16"" Jaarnang DE E EM LAN DER". Maandag 27 Augustus 1917. BUITENLAND. 't Winkeltje. N*. 49. FEUILLETON. v*V ii i MARIE VAN VERSENDAAL. Hoofdredactlei Mr Q f yAN SCHAARDENBURO. 1» Uilgevers: VALKHOFF Co J l.»0. 2.00. ABONNEMENTSPRIJS: Far 3 maanden TOOI Amersfoort Idem franoo par oost.. Per week (metgratiB verzekering tegen ongelukken) O.I 4. Afzonderlijke nummers 0.05. Wekelijkaoh bijvoegsel Hollanduh* Huisvrouw" (onder redactie van Thérèae Hoven) per 3 mnd. 50 cta. Wekelijksoh bijvoegsel Wsrtldrsvüt" per 3 mnd. 53 Cta. Bureau: Arnhemsche Poortwai, hoek Ulrechtschestr. Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER ADVEU'X'LNïlEN Ven 1—6 regelt #t O.NO. Elke tegel moer 0.15. Dieostaanbiediogen 15 regels 0.50. Orooto letters naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijl bestaan zeor voonloeligu bepaling© u tot het herhaald advurtuuruu tu dit Glad, bij abonnement. Een© circulairo, bevattende de v mr waarden, «vordt op aanvraag toegezonden Consentengeknoei 'n Onderhoud met mr. Slingenbe'rg. Ook mr. Slingenberg, de raadsman van de Vereeniging van Exporteurs en van den heer Lankamp, heeft ons een onderhoud wil len toestaan over de Plüimvee-£(ffaire. Wij wenschten ons niet te begeven op het terrein van de Telegraaf* en waren dus niet op jacht naar nieuwe onthullingen. De Tel. is nog niet aan het eind van de publicatie harer documenten en als er wat te onthullen valt, is het haar wel toevertrouwd. Wij wil den echter den algemeenen indruk hooren van mr. Slingenberg, wien alle persoonlijke gevoelens en gevoeligheden in dezen na tuurlijk vreemd zijn, en vernemen hoe hij meende dat het verdere verloop van deze zaak zou zijn. Er bestond aanvankelijk geen plan tot publicatie door middel van de pers. Mr. SI. dacht dat in de samenstelling van de com missie voldoende waarborg lag voor 'n seri eus en spoedig onderzoek inzake het inci- 'dent-Lankamp en de beschuldigingen van knoeierijen van de anderen. Wat den noodigen spoed betreft, werd mr. S. weldra teleurgesteld. Hoewel hij reeds 12 Juli, dus 'n paar dagen na het incident, 'n onderhoud met mr. Patijn, den voorz. van de Comm. van Toezicht telegrafisch had aangevraagd, traineerde de zaak tot 2 Aug. Toen eerst had het onderhoud plaats. Hij bracht zijn grieven ter kennis in een ver gadering der Commissie en ging heen, na dat afgesproken was, dat hij zijn mede- deelingen schriftelijk bevestigen zou. Het geen natuurlijk geschiedde en wel 4 Augus tus. Maar reeds 2 Augustus had de eheer Lankamp het bericht ontvangen dat hij eervol ontslagen was. Dal is geen se- rieuse behandeling. Het was niet meer dan plicht geweest, met dat ontslag te wachten tot het onderzoek geëindigd was. Het resul taat van dat onderzoek had immers wel eens kunnen zijn, dat het ontslag aan de andere zijde viel, niet den aanklager doch de aan geklaagden trof. In den ontslag-brief werd den heer Lan kamp gelegenheid geboden gehooid te wor den. Hij verscheen den löen Aug., denzelf den dag waarop het verhoor van den heer Smits plaats had. (Het resultaat van het onderzoek bleek dus te zijn dat slechis de klachten tegen Smits in behandeling zouden komen). Na het verhoor van den heer Lankamp, zeide de voorzitter, mr. Patijn, dat het ont slag gehandhaafd bleef. Toen hij daarop vroeg, wat mr. Slingenberg in het midden te brengen had, bedankte deze er voor om nog te pleiten nadat het vonnis reeds ge veld was. Ook dat wees alweer niet op serieuse be handeling. Daarbij kwam, dat de opgeroepen expor teurs over het verhoor zeer ontsticht waren. Hoewel zij de schriftelijke bewijsstukken hadden, heette Smits hen voortdurend alles liegen. Het is zonneklaar te bewijzen, dat Smits geld van de exporteurs aannam ten eigen bate, gewoonlijk 1 hij praatte hen voor dat die betaling in nun belang zou zijn en bewerkte den een door te beweren dat de ander het ook betaalde. Toen hij dat alles heette te liegen, waren de menschen niet te weerhouden. En gerien de weinig serieuse behandeling, achtte ook mr. SI. het niet noodig de Tel. nog langer te weerhouden van de publiceering der reeds verzamelde stukken. Mr. Slingenberg hoopt nu dat een der Ka merleden eenige vragen aan den minister zal stellen, welke leiden tot een onderzoek van zijnentwege. Zelf heeft mr. SI. reeds 'n request tot den minister gericht om te protesteeren tegen het ontslag van den heer Lankamp en om over te brengen de grieven van de expor teurs. Deze wenschenreorganisatie van de Rijks-Commissie van Toezicht, opname van een paar nieuwe leden, terwijl de heer Beaufort er uit gaatverder wenschen zij verwijdering van de heeren Van Asperen Vervenne, Smits en eenige anderen'n ver bod van controleurs om zelf handel te drij ven en ten slotte wenschen zij, dat, wanneer er weer besluiten omtrent den uitvoer geno men moeten worden, niet alleen de Pluim- veevereeniging doch ook de exporteurs zelve de gelegenheid zullen hebben zich te doen hooren velen hunner zijn immers niet toe getreden tot de Pluimveevereeniging, omdat <de heeren Beaufort, Van Asperen daar de lakens uitdeelen. Voorts wordt gewenscht herziening van de lijst van exporteurs. 'n Ernstige grief der exporteurs is ook dat V. P. N. 'n geheel anderen kant uitgaathet ideëele doel, verbetering van de Pluimvee teelt en behartiging van de belangen daar- van, «wordt meer en meer vervangen door handelsdoeleindenaldus wordt de vrije handel ernstig bedreigd, de V. P. N. wordt zelf 'n groot concurrent, een van de grooi- sle exporteurs, te gevaarlijker als concurrent omdat de heeren Beaufort en Van Asperen er de coryphaeën'zijnen door hun dubbele functie 'n grooten voorsprong geven. Mr. Slingenberg hoopte zeer, dat de pu blicaties van de Telegraaf een justitieele aanklacht der betrokkenen wegens beleedi- ging zouden uitlokken; want hij is overtuigd, dat er dan heel wat aan het licht zal komen. Op onze vraag of hij meende dat daarvan ook strafrechtelijk vervolgingen het gevolg zouden zijn, antwoordde mr. SI., dat hij het zeer waarschijnlijk achtte wat betreft Smits. Wat de anderen betreft, wilde hij zich nog niet uitlaten. Aan de goede trouw ven mr. Patijn en den heer Schimmelpenninck twijfelde mr. SI. niet het minst, alles gaat buiten hen om. Politiek Overzicht De wereldstrijd in het westen. De staatsman, die nt*4e chef van het Duit- sche departement van buitenlandsche za ken is, staatssecretaris vort Ktihlmonn, heeft in de commissie van den rijksdag gezegd, dat het jaar, dat is ingegaan, waarschijnlijk het laatste jaar is van den geweldigen vol- kenstrijd. Hij heeft verklaard dot te kunnen zeggen na rijp overleg. Op zijn gezag mo gen wij dus aannemen, dat het einde van dezen vreeselijken strijd in het gezicht komt. In de wijze waarop de strijd wordt gevoerd, is daarvan echter nog niet veel te merken. Op meer dan één van de hoofd- tooneelen wordt gestreden met een vuur en eene machtsontwikkeling, die niet achter staan bij wat men heeft gezien in welk tijd perk ook van de drie .oorlogsjaren, die ach ter ons liggen, en die zelfs overtreffen. Op de groote kracht, die in deze strijd- periode ontwikkeld wordt, legt een artikel van officieelen oorsprong den nadruk, dat in de Lyon Répitblicain, is opgenomen. De schrijver zegt. dat de opèrotiën aan het wes telijke front nog nooit $edert de oorlog is begonnen, een zoo grooten omvang hebben aangenomen. Van Dixmgiden tot ten oosten van Verdun telt men 300 Kilometers, en de slag ontwikkelt zich op deze gansche uit gestrektheid, afgezien vön eenige betrekke lijk rustig gebleven sectoren. Er zijn reus achtige troepenmassa's .bijeengebracht. De geallieerden hebben het overwicht aan ma terieel cn beschikken over zes man pér strekkende meter; de tegenstander kan die dichtheid niet bereiken, maar heeft het voor den oostelijken vleugel. Den lOen Augus tus is oj> het noordelijke front van Verdun de strijd ingezet. Tien dagen heeft de voor bereidende arbeid van de artillerie ge duurd. In de vroege morgenuren van den 20en Augustus is de Fransche infanterie tot den aanval uitgerukt. Op ruim 23 KM. front breedte, van Avocourt tot het bosch van Caurières, kwamen de Fransche stormgol- ven in beweging tegen de Duitsche stellin gen. Wanneer het doel, waarmee dit offensief is ondernomen, is de Duitsche linie door te breken, dan kan gezegd worden, dat de keus van den Verdunhoek als uitgangspunt aan dit doel beantwoordt. Een doorbraak op deze plek zou den Franschen de mogelijkheid verschaft hebben eene poging aan te wen den lot het terugwinnen van het ertsbekken van Briey. Maar ook wanneer de bedoeling meer is een politiek succes te bereiken, dan is het oude strijdgebied voor Verdun zeer gunstig gelegen. Hier lagen op de beide Maasoevers, vooral onn den westelijken pever, de loopgraven zeer dicht tegenover elkaar en de voorste Duitsche loopgraven omvatten terreingedeelten, die met zware of fers waren veroverd en die door den maan- denlangen strijd, waarin zij zijn bevochten, eene groote bekendheid hadden verworven. Uit dit laatste oogpunt bezien, heeft de aanval der Franschen ontegenzeggelijk suc ces opgeleverd. Door de terreinwinst in hel bosch van Avocourt en door de bestorming van den Mort-Homme, een naam die in do eerste helft van het vorige jaar in aller mond was, en van den van deze hoogte naar het noordoosten gaanden heuvelkam (Bois des Corbeaux, Cóte de l'Ole) hebben de-aan vallers hunne liniën aan beide zijden van de beheerschende hoogte 304 vooruilgebrncht. De Deutsche rs hebben zich in het bezit van deel van de stellingen Men onderscheidtf, res sfrijdscctoren. De voomaamsten zijn geham Ihaafd. moar haar die op 'de beide vleugels; de sectoren van'a,er, mt eW«! pr.js «egeven Ook n. op een oosfeujken oever hebben ae Fran- den tweeden rang znn'die bil Lens, mPicar- croon lorroin rrautzvnn&n /t» bonbon rlnn dië, in de streek van Loon en in Cham pagne. In het uiterste westen egeeren de Engelschen en Franschen op den rechter oever van de Yser in twee groepen .de noordelijke in de richting van Roesselaere, de zuidelijke op den straatweg Vperen— Menin. De strijd is niet op het geheele front te gelijk ingezet. In Vlaanderen is, nadat een trommelvuur gedurende veertien dagen was voorafgegaan, den 31 Juli de groote slag begonnen. Die werd reeds na den eersten dag gestaakt. Na eene pauze van vijftien dagen is de slag den löen Augdstus her vat. om twee dagen later opnieuw te worden stop gezet. Wat sedert op dat gedeelte van het front is verricht, is klein werk. Ook de verkregen uitkomsten zijn zeer bescheiden; een vooruitgang van twee Kilometers op een gedeelte van het front in Vlaanderen kan zeker niet genoemd worden een succes van beteekenis, dat in verhouding staat tot de offers, die er voor zijn gebracht. Maar het hoofdtooneel van den strijd heeft zich van Vlaanderen verplaatst naar schen terrein gewonnen. Zij hebben den heuvelrug van Talou bezet, het zuidweste lijke punt van de Duitsche stelling op den oostelij'ken oever. Dat is. volgens een be richtgever van de Parijsche Liberté, ge schied bijna zonder strijd, met het geweei onder den arm en de cigaret in den mond. De verklaring daarvan brengt de mede dee- ling van Duitsche zijde, dat die stelling reeds sedert Maart van dit jaar nog slechts voor den schijn bezet werd gehouden. Ver der is de noordoostelijk van den Talou-heu vel gelegen hoogte 344 na strijd in Fran sche handen gekomen en is verder oostcli|k terrein gewonnen in de richting van Bezon- VftUX. Alles bijeengenomen is men nu ten noot- den van Verdun weer in den toestand ge komen, waarin men was vóór 21 Februari 191Ö, toen de Duitschcrs hun offensief te gen Vercfun begon. _a.. Wat dit offensief hun had opgeleverd, is hun weer ontnomen; Ver dun is, zooals Havas het uitdrukt, geheel vrijgemaakt; de bewoners kunnen er terug- keeren en men kan de puinhoopen oprui men. Dit is ongetwijfeld een succes, dat niet zonder beteekenis is. Maar voor de door braak der Duitsche linie het doe! van het Fronsch-Engelschc offensief in het wes ten U het van geen gewicht. Daarvan is men nog even ver verwijderd als vroeger. De oorlog. De berichten over den elfden Isonzosiog zijn sedert eergister prccieser van inhoud geworden. In het boven Görz gelegen strijd-» gebied hebben de Italianen den Monte San to, aan den linkeroever van de Isonzo, in be zit gekregen. De Oostenrijkers erkennen dit onder bijvoeging, dat zij deze stelling vrij willig ontruimd hebben, hetgeen in ieder geval bewijst, dat zij onhoudbaar voor hen geworden was. Thans in de nabijgelegen Monte San Gftbriele het voorwerp van den strijd. In Rome heersoht groot? vreugde; men ziet in de verbeelding de Italiaansoho vlag reecis waaien over Triest. In het westen, behalve nrtllleriestrijd, hier en daar aanvallen en tegenaanvallen van geen belang. B e r 1 ij n 2 5 Aug. (W.-B.). .Officieel bericht. In den Atlantischen oceaan en in de golf van Biscaye hebben onze U-booten weer acht stoomschepen in den grond geboord. In de golf van Biscaye had een U-boot een gevecht met een U-bootval, die er uitzag als een klein tankstoomschip cn de Spaansche. onzijdigheidsteeken#n droeg. De U-boot bleef onbeschadigd. Brussel, 26Aug. (W. B.) De rand van Vlaanderen heeft in verbond met de vredes- notu van den Paus eene verklaring laten uit gaan, waarin gezegd wordt, dat hij met groo te voldoening van dezen vredessiap kennis neemt maar zijn leedw. zen uitdeukt, dat de Paus Sedert twee jaren zonder persoonlijke verbinding is met het Vloajfasche volk. H»i drukt als zijné overtuiging uit, dat voor het bereiken van het in de nota uitgedrukte doel der verzekering in den vrede van de poli tieke, militaire en economische onafhanke lijkheid van het Belgische volk dc 1 n- woordige regeering ie Havre noch c kelijk genoeg, noch ohikt c-n gezind is. zin-d is De Belgische L i - Grovenhago doet ons mededeeling van het volgende offi- cieele communiqué ven den EL!;;>chen mi nister van'Buitenlandsche Z.d De Pauselijke bohap aan de hóófden der oorlogvoerend 'hen -Keett oen Koning van België bereikt door tusschenkomst van den Belgischen gez nt bijzet Vatic mn. De ontvangst van het ptn-selijke document be vestigend, heef' de koninklijke regeeiing hulde gebracht tu.. verheven geoefen», waardoor het Is rin-ge even en haar dank baarheid uitgedrukt voor de bbzonctere bo-, langstelling, welke de Heilige .e. "e i. t voor het Belgische volk. cia o wre 1 en zoo onrechtvaardig is vetrollen door den oorlog. De "Belcisr'he rc -eerin^ z?l net de Aan hem, wien de moeste genietingen ten deel vallen, ontbreekt gewoonlijk nog één ge luk: dc gaven van te kun iron genieten. door T li c r c s e II o v 1 HOOFDSTUK 1 3. Donderdag 'SU Juli 19U zorS ic YÜOr <*c koffie, 't is ow half één Bj-"Jn' ^or' ik zal klaar zetten... wil jc nog vat bij je boterham heb' n? „Ocb! laten we de ut!- ::kk. janhagel maar °P c'l'U. daar komen zv toch niet meer voor." „Alsof ré voor iels anders kwamen?" klinkt 't droef. g| „Kom, Hes, niet zoo somber; dat helpt niet en woel-je, wat ik eens van een verpleegster gr-noord heb? Een nienscb moet met opge wektheid eten en onder dc hand niet aan tob berijen denken, maar «illccnigaan vat hij cel." B -7oo? Nou maai, dat vind ik loch erg laag- ||jes bij den grond. Verbecld-je, dat je spruit jes cel en nergens andeiv aan denk! Wncb! nou-die dikke! Een flinke spruit Haar oude, ecnigszins kr.i! rige slem can!! P sch'ng in een helder iong lachen over, waar 1 de jongere zusier gul mee instemt.Goddank! ze hebben hel lachen nog niet verleerd. Onder 'i elen van 't eenvoudige boterham metje mcl de ge-.madc janhagel doen ze het nog eens dunnetjes over. „Als ik nog aan je spruit denk! giegcll de jongste. ..Ja. 't kwam er gek uit, zonde nog an loc, •gelukkig dal Micl er niet bij was. Ik zou me hcusch geschaamd hebben.'' „Micl komt Donderdags nooit thuis koffie drinken." „Nee! flè'je T ook gemerkt?'' „Kom nou. Hes, niet zoo raar!" 't konYt er benauwd uil. Dan, met ren zuelil: ,.!k dacht warempel, dal ik 'l winkelbcflelje hoorde." Maar Hes. beslis:. „Nee, hoor, 'l w^s- Me vrouw boven, van uit der bed waarschuwt ze. als ze wal-noodig heeft." „Ziel, hè?" „Ja. wel xicl en ook niet fortuinlijk." ,,'t Is fiiier 'l hoekje, waar dc slagen vallen." zegt Cor. ,.\\V laHieu nou en dal is misschien 'l verstandigs Ir... „Dwans duw is 1 oit verstandjg;" verkon digt Hes. apodictisch. ..Nou nee ik bed6ei dan l beste Jc begrijpt me wel." J u of. l Is ii m i s r i c, een zaak en niets tc doen/' .En ik snap loch eigenlijk niet, waarom? Want. zeg nou zelf, we hebben enkel prima geed: van Pel. van Verkade, van dc Jong. van Patria, van Droste.'i zijn me maai- geen firma's en alles éven lekker. Wat is die jan- 1-ii'i lo. ii i.ici héérlijk, als zc versefi is... i.n. als ze g» i.urhl ..Lr-d, dun zou zc nooit ouu-bcikken worden. Nel als die Emina-krans- jes, ze smelten in ie mond.'' „Kom. wc zullen maar opslaan." zegt lies, als /e haar kopje leeg heeft gedronken. „Wil jij eerst je schoonc blousjc aandoen, Cor, of zal ik me eerst verkleedcn?" ,,'t Is dc moeite." klinkt 't, brommend, „giste renmiddag zag ik er toch zoo keurig uil en was ik -hcusch zoo monter cn der kwam nie mand. Ik zal blij zijn als dc va cautie om is. dan kómen de onsjes-klantjes v»cer." „Ja, weel jc -nog?" lacht JIcs, „dal eene blondje met der leuke snoeljc," ik hoor 't haar nog zeCg^n: „Juffrouw, wij komen u weer eens plagen voor een onsje. Ik vertel t aan al mijn vriendinnen, jc kunt nergens zulke lekkere onsjes krijgen als bij u." „Och! da! jonge gned," glhndcrt Cor. ,ze kunnen jc d, r soms aardig tusschen nemen, maar jc. bcM eh schik in w llè, j;iwas do vncanfie manFoni... 'I is nu toch nog slapper." „De hecle buurt r ook letterlijk uit dc stad. Van ochtend, toen ik éven naar de posl was cn 'I plein' zoo omliep, stonden er overal vigi lantes en om 'i andere buis waren de blinden of gordijr.ua diehl." „Lonk, zoo n pa.ir weekjes naar huilen? Zoo 's wandelen in d. vrije natuur." „Nou, wij wandelen Zondags toch ook met Micl." „Wandelen in D n Iiaag, in.de Bo ^jijcs? Je trippelt er letterlijk \.m de eene villa naar de andere, in 'l Bosch zijn gcca boomen meer.. liè 't is vermink:, net als een nipnscli. Als ju- er ben!, heb je aldoor zoo'n gevoel, alsof je naar een oude kennis.gaat, die veel geleden heeft „Ju, na dien storm, nu een jaar of drie gele den... „En loen in September 1912 noc eens dun netjes over.., T Was nog geen September, 'l was Augus tus, dc vaeanlic was nog niet uil... „Weet je nog vroeger, als wc Zondags inet Pa en Ma gingen wandelen?" zegt Cor, dioo- mcrig, „Vroeger?" klinkt hel met een drogen snik. „O! kind, ik moet er niet aan denken. Ik had toch beuseh nooit gedacht dal wij. met z'n beidjes, nog eens een winkeltje zouden doen er Micl als klerk op het stadhuis zou werken. „Als we klanten kregen, zou '1 ine niks kun nen schelen, dat is nou warempel waar. Ik zou achter een grocnlcknr loopen, als er wat mee te 'verdienen was, maar om zoo; dag in dag uit, achter-dc toonbank te zitten, als er Joch niemand komt cn dan die vreeselijkc an i voor dc wissel Maandag vervalt er wve'r een. Ik wee! niet hóe ik 'in moet voldoen', jij? ,.Xcc", komt er benepen uil. Dan op anderen loon: ...Stil, der komt iemand, 'l is de jonge juffrouw van om den hoek nee. zc gaal door., nee. zc komt locli hier." „Wacht ik zal wel even voor gaan.' zegt Cor, die !- de jong-tc ooi: de vlugste is van de twee zuster-. Een aardig bakvisrhje van een jaar of vijf tien is iiilusschcn al aan 'l neuzen gegaan; „Juffrouw ik wou iets heel lekkers hebben voor op reis „Zoo, gaal u op reis Ta, u weet, dal mijn zusier door haar eind examen Gym. is cn ik góed ben overgegaan en nu fuift niuedcr er,- op ecu reis naar Zwit serland, gewoon zalig. „En will u. nou dc familie Irakleeren of komt u voor uw Mama? „I k kom voor me zelf," klinkl 'l fier, „wat zou ik nemen? „Ja, jonge ju f trouw." „Coolh'V .1 beeld i--. join eiuffmuvr!" En ze proest '1 iiit van bu:; r pi Dan "r> us ernstig: „Weet u, wal ik gehoord heb? Zoo i Is geks. Zc zijn bang voor oorlog c nou worden wc gemobiliseerd r cn er slan! een soldaat op de pier." „Wal /eg jé iio'u? r Cootjc, rfnl zou joch al heel erg zijn." „Eén solda.i' op de pier? Kijk. zoo. met een gévccr in de hand cn een sabel op H. Eu dan komt dc vijand, laten wc ze. v.. de EngeP- sclieu van den overkant en de Noren van rechts cn de Poi'.ugcczen \an links, met dreadnoughts cn vreesclijk groote slag- ■schqpen... van alle kanten komen zc opdagen— m> allien u g wel van Rusland en Duit rh- land, mnar die komen dan over land. SI el I a nu góed voor groote schépen van dei» zee kant en enorme legers van de landzijde cn Li eb Va Ierland kann r u h i g s e i n. In Holland cn wel in Schcveriingcn slaat één man op dc pier!" Ifaar gulle lach is aanstekt lijk; de zu '- rs velgelen 'l winkeltje zonder klanten, zc ver gelen den wissel," die betaald moet worden en waarvoor zc geen geld hebben, zc vergelen haar benarde omstandigheden... haar zor c- 1 ijt-ii i:;d. 7 I ben nu-c die Cnr.'je Wou Iers is loch ook zoo'n leuk kind! Plotseling verandert zc weer cn zegt ze, zoo groote mcnschachtig mogelijk: Us u uitge lachen is. zou ik wel graag geholpen wor den." f Wordt vervolgd.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1917 | | pagina 1