binnenland.
KOLONIËN.
radicaler toepassen. Engeland kan onze
broodkaarten niet invoeren, omdat het de op
<de kaart beschikbare hoeveelheid brood niet
meer leveren kan. Natuurlijk kan het
systeem van staatsbeheer gebreken hebben,
xooals inmenging in de productie, die zoo
veel mogelijk vermeden moet worden, ver
hoogde onkosten, gevaar voor bederf, dat
■echter zeer overschat is, en sluikhandel,
waartegen ook de bevolking moet strijden.
Een nieuwe vaststelling der prijzen
schijnt een juist middel. De organisatie moet
beter worden ingericht op het centrale
bureau door grooter concentratie van het
graanbedrijf, op de plaatselijke bureaux door
strenger toezicht. De grootste moeilijkheid is
een juiste schatting en indeeling. Spreker
zet de nioeilijkheden van de schatting uiteen,
omdat de toestand van dag tot dag, van
week tot week verandert. In de toekomst,
vervolgt hij, zullen wij er voorzichtig mee
xijn.
In het bezette gebied kon, wegens de ver
woestingen door den vijand, slechts zaaiko»
ren geoogst worden. Uit Rumenië kunnen
wij een verblijdenden toevoer verwachten.
Door den langdurigen oorlog moesten de
economische toestanden in Turkije lijden.
Ook Bulgarije strijdt reeds langer dan wij
tegen den verraderlijken vijand. Hongarije
had een ongunstigeri oogst.
Maar nauwe samenwerking met de bond-
genooten in wederzijdsche openhartigheid
en vertrouwen, zal er toe bijdragen ons de
volgende jaren over alle economische moei
lijkheden heen te helpen. De invoer uit neu
trale landen verminderde onder den druk der
vijanden en Amerika wil dit nóg erger ma
ken. Wij zullen ons echter wel redden.
Dat wij tot den volgenden oogst rondko
men, staat absoluut vast. Onze reserven aan
vet, waarin wij het meest van den toevoer
afhankelijk waren, zijn nog voor langen tijd
toereikend.
Het volk heeft in Februari en Maart veel
doorgemaakt, maar het heeft de beproevin
gen doorgestaan, als wellicht geen ander.
Dat zal niet vergéten worden. De vijande
lijke pers kondigt tegen einde Mei onze in
eenstorting aan om den strijdlust der Engel-
schen en Russen wakker te houden, maar
ik ben er zeker van, dat de hoop op onze
ineenstorting niet verwezenlijkt zal worden
en dat wij de ons toegedachte gevaren zege
vierend doorstaan. Helpt gij, dat de geest
van volhouden bewaard blijft. (Levendige
bijval).
Christiania, 10 Mei. (Tel.-bur.) De
Noorweegsche telegraafdirectie heeft een
verbod uitgevaardigd om in het land te tele-
grafeeren in g-eheime talen. Er mogen
Blechts gebruikt worden het Noorweegsch,
Zweedsch, Engelseh, Fransch en Duitsch. In
het telefoonverkeer in het binenland zijn
het Noorweegsch, Zweedsch en Deensch
toegelaten. Draadlooze telegrammen aan de
schepen in zee mogen slechts tusschen de
gezagvoerders en de reeders en autoriteiten
plaats hebben. Particuliere draadlooze tele
grammen mogen slechts door schepen en
als dat noodig is overgebracht worden.
De raad van state heeft besloten tot het
indienen van wetsontwerpen over de goed
keuring van de in 1916 gedane stappen tot
handhaving van de onzijdigheid en tot mach
tiging van de regeering om voor het tijdperk
van 1 Februari tot 30 Juli 1917 tot hand
having van de onzijdigheid 12 millioen kro
nen te besteden, alsmede 6 millioen om de
lasten te dekken van de vroeger door de
6torting besloten uitgaven tot handhaving
van de onzijdigheid.
Petersburg, 9Mei. (R. De conferen
tie van den uitersten vleugel der socialisten
heeft de uitnoodiging behandeld van den
Deenschen socialist Borgbjerg om deel te
nemen aan het internationaal-socialistische
congres te Stockholm. Met het oog op het
feit, dat Borgbjerg handelt in overeenstem
ming met Scheidemann en andere Duitsche
socialisten, die zijn overgegaan naar de zij
de van de Duitsche regeering, kwam de con
ferentie tofthet besluit, dat Borgbjerg open
lijk of in 't geheim een agent is van de
Duitsche imperialisten. De uiterste vleugel
van de Russische socialisten zal niet deel
nemen aan een congres, waar Borgbjerg en
Scheidemann tegenwoordig zijn.
B e r 1 ij n, 10 M e i. (K. N.) Naar de Vor-
■warts meldt heeft de hoofdcommissie van
den Zweedschen Vredesbond een schrijven
gericht aan den minister van Buitenlandsche
®aken, waarin deze wordt verzocht bij de
conferentie van ministers der noordelijke
staten de Skandinavische staten te bewe
gen tot het nemen van het initiatief in den
geest van een vredesbemiddeling.
Stockholm, 10 Mei. (Tel.-bur.) Het
Skandinavische comité van de arbeidersver-
eenigingen van Zweden, Denemarken en
Noorwegen, die sedert het uitbreken van
den oorlog werkzaam zijn aan het verkrij
gen van samenwerking" tusschen de sociaaL
democratische partijen om den oorlog ten
einde te brengen, is in Stockholm bijeen
gekomen. Het heeft zijne volledige onder
steuning toegezegd aan de conferentie te
Stockholm en de hoop uitgedrukt, dat geen
enkele socialistische partij zal weigeren aan
de voorgenomen conferentie deel te ne
men.
Londen, 10 Mei. (R.) Het nationale
oitvLerend comité van de arbeiderspartij
toe eft gisteren in het lagerhuis vergaderd
over de uitnoodiging van de Nederlandsche
afdeeling van het intern, soc. bureau tot het
bijwonen van de socialistische conferentie
te Stockholm. Het uitvoerend comité be
sloot zich op geenerlei wijze aan te sluiten
t>ij de voorgestelde conferentie, die door de
Nederlandsche afdeeling in strijd met de
reglementen is bijeengeroepen.
Besloten werd toebereidselen te maken
Poor een conferentie van de arbeiders- en
socialistische partijen van alle landen derAangezien den minister geen ambtelijk vorige week, heeft spr. zich uitdrukkelijk vrij-
geallieerden, met inbegrip der Vereenigde bericht heeft bereikt, dat in genoemde ge- held van handelen voorbehouden.
Staten, welke conferentie in Juni te Londen westen opnieuw woeling en verzet bij de J>e heer M a r c h a n t merkt op, dat de
gehouden zal worden. jinlandsche bevolking voorkomen tengevolge minister ook nu geen motieven voor zijn
Petersburg, 10 Mei. (R.) De voor- van opgelegde heerendiensten en belastin- handelwijze heeft aangevoerd en meent dat
lpopige regeering heeft eene proclamatie ochtjvij de in omloop zijnde geruchten de Kamer zich dit niet mag laten welgevaL
Imliscii nieuws.
Uit Indië wordt aan de N. R. Ct. ge-
uitgevaardigd, waarin verklaard wordt, dat dienaangaande, onjuist,
de moeielijkheden, die zij ondervindt, in den
laatsten tijd in die maté vermeerderd zijn,
dat de vrees ontstaat, dat in de toekomstsernd:
groepen van zekere klassen door geweld het secretaris van het Japansche Depar-
doel van hun streven zullen trachten te ver- tement van Landbouw brengt een bezoek
wezenlijken en een toestand van anarchie aaa Java.
dreigen in 't leven te roepen. Deze toestand
brengt verwarring in het bestuur en kan lei
den tot binnenlandsche desorganisatie en
Uit Batavia wordt aan het Hbld.
seind:
ge
len. Spr. dient daarom een motie, in luiden
de
De Kamer, gehoord den minister van
oorlog, verklaart te betreuren dat de mi
nister gemeend heeft na de discussies
en het besluit der Kamer van 4 Mei be
treffende de oproeping- van de land
stormklasse 1908, zijn voornemens te
dien aanzien niet te moeten wijzigen,
en gaat over tot de orde van den dag.
tot de nederlaag aan het front. De procla- ^orn.ma'{ a De heer Ter Laan (r.-k.) (Den Haag)
motie doet een beroep op allen, hun best e 7. ,r. ™adt den minister, de zaak niet op de spits
te doen om de vrijheid te beschermen; zij He'Jnal,prii £n rl.' nvrotorbnicchf te drijven en alsnog de militie in Juni op
eindigt met eene uitnoodiging aan de schep- 11 P roepen, wat z. i. zeer goed mogelijk is,
pende krachten van het land, die tot dusver v P n c' f'c "a 8 .°^P1P a's de keuring desnoods in de kazerne ge-
r van hun dienstverband niet kunnen reengö-1
geen deel namen aan het.bestuur, om zich scnieor.
bij de regeering aan te sluiten.
geeren
l De pogingen der Koffie-commissie om
Peter s b u r g9 Mei. (R.) Generaal- nieuwe markten te vinden zijn in Japan mis-
majoor Kastzow, commandant van eene di- hikt. Alle invoer van hixe-artikelen, waar
visie Siberische fuseliers, is in Riga gedood onder koffie is begrepen, is verboden,
op een wandeling bij het station. De moor
denaars maakten zich uit de voeten. De sol
daten, bij wie de vermoorde generaal zeer
populair was, komen op tegen de onderstel
ling dat de moordenaar een soldaat was.
De heer Duymaer vanTwist (a^r.)
is het eens met de motie.
De heer Nolens (r.-k.) wil weten wat de
beteekenis is van de motie voor den voor
steller en voor den minister.
De heer Schaper (s.-d.) dringt bij den
min. aan op toegeven. De S. D. A. P. wil
Pestsreïiillen op Java.
Regeeringstelegram betreffende pest-
gevallen op Java van 26 Maart—8 April j.l. ni®* mee doen aan een relletje om dezen
Residentie Soerabaja 5 en Soerakarta 4 nvinister te doen vallen, maar zal toch niet
doodelijke gevallen te zamen dus 9 doode-i te©en Be motie kunnen stemmen.
Berlijn, 10 Me i. (K. Het Rijks- lijke gevallen. De heer Eland (u.-l.) vraagt, of in Juni
suikerbureau heeft thans maatregelen ge- Over het nagenoe^ overeenkomstige 14- n,et bijna een derde der militielichting kan
troffen voor verdeeling van suiker voor den daogsche tijdvak van het vorige jaar (24 «orden opgeroepen,
inmaak Gelukkig kunnen dit jaar negen- Maart-6 April 1916) bedroegen de totaal-
honderdduizend centenaren, in plaats van de djrers: 35 gevai,en en 35 dooden.
oorspronkelijk daarvoor in uitzicht gestelde
1 zeshonderdduizend, voor huiselijk gebruik
en inmaak van vruchten gereserveerd wor-
den.
1 Berlijn,TOMei. (W.-B). Over den
najaarsgraanbouw in het bezette Rumenië
was men geritimen tijd in het onzekere. Eerst
I nadat de sneeuw gesmolten was, kon in April
Te 4.4Ó worden do beraadslagingen ver
daagd tot 's avonds 8 uur.
In de avondvergadering verklaart Minis
ter Bosboom niet van plan te zijn, zijn
post moedwillig te verlaten zoolang hem niet
blijkt dat de Kamer samenwerking mef hem
niet verlangt. De minister zet daarop uiteen,
dat nog meer vervroegde oproeping van de
militielichting 1918 onmogelijk is, evenals
de indeeling dier lichting in groepen vol
gens het'denkbeeld Eland.
Door de landstorm-jaarklasse 1908 niet
vóór de militieHchting 1918 op te roepen,
zou een gaping in de oefening ontstaan van
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
Donderdag werd het debat over de motie
nauwkeuriger vastgesteld worden, hoe het Van Leeuwen voortgezet.
met een groot deel van het verleden najaar i De heer VanLeeuwen licht nader zijn
bewerkte akkerland was gesteld. De uitkomst motie toe in zake de wijziging van het Regie-
was boven verwachting gunstig. Ondanks de ment van Orde, ten einde door instelling van
verwarring van de eerste oorlogsweken, een vaste commissie voor buitenlandsche j
schijnt de Rumeensch^ regeering er werk aangelegenheden te geraken tot regelmatig maanden. Daarop volgde de verklaring
van gemaakt te hebben, dat met de bebou- overleg tusschen regeering en Staten-Gene- Bat Be minister aanneming van de motie
wing van het akkerland de grootst mogelijke raai over zaken van buitenlandsch beleid,
spoed werd gemaakt. Meer dan een derde De heer Be urn er (a.-r.) zal tegenstem
van het geheele akkerland is in het najaar in men, omdat niet vaststaat wat bedoeld wordt
gereedheid gebracht. Ondanks den laten met regelmatig overleg, tenzij een bevredi-
I winter, heeft het gewas geen noemenswaar-gende verklaring dienaangaande wordt ge-
I dige schade geleden. Het wintergraan staat j daan. Hij raadt den heer Kooien aan met een
thans minstgenomen normaal. De veldarbeid motie te komen, uitsprekende de wensche-
van het voorjaar, die door het militaire be- j h'jkheid der instelling eener vaste commissie,
stuur onder medewerking van de f^umeen- j overeenkomstig art. 45 van het Regl. van
sche landbouwers zeer in de hand gewerkt Orde, en beshritende een commissie te be
is, zal op zijn laatst omstreeks half Mei ge- j noemen, weHce de_Kamer dienaangaande zal
heel ten einde gébracht zijn. De Rumeensche I voorlichten.
landbouwers en uit de landen der centrale De heer Van Hamel (u.-L) komt op
mogendheden ontboden deskundigen zorg- j tegen de afwijzende houding der regeering
l den er voor, dat de leemten en bezwaren, die j en wil trachten alsnog sympathie te wekken
zich natuurlijk in den oorlogstijd doen voe- j voor een poging, het aanzien van het parle-
len, uit den weg geruimd werden. De Ru- ment, dat tijdens de crisis is gedaald, weer
meensche boeren hebben, in vereeniging omhoog te brengen. (Protesten). Hij betoogt,
met voor dit werk gecommandeerde militaire dat wat men wil niet strijdig is met de Grond-
gevangenen, vlijtig gewerkt. j wet, die moet worden uitgelegd in het alge-
De totale uitkomst van de bebouwing in meen belang. Hij acht de motie-Van Leeu-
het bezette gebied, die uit nauwkeurig ge-wen zeer verwaterd, en voelt meer voor het
controleerde berichten is opgemaakt, over-denkbeeld, een commissie te benoemen, die
treft de verwachtingen. Het weder was sedert een vast omlijnd plan voor samenwerking
het begin van April voor den groei van het zal ontwerpen.
graan' bijzonder gunstig, zoodat bij een ver-De heer Lobman (c.-h.) acht de motie
der normaal verloop in het bezette Rumenië overbodig.
een graanoogst is te verwachten, die min-! De heer Visser van Uzendoorn
stens beantwoordt aan een gemiddelden (u.-l.) meent, dat met geen enkele commissie
oogst. iets is te bereiken, en dat de Kamer daar- j van B® °P de agenda voorkomende militaire
P a r ij s, 9 M e 1. (R.) De minister van fi-om verstandig zou handelen met aanneming ontwapen, ^dienst ^u-
nanciën heeft besloten den uitvoer van dia-j vaJ} eeni»e m®^e"
manten van elke soort door middel van dei De heer Limburg (v.-d.) repliceert. Hij
post toe te staan met bestemming naar neu- za^ v<^r B® ^otie stemmen, die wel de rvieu-
trale of geallieerde landen behalve Zwitser- !we ^am®r n*®l bindt, maar toch een uit-
zou beschouwen als het bewijs, dat de Ka
mer geen prijs meer stelt op verdere samen
werking met hem.
De heer De Geer (c.-h.) acht de motie
onnoodag en leidende tot onzuivere stem
ming.
De heer Ter Laan (Den Haag) acht
's min. betoog onvoldoende.
De heer Lobman sluit zich aan bij den
heer De Geer.
De heer Marchant handhaaft zijn
motie.
De heer V a n R a a 11 e (u.-l.) vraagt, wel
ke waarborgen er zijn, dat de nieuwe minis
ter anders zal handelen.
De heer De Monté Verloren (a-r.)
zal voorstemmen, daar hij tegen het voort
gaan der toevoeging van manschappen aan
het leger is.
De motie werd daarop aangenomen met
44 tegen 26 stemmen.
Tegen stemden de vrij-liberalen, de Unie-
liberalen (behalve de heer Patijn)en van
rechts de he eren Lobman, De Geer, Van
Vuuren en Van Best.
De Minister verzocht daarop het af
voeren van de agenda van de motie-Duys
betreffende den militairen groet. Hij ver
klaarde zich echter bereid tot verdediging
land.
OosMndifi
De onlusten in Djambi en
Palemliang;.
De minister van Koloniën heeft bij de
Tweede Kamer een schriftelijk antwoord in
gezonden op de vragen van de heeren Hee-
den van de ingeKjfden bij militie en land
weer de verlenging van den duur van den
dienstplicht bij landstorm; en bestendiging
van den staat van beleg. Deze ontwerpen
worden zonder hoofdelijke stemming aange
nomen.
Mede werden aangenomen de wijziging
van de zegelwet en de suppletoire landbouw-
begrooting (crisis-uitgaven).
Ten slotte komt in behandeling het wets
ontwerp om te waarborgen dat buitenland
sche verzekeraars hun bij de Successiewet
spraak bevat, dat deze Kamer meer mede
zeggenschap in buitenlandsche aangelegen
heden wenschelijk acht.
De heer Schaper (s.-d.) is 't omtrent
de motie met den heer Limburg eens.
De heer Kooien (r.-k.) raadt den heer
v. Leeuwen aan, in den considerans niet te
spreken van„regelmatig overleg", doch
van„meer gestadige controle door de Sta- opgelegde verplichtingen zullen nakomen.
ten-Generaal". I De heeren De Kanter, Lom an.
De heer Nolens (r.-k.) ondersteunt dien jDrion en Visser van IJzendoorn
res en Mendels betreffende de veroordee- I raaB- i hest.^ fen ^et ontwerP' MinisterTreub
ling van deelnemers aan het verzet in I D® heer Van Leeuwen handhaaft verdedigt het.
Djambi en Palembang. evenwel zijn motie, welke wordt aangenomen Daarna is de vergadering ver aag
Tengevolge van hetgeen de minister met 38 tegen 31 stemmen. Voor de sociaal-
reeds den 27en April had geantwoord aan democraten, de vrijzinnig-democraten en de
den heer Heeres, deelt hij thans nog mede, Unie-liberalan, en de katholieken de heeren
dat blijkens van den gouverneur-generaal Bogeerdt, Engels en Bomans en 1 vrijzinnig
ontvangen bericht, naar aanleiding van de liberaal de heer Knobel,
te vorigen jare in Djambi plaats gehad heb- j Het Buitengew. Marinekrediet wordt aan
rende onlusten, 1738 personen zijn veroor- genomen, nadat Min. Ramhoiinet heeft* me-
deeld, waarvan 76 tot de straf des doods, degedeeld, dat de kustwacht 1911 op enkele
384 tot 20, 264'tot 15 en 345 tot 10 jaar mannen na reeds met verlof is gegaan; dat
dwangarbeid in den ketting. de lichting 1912 morgen gaat; het laatste
IntusSchen wijst de minister er op, dat de deel der kustwacht 1912 half Augustus met
gouverneur-generaal gratie kan verleenen d® lichting 19T3 en het eerste deel der kust-
ook van straffen, opgelegd bij vonnissen van wacht 1913 met de lichting 1914. De rest der
inheemsche rechters en dat doodvonnissen, kustwacht 1913 en de eerste helft der kust-
door die rechters uitgesproken, niet mogen wacht 1914 gaan met November,
worden ten uitvoer gelegd alvorens de land-' Na aanneming zonder stemming van het
Vrijdagochtend.
Schepenvorderlngswet.
Een wetsontwerp is ingediend tot wijziging
van de Schepenvorderingswet. De wijziging
beoogt deze wet ook te kunnen toepassen voor
den aanvoer van goederen met name grond
stoffen ne benoodigdheden voor de nijverheid
van allerlei aard, opdat althans tot zekere hoog
te tegen het 'meer en meer dreigend gevaar
van geheel of gedeeltelijk stopzetten van nij
verheidsondernemingen en voor toenemende
werkloosheid gewaakt kan worden.
Uit de Pers.
Crisis aan oorlog.
Een hoofdartikel der Nieuwe Cou-
voogd in de gelegenheid is gesteld om van ontwerp tot wijziging der wet betreffende bij- rant over de crisis aan oorlog zegt o.a.:
aantal) tn de heer Patijn. Behoudens dezen
schaarden zich de geheele Liberale Uni^
adv. Vrije liberalen en de vier genoemd»
heeren van rechts aan. 's Ministers zijde.
Alleen van de sociari-democroten moei
men aannemen dat zij het heengaan" van den
Minister, ofschoon geweten, niet hebben
gewenscht. De heer Schaper heeft nog op
goed gemeende wijze '«middags getracht
den heer Bosboom tot eenkarakter
loosheid te bewegen. De oogenblikkelijk»
belangen van eenige duizenden landstor-
mers hebben zij echter ten slotte zwaardei»
laten wegen dan het leven van den Minis
ter; waarschijnlijk heeft ook de „democra
tische" opvatting dot een Kamermecrde»-
heid, eenmaal zich uitgesproken hebbende,
haar besluit onder rile omstandigheden te
gen een minister moet doorzetten, tot haar
daad meegewerkt.
De rechterzijde was den minister van
Oorlog moe. Bij de ongelukkige motie-
Scheurer-Van der Voort van Zijp, die zich
na veel wringen ris een motie van wantrou
wen ontpopt had, durfde zij, verleden week,
de fatale beslissing nog niet aan. Thans
was de gelegenheid schoon het waren
de vrijzinnig-democraten die' er voor ge
zorgd hadden. Vooral in de roomsche per»
had zich de laatste dagen de behoefte ge
openbaard om, als het zonder al te veel
verantwoordelijkheid gebeuren kon, einde
lijk eens iets te vernielen.
Men ziet hoe het meerderheidsgezel
schap was samengesteld. Het ge'cft geen
aanwijzing hoegenaamd omtrent dc eischen
de defensie aangaande, waaraan dc opvol
ger van den heer Bosboom, naar de mea
ning van de meerderheid der Kamer, zal
hebben te beantwoorden. Alleen zal hij de
oproeping der landstormjaarklasse 1908 on
gedaan hebben te maken, in elk geval, ook
als daardoor een gaping zal ontstaan in
de Tegel matige aanvulling der geoef enden.
Wel was de vraag van den heer De Gee*
van pas, wat men in latere dagen denken
■zal van het opzettelijk verwekken van een
crisis, om zulk een reden, m dagen van oor
logsgevaar'
Voor den heer Marchant moet het een
achoone avond geweest zijn. Eindelijk ge
lukt Na eindeloos herhaald .„getreiter en
geplaag' (de woorden zijn van den heer
Schaper), na onophoudelijke jnar leling en"
(het woord is van den heer Nolens) einde
lijk den doodsteek toegebracht, in een saam-
geraapt en kring van omstanders die bloed
wenschten te zien. Een ware triomf der po
litieke rancune.
Met deze beslissing heeft een meerder
heid der Kamer gedaan, wat haar meer
derheid (en zeker die dier rechterzijde) af
keurt ingrijpen in de taak welke bij uit
stek die der regeering is, het beleid op een
bepaald punt ven technischen aard uit d#
handen ven den bewindsman in haar eigene
nemen. Een verkrachting van het constitu
tioneel beginsel, noemde het de heer Lob
man. Maar ook wie zoo ver in de veroor
deeling van deze wilde daad niet gaat, moet
uit 9 ministers uitvoerige uiteenzettingen
van dezen avond, waarom in de technisch®
organisatie van dc geregelde oefening der
manschoppen niet om der wille van <ie een
of andere, een half jaar tevoren venrrttig'
de, eensklaps boven alle andere interessant
geworden, jaar klasse geen plotselinge ver
andering kon en mocht worden gebracht,
toch wel begrepen hebben dat men hier niet
met een ongemotiveerde koppigheid oi
eigenzinnigheid van den bewindsman te
doen had, maar dat met <fit herhaalde uit
steken van de hand der tot controleeren ge
roepenen naar het bestuur, een beginsel
gemoeid was.
Reeds daarom verdient de beslissing der
Kamer onvoorwaardelijke afkeuring. Zij i»
een parlementaire uitspatting, zij dreigt een
verderfelijk antecedent te zijn.
Wot den gevallen minister betreft, hij is
dikwijls voor de Kamer teruggeweken, heeft
zich bij het taaie vasthouden aan zijn al
lerminst benijdenswaardige taak sedert dei
zomer ven 1913 bejegeningen laten welge
vallen die bij een ander de mate der lank»*
moedigheid alHchl reeds lang zouden hri>«
ben uitgeput maar dit einde is eervoL
Zoowel aan de lokstem der halve vrien
den heeft hij weerstand geboden, als do
kronkelingen der vijanden hooghartig ver*
smaad.
Voor de landsverdediging na een ge-
deeltelijke verwaorloozmg of liever een ge
heel onevenwichtige verzorging van jara*w
plotseling vlak voor de vervulling van haar
uiterste taak geroepen, heeft hij gedaan al
wat hij, jnet de medewerking waarop hij
kon rekenen en met de werkelijkheid waar
mee hij moest rekenen, vermocht. Droeve
tranen zullen, in of buiten het leger, o=p zim
ministerieel graf vermoedelijk niet ge
plengd worden. Maar... of zi:n opvolger
■wie het ook zijn moge, meer zal kunnen
doen om het bedreigde volksbestaan tegen
vreemd geweld te beveiligen, is minstge
nomen een vraag. In den dank dien de na
tie aan de regeernvg der oorlogsjaren ver
schuldigd is, heeft Bosboom ziin aandeel*
Het komt hem toe. ook nu een Kamer
meerderheid hem heeft beduid op samen
werking met hem zonder te weten mei
wien dan wël geen prijs meer te stelten."
zijn recht van gratie gebruik te maken. zondere maatregelen met betrekking tot de
Aan het antwoord, dat de minister heeft lichting 1918, is aan de orde de
gegeven op de vragen van den heer Men- Interpellatie Marchant.
dels, wordt nog ontleend, dat de minister over de oproeping der landstormklasse
niet bekend is met de aan.de veroordeelden 1908 vóór de militielichting 1918.
ten laste gelegde feiten, maar dat het vol- De heer Marchant (v.-d.) vraagt, of het
gens den minister voor de hand ligt, dat bericht juist is, voorkomende in de avond
deze hoofdzakelijk hun omschrijving zullen bladen van 5 Mei, waaruit zou volgen dat
vinden in een of meer van de artikelen 52 de Minister van Oorlog- gemeend heeft, ook
tot en met 69 van het Wetboek van Straf- na de discussie van den vorigen dag in de
recht voor Inlanders in Nederlandsch-Indië. Tweede Kamer bij zijn voornemen tot op-
Voor de wijze van berechting vestigt de mi- roeping der landstormklasse 1908 vóór de
nister er de aandacht op, dat ingevolge de mflitielichting 1918 te moeten volharden en
Indische Staatsbladen 1906, nrs. 320/321, zoo ja, of zich sinds de discussie nieuwe mo-
en 1914, nr. 694, de inheemsche bevolking tieven hebben doen gelden
buiten de hoofdplaats van de gewesten De Minister beantwoordt de eerste
Djambi en Palembang in het bezit van haar vraag 'bevestigend, de tweede ontkennend,
eigen rechtspleging is gelaten. Bij behandeling der motie-Marchant, de
„De stemming had plaats in volkomen
bewustheid van de politieke gevolgen. De
motie is mij geheel duidelijk, verklaarde de
heer Bosboom ten besluite van zijn avond
rede; ik zal haar niet misverstaan. Haar
aanneming zal voor mij het bewijs zijn dat
da Kamer geen prijs stelt op verdere sa-
menwerking met efezen minister van Oor-
l°g-
De geheele rechterzijde, met uitzonde-
ring van de heeren Lohman en De Geer en
van de katholieken Van Vuuren en Van
Best, heeft daarop voor de motie gestemd
(de heer Nolens, uit wiens 's middags ge
sproken woorden niet anders viel ai te lei-
den dan dat hij „duidelijkheid" wenschte,
was 's avonds afwezig). Verder de heer j
Marchant met zijn vrijzinnig-democratische
getrouwen, de sociaal-democraten (9 in
Berichten.
De Staatscourant van 10 Mei bevat o.a,
de volgende Kon. besluiten
Mr. dr. A. van Gijn, oud-minister van finan
ciën is benoemd tot lid en.voorzitter van den
burgerlijken pensioenraad en tot lid-voorzit
ter van den pensioenraad voor gemeente
ambtenaren:
benoemd" tot notaris te Rotterdam J. fi»
Meijer, candidaat-notaris te Haarlem;
op verzoek eervol ontslagen jhr. S. W. K.
A. van Beijma thoe Kingma, notaris te Hee-
renveen;
op verzoek eervol ontslagen mr. H. vai4
Goudoever, rechter in de rechtbank te Rot
terdam met ingang van de aanvaarding vort
zijn ambt als hoogleeraar te Groningen;
benoemd aan het departement van justitie
tot referendaris mr. C. Scheltus, thans hoofd
commies; tot inspecteur van het rijks-lucht e*
opvoedingswezen mr. Th. M. G. Treussart
ridder van Rappard thans adjonct-inspectetu
met den persoonlijken titel van inspecteur ea
