'buitfni.and.
Zaterdag 16 Juni 1917.
1Bde Jaargang.
BINNENLAND.
^STADSNIEUWST
ai
'-5
8
1820
2
IJ
11
Bureau» UTRECHTSCHESTRAAT 46.
N°<293 Eerste Blad.
Politiek Overzicht
ABONNEMENTSPRIJS:
maanden rooi Amereloort f 1«3<£
Idem franco per post..
Per week
Afzonderlijke nummera <»*G5.
Wekelijkaoh bijvoegsel vDt HolUindschs fluuwtw (onder
redactie van Thérèae' Hoven) per 8 mnd. 50 cis.
Wekeliiksoh bijvoegsel Wtrtldreviu" per 8 mnd. 53 ets.
Intercomm. Telefoonnummer. 66.
P li IJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1-5 regel. f O.MO.
Elke regel meer 0.15.
Dienstaanbiedingen 1—5 rogels0.51).
Groote lettors naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeor voordeeligo bepalingen
tol hot herhaald adverteereu in dit Blad, bi| aboiinoment»
Eene circulairs, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
SfïIV«NVSCRHAARtoBURo. „DE EEMLANDER".
'n Gemakkelijke overwinning.
Het echec van de tegenstanders is volko
men geweest.
Niet enkel in het district Amersfoort,
maar in alle districten waar candidaten ge
steld waren. Bijna overal zijn, ondanks de
slechte opkomst van de te vol goed vertrou
wen zijnde kiezers, de aftredenden met over
weldigende meerderheid herkozen. Slechts
in Amsterdam II heeft die slechte opkomst
herstemming noodig gemaakt tusschen 'n
S. D. A. P.'er en 'n A. T. A. G.'er. In Gro
ningen moest de eenige groote leider van
het verzet tegen de grondwetsherziening, de
80-jarige% Staatsman Van Houten, die dit
district vroeger jarenlang vertegenwoordig
de. het finaal afleggen. Slechts 1660 van de
11000 kiezers schaarden zich onder z'n
vaandel.
In Amsterdam heeft de Telegraaf-actie de
cijfers van de A. T. A. G. wat opgedreven.
Het blijkt nu echter wel dat de invloed van
dat blad zich beperkt tot enkele duizenden
van de honderdduizend kiezers der hoofd
stad.
Dat de herkiezing van mr. de Beaufort ons
speciaal verheugt behoeft wel geen betoog.
In ons district zijn de tegenstanders er wel
het bekaaidst afgekomen. Zonder Baarn had
de heer Baerveldt ternauwernood 100 stem
men behaald; dr. v. Wijhe behaalde hier het
geringste aantal stemmen van alle candida
ten in den lande. Toch zal de S. D. P. over
het algemeen niet teleurgesteld zijn. Alom
is haar stemmenaantal zeer sterk toegeno
men. In de Amsterdamsche districten, waar
zij er in 1913 nog geen 200 behaalde, bracht
zij het nu tot meer dan 1000 en 1200. Zelfs
het 100-tal in Amersfoort-staa mag verras
send heeten. Er groeit in de schaduw van de
oude S. D. A. P. 'n nieuwe partij, welke, hoe
klein zij nog zijn moge, 'n toekomst voor
zich kan hebben. Het gewone verschijnsel
trouwens.'
Of nu de totale uitslag de geheele ver
kiezingsrompslomp gerechtvaardigd heeft?
Eenig resultaat is er wel behaald, zij het 'n
geheel ander dan de uitlokkers gehoopt
hadden.
De bedoeling was protest, uiting van on
tevredenheid.
Welnu, de uitspraak van de stembus be-
teekent juist het tegenovergestelde. De
overweldigend groote meerderheid der kie
zers heeft het zegel gehecht aan de grond
wetsherziening, vertrouwen uitgesproken in
Regeering en Kamer; zij heeft getoond de
groote beteekenis der herziening voor onze
staatkundige ontwikkeling te beseffen en de
verdere democratiseering van Nederland te
willen.
In plaats van de regeering en de grond
wetsherziening, heeft de oppositie zich zelve
onthalsd, 'n Zeër gering percentage heeft
zich daartegen uitgesproken. Slechts de door
haar zoo scherp bestreden evenredige ver
tegenwoordiging zou het haar mogelijk ma
ken haar stem in de Kamer te doen hooren.
O bittere ironie van de stembus!
De regeering staat sterker dan vóór deze
verkiezingen. Want toen bestond nog altijd
Je onzekerheid over den omvang, de betee-
cenis van het verzet in den lande. De oppo
sitie heeft thans zelf aan het licht gebracht
hoe onbeduidend zij is.
Dat geeft den burger moed. In dezelfde
richting kan n a het thans aangebroken jaar
van politieken wapenstilstand voortgegaan
worden.
Moge dat zijn onder 'n regeering, welke
even vooruitstrevend als de tegenwoordige
•is. Moesten wij in 1918 'n behoudzuchtig
bewind krijgen, de groote hervorming van
thans zou er slechts een op papier blijken te
zijn.
Het Italiaansche optreden in
Albanië en Epirus.
De mogendheden, die zich tooien met den
naam van beschermers van Griekenland,
hebben eene zeer eigenaardige opvatting
van wat zij ii^ die kwaliteit hebben te doen.
Daarvoor bewijzen aan te dragen zou zijn
„enforcer une porte ouverte"; men kan vol
staan met te 'wijzen op het allerlaatste feit,
waarin de „bescherming", die aan Grieken
land wordt verleend, zoo zonderling aan den
dag komt: cjg opdracht, die aan den hoo-
gen commissaris der mogendheden is gege
ven, om den in Thessalië te velde staanden
3°gst geheel onder de controle van de En
tente te brengen, ten einde hem te doen
dienen voor de voeding, niet van de bevol
king van Griekenland, maar van het leger
»an generaal SarraiL
Indien het anders ware en er eene nor
male opvatting bestond van wat de bescher
ming van Griekenland meerbrengt, dan zou
er nu gelegenheid zijn om voor de belan
gen van Griekenland op te komen, naar aan
leiding van eene daad, die door Italië is
verricht. Italiaansche troepen hebben, of
schoon er geene militaire noodzakeliikheid
voor bestond, Janina bezet, de hoofdstad
van het gewest Epirus, dat sedert 1913 tot
Griekenland behoort. Dit heeft zelfs de te
genwoordige Grieksche regeering, die ad
ders de lijdzaamheid zelve is, genoopt, hare
bezwaren te doen kennen; het hoofd van
het kabinet Zaimis, heeft aan deputatiën uit
Noord- en Zuid-Epirus, die hunne smart be
tuigden over de bezetting, verzekerd, dat die
slechts tijdelijk zqu zijn en dat hij niet aan
het bewind zou blijven, wanneer de bezet
ting als definitief moest worden aangemerkt.
Eene protestnota is in de maak.
In verband hiermee staat een tweede feit,
dat Italië heeft verricht. Eene proclamatie
roept de onafhankelijkheid van Albanië uit
en stelt dit land onder Italiaansch protecto
raat. Het is merkwaardig, dat voor die han
deling het oogenblik is gekozen, waarop de
nieuwe regeering in Rusland tot de verbon
den regeeringen het verzoek heeft gericht
de tusschen hen gesloten verdragen en over
eenkomsten te herzien in den zin van een
algemeen prijsgeven en verloochenen van
alle veroveringsplannen. Italië interpreteert
die uitnoodiging op hoogst eigenaardige
wijze. Met de verkondiging van „de eenheid
en onafhankelijkheid van eeheel Albanië
onder het schild en de bescnerming van het
koninkrijk Italië", legt het de hand op Al
banië en stelt de andere betrokken partijen
voor een voldongen feit.
Het blijft intusschen af te wachten hoe de
bondgenooten van Italië deze stappen zul
len opnemen. Janina en het meer zuidelijk
gelegen Prevesa zijn feitelijk Grieksch be
zit en nog nooit is op Epirus aanspraak ge
maakt voor Albanië. En wat de beschikking
over Albanië zelf betreft, heeft men zich tot
dusver volstrekt niet geneigd getoond hierin
Italië de vrije hand te laten. Ook nu schijnt
daartoe geen geneigdheid te bestaan. De
Fransche pers maakt vrij eenstemmig eene
reserve tegen deze stap. Het Journal des Dé-
bats merkt daarover op: „De verklaring gaat
enkel uit van Italiaansche zijde. Zij moet als
een voorloopige maatregel beschouwt wor
den, die door oorlogsoverwegingen Werd in
gegeven. Zij regelt den staat van Albanië
echter niet voor goed." Het blad stelt aan
Italië de vraag hoe ver het verkondigde
Italiaansche protectoraat over Albanië zich
moet uitstrekken. Of het ook geldt voor dié
deelen van het kustgebied, die door het ver
drag van Londen, dat de onderteekening
ook van Italië draagt, aan Servië, Monte
negro en Griekenland zijn toegekend. En
waar men met Essad Pacha en zijne voor
loopige Albaneesche regeering blijft. Het
Journal des Débats zou over al deze punten
opheldering wenschen en drukt de hoop uit,
dat Rome „deze opheldering zal geven in
overeenstemming met de door de Entente
aangegane verplichtingen en met de begin
selen, welker voorvechter te zijn het zich
tot eene eer rekent."
Ook in Engeland neemt men niet-kennis
van dezen stap der Italiaansche regeering
met het voornemen er in te berusten. Reu-
ter's bureau veiklaart te hebben vernomen,
dat de verkondiging der onafhankelijkheid
van Albanië een"zuiver militaire maatregel is.
De, toekomst van het land hangt verder af
van de besluiten der Londensche confe
rentie.
In Italië zelf wordt den minister van bui-
tenlandsche zaken Sonnino verweten, dat hij
in de Albaneesche kwestie autocratisch ge
handeld heeft zonder overleg met zijne
ambtgenooten. Van den strijd, die daarover
is ontstaan, zal men wel een naklank hooren
warneer in de volgende week het parlement
te Rome zijne zittingen hervat.
De oorlog,
Over den strijd in het westen maakt het
Duitsche hoofdkwartier slechts melding van
yuuractie .van wisselende sterkte en mis
lukte Engelsche aanvallen bij Loos en
Bullecourt. De Engelschen zijn daarte'gen-
over nogal tevreden met de uitkomsten van
die aanvallen, waardoor een verder deel
van de Hindenburglinie, ten noorden van
Bullecourt, veroverd is.
Rio de Janeiro, 15 Juni. (Havas)
De afgevaardigde Nabuco heeft bij het
bondscongres een wetsontwerp ingediend,
dat strekt aan de regeering op tc dragen
met Frankrijk te or.derhardelen over het
zenden van' eene commissie van Braziliaan-
sche officieren *an alle wapenen om ce ope-
ratiën van het Fransche leger Ui te wonen.
Londen, 1 5 Juni. (R.) In het lager
huis aeide lord Robert Cecil, in antwoord op
eene vraag, dat de volgende landen de di
plomatieke betrekkingen met Duitschland
hebben afgebroken: Rusland, Frankrijk, Bel
gië, Groot-Brittannie, Seivië, Montenegro,
Japan, Portugal, Italië, Rumenië, de Ver-
lenigde \Staten van Noord-Amerika, Cuba,
Panama, China, Brazilië, Bolivia, Guatemala,
Honduras, Nicaragua, Liberia, Haiti en Sint-
Domingo.
Van de hier genoemde landen zijn de der
tien eersten (Rusland tot Panama) in oorlog
met Duitschland en moeten beschouwd wor
den als zijnde in bondgenootschap voor dat
doel.
B e r I ij n, 15 Juni. (W. B.) Officieel .be
richt.
In den Atlantischen oceaan zijn weer vijf
stoomschepen en twee zeilschepen met
23.000 ton vrachtruimte in den grond ge
boord.
P a r ij s, 1 5 J u n i. (R.) In de Kamer zette
Ribot uiteen, dat de beschermende mogend
heden van Griekenland verplicht zijn voor 't
constitutioneele stelsel, dat geschonden was,
op te komen. Jonnart had de waarde van
een beslissend handelen uiteengezet. Hij
juichte de verklaring van Wilson over het
oorlogsdoel toe en eindigde met de woorden:
„Wij wijken niet en zullen overwinnen.
De Engelsche regeering heeft genade voor
recht laten gelden tegenover de veroordeel
den in verband met den opstand in Ierland
van het vorige jaar. Met het oog op het bij
eenkomen eerlang van de conventie, die
moet trachten eene oplossing te vinden voor
de Iersche kwestie, is hun kwijtschelding ver
leend van hunne verdere gevangenisstraf.
Hongarije heeft een nieuw ministerie, dat
door graaf Moritz Eslerhazy is samenge
steld uit leden van alle politieke partijen
behalve de nationale arbeidsparty, die in
het parlement de meerdemeid heeft.
Petersburg, 15 Juni. (R). Uit het
station Jaloetorowsk van den Omsk-spoor-
weg (Siberië), zijn 28 wagons meel afgezon
den, die de boeren als geschenlPvoor de sol
daten hebben bestemd. Het graan is versierd
met opschriften: „Vertrouwen in de voorloo
pige regeering."
Petersburg, 15 Juni. (Tel.-og.). De
algemeene vergadering van het de front
spoorwegen bedienende personeel heeft
eenstemmig besloten te protesteeren tegen
de poging om eene staking te organiseeren,
omdat de staking van den dienst honger bij
het leger zal veroorzaken. Een dergelijk be
sluit werd genomen in de algemeene verga
dering van het personeel der op Petersburg
uitkomende spoorwegen.
Petersburg, 15 Juni. (R.). Kirsa-
now (provincie Tambow) heeft zich tot eene
autonome republiek uitgeroepen. In een ge
vecht tusschen de stedelijke bevolking en
de vertegenwoordigers van de voorloopige
regeering zijn acht personen gedood en
velen gewond
De president van Kiisanow is gevangen
genomen.
Verspreide Berlohten.
N e w-Y ork, 15 Juni. (R.) Hedeff mor/
gen waren de werklieden van de Amerikaan-
sche suiker-raffineeringsmaatschappij bezig
met het verrichten van ladingswerkzaamhe
den voor den uitvoer, toen eene ontploffing
voorkwam in het gebouw, waar de mengin
gen gebeuren. Men gelooft, dat 20 werklie
den onder de ingestorte muren bedolven en
gedood zijn.
Valsche broodkaarten in
Duitschland. De Kölnische Lokal An-
zeiger meldt, dat vijf millioen valsche brood
kaarten in omloop zijn, waardoor 364 mil
lioen K G. levensmiddelen in verkeerde
handen ziin gekomen.
Inlichtingen omtrent de
nieuwe Zegelwet. De minister van Fi
nanciën maakt bekend, dat particuliere per
sonen en instellingen, die wenschen te wor
den ingelicht omtrent de toepassing der
Zegelwet 1917 of Registratiewét 1917 zich
daartoe mondeling of schriftelijk kunnen
wenden tot een der inspecteurs der registra
tie of een der ontvangers der registratie of
van het zegel, binnen, den kring van wiens
divisie of kantoor deze personen en instel
lingen wonen of gevesligd zijn.
Biicven van zcodar.igen aard rechtstreeks
gericht csn het departement van Financiën
worden voortaan niet meei beantwoord.
Uitslag; verkiezingen voor «le
Tweede Kamer.
In alle districten zijn de afiredende leden
herkozen, behalve in Amsterdam II, waar
herstemming moet plaats hebben tusschen
de heeren Gerhard en Kamerlingh.
Nederland en de oorlog.
Onze scheepvaart.
Het stoomschip „Vulcanus" van de Kon.
Ned. Stoomboot-Maatschappij, dat 15 De
cember van Amsterdam via Lissabon naar
Amerika vertrok, is gisteren met een lading
gerst van New-York in IJmuiden terugge
keerd.
Onze aai-dnppclen naar liet
Buitenhuid.
Het Haagsche Corr.-bureau meldt
Wij vernemen, dat ons land verplicht is
ingevolge een gesloten overeenkomst in
verband met anderen export, een groote hoe
veelheid aardappelen van den ouden oogst
naar Engeland uit te voeren.
In plaats dat nu de nieuwe oogst binnen
onze grenzen blijft, zal er een zeer aanzien
lijke uitvoer van nieuwe aardappelen naar
Duitschland plaats hebben. Het is ons be
kend, dat enkele kamerleden de regeering
inlichtingen zullen vragen en de kans is zeer
groot, dat onmiddellijk na het bijeenkomen
van de nieuwe Tweede Kamer een interpel
latie over deze aangelegenheid zal worden
aangekondigd.
Chilisalpeter.
De Kunstmest-Commissie verzoekt drin
gend de aandacht van belanghebbenden er
op te vestigen, dat personen, die thans
Chilisalpeter ontvangen en deze op het
oogenblik niet noodig hebben, deze salpeter
in hun eigen belang moeten bewaren en in
geen geval mogen overdoen of verhandelen.
Personen, van wie de Kunslmest-Commissie
zulks ter oore mocht komen, zullen onver
biddelijk van verdere leveringen van kunst
meststoffen voor het seizoen 1917/18 wor
den uitgesloten, buiten en behalve de boete,
welke de Commissie hun zal opleggen.
Indien ieder in eigen kring aan deze me-
dedeeling de noodige bekendheid geeft, kun
nen vele onaangenaamheden worden voor
komen.
Prijzen hol te Hamburg.
Men meldt aan het Hbld. uit Hamburg
Het Prijzenhof heeft gisteren het in Sep
tember j.l. naar Zeebrugge opgebrachte
stoomschip „Niobe" van de Kon. Nederl.
Stoomboot-Mij. verbeurd verklaard. Het
meerendeel der lading wordt in beslag ge
nomen, slechts een klein deel wordt ter
beschikking der eigenaren gesteld, Alle
reclames werden van de hand gewezen.
Eveneens werden van de hand gewezen
de verzoeken om teruggave van katoenen
goederen uit het Nederlandsche stoomschip
„Caledonia".
M e 1 k s 1 ij t e r s.
De. Nationale Bond van Melkslijters heeft
te Amsterdam vergaderd e"h, na een reeks
van klachten' te hebben aangehoord over
den toestand van de melkhandelaren, in een
motie er bij den minister van Landbouw op
aangedrongen, dat er voor den bjjslag meer
dan 7 millioen wordt uitgetrokken op de be-'
grooting, opdat er een behoorlijke winst
marge kan gemaakt woorden
Kan men daarop niet ingaan, dan moet
zoo spoedig mogelijk overgegaan worden
tot verhooging van den consumptieprijs in
de groote steden met een cent, waardoor
meer geld vrijkomt om aan andere afdee-
lingen een behoorlijke winstmarge te ver
zekeren.
De hout-speculatie.
De regeering overweegt, naar de Haag
sche correspondent der Tel. meld, maatrege
len tegen den toenemenden onmafigen han
del in hout, waarvoor groote bosschen wor
den" aangerand.
Duitsche militairen.
De territoriale bevelhebber te Overijsel
heeft voor de grensgemeenten de volgende
verordening, welke 16 Juni in werking
treedt, vastgesteld-
Het is den herbergiers en winkeliers ver
boden in een der in hoofde genoemde ge
meenten te verkoopen of van hunnentwege
te doen verköopen aan Duitsche militairen,
die de Duitsch-Nederlandsche grens over
schreden hebben met de blijkbare bedoeling
daarna weder naar hun vaderland terug te
keeren.
Eveneens is het genoemden herbergiers
en winkeliers verboden militairen in hun
pond of op hun erf toe te laten.
De herbergen en de winkels van de over
treders van een dezer verboden zullen door.
het militair gezag voor korteren of langeren
tiid gesloten worden.
Inbraak bij Begeer. Door de po*
litie te Amsterdam zijn thans, behalve da
drie verdachten vaff*de inbraak, nog drie fa*
milieleden van den verdachte B. gearres*
teerd. Mede is gearresteerd zekere H., dia
verdacht wordt als tusschenpersoon bij den
verkoop van het gestolene te hebben dienst
gedaan.
Verder is de politie er in geslaagd nog een
groote partij goud op te sporen, van de in-
braak afkomstig. Dit was door den stiefvodei
van B. \\ilig opgeborgen niet veilig ge
noeg echter voor* den speurzin der politie,
die de goed verborgen waarden wist op te
sporen e.n in beslag te nemen. Tel.
'-v Kind in brand geraakt. Te
Deventer is door het spelen met lucifers het
5J4-jarig zoontje van den heer B. in brand
geraakt en aan de verwondingen overleden.
Kind overreden. Een 154-jarig
kindje werd gisteren in de Keizerstraat te
Scheveningen door een met paard bespan
nen wagen overreden, met het noodlottig
gevolg dat het kind kort daarna overleed.
Onder den wagen. Doordat het
paard schrok, geraakte de landbouwer G. B.
te Echterveld gistermorgen onder den wa
gen. Hij was dadelijk dood.
V r d r o n k e n. Te Charlois is een per
soon, die vaak aan toevallen lijdt, te water
geraakt cn verdronken. Hoewel men hem
Onmiddellijk op het droge haalde, bleek hij
reeds overleden.
Al spelende te water. Te
Maastricht is de 8-jarige A. D. bij het spe
len in het Kanaal gevallen en levenloos
daaruit opgehaald.
.Schip vcrhcanil.
Te Ulst is door onbekende oorzaak
brand uitgebroken in het tjalkschip von P.
Jellema, uit Sneek. Twee kinderen, jongetjes
van 5 en 6 jaar, zijn verbrand, terwijl de
schipper en zijn vrouw zoo ernstige brand
wonden bekwamen, dat ze naar het zieken
huis te Sneek moesten worden vervoerd.
Het lialksqhio is «rootendeels uitgebrand.
Tii merverklexing.
Uitslay van do gisteren gehouden verkiezing
voor oen lid der Tw«edo Kamer in het kies
district A mei stoort:
o
o z
tc
-6®
o
3
«j -
- t
ej
-*-> K
£.2
~z a
to O
li
c. •-
1)
ÏQ
O
>o5
Amersfoort I
1782
514
•tl
422
43
id. II
478
20
32
410
16
id. III
U2S
436
19
23
376
18
Hoogland
698
842
7
3
332
0
Maarn
200
80
2
6
70
2
Doorn
599
288
7
13
265
3
Woudenberg
468
223
9
204
8
Zeist
2158
801
19
53
712
20
Bunschoten
686
46
4
0
40
2
Maartensdijk
460
75
5
4
62
4
Baarn
1580
613
94
497
18
1210
359
9
23
315
12
Leusdeir.
872
205
4
•4
196
1
Stoutenburg
106
1J>
3
114
1
do Bilt.
762
-£94
2
26
255
Kemnes
818
89
4
7
77
1
Westbroek
193
41
1
1
39
9
Achtticnhov.-
115
25
0
0
25
0
Totaal.
11218
5034
129
312
1411
Gekozen Mr. W. H. DE BEAUFORT (lib. aftrj.
Raadsverkiezingen.
Het bestuur van de Vrijz. Kiesvereen.
Amersfoort's Gemeentebelang heeft beslo
ten te trachten bij de a.s. periodieke raads
verkiezingen den stembusstrijd te vertnijden
op den grondslag dat alle aftredenden niet
bestreden worden en in de vacature-Ren-
gers door A. G. een ook voor de andere
partijen aannemelijk, vooruitstrevend candi-
daat gesteld wordt.
Examen.
Onze stadgenoote, mej. S. M. C. van Veen
slaagde gisteren aan de universiteit te
Utrecht voor het semi-arts-examen.
Eindexamen Gymn.
De uitslag van het eindexamen aan het
gymnasium was bij het ter perse gaan van.
dit blad nog niet bekend. Wij zullen den
uitslag hedenavond aan ons bureau bekend
maken.
Populaire Muziekavond.
De sohoone zomeravond had gisteren
weer een overtalrijk publiek naar Birkhoven
getrokken, waar het Mandoline Ensembls
Depot X een uitvoering gaf. De goede in
druk den eersten avond gemaakt werd nu
Bevestigd. Het ensemble speelt dan ook
