STADSNIEUWS
Reclame
Ikeering uit het gasbedrijf. Daarnaast werdimeente mag daaraan niet meedoen. Het be-
i„e/»"d dat event, tekort gevonden moest' ginse! van het voorstel is niet eerlijk,
'wordendoor helastingverhooging. In het1 De heer V a n d e r W a 1 zegt dat de tij-
afaetrokkene acht spreker dit juist, hij is den veranderen en de menschen met hen.
togen indirecte verbruiksbelasting maar door Zoo kan ook de heer Hofland thans meegaan
hei voorste! van B. en \V. wordt het karak- om winst uit bedrijf te halen. Spr. is ook
ter geheel gewijzigd. Vroeger werd de winstvoorstander. Als inplaats van de gemeente
'allereerst getrokken uit de laagste, daarna uit een particulier het bedrijf had gehad, zou
de middelmatige inkomens. Thans redeneert j men het wet anders aan den lijve gevoeld
men. als de overheid een zekere hoeveel- hebben. Het voorstel van B. en W. sluit ge
heid gas beschikbaar stelt voor noodzake- heel aan bij vyat in de gemeente leeft en in
lijk onderhoud, treedt zij voor de rest op als ons bedrijfsstelsel toegepast is. Het is geen
koopman en gaat winst behalen daar waar i verandering doch vervolgnummerhet be-
zij gehaald mag worden. Blijit men op het ginsel van progressie zal steeds meer doors
oude doctrinaire standpunt staan, zooals
spreker vroeger, dan zou winst niet toelaot-
gevoerd worden. De offers zullen misschien
later eenigszins anders gegroepeerd worden.
Amersfoort op Donderdag 22 November
1917, des namiddags om 2 uur.
Voorzitter de burgemeester,
RMdsveralag.
Vergadering van den Raad der gemeente baar 2bn ^at w;](en de leden als er geen 1 moor dot zal moeten blijken
winst gemaakt mag worden? Waarschijnlijk
een uniform tarief waarbij iedere afnemer
de kosten van het product betaalt. En het
Afwezig de heeren de Kempeneer en van tekork ujt belastingverhooging.
Nijnatlcn (wegens ziekte). De kostpriis is thans minstens 17« cent. voor de lagere Inkomens
ingekomen z.jn o. a. de volgende stukken: A da( men be„in, met de| Dc prijzen wijzigen dagelijks W;
Afschaft van het beslutt vmn Gedeputeer- u, Au l1e middelmatige?even toe, dat zelfs nu de 75.000 niet
de Staten van Utrecht d.d. 29 October 1917^bri,iker5 den kost ijs moestcn beta1en,1 gevonden wordt. Met of zonder progressie,
tot verdaging hunner beslissing op het i rfat 2 maand meer v ordetl v00r'jr"1-
De heer Stadig verklaart het voorstel
uit het feit, dat er een tekort van 75.000
was. De progressie o( liever degressie moest
dienen om de hoogere heffing te mitigeeren
beslissing op
Raadsbesluit d.d. 5 OctobeT 1917 tot aan
koop van gronden teneinde de beschikking
te verkrijgen over terreinen benoodigd voor
lichamelijke opvoeding bij de te stichten
Hoogere Burgerschool.
Kennisgeving.
Brief d.d. 14 November 1917 No. 345
\ai. den Vice-President von den Raad van
State, Voorzitter der Afdeeling voor de ge
schillen van bestuur, houdende eene oproe
ping om op Woensdag, den 21 November
1Q17, in de vergadering dier Afdeeling te
verschijnen, waarin verslag zal worden uit
gebracht inzake het beroep tegen het be-
hen
Om het tekort te vinden zou de belasting
dan ƒ360,000 moeten opbrengen.
Spreker heeft een opgave gevraagd van
de verschillende aanslagen. Er- waren 735
aanslagen tot en met 800 belastbaar inko-
/men ƒ1,156.000; 126 aanslagen ƒ800-
2000 1,089,500; 472 aanslagen 2000
6000 1,627,000; 139 aanslagen bo
ven 600Ó 2,156,000.
Wat zou het effect der belastingverhoo
ging rijn?
In 1917 zou de le groep opbrengen
sluit van Gedeputeerde Staten van UtTecht ƒ54,315; de 2e groep 1 45,759; de 3e groep
van 30 Juli 1917, waarbij goedkeuring is ƒ77,316; de 4e groep ƒ135,840.
onthouden aan het Raadsbesluit van 26
Juni 1917, No. 342 tot het aangaan v8n
eene tijdelijke geldleening van ten hoogste
500.000.voor verbetering der binnen
stad.
De belangen van de Gemeente zijn ver
dedigd door den Gemeente-Secretaris.
Adres d.d. 23 October 1917 van den heer
Voegen wij de ƒ75,000 er bij voor 1018,
dan zal de le groep ƒ56,644 moeten op
brengen, de 2e groep
met of zonder verhoogd tarief, we staan
voor het tekort; de begrooting klopt niet.
Als we het geld niet hadden noodig ge
had, zou dit voorstel nooit gekomen rijn.
Nu wij toch niet kunnen komen tot 'n
sluitende begrooting, zou spr. voor nadere
overweging zijn.
Spr. vindt, dat als wij inderdaad tekort
komen, de post van de distributiewet nader
bezien en van gewoon naar buitengewoon
overgebracht moet worden en daarvoor 'n
leening aangaan.
We hebben ons tot nog toe niet overda
dig schuldig gemaakt aan leening in dezen
crisistijd, we mogen dus ook wel iets leggen
op de toekomst.
Het tekort zou dan reeds dalen tot
50.000. Spr. vindt dat de raming der in-1
zuinigheid. Als de gemeente niet het mono
polie had. zouden wij nooit uit ons bedrijf
winst behalen. De heèr Hofland heeft meer
malen gezegd, dat hoogere exploit.prijzen
verhaald worden op den prijs, dan zullen
allerlei levensmiddelen ook duurder moeten
worden.
De heer Van der Wal zegt wel, dat wij
bij 'n part, bedrijf nog veel meer zouden
moeten betalen, maar daar is immers de
gemeente voor om daarvoor te waken. Wij
ontzien geen bedrag meer als wij lijden aan
grondkoorts en huizenkoorts.
Spr. herinnert eraan, dat de heer Holland
hem 5 jaar geleden opwekte tot protest, om
dat de gemeente uit de zakken der burgerij
50.000 wilde halen. Hij begrijpt nu diens
veranderd standpunt wel, omdat de winst
thans moet worden gehaald van de meer
krnchtigen. Spr. wil volstrekt niet van de
minderkrachtigen halen, doch het oog open
houden over het geheel.
Zou het niet beter rijn dat de gemeente
samen met andere gemeenten aandringt op
gTootere vrijheid dan nieuwe onrechtvaardig
heid begaan
Als er meerdere jaren winst gehaald w erd
moet men daarom voortgaan?
Amersfoort tracht een gemengde bevol
king tc krijgenvillabewoners en industri-
eelen. Maar een villabewoner is niet altijd
een industrieel maar een groot-industrieel
wel een villabewoner. Laten wij dus in de
eerste plaats groot-industriëelen zien te krij
gen.
Als stfaks is uitgemaakt of al of niet ge
limiteerde uit de bedrijven zal worden ge
nomen, zal spr. nader over de regeling zelve
kunnen spreken.
De Voorzitter vindt het merkwaar
dig, dat bij deze begrooting zoo naar voren
komt het al of niet winst trekken uit de be
drijven. En toch wordt reeds jaren uit het
ƒ96,645; de 4e ƒ169,800.
Hoeveel moeten dan de aanslagen over
de verschillende groepen 1918 meer op
brengen?
In de le plaats reeds 24 meer aan gas-
tarief, voorts de le groep ƒ3.04 gemiddeld
houdende verzoek hem wegens riekte een meer, de 2e 13.87; de 3e ƒ139; de 4e
verlof van drie maanden te verleenen. 246.
Wordt verleend. Dat is het effect als de ƒ75,000 niet uit
Adres jLd. 31 October 1917 van mejuf- het bedrijf zou mogen worden gestort.
^",C; °P"| komstenbelasting wel zeer aan den voorzich- j ^drijf win«t getrokken. Vroeger was het
57,218; de 3e nrtty vnlcfriw nip# „n_ winstcijfer vrij groot, vrij wel ongelimiteerd.
J. \V. Radetsma, onderwijzer aan school F,
frouw J. T. J. van Schaik, houdende verzoek
haar met ingang van 1 Januari 1918 eer
vol ontslag te willen verleenen als onder
wijzeres, tevens in de nuttige handwerken
aan school G.
Wordt verleend.
Adres d.d. 2 November 1917 van den heer
A. Buitenbos, houdende verzoek hem eene
aanstelling als gemeente-makelaar te willen
verleenen
Hierop afwijzend te beschikken.
Adres d.d, 3 November 1917 van het be
stuur der Zeister Sportvereeniging houden
de verzoek om eene schadevergoeding van
146.wegens gemaakte kosten voor re
clame enz. ten behoeve van courses, die
op 31 October 1917 op het Sporttéfrein
Birkhoven zouden zijn gehouden, maar die dere wijze geld te vinden.
tigen kant is. Het zou nog volstrekt niet on- er vr.j groot, vrij wei ongenmiiecra.
voorzichtig rijn, «Is wij rekenden op een op-)1" df loo,P d" 'oren lsuhet ,z0° veranderd,
hengst van 300.000, dus 15.000.-Idat de «rnouding tusschen die winst en de
meer dan B. en W. ramen. Zijn de cijfers i inkomstenbelasting vee gunstiger is gewor-
van den heer Hofland juist, dan zouden mjden. En nu wordt de zaak zoo besproken m de
mogen rekenen oP 327.000, b,j een hc- fmeen,c' De heer Van Kalken wllda lm'"
tor van 1.5. Dan werd het tekort nog maar orme Pr,-'zen. en ?een P^ess.eve. YjJ
8 000 onze crisisuitgaven zooveel mogelijk ha-
Z.jn de cijfers van Holland te geflatteerd, 'f" daaror? 7" A?
dan zou er nog wel wat uit de belasting te /75'000 halen u,t dc gasfabriek. U vindt
Vroeger is nimmer eenig bezwaar geop
perd tegen die winst. Nu echter komt in eens
verzet.
Men zal niet uit de groepen zoo uiteen
loopend veel meer mogen halen. Laatst heb
ben wij nog uitgemaakt dat de heffingstech
niek niet toelaat zoo uiteenloopend te hef
fen. Van" de 4e groep zou men maar hoog
stens 100 meer mogen heffen, van de le
maar ƒ8 meer.
Spreker is tot de conclusie gekomen, dat,
als B. en W. met progressief tarief het bedrijf
durven belasten, hij daarmee mee gaat, daar
de winst nu van de meest draagkrachtigen
geheven wordt en het anders moeilijk zal
zijn de gemeente-finantiën in evenwicht te
houden, zoolang de wet niet toestaat op an-
niet konden doorgaan, omdat de Burge
meester de verêischte medewerking niet
wenschte te verleenen.
In handen van B. en W. om advies.
Brief van Burgemeester en Wethouders
d.d. 20 November 1917, waarbij zij naar
aanleiding van een verzoek van de Afdeeling
Amersfoort der S. D. A. P. en den Amers-
foortschen Bestuuraersbond om eene com
missie te benoemen voor distributie van
schoeisel, klompen en sajet, mededeelen,
dat met afgevaardigden van den Christelij-
ken Besturenbond, den Amersfoortschen
Bestuurdersbond en het Steuncomité over
leg is gepleegd inzake de distributie van
klompen en sajet, waarbij omtrent de wijze
waarop de uitreiking van bons zal plaats
hebben de noodige overeenstemming werd
verkregen.
Kennisgeving.
Brief van Burgemeester en Wethouders
d.cl. 26 October Ipl7, waarbij zij overleggen
de bescheiden over het eerste halfjaar 1917,
omtrent den gang van zaken aan het Levens
middelen-bureau.
Kennisgeving.
Adres d.d. 20 October 1917 vèn de hoof
den der Openbare Lagere Scholen, houden
de verzoek het aantal der voor hen gestel
de periodieke salaris-verhoogingen ad 100
alsnog te brengen van vier op zes+
Te behandelen bij de begrooting 1918.
Adres d.d. 3 November 1917 van het be
stuur der afdeeling Amersfoort van den AI-
gemeenen Nederlandschen Ambtenaarsbond
houdende o.m. het verzoek om niet over te
gaan tot handhaving der bestaande duurte-
toeslagregeling, doch deze toeslag op min
stens 3 per week te bepalen voor ölle
ambtenaren die daarvoor in aanmerking ko
men.
1 Te behandelen bij de begrooting 1918.
Adres d.d. 21 November 1917 van den
heer W. de Beer, houdende verzoek de be
strating voor zijne woning Soesterweg 174
L verbeteren.
\dvies Burgemeester en Weihouders.
Adres van de Vereeniging Volksonder
wijs waarin adhaesie wordt betuigd aan het
adres van de Afdeeling Bond van Neder-
tandsche Onderwijzers.
Voorstel van B en W. tot vaststelling
v-en een nieuwe rantsoeneering en nieuwe
k even voor gas en electriciteit.
9e heer N i e u w e n d ij k vindt dat het
i'c -»rsiel beter n a de begrootirïg behandeld
kc worden
V o o r z i 11 e r zegt dat er bij dit punt
e "Cschouwingen te houden zouden zijn.
De heer Hofland herinnert er aan dat
fn cie afd. vergadering bezwaren geoppeid
siin tegen progressieve regeling der gasprijs,
Spreker is niet tevreden met een totaal
van 360,000. B. en W. zeggen döt een
opbrengst van 280,000 wordt verwacht,
er zou in 1918 een accres zijn van f 31,000.
Dit is onjuist. In Mei kon men nog geen
juiste kijk hebben op de opbrengst. Spreker
vindt dat het nominaal bedrag der kohieren
ƒ307,000 is; daarvan gaat wel wat af we
gens oninbaarheid en vertrek. Hij verwacht,
mèt de suppl. kohieren, een opbrengst van
305,000. Moest hier nog 75,000 bij,
dan zou het vermenigvuldigingscijfer wel
1.75 worden.
Ten opzichte van de tarieven zelve heeft
spreker nog iets te zeggen. Hij zou willen
voorstellen de klassen te verruimen, n.l. klas
se I niet tot 8O0 doch tot ƒ1150 te doen
gaan, de klasse II van ƒ1200 tot ƒ2500;
de 3e tot 5900, de 4e 6000 en hooger.
Ook voor de 2e klasse wordt bij 15 cent wel
nog iets toegelegd, maar op allerlei wordt
thans toeslag verleend.
De heer Oos ter veen is er niet op
tegen dat het bedrijf zekere winst uitkeert
aan de gemeente. De gemeente heeft im
mers vaak kosten ter wille van het bedrijf.
Maar hij is er tegen dat de gevraagde extra
uitkeering zoo qngelijk verdeeld wordt. Hoe
veel is noodig voor het noodzakelijk onder
houd? Elke hoeveelheid is willekeurig.
Spreker meent dat in de Te plaats het be
lang van het bedrijf hoog gehouden moet
worden, wij moeten het niet door tariefbe
palingen belemmeren en dit zal het gevolg
van het voorstel vsn B. en W. zijn.
Ook de billijkheid wordt niet betracht.
Want er wordt bij de indeeling in klassen
alleen rekening gehouden met het inkomen,
niet voldoende met het aantal kinderen, met
studie of andere omstandigheden welke op
het gasverbruik van het gezin invloed heb
ben.
De regeling van B. en W. is voor altijd.
Spreker wil liever blijven bij de grenzen wel
ke wij in dezen abnormalen tijd gesteld heb
ben en deze verhoogen met wat de kostprijs
thans meer is.
De heer Van Kalken is het met den
heer Hofland niet eens. Hij is voorstander
van winst uit bedrijf en van progressie in be
lasting en schoolgeld, doch tegenstander van
progressie van gasprijs. Dat is een voorbeeld
van de gemeente dat niet te pas komt. In
een handelszaak mag men niet speculeeren
op de portemonnaie van den klont en den
een meer laten betalen dan den ander. De
winst "van ƒ75,000 is ook te betalen door
hoogere prijzen, doch die prijzen moeten ge
lijk zijn. We moeten eerst het beginsel uit
maken winst uit bedrijf of niet? en don
progressie of niet?
Er wordt Tegenwoordig zoo Ontzaglijk mis-.
halen zijn, bijv. «uit de opcenten op de per
son. belastingen, verhooging van 85 tot 100,
dat geeft weer 15.000.
Spr. gelooft dat bij vermindering van uit
gaven en vermeerdering van inkomsten het
tekort zuiverder en eerder te vinden zou zijn.
Ook princ: eele bezwaren heeft spr. Als
gewone leverancier mag de gemeente van
een deel harer afnemers geen woekerwinst
halen. Dat vindt spr. stuitend en hij kan
daaraan niet meegaan.
Tegenstander van winst uit bedrijven is
spr. niet. Het gaat er niet om of het tot dus
ver gedaan werd duidelijk bleek dat met gè-
dat niet moreel. Maar we moeten ook eens
vragen wat is het gas waard voor de ver
bruikers?
De heer Nieuwendijk: Niet veel,
want het is slecht den laatsten tijd.
De Voorzitter. Vroeger deed men
die vraag niet, maar tegenwoordig is het
voor de beter gesitueerden zeker veel meer
waard. Kijkt men de tarieven r\a, dan zal men
zien dat de grootere hoeveelheid een hoo-
gen prijs betaalt.
De heer Nieuwendijk maakt er ons een
bezwaar van,"dat we feitelijk ingaan .tegen
cle distributieregeling der regeering. Maar
deze heeft met de brandstoffendistributie
wonen opslag op den kostprijs geen winsteen voorbeeld gegeven aan de gemeente,
was te behalen; toch wilden B. en W. die, Gp het oögenblik is de heer Oosterveen
winst hebben, maar ze halen die nu niet van niet tegcn winst llit de gasfabriek. Maar
de gasfabriek, welker commercieele toestand
het niet toelaat, doch van de verbruikers
zelve.
Spr. begrijpt dat de heer Hofland erdoor
bekoord wordt. Zooals de zaak thans ligt, is
er geen sprake van, dat, als het beginsel nu
aangenomen wordt, later die progressie of
degTessie weer er af genomen zon worden.
De heer Hofland becijfert dat de menschen
van de le klos 2 per maand toe krijgen.
Maar heeft de gemeente daarvoor te zorgen?
Als dat noodig is, dan zou er naast de ge
wone regeling, 'n speciale regeling moeten
zijn en de kosten daarvan niet verhaald
moeten worden op de andere verbruikers
doch op de gemeenschap. Maar is het wel
noodig Is het niet de aangewezen weg dat
te lage loonen door de gemeente verhoogd
worden en de loontrekkenden bij particulie
ren zelve zien verhooging te krijgen.
Men betaalt in het algemeen, naar de
grootte van het verbruik, en houdt daarbij
rekening met grootte van het gezin en met
het inkomen. Maar dit geeft nog geen zui
ver denkbeeld van de economische draag
kracht.
B. en W. stellen voor, onderscheid te ma
ken tusschen huishoudelijke en andere doel
einden. Waarom de winkeliers niet behan
deld als de industriëelen Men wil van de
gasverbruikers een extra bijdrage. Welk is
het aantal der grootverbruikers? B. en W.
hebben de hond vrij willen houden, maar
waarom willen zij wel met industriëelen doch
niet met de winkeliers marchandeeren?
Alle moeilijkheden komen hieruit voort,
dat men vergeet dat het gasbedrijf een be
drijf is. Het heeft spr. getroffen hoe sterk de
directeur en de commissie tegen het voorstel
zijn. Moet nu de raad, die niet bekend is
met de finesses van het bedrijf, tegen die
adviezen ingaan?
B. en W. stellen ook voor de credietver-
leening bij den kolenaankoop te nemen voor
rekening der gemeente. De kosten, die uit
sluitend betrekking hebben op de gasfabriek
worden dus niet geschreven op het bedrijf,
doch op de gemeente. Dat is verkeerd.
De heer N i e u w e n d ij k ziet zich het
gras voor de voeten weggemaaid. Allen heb
ben alleen den practischen kant van de kwes
tiewinst uit de bedrijven, naar voren ge
haald. Spr. wil op het principe zelf ingaan.
Er waren eens blinde negers die een olifant
wilden betasten, maar ieder kreeg een deel
te betasten, en allen kregen dus een ver
schillenden indruk. Zoo denken ook allerlei
autoriteiten verschillend over de winstkwes
tie. Prof. Volmer en Treub waarschuwen te
re eds vroeger is betoogd, dat het toch altijd
geoorloofd is een zekere uitkeering te doen
uit het bedrijf. Ook vond men de progressie
niet in overeenstemming met het commer
cieele van het bedrijf. Maar in de stukken
is reeds gezegd, dat de bedrijfsbelangen
thans geheel ondergeschikt zijn. De tijden
dwingen daartoe, we hebben niet zooveel
kolen ter beschikking en zijn gebonden aan
een bepaald maximum. Het commercieele
staat dus niet op den voorgrond, daar we
niet zooveel gas kunnen leveren als we wel
zoudén willen. Bij opvoeren van de produc
tie kan de prijs per eenheid aanmerkelijk
dalen. In de toekomst, als we genoeg kolen
zullen krijgen, zullen de prijzen ook lager
zijn. Hoe, dat kunnen we nu absoluut niet
bepalen. Men hoeft dus niet bang te zijn
dat het commercieele van het bedrijf er
onder zal lijden.
De groote gezinnen zullen er niet onder
lijden. Hoe meer personen, hoe meer gas
er per gezin wordt beschikbaar gesteld.
Het aanhalen van autoriteiten als door
den heer Nieuwendijk is gedaan, zegt eigen
lijk niets. Als hij consequent wil zijn, is hij
feitelijk tegen gemeentelijke exploitatie.
Ook was hij bang voor een zuinig beheer
als er winst werd behaald. Maar winstbejag
leidt juist tot een zuinig beheer.
Op voorbeeld van den heer Hofland trekt
de heer Stadig in twijfel of de raming van
B. en W. van 280.000 wel goed is. Die
raming is gemaakt in Augustus. We kunnen
voor 't volgend jaar er niet op aan, dat weer
oorlogswinsten zullen worden gemaakt. Ook
is het nog de vraag of het inkomen der in
woners over 1917 niet te hoog is.geweest.
Een zuinige Taming is dus zeer aan te be
velen.
De heer Stadig wil 50.000 terug vragen
aan het Rijk. Maar uit ontvangen mededee-
lingen is gebleken, dat Amersfoort weinig
zal krijgen uit de oorlogswinstbelasting. Wel
zullen we vergoeding krijgen voor de ge
maakte kosten voor militairen en Belgen.
Verhóoging der Personeele belasting gaat
niet aan, dat is vorig jaar pas gedaan. De
eenige manier zou zijn verhooging der In
komstenbelasting en dat gaat ook niet. Het
heffen van een nieuwe belasting laat de re
geering niet toe. Hoe moeten we dus die
75000 krijgen? Is het dan niet billijk, dat
de gasverbruikers wat meer betalen? Op het
oogenblik, dank zij de mindere hóeveelheid
gas. betaalt men minder dan vroeger. Het
absolute bedrog Is dus niet hoog.
De heer Ho f1 a n d herinnert er aan, dat
de heer Van Kalken indertijd een groot te-
iKwamen neer op verzet te^en winstuil-ibruik gemaakt door groothandelaren, ue ge-
gen die winst. Wanneer de gemeenten zoo genstender was van een progressieve in
komstenbelasting. En thans is hij een groot
voorstander. Spr. heeft dus vertrouwen, dat
grootere bedragen worde n gevonden uit be-J hij straks ook bekeerd zal worden tot een
ldstingen, dan is dut een prikkel te meer tot \oojsiander der progressieve Uit hat
gemakkelijk winsten vinden, is dat een prik
kel minder voor zuinig beheer. Moeten de
gasbedrijf. Spr. had het ook 'fever geKaaJ^
uit de Inkomstenbelasting, maar tifn meej
gaan met het voorstel is een kwestie
opportuniteit. Bovendien voelt hij veel v os
d? argumentatie \an B. en W Den leg rv-
stand van den heer Nieuwendijk kon Mj niet
begrijpen. Vroeger toen de verhouding oow
gekeerd was, kwam er geen verzet; toen I.et
uit de onderste lagen moest getrokken wor
den. Maar nu, nu het uit de hoogere klasseit
moet komen, komt ineens het verzet
De heer Oosterveen is eigenlijk ge dn te
genstander. Zijn vergissing is door den voor
zitter al rechtgezet. Als eenmaal het begiiv»
sel is aangenomen zitten we nog nergens
aan vast. We kunnen de tarieven lelkei\s
weer bespreken als de tijden gunstiger wor
den. De heer Oosterveen sprak van een on
derwijzer, die studeeren moest en meer licht
dus moest gebruiken. Dat is waar.. Maar uli
die onderwijzer nu eens door die studie een
akte haalt, misschien wel hoofd is gewor
den, mag hij daarvoor dan niet iets betalen?
Als de tijdsomstandigheden het noodza
kelijk maken en er voor de gemeente geen
andere weg open is, wat is er dan tegen di«
j 75000 te halen waar ze zijn. Reeds in
1915 is getracht een nieuwe belasting te
mogen heffen. Dat is afgewezen. Ten slotte
is er geen andere keus meer, of we zouden
het heffingsprocent voor de meeste lage in
komens moeten brengen op 3 en dat kun
nen die inkomens niet dragen. Dat goot du#
niet. Het belastbaar inkomen is gestegen met
581,000. Waar is dat gebleven? Mag on#
gemeentebestuur daar niets van heffen? Aio
het maar billijk is, zegt de heer Nieuwendiik.
Maar laat men dan aanwijzen, waar we het
vandaan moeten halen. De bezwaren vnn
den heer Stadig waren ontleend aan de be
grooting en aan de progressie zelf. Spr.
is min of meer debet aan deze kwestie. In
de Deceipber-vergadering heeft spreker het
standpunt er van reeds verdedigd. En toen
is hij daarvoor aangevallen buiten den raad.
Maar toen de voorstellen van B. en W. wer
den gepubliceerd, werden ze geprezen als
democratisch. Ieder auteur komt ter zijner
tijd een gedeelte van zijn honorarium op-
elschen en dat doe ik thans. Tk acht dat ik*
mede de grondslagen heb gelegd voor deze
tarieven. De cijfers door mij genoemd,
berusten op gegevens van het belastingkan
toor. De 'heer Stadig mag dns mijn cijfei
geen fictie noemen. Spr. houdt dan ook vusi
aan zijn hooger bedrag van f 24,000, dat
hij zoo straks bij de begrooting nog nadef
ter sprake zal brengen. De heeren moeten
maar eens aantoonen, dat zij met een ver
hooging van het heffings-procent en van het
vermenigvuldigingscijfer in overeenetem-
ming blijven met art. 243 der wet.
De heer Oosterveen merkt op, dat
bij den Voorzitter het beginsel niet zoo hoog
zit. In den tegenwoordrgen tijd wil hij het
beginsel aannemen 8ls geldend voor een ab
normalen tijd. Men betaalt nu niet meer als
vroeger. Dat is waar. Maar men betaalt meer',
voor hout e. d. Ook de heer Hofland had
het liever uit de belasting. Voor hem ie bet
dus ook een noodmaatregel. Vroeger maakte
de gTootverbrviJcer door zij'n meerder ver
bruik het gas goedkoop voor den kleinver
bruiker.
De heer S t a d i g wil eerst een rectifi
catie aanbrengen. Hij vond slechts de cij
fers van den heer Hofland te gunstig. Nu hij
er een bevestiging van heeft gehoord, is hij
er zeer mee in zijn nopjes. Daarbij hoeft de
heer Hofland nog gerekend met den factor
1.4 en B. en W. met den factor 1.5. Zijn
bedrag van 305,000 komt dus op
ƒ335,000. Het verschil met het cijfer ven
B en W. wordt dan 42,000
Ook houdt Spr. vast aan zijn idee, iat de
25000 voor distributiekosten kunnen ge
haald worden uit leening. Voor kinderaftrek
gaat van de belasting nog af f 11 000.—.
Maar dan hebben we toch reeds f31,000
f 25,000 of 56,000. En om de rest te
vinden, daarvoor beeft Spr. de middelen
aangewezen. De heer Hofland heeft ons aan
gewezen als verstokte verdedigers van de
bezittende klasse. Spr. neemt het echter op
voor de geheele bevolking. Het Is volstrekt j
niet waar, dat iemand die in een groot Ivuis
woont, ook steeds tot de beter geritueerden
behoort.
Spr. zou willen den kostprijs met een bil
lijke winst. Komen we dan zórt hoog, dat
de minder gesitueerden het niet kunnen be
talen, dan kan daarvoor een regeling wor
den gevonden. Maar dan blijven we in de
lijn van het exceptjoneele.
Waarom zegt de heer Hofland niet met
mijn cijfers, wij zijn er Wat voor bezwaren
zijn er tegen om die 25,000 te halen uit
eene leening B. en W. vinden, dat de fi
nanciën het best toelaten. Dat haal ik er
tenminste uit. De heer Hofland vindt de
regeling zoo mooi, want ze is zoo soepel. En
we hebben daar al een mooi voorspel van
gehad hier in deze vergadering Wat wor.lt
gegeven.als een kwestie van principe, is een
voudig, de heer Hofland heeft het zoo kos
telijk gezegd, een kwestie van politiek.
Bij de brandstoffenregeling is het cok zoo,
heeft de Voorzitter gezegdMaar die rege-,
ling verdwijnt juist met deze tijden. Ook t
het geen kwestie of er winst mdg gemaakt
worden. Die heele kwestie is hier niet ge
motiveerd. 't Is alleen de kwestie hoe we
moeten bepalen.
De heer v. Kalken is niet tegen belu
ien van winst uit het gasbedrijf, maar wel
tegen progressie. De heer Stadig heeft de
middelen aangewezen om het bedrag te vin
den. Hij heeft reeds eenige lapjes van d
zend gevonden en mogelijk «uilen nog
wel een paar lapjes te vinden zijn. Wil mn
de prijzen hooger stellen, goed.
De heer Nieuw end ij k verkla 1.1 na
drukkelijk, dat hij niet tegen het halen w.n
winst uit de bedrijven is. Hij ia tegen
halen van ongelimiteerde winst. De Voor
zitter heeft gezegd, dat het w geven
