N- 7 IS10 Jaargang. DE EEMLANDER". Maandag 9 Juli 1917. ~B1IITF.NIANDr FEUILLETON. Strijdende Zielen. AMERSFoO Hoofdredactie! MARIE VAN VERSENDAAL. Mr. D. VAN SCHAARDENBURG. Uitgevers: VALKHOFF Co. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden tooi Amersfoort 1 1.3®. Idem franco per postS O®. Per week (met gratis veriekering tegen ongelukken) - I Afzonderlijke nummers 0.05. Wekeljjkaeh b(jToega.I ,Dt Bollandsdu HuUcrmm' (onder redactie Tan Thérèee Hoven) per 3 mnd. 30 els. ■Wekeltikeeh btjeoegsel WtnUmiu" per 8 mnd. 52 cl». Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 46. Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER ADVEKTENTIËN: Van 1—5 regels.. O.SO. Elko regel moerO.IQ, Dienstaanbiedingen 15 regels 0.50» Groote lettors naar plaatsruimte. Voor handol en bedrijl bestaan /.eer voordeolige bepalingen tot het herhaald id verleuren in dit Blad, bij abonnoment. Eene circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Kennisgeving. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Amers foort Gelet op ortt. 6 en 7 der Hinderwet, Brengen ter kennis van het publiek, dat een door S. W. Melchior ingediend verzoek, met Bijlagen, om vergunning tot het uitbreiden van eene drukkerij door het plaatsen van 5 electro- motoren, resp. drie van 2 P.K., een van 4 P.K. en een van 2.8 P.K. in het perceel alhier gele gen aan die Breestraot No. 18 bij het Kadaster bekend ondier Sectie E, No. 2159 op ''e Secre tarie der gemeente ter visie ligt, en dat op Za terdag den 21. Juli aanstaande, des voormiddags te half elf uren gelegenheid ten Raadhuize wordt gegeven om, ten overstaan van het Gemeenten bestuur of van één of meer zijner leden, bezwa ren tegen het uitbreiden van de inrichting in te brengen. Tot het beroep, bedoeld in art. 15, le lid der Hinderwet, zijn volgens de bestaande jurispru dentie, alleen zij gerechtigd, die overeenkomstig artikel 7 der Hinderwet voor het Gemeentebe stuur of één of meer zijner leden zijn versche nen, teneinde hunne bezwaren mondeling toe te lichten. Amersfoort, den 7. Juli 1917. Burgemeester en Wethouders voornoemd. De Secretaris, De Burgemeester, A. R 1 !T>A. v. RANDWLJCK. Politiek Overzicht Het amnestiebesluit in Oostenrijk. Keizer Karei van Oostenrijk heeft van het schoone prerogatief der Kroon tot het ver- leenen van gratie een zeer ruim gebruik ge maakt. Op den naamdag van den kroonprins is een besluit verschenen, waarbij amnestie is verleend aan een aantal burgerlijke per sonen, die uit politieke motieven strafbare handelingen hebben gepleegd. Die personen zijn gedeeltelijk reeds veroordeeld, gedeel telijk hadden zij eene veroordeeling te wachten wegens misdrijven tegen de veilig heid van den staat, waaronder zijn die tot de zwaarste behooren, welke het strafwetboek kenthoogverraad, majesteitsbeleediging, beleediging van de leden van het keizerlijke huis, verstoring van de openbare rust, op stand, oproer, geweldpleging tegen een^ door de regeering tot behandeling van open bare zaken opgeroepen vergadering, tegen eene rechtbank of een ander orgaan van het openbare gezag. Door al deze strafbare han delingen is een streep gehaald; de bedrij vers ziy\ aan hun gezin en aan den staat te- rag gegeven en in het volle bezit van hunne rechten als staatsburgers hersteld. Het verleenen van gratie is een recht, dat door den drager van de kroon zelfstandig wordt uitgeoefend. Maar in dit geval is de uitoefening van dat recht eene bij uitstek politieke handeling. Het amnestiebesluit draagt dan ook het contraseign van -den mi nister-president. Het politieke karakter van dit besluit komt ook uit in de personen, die het voordeel van deze daad des keizers genieten. Daaronder zijn een aantal leden van den rijksraad, die steeds vooraan gestaan hebben in den strijd, dien de Czechen sedert vele jaren voe ren voor eene nieuwe regeling van de staats inrichting van Oostenrijk, die voldoening moet schenken aan de aspiratiën van het Czeohische volk naar gelijkstelling met de Duitschers en de Magyaren. Die hebben ver binding gezocht met het vijandelijke bui tenland en zijn deswege verooordeeld. De afgevaardigde Kramarcz is ter dood veroor deeld, welke straf door de keizerlijke genade in 15 jaren tuchthuisstraf veranderd is. Aan anderen zijn minder zware straffen opge legd; weder anderen zijn maanden achtereen in preventieve hechtenis opgesloten gehou den, in afwachting van den dag waarop hun ne zaak zou voorkomen. Deze vonnissen zijn uitgesproken door den militairen rechter, aan wien, op grond van den oorlogstoestand, de taak was opgedra gen, die in gewone omstandigheden toe komt aan de burgerlijke rechtbanken. Dat is geschied op grond van eene verordening, die bij ontstentenis van den rijksraad is uit gevaardigd door het uitvoerend gezag krachtens art. 14 van de grondwet. Tegen deze militaire rechtsspraak zijn vele bezwa ren ingebracht, die ook weerklank hebben gevonden in den rijksraad, nadat hij na ruim drie jaren rust weer was bijeengekomen. Een door de regeering ingediend wetsont werp, dat bestemd was aan deze verorde ning de wettelijke sanctie te geven, werd met groot gevaar bedreigdin de com missie was besloten te adviseeren tot ver werping van dit wetsontwerp en er bestond groote kans, dat de vergadering dit advies zou volgen, zooals later ook is geschied, waarmee aan de door den militairen rech ter gewezen vonnissen tegen deze politieke misdadigers de rechtsgrondslag ontnomen is. Dit werpt op het amnestiebesluit een ander licht en doet het voorkomen minder als eene daad van gevoel dan van politieke berekening, ingegeven door de bedoeling, om zich in waardigen vorm aan een poli tiek dilemma te onttrekken. De beoordeeling, die het amnestiebesluit bij de politieke partijen in den rijksraad heeft gevonden, is zeer uiteenloopend. Eenerzijds putten de Czechen zich uit in verzekeringen, die het besluit, dat zoo velen van hunne voormannen de vrijheid terug geeft en weer op hunne plaats in het open bare leven herstelt, roemen als eene con- stitutioneele, verstandige en menschelijke daad. Daartegenover ontbreekt het niet aan hittere kritiek ven Duitsche ijde. Zoo heeft de Duitsche nationale vereeniging, hoewel erkennende, dat dit besluit als eene per soonlijke wilsuiting van den keizer aan de kritiek onttrokken is, hare bevreemding er over uitgedrukt, dat de minister-president als raadsman van de Kroon niet zijn invloed heeft doen geldenzij verklaart daarom de verdere handelingen van de regeering slechst met wantrouwen te kunnen tegemoet .Reclame Amersfoort. uit. Hi-denavond voor het laatst saat nog in de Bioscoop „De Arend" de film Montmartre, realistisoh drama in 5 afdeelingen, bewerkt naar den bekenden roman van Piorro Frondaie. (H*t leven io Parijs). Kijkjes op Montmarlro. Moulin Rouge Ral "Tabarin. Giand Cabaret, otc. Mooie gezichten op Parijs. Boia de Boulogne. Les grands Boulo- vords. Do Madelaino. Aro do Triomphe de l'Etoile, Grand Opéra, etc. etc. Aanvang 1ste voorstelling 7 uur, 2de voorstelling 9 uur. Een echt stuk Parijsch leven zien. Zij drukt de vrees uit, dat de groot moedige gevoelens en de zeldzame goed heid des harten van den keizer slecht be loond zullen ^wonden, en de bezorgdheid, dat de beoogde opvoedende uitwerking van deze daad van genade achterwege blijven, de staat weder aan binnenlandschen strijd prijs gegeven en de verzoening van de vol ken bemoeielijkt zal worden, 'omdat dorst naar macht en begeerlijkheid zien, dat hun geene grenzen worden gesteld. De verkla ring besluit met de woorden„Wij Duit schers, kunnen de Verantwoordelijkheid voor de onafzienbare gevolgen niet mee dragen." Men vindt hierin het bewijs hoe ver de partijen in den Oostertrijksoheft rijksraad uiteenloopen. Wat door den een geprezen wordt als een daad van de hoogste wijsheid, wordt door den ander afgekeurd, omdat er nieuwe twist en strijd van wordt verwacht. Maar het amnestiebesluit richt zich over de hoofden van de partijleiders heen tot de vol ken, die Oostenrijk bewonen. Van hen ver wacht de keizer, dat zij zijn streven zullen begrijpen: over het verleden heen de grondslagen te leggen voor eene toekomst, die aan al zijne volken de gelegenheid biedt voor eene vruchtdragende en aan zegen rijke ontwikkeling. De oorlog, B e r 1 ij n, 8 J u 1 i. (W. B.) Voormiddagbe- richt uit het Duitsche hoofdkwartier. Frant kroonprins Ruprecht van Beieren. Bij de kust, in de sectoren bij yperen en Wytschaiete, alsmede bij Lens en tusschen de Somme en de Oise was de artilleriestrijd af en toe meer of minder hevig. Terwijl ten oosten van Zperen verkenningsaanvallen der Engelschen mislukten, gelukte het onzen verkenningsafdeelingen ten N. W. en W. van St.-Quentin gevangenen te maken. Front Duitsche kroonprins. Nadat de be schieting in den loop van den dag krachtig was geweest, vielen de Fransclven tegen den avond met aanzienlijke strijdkrachten aan ten oosten van Cerny. ,De stormaanval werd onder groote verliezen verijdeld door ons vuur en in een gevecht met handgranaten. Met eenzelfde échec eindigde des nachts verscheidene aanvallen tegen onze loopgra ven ten Z. van de boerderij La Bovelle en ten Z.-W. van Ailles. Onze stormtroepen de den een geslaagden aanval op een vijande lijken veldpost bij de boerderij Mennejean, ten Z. van den straatweg LaonSoissons. In West-Cflampagne werd gistermorgen een nieuwe aanval der .Franschen bij den Mont Cornillet afgeslagen. Op den linker Maasoever steeg des avonds het artillerievuur tot groote hevig heid. Des nachts volgde een krachtige aan val der Franschen bij hoogte 504 en op de westelijke helling van den Mort Ho mme. De vijand werd teruggeslagen. In eenige stuk ken loopgraaf wordt nog gestreden. Front hertog Albrecht. Behalve tijdelijk in kracht toegenomen artillerievuur in de vlakte van Lotharingen en voor ons succes-' volle gevechten op het voorterrein aan het Rijn-Rhone-kanaal zijn er geene bijzondere gebeurtenissen te melden. Avondbericht. Aan den Chenin des Dames, ten zuidoos ten van Pargry-Tilain, hebben wij bij een aanval aanmerkelijk terrein gewonnen en meer dan 700 gevangenen gemaakt. P a r ij s, 8 J u 1 i. (Havas). Namiddag-com muniqué. De nacht werd aan de Aisne gekenmerkt door een hevig bombardement der Duit schers, dat gericht was tegen onze posities van ten noorden van den molen van Laffaux tot aan de boerderij van Froid Mont. Tegen het vallen van den avond onderna men de Duitschers op vier verschillende punten van dit front krachtige aanvallen met groote massa's troepen. De Fransche troepen boden verbitterden tegenstand en de Duitschers leden zeer zware verliezen. Ten noorden on oosten van den molen van Laf faux, in de richting van de hoeve Mennejean, en teft oosten van Pantheon, verijdelden de Fionschen alle pogingen der Duitschers en handhaafden zich overal in hunne stellingen. Tusschen Bovelles en de hoeve Froid Mont ontwjkkeldg zich de aanval der Duit schers over een front van 3 K.M. Na een strijd van verscheidene uren slaagden de Franschen er in de Duitschers wger terug te werpen uit eenige punten van hun eerste linie, waar ze bij den eersten stormloop wa ren binnengedrongen. Tegen het einde van den dag slaagden de Franschen er gisteren in ten oosten van Cerny een kleine actie te ondernemen, die hen in staat stelde hun stellingen, die zij op 1 Juli hadden veroverd, belangrijk uit te breiden en gevangenen te maken. De artillerie-actie was in de streek van Sapigneul den geheelen nacht zeer levendig. De Franschen joegen de Duitsche verken ningstroepen uiteen, die*poogden de- Fron sche linies te naderen. Na een korte artillerievoorbereiding ver overden de Franschen op sohitterende wijze drie vooruitspringende Duitsche stellingen op den linkeroever van de Maas, de eene ten westen van den Mort Homme en de bei de andere ten zuidoosten van Hoogte 304. De tegenaanvallen der Duitschers tegen de door óns veroverde stellingen werden afge slagen. Een aantal veirassende aanvallen tegen vooruitgeschoven Fransche stellingen op de Mnoshoogten en den Bovm-Elzas nusluktea door het vuur der Franschen. Londen, 8 J u 1 i. (R.) Bericht van maar schalk Haig. Na een hevig bombardement beproefde de vijand een inval in onze loopgraven ten oosten van Loos, maar hij werd met verlies teruggeslagen. Er was gisteren veel lucht- strijd, vooral op het front tusschen Lens en Tperen Er werden vijandelijke machines in groot aantal ontmoet; eene formatie was sa mengesteld uit 30 machines. 14 "vijandelijke machines werden naar den grond gebracht? 5 van de onzen worden vermist. Avondbericht. Wij deden in den afgeloopen nacht ge slaagde invallen ten zuidoosten van Sargi- court en ten noorden van yperen en maakten daarbij gevangenen. In den luchtstrijd is ditmaal eene groote bedrijvigheid geweest. Terwijl de Duitschers weer een nieuwen luchtraid op Londen heb- ben uitgevoerd, zijn Engelsche en Fransche ^diegers tot ver in het Duitsche gebied ge weest on hebben in Keulen en in Essen sporen van hunne aanwezigheid achtergela ten. B e r 1 ij n, 8 Juni. (W. B.) Voormiddag- berioht uit het groote hoofdkwartier. Front prins Leopold. Bij de legergroep van Böhm-Ermolli hebben de Russen op het ge vechtsterrein tusschen de Strypa en Zlota Lipa hun aanval na de vruchtelooze offers der vorige dagen niet kunnen vernieuwen^ Hedenmorgen mislukte een zonder artillerie- voorbereiding ondernomen aanval bij Zbo- row onder groote verliezen. Bij Stanislaw is gisteren en hedenmorgen vroeg gestreden. Oostenrijksch-Hongaarsche regimenten sloegen daar in een gevecht van man tegen man verscheidene Russische divi sies terug, wier stormlinres door ons vernieti gend vuur gedund waren en die tot aan de stellingen waren doorgedrongen. Ook bij Hut, in het dal van de boven-Bystrica Solo turnska, werd een aanval der Russen afge slagen. Bij de overige legers aan het Oostelijk' front bleef de gevechtsbedrijvigheid gema tigd. Avondbericht. Heden zijn de Russen bij Stanislau op- nieuw tot den aanval overgegaan en hebben terrein gewonnen. W e e n e n, 8 J u 1 i. (Corr.-bur.) Officieel bericht van heden middag. In de Karpathen heerschte slechts gema tigd artillerie- en geringe verkenningsbedrij vigheid. Bij stanislau herhaalde de vijand zijn aanvallen gisteren en heden vroeg met groo te hardnekkigheid. Na het mislukken van een zwakkeren aanval ging hij tegen één uur 's namiddags met een numeriek sterkere strijdmacht tot een beslissenden aanval over tegen onze stellingen aan beide zijden van den straatweg StanislauKolosz. Alle aan vallen mislukten, tengevolge van de dappere houding en de overtreffelijke samenwerking Er bestaat een geluk dat grooter is dan eTk ander geluk, n.l. het gedroomd geluk. Roman van Helcne Dickmar. Geautoriseerde vertaling uit het Noorsch door t M. VAN DER LINDEN-VAN EDEN. 41 Zij had zacht haar handen uit de zijne los gemaakt, terwijl zij Sprak. Er gleed een smar telijke trek over zijn gelaat, maar hij deed geen poging, om ze weer in de zijne te nemen. ..Ik kan niet van de school weg!" ging zij •Snel sprekend voort. „Ik ben juist begonnen met mijn nieuwe leerlingen; juist nu zou ik ze leeren kennen, zou ik mijn best doen om ze van mij te. doen houden samen met hen werken. En dat zou ik moeten overlaten aan een ander. En wie zou dat moeten zijn?" Dat zal ik wel voor je in orde brengen, ik ken iemand, die je wel goed zoudt vindeirr Dat kan ik van avond nog wel in orde bren gen ik zal „Ik kan niet heengaanI'' riep zij opeens hartstochtelijk uit met trillende lippen en vlammende oogen. „Ik wil niet!" Zij streek het haar van haar slapen en hief hei hoofd op - ..Het is weer het oude liedje! Wij, arme, ongehuwde Mouwen, wij moeten altijd klaarkunnen bereiken, staan, wij moeten ons laten verplaatsen van de eene plek naar de andere. Ons werk wordt niet geëerbiedigd, niet beschermd. Onze levensroeping, waarvan men het eene oogenblik beweert, dat wij daaraan al onze krachten moeten wijden, moeten wij het vol gende oogenblik kunnen loslaten! Want wij hebben het recht niet iets voor ons zeiven te zijn, alles moet bij ons lot zwijgen gebracht worden, wenschen gevoelens I" Zij wrong hare handen en zag schuw naar hem op, terwijl zij er op zachter toon bij voegde: „Jij moest mij in ieder geval begrij pen jij moest het niet van mij verlangen 1" „Ik, Ellen?" Zij zag hem weer aan. "Welk een uitdruk king op zijn gelaat. En zij wendde zich half af met een gloeienden blos op hare wangen. Maar toen hij zijn hand op haar arm legde, bijna als een bevel, toen wendde zij zich onwillekeurig om en ontmoette zijn blik. „Hoor eens, Ellen, hoe dit alles moge zijn, hoeveel onrecht den vroywen wel of niet wordt aangedaan, één ding staat vast voor ons allen 1 Benijd nooit den mcnsch, hij zij man of vrouw, hun arbeid en hun levensroe ping moge zoe rijlcen belangrijk zijn als'mcn wil die zoo geheel in beslag genomen wordt door zijn werk, dat er nooit een beroep op hem of haar kan worden gedaan lot opoffe ring en zelfovergave! Veel eerder moest je hen beklagen, juist omdat zij geen tijd hebben om te reizen naar of te waken bij het ziekbed van een vriend, geen uur voor hun oude moeder hebben, om haar op te vroolijken; menschen die met hun denkbeelden nhth met hun woorden of daden één van al die ongeiukhigen en eenzamen die er altijd rondom ons zijn en die zij zouden kunnen helpen en troosten wanneer zij slechts over enkele uren eigen tijd konden beschikken 1" Er was allengs meer warmte in zijn stem gekomen en hij streek haar met zijn hand over het hoofd, zoo als men een kind tracht te sussen. „Maar ik zal je niet behoeven te verzekeren dat ij^jc werk waardeer en op prijs stel. Of doe ik dat misschien niet ge noeg?" zei hij met zijn eigenaardigen glim lach, en streek eenige weerspannige haren, die over haar wang waren gevallen, glad, cn schikte ze achter haar oor mei iets teers en beschermends in zijn gebaar. De uitdrukking in Ellens gelaat was ver anderd. Haar oogen stoflden vol tranen. Zij zag hem aan. „Wees niet boos op mij. Harald!" fluisterde zij nauw hoorbaar. „Kom, kom!'* Ilij glimlachte, keerda zich ojn en liep dc kamer op en neer. Zij bleef slaan en volgde hem met de oogen, Vechtende tegen haar tranen. Toen nam hij haar céne hand, drukte die even aan zijn lippen en zei, met een slem alsof hij om vergeving vroeg voor wal hij nu ging zeggen: „Je moet ook bedenken, dal Hans en Margretha niet weten, wat het zoo b ij z o n d e r zwaar voor jou cn voor mij maakt, dal je van hier gaat Zij zullen denken dat een verandering je goed zal doen je bent niet zoo ijzersterk, als je je voor doet en als Hans zich herinnert, hoe Mar gretha cn jij aan elkaar hangen..." Geen ant woord. Ellen had haar gelaat in haar zak doek verborgen. „Ik vind, dat hel je plicht is te gaan, Ellen. En denk er .aan" hij trachtte opgewekt te praten „dat drie vier maanden ian- gcr zal het zeker niet zijn heel gauw om zijn! Dan kom je terug dan zien wij elkaar weer." Maar nu zag zij hem opeens vastbesloten aan en reikte hem heide handen toe: „Dan ga ik en wel zoo gauw mogélijk, liefst mor gen wanneer jé hel schikken kunt." „Dat wist ik wel en je schrijft dik wijls „En jij?" „En je zorgt dal je er opgeruimd uitziet als je bij Margretha komt hoor je?" Zij knikte cn poogde te glimlachen „En dan en dan hij stond als in ge dachten verzonken en schudde haar handen op cn neer, in een langzaam schommelende beweging „dan welen wij ook, hoe wij 't met elkaar hebben .'et waar? Ik zal je nu erg missen het wordt hier nu weer een zaam hij zag dc kamer in 'l rond. De woorden kwamen hortend en stoolend. Maar Ellen had, als bij een plotselinge ingeving, haar beide handen op zijn schouders gelegd en zag hem met een smeekenden blik aan. „Wérk niet'te veel. terwijl ik weg ben, Ilarald! Je weet, dc dokt ér zegt, dat je je niet te veel mag inspannen. Pas goed op je zelf, wil je? Waarom glimlach je? Ja na tuurlijk ik -denk aan je overjas, die je 's morgens een poos moet aanhouden, wan neer je warm van 't loopen in de kille school lokalen komt niet waar, je zult verstan dig zijn?" N „Ja. lieve, maar denk niet aan mij, maar aan jezelve." „Nu, me dunkt dat ik straks heb bewezen dat je me daaraan niet behoeft te herin neren. niet waar?" Toen zei zij opeens op meer zakelijke»? louu: „iNu moet ik gaan ik moet van avond nog pakken; jij maakt hel dus in orde met een plaatsvervangster morgen zie ik je nog wel aan het station, in ieder geval?'' ..Moet je gaan ga jc nu Hij herhaalde de woorden werktuigelijk alsof hij ze niet goed verstaan had. „Vaarwel dan, Ellen," hij nam haar hand in beide de zijne op dezelfde wonderlijke, half gedachtelooze manier. „Wij zien elkaar mor gen nog. Ja, jc zult wel sterk en moedig zijn. Dus moet je gaan," hij schoof haar zacht van zich af. Ellen ging met loomc schreden, als een slaapwandelaarster naar de deur zonder op te zien. Opeens bleef zij staan. Zij had een ge luid gehoord haar naam een gebroken klank een uitroep Zij keerde zich om. Hij stond onbewegelijk op dezelfde plek. Zijn gelaat drukte diepe smart uit. In het volgende oogenblik was zij bij-hem! Sidderend zonder te denken wierp zij zich tegen hem aan voelde, dat zijn armen haar omsloten, dat haar hoofd en gelaat be dekt werden mei kussen hoorde woorden, die haar ooren nooit hadden vernomen, haar hart nooit had gehoord. (Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1917 | | pagina 1