgende bewoor
dingen werden uiteengezet:
„De regeering acht het haar recht en haar
plicht, van den aanvang af te verklaren, dat
het vrije Rusland geen overheersching van
andere volken beoogt en evenmin verove
ring van hun nationaal bezit of bezetting
van vreemd grondgebied, maar alleen het
tot stand brengen van een vasten vrede, op
grondslag van de vrije ontwikkeling der na
tiën.
Het Russische volk zoekt zijne macht naar
buiten niet ten koste van andere volkeren
uit te breiden en streeft niet naar onderwer
ping of vernedering van wien ook.
In naam van de verheven beginselen der
rechtvaardigheid heeft het Russische volk
i de boeien verbroken, waarmee de Poolsche
natie geketend was, maar het zal niet dul-
den, dat zijn vaderland vernederd of in zijn
j levenskracht ondermijnd uit dezen grooten
i strijd treedt.
3. Onder „sancties en waarborgen" voor
j een vasten vrede, verstond de voorloopige
regeering beperking der bewapening, instel-
I ling van internationale gerechtshoven, etc.
Deze uitlegging zal door den minister van
j Buitenlandsche Zaken aan de gezanten der
verbonden landen worden medegedeeld.
Petersburg, 5 Mei. (R.) De uitvoe
rende commissie van den raad van arbei
ders- en soldaten-afgevaardigden heeft naar
Kroonstad, Tsarkoje Selo, Peterhof en an
dere garnizoenen in de buurt van Petersburg
geseind, dat zij geene troepen naar de
hoofdstad moeten zenden zonder schrifte
lijk verzoek van de commissie. Zij heeft de
garnizoenen uitgenoodigd gemachtigden te
benoemen om met haar over den toestand
te cönfere eren.
Stockholm, 6 Mei. (Tel.-bur.) Naar
aanleiding van de scheeve voorstelling, die
in sommige kringen heerscht over den op
roep van de Nederlandsche delegatie van
het Internationaal Socialistisch Bureau,
maakt deze delegatie éénstemmig de vol
gende verklaring bekend:
De delegatie wijst beslist iedere uitleg
ging van haar oproep af, die haar zou toe
schrijven een afzonderlijken vrede tusschen
enkele oorlogvoerende staten te beoogen.
Zij verklaart, dat haar doel is den alge-
meenen vrede te bevorderen, op de basis,
welke is aangegeven door het Internationaal
Congres van Kopenhagen in 1910. De dele-
gètie is evenmin het werktuig van wien ook
als zij zich inlaat met intriges, van welke
rijde die ook mogen komen.
P a r ij s, 5 M e i. (Havas.) De Fransche so
cialisten rijn van oordeel, dat zich geen en
kele Interventie of bemiddeling kan voor
doen, waardoor de vrede zal worden her
steld. De houding van de Duitsche en Oos-
tenrijksch-Hongaarsche socialisten in Au
gustus 1914 maakt het opnieuw in 't leven
treden van de Internationale onmogelijk.
Zij beschouwen den toestond zóó, dat de
vrede slechts kan worden verkregen, wan
neer de centrale mogendheden hem direct
van de geallieerden vragen. Dat moest
Frankrijk In 1871 ook doen, nadat Duitsch
land elke bemiddeling van derden had af
gegeven.
Berwijn, 5 Mei. (W.-B.). De Prufsls<Ae
minister van onderwijs en eeredienst heeft
bepaald, dat aan de Chineesche studenten,
die hunne studiën aan de universiteiten en
de technische h oogeschol en willen voort
zetten, geene moeielijkheden «uilen worden
berokkend.
Weenen, 6 Mei. (W.-B.). De minister
van financiën geeft kennis, dat als zesde
Oostenrijksche oorlogsleening eene 5X pets.
aflosbare staatsie en irvg en belastingvrije 5M
pets. schatkistbiljetten, op 1 Mei 1927 aflos
baar, uitgegeven zullen worden. De inschrij
vingsprijs bedraagt voor de staatsleening
92.50 pet., voor de schatkistbiljetten 94 pet.
De stukken van de staatsleening zijn van 1
April, de stukken van de staatsschatkistbil-
jetten van 1 Mei 1917 gedateerd. De staats
leening wordt tot de nominale waarde terug
betaald en in de jaren 1923 tot 1957 op
grond van uitlotingen geamortiseerd. De In
schrijving begint op 10 Mei en wordt den
8en Juni gesloten.
Washington, 6 Mel. (R.) Het aht*
woord van de natie op het uitschrijven van
de vrijheidsleening is een milde stroom,
schier een zondvloed van goud. De Inschrij
vingen stroomen in zulk eene hoeveelheid
toe, dat zij dreigen het verkeer te stremmen
op de naar de stad leidende telegraaflij
nen; zij komen in naar een maatstaf van 20
millioen dollars per uur. Er Is alle uitzicht,
dat het bedrag meer dan volteekend zal
worden.
"BÏNNEN LAND."
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Het goederenverkeer naar liet
buitenland.
Bij de Tweede Kamer is het volgende wets
ontwerp ingekomen
Artikel 1. Ingeval ven oorlog of oorlogsge
vaar, alsmede zoolang niet door Ons is ver
klaard, dat met betrekking tot deze wet de
door den oorlog of het oorlogsgevaar veroor
zaakte bijzondere omstandigheden hebben op
gehouden te bestaan, kunnen door Ons maat
regelen genomen worden, ter centraKseering
van de leiding van het goederenverkeer naar
het buitenland, teneinde
a. er voor te zorgen, dat de uitvoer wordt
geregeld in verband met de eischen van het
oogenblik en in verband daarmede de invoer
van hier te lande benoodigde goederen wordt
bevorderd
h. wanneer in het buitenland voor dé over
eenkomstig a. uit te voeren artikelen hoogere
prijzen mochten zijn te bedingen dan bij ver
koop dezer artikelen voor binnenlandsch ver
bruik, oen den uitvoer van zoodanige artike
len voorwaarden te verbinden van geldelijke®
of anderen aard.
Oofo kan door Ons in de m den aanhef ge
stelde gevallen tot een bedrag van ten hoogste
f 20 millioen, hetzij deelgenomen worden in
het aandeelehkapitaöl eener in verband met
de in het eerste lid sub a genoemde maat
regelen, zoo noodig, op te richten bank, hetzij
de Nederlandsche Bank, gevrijwaard worden
voor mogelijk verfcea uit het disconteeren van
handelspapier of het beleenen van effecten, dof
in goederenverkeer rvaar het buitenland zijn
oorsprong vindt.
Artikel 2. Deze wet treedt in werking met
ingang van den dog volgende op dien harer
afkondiging.
In de toelichting door den minister van Land
bouw, van Financiën, van Oorlog, van Buiten*
iandsche Zaken en van Koloniën onderteekend,
schrijft de" Regeering naar aanleiding van d«
motie, in de Eerste Kamer over de z.g. „Uit-
voer-centrele" aangenomen, dat het niet de
bedoeling is geweest plannen te beramen -to|
concentratie van den geheelcn in- en uitvoer
in de handen van een centraal lichaam. Die
lichaam zou daarmede een taak krijgen van
zoodanigen omvang, dat wel van te voren zou
vaststaan, del het dde niet zou kunnen volvoe
ren-
De bedoeling is een centralisatie van den uit
voer tot stand te brengen, waardoor het over
zicht van de voorraden en de controle, dat cjp
van bepaalde onderdeelen daarvan niet te veofl
over de grenzen gaat, zeer wordt vergemak
kelijkt. De exportvereenigingen hebben wel dé
noodige gegevens over het product, dat zij bef
heerechenzij hebben echter geen overzicht
over het geheel en kunnen niet voldoende na
gaan, of in verband met de schaorschte of be
trekkelijke ruimte van het product, dat zij ken
nen, in de plaats kunnen, treden of door dit
product moeten worden aangevuld, van hun
handelswaar hier meer moet blijven of wel meer
kan worden uitgelaten, dan het geval zou zijn*
indien men het artikel geheel op zichzelf kon
beschouwen en mocht behandolen-
Voorts is centralisatie van den export niet
minder gewenscht om tegenover d« geconcen
treerde inkoopsinrichtingen van het buitenland
een even geconcentreerde inrichting te stellen
voor den buitenlandschen verkoop der produc
ten waarom het hier gaat.
Voor zoover dit onderdeel der voorrieden
eener exportcentraliselie wordt verwezenlijkt,
heeft het nog een bijkomend belang van niet
geringe beteekenis. Kan men door aandrang uit
één centrum met meer succes er toe bijdragen,
dot tegenover export van goederen ook im
port van waren staan zal, dan zal dit in de eer
ste plaats noodig zijn voor onze nijverheid,
welke don kans heeft meer grondstoffen en
hulpmiddelen te verkrijgen don thans. Doch
daarnevens zai hij die betaling van waren met
waren door het buitenland minder behoeven te
worden gesteund op het krediet onzer bankin
stellingen en zullen de Nederlandsche krediet
middelen dus ook minder voor buitenlandsoho
kredietbehoeften worden in beslag genomen.
Naar gelang ook dit doel der export-centra
lisatie beter wordt bereikt, zal er minder her
hoefte bestaan aan het oprichten eener spe
ciale bank ter ünanceering van de uit den ex
port vo or tsp rva t end e belalingstrcnsaclies. Daas
evenwel niet vooraf is te bepalen in hoever dit
onderdeel ven het plan slagen zal, brengt de
voorzichtigheid mede er op te rekenen, dat een
dergelijke bank niet zal kunnen worden gemist.
Ia eenmaal de export-centrale tot stand ge
komen, dan zullen ook de uitvoercoasenten
voor voortbrengselen onzer nijverheid door
hoor handen moeten gaan. Tenzij de aanvoer
van grond- en hulpstoffen voor onz« binnen-
landische behoefte dit vereischt, zal zij zich
echter niet bemoeien met do afzetgebieden
waarheen deze haar producten kon en wil heen
brengen. De onderhandelingen onzer indus
trieel en, door middel hunner vertegenwoordi
gers of agenten blijven geheel buiten die cen
trale omgaan.
Juist omdat het bij de uitvoering van deze
geheele zaak, welke ter versterking onze*
economische en fanancieele positie bij den lan
gen duur van den oorlog noodig is geworden,
zoozeer aankomt op verstandige koopman
schap, heeft de Regeering gemeend, dat van
dé op te richten centrale geen staatslidioam
moest worden gemaakt, maar dbt de Regee
ring de totstandkoming moest bevorderen van
een vennootschap, welker inrichting en beheer
zou worden geregeld door ver tegenwoordig era
van landbouw, nijverheid en handel zalven,
Daardoor zal worden vermeden, dat mén aan
de exportcentrale ambtelijke starheid en stroef*
heid zal kunnen ten laste leggen en zal wor
den bereikt, de* men in d«» uitvoering met dé
belangen en de eigenaardigheden der verschil
lende takken van het Nederlandsche bedrijf zal
rekening houden.
Echter moeten de belanghebbenden den
waarborg hebben, dat tegen bevoorrechting en
willekeur door een strenge controle van stoata-
wege zal worden gewaakt en moet de Staal'
zelf in die centrale den waarborg vinden, dat
de bedoelingen der Regeering met de bevor
dering der centralisatie van den export ten
volle tot hoor recht zullen komen.
B est e n d g i n g v a n den
staat van beleg.
Bij het «fdeelingsonderzoak van dit wet»*
ontWerp vestigden eenige leden er de eandacM
op, dat het nog steeds voorkomt, dat het mfc*
litair gezag in streken, welke in staat van be
leg zijn verklaard, optreedt op een wijze, dié
niet met de voorschriften der wet in overeen*
stemming is. Na hiervan een voorbeeld te heb
ben aangehaald, zeiden deze leden, dat verg!»»
singen els de hier begane, minder vaak zou
den voorkomen, indien de militaire comman
danten er meer naar streefden, voort üurend fn
overleg te treden met de gemeentebesturen,
wanneer hun bemoeiingen betreffen zaken van
gemeentelijk behing. Zij achtten het niet on
dienstig, dat de minister de commandanten nog
eens in dien zin aanschreef.
Uft de Pers.
Organisatie der Vrijzinnigen.
Mr. H. P. Merchant opent de Mei-afïev#»
ring van Vragen des Tijds met eert
opstel over de organisatie der vrijzinnigen^
naar aanleiding van het uittreden der Vrijz.-
Dem. Partij uit de Concentratie. Na aange
toond te hebben: 1. dat bet niet mogelijkj
Is alle vrijzinnigen in één partij te vei>
eenigen, wijl, èn politiek èn sociaal de te*
vensgang van liberalen en democratiscH
vrijzinnigen, te ver uiteenloopen, en 2. dal
de omstandigheden er niet toe dringen),
nu reed9 in beginsel te besluiten tot samei*
werking in 1918, vervolgt de schrijver
„De eenige vraag, die kon worden gestek^
fs men voorbijgegaan. Het is deze: of hl
drie vrijzinnige organisaties worden weer
gegeven de politieke geestesstroomingen-
die leven onder ons volk; „of de toestand
