"BINNEN LAND"
KOLONIËN.
tober, des namiddags, t-geiijïertiM door on-
ee torpcdobooten met artillerie en door een
groot aantal vliegtuigen met bommen aan
gevallen. Ofschoon de vijand haastig nr.ar
het westen aftrok, ontving hij verscheidene
treffers. Onze strijdkrachten zijn onbescha
digd teruggekeerd.
Londen, 2 8 Oct. (R.) Officieel
bericht.
Zes Engelsche en Fronsche torpedojagers
kregen in den namiddag van den 27sten,
patrouilleerende voor de Belgische kust,
crie Duitsche torpedojagers en 17 vliegtui
gen in het gezicht en vielen zc aan. Twee
van de vijandelijke schepen werden bescha
digd en trokken zich terug onder bescher
ming van hunne batterijen. De vliegtuigen-
formatie werd onttrokken door ons vuur.
De door de vliegtuigen geworpen bommen
berokkende geen andere schade op onze
schepen dan dat twee manschappen licht
gewond werden.
Londen, 28 October. (R.) Bericht
van de admiraliteit.
Vrijdagnacht werden er door marine-vlie-
rers bommen geworpen op het spoorweg
kruispunt van Lichtervelde. Directe treffers
veroorzaakten zware ontploffingen, die door
talrijke kleinere gevolgd werden.
Er werd ook een aanval gedaan op het
spoorweg-kruispunt van Thourout. De bom
men vielen dicht bij een trein, die stopte,
terwijl zware ontploffingen werden waarge
nomen.
Verder werd het spoorwegkruispunt van
Kortemarck gebombardeerd.
Zaterdagnamiddag hadden bombardemen
ten plaats op de vliegkampen van Sparap-
pelhoek en Engel, op Ostende, Thourout en
den spoorweg ten zuiden van Engel.
Wij voerden een groot aantal patrouille-
tochten uit. Twee vijandelijke vliegtuigen
werden neergeschoten. Al onze machines
keerden veilig terug.
B e r 1 ij n, 2 7 Oct. (W. B.) Avondbericht
uit het groofe hoofdkwartier.
Aan het Italiaansche front werden ook he
den goede vorderingen gemaakt. Het aantal
gevangenen van 60,000 is nog met eenige
duizenden gestegen; dat van de buitgemaak
te kanonnen tot meer dan 500 verhoogd.
Avondbericht.
Op het zuidwestelijke oorlogstooneel wer
den ook heden aanmerkelijke vorderingen
gemnskt.
W lenen, 27 Oct. (Corr.-bur.) Uit het
oorl' gsperskwartier wordt bericht:
f\ Monte Santo is door de verbonden
Aoapen m storm genomen. Daarmee is een
nieuwe hoeksteen van den Italiaanschen te
genstand uit den weg geruimd, een nieuwe
merkpaal op ons zegevierend voorwaarts
gaan bereikt. Toen de Italiaansche driekleur
na tien vergeefsche Isonzoslagen in den
vroegen morgen van 25 Augustus op den
Monte Santo werd geplant, kende het ge
juich en het triomfgeroep in het konink
rijk goene grenzen. De verovering van de
len sleutel naar Triest zou de openbare
meening van Italië over alle teleurstellingen
heen brengen. Na een driedaagsch offensief
b nu deze sleutel weer in onze hand, de
kroon van het Italiaansche bevrijdingswerk
is stuk geslagen en dank zij de vaste stap
pen van de verbonden legers wankelt het Ita
liaansche front in zijne grondvesten.
Weenen, 27 Oct. (Corr.-bur.) De on
der persoonlijke leiding van Z. M. den kei-
zer-koning tegen de hoofdmacht der Italia
nen geleide slag ontwikkelt zich geweldig.
Onze in den strijd beproefde roemrijke Ison-
zotroepen en de met onoverwinnelijk élan
aanvallende Duitsche strijdkrachten hebben
een gTOOt succes behaald. De wapenbroeder
schap der verbondenen, op ontelbare slag
velden gesmeed en met het bloed van de
besten onder ons bezegeld, ls opnieuw op
onvergelijkelijke wijze gebleken.
Aan de boven-Isonzo hebben onie Alpen-
froepen, de van ouds bekende keizerjagers
en scherpschutters uit Stiermarken en Tirol,
In het rotsgebied van den Rombon en den
.Canin, als ook op den Monte Stol, met taaie
volharding en kracht, de terreinmoeilijkhe-
'den en .den vijand bedwongen.
Ten Zuidwesten van Karfreit namen Prul-
Ben en Sileziërs stormenderhand den hoog-
uitstekenden Monte Matjur. Hier, evenals
ïen westen van Tolmino, wordt uitsluitend
Op Italiaansch terrein gevochten.
Op het Bainsizza-plateau verweren de Ita
lianen zich stap voor stap. In hevige gevech
ten werden-de vijandelijke stellingen ten
Buiden van den Vrh, de eens zoo fel betwiste
hoogte 652 bij Vodice, en den in Italië als
prijs der overwinning van den eHden Ison-
zoslag zoo zeer gevierden Monte Santo ver
overd. Zonen van alle Oostenrijksche en
Hongaersche landen wedijverden in strijd
lust.
Het totale aantal gevangenen is gestegen
tot 60.000, dat der veroverde kanonnen
tot 500.
Rome, 27 October. (Stefani). Offi
cieel communiqué.
Nadat de vijand op verscheidene punten
3e grens tusschen den Monte Canin en het
Judrio-hoofd was overgestoken, trachtte hij
3e uitmonding van de dalen te bereiken.
Op het Karstplateau vermeerderde hij zijn
jiruk; hij deed krachtige aanvallen, die afge
slagen werden.
herlijn. 28 Oct. (W.B.). Avondbe-
ficht nlt het groote hoofdkwartier.
'Iet tweede en derde leser ran Italië
W|a op den terugtocht naar het wes
ten. De vervolging neemt van het
gebergte tot de zee anellen voortgang.
Aan gevangenen zijn tot dusver
100.000 man, aan veroverde kanon-
aen 70O geteld.
Weenen, 28Oct. (Corr.-bur.)Officieel
bericht van heden middag
Heden ir :etten onze hoe
pen Gorz. waaien, na tcne
heerschapp 'er. vijand van een ;aar,
weer, zooals zoo lange eeuwen, onze vlag
gen.
Tweede telegro'm. De snelle door
zetting van ons gemeenschappelijk olfens.ef
leidde ook gisteren tot een volledig succes.
De Italiaansche strijdkrachten, die onze
divisiïn den opmarsch uit het gebergte wil-
den beletten, werden door een krachtigen
aanvol teruggedrgven.
's Avonds zijn de Duitsche troepen het in
brand staande Cividele, de eerste stad in
de laagvlakte, binnengedrongen.
Het front der Itillenen is tot ann de Adri-
etischc Zee aan het wankelen gebracht en
over de gchecle linie zit ons legercorps den
vijand op de hielen.
Het aanlal gevangenen is gestegen tot
meer dan 80.000 en dat der veroverde ka
nonnen tot over dc 600
Derde telegram. 10 uur 'savond6.
Gisteren is het laatste kluister van onzen
roemrijk gedurende 2V, jaar gevoerden ver
dedigingsoorlog aan het Isonzofront ge
slaakt.
Zoowel op het Karstplateau als in den
sector van Görz werd tot den aanval over
gegaan De Italianen hielden nergens stand.
Monfalcone werd door onze voorste troe
pen bezet.
Boven Gradisca stak majoor Mocsary aan
het hoofd van zijne dappere Koeszeger ja
ger-bataljons over de brandende Isonza-
brug naar den rechteroever over en bezette
den Monte Forbin.
Op het kasteel van Görz heschen de af-
deelingen van het 96e Karlowacer regi
ment infanterie om 2 uur 's morgens onze
vlag. Ten westen van de bevrijde stad gin
gen de onzen de Isonzo over en beklom
men den Podgora. De hoogvlakte van Bain-
siza, de Heiligen Geist, de Kuk daaronder
begTepen, liggen nu achter onze frontlinie.
Bij Plava forceerden onze troepen den
rivierovergang.
Cividale is in Duitsche handen.
Onstuimig en onweerstaanbaar vooruit
rukkend, bereikten de onzen hier den uit
gang in de Venetiaansche laagvlakte.
De verslagen legers van den hertog van
Aosta en van generaal Capello hebben tot
nog toe 80,000 man aan gevangenen ver
loren.
Het aantal veroverde kanonnen wordt op
600 geschat.
Rome, 28 Oct. (Stefani). Officieel
communiqué.
De hevigheid van den aanval en het ge
brek aan weerstandsvermogen van enkele
afdeelingen van het tweede leger stelde de
Oostenrijksch-Duitsche troepen in staat on
zen linkervleugel aan het Julische front te
doorbreken.
Andere troepen slaagden er, ondanks
hunne dappere pogingen niet in, den vij
and te beletten op den heiligen vederland-
schen bodem door te dringen.
Onze linie wijkt volgens het vastgestelde
plan terug. De magazijnen en depots in het
ontruimde gebied werden vernietigd.
De dapperheid door onze soldaten aan
den dag gelegd in zoo talrijke, gedenkwaar
dige gevechten, die in 2 X jaar geleverd en
gewonnen zijn, is voor het oppercommando
een waarborg, dat het leger, waaraan de eer
en het heil van ons land zijn toevertrouwd,
ook ditmaal zijn plicht zal weten te ver
vullen.
Londen, 27 Oct. (R.) Russisch com
muniqué, opgevangen door de admiraliteit.
Vijandelijke eskaders bombardeerden
Ainazhl in den sector Sallomunde en de
zuidelijke kust van het eiland Kuno.
Sofia, 27 Oct. (Buig. ag.) Bericht van
het hoofdkwartier.
Bij Bratlnodal, ten westen van Monastlr,
lokte gedurende den nacht een door onze
artillerie uitgevoerde vuuraanval een leven
dig antwoord van de vijandelijke artillerie
uit. In den Tsernaboog en in andere secto
ren artilleriestrijd.
Londen, 27 Oct. (R.) Officieel be
richt
De 23e October naderden Turksche co
lonnes, die uit de richting van Tekrit langs
de beide oevers van den Tigris oprukten,
onze stelling bi de buurt van Gamarra. Toen
onze troepen verschenen, trokken de Turken
des nachts zonder strijd stroomopwaarts
terug.
Konstantinopel, 27 Oct. (Milli.)
Bericht van het hoofdkwartier.
Aan het Kaukazlsche front werden kleine
vijandelijke afdeelingen, die tegenover onzen
rechtervleugel In herweging waren, terugge
slagen.
Op geen der andere fronten iets van be
lang.
Berlijn, 27 Oct. (W. B.) Officieel be
richt.
In het Kanaal en in de Oostzee zijn door
onze U-booten weer 18,500 ton vrachtruim-
te in den grond geboord. Verder werd nog
een zwaar beladen stoomschip getorpedeerd,
dat zwaar beschadigd in de haven kon wor
den gesleept.
Parijs, 2 7 Oct. (Havas). Het radicale
congres heeft besloten vijf vertegenwoordi
gers van Elzas-Lotharingen aar. het uitvoe-
renn bestuur der partij toe te voegen, in af
wachting dat het vredesverdrag voor goed
tot herstel van het reoht zal bekrachtigen en
Elzas-Lotharingen aan Frankrijk zal terug
geven. Een van de aangewezen vertegen
woordigers is Blumenthai, oud-lid van den
Dtatschen rijksdag voor Colmar.
N e w-Y o r k, 2 8 Oct. (R Er w ordt be
richt, dat nu Amerikaansche troepen in
Frankrijk in de frontloopgraven zijn. De
Amerika, nsche artillerie heeft haar eerste
schot gelost
Rio de Janeiro, 25 Oct. (Havas).
Dc Kci'.cr en dc Su :t hebben met alge-
mecne sU v.:aen de v. ring 1 r.chligd,
van hot bc n \„n den oorlogstoestand
tusschen Brazilië en üuitschland De presi
dent der republiek hechtte daaraan zijn
zegel.
B e r 1 ij n, 2 7 O c t. (W. B.) Tot 23 Octo
ber is op de zevende oorlogslcening reeds
74.2 pet. ccstotrt, 'schoon op" dm" eersten
w achten stcrtir.gsdag. zijnde 27 October,
-iechls eene storting van 30 pet. verplich
tend was.
Berlijn,270ct. (V7. B Ecnigp ovond-
bladcn willen weten, dat de rijkskanselier
een verzoek or.i ontsla" hooft ingediend,
maar merken zelf daarbij op, dot daarvan
geen o.'ficiee! bericht ontvangen is.
Budapest, 27 Oct. (W. B.) De Tisza-
partij heelt een bericht laten uitgaan, waar
in gezegd wordt, dat zij niet het plan heeft
de regeering te laten valjen. Zij stelt als
meerderheid wel de middelen om het bestuur
te voeren ter beschikking van de regeering,
maar keurt af dat de regeeringsmacht voor
de partij-oogmerken misbruikt wordt. Graaf
Andrassy verklaarde, dat het thans van wei
nig beteekenis is, de Kamer te ontbinden.
De partijen, die de regeering steunen, be
schouwen de zaak als niet van genoeg be
lang om eene ontbinding van de Kamer te
rechtvaardigen.
De minister-president heeft te kennen ge
geven, dat het kabinet zich solidair verklaar
de met den minister van binneniandsche za
ken.
Rome, 27 Oct. (Stefani). De koning
heeft achtereenvolgens geconfereerd met
minister-president Boselli en met de voorzit
ters van de Kamer en den Senaat Manfredi
en Marcora.
Tweede telegram. De koning heeft
heden morgen achtereenvolgens met Son-
nino en met Orlando geconfereerd over de
oplossing van den ministerieelen krisis.
Madrid, 27 Oct. (R.) Het kabinet-
Dalo is afgetreden.
P a r ij s, 28 Oct. (R.) Gisteravond wer
den in de bureaux van de Action frangaise
huiszoekingen verricht.
Tweede t e 1 e g i a m. Bij de gister
avond verrichte huiszoekingen werden ver
scheidene depöts van verboden wapenen, die
sedert het begin van den oorlog waren aan
gelegd, alsmede stukken van zeer ernstigen
aard in beslag genomen. Er ls een instructie
geopend wegens pogingen om een burger
oorlog uit te lokken door de burgers tegen
elkaar te wapen.
Londen, ^8 Oct. (R.) Prins Christiaan,
de gemaal van prinses Helene, oudste doch
ter van koningin Victoria, is hedenavond
overleden.
(De overledene was een prins uit het huis
Sleeswijk-Holstein, maar heeft dien titel
in den oorlog moeten afleggen).
Oost-lndld.
Congres tau <le Sarikat Islam.
Zondag 21 October is te Batavia Het
nationaal congres ^?an den Sarikat Islam ge
opend, dat een week zou duren.
Aan de orde waren als voornaamste on
derwerpen de particuliere landerijen en het
vraagstuk van zelfstandige regeering.
Bij de opening waren ongeveer 2000 per
sonen tegenwoordig. De voorzitter, Tjokri
Aminoto, zeide o.a.:, „Ik verzoek steun van
de geheele hier vertegenwoordigde lnland-
sche en Europeesche pers, om Ned.-Indië te
maken tot een land met eigen bestuur en
gelijke rechten voor allen.
De volksraad is slechts een schaduw von
een parlementair lichaam. Wij verlangen
daarom dat ook in de Gewestelijke Raden
de stem der inlandsche bevolking zal wor
den gehoord".
Er is een motie aangenomen, om aan het
gouvernement een wijziging te vragen in de
bepalingen op het kiesrecht voor de ge
meenteraden en waarbij voor hen die Ma-
leisch spreken een inkomen van 25 als
grondslag wordt bepaald, in plaats van 50
voor de Nederlandsch sprekenden.
Slafen-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Geldleenisig van 300 mUIoen*
Bij de Tweede Kamer is ingekomen een wets*
ontwerp tot het aangaan van eene geldleening
of -leeningen van 500 milli oen gulden en nadere
voorziening ten aanzien van de 5 pCts. schuld-
bekentenisssn ten laste van het Rijk.
Daar op den 6den October j.L d'e vlottende
schuld ten loste van den Staat een som van
f 265.560.643 bedroeg, acht de minister van Fi
nanciën, dat het oogenblik is aangebroken om
tot consolidatie van vlottende schuld te beslui
ten. Het is toch niet te verwachten dat de toe
stand van 's Rijks kas gunstiger zal f/OTden. Wel-
iswear moet nog een belangrijk bedrag uit de
oorlogswinstbelasting en de verdedigingsbelas
tingen worden verkregen, doch hiertegenover
staat dat, naar is aan te nemen, de rrisisuitgoven,
bij het toenemen van de moeilijkheden, welke
zich allerwegen doen gevoelen, een stijging zullen
vertoonen.
Is dus eenerzijde de uitgifte van een staatslee-
ning met het oog op den stand van 's Rijks kas
geboden, anderzijds bestaat er alleszins reden de
positie von geld- en kapitaalmarkt, voor het wel
slagen van zoodanige uitgifte bij uitstek gunstig
te achten. Zoowel de prijs von het geld op korten
termijn als de koers en van eerste-klasse beleg
gingsfondsen, met name van de Nationale Schuld,
stellen dit, naar het den minister voorkomt, bo
ven twijfel. Ook uit dezen hoofde verdient het
mitsdien aanbeveling- zoo spoedig mogelijk tot
bedoelden maatregel over te gaan.
D-* n ;er n M hot wenschelijk van deze
te maken om het nog uit-
- nr 3 pet. lecning 191-1, groot
217." se'.' entenissen von de uit
geven leering te converteeren.
G iet' or> den te^enwoordigcn koersstand van
de Ij; pet. Nationale Schuld, bestaat er alleszins
aanleiding van dit recht gebruik te maken. Hier
door zul een niet onbelangrijke rentebesparing
verkregen worden. Intusschen schijnt het, hoe-
nel de verplichting daartoe uit den aard der
zaak nie* best nat, aanbeveling te verdienen aan
hen, die aan de conversie deelnemen, een bonus
toe te kennen. Langs dien weg zal een sterke
waarborg voor het welslagen van het plan wor
den verkregen. Die bonus wa: o op een pet.
van het nominaal kapitaal der geconverteerde
obligation te bepalen. Het bedrag van f 1.237.500
hetwelk hiermede ten hoogste kan gemoeid zijn,
wordt'uit den aard der zaak verre overtroffen
door de zooeven bedoelde rentebesparing.
In het wetsontwerp is het 4?> percents rente-
type gekozen. In overeenstemming met de ten
deze door den minister ingewonnen edviezen van
bij uitstek deskundige zijde, is de minister van
oordeel, dat, mei het oog op het ennzienlijke
bedrag, hetwelk, afgescheiden van de conversie,
wordt gevraagd en gelet op den toestand der
beleggingsmarkt, niet tot een lager rentetype
zou besloten kunnen worden zonder aan de kans
van slcgen der vrijwillige leening ernstig afbreuk
te doen.
Voorgesteld wordt de aP.ossing der leening over
•10 jaren te verdeelen.
Bostendiging van den staat
von beleg.
In eene nota naar aanleiding van het verslag
merkt de regeering op, dat uitbreiding van het
in staat van beleg verklaarde deel van het grond
gebied des Rijks geen invloed heeft op weg
zending van lichtingen met onbepaald klein ver
lof. Wel vindt die uitbreiding plaats ten be
hoeve van de bestrijding van den smokkelhan
del en legt deze beslag op krachten uit het le
ger, maar dit laatste niet als gevolg van den
staat van beleg.
Omtrent de vaststelling door het militair ge
zag van eene verordening ot wijziging van een
artikel der Harderwijker algemeene politieveror
dening Is bij nader onderzoek gebleken dat de
commandant van het interneeringsdepót, belast
met de uitoefening van het militair gezag, wel
is waar de aangelegenheid der vleesch- en visch-
keuring met den toenmaals waamemend-burge-
meesWr besproken heeft, maar aangaande de
vaststelling zelf van de wijzigingsverordening
geen overleg heeft gepleegd. De mededeeling
destijds in de nota der regeering voorkomende,
berustte in zoover op een misverstandde mi
litaire commandant had bij de. verschaffing van
inlichtingen, welke spoedshalve telefonisch wer
den gevraagd en gegeven, niet begrepen, dot
laatstgenoemd overleg bedoeld werd. Het geschil
dat tusschen burgerlijk en militair gezag mede
aanleiding is geweest, is thans nog in onder
zoek bij de regeering.
Met de opvatting van den commandant van
Set intemeeringsdepöt, weergegeven in de voor
laatste alinea van het verslag der Kamer, kan de
regeering niet meegaan.
De Xedtrl, UltYoer-ttastsehappiJ
Ingevolge artikel 10 van de statuten der N. V.
Needrlendsche Uitvoermaatschappij is dóór den
minister van Financiën een r eg e erin gs commis
saris bij dat lichaam aangewezen. Daartoe ls be
noemd een directeur der directe belastingen, in
voerrechten en accijnzen, onder bepaling, dat
zijn traktement als zoodanig, gedurende het tijd
perk dat hij zijn nieuwe functie waarneemt, zal
stilstaan.
Intusschen is het noodig dezen titularis een
jaarwedde toe te kennen. In verband met de
omstandigheid, da de nieuwbenoemde zijn volle
werkkracht aan zijn belangrï e functie zal héb
ben te wijden en hij zich tijdelijk in de gemeente
's Gravenhage moet vestigen, gomt hel den mi
nister alleszins billijk voor deze jaarwedde te
bepalen op f 6000 's jaars. Voor het jaar 1917
zal uit deze hoofde volstaan kunnen worden
met een bedrag van f 1000 en f 200 voor even-
tueele reis- en verblijfkosten
Uit de Pers.
Het geschil met Engelsstl.
Het Nieuws van den Dag dit ge
schil nu reeds een der pijnlijkste incidenten
noemende, waarbij Nederland betrokken is,
zou aan beide partijen de schuld willen
geven. Van Engeland lijkt 't al te zeer op
plagerij wegens een veronderstelde tekort
koming der Nederlandsche regeering in
breuk te maken op ons handelsverkeer, dat
toevallig de Engelsche kabels niet missen
kan; het Mad had van Engeland een billijke
en edelmoediger optreden verwacht
.„Maar in weerwil van het applaus dat aan
minister Loudon's woorden in de Kamer is
ten deel gevallen, is 't ons niet mogelijk, in
geestdrift te geraken over de handelwijze on
eer eigene regeermg in die zand- en grind-
kwestie. Zij had, dunkt ons, in tweeërlei op
zicht anders kunnen doen, en zou daarmee
zichzelf en de bevolking veel last bespaard
hebben. Heeft zij zich niet te zeer op een for
malistisch standpunt gesteld', en te hooge
waarde gehecht aan de rapporten harer amb
tenaren twee fouten die beide den bureau-
cratischen geest eigen zijn? Een geest waar
van men (dit zij er dadelijk bijgevoegd) tegen-
waardig bij Buit. Zaken op het Plein maar
heel weinig btspeurt, maar die *och in regee
ring szaken zelden geheel ontbreekt, cn die nu
een zeer on a a-gen a am gevolg heeft gehad.
Wij nemen gaeine aan, dat de Nederland
sche regeering geheel in haar recht is. De
stukken die in de laatste jaren in de wit- oi
oronj^boeken werd«n opgenomen (waartoe
toch dat verschil in klcui?) zijn bewonderens
waardig uit het oogpunt van scherpzinnigheid
logische redencering, en wat met t minst
von belang is eerlijkheid. Ook in dit geval
sluit de «rgcrmentecring von Buitenlnndsche
Zeken als het deksel op een bus. De g-drags-
lijn-van onze regeering is stipt en streng in
overeenkomst geweest met de tracta en
althans met de voorschriften daarvan Of ze
geheel overeenkomstig den geest daarvan
was, kan betwijfeld worden, ofschoon wij
geen oogenblik opzette ii k c be
voorrechting van een derpai-
tijen onderstellen. Men plaatse -irh
echter, om billijk te zijn, een;, op het Eng. i-
sche standpunt.
Het is bekend, dat in dc loopgraven (cn
vooral laatstelijk voor de „pillendoozen" enz.1
veel beton noodig is, waarvoor zand, grind erf
steengruis de grondstoffen vormen het fa
evenzoo bekend dat het verkeer der Betgischg
bevolking in dezen oorlogstijd1 betrekkelijk
gering is geworden, en dat de Duitsche oveiW
heid in België nu niet juist een pijnlijke zorgf
voor de welvaart van die bezette streek ou3
den dag legt ligt het dan niet voor de hanci
dot men de overbrenging, via NederlarudscNf
gtbied, van groote hoeveelheden van zulH
materiaal „voor werken des vredes", dér
oorlogvoerende landen uitermate verdachtf
moet vinden? Dit gegeven zijnde, had mei»
ia Den Haag deze kwestie zeker rjet licht,
en vooral niet als een van zuiver formeelen
aard moeten opvatten. Men had zelfs zeer
wantrouwend kunnen zijn, en niet alleen ecif'
onderzoek laten instellen, maar, locn er pro*,
testen kwamen, zoo spoedig mogelijk moeien
aandringen op arbitrage. Wij weien nog aï*t!
tijd niet of het gerucht waarheid bevatte, dat"
Engeland zulk een scheidsrechterlijke bes'is*
sing voorwaardelijk wenschle te aan*!
vaarden, en zoo ja, wat dan onze regeering te*j
rughield van het aannemen van <iat voorstel/:
Maar wèl krijgen we den indruk dat men inj
Den Haag te zeer geneigd was „te zweren" jij
de rapporten onzer officieren, en de redenon
die men te Londen kon hebben om de gege-.
vens van die rapporten onjuist ie achten* iet-ij
wat lichtvaardig heeft opgevat."
De cijfers loopen in dit zand- en grindgc-
val geweldig uiteen. Wat in het communiqué
der Britsche legatie aan 't slot gezegd v.crdt
over de verhouding in den aanvoer van Zand
en grind (een verhouding die het vermoeden
wettigen zou, dot die stoffen rechtstreeks'
voor betonfabricage dienden) moge dan om»
juist zijn; de Nederlandsche regeering erkent
toch dot in de eerste acht maanden van -".it
jaar 2,328,420 ton via Nederland naar Belg id
is ingevoerd. Volgens de „onaantastbaar be
voegde zijde" die aan de Britsche legatie Ith
lichtingen verstrekte over het normale ver*
bruik, in vredestijd, ten dienste van het on*
derhoud der Belgische wegen - en dia
„zijde' zal de regeering te Havre cl zijn
bedroeg die hoeveelheid 1.320.000 ton
('s jaars?) Volgens de Duitsche cpgaven, aio
aan onze regeering verstrekt moeten zijn
inecr dan 5 millioen ton. Reeds de via Ne
derland aangevoerde hoeveelheid zou veel
dichter bij het laatste bedrag komen don 1 ij
het eerste, en hoewel ei reden is om b e i d o
opgaven te wantrouwen, de getransporteerd©
hoeveelheid lijkt toch wel zeer groot voor Jo
behoeften van het zoo ingekrompen vredes-
verkeer" in België.
Het blad vindt het jammer dat can de re*
geeringstafel in den Haog zoo scherp gezegd
Is: van onzen kant: nu geen voorstel tot ar*
bitrage meer! en hoopt dat de Enge!sche(
regeering alsnog zulk een voorstel zal doen.
Indien zij werkelijk op goede betrekkingen
met ons land gesteld is en slechts een bil
lijke oplossing nastreeft.
„Dat ten scheidsrechterlijke commissie
evenmin als de Engelsche regeer g zich het
afdoend bewijs zal kunnen verschaffen van
he: gewraakte gebruik, cn dus haar onder
zoek tot een „non liquet" zal moeten leiden
(gelijk men te Londen schijnt oan te nemen])
brengt nog niet mede dat zij, streng forma
listisch de Nederlandsche regeenn-, n 'net
gelijk zal stellen. Die commissie za! even
goed als een Engeiscne commissie zou doen,
nagaan welke waarde aan net rapport der Ne
derlandsche officieren was toe ie kennen
evenzeer zich afvragen of het aannemelijk
is dat de Duitschcrs die zoo weinig voor
zorg voor het bezette gebied hebben be-
toond, nu vol ijver zouden zijn om in hei be
lang der bevolking, de wegen te hers!ellen r-n
te onderhouden; zij zal zeker niet nalaten «2
overwegen, welk bewijsmateriaal kan geput
worden uit de erklaringcn der -."hippers, die'!
gezien zouden hebben, hoe schuiten geladen
met zond en grind uit Nederland recht
streeks near het Duitsche front in Yi..ande
ren gingen. Daarbij zal zulk een commissie
ongetwijfeld de vraag overwegen of aan
nemend dat een neutraal land alleen dan den
doorvoer mag en moet toestaan, ir.dien het
vervoerde uitsluitend voor civiele werken be
stemd en aangevoerd wordt het wellicht
in hei systeem past, om die vrijheid en ver
plichting niet aan te nemen, indien er twijfel
mocht bestaan omtrent het werkelijk gebr.ak
van 't materiaal. Indien dan de commissie on
der somenvoeging van af die gczichtspiov n
en overwegingen er toe komt cm de opv
tmg ven Engeland te doelen, dan ze» de Ne
derlandsche regeering met zulk fen scheids
rechterlijke uitspraak in de hand tegenover
Duitschlond verantwoord ziin voor staking
van den doorvoer, hetgeen zij niet is, indien
zij zich slechts kan beroepen op de opvatting
van Engeland, waaraan Duitschland zi h
uiteraard niets gelegen britoeft te laten lig
gen."
ftorieb+M.
Audiënties. De gewone audiëntie
van den Minister van Oorlog zal op Don
derdag 1 November en die van den Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel op
Woensdag 31 October e.k. niet plaats heb-!
ben.
Burgerkleeding voor offI-.
eieren. Met intrekking van het bepaalde
omtTent het dragen van burgerkleeding door
officieren der landmacht tijdens verlof heeft!
do opperbevelhebber van land- en zeemacht
voor die officieren het volgende vastgesteld:
Het dragen v8n burgerkleeding bij verlof
is toegestaan, behalve in kampen, leger
plaatsen en verdedigingswerken (zonder bur
gerbevolking) en bij reizen uit en naar mobi-
Êsatiestandplahtsen, die niet tevens vrédes-
garnizoenen zijn.
Dc hervormingsherdenking
en de militairen. Naar aanleiding van
voorstellen, die hem ziin gedaan betreffen
de de herdenking van het vierde eeuwfeest
der hervorming op 31 October as., i«? door
den opperbevelhebber van land- en zee-
macht, blijkens schrijven aan alle autoritei
ten von de land- en zecmccht, goedgekeurd*
dat aan de troepencommaridanten de be-
voe .clhrid wordt verleend, om voo- zoover
de belanden van den dienst z*ch daar'egea
niet veraeuen de proteatanUcbe mSiloi»
