w
„DE EEMLANDER"
BUITENLAND
binnenland"
te« Jaargang, No. 124 v^;:.
IRAIMlfurUTPDDIIO P^r «inden voor Amerv
itlUISÜLItllldrKlJO foor» f I JO. Idem frmco
|er port t 2.00, per week (met gritls verzekering
Ugao oafekikken) t 0.11 afzonderlijke nummers
f OuQS. 'Wekelijksch bijvoegsel *D» HolUndtcht
Ksfamowv (onder redactie van Thtrèse Hoven)
pa 5 maanden SO cent WekdJJksch bijvoegsel
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
llTiiiMienu per S maanden S2 cent.
HOOFDREDACTEURM.. D. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF Co
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAUMoeeoraacHTacHtav».
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513
f.
r:t
Politiek Overzicht
De vredesbeweging in
Engeland.
I.
Voor hen, die naar den vrede verlangen,
at en onder de onzijdigen is er zeker nie-
imand, die niet daarnaar snakt leveren de
berichten, die thans iederen dag uit Enge
land komen, telkens nieuwe stol tot hoop en
bemoediging. Verzet tegen de oorlogspoli'
hek, die de regeering met steun van de
overgroote meerderheid van het volk door-
sette met niets ontziende energie, is er van
tiet begin af geweest. Het driemanschap,
Moriey, Burns en Trevelyan, dat toen het
besluit om in den oorlog te gaan werd ge
nomen, uit de regeering is getreden omdat
het de verantwoordelijkheid voor dat besluit
niet wilde deelen, heeft nimmer opgehouden
te protesteeren. Het heeft ook medestanders
gevonden in het parlement en daarbuiten.
Maar het was lang-een hopelooze strijd,
een oproeien tegen den stroom, dat geen uit
zicht op slagen scheen te bieden.
Eerst langzamerhand is daarin verande
ring gekomen. Wel bleef in het parlement
het aantal medestanders gering, maar buiten
hel parlement won de tegenstroomlng al
lengs In kracht. In het laatst van de vorige
maand heeft de Morning Post eene opgave
gegeven van de verschillende vredesorgani-
satiën, die in alle deelen van Engeland eene
krachtige vredespropaganda voeren. De be
doeling hiervan was de regeering te waar
schuwen voor deze pacifisten, die zich, vol
gens dit orgaan van de oorlogspartij, in
spannen om Engeland het '°t van Rusland
en Italië te bereiden. Men ziet daaruit, dat
bij de reeds bekende organisatiën: de on
afhankelijke arbeiderspartij, de internatio
nale arbeidersbond, het comité voor een
vrede door overleg en de unie voor een de
mocratische controle van de buitenlandsche
politiek, nog eene nieuwe, wijdvertakte or
ganisatie is gekomen, die den naam draagt
van den „vredeskruistocht der vrouwen"
Aan het hoofd staat mrs. Ethel Snowden,
de echtgenoote van het bekende socialisti
sche parlementslid Philip Snowden. Deze
organisatie voert van een vijftigtal bewe
gingscentra .uit eene ijverige propaganda. In
de maand November zijn alleen in den om-
bek van Glasgow meer dan 50 vergaderin
gen gehouden; ook in Midden- en Noord-
Engeland is met kracht gewerkt.
De Engelsche regeering is met krachtige
tegenmaatregelen daartegen opgetreden.
Van het parlement is een aanzienlijk crediet
verkregen voor de zoogenaamde „oorlogs-
doelpropaganda". Soldaten en matrozen wor
den gebruikt om vredesvergaderingen uiteen
te jagen, zelis als zij in kerken gehouden
worden. De laatste slag tegen het in kracht
oenemende pacifisme bestond in de inbe
slagneming op groote schaal van pacifisti
sche vlugsohriften en in het verscherpen van
de bepalingen tegen het drukken en ver
spreiden van dergelijke lectuur
Ondanks dit alles echter nam de be
weging onder het volk ziender oogen
in kracht toe. En dat ook in de heer-
schende kringen eene omkeering in de
stemming is waar te nemen, is aan den
dag gekomen door den diepen indruk,
dien het bekende schrijven van den markies
van Lansdowne in de Daily Telegraph heeft
teweeggebracht op de openbare meening in
Engeland. In den vorm van een open brief
aan de intergeallieerden-conferentie te Pa
rijs gaf deze staatsman in bedenking wat de
gevolgen moeten zijn van eene verdere ver
lenging van den oorlog, die nu reeds 40
maanden heeft geduurd. Hij kenschetste die
verlenging als een ramp voor de gansche
beschaafde wereld. Hij wees er op, dat ook
bij de tegenpartij de wensoh bestaat om den
strijd te beëindigen, en dat de elementen, die
daartoe geneigd zijn, eene aanmerkelijke
versterking zullen ondervinden, wanneer van
de zijde der Entente te verstaan wordt ge
geven: 1. dat men niet beoogt Duitschland
eis groote mogendheid te vernietigen: 2. dat
men niet de bedoeling heeft aan Duitsch
land een anderen regeeringsvorm op te drin
gen dan dien, welke het voor zich zelf be
geert; 3. dat men afgezien van de gerecht
vaardigde oorlogsmaatregelen in deze deb
iting Duitschland niet wit uitsluiten uit
de gemeenschap van de handelswereld; 4.
dat men bereid is, na den oorlog gemeen
schappelijk met andere staten de internatio
nale kwestiën, die met de vrijheid der zee
dn verband staan, te onderzoeken; 5. dat men
Siereid Is toe te treden tot een volkerenbond,
die ten doel heeft de geschillen, die in de
toekomst mochten ontstaan, door vreedzame
middelen te beslechten
Typisch voor den indruk, dien dit schrijven
Op de openb ee meening in Engeland heeft
gemaakt, is de houding, die de regeering er
legen heeft aangenomen. Zij heeft er allen
nadruk op gelegd, dat deze brief geheel voor
de persoonlijke rekening van den schrijver
kwam, die er te voren met niemand, aller-
/ninst met leden van de regeering, over ge
sproken had, en dat de schrijver geen enkel
verantwoordelijk ambt bekleedde. Dit alles
v, „s letterlijk juist. Lord Lansdowne heeft zelf
.verklaard, dat zijn brief geheel voor zijne
eigen verantwoording kwam. Ook is hij nu
niets meer dan gewoon lid van hel hooger-
hvw. Maar hij is tot in het Vorige jaar, toen
het kabinet-Lloyd George is opgetreden, de
leider geweest van de conservatieve partij in
het hoogerhuis. In die hoedanigheid heeft
hij den 2en Augustus 1914 gezamenlijk met
Bonar Law den brief onderteekend, waarin
de regeering werd aangespoord onverwijld
de zijde van Frankrijk te kiezen en haar de
ondersteuning van de conservatieve partij
werd toegezegd, wanneer zij het besluit nam
in den oorlog te gaan. Hij heeft ook, toen
het kabinet-Asquith vervormd werd tot een
coalitie-kabinet, als minister daarin zitting
gehad en is in dat kabinet geBleven totdat
het voor het kabinet-Lloyd George de plaats
heeft ingeruimd
Wanneer een staatsman met zulk een ver
leden zijne stem verheft om te waarsthuwen
tegen de verdere voortzetting van den strijd,
dan staat hij boven elke verdenking, dat hij
den vijand zou willen tegemoet komen om des
vijands wil. Het staat vast, dat zuiver de over
weging van het belang^ van het eigen land
hem tot het inzicht heeft gebracht, dat
men moet zoeken naar een weg om tot het
einde te komen van dezen strijd, die niet de
oorlogvoerenden alleen, maar de gansche
wereld met ondergang bedreigt. Dit schenkt
aan het woord, dat lord Lansdowne heeft
doen hooren, een groot gezag en verklaart
den diepen indruk, dien zijn brief heeft ge
maakt
De oorlog.
Van de oorlogstooneelen niets nieuws.
De onderhandelingen over den wapenstil
stand aan het oostelijke front zijn hervat
nadat de Russische gevolmachtigden den
12en December te Brest-Litowsk waren aan
gekomen
B e rl ij n, 13 Dec. (W. B.) Officieel be
richt
Lichte strijdkrachten onder aanvoering van
den korvetkapitein Heinrioh hebben in den
morgen van den 12en dicht onder de Engel
sche kust voor den mond van de Tyne het
vijandelijke handelsverkeer aangevallen. In
geslaagden strijd met de Engelsche voorpos
ten zijn twee bewapende patrouilleschepen
in den grond geboord. Onze strijdkrachten
keerden zonder eigen verliezen of beschadi
gingen terug.
Haugesund, 13 Dec. (Ritzau.) Gis
teren was een kanonnade van eenige uren
ten westen van Utsire hoorbaar, het duide
lijkst van één tot drie uur 's namiddags.
In Brondesund tusschen Haugesund en
Bergen liep een zwaar beschadigde torpedo
jager binnen. Nadere bijzonderheden ont
breken.
P a r ij s, 1 3 D e c. (Havas.) De Diarfo Uni
versal verklaart, dat de Spaansche regeering
onmiddellijk bij Duitschland moet protestee
ren tegen de torpedeering van de Claudio,
Spanje moet evenveel respect en dezelfde
waarborgen krijgen als Argentinië, schrijtt
het blad. De vrijheid van het handelsverkeer
ter zee is onmisbaa? voor Spanje. De ge-
heele'natie kan niet gedoogen, dat de mee-
doogenlooze duikboot-oorlog voortduurt en
de regeering moet er voor waken, dat het
geval van de Claudio niet weer voorkomt.
De Publicidad te Barcelona schrijtt; De
torpedeering van de Claudio verlengt de
reeds, al te lange lijSt van Spaansche sche
pen, die door duikbooten aangevallen zijn.
Wat zal onze regeering doen? Zal zij zich
nog langer met excuses tevreden stellen?
Londen, 12 Dec. (R.). Bericht van de
admiraliteit.
In de laatste week zijn 2425 schepen in
de Engelsche havens aangekomen en 2384
van daar vertrokken. Veertien schepen bo
ven de 1600 ton en zeven daar beneden zijn
in den grond geboordzelf zijn zonder suc
ces aangevallen.
.Het Engelsche lagerhuis heeft aan de
regeering een nieuw oorlogscrediet toege
staan van f 550 millioen. Het op 30 Octo
ber verleende crediqt van 400 millioen zal
in de eerste dagen van Januari verbruikt zijn,
De italiaansohe Kamer heeft, na eene
lange regeeringsverklaring te hebben aan
gehoord, besloten het debat daarover jn ge
heime zitting te voeren. Minister-president
Orlando had daarop met kracht aangedron
gen en tot ondersteuning de kwestie van
vertrouwen gesteld.
Weenen, 12 Dec. (Corr.-bur.) Naar
van goed-ingelichte zijde wordt medege
deeld, komt het bericht uit Kopenhagen
Vrijdag 14 Daoambar 1917
drenstzinbiedinsen 1-5 ttgd, f 0J0. groote letter»''
czar plutirulmtt. Voor handel en bedrijf bestaan'
teer voordeelige bepalingen tot het herhaald adver»
toeren In dit Blad, by abonnement Eene drculalre.
bevattende de voorwanden, wordt op aan vroon*
toegezonden.
over demobilisatie van het Russische leger
niet met 'de feiten overeen. Wel heeft de
raad van volkscommissarissen reeds eenige
weken geleden bevel gegeven, drie, mis
schien vier van de oudste lichtingen naar
huis te sturen, maar instructiën tot een ver
dere vermindering van het Russische effec
tief werden, voor zoover bekend, tot dusver
niet gegeven.
Ook zijn de geruchten over de benoeming
van generaal Tsjerbatsjow tot Russlch op
perbevelhebber en over zijne zoogenaamde
missie tot het aangaan van vredesonderhan
delingen tot nu toe van geen enkele zijde
bevestigd.
Petersburg, 13Dec. (R.) De Bolshe-
wiki-regeering breekt in een lange procla
matie den staf over de constitutioneele de-
mocrate'n (kadetten); zij verklaart die partij
voor een rebelsche, contra-revolutionaire
vereeniging van vijanden van het volk. Vele
kadettenleiders zijn gevangen genomen.
Een draadloos telegram uit Rostow be
richt, dat Kaledin de stad belegert. Er wordt
gestreden bij Rakhitsjevan. De troepen der
maxjmalisten worden gesteund door kanon
nen van een detaohement van de Zwarte
zeevloot. Een zware strijd duurt voort bij
Bjelgorod. Er ziin groote verliezen aan beide
zijden.
Petersburg, 12 Dec. (W. B) Het
tweede congres van bóeren-afgevaardigden
is geopend. Tot presidente werd Morie Spi-
ridonowna met 250 stemmen tégen 230
voor Tsjemof, gekozen. Mevrouw Spirido-
nowna verklaarde, dat in de geschiedenis
van Rusland voor de eer ste maal de macht
in handen van de arbeiders berust en dat
de arbeiders- en soldaten-raden zich deze
niet laten ontrukken. Alleen de revolution,
naire socialisten en de bolsjewiki bescher
men de belangen der massa sedert negen
maanden.
Mevrouw Spiridonowno besloot haar rede
met dc woorden: Wij stellen ^>or, dat do
sorrvereiniteit van de Sovjets gelijk-zal staan
met de souvereiniteit van het volk.
Het congres betuigde 2ijn bijval.
Bern, 12 Dec. (W.-B.). De radicaal-
democratische groep van de «bondsvergade
ring, die in die vergadering de meerderheid
heeft, heeft besloten tot president van den
bondsraad voor 1918 voor te stellen den
vice-president, hoofd van"" het departement
van justitie en politie, Muller.
W o s h i n g t o n12 Dec. (R.) Bij de
afkondiging van den staat van oorlog met
Oostenrijk-Hongarije heelt Wilson bepaald,
dat alleen gevaarlijke Hongaren en Oosten
rijkers in Amerika gèinterneerdp moeten
worden en dat de meeste boperkende bepa
lingen, die worden toegepast op Duitschers,
niet zullen gelden voor Oostenrijkers.
N ew-7ork, 13 Dec (R.) Het huis van
vertegenwoordigers va:i Cuba hoeft ver-
Maard, dat da oorlogs'r.estend bestaat tus
schen Cuba en Oostenrijk-Hongarije.
Verspreide Berichten
Parijs, 13 Dec. Een trein met verlof
gangers uit Italië is in den nacht van 12 op
13 December ontspoord in de streek van
Savoye. Het aantal gewonden is vrij groot;
er zijn ook dooden. Kwaadwilligheid is uit
gesloten.
Halifax, 13 Dec. (R.) Offic'écl be
richt.
liet aantal dooden is 122ö Daarvan z:jn
701 herkend 400 c soner> worden ver
mist
Kameroverzicht
Tweede Kamer
Na beëediging vari den heer Jansen, her
kozen lid voor Maastricht, en aanneming van
eenige kleine ontwerpen, waaronder die tot
verlenging van den duur van den dienst
plicht bij den landstorm en tot het langer in
dienst houden van dienstplichtigen bij de
landweer en de ingelijfden bij de militie, was
Donderdag de Marinebegrooting aan de
orde.
De heer Hugenholtz (s.-d.) betoogt
dat het toestaan van nieuwe bedragen voor
voltooiing van nieuw materieel en voor den
vliegdienst een vooruitloopen is op het ont-
wapenings vraagstuk.
Spr. uit zijn yoldoening over de verbete
ring in de verstandhouding tusschen het
marinebestuur en het georganiseerde perso
neel. Hij dringt aan op meer rechtstreeksche
aanraking tusschen het personeel en de
scheepscommandanten. Voorts op invoering
der voorwaardelijke veroordeeling in het
tuchtrecht.
De heer Van der Voort van Zijp
(a.-r.) brengt hulde aan de houding van het
vlootpersoneel in den laatsten tijd. Hij be
tuigt instemming met de plannen betreffen
de den vliegdienst. En dringt aan op den
grootsten spoed met de vernieuwing van
materieel en vaststelling van bepaalde plan
nen omtrent materieel- en personeel.
Spr. dringt voorts aan op reorganisatie
van het departement van marine en ont
wikkelt ziin bezwaren tegen Dordrecht als
plaats van vestiging van de adspiranten-
school voor de marine. Hij is het ten aan
zien van Dordrecht eens met den vorigen
spreker en heeft voorts bedenkingen tegen
het kostschoolkarakter dat men aan die
school wil geven. Hij bepleit voorts positie
verbetering, vooral voor onderofficieren.
Persoonlijk feit.
De heer Van Idsinga (c.-h.) vraagt
het woord voor het feit dat de premier Don
derdag te kennen gaf, dat spr. zich in strijd
met de parlementaire welvoeglijkheid zou
hebben uitgelaten.
De Voorzitter merkt op, dat hij bij
„strijd met de welvoeglijkheid" spr. tot de
orde zou hebben geroepen.
Minister Cort van der Linden
mocht de vergelijking van de rogeeringstafel
met een opera bouffe niet zonder protest
laten passeeren, doch neemt gaarne aan,
dat de heer Van Idsinga zonder kwade be
doeling handelde.
De heer Van Idsinga verklaart zich be
vredigd.
De heer Jansen (u.-l.) (Den Haag) wijst
op de noodzakelijkheid der medewerking
vaft particuliere werven aan den bouw van
nieuw materiaal. Hij is tegen een adspiran-
fen school tc Dordrecht.
De heer Si hing a Mulder (v.-cl.) be«
pleit de detacheering van officieren voor
langen termijn, doch dan met de gelegen
heid om het gezin mee te nemen. De heer
Jansen verklaart zidh tegen de adspiran-
tenschool.
De heer N i e r s t r a s z (\\~d.) klaagt over
de angstvalligheid, waarmee onze marine
schepen buiten het versperde gebied wor
den gehouden, ook als het gaat om hulp te
verleenen aan Nederlandsche schepen, die
binnen het versperde gebied en in nood ge
raakt zijn.
De heer Ketelaar (e.-d.) brengt den
minister hulde voor de regeling van de ver
houding van het marin&b£sttiur tot de per-
sor.eelbonden.
De heer B i c h o n (c.-h.) acht de vloot
noodig voor de haiuihaving der neutraliteit,
doch vraagt zich hierbij af, of het wel aan
gaat steeds nieuwe gelden voor den aan
bouw toe te staan, terwijl het toegestane nog
niet eens is verbruikt. Spreker meent dat
den Minister wel1* eenige grief kan worden
gemaakt van den vertraagden bouw. IJzer
en staal worden te veel verdeeld over de in
dustrie en de marine krijgt te weinig. Spr.
bepleit de oprichting van een college voor
de admiraliteit. De Minister van
Marine deelt mede, dat er voor het oogen-
blik geen aanleiding, is om de zeemilitie,
naar Indië te zenden en beantwoordt de
rede van den heer Hugenholtz op enkele
ondergeschikte punten.
De heer Beumer (a.-r.) vraagt verlof tot
het. houden van een interpellatie over de
brandstoffenprijzen en de navordering van
de verhoogde prijzen.
Daarna werd de vergadering verdaagd tot
's avonds ter behandeling van het hoofdstuk
Watefstaat.
Hierbij kwamen in hoofdzaak plaatselijke
belangen ter sprake.
De Tabaksaccijns.
Dc Memorie van Antwoord van den Minister
van Financien in zdke 't voorstel tot heffing van
een tabaksaccijns is verschenen.
De minister betoogt, dat tabak wel geen weel-
de-artikel is, maar een genotmiddel is het toch
wel zeker. Bijna overal worden daarvan veel
zwaardere accijnzen geheven dan hier wordt
voorgesteld. De onderhavige accijns is zeer ma
tig en voldoet voorts aan don eisch{ dat hij op
de betere qualiteiten zwaarder drukt don op de
goedkooperc.
Zonder twijfel zal de accijns indien andere
factoren niet in tegengestelden zin werken
eenige prijsverhooging ten gevolge hebben. De
prijzen van tabak en sigaren zijn thans, zooals
ook in het Voorloopig Verslag wordt opge
merkt, tengevolge van de belemmeringen in het
internationaal verkeer uitermate gestegen. Zoo
lang de oorlog aanhoudt, is daarin geen verbe
tering te verwachten daarentegen is het vrijwel
zeker, dat de buitengewone prijzen van thans
zich niet zullen handhaven, als. er eindelijk weer
vrede zijn zal, en het economisch loven geleide
lijk in normale banen zal terugkeeren. Tusschen
het oogenblik van het kracht van wet verkrijgen
van het ontwerp en de inwerkingtreding von don
accijns zal ten minste onderhall jaar moeten ver-
loopon. Als dan do krijg nog niet zou hebben
uitgewoed, zou de Regeering, die alsdan het roer
van Staat in handen zal hebben, de heffing nog
kunnen opschorten totdat de daling der prijzen
zal beginnen. Zooals de toestand nu is, kan dan
ook met vrij groote zekerheid worden voor
speld, dat de accijns niet prijsverhoogend zal
werken, maar alleen de na den oorlog te ver
wachten prijsdaling eehigszins zal beperken en
vertragen.
Wat de voornemens van den minister betreft
ten aanzien vftn het te heffen invoerrecht, het
ontwerp, waarin de door hom ondernomen tech
nische herziening van het tarief wordt be
lichaamd, is in een zoo ver gevorderd stadium
van voorbereiding, dat hij hoopt het vooront
werp voor het einde van het jnor om ad\ncs te
kunnen zenden naar de gereorganiseerde Com
missie voor de Handelspolitiek. Indien die com
missie haar advies eenigszins spoedig uitbrengt,
zal het ontwerp in een der eerste maanden van
het volgend jaar de Kamer kunnen bereiken. Hij
meent dat de gcdachtenwisseling ook over het
onderdeel, dat op sigaren en sigaretten betrek
king heeft, gevoegelijk kan worden uitgesteld,
totdat zijn tariefsontwerp aan de orde zijn zal.
Het spreekt vanzelf dat in ieder geval als mini
mum een invoerrecht zal moeten worden gehe
ven dat met den accijns aequivaleert.
De ernst waarmede de Commissie van advies
haar taak heeft opgevat en volbracht, is den
minister een waarborg, dat de bezworen die voor
handel en industrie noodwendig eeniffermate uit
de heffing van een tabaksbelasting zullen voort
vloeien, bij aanneming van het ontwerp tot een
minimum zullen zijn teruggebracht. Dat uit be
langhebbende kringen bedenkingen zijn geop
perd tegen het ontwerp, behoeft geen verwonde
ring te baren geen voorstel tot het belasten van
het tabaksverbruik zal ooit kunnen rekenen op
Instemming van die zijde. En dat uit den boe
zem der Commissie van advies stemmen zijn op
gegaan om de invoering zelfs von deze tabaks
belasting te ontraden, valt gemakkelijk te ver
klaren uit het feit, dat deze Commissie nu een
maal meerendeels uit belanghebbenden bij den
tabakshandel cn dc tabaksnijverheid bestaat.
De ofschaffing der huisindustrie zal worden
voorbereid, doordat de industrie in den tijd van
ten minste anderhalf jaar, die met dc invoering
der wet heengaat, bestaande fabrieken zal in
richten tot het opnemen van thuis werkende ar
beiders. Het is dus te verwachten dat de huis
industrie in dat tijdperk reeds gedeeltelijk zal
verdwijnen. Die afschaffing kan niet worden uit
gesteld tot een olgemeene regeling dezer mate
rie, want indien de huisindustrie behouden blijft,
is de heffing van den accijns niet mogelijk.
Daarentegen zal de daarbij te verkrijgen onder-
inding van groot nut zijn bij lotere uitbreiding
van den maatregel tot andere industrieën.
Omtrent de maatregelen te nemen tot het
lenigen en bestrijden der te verwachten tijde
lijke werkloosheid kon nog niets roet zekerheid
worden medegedeeld zoolang het advies van dl
Commissie van deskundigen, van den Rijks*
adviseur in Wèrklooshetdsaangelegenhcden en?
van den Werklooshoidsraad niet is ingewonnen^
Dc Statcn-Generaol zullen gelegenheid vinden
zich daarover nader uit te spreken als de daar*'
voor b^noodigde gelden worden aangevraagd.
De minister stelt zich voor, dat aanvankelijk
oen eenigszins ruime uitkcering wegens werkJ
loosheid zal worden gegeven, die gaandeweg?
vermindert en voor ouden en invaliden he|f
karakter von een blijvend pensioen zal verkrij-
gen.
Uit de Pers
Hel kaa*nitvoer-roi)fll<>t.
Indien do Tweede Kamer, zooals in de
laatste jaren nog wel eens meer het geval
geweest is, o^nsdegmkldag een weinig
stichtelijk schouwspel heeft te zien gegeven,1
dan is ditmaal de schuld niet te zoeken ge-'
woest op haar banken, maar aan de regec-J
ringstafel, zoo zegt deNieuweCt. in een'
hoofdartikel over „het bijgelegde geschil.";
„Nauwelijks had de premier de mededee-
ling gedaan dat het' verschil van meening
tusschen de heeren Posthuma on Treub,
waarmee half Nederland zich sinds een week
bezighoudt, .wos bijgelegd en dat voor een
herhaling van hun conflict betreffende den
gocdcrcnuitvoer geen vrees behoefde te bc-'
staan, of de t wee verzoende collega's vlogen
elkander publiekelijk in het haar en de mi-
nister van Financiën dreigde, dat luj zich
een afkeuring van de krachtdaad waarmee
hij een „fait accompli" van zijn ambt
genoot had meenen te moeten afwondep#
niet zou laten welgevallen.
Deze krasse tegenstrijdigheid deed meer
nog dan eenige andere ergernis waarop do
Regeering ons laatstelijk onthaald heeft, do
desorganisatie uitkomen, waaraan haar bin*
nenlandsche beleid thans lijdende is. Men
zou er de benaming op kunnen toepassen
dio het vorige kabinet van den tegenwoor-
digen Franschen premier ten val bracht1 e
minisjëre de l'incohérencc.
De Kamer begreep gelukkig (al waren de
motieven der gelijkstcmmenden von zeer
verschillenden aard) dot zij dezen minister»
twist zeer zeker niet moest beslechten door
diengene ongelijk te geven, die door zijn,
zij het ze?r ongewone, daad den samenhang
in het regeringsbeleid heeft gered. Dat ware
reeds om die reden alleen de allerongelub*
kigste oplossing van het conflict geweest.
Het laat zich dan ook niet aanstonds ver
staan, wat een scherpzinnig cn ervaren poli
ticus als mr. Troelstra ertoe gebracht heeft
een motie in te dienen en in stemming te
loten brengen, welke rechtstreeks op het
leven van den minister van Financiën ge
munt was. Reeds het feit, dat zij met eert
overweldigend? meerderheid (alleen de acht
aanwezige socialisten stamden voorj. werd
verworpen en dus uitloppend op hel tegen*
deel yan l\aar bedoeling, een persoonlijk suc
ces werd voor minister Treub, moet een iet*
wat pijnlijke ervaring zijn geweest voor eed
parlementairen leider."
De Kameroverzichtschrijver van het/elfds
blad schrijft
„Het beschamende clement in de vergode*
ring was het gebrek aan samenwerking daar#
waar die voorbeeldig behoorde te zijn, was
het aan den dag treden van wat de heer Vis*
ser van IJzendoorn terecht noemde een be
denkelijke desorgonisatie in ons staatsbo*
wind, was bovendien wat de heer Van Bero-
steyn een tipje oplichtend van den sluier#
die er ligt over de beStuursmethode, aan den
dag bracht over de onverantwoordelijk*
wijze, waarop zeer groote financieele belan
gen van het land worden behandeld."
Bij den overzichtschrijver dringt de vraag
zich naar voren naar aanleiding vaif de dis
cussie, waarop wacht de verschijning van
het algemeen besluit, waarin conform het
amendement-Dresselhuys c.s., de verplich
tingen aan exporteurs op te leggen, nader
zouden worden omschreven?
„Reeds drie en een halve maand is voorbij
gegaan, sedert de Eerste Kamer het wets*
ontwerp aannam. Het is een zaak van hel
grootste belang, voor een richtig function-
neeren der N. U. M., dat haar wettelijke
basis wordt vastgesteld. De onderhandelin
gen met de Kaasvereeniging bewijzen dat
hetgeen we bovendien van den heer Van
Berestyn hoorden ook de onderhondelin*
gen met het buitenland stokken.
De zeer ernstige beschuldigingen door
den afgevnardigde voor Winschoten uitge*
sproken tegen de Commissie van Bijstand#
door hem als Commissie van Tegenstand ge
karakteriseerd, zullen bij de behandeling voa
het ontwerp Levensmiddelenvoorziening ert
dot der T50 opcenten wel nader aan de orde
komen, en op tal van vragen, die bij deil
hoorder van deze rede moeten zijn gerezen^
zal dan de minister van Landbouw, Nijver-1
heid en Handel een zeer duidelijk antwoord'
hebben te geven, wi! hij den indruk doenj
verdwijnen, dat de crisisaongelegenheden
en crisis-aujoriteiten hem geheel over 't
hoofd zijn gegroeid."
De overzichtschrijver der N. R. Ct. zegt»,
zoo'n opgewonden vergadering, als die vartj
gisteren, in geen tijden te hebben bijg©»(
woond. Sinds het Nierstrasz-incident was hetj
nimmer zóó onrustig in de Kamer. Telkens
weder vormden zich groepjes Kamerleden
levendige gesprekken werden gevoerdvin*
nig werd geïnterrumpeerd. Ieder voelde, dal
dit een dier dagen was, waarop ministers
zetels wankeler dan ooit staan. Waren er
nochtans vrij veel Kamerleden absent de^
ministers waren schier allen aanwezig^
slechts die voor oorlog ontbrak. De tribunes
waren eiv*>l; in sommige loges stonden d«
belangstellenden in angstige benauwenis
opeengepakt.
Heftige tooneelen bleven echter (anders
dan bij het Nierstrasz-incident) ditmaal ge
lukkig geheel uit. Men was zenuwachtig, on-
