DE E EM LAN DER". Woensdag 22 Augustus 1917 BUITENLAND. TOEWIJDING. N*. 45. 16" Jaargang KOLONIËN. FEUILLETON. AMERSFOORTSCH DAGBLAD. v "AR16 VAN VERSENDAAL. Hoofdredactie» Mf D f VAN SCHAARDENBURQ. Uitgevers: VALKHOFF Co. n- A BON N EM ENTSPBUS: Per 8 maanden tooi Amerafoect f 1*80. Idem franco per poet,. 2.00e Per week (met gratie verzekering tegen ongelukken) 0.14. Afzonderlijke nummert 0.05. Wekelljkeeh bijvoegsel ./fc Hottonduhé Buitvrout^ (onder redactie ven Thérkse Horen) per 8 mnd. ÖO ets, "Wekelijkeeh bflveegeel Wirtidnwü/' per 8 mnd. 82 «U. Bureau: Arnhemsche Poortwal, hoek U trech tschestr. Intercomm. Telefoonnummer 66. PEUS DEK ADVEKTENTIEN Van 1—5 regelt f O.NO. Elke regel meer 0.15. Dienstaanbiedingen 15 regels0.50. Groote letters naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijl bestaan reer voordeelige bepaliugon tot het herhaald advortooren in dil Blad, bij abonnement. Eene circulaire, bovnttondo de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Politiek Overzicht De wereldstrijd in het oosten. In Het oosten is thans de strijd, die in de eerste dagen van Juni door de hervatting van het offensief door de Russen weder in gang was gebracht, tot rust gekomen. Een bijna volslagen rust heerscht op het uitge strekte oorlogstooneel van Riga tot aan de zuidelijke grens van de Boekowina. De be scheiden winsten, die de Russen aanvanke lijk oogstten, werden, toen den 19en Juli het tegen-offensief van de verbonden Duitschers en Oostenrijkers inzette, spoedig weer te niet gedaan. Nog aanmerkelijk meer werd verkregen. De bekende Zwitsersche militaire Schrijver kolonel Egli, die in de Basler Nach- richten den loop der gebeurtenissen volgt, vergelijkt de uitkomsten van dit tegen-offen sief met die van een lawine in het gebergte. Het eerst kwam tegenover Zalocze de sneeuwbal aan het rollen, die naar het zuid oosten verder rolde en de door den voor- jaarsstorm van de revolutie in losser verband geraakte massa's van de Russische 11e, 7e en 8e legers met zich meesleepte. Na een grootschen zegetocht, die Oost-Galicië en de Boekowina bijna geheel bevrijdde, bereik ten de verbonden troepen de grens. De lin kervleugel is op een breed front de Zbrucz overgegaan, de zijrivier van de Dnjestr, die daar de grens vormt tusschen het Oosten- rijksche en het Russische gebied. Hier stuit te hij op vaste liniën. De stormmarsch kwam tot staan. Maar het doel van den aanval bij Zborow was bereikt. Wanneer straks, als men tot de vredesonderhandelingen gevorderd is, de balans van winst en verlies wordt opge maakt, dan zal Rusland tegenover een enor- men verliespost geen winstpost, hoe be scheiden ook, kunnen stellen; het on derpand, dat het bezat in Oost-Galicië en de Boekowina, is verdwenen. Behalve de kleine stukken bij Zbaraz, ten noord oosten van Tarnopol, bij Brody en het zuidoostelijke gebied van de Boekowina, staat in het noorden en oosten van Oosten- rijk-Hongarije de Rus nergens meer. Nu rust de strijd aan dit front, Uit Peters- Burg wordt ons sedert een aanbal dagen reeds niets anders bericht dan geweervuur, verkenningsondernemingen en nu en dan actie van een geïsoleerden vlieger. Alleen op den uitersten rechtervleugel is nog een strijd aan den gang, die niet zonder betee- kenis is en misschien nog van groot bela g' kan worden. In het Zevenbergsch-Rumeen- sche grensgebergte strijden de troepen van 'den Oostenrijkschen maarschalk von Koe- vess en den Duitschen maarschalk von Mac-, kensen tegen de vereenigde Russo-Rumeen- sche legers. Het gebied van den strijd, die ten noorden van Focsani wordt gevoerd, wordt omgrensd in het oosten door de tot 180 M. breede Sereth, welker oevers hier en daar moeras sig rijn, in het noorden door de Trotosu, die geene grootere breedte bereikt dan 75 M., in het zuiden door de smalle Susita en in het westen door de Karpathen. Het ge heel is een van het westen naar het oosten gerichte rechthoek; de zuid- en de westzijde zijn het Duitsch-Oostenrijksche front. Daar zijn tweo aanvalsgroepen ieder voor zich aan het werk. De eene rukt van Focsani noordwaarts op, de andere aan beide zijden van het Oitosdal oostwaarts. De beide aan valsfronten van de Austro-Duitschers staan bijna onder een rechten hoek tot elkaar. Het eene front flankeert den tegenstander, die voor het andere ligt. Wanneer het eene front vooruit wordt gebracht, dan moet dat in zijne gevolgen ook het andere front ba ten. Het is een zware strijd, die hier wordt gevoerd; iederen stap van hun land verde digen de Rumeniërs met groote hardnekkig heid en de Russen staan hen trouw bij. Thans is de westelijke oever van de Sereth tot Marasesti van den vijand gezuiverd; het brughoofd bij Balbaretu is in handen van de Oostenrijkers. Wanneer het tot dusver verkregen succes wordt voortgezet in oos telijke richting over de Sereth, dan zou daardoor het vooruitkomen van de tusschen Focsani en de Zwarte zee staande troepen van de bondgenooten in de hand gewerkt worden. De aFstand tusschen Focsani en de zee is omstreeks 170 K.M De toestand van het oogenblik wordt door een schrijver in de Frankf. Ztg. aldus ge schetst „De tegenstander zit in een zak deerlijk in het nauw. Hij verschaft zich voor den moeielijken terugtocht tusschen de Tro- tosu-Sereth-linie, die verliezen heeft gekost en nog zal kosten, daardoor eenigszins lucht, dat hij zich in Tirgul-Okna hardnek kig handhaaft; daarmee houdt hij de marsch- route over Onesci open. Het zal echter aan de Russo-Rumeensche divisiën moeielijk vallen^met al hunne krachten te ontkomen, De beide legers zullen minstens geheel door elkaar geworpen en zwaar geteisterd wor den. Maar wij willen niet vergeten, dat de Russen hunne achterwaartsche bewegingen nog bijna altijd meesterlijk hebben uitge voerd. Men kan bij het beschouwen van den nieuwen veldtocht in het oosten zich niet losmaken van den indruk, dat het Russische leger over 't geheel nog goed georganiseerd is en als een ernstige tegenstander is op te vatton." De oorlog. Over den strijd in het westen bestaat groote tegenstrijdigheid tusschen de weder- zijdsche berichten. Berlijn meldt in Vlaan deren artilleriestrijd in wisselende sterkte en voor Verdun plaatselijke gevechten op som mige plaatsen van het front. Daarentegen bericht het Britsche hoofdkwartier, dat bij Lens in een strijd, die nog aanhoudt, op een front van 2000 yards vijandelijke stellingen zijn veroverd op een front van 2000 yards, en het Fransche, dpt aan het Verdunfiont de strijd overal werd voortgezet, in het voor deel van de Franschen. Aan het Italiaansche front duurt in den elfden Isonzoslag de strijd voort met onver minderde hevigheid. Over de uitkomsten luiden de berichten verschillend; maar *nls men ze met elkaar vergelijkt, ziet men, dat in geen geval de veranderingen in de po sitie der strijdende partijen van groote be- teekenis kunnen zijn. Het Italiaansche bul letin bericht, dat de vijandelijke linie op het KarStplateau en in de kuststreek begint te wijken op verschillende punten; het Oos- tenrijksche hoofdkwartier verzekert, dat op geen enkel punt van de Julische Alpen tot aan de Adria de tegenstand is gebroken en geeft slechts op één punt een plaatselijk succes toe. De rijkskanselier heeft in de hoofdcom missie van den rijksdag verklaard, dat de Duitsche regeerir.g den vredesstap van den paus met sympathie heeft begroet. De een-" trale mogendheden hebben geen invloed ge had op het opstellen en het zenden van de nota. De regeering zal zich over hare hou ding beraden met hare bondgenooten en ook voeling houden met de commissie. De Engelsche regeering heeft door haren gezant bij het Vaticaan de ontvangst van de nota laten berichten en daaraan toege voegd,'dat zij de nota in ernstige, welwil lende overweging zal nemen. De staatssecretaris kardinaal Gasparri heeft de tusschenkomst van de Engelsche regeering verzocht om de nota te doen toe komen aan de leden der Entente, met wie het Vaticaan niet in diplomatieke betrekkin gen staat. Berlijn, 21 Aug. aW. B.) De Nordd Allg. Zeitung bericht, dat graaf Bernstorff be-* stemd is voor den^ost van gezant IcKonstan- tinopcl. Het congres van de Labour Party heeft andermaal besloten tot het zenden van af gevaardigden naur Stockholm. Het vroeger genomen besluit is dus bekrachtigd. Londen, 20 Aug. (R.) Het zeelieden congres heeft een besluit genomen, waarbij verzocht wordt, dat door de parlementaire commissie van het vakvereenigingsconres een referendum zal worden uitgeschreven met betrekking tot het besluit, om afgevaar digden naar de conferentie te Stockholm te zenden. Het congres stemde in met het besluit der regeering, om paspoorten te weigeren. Londen, 21 Aug. (R.) De arbeiders- correspondent van de Daily Telegraph be richt. Het besluit van de mijnwerkers cm de StocVholmsche conferentie ni?t te st^i.nen, heeft tot beteekenis, dat zeshondeiddui- zend stemmen overgaan .van de zijde van Henderson en -het uittvoers.vd comié naar clie van hen, welke zich verzetten tegen alle be.spcrkingen tusschen Britsche arbeiders en socic.'isten van vijandelijke landen, zoolang de legers dier vijanden gebied bezet hou den dot aan Engeland's bondger ooten be hoort. Aangenomen, dat de v *rtegenwooc- digüig op de vergadering van Dinsdag (he den) vrlgens denzelfden maatstaf geschiedt als op die van den lOen dezr.r, dan zou het overgaan van de mijnwerkers wel is waar geen meerderheid tegen hel gaan naar Stockholm ten gevolge hebber., maar ze zou ongevcei staking van stemmen tot stand br?ngen. Dit zou dus lang niet de persoon- 1 jke overwinning van Header sun beletten, maar men veronderstelt, dot de stem der rr w 1-ers invloed*zal hebben op andere vakverenigingen, en dat aldus de confe ree rie *on heden de motie van Manchester zr.l bevestigen, welke zich richtte tegen elke spmenspraak met vijandelijke onderdanen. Weenen, 21 Aug. (Corr.-bur.) Blij kens de hier uit het neutrale buitenland ont vangen uitvoerige en betrouwbare berichten over de gebeurtenissen in Spanje, zijn daar in de laatste dagep, met name in Madrid, Barcelona en Bilbao, formeele oproeren voorgekomen, die door de militaire macht, in sommige gevallen zelfs onder aanwending van machinegeweren en kanonnen, onder drukt werden. Het is slechts aan dit buiten gewoon krachtige ingrijpen van de militaire autoriteiten te danken, dat de regeering er in geslaagd is de dreigende uitbarsting von grootere onlusten te voorkomen. Dit krachtige optreden van de gewapende macht bevestigt het bericht, dat het geheelé leger vervuld is van de overtuiging, dat de sints maanden voorbereide, maar door de overgroote meerderheid van het Spaansche volk zeer scherp veroordeelde revolutionaire beweging door de Entente op touw is gezet en gefinancierd wordt, dat die beweging niet beantwoordt aan de nationale belangen van Spanje en dot zij er bepaald op doelt de moreele en materieele verzwakking van dit land teweeg te brengen. In dit bewustzijn heeft het leger zich onvoorwaardelijk aan de zijde van de regeering geplaatst. Dit stelling nemen van het leger werd na derhand ten volle gerechtvaardigd door de •uitkomst van de in den loop der onlusten verrichte huiszoekingen, omdat hierdoor de schriftelijke bewijzen verkregen rijn, dat de Enfente-regeeringen met de vroegere Spaansche opstandsbewegingen in nieuwe voeling zijn geweest en doorvoor groote sommen in buitenlandsch geld beschikbaar gesteld hadden. Er zijn aanzienlijke hoeveel heden ponds- en dollarnoten bij de rad draaiers in beslag genomen. Ten gevolge van deze gebeurtenissen en van de uitkomsten van het ingestelde onder zoek heerscht er in het leger en in de bree de lagen van de Spaansche bevolking eene hevige verontwaardiging tegen de Entente- regeeringen. Minister-president Dato kon niet nalaten, tegenover verscheidene verte genwoordigers van de openbare meening in zeer bittere uitdrukkingen toe te geven, dat de Entente, en in 't bijzonder Frankrijk, met de revolutionaire comité s in Spanje in ver binding staat en het werk van deze comié's door groote geldsommen in de hand gewerkt heeft. De Entente-kringen hebben er op gerekend, dat de door hen ook in het leger gedragen geschillen daar tuchteloosheid zouden veroorzaken. Deze rekening was ver keerd. De revolutionaire beweging kan reeds heden als in hoofdzaak mislukt beschouwd worden en beteekent het moreele débócle van de Entente in Spanje. Athene, 21 Aug. (Havas). Generaal Sarrail heeft een deputatie ontvangen van de monniken van den berg Athos, om hem te bedanken voor de welwillende houding van Frankrijk ten opzicghte van het Hel lenisme. De deputatie bracht een gift vun 20,000 drachmen ten behoeve van het Roo- de Kruis. Londen, 20 Aug. (R.) In het Lager huis deelde Montagu, secretaris voor Indië, mede, dat er besloten was belangrijke maat regelen te nemen, om Indiërs te verbinden aan alle tokken van den Indischen admini stratieven dienst, ten einde te komen tot een geleidelijke ontwikkeling van zelfbestuur en tot de instelling van een verantwoordelijke regeering in Indië, als integreerend deel van het rijk. Montagu deelde ook mede, dat de uitslui ting van Indiërs als officieren in het Brti- sche leger opgeheven was. Londen, 20 Aug. (R.) In een com muniqué over belangrijke wijzigingen in de organisatie van het departement van muni tie wegens de enorme uitbreiding der werk zaamheden von het departement wordt ge- zegil: Het personeel aan het hoofdkwartier tel de 5000 personen; thans zal het 13.500 omvatten. De omvang van de zaken, welke op het departement worden afgedaan, zijn op gelijke en zelfs grootere schaal toege nomen. Het departement heeft thans twee millioen menschen in dienst en staat op tol- looze punten in contact Met nagenoeg eiken tak van handel en bedrijf in -het land. Het geeft per jaaf ongeveer zes h zeven mil lioen uit. De Britsche legers zijn de best toegeruste en best bewapende troepen in Europa geworden. Dit proces duurt vooit en zal nog een veel grooferen omvang krij gen. Londen, 21 Aug. (R.) De Press Asso ciation heeft bericht ontvangen dat de vraag of de spoorwegstaking zal doorgoan'nog on beslist is. Er is echter alle uitzicht, dat in den loop van den dag eene schikking zal worden verkregen. Oost-lndlë De assistent-resident Van der Ent, met de „Koningin der Nederlanden" aangeko men, is benoemd tot resident von Rembang. Tot gouverneur van Sumatra's Oostkust is benoemd de heer Grijzen, resident van de Zuidooster ofdceling van Borneo* Fioolvolden voor Inrwc. In verband met een bezoek van den gouverneur-generaal is, volgens de N. R. Ct. besloten, proefvelden voor den verbouw van tarwe am te I^gryen in de nabijheid van - Menigeen verliest wat nog te verliezen was> bij zijn pogingen om te redden wat nog te redden was. Roman van Karamatl. >,Zal ik nu maar beginnen, mijnheer Gilbert? U spreekt niet over die zaak, nietwaar?" „Nu, als u er op staat... Ik heb veel voor u Over. U...'* jy „Hang Ql bromt Archibald weer zacht .achter iets dat zijn haard zou wezen, als liii «r een had. J „Good morning!" en onmiddellijk daarop Jiog eens: „Good morning!"' Twee andere type-writers", beiden mei Toode gezichten door den wind cn dcn mot regen buiten, treden het kantoor binnen. lEenige minuten later verschijnt een derde, ^dan. kort daarna de vierde cn eindelijk de kaatste. "Weldra is 't werk in vollen gang. r*t Gelik en geklik der schrijfmachines wordt '«lechts bij groote tussohenpoozen door een .énkele vraag, een kort woord, afgebroken. |MElsa v°lgt, al tikkende en drukkende op de jnopjes, het verhaal - the novel - van Miss iïP1-'flower. Zc leest van twee geliefden, waar- •£iR ?elt?en' de i°n-c raan natuurlijk, de ander Muacieiijk ontrouw wordt, eu t eittde is de dood van het beleedigde meisje, door zelf moord. Onwillekeurig glimlacht zc even, als ze die aaneenschakeling van onnaluur cn op geschroefde gevoelerighcid in t werk der schrijfster waarneemt. Hoe weinig kende die vrouw het leven! Och, ze was te beklagen... Alszoovelën zocht ze in een denkbeeldige wereld wat ze in de werkelijke niet had kun nen vinden! Wellicht had ze nooit liefde ge kend... Wat moest haar hart dan smachten naar 't eenige, dat een vrouwenhart voldoen kan. En dan die zotte bombast arm schep- sell 't Leven had haar roman nog niet begon nen cn zou dien wellicht nimmer voor haar schrijven... Elsa!s roman... Die Miss Dryflower had nooit zulke smarten gekend, maar zou ze haar dor. liefdeloos bestaan, al de klater- goud-passie hnrer verbeelding niet willen rui len voor een dag van liefde, voor ren spranlSjc van de zielheiligende hoop, die Elsa vervul de? O. 't vrouwelijk hart hijgt naar liefde als de banneling smacht naar 'l lieve 'vaderland. En zou de vaderlandsloozc, de zwerveling zon- derlhuis, geen droever lot hebben dan hij, die leeft in de zoele hoop vnn 'l wederzien, na smartelijke scheiding? Zoo mijmerde de kleine ..type-vvrilcr." l.n hel tik, tik, tik, der bedrijvige machine klonk onderwijl gestadig door. XV. Al gaande en komend verloor ik mijn hart, Ben met lachen begonnen, geëindigd met smart. „Wat doe je, Stephanie?" Geen antwoord. „Stephanie, ik vraag wal je doet? Een blik. „Lezen, dat zie je.'* De jonge man met den blonden baard stond voor 't open raam, wijdbeens, de eene hand in den zak en blies di o.omerige wolkjes rook van zijn sigaret in de zonnige morgenlucht. Hij had het uitzicht op roodc daken, schoor- steencn en hier en daar een groen plekje van een enkelen boom daartusschcn. Ilij smachtte naar buiten. De verstikkende weelderigheid van het vertrek 't was in een klein hotel in 't westen van Londen, waar hij en ..z'n vrouw" sinds drie weken en enkele dagen logeerden, maakte hem korzelig. Eu er was nog iets anders, dat hem hinderde, iets waar van hij zich geen rekenschap kon geven. 'I Was elf uur in den voormiddag De over blijfselen van een overvloedig ontbijt stonden nog op tafel. Achterover in een gcmakkclijkcn fauteuil, hel prachtige lichaam losjes in een „babv-gown" donkerrood met kant zat Theo's „vriendin", 't Eene been luchtig over 't andere geslagen, zoodat liet verlakte slofje maar even vastgehouden werd door 't boven deel var, den vod vertoonde de lezende de fijne lijnen van wreef, enkel cn onderbeen, '-f .laatste zich verliezende in een wolk van kan!, t Bruine haar hing golvend om haar schouders. ÏIct boek, waarin zc las, lag schüin legen 't overgeslagen been. In houding, ge laatstrekken-cn blik was een kwijpende loom heid, niet ver van .verveling. Met mat gebaar sloog Stephanie een bladzij om. Zooals de jónge Van Klarcnbeék daar stond, moest hij zijn hoofd half omwenden om haar te zien. "t Gcrilscl van 't hoek doet hem op- kijkcp, na een dof gemijmer van wellicht enkele secpnden. „Wat lees je looh? Geen antwoord. »lcphanie." „Och. jongen, wees niel vervelend! Laat me rustig lezen." Zc slaat de oogen niet op. „Mag ik niel weten wat je leest?" „Och, iets van Bclot, daar!" Weer leest ze door. Ongeduldig keert Theo zich om. „Fraaie lectuur!' Zwijgen. Niets dan 'l likken der pendule op dc9 schoorsteen. ..Dat je zóo iels wilt lezen..." Theo's korze ligheid neemt snel- toe. Hij doet niets om die te verbergen. Op de ander toetredend, gaat hij vlak voor haar stann. Dan, als hij tevergeefs op haar op kijken gewacht heeft, stapt hij driftig langs haar heen tot bij den wand. Daar schijnt een oogenblik zijn blik geboeid door de groote staalgravure „la Fontaine euivrnnte" dan keert hij zich nogmaals om. „Stephanie, ik wil niet, dal je zulke bcesl- achlighcdén leest. Zijn stom klinkt .wrevelig, driftig. Ditmaal heeft hij <Jy. voldoening, "dal zc de lectuur' afbreekt. Kalm ziet ze hem in de oogen. ,:.Te "bent wezenlijk vermakelijk. Theo! Meen je housch. dat ik jon moet vragen, wal ik lezen mag? Ochrr. natuurlijk met! Maar, dat je er lust in -hebt...'' „Ja, dat "s nu mijn plezier. Gun jc 'l rae niel?" „Ik gun je alles., dal weel jc." „Pu! „Juist, omdat ik... Kom. Sl hanie. leg dat bock veeg." Theo's toon is veranderd. Hij wil vriendelijk zijn „Kleé jc aan en laten we uit ga.m II: Verlang naar buiten." „Ik piet... N.'c.ls f!cen °hI te lAecüen. Ga jij uil, als ie met alle geweld wilt. 't Is zoo warm, cn ik wou zoo grang m'n hoek uit lezen." Weer vat de loomc hand het onheil stichtende voorwerp. Theo's kwalijk bedwongen wrevel vlamt weer op. „Van wie heb jc dat vod?" roept hij drei gend. „M'n waarde, jé. bent "„du dernier ridicule" Wil je weten van wie? Van m'n Schotje." Dil met-een vluchtig trekje om neus en mond, dat den jongen man 't laatste restje zelfbe dwang doet verliezen. „Heb je dus weer die' ploert ontmoet? Ik had je verzocht hem te vermijden; dal is mak kelijk genoeg, nu we iiicr op onze kamer clen..." Seholjc" was een adellijke lichtmis van middelbaren leeft ij cl met een Scholschen. naam, cenig overgeblevene van de gasten in I hotel, die overigens allen bij 't einde der „season" het -huis verlaten hadden, lang voor- dal hel voorgewende echtpaar cr in gelrok ken was. Zijn dandy-manieren cn vooral zijn opvallende atlentics voor dc bekoorlijke „Ilol- landschc" hadden Theo steeds geërgerd. Hij had cr erhter nooit veel van gezegd, te zeker als hij meende te wezen van eigen meerder heid. Nu klinken Stephanie's luchthartige woorden hem wonderlijk verrassend in d« ooren. Ze ziet hem lachend aan. „Mijn bock deugt niet en m'n Schotje ooit al niet... Theo, je moet wat gaan wandelen. Je moet wat opluchten, m'n jongen." (Wordt vervolgü-|

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1917 | | pagina 1