^wStaSvj jjeNieuwe Courant", Wüoiiaiide! I. A. Scboternian AZoon - lltrficlitscliestraat 34, Telefoon 145
f 36.00
PERFLESCH. f 0.90
fingen ten behoeve van de Indische tegee-
1 finr heeft de minister van Koloniën den di
recteur van het Technisch Bureau van zijn
'departement, den heer J. E. Inckel, opgedra
gen rich andermaal naar de Vereenigde Sta
ten van Amerika te begeven.
deserteur en twee Engelschc krijgsgevange- [l-r daad een nieuwe koehandel zal worden ge-
ffocrd, en het algemeen belang op den achter-
grond zal geraken en dc volkswil nimmer tot
2ijn recht zal kunnen komen. De heilzame wis
seling van meerderheden zal veel minder voor-
komen. De invloed van dc kleurleoze midden
stof, welke zorgde voor een vreedzamen voor-
Do liberale pat iy.
De afdeeling Oost- en West-Knollen-
dom dei Liberale Unie cn de afdeeling Mid-
De heer Inckel is met het w. Rijndam j^elsnim van den Bond van Vrije Liberalen ^7.0^0.*^
van de Holland-Amerikalijn den 6en Juni j!. 1 ebben aohaesie betuigd aan dc bekende dat ons volk cen v0\k is £>e kerko-
motie der Utrechtsche Kiezersvereeniging, üjke partijen zijn verccnigd door het geloof,
strekkende tot eene fusie tusschen beide po- niet door economische cn andere belangen. De
litieke bonden. j sociaal-democratie stelt zich op het standpunt
'van den klassenstrijd. Het evenredig kiesrecht
uister ran waicnu^i aau UC «ccnipn^ tot bestrijding der aanban- ;s de doodsprong van de vrijheid van den in-
TiQ Gcd Staten verzocht, hun gevoelen te P&: Grondwetsherziening hield oensdag tc dividueelen kiezer; de bond tusschen kiezer en
doen kennen omtrent evenlueele invoering °P°Ï ,er gekozene zat worden doorgesneden, .erwijl de
van benden; dat rijwielen eerst één uur m'rod'£?. de baar ,n meest trouwe band zal worden geknoopt tus-
xan ut |).iuiipt- j sche districten gestelde Kamer-candidafen. mr. <jA crpt ot An a An de nnrdilpidinrr
„a zonsondergang tot écn unr vóór zonsop- R L p H„hrecht en jhr. J. O. de - d' d" Par,i"<"d"^
- 1 -1I A.-.l.n T.-- V, hnlrlnnn lit 11 ft
vertrokken.
Lichtbesparing.
In verband met dc lichtbesparing heelt
'de minister van waterstaat aan dc colleges
van
gang licht moeten voeren en bij heldere maan Jon? ïon B„k en
geen licht behoeven' te voeren, en tevens
De grondwets-herziening, concludeert spre
ker, is gekomen op een allerongelukkigst tijd-
Rautsocnccriag van koffie'?
In verband mei het bericht, dat vermoc-
De bezochte bijeenkomst werd geop-nd stip Zi; |os( Ij^^ht-quaestir cn het on-
omtrenl toepassing van denzelfde maalt c„i door mr. S. van Houten, door de conroeatiebil- derwits-vningsiok niet op en kluistert de ver
voor melk-, hand-, hondeknrren en dergelijke. je„en inleider aangekondigd. teger.woordigende lichamen op een alleronge-
Spr. vestigde vooreerst de aandacht op de hikkigste wijze aon de partijleiding, waardoor
zaak zelf. op de aanhangige voorstellen tot dl, wil van dc0 wel tot uiting kan komen.
'r-a werkfadal "j - de candidaat.^fdln-hriSom^n^
l l/t ül med da, L rik «n ïormen h zin' Jct z"" denkingen tegen het voorgestelde stelsel van
voe„de zijde aan dc ilsh mede, dat m grondwetsherziening willen. Hun actie is afleen evenredige vertegenwoordiging op humofisti-
gcval „een disliibutic van Rijksweg is te ?ericht tegen hetgeen thans can de kiezers wordt sche wijZ(, tc demonstreeren.
verwnemen. voorgelegd, is dus niet negatief. Men wvnscht Qe district 3 gestelde candidaat jhr. de
Nader verneemt het blad uitu_schen. om op j,, rustiger tijden een herziening van ondecwet- jong- Tan Beek en Donk, betoogde,
een vergadering van koffiebranders namens pc[b weike thans niet worden aangeraakt of ver- dat de aanhangige grondwetsherzienings-voor-
de O. T. medegedeeld, dat iedere ter regeling worden voorgedragen. stellen geen bevrediging kunnen brengen. De
brander zijn clientele tot de helft zal moeten j punt bij een grondwetsherziening, regeering heeft de voorstellen doen voorberei-
ranlsoertceren, en zulks onder aanzegging, dat wanneer weer vrede zal hcerschon, moet zijn de den door politieke personen, heeft gebruik ge-
dc N. O. 1anders haar medewerking voor dringend noodige regeling der Troonsopvolging. maakt van de samenkoppeling van kiesrecht cn
andere artikelen niet zou kunnen verkenen. J Voorts zou niet alleen het slot van dc dp.ur, onderwijs* heeft den Kamerleden voorgespie-
Ter vergadering werd tegen «lezen maat- welke het rroowenkw
regel heftig geprotesteerd, vooral ook omdat
men de groole moeilijkheden voorzag, welke
er voor den winkelier uit zullen geboren wor
den; deze komen ten slotte hierop neer, dat
hij zijn klanten niet naar genoegen zal kunnen
bedienen, omdat de een alles, de ander niets
ontvangt.
Intusschen werd mede ter vergadering op
gemerkt. dat in ons land nog 160.000 balen
Java-robusta-koffie voorhanden zijn, die
N. O. T.-vrij zijn en eigendom van enkele
groole importeurs. Deze koffie brengt, naar
Duitschiand uitgevoerd, 1 per Vz K.G. op,
terwijl'hier tc lande slechts 50 ets. kan bedon
gen worden.
vrouwenkiesrecht buitensluit, moeten rreld ecu pensioen, meer invloed als parójle-
worden gedaan, maar zou dat kiesrecht moeten den en het verdwijnen der bepaling, dat Kamer-
worden binnengehaald. Echter zou dat kiesrecht leden moeten aftreden bij het aanvaarden van
niet algemeen mogen zijn. een bezoldigd staatsambtalle zaken, welke gc~
Reeds in 1884 wenschte Spr. in zijn grond- vaarlijk zijn voor de onafhankelijkheid van den
wetsherzieningsvoorstellen zien bepaald, dat de afevaardigde.
vrouw, om het kiesrecht te kunnen bekomen, Van de aangeboden gelegenheid tot debat
pcrsoneele belasting zou moeten betalen. werd geen gebruik gemaakt. Door mevrouw
Als Spr. zijn ouden Groningschen zetel zou Therese Hoven werd dank gebracht voor dc
terugkrijgen, dan zou hij er niet aan wanhopen sympathieke woorden in zake het vrotrwen-
Troelstrn, die eerst de leuze lanceerde „Eerst kiesrecht gesproken.
de baliekluivers en dan de vrouwen", daarna
Een communistische tuin
vrouwen
verklaarde, dat de zijnen het algemeen kiesrecht
zonder dat voor de vrouwen niet zouden aan- stad. ,J)e Vrije Mensen maakt melding
vaarden; doch nu er in toestemt, dat de balie- van de coöperatieve produktie-, handels- en
kluivers weer voorgaan aan de vrouw, die ach- distributie-vereeniging, die onder den anam
De KofBe-eommissïe heefi als haar oordeel de dc" gekouden, waarraa d* Vrot „Evolutie" dezer dagen Ie 's-Crovenhage is
in veilige handen is, tot betere gedachten te opgericht. De idee van een communistische
bren^n- tuinstad is het einddoeldoch om niet in-
gegeveu, dat het nationaal belang medebrengt,
dat deze partij naar DnilschJand wordt uitge
voerd; men is echter geneigd de koffiebran
ders in het gelijk te stellen, die meenen, dal
het nationaal belang beter zou gediend wor
den. wanneer deze koffie binnen onze gren
zen bleef, le meer daar deze voorraad toerei
kend is om 2 a 3 maanden in de.behoeiten te
voorzien en derhalve met het oog op den
eerlang te vervrachten nieuwen aanvoer de
gewraakte pscudo-rantsoeneering achterwege
kan blijven.
Iriri ch t i n g e n. voor het verduur
zamen van groenten en
f r u iL
De toeneming van het aantal inrichtin
gen voor het verduurzamen van groenten en
fruit begint in den iaatsten tijd zulke afme
tingen aan te nemen, dat de voorziening in
de binnenlandsche behoefte van versche
pfoducten er door wordt bemoeilijkt.
Met name het aantal inzouterijen en in-
makerijen van kool en boonen neemt meer
toe dan wenschelijk is. In verband hiermee
wordt ter algemeene kennis gebracht dat de
Rijkscommissie van Toezicht op de Vereeni-
ging Groenten Centrale van den minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel een
opdracht heeft ontvangen in het vervolg in
richtingen voor het verduurzamen niet meer
dan bij hooge uitzondering als zoodanig in
te schrijven.
Hun, die voornemens mochten zijn inrich
tingen voor het verduurzamen van groenten
eiv fruit te stichten, wordt in overweging
gegeven hiermede emstig rekening te hou
den, terwijl zij die in het afgeloopen seizoen
Mijnwerkersbond heeft op de besturencon-
ferentic besloten deze eischen te hondhaven
en het hoofdbestuur opdracht te geven met
alle ten dienste staande middelen de inwil
liging van deze eischen te bevorderen.
Aan den Christ. Mijnwrekersbond is ver
zocht zich onomwonden uit te spreken, wel
ke houding hij ingeval van staking zal aan
nemen.
Het ongeluk aan den Wester-
voortschen dijk te Arnhem. Het
gerechtshof te Arnhem heeft gisteren uit-
s; »ek gedaan in de zaak tegen de heeren
G. Versteeg en J. J. L. Bourdrez, resp. archi
tect te Amsterdam en ingenieur te Den
Haa^, die door de Amhemsche rechtbank
wvren vrijgesproken van het veroorzaken
van dood door schuld in verband met de in
storting van de in aanbouw zijnde melkin
richting van de vereeniging „Vooruitgang"
t n den Westervoortschen Dijk te Arnhem.
Het Hof overwoog dat beklaagde Bourdiez
in ieder geval terecht is-vrijgesproken en dot
beklaagde Versteeg wel ernstig in zijn plicht
bij d leiding is te kort geschoten, doch dac,
met hei oog op de inrichting der dagvaar
ding, ook deze beklaagde niet kan worden
veroordeeld, zoodat et vrijsprekend vonnis
der rechtbank in zijn geheel werd bevestigd.
Verduistering van telegram-
m c n. De rechtbank te 's Gravonhage veroor
deelde heden F. J. A. B., ambtenaar bij de
telegrafie, 19 jaar, tc 's Gravenhagc, wegens
het als ambtenaar aannemen ecner belofte,
wetende dat deze gedaan wordt om hem tc
bewegen in strijd met zijn plicht iets te doen
(het wegnemen van telegrammen, bestemd
voor dc Centrale Mogendheden, de Algimex
en Pelrograd) tol 1 jaar voorwaardelijke ge
vangenisstraf met een proeftijd van 3 jaar.
Onweder. Gistermiddag omstreeks
half acht ontlastte zich een kort, doch zwaar
onweer boven Amsterdam, gepaard gaande
met hevigen hagelslag. T)c bliksem sloeg den
schoorsteen van perceel Marnixstraat 126 af.
Tevens sloeg de bliksem in perceel Utrecht-
scheslraat 27 bij de Ileerengracht in, waar
door een ernstige brand ontstond.
Twee kinderen verbrand.
Woensdagavond is er te Lekkerkerk door
onbekende oorzaak een hevige brand uitge
broken op de bovenverdieping van het huis,
bewoond door den heer Bruins. De brand
bleef door het krachtdadige optreden der
brandweer tot dit perceel beperkt, doch twee
zoontjes van den heer B., 4 en 3 jaar oud,
kwamen in de vlammen om.
De buren hadden veel waterschade.
niet verduurzaamden, worden gewaarschuwd,dat van de Tweede Kamer-leden bij de stem-
dat het wellicht noodig zal zijn den inmaak "dng 18^ afwezig waren, waaronder de heer
te 'beperken tot het gemiddelde van ieders 6611 eJ^nredf£T_jc^rec^\
Spreker ziet niet voortij dat men jeen be- h z®ï men beginnen
lasting kan betalen en toch belang kan hebben. - e vu.
Bij de wetgeving zou er een scheidir* kunnen met cooperahef wonen, en zoo mogel.jk
worden gemaakt tusschen het kiesrecht inzake coöperatief werken. Verschillende com-
wetgeving, waarbij allen belang hebben, en die, plexen- woningen in verschillende huurpnj-
\vaarbij meer bijzondere belangen zijn betrok- zen zuïïen worden gebouwd.
ken. Zoo hoopt men. tegen te gaan de specu-
Dan zou Spr. ook tegen zoodanige regeling Iatiezucht die te dezen opzichte bestaat.
geen bezwaar hebben, maar er mag geen toe- Ree<is een twintigtal mannen heeft zich aan-
stond worden gcschopen. waarbij het zwaarte- eenReslot(;n De vereeniging als geheel sluit
punt der beschikking over de staatskas wordt rAlAancrKan
i j j VT zich aan bij de vereeniging Uemeenscnap-
gelegd in handen van hen, die alleen belang ,-r- j.
hebben bij het ledigen van de staatskas. pelijk Grond ezit
In het tweede deel zijner inleiding stelde Spr.
met een enkel woord de drie randidaten aan de
vergadering voor, daarbij verklarende, dat bij
eventueele verkiezing de benoemden na de be- s»se e?MII PER ANKER
slissing over de grondwetsvoorstellen hun man- gj [p® KwffH IB B |T j| nwB
daat weder ter beschikking van de kiezers zullen E? B ua B wl I lm 8 B xi
stellen.
Op de. derde plaats richt Spr. zich tot enkele
dat de strijd reeds zou zijn beslist en verloren, j 1
De eindbeslissing moet nog vallen en tijd en I
moeite, daaran besteed, zijn besteed aan de I
hoogste belangen van het vaderland. Alles
komt hier op neer, dat men de zaak wil winnen,
zonder haar te verdedigen cn hier ontmoet in
leider het zittende Tweede Kamerlid voor Gro
ningen, mr. J. Limburg, die, waar een tegenstan
der tegen hem optreedt, zijn standpunt tegen
over dien tegenstander had moeten verdedigen.
Een rechtvaardige zaak blijft een rechtvaardige
zaak, ook al is zij verloren en voor zulk een
rechtvaardige zaak moet men steeds blijven
strijden.
Spreker wijst er op, dat de heer Van Idsinga
tegenstander is van de hervic-nings-voorstellen.
Reclame.
pins I I.SO per anker aceijns
hoeveelheid in voorgaande jaren, hetgeen
ten gevolge zou hebben, dat zij hun bedrijf
zouden moeten stopzetten.
Een onderscheiding.
In het interneeringskamp te Harderwijk
vond een eigenaardige plechtigheid plaats,
de eerste van dien aard gedurende den ge-
heelen loop der interneering.
Aan den geïnterneerden soldaat-milicien
klasse 1912 R. L. J. Celseule, chasseur- a pied,
werd voor zijn dapper gedrag tegenover den
vijand de ridderorde van Leopold 2e kl. en
het oorlogskruis uitgereikt, hem door Z. M.
'Albert, Koning der Belgen, geschonken.
Alle in het kamp aanwezige divisiën ston
den voor de uitreiking op het mime sportter
rein opgesteld in orde van parade, onder de
bevelen, van den Belgischen kapitein-comman
dant Finet, terwijl alle niet ingedeelde officie
ren van het Belgische leger en die van den
interneeringsdienst de plechtigheid bijwoon
den. Onmiddellijk na aankomst van den gene-
raal-majoor, commandant.van het ïnternee-
rïngsdepót, werdenna het openen der ban
aan den dapperen strijde kruisen op de borst
gehecht door den kolonel Coppens van het
Belgische leger. Deze voerde daarop tot den
troep het woord; bracht de zware dagen van
strijd in België bij Luik, Namen, Leuven, Ant
werpen en aan den Yser gestreden in herin
nering en Jiet vooral uitkomen, dat dit Konink
lijk blijk van waardeering ëcn bewijs was dat
'de geïnterneerden door dc Belgische regee
ring niet werden vergeten.
Onder de toonen van een opgewekten
marsch defileerde de troep voor den gedéco-
onuïtvoerbaar achtte en niettegenstaande dat
laat men zitten wat zit, op grond eener be
wering, dat mer. algemeen voor de voorstellen
zou zijn. Over terugwerkende kracht van het
De badplaats Schevenin-
g e n. Door het gemeenteraadslid den heer
L. Hoejenbos is bij den Raad van 's Graven-
hage een motie ingediend waarbij hij B. en
W. uitnoodigt met de bij de exploitatie der
badplaats betrokken maatschappijen in over
leg te treden en te onderzoeken op welke
wijze en onder welke omstandigheden de
betrokken maatschappijen bereid zullen
worden gevonden om de gemeente mede
zeggenschap in haar beheer te geven, ten
einde, indien noodig, de financieele verhou
ding dier maatschappijen tot de gemeente
nader te kunnen regelen.
Oude munten enz. De landbou
wer J. Geersing te Roden heeft in het veen
een aantal koperen munten gevonden, da-
teerende wit de eerste helft der 18e eeuw
pensioen voor de Kamerleden b. v. bleek niets en tot opschrift dragende estfrisia, Over-
van een vaststaande meening. Over artikel ijsel, Hoüandia. Ook werd gevonden een
T92 spreekt inleider niet, daarover is hoofde- steenen kannetje, waarop verschillende figu-
trjk gestemd. Over de Kiesrechtvoorstellen ech- ren
ter is men zeer luchtig heengegleden. Cort van
der Linden verrichte een sluwe streek toen hij 3 75J)00 kilo vet. Aan dc Parkkade tc
het kiesrecht koppelde aan het onderwijs-arti- Rotterdam lageu, naar de Msb. verhaalt, een
kei, dat spreker strikt rechtvaardig tegenover groot aantal vaten vel, van dc firma Ant Jur-
ieder, doch buitengewoon duur noemt. De eeni- gens' Margarine-fabrieken, die per boot
ge vraag voor hem in dit opzicht is dan ook al- mo€Sicri verzonden worden. Door dc hitte
leen, of het na den oorlog zal kunnen worden dc ZQQf liel yet nan hel smcucn gegaan,
betaald. en j;Cp de v3ten over de straat in de riolen
Spreker is er van overtuigd, dat bij de cle- eQ zQO de rivier In ecn ommezientje tijd
ncaïen de Hefde voor het gewijzigde artikel cCn l lfe zogenaamde vctvisschers
192, dat vrijheid geeft aan alle, ook de meest m,( 5„or, visohU]i„ opda„cn cn ver-
mterste, r.chüagen langzamerhand we! zo Jn bu„cn en
tanen en dat zij zullen inzien ,dat zij daar voor
niet op ander gebied hadden behoeven toe te J)e poKl.e verjoeg ze doch nis mus-
o-even - j kietcn kwamen ze terug en trokken van de
Het' maar steeds doodzwijgen van de oppo- eene plaats naar de andere. Des avonds, toen
sitie tegen de henieningsvoorsteflen, keort hot zonnetje was ondergegaan, en het avond-
e 1 t toleri. knl wal elrtllfln HpóH I'tftmpn fll»
spreker ernstig af, waarom hij nogmaals op
komt tegen de weigering van mr. Limburg,
om voor de kiezers zijn houding toe te lichten.
briesje bet vel stollen deed, kwamen de vet-
schrappers, en de rug van iederen kei werd
geschrapt en bewerkt, dat het een lieve lust
vo of welke weigering hij als grond vermoedt, was, cn een lange, zwiepende Engclschman,
dat den heer Limburg 't optreden door diens die er voorbij kwam, en er niets van snapte,
committente is verboden. Inleider sluit met de hield het volgens hel oude verhaal voor
opmerking, dat hoe meer men doordringt in de Hollandsche zindelijkheid, die hier tot waan-
heteekenis der herzieningsvoorstellen, destemeer z[n jn toepassing werd gebracht,
men tot de overtuiging komt, dat het knoeiwerk I j3i ze]js hebben de vetvisschers en vet-
is. (Applaus).
Na mr. Van Houten voerde vooreerst m r.
I s r a 1 s het woord, die o. m. verklaarde,
vertrouwen te stellen in de zuivere democratie,
pa„,,A n j - welke iets anders verlangt dan wat .men thans
J a T da?,nan TVenSChlC" d,e.wl. Niet de beslissing leggen in handen van
generaalenide verdere officieren, zoowel Bel- |het yoB[ doch handen van een klein groepje fnaakt"
Bis ene als Nederlandsche, hem geluk mei de beroepspolitici. Deze grondwetsherziening Is er H'1"
schrappers hief en daar de straat openge
broken, het met vet doorweekte, zand verza
meld om hel thuis te distilleeren. Met wagens
trokken ze af met den buit. Menigeen heeft
zoodoende een meer dan flink daggeldje ge-
Bijzondere onderscheiding. (ïïbld.)
Over de grens gekomen
Te Maastricht kwamen weder vier ont
vluchte Russen aan.
Te Emmer Compascuum arriveerden drie
Russische krijgsgevangenen.
Te Denekamp zijn twee Engelscbe kriigs-
jevangenen en een Duitsch deserteur aan
gekomen.
l 'Te ÖÉdenzaal kwamen aan een -Duitsch
een van politieke partijen en niet een nationale.
Ten gevolge van den gevoerden koehandel zal
do liberale partij aon het korste eind trekken.
Zij heeft voor het toegeven op het stuk van
stemplicht de jammerlijkste concessie gedaan,
welke te doen viel. Bovendien heeft spr. vele
grieven tegen de evenredige vertegenwoordi
ging, zooals zij wordt voorgesteld. Een princi
pieel bezwaar is, dat zij vijf eeuwen te laat komt,
daar zij berust op de vertegenwoordiging vtrn
politieke partijen, waardoor bij iedere gewicht
Hoe groot (le schade is, valt voorloopig niet
tc benaderen, maar zij loopt in de duizenden.
De m ij n w erk er sb e w e gi i\_g.
Omtrent de mijnwerkersbeweging meldt men
uit Heerlen, dat als gevolg van een nieuw
conferentie de directies enkele concessies
hebben gedaan ten opzichte van het
scheidsgerecht, boeten en duurtetoeslagen
De belangrijkste eischen der arbeiders ten
opzichte van den 8-uren-dag en het mini
mumloon, werden niet ingewilligd. De Nedt
Marktberichten.
Eiermarkt te Amsterdam
7 .Juni 1917.
Kipeieren V. P. N. f 8.35 —f 10.25
Kipeieren Regeering f 8.00—8.75
Eendeieren Y. P. N. f 9.00—9.05.
Aanvoer 236701 stuks.
Middenprijs V. P. N. f 8.75
Regeering f 8.34.
Oude Kippen f l.GQ—f 2.50
Oude Hanon f 1 62—f 3.25.
Aanvoer 230 stuks
School en Kerknieuws.
Hel wetsvoorstel-Limburg.
Door rector en leeraren aan het gemeentelijk
gymnasium le Arnhem, is een adres verzon
den aan de leden van de Eerste Kamer der
Slatcn-Generaal, waarin zij verzoeken aan
het wetsontwerp-Limburg hun goedkeuring
niet te onthouden, omdat zij het beginsel
rechtvaardig achten voor de aanstaande stu
denten in de geneeskunde en de wis- en
natuurkunde naast de klassieke een niet-klas-
sieke opleiding tot de Universiteit mogelijk
te maken.
Zij* spreken daarbij evenwel de verwachting
uit, dal gelijktijdig met het verleenen van het
jus promovendi aan dc oud-leerlingen der
IL B. S. of onmiddellijk daarna door een wij
ziging van het leerplan en het eindexamen
programma der gymnasia voldaan zal worden
aan de sinds bijna een kwart eeuw geuite
wenschen van hen, die bij het gymnasiaal
onderwijs betrokken zijn. Zij meenen dat door
het handhaven van de verouderde koninklijke
besluiten de gymnasiale opleiding niet be-
moeielijkt mag worden, doch dat voor de aan
staande studenten in alle faculteiten rekening
moet worden gehouden met de veranderde
tijdsomstandigheden.
Zij spreken daarom de verwachting uit, dat
door de Eerste Kamer bevorderd zal worden
een zoo spoedig tot stand komen van een
grondig herziene regeling van het gymnasiale
onderwijs, dat het gymnasium zijn taak als
voorbereider voor hel Universitaire onderwijs
op waardige wijze zal kunnen blijven vervul
len.
Aangezien voor de verlangde wijzigingen
er wordt daarvoor verwezen naar het rec
torenadres van 1895 en de verschillende adres
sen van het Genootschap van Leeraren aan
Nederlandsche gymnasia en de conclusiên op
verschillende vergaderingen van dit genoot
schap gemeenlijk met groole meerderheid
van stemmen aangenomen geen wetswijzi
ging noodig is, vertrouwen zij dat voor 1918
nieuwe Koninklijke besluiten zullen worden
uitgevaardigd ter regeling van leerplan zoo
wel jfls van eindexamen-programma der gym
nasia.
Een eigenaardig examen. Maan
dag heeft de Londensche Universiteit na oen
examen, dot op verzoek van deze Universiteit
nan <ie Amsterdamsche is afgenomen, aan den
heer C. vun Heerikhuisen le Baarn uitgereikt
het diploma voor letterkunde. Tevens zijn daar^
bij toegekend de Churton Collins Memorial
Prize, bestaande in boekwerken, on de Gilchrist
Medaille voor Literatuur.
De hoer an Heerikhuisen moest dit studio*
joar te Londen zijn examen afleggen, ondera
kon hij niet voor het diploma in aanmerking ko
men, meldt het Hbld. Aangezien het hem "door
do tijdsomstandigheden onmogelijk was naar Ex*
geland over te steken, zijn de examenopgaven
hierheen gezonden, cn hoeft hij die, onder toe
zicht van de gemeentelijke universiteit te Am»
sterdam, uitgewerkt. Het examenwerk is daar
na naai Londen opgezonden cn op grond doarf
van verkreeg de examinandus het diploma met
den prijs en de medaille.
Prijsvragen Univers-iteit van
Amsterd a'm.
Op voorstel der wis- en natuurkundige facul
teit heeft de senaat besloten aan het antwoord
onder het motto„Die wenschc na de hoog<i
doer 't soo gostadight waeytc" (Conslantijp
Huygens) den tpouden eerepenning toe tc ken
nen
Bij <3e opening van het naombrefje bleek
schrijver te zijn dc heer J. P. de Goay Fort*
man, biol. student aan de Universiteit van Aio-
sterdam.
Het antwoord ingezonden op de door d<« theo
logische faculteit" uitgeschreven Prijsvraag,
kwam niet voor oen bekroning ol eervolle ver
melding in aanmerking.
VaJkenheide. Hot opvoedingsge
sticht Valken he ide te Maarsbergen heeft van
A. Z. een gift, groot 5000 ontvnngeji
Remonstrantsche Broeder
schap. Dinsdag is tc Amsterdam de alge
meene vergadering aangevangen van do Re
monstrantsche Broederschap in het kerkgebouw
van de Remonstrantsche Gemeente, onder pre
sidium van dr. J. Beijermnn Jr., Remonstrantsch
predikant te Meppcl.
De voorzitter riep in zijn openingswoord
ollen het welkom toe op deze jaarvergadering;
hij voelde de blijde vreugde van het samenzijn,
meor aan den anderen kant toch ook het
klemmende van de vraagHebben wij, als
Christenen, wel genoeg gedaan in deze tijden?
Had het Christendom niet behooren te doen
wat wij nu van het socialisme verwachten
Wijders sprak ds. Bcijerman over de horin-
neringsjaren, die wij thans belevenonze naam
heeft nog het karakter der reformatie. Allen
werden opgewekt dit jaar met enthousiasme
het Lutherfecst tc vieren. Maar ook in dc his
torie van de Broederschap naderen herdenkings
dagen. Het jaar 1617 was zwaar voor de Am-
sterdamsche Remonstranten, ecn voortdurende
vervolging hadden ze te doorstaan. Hun moed
en geloofskracht zij ons, nazaten, tot steun. Do
voorzitter herdacht vervolgens den ontslapen
Amsterdamschen afgevaardigde Hendrik Krui
mel en riep het welkom toe aan het nieuwe
vaste lid dezer vergadering, prof. Groenewegcn,
aan den nieuwen hooglecraar der Remon
stranten tc Leiden, prof. dr. Heering, en aan den
nieuwen predikant van de gemeente te Boskoop,
dr. Jager. Met een opwekking, dat ook in dezen
kring steeds een krachtige toon moge weer
klinken van een verlangen naar een broeder
schap der menschheid, verklaarde de voorzittclr
deze algemeene vergadering voor geopend.
Aon enkele daarna uitgebrachte verslagen
ontleenen wij het volgende
Vijftien gemeenten namen in ledental toe,
negen namen in ledental afbij alle gemeenten
te zomen staan thans ingeschreven 17.047
leden, tegen verleden jaar 17.004.
Naar aanleiding van het referaat, ten vorigen
jore door ds. J. Hooyknns uit Amersfoort ge
houden over dc beroepingsvraag„Hoe moeten
predikant en gemeente eikonder vinden", heeft
de Commissie tot de Zaken der Broederschap
deze zaak overwogen. Zij komt tot het vol
gende resultaat Wij meenen, dat de gemeen
ten zelve het recht moeten houden haór predi
kanten te kiezen wij achten het niet wensche
lijk, dat dit in de gemeenten door het alge
meen stemrecht geschiedtwij geven in over
weging de predikantsbenoemingen op te dra
gen aan een door de gemeente daartoe gekozen
commissiewij zijn bereid bij predikantskeuze
raad en voorlichting te geven.
Op voorstel van een aantal leden der verga
dering wordt het vast lidmaatschap der alge
meene vergadering aangeboden aan prof. dr.
J. J. Hartman te Leiden, aan wien van dit be
sluit zal worden kennis gegeven.
Mededeeling werd gedaan van een missive
van de Commissie voor het godsdienstonder
wijs, het vorige jaar op verzoek van het Hoorn-
sche convent in het leven geroepen, waarin de
meening wordt uitgesproken, dat de opleiding
van aanstaande predikanten ten opzichte van
het godsdienstonderwijs hoogst gebrekkig is.
Zij is van oordeel, dot daarin alleen verbete
ring kan worden gebracht, wanneer de aan
staande predikant naast het onderwijs van den
kerkeb'jken hoogleeraar in dat vak ook nog
een practischë opleiding ontvangt in paeda-
gogisch opzicht. Daarom dringt genoemde
commissie er op aon te bepalen, dat den aan
staanden predikanten de verplichting wordt
opgelegd gedurende zekeren tijd proctisch
werkzaam te zijn onder leiding van een ervaren
paedagoog-catecheet.
Medegedeeld werd nog, dat bij den nieuwen
cursus vijf nieuwe studenten tot het semina
rium toegang zullen vragen.
De middagzitting eindigde met de afdoening
van eenige huishoudelijke zaken.
Tot voorzitter van de algemeene vergadering
in T9T8 werd benoemd professor dr. Heering
tc Leidentot assessor ds. Oldeman te Delft;
tot secretaris ds. van Oorde tc Driebergen; tot
2e secretaris ds. Sax te Dokkumtot lid der
Societeitscommissie de heer H. Moltzer te Am
sterdam tot lid van het college van curotoren
ds. Eldermg te Rotterdam.
De commissie voor de Remonstranten in do
verstrooiing had verzocht het Algem. Regie-
ment te wijzigen in dien zin, dat gelezen^
wordtDe commissie voor de Remonstranten
in de verstrooiing kan, bij bestaanden nood,
na nauwkeurig onderzoek, uit hare middelen
en buiten bezwaar van de Broederschapska»,^
aan een algemeen lid stoffelijken bijstand ver*^
leenen. Het voorstel werd na eenig debat aan*
genomen met algemeene stemmen.
De volgende vergadering (T9T8) zal gehou
den worden in Arnhem.
Woensdagmorgen is de jaarvergadering van
de Remonstrantsche Broederschap voortgezet.
Dr. C. E. Hooykaas, predikant te Rotterdam,
hield nu een voordracht over het vraagpunt
„Hoe kunnen de leden onzer gemeenten tot
meer actieve deelneming aon den arbeid voor
godsdienst en zedelijkheid worden in «taat gt*