STADSNIEUWS.
UIT DEN OMTREK.
Tentoonstelling te Winscho-
t e nEr heeft zich te Winschoten eene Co n
Emissie gevormd, om van 47 October a.s. ir.
r,De Harmonie" aldaar, een tentoonstelling-
te houden van vruchten, groenten, bloemen,
pn7 co
f Hc: eenvoudige programma omvat O*
prijsvragen, waarvoor flinke geldprijzen ter
ibeschikking van de jury staan.
De heer G. Kloosterhuis Johzn Oude-
erf te Winschoten, is de secretaris der ten-
'toon^üings-cimrssie-
Legerda g te Leeuwarden. -
Bij de officieele ontvangt ten stadhuizewos
Bet de heer F. M. Wilton, voorzitter van het
hoofdbestuur van „Ons Leger", die de toe-
spraak van den burgemeester beantwoordde.
De ondervinding heeft ons geleerdzeide
spreker, dat wij vaak verkeerd begrepen
iworden, men heeft de vereenïging zelfs be
schouwd als een organisatie, die den oorlog
predikt; welnu, in de kracht van een wel uit
gerust leger zien wij een bolwerk tegen den
oorlog. Zoolang blijkt, dat een nlgemeene
ontwapening der staten theorie is, zoolang
achten wij het*bestaansrecht onzer vereeni
ging gewettigd en zullen wij op den inge
slagen weg voortgaan: het volk te overtui
gen, dat voor de handhaving van ons onaf
hankelijk volksbestaan noodig is een goed
uitgeruste krijgsmacht.
De demonstratie liep vlot van stapel. Zij
werd- door 7 a 6000 menschen bijgewoond.
Te 7 uur vereenigde zich in de Klandery
een groot gezelschap aan den door de re-
geeringscoramissie aangeboden maaltijd,
.waaraan ook door den "Minister van Oorlog
werd deelgenomen.
De eerste dronk werd door den voorzit
ter van het hoofdbestuur uitgebracht op
H. M. de Koningin.
Tijdens het diner kwam een telegram bin
nen van H. M. met donkbetuiging voor het
ItelegTam van hulde
Voor het dessert nam de voorzitter van
pOns Leger" het woord. Hij noemt leger-
nagen een propagandamiddel der vereeni-
ging. De manschappen die hebben mede
gewerkt tot het slagen zijn de mannen die
in geval van gevaar het spit zullen hebben
ef te bijten. Het behoeft dus geen betoog,
'dat zij, ware het alleen daarom reeds, de
sympathie van de natie verdienen. Dat het
hun goed recht is, dat wanneer zij geroe
pen worden hun leven voor het vaderland
ie geven, zij dit zullen kunnen doen met de
Overtuiging, dat het geheele Nederlandsche
volk achter hen staat. Wij kunnen, zegt
spreker, niet allen de wapens dragen, maar
iedereen kan er krachtig toe mede werken
3e Nederlandsche weermacht de plaats te
geven, die zij verdient n.l. in het hort der
natie. Het daarheen te leiden is het doel
der vereeniging „Ons Leger."
Spreker dankt dan den Minister van Oor
log, den genera?1 TOeynhens, den Commis
saris der Koningin in Friesland, voor hun
Belangstelling betoond door hun tegenwoor
digheid. Hij ziet daarin het bewijs, dat zij
sympathiseeren met het doel der vereeni
ging wat voor deze een spoorslag zal zijn
voort te gaan op den ingeslagen weg. Spre
ker brengt verder een eeTe-saluut aan het
eere-comité met zijn voorzitter, den heer
Van Weideren baron Rengers en aan allen,
die tot het goed slagen van den dag hebben
meegewerkt. Hij eindigde met allen op te
wekken lid der vereeniging te worden en
zijn glas te ledigen op aller welzijn. (Ap
plaus.)
De Minister van Oorlog vroeg den voor
zitter het woord. Niet om een tafelrede te
houden. Die zijn hem bijzonder onsympa-
thiek.Over het leger, zei Zijn Exc., kunnen
iwij spreken in mooie volzinnen en met ko
lossale gemeenplaatsen en spreker had ge
makkelijk door een zijner ambtenaren zoo'n
rede kunnen laten maken. Hij heeft dit niet
willen doen, doch heeft de indrukken van
'den dag op zich willen laten inwerken om
naar aanleiding daarvan te sprekeo. En
deze zijn zoodanig geweest, dat spreker
thans werkelijk iets heeft te zeggen, ware
het alleen maar, dat hij getroffen is door
'de hartelijke ontvangst Het leger, "waarvan
de Minister op Tiet :oogenbliJc de aangewe
zen verzorger is, werd door toedoen van
„Ons Leger' een ontvangst bereid, die
spreker heeft getroffen. Hij dankt Tien, die
ihet hunne hebben gedaan om dezen
■Wag te maken tot een bijzonderen dag. Het
ps den Minister een behoefte dit uit te spre
ken, omdat het standpunt, waarop „Ons Le-
jjger zich heeft gesteld, zoo juist is: namelijk
jdat het leger gedragen moet worden door
[3e bevolking; dit is nog juister dan de voor
zitter, die het zooeven uitsprak, misschien
self wel besefte. De Minister kwam in zijn
Hieuwen werkkring op eens te staan voor
lal van vraagstukken ten aanzien van het
iegerbeleid, en wat daarmee in verband
Btaat. Wij gaan daarmee naar het buitenge
wone vraagstuk van het to be or not to he,
n.l.: zullen we ons verdedigen, of niet? Na
de demobilisatie zullen we niet op den ou
den weg kunnen voortgaan. Nederland zal
loch komen te staan voor de vraag of het
zich nog wil verdedigen of dat niet meer
wil. Als men daarop antwoordt met ja en
de Minister meent, dat men het doen zal
dan kunnen we met een begrooting van 30
millioen niet meer toe, maar zal het wel 60
millioen moeten worden. En dat onder de
bmstandigted, dat nog zooveel andere
groote eischen aan de schatkist worden ge
steld. Wordt dan het leger niet gedragen
door de sympathie der bevolking dan mo-
?en we de matten wel oprollen. De Minister
i^wiL.^0^6 ^°°P' men zeggen: we
hebben het er voor over. Toen de Minister
m die bij hem waren hedenmiddag, naar
jet terrein reden, hoorden zij ook uitroe-
Ür-i :*?,eg met het rofötarisme, en der-
rehjke. Maar hij gelooft, dat de vraag of
nihtanjm, reden van bestaan heeft, beant-
°?.r deze vraai': zou Ne-
and thans zijn, als wij eens geen leger
hadden? Als wij eens een volkomen anti
militaristische staat waren geweest, wat zou
Nederland op dit oogenblik dan zijn? (Bra-
vo's.) Deze vraag stellen, is de andere be
antwoorden. De Minister meent dus, dat het
streven van de vereeniging „Ons Leger'
toejuiching verdient» van ganscher harte,
omdat dit streven is een volksbelang. La
ten we drinken, besluit de Minister, op het
voorspoedig werken van de vereeniging
„Ons Leger."
Na deze redevoering spraken nog de
Commissaris der Koningin, de voorzitter der
regelingscommissie, de heer Th. "M. Th. v.
Wekleren baron Rengers en de heer K. E.
Oudendijk, kapitein der artillerie. De laat
ste stelde volgens het Hbld., waaraan we
een en onder ontleenden, een toast in op
de nieuwe Friesche beweging.
Geen kermis. De gemeenteraad van
Gorimhcm besloot dal dc kermis dit jaar
niet zal worden gehouden.
De A ms t e r d n ms ch e relle
tjes en de gemeentewerklie
den. Een vijf-en-twintig tal gemeente
werklieden te Amsterdam, zijn voor straf
voorgedragen wegens verzuim zonder verlof
tijdens de relletjes in het begin van Juli. De
straffen, welke vóorgesteld zijn, betreffen
schorsingen van een of twee dagen: één dag
voor degenen, die een deel van den dag ver
zuimd hebben en twee dogen voor hen, die
den geheelen dag hebben verzuimd. De be
trokken werklieden zijn bij verschillende
diensten en bedrijven werkzaam.
Naar aanleiding van deze voordrachten
tot straf heeft de afdeeling Amsterdam van
den Ned. Fed. Bond van Gemeentewerklie
den een breedvoerig schrijven tot B. en W.
gericht, inhoudende een protest.
Staking. Deze week is plotseling
een staking uitgebroken onder de metse
laars en opperlieden, werkzaam bij den
bouw van noodwoningen der gemeente
's Gravenhage aan de Laakhaven.
Naar van patroonszijde wordt medege
deeld is de staking het gevolg van een ta-
rievengeschil, niettegenstaande het week
loon, dat op dat bouwwerk wordt verdiend,
hooger is dan dat bepaald bij het tusschen
patroonsvereenigingen en de Federatie van
bouwvakarbeiders gesloten collectief con
tract.
De desbetreffende patroonsvereenigingen
die deze staking dan ook geheel ongemo
tiveerd achten, hebben de Federatie van
bouwvakarbeiders in overweging gegeven,
om, ter voorkoming van een ernstig conflict
in de bouwbedrijven, het werk te doen her
vatten en langs arbitralen weg geschillen
op te lossen.
Diefstallen op groote
schaal. Omtrent de diefstallen te Vlis-
singen verneemt de N. R. Ct. nog:
Het provinciaal steuncomité voor Belgi
sche vluchtelingen heeft "haar magazijn in
een gedeelte van de goederenloods op het
perron van het station aldaar. Reeds eenigen
tijd werd daaruit een en ander vermist en dit
maakte, dat de politie zich des nachts met
een van de stations-assistenten verdekt op
stelde. Te drie uur hoorde men leven en ont
dekte men een drietal personen, die bleken
treinpoetsers der S.S. te zijn en die daar
niets te maken hadden. Zij werden aange
houden, een voor medeneming gereed lig
gende partij goederen als winterjassen, jek
kers, heerencostumes, knotten sajet, rokken,
flanel, schoenen enz., een groote waarde
vertegenwoordigende, is in beslag genomen.
Bij de aangehoudenen werd huiszoeking ge
daan en in hun woningen werden nog tal
van goederen, afkomstig van diefstal uit het
magazijn, aangetroffen; deze mannen moe
ten daar reeds herhaaldelijk diefstallen heb
ben gepleegd. Bij het verhoor bleek, dat er
nog meer personen betrokken zijn bij deze
diefstallen, zelfs wapenmeesters en ook an
dere beambten van de maatschappij. Het on
derzoek wordt met kracht voortgezet.
Dubbele diefstal. Een oude
man, wonende onder de gemeente Vrouwe
polder (Walcheren), heeft aangifte gedaan,
dat uit zijne woning eerst 300 en later
nog eens 500 is ontvreemd.
He ternes. Zekere K. is Donderdag
nacht te Vierlingsbeek bij een ruzie door
een messteek in het hart getroffen, met het
gevolg, dat de levensgeesten bijna onmid
dellijk waren geweken. De versiagene laat
een'vrouw en acht kleine' kinderen achter.
Als vermoedelijke dader werd aangehouden
R. uit Groeningen.
Typhus. Te Vlaardingen heerscht
in vrij hevige mate de typhus. Reeds is aan
gifte gedaan van 12 gevallen, waarvan één
met doodelijken aöoop.
Voorts zijn er een aantal verdachte ge
vallen.
De oorzaak van deze ziekte is nog niet
bekend. Zoowel water als melk Is in bate-
riologisch onderzoek.
Sobool- m KerknlMWL
Alt. tSyn. der Ned. Herv. Kerk.
XXVI.
Aan de orde komt de benoeming van een se
cundus van den secretaris. Uit de verschillende
sollicitanten wordt gekozen ds. H. J. Roose-
fcoom, te Delft, met 10 stemmen; ds. A. A.
Crcmer Mz., te Broek in Waterland, verkreeg 9
stemmen.
Ter tafel komt daarna een schrijven van P.
H. dë Jong c. s. te Zutfen om de besturen der
kerken van Nederland op te wekken een collecte
te houden voor kapitaal tot propageering van
het beginsel van arbitrage. Besloten wordt aan
adressanten 1e melden, dat op dit "tijdstip nu de
Synode van haar commissie, die met de kerken
over dit onderwerp in contact staat, nog geen
uitgewerkte voorstellen heeft, de Synode niet kan
besluiten voor dit speciale doel gelden in tt sa-,
melen.
Tet ieden van de co: ...or Jening
van het Reglement op cc Kerkvisitatie worden
benoemd ds. F. Tammcns, te Zuidbroek, dr. G.
Visser, te Assen en ds. D. Zoete, te Lemmer.
Aan dc orde komt een door dc commissio van
rapport voorgestelde wijziging van art. 3 van
het Synodaal Reglement op de benoeming van
ouderlingen cn diakenen en tot beroeping van
predikanten. Op dit artikel werden amendemen
ten ingediend door de hecren Cremer, De Hoon,
Wei]land en Bolt. Het artikel der commissie
wordt met meerderheid van stemmen aangeno
men, nadat de verschillende amendementen wa
ren verworpen. De artikelen 4—9 worden aange
nomen art. 10 no wijziging art. 11 13 aange
nomen. Het geheele reglement wordt mei algc-
meenc stemmen aangenomen.
XXVB (slot).
Door dc Algcmeene Synode der NedecL Herv.
Kerk werden de volgende subsidies toegekend
uit hei Fonds voor Noodlijdende Kerken en Per
sonen
1. Gopinge voor cenc nieuwe pastorie /"5000;
2. Hcercnhoek voor een nieuwe kerk t? Nicuw-
dorp (bostendiging von een ten vorigin jore
toegekend subsidie f 300 3.-Retrenchement voor
verbouwing van de pastorie f 4200 I. Hinde-
loopen voor herstelling van het kerkgebouw
f 2000 5. Stavoren voor het kerkgebouw f 2300
ti. Tjerkgeost voor een nieuwe pastorie f 4000
7. Nieuwe Pekela voor herstelling van bet kerk
gebouw f 550 8. Meek voor herstelling van het
kerkgebouw f 600 9. Kleine toelagen aan ge
meenten f 312510. Voor de Wuldenzen f 100
11. Kleine toelagen voor noodlijdende predi
kantsbetrekkingen f 6845.
Uit de Generale Kas worden o.a. toegekend
aan: 1. Oosterbeek (voor een godsdienst on
derwijzer 1502. Kleef (voor instandhouding
der gemeente) f 500; 3. Doctinchcm (voor het
werk in dc buurtschappen 3001. Wornsveld
(voor een godsdienstonderwijzer) f 350 5.
Dinxperloo (voor een godsdienstonderwijzer
f 300 6. 's Gravenhage (voor het godsdienst
onderwijs) f 6007. 's Gravenaznde (voor den
dienst in den Oranjepolder) f 1508. Rotter
dam (voor evangelisatie onder de bootwerkers)
850; 9. Rozenburg (voor den dienst aan den
Brielschen heuvel) f 20010. Capelie a. dL JJsel
(voor een godsdienstonderwijzer) f 403; 11. Lei
den (voor een godsdienstonderwijzer) f 20012.
Oegstgeest (voor herstel kerkgebouw) f 2000
13. Ooltgensplaat voor dienst in dc LangestTaoO
f 500; 11 piemen (voor herderlijken dienst in
de Watergraafsmeer) 50015. Schoten (voor
nonkoop pastorie) f 50015. Spaarndom (voor
onderhoudskosten kerk cn pastorie) 150; 17.
Santpoort (voor herbouw kerk) 500018. Krom-
meniedijk (herstel pastorie) f 120019. Urk (aan
vullen van het in 1914 vereende subsidie voor
herstelling van kerkgebouw en pastorie f 136;
20. Serooskcrke (W.) (voor de kerkvoogdij kas)
f 15021. Kruiningen {voor schulddelging)
f 500 22. Ter Neuzen (voor den godsdienst
onderwijzer f 40023. Waverveen (herstel pas
torie) 1(30; 21. Sicgerswoude (voor de kerk-
voogdijkas) f 100; 25. Hoornslcrzwaeg (voor
den godsdienstonderwijzer) f 150; 26. Overdin-
kel (voor de kerkvoogdijkas) f 1000 27. Gro
ningen (voor 't godsdienstonderwijs)f 25028.
Grave (herstel kerk en pastorie) f 1950 29
Boxmeer (herstel kerkgebouw 1c Sumbcck)
t 700.30. Oyen voor herstel kerkgebouw) f 385;
3L Dassen (voor den predikdienst in den Znid
Hollandschen polder) 100; 32. Heerlen (voor
den godsdienstonderwijzer) f 750 33. Heerlen
(voor een godsdienstonderwijzer te Hocnsbroek)
f 750; 34. Heerlen (voor den arbeid onder de
Duitsche mijmvci kers) f 20035. Vtials (herstel
pastorie) f -128; 36. Besterswijk (herstel kerk
gebouw) f 55037. Stevensweert {schulddel
ging) f 25038. Venlo (herstel kerkgebouw)
f 500 39. Sittard (voor den dienst te Hoens-
broek) f 20040. Weert {tot dekking van hei
tekort voor kerk cn pastoriebouw) f 500 41
Beilen {voor den 2den godsdienstonderwijzer)
f 300 43. Odoorn (voor den godsdienstonder
wijzer te Valthermond) 350 4L Boswinkel
voor een godsdienstonderwijzer te Emmer-Com-
pascuum) f 40045. Voor den evangelie-arbeid
onder onze landgenooten in Duitschland f 1000
47. 82 Aan verschillende personen f €720Sup-
pletoire toelagen bij het Fonds tot verbete
ring der schraalste prcdik.traktementen f 8097.84
Dr. G. Visser brengt ter tafel de eindredactie
van de wijzigingen in bet reglement op het exa
men. Prof. Slotcmaker de Bruine geeft de eind
redactie von Art. 31 van het Algemeen Regle
ment en van het Reglement op de nenoeming
enx.
De vice-president deelt mede, dat blijkens do
registers van den secretaris tijdens de zitting
zijn ingekomen 84 en uitgegaan 476 s; ukken en
stelt voor den secretaris dank te betuigen voor
den door hem verrichten arbeid.
Het beheer von verschillende Fondsen wordt
weer overgedragen aan de Algemeene Synodale
Commissie.
Na resumtie der notulen brengt d£ president
dank aan de prae-adviseurs, den secretaris, <kn
vice-president en aan de leden, voor al wat zij
hebben verricht. ProL Knappert en de vice-pre
sident danken op hunne beurt den president voor
zijne leiding.
Daarop wordt door den president de 102e ver
gadering der Synode mei dankgebed gesloten.
D s. A. H. d e KI ex ck. t Donderdagnacht
is in het Diaconessenhuis aan den Westersingel
te Rotterdam op 75-jarigen leeftijd overleden ds.
A. H. de Klerck, predikant der Ncd. Herv. Ge
meente te Ridderkerk.
Ds. De Klerck studeerde aan de Rijksuniver
siteit te Utrecht, zijn geboorteplaats. In 1866
aanvaardde bij dc bediening des Woords bij de.
Ned. Herv. Gemeente te Garderen. Daarna stond
hij achtereenvolgens te Lopik, Neerlangbroek,
Weesp en sedert 1866 te Ridderkerk.
Verleden jaar trad ds. De Klerck, die ridder
in de Orde von Oronje-Nasseu was, a' als voor
zitter van het classicaal bestuur van Dordrecht.
XnrM en Wetenechnp.
Jos. AVerheyea. Gister vierde
Jos. A. Verheyen, reeds 40 jaar organist
van de Mozes- en Aaronskerk en 27 jaar
voorzitter van de Ned. Organisten Vereeni
ging zijn tachtigsten verjaardag. Hij is nog
veerkrachtig en levenslustig als een zesti
ger.
Een kwestie met de Neder 1.
Tooneelkunstenaars-vereen. De
toosveelspeler Herman Kloppers zendt
ons» tegelijk met andere bladen, een zeer
uitvoerig ingezonden, waarin hij protesteert
tegen de srij«ze, yaarop hij door bovenge
noemde organisatie der tooneelkunslcnnren
is behandeld. Hem was door de redactie van
het orgaan dier vereeniging „Tooneelleven",
gevraagd, of hij van plan was een tooneel-
gezelschap te vormen, een gerucht dat
hardnekkig de ronde deed. Hij antwoordde,
dat wel momenteel geen aanleiding bestond
tot het doen van eenigerlei mededeeling,
doch dat hij niet ongenegen zou zijn eenige
inlichtingen te verstrekken, zoo eventueele
plannen in de toekomst een begin van ver
wezenlijking mochten krijgen. Hij geloofde
niet, dat in de gegeven omstandigheden me-
dedeelingen zijnerzijds van eenig belang
zouden zijn voor de tooneelspelers.
De redactie van voornoemd orgaan heeft
alleen de laatste zinsnede uit Kloppers
schrijven overgenomen en daarop de nood
zakelijkheid gebaseerd van een waarschu
wing voor eventueele aanbiedingen van den
heer Kloppers, „tot tijd en wijle wij voldoen
de over den aard van zijn plannen zijn in
gelicht."
De heer Kloppers zag en ziet hierin een
insinuatie, een aantasting in zijn eer en goe
den naam. Bovendien is hem niet naar den
aard van zijn plannen gevraagd.
Hij heeft verzocht aan de redactie zijn
antwoord volledig te publiceeren, maar deze
weigerde.
Thans legt hij de zaak ean de publieke
opinie voor.
Hij laat slechts doorschemeren, dat bij
hem inderdaad plannen bestaan, waarvan hij
overigens niet meer zegt, dan dat zü nlleen
zouden kunnen beoogen een „nieuwe po
ging tot verheffing van ons vak".
Onderzoek inzake liet spoorweg"
ongeluk tusschen Sclinlkwijk
en Houten.
Men meldt ons uit Den Haag:
Zaterdagmorgen 10 uur werd <k>or de com
missie het onderzoek verder voortgezet. Er
waren voor heden nog 7 getuigen opgeroe
pen.
Allereerst werd gehoord de werkmeester
2e klasse J. J. v. d. Berg, die de beschadi
ging van het materieel kort na de ontspo
ring heeft opgenomen.
Getuige deelt mede, dat hij aan het ma
terieel niets heeft ontdekt wat er op zou
kunnen wijzen, dat voor het ongeluk er
reeds iets aan gehaperd zou hebben. Ge
tuige kan dan ook niets omtrent de oor
zaak van het ongeluk mededeelen.
Als tweede getuige wordt gehoord P. v.
Eek, machinist 2e klasse. Getuige deelt me
de, dat hij op 7 Juni 1.1. trein 210 heeft
gereden. Deze trein was den weg gepas
seerd na de schouwing, en voor trein 4.
Hij heeft van uit zijn locomotief goed den
weg kunnen overzien maar niets onregel
matigs in de rads bespeurd. Hij wist, dat
H. M. de Koningin met trein 4 na hem den
weg zou passeeren en heeft daarom nog
eens in 't bijzonder den weg geschouwd.
Hierna werd gehoord H. Meerstadt wa-
genmeester te 's Hertogenbosch.
Getuige deelt mede, dat trein 4 in den
Bosch door hem niet is nagezien, alleen
het gedeelte der koninklijke rijtuigen. Ge
tuige is bij het aankoppelen dezer Tijtuigen
tegenwoordig geweest en heeft zich over
tuigd, dat alles in orde was.
De wagenlichter J. v. Geel heeft in den
Bosch trein 4 nagezien en gekeken dat alle
remmen los waren, ook de koppelingen heeft
getuige Ifi orde bevonden.
Als vierde getuige werd gehoord ing. H.
P. Maas Geesteranus hoefding. chef van den
Dienst van Weg en Werken der H. U. S. M.
Getuige deelt mede, dat bij zijn maatschap
pij een tabel bestaat, welke voorschrijft de_
openingen welke moeten bestaan tusschen
de sporen bij verschillende temperaturen.
Aan de handhaving hiervan wordt streng
de hand gehouden. Om te voorkomen, dat
de laschbouten te sterk aangedraaid wor
den heeft getuige eenige jaren geleden
voorgeschreven dat de sleutels niet langer
mogen zijn dan 50 c.M. De laschplaten wor
den niet afgenomen maar bij de eerste war
me dagen in het voorjaar worden de lasch
platen wat los gedraaid om het spoor gele
genheid te geven zich te ontspannen.
Slagen in het spoor komen wel eens voor
maar bijna altijd op den dag, zoodat de ma
chinist de afwijking moet zien indien deze
aan het wegpersoneel zou zijn ontgaan. De
H. S. M. verleent bovendien nog een pre
mie aan de machinisten wanneer zij een
slag van uit hun machine opmerken. Is de
slag voorgekomen in de bocht dan wordt
het constateeren moeilijker. Getuige herin
nert zich het voorkomen van een slag van
16 c.M. in een bocht waarop 2 treinen met
een 75 K.M. vaart oveiheen gegaan zijn
zonder te derail!eeren. De gevallen komen
echter slechts sporadisch voor. Getuige
deelde mede, dat het steeds zijn meening
is geweest, dat tijdens den rit geen slag zou
kunnen ontstaan maar in 1909 hebben
eenige wegarbeiders bij Voorschoten, die
naast den weg stonden, geconstateerd, dat
er een slag in het spoor ontstond, terwijl de
trein er overheen ging. Een afdoend mid
del tegen den slag is getuige niet bekend.
Een probaat middel is echter de spanning
in het spoor trachten te vermijden, dé las-
schen gelegenheid geven zich te bewegen
en het spoor zoo vast mogelijk in de bal
last te leggen. Ook het krimpen van het
spoor kan tegengegaan worden door het
aanbrengen van klemmen. Getuige zijn ge
vallen bekend, waarbij een slag ontstond
door het losraken van de houtnagels maar
dan gaat de geheele rail op zij.
Ten slotte deelde de heer Maas Geestera
nus mede, dat ook bij de H. S. M. speciale
voorschriften bestaan, welke bij het passee
ren van een koninklijken trein in toepassing
worden ebracht. Deze komen vrijwel neer op
die van de S.S.
Tegen het gebruik van rails van 10 Meter
heef ,ei c wel iLche Lc:waren» maar
geen technische. Getuige heelt zelfs planner
om ook bij de H. S- KI. over te gaan tot h'eï
gebruiken van rails van 16 M. lengte.
Ook de chef van den Dienst van Weg en
Werken der N. C. S., de Ing. E. C W. van
Dijk, was als getuige opgeroepen. Getuige
deelde mede, dat de N. C. S. rails van 18
Meter lengte in gebruik heeft Om de tem
peratuur opening tusschen de verschillende
rails te handhaven, worden van tijd tot tijd
de laschbouten losgemaakt en zoo noodig
kortere rails ngelegd. Ook mogen de lasch
bouten niet te sterk aangedraaid worden en
om dit te voorkomen, mogen de sleutels niet
te lang zijn. Bovendien worden de lasch
platen bij de N. G S. met petroleum en gra-
viet ingesmeerd. Hierdoor voorkomt men,
dat ze vastroesten en te veel weerstand zou
den bieden bij het eventueel uitzetten der
rails.
Gevallen van spatten en slagen 2ijn ge
tuige sporadisch bekend. Dat er spatten
voorkwamen, waarbij nog een opening tus
schen de twee betrekkelijke spoorstaven
aanwezig was, is getuige niet bekend.
Getuige is een geval bekend, dat er een
spot ontstond bij het passeeren van een lo-
canltrein met matige vaart.
Ten slotte deelde getuige iv>g mede, dat
bij het passeeren van een koninklijke trein
alle wegwerkers worden opgeroepen om den
weg te schouwen en dan daarmede bezig
blijven totdat de trein is gepasseerd.
Als laatste getuige wordt gehoord de
heer P. Vos, directeur der Houthandel,
v/h. P. H. en J. Jongeneel, te Utrecht.
Getuige heeft het hout van de dwarslig
gers gezien, helwelk m het baanvak heeft
gelegen waar het ongeluk heeft plaats ge
had. De indruk, welke getuige van dit hoirt
heeft gekregen was deze, dat dit van zeer
goede kwaliteit w^os en in een toestand ver
keerde, welke zeer goed mag genoemd wor
den.
Hierna deelde de voorzitter mede, dat alle
getuigen in deze zaak waren opgeroepen en
gehoord, waarna de zitting gesloten werd.
De gasbesparing.
Vrijdag en Zoterdag is de meterstand
opgenomen bij de gasverbruikers, die reeds
de vorige maand de 50 kub. M. overschre
den hadden. Het bleek dat bijna 100 er
thans weder over heen waren. Deze zullen
niet voor het verdere gedeelte van de
maand afgesneden worden, er wacht hun
een strengere straf. Al wat zij deze maand
boven de 50 kub. M. verbruiken, zullen zij
in September moeten inhalen. Dat is een
goede straf voor hun roekeloosheid, want in
September zouden zij van het gas, dat zij
deze maand verspilden, veel meer profijt
gehad hebben. Zij komen in die maand du?
in veel slechtere conditie dan diegenen, die
in Aug. binnen de perken gebleven zijn.
Maar nog hebben zij niet voldoende ge
boet voor hun verspilling. Overschrijden zij
in September hun aldus verminderd rant
soen, dan zullen zij in October geheel af
gesneden worden. Afsnijding* is in October
natuurlijk een veel strenge straf dan zij
thans zou zijn.
Honderd overschrijdingen op 4000 ver
bruikers is niet veel. Maar het is te vree
zen dat vóórdat de maand ten einde is, dit
aantal nog vermeerderd zal worden met die
genen, die thans tusschen 40 en 50 ston
den en dus nog juist vrij uitgingen. Ook zij
zullen, op straffe van in October afgesneden
te worden, in September moeten inhalen
wat zij in Augustus boven de 50 kub. M.
verbruiken.
Men ziet dus wel, dat er met de bespa
ringsmaatregelen niet te spotten valt. De
lichtvaardigen, die meenden dat het zoo'n
vaart niet zou loopen en alle waarschuwin
gen en vriendelijke verzoeken in den wind
sloegen, zullen de volgende maanden wel
een toontje lager zingen.
Amersfoort moet met het toegemeten
rantsoen toekomen. Dat is nu eenmaal har
de noodzakelijkheid.
De vermindering van het gasverbruik,
welke verleden week Maandag zoo goed in
zette, verslapt sindsdien dagelijks. Het wordt
waarschijnlijk, dat in het laatst van deze
maand de gasfabriek toch nog 1 of 2 dagen
stopgezet zal moeten worden.
Afsnijding van den gastoevoer om 11 uur
's avonds zou afstuiten op tal van moeie-
lijkheden. Vrbod van gasverbruik na 11 uur
zou niet veel uithalen; de gocdwillLen zul
len reeds thans na dat uur geen gas meer
verbruiken en de kwaadwilligen of spilzuch-
tigen kiinnen slechts door dwang tot bespa
ring gebracht worden.
Engelsche krijgsgeven-
genen.
Naar aanleiding ven het bericht, vol
gens hetwelk Dinsdag o.s. in de internee-
rïpgskampen te Soesterberg de aankomst
uit Duitschland van 2000 Engelsche inva
lide krijsgevangenen wordt verwacht, wordt
medegedeeld, dat daarvan bij de afdeeling
interneering van het algemeen hoofkwartier
niets beken is.
Nekkramp.
In den loop van dit jaar hebben zich
bij 1 :-t r; rn\z6en alhier voorgedaan 25 ge
vallen van nekkramp.
.Hiervan ger~ Tr* ->-»tiënten dus 72 pet.
Wc ggelo op en
een zwarte Engelsche Setter. Tegen be
looning terug "te bezorgen Oldenb.laan 36.
Vreemdelingenverkeer.
In de week van 12 tot 19 Augustus
vertoefden in de buitenhotels de volgende
logeergasten.
Hótel Birkhoven.
Efe heer en mevr. H. Osiedc en femilier
Amsterdam.
