De meeste bijzonderheden daarvan zijn ach
tereenvolgens reeds bekend geworden, zoodat
wij meenen te kunnen volstaan met het volgen
de, dat meer betrekking heeft op de tegenwoor-
idige toestanden.
Het aantal vluchtelingen, dat thans (Juli
1917) fn Nederland overblijft, is niet met stel
ligheid op te geven. Naar ruwe schatting zullen
er vermoedelijk ongeveer 30.000 a 40.000 door
de Regcering ondersteund worden. Daarvan zijn
-er in de vluchtoorden te Nunspeet 6002, te
Uden 6233 en te Gouda 1210. Te Nunspeet en
ie Uden zijn ook vele gezinnen van Nederland
sche arbeiders, die uit Duitschland overkwamen,
gehtiisvesL
Omtrent de kleeding en het schoeisel en de
werkverschaffing deelt de Minister vervolgens
een en ander mede. Hij brengt ook hulde aan
het particulier initiatief. Het te Amsterdam ge
vestigde, Nederlondsche Comité tot steun van
Belgische cn andere slachtoffers beschikte over
ruime geldmiddelen uit giften enz. van particu
lieren. Giften die bij de Rijks-Commissie inkwa
men zonder bepaalde bestemming, werden aan
dit comité overgemaakt. Aldus ontving het een
bedrag van ruim f 92.000, waaronder f 10.000
uit Zwitserland. Het comité heeft met name aan
het kleeding- en schociselvraagstuk volle aan
dacht gewijd en in vele nooden voorzien. Toen
zijn geldmiddelen te kort schoten, heeft de Re
geering het Comité in staat gesteld inct de noo-
dige verstrekkingen voort te gaan en bevorderd,
dat overal elders zooveel mogelijk in deze be
hoeften door bemiddeling van het Comité werd
voorzien. Niet weinig werd bovendien deze taak
verlicht door de zendingen uit Amerika, welke
de bekende Rockefeller Foundation deed toe
komen, zoodat aldus b.v. de bevolking van het
geheele vluchtoord Uden aanvankelijk van het
noodigc werd voorzien.
Ook inzake de werkverschaffing heeft de
Rockefeller Foundation zich uiterst verdienste
lijk gemaakt door de vorming van naai- en brei-
klassen, waor een groot aantal vrouwelijke
vluchtelingen kleeren en ondergoed vervaardig
de voor de geïnterneerde soldaten en voor haar
mede-vluchtelingen. Deze bemoeiing, die kan
gezegd worden den Nederlandschen arbeidsters
geen concurrentie aan te doen, werd door de
Regeering diermate gewaardeerd, dat toen de
Rockefeller Foundation op 5 Juli 1915 de
werkzaamheden staakte, zij door haar werden
overgenomen en opgedragen aan de bovenge
noemde Centrale Commissie.
Behalve deze werkverschaffing, worden aan
de ^vluchtelingen in de kampen, indien moge
lijk, huiselijke bezigheden en buitenarbeid op
gedragen teneinde tegen lediggang eenerzijds,
maar anderzijds ook tegen een ontnemen van
brood aan den Nederlandschen werkman te
waken.
Een onderzoek is ingesteld of geen werk kan
worden gevonden voor een aantal mannen bij
den hooibouw. Daartoe is door d«-n minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel de bemid
deling ingeroepen van onderscheidene land
bouworganisaties. De pogingen m deze richting
hebben niet veel resultaat opgeleverd.
Een voortreffelijke wijze van werkverschaf
fing, welke vele voordeelen biedt en geen enkel
nadeel oplevert, heeft ten doel den z.g. weder
opbouw van België. Ter vervanging van de vele
verwoeste woningen zullen n.l. niet aanstonds
overal steencn gebouwen opgetrokken kunnen
worden. Daarom worden hier te lande door on
derscheidene vluchtelingen houten huisjes ge
timmerd welke uit elkaar genomen kunnen wor
den, om na reeds hier bewoond te zijn geweest,
te zijner tijd in België weder te worden opge
slagen. Het plan hiertoe is tot stand gekomen
na bespreking tusschen den minister van Bin-
tienlandsche Zaken en den Belgischen minister
Helleputte. Do uitvoering geschiedt onder lei
ding van den voorzitter der Centrale Rijkscom
missie, en de kosten werden grootendeels be
streden uit een gift welke Denemarken deed tot
een bedrag van pLm. 325 000, terwijl ook de
Society of friends van uit Engeland met raad
en daad hen die hiertoe samenwerken, ter zijde
staat. Te Ede (waar na dc opheffing van het
vluchtoord de hier bedoelde houten huisjes als
een zelfstandig dorp behouden zijn) werken
thans 92, te Uden 75 en te Gouda 72 timmer
lieden, meubelmakers, schilders en smeden.
Het aantal werklieden is dit jaar verminderd
doordat velen naar elders zijn vertrokken.
Het totaal aantal houten huisjes bedraagt
thans 412, die in verschillende gemeenten ten
behoeve van de vluchtelingen zijn geplaatst.
Ten behoeve van het onderwijs is werkzaam
de centrale commissie voor het onderwijs aan
de uitgewekenen, die dit zoo gewichtige volks
belang in den ruimsten zin behartigt en haar
bemiddeling verleent tot het verkrijgen van ge
schikte Belgische onderwijzers en van leermid
delen. De commissie staat in verbinding met
den Belgischen minister van Wetenschappen en
Kunsten, die geruimen tijd hier te lande ver
toefde.
Geschiedden deze laatste voorzieningen me
de onder auspiciën van den voorzitter der Al-
gemeene Centrale Rijkscommissie voor de
vluchtelingen, deze commissie heeft, behalve de
reeds genoemde, nog verschillende werkzaam
heden binnen den kring harer bemoeiingen ge
trokken. In de eerste plaats natuurh'jk heeft zij
aan het vraagstuk der huisvesting alle aandacht
gewijd. Voorts organiseerde zij een registratie-
en inlichtingendienst. Bemiddelde vluchtelingen
kunnen door haar tusscHenkomst adressen be
komen, waar zij tegen billijken prijs huisvesting
vinden. Een bevolkingsregister der vluchtelin
gen werd aangelegd, waartoe de oprichting van
een speciaal bureau, dat met een groot perso
neel, zoowel gesalarieerden als vrijwilligers,
werkte, noodzakelijk bleek. 210.000 vluchtelin
gen werden geregistreerd, terwijl het aantal ver
strekte inlichtingen op 1 Juni j.l. 10.902 be
droeg, die betrekking hadden op ongeveer
65.024 personen. Het aantal aanvragen be
droeg 29.864, betreffende 92.202 personen.
Doel van dezen dienst was tengevolge van
overhaaste vlucht gescheiden familieleden, ken
nissen enz. weder tot elkander \e brengen.
Sinds eenigen tijd wordt ook voorzien in de
behoeften van gezinnen van geïnterneerde Bel-
jgische /nilitairen. Ingesteld is een commissie
tot voorziening in den woningnood van deze
^gezinnen. Er werden vier kampen ingericht, Al-
jbertsdorp bij Soesterberg, Elisabethdorp bij
.'Amersfoort en Heidekamp en Leopoldsdorp bij
Harderwijk. Sinds eenigen tijd voorziet de Bel
gische Regeering rechtstreeks in de behoefte
«an huisvesting voor deze gezinnen. De commis
sie ondersteunt 914 gezinnen; bovendien wor
den door eenige gemeentebesturen nog gezin-
pen ondersteund, warvan het aantal nog niet
fcan worden medegedeeld.
Wat de uitgaven betreft wordt medegedeeld,
dat ten laste van 's rijks kas voor de vluchtoor
den en de fliiiahir^i<1iii>
tot einde Juni 1917 zijn gekomen de volgende
sommen
Vluchl^>rd Nunspeet 2,700,000, vlucht
oord Ede f 2.600.000. vluchtoord Uden
2,800,000, vluchtoord Gouda 900,000,
vluchtoord Veenhuizen 100.000, gewone
onderstand 10.800.000, stille behoef tigen
700,000, totoaL 20.600.000.
VI. Kosten van kleeding en schoeisel, door
het Ncderlandsch Comité tot steun van Bel
gische en andere slachtoffers besteed voor reke
ning van 's rijks schatkist tot Juni 1917
756,059.83.
VII. Kosten, gemaakt door de Centrale Com
missie voor het onderwijs aan de uitgewekenen
voor rekening van 's rijks schatkist van April
1915 tot 31 Mei 1917 A. voor onderwijs
J 291.489.67; B. voor administratie en school
toezicht 10.800.11, totaal 302,289,78.
Vin. Kosten van de naai- en breiklossrn van
I Juni 1915 tot 1 Juni 1917 796,790,57,
af bijdroge Deensche fonds 12,000, voor re
kening van de Nederlandsche schatkist
\f 784,790,57.
IX. Crediet bouw verplaatsbare woningen,
waarvan de kosten van 1 Juni 1917 af voor re
kening van dc Nederlandsche schatkist zijn ge
komen 45,640.
X. Gezinnen van geïnterneerden A. bouw
kampen 219,066,50^; B. kosten exploitatie
en verpleging in de kampen 20 Februari tot 1
Juni 1917 30,221,97m; C. onderstand door
de Commissie 136,845,08, totaal
386,133,56.
Hierbij nog te voegen een nog niet bekend
bedrag van onderstand, dat door gemeentebe
sturen is uitgereikt.
XL Vrij vervoer en extra-treinen voor vluch
telingen.
Dc kosten hiervan kunnen nog niet nauwkeu
rig worden opgegeven. Zij zullen naar schatting
bedrogen 200,000 h 300.000
Ten slotte wordt erop gewezen
lo. dat in het bovenstaande de hoofdzaken
zijn weergegeven van hetgeen op Rijkskosten
ten behoeve van dc vluchtelingen is verricht.
Verwaarloosd zijn b.v. kosten als van tijdelij
ke vluchtoorden te Hontenisse en te Bergen-op-
Zoom en van bijzonderheden, die tegenover het
groote geheel van te weinig beteekenis zijn
2o. dat behalve deze gelden nog zeer bedui
dende bedragen uit particuliere middelen zijn
uitgegeven. Die bedragen zijn natuurlijk niet te
schatten.
Ook wordt in herinnering gebracht, dot, in
tegenstelling met de kosten van inïerneering, de
uitgaven ten behoeve van de Belgische uitge
wekenen geen pretentie ten laste van de Bel
gische Regeering opleveren, noch te zijner tijd
zullen opleveren. Het ligt, besluit de minister,
voor de hand, dat dc Nederlandsche bevolking
zich deze lasten gaarne getroost om het hare bij
te dragen tot leniging van de rampen, die de
oorlog met zich sleept.
Berichten.
De Staatscourant van 10 Juli bevat o.a.
de volgende Kon. besluiten
herbenoemd tot lid tevens voorzitter van
den voordijraad te Utrecht mr. A. de Graaf;
ter vervanging van den eervol ontslagen
refèrendaris bij het departement van oorlog,
W. B. C. baron Dibbetz, aangewezen tol hoofd
van het bureau secretarie, indices en archr-
ven aan dat departemerft, de hoofd-commies
G. J. Apetz;
op verzoek eervol ontslagen J. Kuljpers als
leeraar aan de R. II. B. S. te Bergen op Zoom;
id., dr. J. L. Hoving als leeraar aan dc
R. H. B. S. te Gouda;
benoemd tot inspecteur der telefonie in al-
gemeenen dienst te 's Gravenhage mr. dr. A.
Heringa, referendaris bij bet hoofdbestuur
der posterijen en telegrafie»
aan de Staatscommissie, aan welke wordt
opgedragen een onderzoek in te stellen en
rapport uit te brengen omtrent hetgeen hier
te lande geschiedt in het belang van dc ont
wikkeling der jeugdige personen, daaronder
te verstaan de jongens en meisjes van dertien
tot achttien jaar, toegevoegd als adjunct-secre
taris: mr. II an Haeringcn, advocaat en pro
cureur te Rotterdam;
benoemd tot kantonrechter-plaatsvervanger
in bet kanton Amsterdam, met ingang van 15
dezer mr. V. G. A. Boll, advocaat en procu
reur te Amsterdam;
benoemd tot voorzitter der plaatselijke com
missie voor de ongevallenverzekering te Oost
burg R. Gerritsen, ontvanger der registratie
en domeinen aldaar;
benoemd tot plaatsvervangend voorzitter
der plaatselijke commissie voor dc ongeval
lenverzekering te Rotterdam II, mr. M. Fran
ken. advocaat en procureur, tc Rotterdam;
aan den adelborst 1ste klasse bij de Konink
lijke Mnxine-recerve J. Stolp, met 16 dezer
wegens ongeschiktheid voor de verdere waar
neming van den militairen dienst ten gevolge
van b'chnamsgebreken eervol ontslag verleend
uit den militairen dienst bij de Koninklijke
Marine-reserve.
Audiënties. De gewone audiën
ties van den minister van Justitie en van den
minister van Staat minister van Binnenland-
sche Zaken zullen op Zaterdag 14 Juli e. k.
niet plaats hebben.
De gepens. luitenant-generaal van het
Ned.-Ind. leger Van Rietschoten, wien is op
gedragen zich naar NederL-Indië te bege
ven ten einde den gouverneur-generaal voor
te lichten aangaande de bedoelingen der re
geering met betrekking tot de legerhervor-
ming in Indië, werd gister ochtend door den
minister van Marine in diens kabinet ont
vangen.
Gedep. Staten van Fries
land. De Staten van Friesland kozen bij
eerste stemming tot lid van Gedep. Staten
(vacature-Peereboom) met 30 van de 50
uitgebrachte stemmen den heer Th. M. Th.
van Weideren baron Rengers, te Oenkerk,
oud-lid der Eerste Kamer. Op den heer P.
Hi ems tra (S.D.A.P.) waren 19, op den heer
J. A. Stoop (vrijzinnig) was 1 stem uitge
bracht.
Als suppletoir lid werd met 40 stemmen
herkozen de heer L. Zandstra (SD.A.P.).
Een nieuwe Amsterdamsche
1 e e n i n g. In de Amsterdamsche Raads
zitting van heden zal een voordracht van
B. en W. in behandeling komen van een
nieuwe geldleening van 8,000,000, aan
te gnnq tot dekklcuï van. vlottende schuld.
I Gemeenteraadsverkiezin-
I g e n. Bij de gisteren gehouden gemeente-
i raadsverkiezingen in Den Haag zijn alle
candidaten, door de gezamenlijke politieke
partijen (behalve de S. D. P) gesteld, geko
zen. Als nieuwe leden doen hun intrede in
den raad de heer G G.- van As, hoofdredac
teur van „De Nederlander", (christ.-histo-
risch, gesteld in de vacature-Lisman) en
Van Langen (S. D. A. P., gesteld in de vaca-
tuxe-Oldeboom).
De uitslag van de gisteren te Rotterdam
i gehouden raadsverkiezingen is- als volgt:
District I: Gekozen H. W. S. Stolle (S. D.
A. P., aftr.) met 3086. Herstemming tus
schen Van Warmenhoven (aftr., C. H 2796,
Ten Heukels (antirev.) 2562, J. H. Voet
(S. D. A. P.) 2459 en J. van Dantzig (S. D.
A. P.) 2314.
District II: Gekozen H. Spiekman (S. D.
A. P., aftr.) 3723. Herstemming tusschen
H A, J. Minderop (R K., aftr.) 2699; H.
Kruithof (antirev.) 2605, F. H. Breukelman
(S D. A. P.) 2534 en W. F. Dekkers (S. D.
A. P.) 2187.
District Ut Gekozen W. J. Drooglever For-
tuyn (lib.) 1268, Ch Kuijk (Chr.) 1138 en
J. van der Molen Tz. (antirev.) A181, allen
aftredend.
District IV: Herstemmirtg tusschen J. Brau-
tigam (S. D. A. P.) 4106 G. A. de Wilde
(Chr.) 4059, aftr., dr. Van Rooij (R. K.)
3939, aftr.; W. van Bodegom (S. D. A. P.)
3834; T. P. Loehnis (lib.) 3791, aftr., en W.
Groenendijk (S. D. A. P.) 3643.
District V: Herstemming tusschen A. Kie
viet (S. D. A. P.) 1745; mr. S. J- L. van Aal-
ten (vrijz.-dem.) 1744, aftr.; J. Visscher (S. D.
A. P.) 1645; P. G Buskens (R. K.) 1635; K.
R. van Staal (S. D. A. P.) 1642, en Kros Jz.
(antirev.) 1568, aftr.
Voor Hoek van Holland is gekozen W. van
Heteren (S. D. A P.) 196. T. de Meester
(aftr., lib.) kreeg 194.
T oopgraaf-geweren.
Naar de- „Avp." verneemt, zullen aan de
korpsen worden verstrekt z.g. loooograaf-
geweren, d. z. geweren met een verlengde
kolf, voorzien van een periscoop, waarmede
uit stellingn kan worden gevm-'' ▼onder dat
de schutter zijn hoofd, boven de VVking be
hoeft uit te steken om het doel te zien. Een
oefen'ng met deze gr ---n ic olen.
Katoenen uniformkjeeding.
Met uitbreiding van de reeds bestaande or
ders is - bepaald, dat de voorhanden katoe
nen landstormkleeding mede kan worden
uitgegeven aan de gnderdeelen van het
leger, ten einde, voor zooveel noodig, in het
warme jaargetijde te worden gedragen ter
vervanging van lakensche kleeding.
- H.J. de Groot. Te Den Haag is in
den ouderdom van 53 jaar overleden de heer
H. J. de Groot, oud-inspecteur van financiën
in Nederl.-Indië, tijdelijk inspecteur bij de
directe belastingen te Den Haag.
De overledene ontving zijn opleiding deels
In Indië, waar hij geboren was, deels te Delft
aan de Indische instelling.
In 1888 werd hij. als ambtenaar ter be
schikking naar Indië uitgezonden, alwaar hij
bij het corps binnenlandsch bestuur werd
geplaatst.
Na eenige jaren als adspirant-controleur
en als controleur in het gouvernement Cele
bes en onderhoorigheden te hebben ge
diend, werd de overledene secetaris van Ri-
ouw, in 1894. Als zoodanig ontving hij van
het hooggerechtshof een bijzondere tevre
denheidsbetuiging voor het leiden van een
landraadszitting, die van 's ochtends 8 uur
tot des avonds 5V» aan één stuk duurde en
waarin de tegenwoordige voorzitter van de
Tweede Kamer, mr. D. Fock, toen advocaat
te Batavia, optrad, en welk feit de heer Henri
Börel in zijn werk Chineezen in Indië ook
vermeldt.
Hierna ging hij in 1897 over bij de In
spectie van Financiën als adj.-inspecteur,
om in 1906 inspecteur te worden, eerst te
Medan, het laatst te Semarang.
Gedurende zijn verblijf op Sumatra's oost
kust had de overledene ook een werkzaam
aandeel in de dollarwisseling, waarvoor de
regeering hem eveneens hare bijzondere te
vredenheid betuigde.
In 1912 ging hij van Samarang met verlof
naar Patria, om einde 1914 nog voor één
jaar weder naar Indië terug te keeren.
Na zijn pensionneering in 1916 werd de
heer De Groot spoedig te Den Haag aange
zocht om als inspecteur der directe belastin
gen, speciaal voor de oorlogswinstbelasting,
op te treden.
Nederland en de oorlog.
Iiiterneering van Dulfsclie
cliiikbooten.
De internationale commissie, welke te
's Gravenhage bijeenkomt om het feitelijk
geschilpunt te onderzoeken in verband met
de interneering van twee Duitsche onderzee
booten, zal hare vergaderingen houden in
de Treves-zaal.
Naar wij vernemen is de Nederlandsche
zeeofficier, die tot de commissie zal behoo-
ren, de kapitein ter zee H. G. Surie, thans
werkzaam aan het departement van Marine,
en die technisch gedelegeerde voor Neder
land is geweest ter Vredesconferentie, te
's Gravenhage in het jaar 1907 gehouden.
Verder vernemen wij, dat het Nederland
sche standpunt en de commissie zal verde
digd worden door den dezer dagen tot vice-
admiraal bevorderden schout-bij-nacht W.
C. J. Smit, commandant van de Stelling van
de Monden der Maas en der Schelde, vroe
ger chef van den marinestaf.
Als secretaris zal optreden mr. J. P. L.
Francois, ambtenaar bij de afdeeling Poli
tieke Zaken van het departement van Buiten-
landsche Zaken.
De namen van de zeeofficieren der vreem
de landen, die de commissie mede zullen
vormen, zlin tiQs niet alle bekend.
Naar wij nader vernemen, z de interna
tionale commissie van onderzoek inzake de
geïnterneerde Duitsche duikbooten'U. B. 30
en U. B. 6; die Donderdagochtend in de
Trèveszaal te 's-Gravenhage bijeenkomt, in
haar geheel zijn samengesteld als volgt
Kapitein ter zee Bioch (Denemarken),
voorzitter; kapitein ter zee H. G. Surie (Ne
derland); kapitein ter zee Vanselow (Duitsch
land); kapitein-tuitenant ter zee A. Celery
(Argentinië) en korvet kapitein Lybeck (Zwe
den), leden.
Als commissaris van de Nederlandsche
Regeering zal optreden schout-bij-nacht W.
C. J. Smit, als commissaris van de Dirilsche
Regeering Rechtsanwalt Dr. Scheurer van
het Reichsmarine-Amt.
Als secretarissen zijn aangewezen voor de
Nederlandsche Regering Mr. J. P. A. Fran
cois, commies aan het Departement van Bui-
tenlandsche Zakendoor de Duitsche Re
geering Graaf Bassenheim, vice-consul van
Duitschland te Amsterdam.
Tot zinken gebrachte loggers.
Te Den Haag is bericht ontvangen, dat
de stoomtrawler Holland III LJm. 179 gister
omstreeks half een te IJmuiden heeft binnen
gebracht de bemanning van den zeillogger
M A 103, die Vrijdagmiddag door een
Duitsche duikboot tot zinken is gebracht op,
gegist, 56° 52 min. N.B. en 5° 18 min. O.L.
Voorts de bemanning van den zeillogger
M. A. 16 (de Piet Hein) die op dezelfde
wijze door dezelfde duikboot tot zinken is
gebracht op 56° 50 min. N.B. en 5° 20
min. OL.
Er zijn geen ongevallen.
Uit IJmuiden wordt ons hierover gemeld:
Twee zcilbeugers ..Piet Hein" en „Handel
en Visscherij" uit Maassluis zijn Vrijdag 6
Juli in het vrije gebied op de Noordzee door
een Duitsche duikboot aangehouden en daar
na door middel van brandbommen tot zinken
gebracht.
Dc opvarenden hebben 3 etmalen in de boo
ten rondgedreven en zijn Maandag op 54 gr.
40 min. N. B. en 4 gr. 3 min. O. L. door de
IJmuider stoomtrawler ..Holland 3" opgepikt
en gistermiddag te IJmuiden geland. Als
reden van hel tot zinken brengen der schepen
werd door den commandant der duikboot
voorgegeven, dat de schepen zich in verboden
gebied bevonden toen de aanhouding plaats
vond. Uit de opgegeven peiling, van den
schipper bleek echter, dat men zich niet in
hel als door de Dultschers verboden ver
klaarde gebied bevond.
ï>e lamlbonw en «Ie export-
central#.
Op een gisteren gehouden spoedvergade
ring van het Ned. Landbouw-comité is na
een uitvoerig debat de volgende motie aan
genomen
„De Algemeene Vergadering van het Ne-
derlandsch Landhouw-Comité
gezien het aanhangige wetsontwerp, hou
dende bijzondere maatregelen ten aanzien
van het goederenverkeer met het buiten
land, zoomede de daartoe betrekkelijke par
lementaire stukken
van oordeel
dat het belang van den Nederlandschen
Landbouw verwerping van dit ontwerp
eischt
dat de gecentraliseerde invoer en uit
voer niet aan een naamlooze vennootschap
ter uitvoering mogen worden toevertrouwd;
dat immers deze centralisatie in handen
der Regeering behoort te berusten, met
dien verstande, dat een organisatie worde
tot stand gebracht, waarbij zooveel mogelijk
bij het bestaande wordt aangesloten en aan
den Landbouw meerdere zeggenschap worde
toegekend
dat voorts bij een en ander worde ge
handeld overeenkomstig in algemeene re
gels vastgestelde beginselen met toepassing
van algemeene gelijkheid van rechten en
van plichten en van de mogelijkheid van
beroep tegen genomen beslissingen,
gaat over tot de orde van den dag,
en bepaalt, dat deze motie ter kennis ztfl
worden gebracht van de Regeering en van
de Staten-Generaal."
Land- en Tuinbouwvcrloven ln
den o o g s 11 ij d.
Bepaald is het volgende:
Uitsluitend ten behoeve van bijzondere ver
loven in den oogsttijd aan land- en tuinbou
wers (zoowel bedrijfsleiders als werkkrach
ten) kan.tot 15 November a.s. door compag
nies- (eskadrons-, batterij-, fort-, detache-
ments-) commandanten behalve over de 17
ook over de aanwezige ruimte in de 3 ge
noemd in de 2e alinea van punt 9o vm de
gewijzigde Legerorder 1916, B. 131, worden
beschikt.
De in Legerorder 1916 B 103 en 172 vervatte
regelen betreffende het toekennen van be
doelde verloven zijn ook dit jaar van kracht.
Zaailijnzaad.
De Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel brengt ter algemeene kennis, dat
verschillende omstandigheden er zeer waar
schijnlijk toe zullen leiden, .dat voor het zaai
lijnzaad oogst 1917 eene distributieregeling
getroffen zal worden, waarbij geen rekening
kan worden gehouden met afgesloten of nog
af te sluiten contracten.
Aardappelen.
Gister is, naar het Volk meldt, het volgen
de telegram aan minister Posthuma verzon
den
Burgemeester en Wethouders van Zaan
dam komen in het belong der Zaandamsche
burgerij met kracht <jp tegen den door u ge
nomen maatregel van vrijlating der veiling-
prijzen voor aardappelen. Bij onveranderde
toepassing van dit systeem dreigt de burge
rij opnieuw zonder aardappelen té komen,
daar de door u zelf vastgestelde kleinhan-
delprijzen het koopen op veilingen onmoge
lijk maken. B. en W. rekenen op onmiddel
lijk ingrijpen uwerzijds.
Opdrijving strooprij zen.
De minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel brengt ter kennis, dat maatregelen
worden overwogen om het opdrijven van de
prijzen van stroo tegen te gaan.
Deze prijsopdrijving schijnt een gevolg te
zijn van het opkoopen op grooie schaal van
stroo van den nog te velde staanden o^gsf
door speculanten die dénken gebruik te ma
ken \an de dreigende veevoederschaarschte
in den aanstaanden winter. De te nmeen
maatregelen zullen waarschijnlijk bestaan in
het vaststellen van maximum prijzen. In af*
wachting hiervan wordt 8an belanghebben
den in overweging gegeven zich van het op
koopen van stroo te onthouden, aangeziei
met gesloten verkoopcontracten bij de vatf
te stellen maximum prijzen geen rekening
kan worden gehouden.
Bouwmaterialen.
Bij Kon. besluit is do heer B. Blom, dheo
teur van het Nederlandsche cement-syndk
caat te 's-Gravenhage, alsnog benoemd tot
gewoon lid der Rijkscommissie in zake aan*
voer en distributie van bouwmaterialen, mef
uitzondering van ijzer, staal en hout.
S ij g i n g van p r ij z en.
Blijkens de laatstverschenen aflevering
van het Mnandschrift van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek, steeg het verhou-
dinjscijfer van de prijzen van 29 verbruiks-
artikelen in den kleinhandel van 114 in 1913,
tot 203 in Mei 1917 (1893 100). De ge
middelde verhoudingscijfers waren voor de
tusschenliggende perioden als volgt: 116 in
1914, 142 in 1015, 167 in 1916 en
192 in April 1917.
Het verhoud^ üfer van de gemiddelde
pri, o cokes bij een :entelijke
gasf~' leken in - j :enten, beliep
in 1914 95.58 (1913 100) en *teeg ver
volgens tot 123.73 in 1915, 152 TO in 1916
en 205.52 in April 0917 en 09 in Mei
1917.
Uitvoer van goud en zilver.
De directeur-generaal der posterijen en
telegrafie vestigt de aandacht van belang
hebbenden op het hier te lande bestaand uit
voerverbod voor metaal in eiken vorm. Bij
insluiting van gouden en zilveren voorwer
pen enz., in voor het buitenland bestemde
postzendingen, bestaat gevaar voor ver
beurdverklaring eiv' gevangenisstraf.
Duifkche pasmunt.
Naar aanleiding van berichten in de dag
bladen dat de banken en publieke lichamen,
zooals spoorwegmaatschappijen enz., de hier
te lande aanwezige Duitsche pasmunt niet
meer in ling zouden wensch<m te ont
vangen, omdat gevreesd wordt dm dergelij
ke munt in Duitschland buiten omloop zal
worden gesteld, zijn vanwege het Duitsch©
gezantschap te Den Haag stappen gedaan
bij de Nederlandsche regeering, met het ge
volg dat het gezantschap van het ministerie
van Buitenlandsche Zaken mededeeling
heeft ontvangen dat de inspecteurs der di
recte belastingen, invoerrechten en accijn
zen gemachtigd zijn den wisselkantoren in
hun ressort toe te staan tot den len Augus
tus de bedoelde Duitsche pasmunt naar
Duitschland uit te voeren.
Aangezien van kopergeld slechts een klei
ne hoeveelheid in het land aanwezig is,
achtte de Regeering het niet noodig daar
voor speciale uitvoerbepalingen vast te stel
len.
Door een Duitsche duik
boot beschoten.
Het gistermiddag met een lading gezaagd
hout van Pitea te IJmuiden aangekomen Ne
derlandsche stoomschip „Uranus" van dé
Kon. Ned. Stoomboot-Maatschappij werd j.l,
Zondag op zee door een Duitsche duikboot
beschoten. De bemaniujjg verliet aanvan
kelijk het schip, doch kon, na onderzoek de*
scheepspapieren, weer aan boord ga8n «itl
de reis vervolgen.
Stopzetting. Met ingang van 1
Aug. a.s. zal groote stroocartonfnbriek
der firma 5*ukema en Co. te Hoogezand
worden stopgezet. Bij voldoenden voorraad
brandstof hooptm en tegen September het
bedrijf weer te kunnen hervatten.
Een manliest van «Ie S. I>. A.P.
Het partijbestuur der S. D. A. P. heeft naaf
aanleiding van de schokkende gebeurtenissen
welke in verband met het aardappelgebrek de
vorige week te Amsterdam hebben plaats ge
had, een manifest uitgevaardigd, waarin een
ernstig woord wordt gericht aan de Nederland
sche arbeidersklasse.
„De Amsterdamsche onlusten zoo wordt In
het manifest gezegd hebben wijdere beteeke
nis dan voor de hoofdstad alleen. Zij zijn vort
groote beteekenis voor het geheele land.
Want de stemming, welke die onlusten moge
lijk maakte, bestaat ook buiten Amsterdam. Dö
levensmiddelenschaarschte, het brandstof fenge-
brek, de duurte, de nadeelen der langdurige
mobilisatie, de toenemende werkloosheid, bren
gen schier overal die stemming voort.
En de krochten, die van die stemming gebruik
hebben gemaakt, om de woeste tooneelen te
voorschijn te roepen, die Amsterdam verleden
week zag, werken ook buiten de hoofdstad, zoo*
dat ook elders zich voordoen kan, wat AmsteiW
dam nu heeft doorleefd.
Bovendien wordt alom in den lande begrepen,
dat In de maanden, en vooral in de wintermaand!
den, die wij tegemoet gaan, dc moeilijkheden erl
de kweHingen nog veel grootcr kunnen worden/
dan zij ooit zijn geweest.
Bij de nadering van die bange tijden is eeflj.
woord van waarschuwing en opwekking gebo«
den."
Dit woord van waarschuwing wordt dan in d©(
allereerste plaats gericht tot de regeering en dfQ
heerschende klasse, om alles te doen wat moge^f
lijk is ter vermindering va de nooden des volksw'
Maar ook wordt een woord van waarschuwing^
tot de arbeidersklasse gericht, niet tegen actltf4
of strijd want aan den strijd van de S. D. A. r£j
en de met haar bevriende vakvereenigïngei^
meent het Partijbestuur een groot deel van waft
er goeds is aan de levensmiddelenvoorzienin®
van tegenwoordig te moeten toeschrijven, zoo4$
dat het de politieke en economische organisatie#:
toeroept om in dien strijd moedig en kloek MR
volharden maar wèl dat men zich niet op sleep
touw late nemen in dagen van groote moeielïjW