Vrijdag 6 Juli 1917. BHITFNI.AND. 16"' Jaargang. FEUILLETON. Strijdende Zielen. abonnementsprijs ttr 3 maanden vooi Amersfoort f Idem franco per poat Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) - ».8 4. 0.05. Afzonderlijke nummers W.kelijksoh bijTO.RMl „D« HoUanósdu Huuvrouw' (ouder redeótie v»n Thérèee Hoven) per 3 mnd. 50 clv. "Wekeliibaoh b(|voeg3»l Wtrtldrtcut" per 3 mnd. 5!» ets. Bureau: UTRECHTSCHESTRAAT 40. Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER AD VERTEN TI ÉN Van 1—5 rebelsf 0.80. Elke rogel moer«0.15. Dienstannbiodingen 1—6 regels..-- O.ftO. Groote letters naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijf bestaan zeor voordeeligo bepalingen tot hot herhaald adyerteeren in dit Blad, bij abonnement. Eene circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Politiek Overzicht De steun van Amerika op het slagveld. in. (Slot). De Vereenigde Staten van Noord-Ame- rlka zijn zonder twijfel voor de centrale mo gendheden van Europa een tegenstander, die in staat is eene groote macht in de schaal te werpen op financieel en op economisch gebied. Maar van den steun, dien het Ameri kaansche leger op de slagvelden van Europa can de Entente kan verschaffen, moet men eich geene overdreven voorstelling maken. Het is mogelijk, dat het Amerikaansche leger Ün de toekomst daar eene beslissende rol zal vervullen; maar op dit oogenblik is het daar toe niet in staat en het zal nog een gerui- men tijd duren voordat het daartoe geschikt wordt. Er is nog al ophef van gemaakt, dat enkele dagen geleden de eerste Amerikaan sche troepen op Franschen gTOnd zijn ge land. Maar op het slagveld zal men van die troepen vooreerst nog weinig of niets mer ken. Zij bestaan gedeeltelijk uit oudgedien de manschappen van het staande leger, die reeds in Cuba en de Philippijnen kruit heb ben geroken, gedeeltelijk uit jonge recruten, waarvoor men vooral vrijwilligers uit New- Orleans en de overige Fransche volksplan tingen in de Vereenigde Staten schijnt te hebben uitgezocht. De sterkte van dezen troep is niet opgegeven. Sommige bladen verzekeren, dat het twee divisiën zijn; maar daarmee klopt de'opgave niet. dat de bevel hebber, generaal Siebert, slechts den rang heeft van brigade-generaal. Tn de Fransche instructiekampen achter de fronten zal deze troep opgeleid worden voor het weric, dat hij later aan het front zal hebben te verrichten. Men zal in den eersten tijd dus nog wel niet hooren van daden, door dezen troep verricht. Het zal wel in de bedoeling li?gen. dezen eersten troep door verdere afdeelingen te laten volgen. Maar er zal tijd mee gemoeid zijn om eene Amerikaansche troepenmacht, die iets beteekent in Europa te verzamelen. Een Amerikaansche militaire schrijver, Frank H. Symonas, heeft eene beschrijving gege ven van de moeielijkheden, die bij de oor logstoerustingen van de Vereenigde Staten zijn te overwinnen, waaraan het volgende is ontleend: „De militaire toestand van Amerika is te vergelijken met dien van Engeland in Augus tus 1914, echter met dit verschil, dat de Vereenigde Staten niet eene ondervinding zooals die van den Boerenoorlog achter zien hebben. Op het tegenwoordige tijdstip zou Amerika voor een buitenlandschen veld tocht slechts 1 divisiën beschikbaar kunnen stellen. Wat de artillerie betreft, bezit dat leger niet genoeg kanonnen om een leger korps voor eene buitenlandsche expeditie behoorlijk te verzórgen. Het heeft geene kanonnen, die met de Duitsche zijn te ver- De vriendschap vermindert als er te veel geluk heerscht aan de eene en te veel te genspoed aan de andere zijde. Roman van Hclene Dickmar. Geautoriseerde vertaling uit het Noorsch door A. M. VAN DER LINDEN-VAN EDEN. 39 Hij zweeg plotseling. Haar oogen vlamden. Een verachtelijke blik trof hem. Zij strekte haar hand gebiedend naar hem uit en over haar lippen kwam één enkel woord, bijna onhoorbaar: „Ga!" Dat had hij niet verwacht. Hij boog zich lot haar. De aderen op ziin voorhoofd zwollen, zijn oogen schoten vuur en vlak in haar gezicht zei hij met'een sis sende stem: „•Ia, je hebt gelijk! De duivel mag voor mijn part voortaan probeeren om met hysterische vrouwen een verstandig woord te spreken!" Ellen week terug, alsof zij een slag in haar gezicht had gekregen, 't Begon te schemeren voor haar oogen 't deed haar duizelen... maar zij herhaalde slechts hartstocht riijk fluisterend: „Ga ga, zeg ik je!" En zij stampte met haar voet pp den grond wees naar de deur, gelijken. Ook heeft het slechts eenige lang zame vliegtuigen zonder bewapening en mist het een bepaald stelsel van vliegtuig bewapening. Het heeft verder geene reser ve aan ervaren officieren, zooals Engeland tot zijne beschikking had in de garnizoenen van zijne koloniën en in Indië. De prakti sche opleiding is in de Vereenigde Staten sedert den burgeroorlog geheel verwaar loosd; ook de oorlog met Spanje heeft daar aan niets kunnen veranderen. Het eerste wat Amerika heeft te doen, is zijne talrijke menschenreserve militair te organiseeren. De meening is zeer verspreid, vooral in den gëneralen staf, dat dit het best in het eigen land kan gebeuren en dat het leger niet naar Europa moet worden overge bracht, zoolang het niet volledig geoefend is. Dank zij maarschalk Joffre, is deze meening echter gewijzigd en is men meer gestemd geworden voor eene opleiding van de Ame rikaansche troepen door Engelsche en Fran sche officieren, want slechts met die methode schijnt het mogelijk de opleiding zoodanig te bespoedigen, dat het Amerikaansche hulp- korps nog in den veldtocht van 1918 kan ingrijpen. Wanneer de nog niet in voldoende mate gunstig voor den oorlog gestemde bevolking van Amerika behoorlijk op de hoogte wordt gebracht, zal het waarschijnlijk mogelijk zijn, tegen April 1918 zes tot zeven divisiën naar Europa te zen-den, als althans daarvoor scheepsruimte beschikbaar is. Echier zul len deze troepen slechts oppervlakkig ge oefend zijn. Minstens zes verdere maanden oefening in Europa zullen noodig zijn, voor dat deze divisiën naar het front kunnen worden gezonden. Amerika zal, zooals ook Engeland heeft ondervonden, een geruimen tijd nocdig hebben om op het slag-veld met nadruk in den strijd te kunnen ingrijpen. Wat hét in 1918 ter beschikking van de Ententemogendheden kan stellen, zal dezen enkel zijne bereidwilligheid toonen om hen te helpen en derhalve meer eene moreele dan eene rnaterieele beteekenis hebben." Tot zoover deze schrijver. Uit zijne mede- deelingen blijkt dit ééne zonneklaar, dat de steun van Amerika slechts op tijd zal kun nen werken. Maar tijd is juist het artikel, dat het allerminst kan worden gemist. Alles dringt naar het einde. Wanneer er een vol jaar moet voorbijgaan, voordat van Ameri- ka's feitelijke deelneming aan den oorlog iets zal zijn te merken, hoe lang moet het dan nog duren voordat de beslissing daar door kan worden teweeg gebraoht? En door dat wachten op de beslissing zal weer de ellende, die allen van den oorlog ondervin den, belangrijk worden verzwaard. Inderdaad het is een slechte dienst, die president Wil son aan de menschheid bewezen heeft, door zijne rol van vredesapostel te verwisselen voor die van oorlogsdrijver. De oorlog. Op alle oorlogstooneelen was de strijdactie gering. Uit het oosten meldt het Duitsche avondbericht artilleriestrijd tusschen Zbo- v=smri -!><:.• 'aro.AaMangaro „Nu, je schijnt jezelvc niet meer meester te zijn!" Hij keerde zich om en ging de deur uil. Ellen bleef onbewegelijk staan. En zij fluisterde met hccsehe slem telkens weer: «.Hij is verschrikkelijk, verschrikkelijk! Ik haat ik haat hem." XIV. Het was een heldere Septemberdag vol zon licht. Ellen kwam juist na schooltijd uit de gang van het schoolgebouw, toen Harald uit zijn kamer dicht hij den uitgang kwam en de deur achter zich sloot. Zii bleef even staan, alsof zij zich aan ziin ODmorkzaamheid wilde onttrekken, maaj hij had haar reeds gezien. „Ben jij het, Ellen? Laten wij dan samen naar huis gaan. Vandaag zul je me niet ontsnappen, zooals in den laatsten tijd!" zei hij schertsend, toen zij met elkaar de stoep af gingen. „Neen dat zal ik dan nu maar niet doen!" zei Ellen op denzelfden toon. Maar zij keek hem niet aan en wijdde al haar aandacht aan haar japon, om die op te nemen voor de Vele plassen, die na den regen van de laatste dagen zich over de heele speel plaats gevormd hadden. Want er was waar heid in hetgeen Harald gezegd had. Niet dat zij er veel om gaf dat Ragnhild en Richard haar hadden willen bang maken. Maar toch je moest er toch rekening mee houden dat het gebabbel nu elke aanleiding zou te baat nemen. Richard had wel getracht alles weer goed te maken na dien avond. Hij had zijn spijt nügedrukt over hun heftig gesprek en haar row en Brzezany. Het laatste Russische be richt gewaagt van Duitsche tegenaanvallen, maar zwijgt over-Russische aanvallen. B e r 1 ij n, 5 Juli. (W. B.) Een van onze duikbooten in de Middellandsche Zee, onder bevel van den lste-luitenant ter zee von Heimburg, vernietigde den 19en Juni aan de kust van Tunis een gToote Fransche duikboot, die door een torpedojager werd geconvoieerd. Luitenant von Heimburg heeft daarmede zijn derde vijandelijke duikboot tot zinken gebracht. Londen, 5 J u 1 i. (R.) Van Duitsche zijde is bericht, dat een bewapend en geës- cortèerd stoomschip van 8700 ton, naar allen schijn de Dover Castle, door een duik boot tot zinken is gebracht. Het is moeielijk te gelooven, dat dit in ernst zoo is bedoeld. De Dover Castle is door de Duitschers ge torpedeerd, zooals den 30en Juni in de En gelsche pers is vermeld- Maar de Dover Castle was een hospitaalschip en niet be wapend. Het feit, dat dit schip geëscorteerd was, is gemakkelijk te verklaren uit de euveldaden, die vroeger door de Duitschers zijn bedreven tegen het Roode Kruis. B e r 1 ij n, 5 Juli. (\V. B.) De Züricher Tagesanzeiger schrijft over den oorlogstoe stand van het oogenblik: Aan strijd krachten schijnt bij de Duitschers nog geen gebrek te zijn. Dit blijkt niet alleen uil hunne krachtige tegenweer tegen de Engel- schen, maar ook uit hunne krachtige offen sieve taktiek aan de Aisne en bij Verdun en laatstelijk bij de geslaagde afweer van het Russische offensief. Weenen, 5 Juli. (Corr.-bur.) Naar de dagbladen vernemen, werd aartshertog Jozef Ferdinand belast met het ambt van inspec teur over den geheelen militairen, lucht- diensh Washington, 5 Juli. (R.) Het oor logsdepartement heeft aan de legercom- missie van het huis van vertegenwoordigers een wetsontwerp ingediend, bepalende dat maatregelen zullen worden genomen om on middellijk 22.GOO vliegtuigen te con- strueeren, waarvoor 639 millioen dollars worden aangevraagd. Weenen, 5 Juli. (W. B.) Den 6en Juli komen de Duitsche keizer en keizerin roet gevolg in Laxenburg tot beantwoording van het bezoek, dat het Oostenrijksche keizer paar hun indertijd heeft gebracht. Athene, 4 Juli. (R.) Generaal Sarrail is hier aangekomen. Stockholm, 5 Juli. (W. B.) De Nye Dagligt Allehanda bericht, dat den len Juli slechts zeer weinige Zweedsche schepen uit Engelsche havens huiswaarts konden kee- ren, omdat de Engelsche regeering de vol gende voorwaarden stelde: 1. dat 25 pet. van de waarde der vrijgelaten schepen gede poneerd moest worden, 2. dat de schepen dadelijk moesten terugkeeren en drie maan den lang reizen voor Engeland ondernemen, 3. dat na afloop van dezen tijd zou worden verzocht dat hot weer als van ouds tusschen hen tfou zijnT Zij begreep de reden van deze toenadering van zijne zijde niet reoht. Mis schien had hij gevoeld dat zijn optreden niet geheel naar bchooren was geweest en dit was voor hem het voornaamste! 'of omdat hij wel moest zien, hoe Ragnhild in dc nu volgende dagen zoo vroolijk mogelijk w.as ge weest en druk bezig zich klaar te maken voor een langdurig verblijf in een sanatorium, waaraan zij een bezoek bij haar rijke vrienden op een landgoed in Zweden zou verbinden. Zoo was zij afgereisd eii werd nog niet terugverwacht. „Kom. niet zoo haastig," klonk Haralds op geruimde stem naast haar. „"Wat een prach tig weer, laten wij er eohl van geniete n." Ellen vertraagde haar schreden. en zij liepen den slotheuvel af. „Er is vandaag iets in de lucht, dat je blij en vroolijk maakt," ging hij voort en haalde diep adem, „de mensch moet leeren ieder oogen-blik te grijpen, weet je, leven als bij instinct zooals de dieren en de kleine kin deren niet waar?" Ellen zag bom aan, zooals hij daar naast haar liep met opgeheven hoofd, terwijl hij met geheel zijn wezen al het frissche natuurschoon om hem heen in zich opnam. En op dit oogen blik lag er iets jeugdigs over zijn bewegelijk gelaat, bleek en mager als het was met de vooruitstekende jukbeenderen en de vele kleine rimpels bij de oogen en met die eigenaardige schittering in zijn blik, die on willekeurig deed vermoeden dat de bron van tranen toch niet v^raf kon liggen. „Ja, zooals jij dit nu zegt, kan ik er wel mee instemmen," antwoordde zij glimlachend. „Hoe racen je dal?" overwogen onder welke voorwaarden de overige schepen zouden worden vrijgelaten. Deze voorwaarden, die naar de meening van de Zweedsche reeders onvervulbaar zijn, werden eerst in den voormiddag van 1 Juli, dus met opzet te laat, bekend gemaakt. B e r 1 ij n, 5 Juli. (W. B.) De rijksdag is heden bijeengekomen. De voorzitter zeide: De oorlog woedt verder. Welk een schrik barende mate van oorlogsellende zou aan de wereld bespaard gebleven zijn, nis onze vijanden zich met ons hadden verstaan over het grootmoedige vredesaanbod van den keizer en zijne bondgenooten, het aan aan bod om te overleggen over een vrede die hunne belangen en die van alle natiën beschermt. De oorlogsoogmerken van onze vijanden zijn heden dezelfden als destijds: verbrokkeling en vernietiging van Duitschland en zijne bondgenooten. Daar tegenover is het de eenstemmige, in ons allen levende plicht van de geheele natie om ons hiertegen met alle macht te verwe ren en Duitschlands toekomst te verdedi gen, wat het ook moge kosten. (Levendige instemming.) Wij zetten den ons opgedrongen verdedi gingsoorlog voort in het bewustzijn van ons recht. De krachtige, verwoede aanvallen der vijanden mislukken door de ijzeren hardnek kigheid van de troepen van ons en onze bondgenooten. (Hernieuwde bijval). Het met ongekende kracht ondernomen voorjaarsoffensief werd gebroken door de genialiteit van onze aanvoerders en den hel denmoed van onze troepen, waarvan de mili taire geschiedenjs de weerga niet kent. Het leger thuis evenaarde deze praestaties op waardige wijze. Bewondering en dank aan hen en aan het leger. (Hernieuwde bijval). Gelijke dank komt toe aan de manschappen der duikboo ten (bijval), voor de onvergelijkelijke doods verachting, waarmee zij hun taak verrichten tot schade voor den vijand. Dank is ook ver schuldigd aan het vliegtuigpersoneel, welks onovertreffelijke stoutmoedigheid het eilan denrijk in zijn eigen hoofdstad bedreigt. (Bij val). Ons volk, onder den invloed van den oorlog, tot volkomen politiek besef gesterkt en rijp voor de vervulling van zijn grootsche taak in het binnenland en naar buiten, draagt heldhaftig, evenals ons volksleger op de slagvelden, de ontberingen en nooden, welke de oorlog van ons allen vergt. Ook dit heeft, evengoed als de heldhaftige verdedi gers van het vaderland, recht op innigen dank. (Bijval). Gedachtig het koninklijke woord: „Duitschland werd nooit overwonnen, wanneer het eensgezind was", treedt Duitschland, vorsten en volk, nauw aaneen gesloten en vastberaden, de gevaren tege moet, die de aanval van bijna de geheele wereld tegen ons dreigt op te stapelen, in 't vaste vertrouwen, dat de overwinning en ons recht ons blijft in dezen verdedigingsstrijd voor het vaderland. (Levendige instemming). Daarna wordt het crediet van 15 milliard in eerste lezing behandeld. Staatssecretaris Von Rödern verklaart: „Och ik dacht eigenlijk niet, dat jc talent voor dit leven hij instinct" zoo bijzonder ont wikkeld was." „Neen ach neen. dat is het ook niet ik hebber in mijn leven als oude schoolmeester niet veel gebruik van kunnen maken maar een 'beetje van den dichter uil mijn groene jeugd zit-er tocli nog altijd in! Wanneer dat zooals vandaag nog eens recht voor den dag komt dan voel ik. dat de pocet met den lust om verzen te maken er nog in zit spring levend." „Laat het dan dadelijk naar builen komen. Breng den dichter te voorschijn uit zijn schuilplaats, schrijf weer gedichten, doe dal!" „Je hebt een bijgedachte, Ellen! ik door zie je", zei hij lachend. „Zoo.. Iloud ik misschien niet van je ver zen?" „Ach ja, dat weel ik wel, cn ik ben je er dankbaar voor, maar het is .nu omdat je meent, dat ik hiermee meer onschadelijk bezig zou zijn. Omdat we zulk een heerlijken, rustigen tijd hebben gehad, zoolang ikv ge noodzaakt was mijn pen te laten rusten cn zoolang ik mij niet meer met iets inliet be ken het maar dadelijk!" „IIc, wat ben je achterdochtig! Maar als liet nu eens waar was!" Ellen lachte ook, onwillekeurig aangesto ken door zijn opgewekte stemming. ,,En nu doe jc je best om het zoo te laten blijven, is het zoo niet?" Ilij liep eenige schreden zwijgend verder. „Maar dat k a n ik niet!" riep liij opeens uit, terwijl hij mcl energieke beweging als een jongen de boeken verschoof, die hij onder zijn arm droeg. „Ik ben nu zooveel beter de doktoren Onze maondelijksche oorlogsuitgaven be-» droegen van Februari tot Mei drie milliard mark tegen een dagelijksche oorlogsuitgave van Engeland van 7 8 millioen. De toene ming moet toegeschreven worden aan do uitgaven voor wapens, munitie, sociale maat regelen en rentebetaling. De laatste oorlogsleening van 13.12 mil liard overtrof verre onze verwachtingen en werd door de grootere verdiensten en be sparingen mogelijk gemaakt. Reeds den 21en Juni waen 96 procent gestort. Men behoefde bijna geen inschrijvingen uit het buitenland aan te nemen. De goudvoorraad van de Rijksbank steeg tot den 15en Juni tot 2,533 milliard ondanks den goud-uitvoer naar het buitenland. Daarna nam zij echter met 76 millioen af. Goud in den vorm van sieraden en gouden munten moet de Rijks bank worden toegevoerd. De minister herdenkt den verrichten klei nen arbeid op verschillend gebied en ver zoekt verder mee te helpen op het gebied van financieel beheer. Hij besluit: Slechts hij verdient vrijheid en leven, die dit dagelijks veroveren moet. De zitting werd daarna tot Vrijdag vei* daagd. Weenen, 5 Juli. (Corr: bur.) In het huis van afgevaardigden zijn de beraadsla gingen voortgezet over de tijdelijke ophef fing van de jury-rechtbanken en het stellea van burgers onder de militaire rechtspraak. De Czech Körner noemde de tegen het Bo- heemsche volk gerichte beschuldiging van hoogverraad een lastering. De Czechen heb ben steeds hun plicht gedaan. Het amnestie- besluit des keizers was een constitutioneel© verstandige, menschelijke daad geweest, een lichtstraal voor een betere toekomst. Dobernitz sprak namens den Duitschen nationalen bond, ten aanzien van het am- nestiebesluit zijn verwondering uit, dat de minister-president als raadsman van d® Kroon zijn invloed niet in voldoende mate had doen gelden, waardoor de Duitschers de verdere houding der regeering 'slecht» met wantrouwen konden tegemoet treden. Het Duitsche volk, dat in deze tijden van gevaar den keizer en het vaderland trouw steunt, zal het vaderland thans en in de toe komst onvoorwaardelijk ter zijde staan. Wij waardeeren de nobele gevoelens, die den keizer bezielen, met groote oprechtheid# maar wij vreezen, of deze goedheid wel be loond zal worden. Wij Duitschers kunnen d© verantwoordelijkheid voor de niet te over- iene gevolgen niet dragen. (Langdurige* aanhoudende bijval.) Fink verklaard, namens de Christelijke so cialen: Wij erkennen de edele, verzoenen de pogingen van onzen keizer. Op velen der vei oordeelden rust inderdaad een zware schuld en wij wenschen vurig, dat de edele daad van onzen keizer ten zege moge zijn van zijn rijk en van ijne volleen en niet met ondank al worden beloond. (Luide bijval.) De Duitscher Roller eide, dat wanneer d© door de kroon verwachte uitwerking van het amnestie-besluit zal komen, het Duitsche zeggen dat je mot een hartkwaal zoo oud kunt worden als Mcthusalem! En juist nu, in onzen lijd, nu alle krachten strijden en. gisten... Dan kan je toch niet rustig blijven je er bij neer leggen, alleen maar toezien, naar wat door anderen gewerkt cn opge bouwd vrordtl Ik vind, het leven moet altijd open voor ons liggen met vragen, die mis* schien nooit beantwoord, maar die toch tel kens opnieuw opgeworpen cn söhcrper be paald moeten worden. En nu, nu is het juist dc tijd om de stroomingen te peilen cn te onderzoeken, wat zij ons gebracht hebben: goed of slecht. Ik voel. dat 't mijn taak is om aan te wijzen wat er licht en goed is. Wij mcnschen mogen het geloof niet loslaten, wan neer wij onszelven niet willen prijs geven. Je weet niet, wat voor plannen cr in mijn hoofd omgaan. Ik verheug mij er op, om er met je over te spreken* wanneer alles eerst helderder vóór mij zal staan." „Kan je er nog niet even mee wachten?'1 Ellen sprak op ernstigen cn smeekenden toon. „Wacht liever. Harald l Alles is nu zoo goed, zooals je zegt je moet geheel op krachten komen; de school Is nu in alle op zichten zoo goed begonnen cn geeft je werk genoeg. Neem nog een paar maanden rust 8 je weet hoe de menschen zijn ze zullen je weer op allerlei manieren aanvallen en' dat kan je nog niet hebben (Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1917 | | pagina 1