BINNENLAND.
file uitvoeren, welke altijd volgens het besluit
van het genoemde bestuur in hun werk zijn
gegaan, legde den nadruk op den uitsteken
den aard der betrekkingen tusschen Bulga
rije en diens bondgenoot en, waaraan licht
vaardige beschuldigingen enkel afbreuk kun
nen doen en verzekerde, dat het 't land niet
aan leeftocht zal ontbreken zoolang de oor
log duurt, dien Bulgarije voert onuzijn natio
nale eenheid te bewerkstelligen.
In den loop van zijn rede maakte Radosla-
wof terloops van het manifest van het Neder-
landsch-Skandinaafsche comité gewag, dat
Ihi, verontwaardigd van de hand wees als een
beleediging, de Bulgaarsche natie aange
daan, welke intusschen vast gelooft aan den
goeden afloop van zijn pleit.
De interpellant verklaarde zich niet be
vredigd over het antwoord. Een voorstel om
to; de orcje van den dag over te gaan, die
door de repeering was aanvaard, werd met
meerderheid van stemmen aangenomen. De
uitslag der stemming werd op de banken der
meerderheid met levendige toejuichingen
ontvangen.
Madrid, 2 Nov. (R.) Maura is niet
an s.0t een kabinet samen te stellen.
Stockholm, 2 Nov. (Zweedsch tel.-
bvr.) Aartsbisschop Söderblom van Upsala
bevestigt de mededeeling in de Daily News
over de begin December te Upsala te hou
den internationale kerkelijke conferentie.
Uitnoodigingen werden door hem, in over
leg met den bisschop van Seiland (Denemar
ken) en den bisschop van Christiania, ver
zonden.
Omtrent het doel en karakter der con
ferentie, waaraan niet alleen in kerkelijke
kringen groote beteekenis wordt gehecht,
cal binnenkort een officieele bekendmaking
het licht zien.
Washington, 2 Nov. (R.) Men ver
neemt, dat overeenstemming verkregen is
tusschen de Vereenigde Staten en Noorwe
gen in dezer voege, dat twee van de Noor-
■weegsche schepen, die in Amerikaansche ha
vens worden vastgehouden, zullen worden
vrijgelaten onder verbintenis, dat zij ééne
reis zullen doen en onmiddellijk zullen terug-
keeren Dit wordt gozegd den weg te banen
voor dergelijke beperkte overeenkomsten be
treffende andere neutrale schepen, die hier
worden vastgehouden.
RiodeJaneiro, 2Nov. (Havas). Ten
gevolge van eene conferentie tusschen admi
raal Caperton, den commandant van 't Ame
rikaansche eskader in den Zuid-Atlantischen
oceaan, en admiraal Alencar, den Bra-ziliean-
echen minister van marine, zullen 29 Bra-
nliaansche oorlogsschepen van deze maand
ef zorgen voor de bewaking van de geheele
Brariliaansche kust. Brazilië zal den politie
dienst uitoefenen in zijne territoriale wate
ren in vereeniging met het Amerikaansche
eskader, dat in den Atlantischen oceaan zal
kruisen.
Kameroverzicht.
Tweede Kamer
In de vergadering van Vrijdag wordt voort
gegaan met behandeling van het ontwerp
voor
Grond aan landarbeiders.
Minister Posthuma verklaart alle
amendementen op art. 1 strijdig met den op
zet van het ontwerp, dat staatshulp wil ver-
leenen aan hen die gespaard hebben en
ïiog willen sparen, met volle gebriiiksvrijheid
ivsn plaatsje of land van aanvang af. Daar
om wijst hij alle vier onvoorwaardelijk of.
De heer De Jong trekt zijn amendement
(mogelijkheid van erfpacht ten aanzien van
land en woning) in. Dit deden ook de heeren
Rutgers (mogelijkheid van pacht voor
land met woning) en Fleskens (mogelijk
heid van verkrijging van los land).
Het amendement-Schaper (ook land met
mroning alleen in pacht) werd verworpen met
52 tegen 10 stemmen. Artikel 1 is aange
nomen met 51 tegen 10 sternen.
Na onaannemelijk verklaring door den
minister wordt ingetrokken het amendement-
Groenendael om ook in de wet op te nemen
arbeiders voor wie de landarbeid een be
drijf is.
De heer Fleskens stelt voor onthef
fing mogelijk te maken van den eisch dat de
arbeider daar in de streek moet hebben ge
troond.
Dehee rDe Wijkerslooth bcht een
amendement toe om de uitvoering der wet
alleen aan de gemeenten en niet ook aan
vereenigingen op te dragen, terwijl de heer
Schaper bij de uitvoering den voorrang wil
geven aan de gemeenten.
Het amendement-Fleskens wordt door den
minister overgenomen-
Er volgden repliek en dujliek.
De heer De Savornin L'ohman leg^
de nadruk op het gevaar, dat wanneer de
uitvoering alleen aan de gemeenten werd
overgelaten, de politiek in de zaak wordt
gemengd. Daarna, doet dezelfde spreker, in
Verband met het ingewikkelde van de ver
houding van de vereenigingen tot de Gede
puteerde Staten, een voorstel om het des
betreffende artikel aan te houden.
De Minister verklaart zich bereid bij
nrt. 33 de quaestïe nader te regelen.
De heer L o h m a n trekt zijn voorstel in.
Het amendement-De Wykerslooth wordt
rerworpen met 43 tegen 13. Idem dat van
tien heer Schaper met 44 tegen 12 stemmen.
De heer Teenstra licht amendementen
foe om den maximum koopprijs voor een
plaatsje te verhoogen van 4000 tot
V 6000 en den maximum pachtprijs van lot
land te brengen van 50 op 100.
I De heer Sibinga Mulder verdedigt
jeen amendement om in bijzondere gevallen
van den maximum gaobigriji TUP 50 te
kunnen afwijken
De heer ScKaper licht een amende
ment toe om den maximum pachtprijs te
bepalen op het gemiddelde der pachtprijzen
van landerijen, behoorende bij boerderijen
van gemidelde grootte in de betrokken streek
Ten half vijf worden de beraadslagingen
verdaagd tot Dinsdag half één.
TWEEDE KAMER.
Hootihink X (landbonw, Nijverheid
eu Handel).
Voorloopig Verslag.
Van verschillende zijden werden tegen het be
leid van den minister ter zake van de voorzie
ning in en de distributie van levensmiddelen en
andere levensbehoeften bezwaren geopperd.
Sommigen meenden, d'at de Minister te veel re
kening houdt met de adviezen van personen, die
niet deskundig zijn verscheidenen dat hij zijn
adviseurs te veel kiest \rit personen, die wel des-
kimdg zijn, maar tevens belang hebben bij te
nemen beslissingen. Men achtte het hoogst ge-
wenscht, dat hierin verandering zou komen en
geen adviezen meer worden gevraagd aan per
sonen, die tevens belanghebbenden zim. Het vond
in verband hiermede afkeuring, dat in de com
missie van bijstand een groothandelaar werd be
noemd. Daarentegen kan, naar men meende, de
Minister meer partij trekken van de adviezen van
zijn ambtelijke raadgevers. Over zaken, den
landbouw betreffende, wordt het advies der of-
deeling Landbouw te weinig ingewonnen.
Voorts* werd aangevoerd dat het beleid des
Ministers geen vaste lijn vertoont en dot hii vaak
te laat ingrijpt, zóaols onder meer het geval
was ten aanzien van de vetvoorziening en do
turfvoorzieningdat hij tegenover de prijsopdrij
ving door speculanten niet krachtig genoeg op
treedt en daardoor onnoodige prijsopdrijving in
de hand werkt dat hij te veel let op de belan
gen der consumenten en te weinig op die der
producenten; dat hij, na een beslissing -.no
men te hebben, te zeer het oor leent nan h gers
en dan ten onrechte die beslissing weder wijzigt
dat de circuleires, die hij uitvaardigt, vaak zeer
onduidelijk zijn en telkens gewijzigd worden.
Voorts beklaagden enkelen zich over het wei
geren van inlichtingen door de Regeering aan
de Kamer.
Aandere leden merkten hiertegenover op dat,
hoe gewenscht het is, dot adviseurs niet tot de
belanghebbenden behooren, het niet altijd mo
gelijk is buiten den kring van belanghebbenden
deskundige adviseurs te vindne. De ambtelijke
adviseurs der Regeering missen voor de beoor
deeling van de quaesties, waarop het hier aon-
komtv vaak de noodigc vakkennis. Deze leden
meenden dat de Minister bewijzen heef» gege
ven van een niet gering organiseerend talent
en van een onvermoeid pogen om op de hoogte
der zaken te komen. Men waardeerde het dat
de Minister, ondanks de behandeling, die hij
van verschillende zijden ondervindt, op zijn post
blijft, waarvoor hij, al moge hij in deze uiterst
moeilijke materie wel eens mistasten, zoo goed
berekend is. Tekenover de lasteringen waaraan
hij blootstaat, wenschte men te verklaren, dat
men volkomen vertrouwde op zijn eerlijkheid
en integriteit.
In aansluiting aan deze algemeene opmerkin
gen kwamen verschillende punten in bespreking.
Besproken werd de voorziening van granen
en veevoeder voor den boerenstand, waar
bij o.a. opgemerkt werd dat de minister eerder
dan thans geschied is verbetering had kunnen
brekngen in de regeling van de prijzen van ge
noemde artikelen; de ontstemming die thans
onder den boernstand ontstaan is, had bij betere
voorlichting en tijdigcr optreden voorkomen kun
nen worden. Critiek werd uitgeoefend op de re
geling van de teelt van exportgewas
sen; gewezen werd op de reusachtige winsten
die enkele kunstmestfabrieken maken,
terwijl de grondstoffen door bemiddeling van de
Regeering in het bezit der fabrieken zijn ge
komen.
Eenigd leden zouden gaarne vernemen, om
welke redenen aan den heer Kruseman als
voorzitter der Kunstmestcommissie een onge
vraagd ontslag is verleend.
In een der afdeelingen werd door den heer
Duys een nota betreffende gestie van h e t
Rijksgraanbedrijf voorgeler. en inge
diend, welke aan dit verslag is toegevoegd.
Gaarne ontvingen sommige leden van den Mi
nister inlichtingen omtrent den inhoud dezer
nota, waarvan de indiening door oitderc werd
betreurd.
Aangedrongen werd op spoedige mededeeling
omtrent de recente onderhandelingen met
Duitschland en Engeland over den i i n v o e r
van kolen en de daarmede verkregen resul
taten. Ook werd door een der leden aangevoerd,
dat de regeering eerder met Engeland had be
hooren te onderhandelen over den invoer van
kolen.
Er zal, naar venvacht wordt, een zekere hoe
veelheid kolen uit Engeland worden ingevoerd-
Vernomen was, dat deze kolen wegens de hooge
vrachtprijzen voor het vervoer zeer duur zou
den zijn. Of is de bedoeling die tegen goed*
koopen prijs beschikbaar te stellen? Is er niets
te doen tegen evrhooging der vrachtprijzen door
maatschappijen, waarvan enkele toch reeds zeer
groote winsten behalen?
Door eenige leden werd verlangd, dat de Re
geering voor de distributie van brandstoffen zou
zorgen. De prijzen zijn thans hoog. In sommige
gemeenten wordt f 1.70 per hectoliter voor co
kes en f 2.50 per hectolittr voor steenkolen ge
vraagd. Toeslag aan mindervermogenden werd
daarom noodig geacht. Te Zaandam, waar de
gemeentelijke inkomstenbelasting tot bijna 11
percent is opgevoerd, wordt aan mindervermo
genden een toeslag van 50 cent per HJL. ver
leend, hetgeen f 40.000 kost. De gemeenten
moeten, naar men meende, hierin door het Rijk
geholpen worden.
Geklaagd werd over de samenstelling der
brandstoffencommissies.
Sommige leden betwijfelden, of de Minister
wel verstandig heeft gedaan door de aardap
peldistributie in handen te nemen. De op-
hrengst van den oogst Is zeer ruim. Indien men
het uitvoerverbod niet had beperkt en de bin
nenlands clie voorziening vrij had gelaten, zou,
naar men meende, in de komende maanden ner
gens een tekort ontstaan. Of dit ook t^ans
zal worden vermeden werd betwijfeld.
Algemeen zou men gaarne vernemen, om wel
ke redenen de Minister gemeend heeft tot de
distributie van aardappelen te moeten beslui
ten.
Voorts werd aangevoerd, dat wegens de ver
mindering van het broodrantsoen een aar dap-
jraa i Ulo per week onvoldoende
is en verlangd, dat de Regeering het opslaan
van "aardappelen voor winterprovisie tot zekere
grens zou toestaan, waardoor de distributie zou
worden verlicht.
Opgemerkt werd, dat volgens officieele opgave
in de drie noordoostelijke provincies 10 0 0 m i 1-
lioen stuks turven aanwezig te zijn, maar
dat voor het vervoer der turf niet behoorlijk
wordt gezorgd. Door de willekeurige wijze van
vrachtberekening stijgt de hurf onrustbarend m
prijs.
Verder werd gevraagd, of het wel noodig was
tot de thans vigeerende koffie- en thee
distributie over te gaan. Vernomen was,
dat in de veem en zeer groote voorraden thee
en koffie aanwezig zijn, doch dat de N. O. T.
bezwaar maakt die vrij te geven uit vrees voor
smokkelen naar het buitenland. Men vroeg, of
dan niet dé maatregelen tegen smokkelarij ver
scherp; kunnen worden.
Beweerd werd, dat de Amstellandin strijd
met de Schepenvorderingswet verkocht is. Men
vroeg of dit zoo is en zoo ja, of dan ter zake
een strafvervolging is of zal worden ingesteld.
Nog werd in het verslag gevraagd naar de
voornemens der regeering inzake de zoutont-
ginning bij Buurse en bevreemding er
over uitgesproken, dat de regeering zeer wei
nig voortvarendheid betracht bij 'de op
richting van de Ned. Uitvoer Maatschap
pij-
De gestie van het Rijkgraanbedrljf
De heer Duys komt in zijn afzonderlijke nota
betreffende dc gestie van het Rijksgraanbedrijf,
waarvan in het voorloopig verslag over Land
bouw sprake is, tot de volgende conclusies
1. De conclusie dat geen kwade trouw werd
gevonden, en dat de beschuldigingen ongegrond
.zijn slaat niet op de twee zéér belangrijke be
schuldigingen omtrent de hooge maolloonen en
den eenzijdigen tarweimport, daar de Commis
sie zelf verklaart deze niet te hebben onder
zocht.
2. Wat de boekhouding en balansen van het
bedrijf betreft levert de Commissi»1 in verband
met het Rapport van den accountant daarop een
vernietigende critiek, bevestigende zoo goed als
olies wat daaromtrent als beschuldiging werd
ingebracht.
3. De beschuldigingen betreffende de combi
natie adviseur-leverancier, en voorts betreffende
eenzijdige, willekeurige bevoorrechting van an
dere gelijkborechtïgden, worden principieel als
juist erkend, ook al voegt de Commissie hieraan
toe dat zij geen sporen van kwade trouw of op
zet heeft kunnen vinden', (welke laatste trouwens
wel altijd zeer moeilijk te bewijzen zal zijn en
zeker bii zulk een „boekhouding".)
Berichten.
Hiliiaire «lienstpBie.ht In Imlié.
Sfbl. no. 610 bevat het besluit van 26
October 1917, tot regeling van de verplich
tingen ten aanzien van den verplichten
krijgsdienst in Ned.-Indië.
Daaruit blijkt o.a. dat
de dienstplicht eindigt
bij de militie op den len Juli van het jaar,
waarin de dienstplichtige het 32e levensjaar
heeft volbracht of zal volbrengen;
bil den landstorm qp den len Juli van het
jaar, waarin de dienstplichtige het 45e le
vensjaar heeft volbracht of zal volbrengen.
De dienstplichtigen kunnen niet dan met
hun toestemming voor diensten buiten Ned.-
Indië worden gebruikt. Zij nemen geen deel
aan militaire expeditiën.
Vrijstelling van den verplichten krijgs
dienst wordt verleend: a. aan hen, die een
geestelijk of een godsdienstig-menschlievend
ambt bekleeden of daartoe worden opgeleid;
b. in bijzondere gevallen.
Tot bijzondere gevallen behoort ook het
geval, dat een tot den krijgsdienst verplichte
onmisbaar is 'voor de instandhouding van
de middelen van bestaan van zijn gezin of
van dat, waartoe hij behoort.
De dienstplichtigen bij den landstorm zijn
alleen tot werkelijken dienst verplicht indien
de militie en de landstorm buitengewoon bij
een worden geroepen.
Gedurende de eerste vijf jaren na het in
werking treden van dit besluit voor Java en
Madoera kan elk jaar meer dan één jaarklas
se worden ingelijfd.
De aanwijzing van de gebiedsdeelen van
Ned.-Indië, waarop dit besluit zal worden
toegepast, geschiedt bii ordonnantie.
De onderwijzers-salarissen.
De Vrijzinnig Democraat schrijft:
„Uit gewoonlijk goed ingelichte bron ver
nemen wij, dat het voorstel, dat de regee
ring zal doen tot verhooging van de salaris
sen van onderwijzers een bedrag zou vor
deren van IK millioen gulden per jaar, dus
de helft van hetgeen het voorstel-Marchant
c.s. zou kosten.
Het bedrag zal waarschijnlijk iets anders
worden verdeeld; zoo niet dan sou dus do
schriele honderd gulden nog worden gehal
veerd.
Wij hopen dat, dat het gerucht onjuist
moge rijn".
Nederland en de Oorlog.
Het Hambtirgsche prijsgereeht,
WolfTs Bureau seint ons uit Hamburg:
Het prijsgereoht heeft vonnis gewezen in
zake het opgebrachte NederlamTsrhe stoom
schip „Import". De electrisohe lampen wer
den tegen vergoeding van de waarde in be
slag genomen; de foezeloKe, voor welker
classificeering het oordeel van deskundigen
moest worden geraadpleegd, is vrijgegeven,
zoo ook hetschïpzelf. Het prijsgerecht
heeft de eischen tot schadevergoeding in
verband met het stilliggen van het sohip af
gewezen.
Verbouw ven kool en
pronkboonen.
Het blijkt dat sommige verbouwers, on
danks de tijdig gedane waarschuwingen van
den minister van Landbouw, dat de verbouw
van zg. hand els g e wassen minder voordeel ig
zou worden gemaakt dan die van de eigen
lijke voedingsgewassen, de cultuur van deze
gewassen op de meest speculatieve wijze
hebben gedreyeo^ jaaef name yan kool en
pronlcSoonen. Voor lan'dKuur werden onzin
nige prijzen betaald, terwijl zeer hooge kos
ten aan mest en arbeidsloon werden be
steed. Dat thans deze personen door de
maatregelen der Regeering schade lijden,
ligt voor de hand, te meer omdat de op
brengst ten gevolge van ondeskundiger, ver
bouw dikwijls niet groot was. De minister van
Landbouw deelt nogmaals mede, dat het niet
kan worden geduld, dat voor den verbouw
van de hier bedoelde gewassen het beste
land wordt gebruikt, en dat daarop groote
hoeveelheden kunstmest worden aangewend.
De kolennood.
De linnenfabriek der firma Elias te Starijp
fs wegens gebrek aan kolen stopgezet. De
fabriek der firma te Roermond zal om de
zelfde reden worden stopgezet.
Manffesteerenrte vronweu.
Na een betooging van een tweehonderd
tal vrouwen voor het Alkmaarsche stadhuis,
gevolgd door een onderhoud van vijf harer
met den burgemeester, is gisteren door het
Revolutionnair-Socialistische Vrouwencomi
té te Alkmaar namens 600 arbeidersvrou
wen een adres aan minister Posthuma ge
zonden, waarin wordt aangedroneen op een
ruimer distributie van koffie en thee. Het
adres wijst er op dat door het gemis aan
voldoende koffie en thee vele arbeiders er
toe komen om meer dan vroeger, des avonds
het huiS te verlaten om gezelligheid te zoe
ken in het bierhuis, wat te meer grievend is,
waar het voor de gegoeden nog steeds mo
gelijk is voor ƒ2 b ƒ3 per pond koffie en
thee te koopen. Tndien het niet mogelijk is
ruimer te distribi/eeren, verzocht het adres
de in Alkmaar in beslag genomen cacao te
gen geringeren prijs te verstrekken.
De arbeidersvrouwen protesteeren tenslot
te tegen de gestie van den wethouder, voor
zitter van het levensmiddelenbedrijf, „die
met een ander lid van het levensmiddelenbe
drijf, door een O. W.-handel, de levensmid
delen opjaagt, terwijl zij voor een goede le
vensmiddelen-voorziening hebben te zor
gen."
Werkverschaffing.
- De Ned. Bond voor Werkverschaffing
spoort aan tot werkverschaffing als een mid
del om de nadeden die uit de werkloosheid
voortvloeien te lenigen. Bij een goede inrich
ting van de werkverschaffing toch, wordt pro
ductieve arbeid verricht, zoodat uit een eco
nomisch oogpunt deze verre te verkiezen is
boven bet alleen uitkeeren van steun in geld.
In dit laaste geval wordt alleen verbruikt en
niet voortgebracht.
Na onderzoek zal nog blijken, dat veel
werk, waarvan de uitvoering reeds was voor
genomen, doch dat men tot heden beeft laten
liggen, kan worden verricht. Ook zou veel
werk, waarvan men zich de uitvoering pas in
een verdere toekomst had gedacht, thans reeds
tot uitvoering kunnen worden gebracht.
Ongetwijfeld zal deze uitvoering duur zijn,
maar men moge dan bedenken, dat hierbij
in mindering mag worden gebracht bet bedrag
dat door werkloozcnkassen, steuncomité's en
andere lichamen anders toch in geld aan
werklooze arbeiders zou worden uitgekeerd.
Men vergete* bovendien niet, dat behalve
bovengenoemde voordeelen, aan werkver
schaffing ook andere, in het bijzonder moreele
voordeelen verbonden kunnen zijn.
Bij het inrichten van werkverschaffingen
onderscheide men evenwel goed het te werk
stellen van valide arbeiders, die tot dusverre
immer regelmatig arbeidden en tengevolge
van een crisis werkloos geworden zijn, en het
te werk stellen van minder valide of ha!f-
validc arbeiders uit philan tropische overwe
gingen.
Ook geve men aan de werkverschaffing voor
de eerst bedoelde groep van arbeiders zoo
min mogelijk het karakter van een zjf. arbeldé-
proef.
Voor hen, die van arbeidsschuwheid ver
dacht worden, moge inrichting van een werk
verschaffing als een middel gebruikt worden
om bun bereidheid tot arbeiden te onderzoe
ken*. voor de eerstbedoelde groep van arbei
ders is dit niet noodig. De nadeelen voor
deze arbeiders aan werkverschaffing ver
bonden, worden ondervangen, indien men bet
werk op normale wijze uitvoert.
De Ned. Bond voor Werkverschaffing is
gaarne bereid lot bet geven vanadviezen om
trent de werken die voor dit doel ter hand
zouden kunnen worden genomen, en de wijze,
waarop die zouden kunnen worden uitge
voerd.
Het Bureau va dep Bond is gevestigd Prin
sengracht 691. Amsterdam.
Hervormingsplannen van
het Delftsche Studentencorps.
Waar in het oorspronkelijke Senaatsplan van
hpt Delftsche Studentencorps werd voorge
steld een deel der leden wel, anderen niet
tot den groentijd te verplichten, -veike aan
een grondig onderzoek moest worden onder
worpen, meenden de oud-senatoren, dat men
den groentijd zelf zoodanig moet wijzigen,
dat alle leden er toe kunnen worden ver
plicht. Ook op deze wijze wordt in hooge
mate bijgedragen tot het gestelde doel, al
zou daarmede b.v. nog niet het bezwaar zijn
weggenomen, dat het corps vooral in de
o ogen van buitenstaanders orders van
a.s ingeschrevenen uitsluitend ean gezel
ligheid is gewijd.
Het ligt dus voor de hand, dat de Senaat
zich met een dergelijke hervorming volko
men kan vereenigen. Waar echter naar de
meening van den Senaat veranderingen in
het groentijds-instituut alleen met volle in
stemming en medewerking van het gansche
corps mogelijk zijn, heeft hij in zijn her
vormingsvoorstellen de verdeeiing in groe
pen niet willen uitschakelen, alvorens de
leden op de hoogte waren gebracht van het
standpunt der oud-senatoren; en zich in be
ginsel vóór groentijdswij2iging hadden uit
gesproken.
Thans heeft de Senaat eenstemmig beslo
ten, bij het uitwerken van de definitieve
plannen een groentijd VOOf alle leden als
basis te neran
De AmsterdamscKeScKrefc
erstoren, die, naar men weet dreigd^
te worden geschonden, doordat het Amster-^
sche gemeentebestuur er ten bate van dejf^
havendienst een uitbouw aan wilde makend
zal dit lot gelukkig niet ondergaan. De raad
heeft, door verwerping van de betreffende
voordracht, er een stokje voor gestoken. Hel
i oude en fraaie monument blijft dus in zijcT
tegenwoordigen staat gehandhaafd.
DetyphusgevallenteRottei*
d a m. In de October-vergadering der gezomfr
heidscommissie te Rotterdam werd znedegei
deeld, dat van 24 September tot 23 Octobeij
daar ter stede voorkwamen 59 gevallen var*
typhus (in 34 gevallen had de lijder onge*
I kookte melk gedronken), 295 gevallen vai^
roodvonk, 47 van diphterie en 2 van menkiM
gitis cerebro-spinalis epidemica.
Wederom werden verschillende veestalle^
in oud-Delfshaven bezocht. Hier bleek alleff
m zulk een vervuilden toestand te verkeer
ren, dat de commissie haren raad, de melk fff
koken, blijft herhalen.
De particuliere detective^
De heer A. Snatager, particulier detectievef
ten 's Gravenhage, heeft .zich met een adres
gewend tot de Tweede Kamer, om de mede*
werking van dit Regeeringslichaam te ver*
zoeken voor de officieele erkenning in No«
derland van het bedrijf van particulier den
tective.
Adressant beoogt, dat de particuliere de*
tevtieve zal komen te ressorteeren ondeU
het departement van justitie, opdat daardooU
verhoed worde, dat min-gunstige elementei*
bij het politiekorps geen medewerking, maau
veeleer tegenwerking zullen verleenen."
£>e inbraak bij <!e ffruia Begeer
Gister werd te Amsterdam zeer de aank
dacht trekkende zaak van den diefstal bij dei
firma Begeer voor de 5e Kamer der Recht*
bank weder voortgezet.
De belangstelling, binnen en buiten het
gebouw, was zoo mogelijk nog grooter.
Gehoord worden de politiegetuig-recher*
cheurs. Op een vraag van den presiden!
zegt bekl. Bolkestein, een gedeelte van de
juweelen te hebben ingepakt en neergelegd
in de afgesloten Kromme Ellenboogsfeeg
achter het perceel Zeedijk 29. Dit zou dan
het pakje zijn, dat zijn schoonvader Lust
gevonden had.
Uit een der rechercheursverklaringen
bleek, dat in een handschoen juweelen ge
vonden zijn en dat het pendant van dieni
handschoen blijkbaar toebehoorde aan be*
klaagde Kors en gevonden werd in haar
naaikistje. Beklaagde ontkende, dat die
handschoenen aan haar behoorden.
Vooral de politie-rechercheman H. KL
deed uitvoerige mededeelingen over. het
doen en laten van de nachtvogels in Am*
sterdam en over de verhoudingen en repu*
taties van de beklaagden. Ook gaf deze go»
tuigen bijzonderheden over zijn opsporings
reis naar Rotterdam en vertelde hoe hij daar
„van Smit" (Bolkestein) had gezien. Hij
droeg toen een zwarten bolhoed.
Getuige K. doet ook onthullingen over de
situatie van bekl. Kors.
Beklaagde Bolkestein zegt, in verband met
die Rotterdamsche reis van rechercheur K.,
dat het hem verbaast, dat K. zijn onderzoeW
toen niet verder heeft uitgestrekt, dan alleen'
tot eenige kasteleins en niet ook het bedie
nend personeel heef ondervraagd.
De herbergier Schuhe van de Geldersche
kade verklaart een pakje ontvangen te heb
ben zonder den inhoud gezien te hebben
van bekL Lust, die gezegd zou hebben het
den volgenden ochtend terug te zullen ha
len.
Dit ontkent bekL Lust, evenals dat hij ge
zegd zou hebben het pakje in de vitrine te
leggen.
Gerritje de Wilde, werkster op den Zee
dijk, trof haar verklaring over de in het wa
ter van de Prinsegracht gevonden bruine
citybag, voor den Recht» van Instructie af
gelegd, waar
Zij beweerde een andere tasch bedoeld te
hebben en zeide ook een rieten mandje niet
te herkennen.
Nog eenige getuigen worden gehoord over
de localiteit van den winkel en het perceel
daarnaast, over het herkennen van de be
klaagden enz. De getuige Hulsman speelde
in sommige verklaringen een groote rol.
Een van de getiuge h décharge zeide, dat
hij in den nacht van 29 op 30 April in ge-
zeischap is geweest van Veltman van 1 uuc
tot 5 uur. Ook een volgende getuige zegt,
Veltman gezien te hebben en in zijn gezet
schap geweest te zijn. Hij kon den volgen
den ochtend, toen hij den naam van Velt
man hoorde m verband met den diefstal di
rect verklaren dat Veltman onmogelijk de
dief geweest kon rijn. Mientje Stoop, ala
getuige gehoord, zeide dat rij nooit er iét9
van gehoord of verteld had, dat Veltman in
het water gesprongen was.
Een aantal getuigen décharge, o.a. ooi!
wederom eenigen die verklaarden, als oog*
getuigen, dat het bekl. Veltman onmogelijlc
dien nacht had kunnen zijn die zij daar in do
omgeving van het perceel hadden gezien.
De rechter van instructie, ook als getuig*,
a décharge gehoord, 2eide den indruk gekre
gen te hebben, dat Hulsman aarzelde
zijn verklaringen over Veltman.
Getuige meende, dat Hulsman een soort,
van dubbelzinnige houding had aangeno
men.
Te half drie werd de zitting geschorst voo*:
drie kwartier, waarna het O. M. aan het
woord kwam.
Het O. M. eischte tegen de beklaagden
Bolkestein, Veltman en Klopper acht j a a
gevangenisstraf en tegen de helers, hef
echtpaar Lust, elk 3 jaar gevangenisstraf.
Poging tot moord. Voor de
sche rechtbank is Donderdag voortgezet dfï
zaak tegen de 34-jarige artieste, die op deiF
