Academie van Wetenschappen, Is, too
meldt het Hbld., ontstaan uit de behoefte,
in de tegenwoordige tijdsomstandigheden
gebleken, aan een betere organisatie van
eigen wetenschappelijke krachten, ten ein
de deze meer dan tot nu toe mogelijk was,
te kunnen aanwenden in het onmiddellijk
belang van volkswelvaart en weerbaarheid.
De commissie is ingesteld ter oplossing van
tal van vraagpunten op het gebied van
voedselvoorziening, industrie, verdediging
enz., zooals de afscheiding van zetmeel uit
andere dan de gebruikelijke grondstoffen;
bet vinden van surrogaten; de bereiding
ven explosiestoffen. De commissie zal hare
taak zelfstandig vervullen, doch teveijs be
paalde opdrachten van de regeering ont
vangen.
Er is voor hare werkzaamheden een be
drog van 100.000 uitgetrokken op de
begrooting van binnenlandsche zaken.
Dergelijke commissies bestaan ook in
bet buitenland, met name in Frankrijk, En
geland en de Vereenigde Staten.
Oe zomerftj«l.
In antwoord op schriftelijke vragen van de
Kamerleden Gerretson en Van Doorn heeft
de minister van Binnenlandsche Zaken me
degedeeld, dat een wetsontwerp tot invoe
ring van den „zomertijd" gedurende den
aanstaanden zomertijd zijn departement
reeds heeft verlaten.
Op de vraag, of de minister het niet ge-
wenscht acht dan tevens naast den zomer
tijd een midzomertijd te bepalen, heeft de
minister geantwoord, dat deze vraag te zij
ner tijd onder de oogen kan worden gezien.
(De bedoeling van dezen midzomertijd is
om, wanneer bijv. op 1 April de dag één uur
later zal beginnen en eindigen, op 1 Mei
den dag nog één uur later te doen aanvan
gen en eindigen. Deze midzomertijd zou dan
bijv. tot 1 September kunnen duren, terwijl
de zomertijd dan op 1 October zou eindden).
Stemmen buiten de woon
plaats. De-ministef van Binnenlandsche
Zaken heeft in de vergadering der Tweede
Kamer van 15 Januari j.l. overweging toe
gezegd van de vraag, of bij noodwet de mo
gelijkheid ware te openen om aan personen,
die niet in hun woonplaats kunnen stem
men, gelegenheid te geven elders aan de
•temming deel te nemen. Dienaangaande
beeft de minister overleg gepleegd met het
oentra al stembureau voor de verkiezingen
•en de leden van de Tweede Kamer en naar
aanleiding van de meening van het stem
bureau heeft de minister thans aan de
Tweede Kamer medegedeeld, dat hij zich
ran een noodregeling meent te moeten ont
houden. Bij de eerste proefneming die de
len zomer met het evenredig kiesrecht wordt
genomen, zou een dergelijke noodregeling
bet welslagen van deze proef fa\ gvaar kun
nen brengen.
Hr. Ms. Hertog Hendrik. Blijken*
m het^ Departement van Marine ontvangen
bericht is Hr. Ms. Hert-og Hendrik heden on
der bevel van den kapitein ter ree de
foncheere van Thorshavn vertrokken naar
Newport News, ter voortzetting van de reis
naar Oost-Indië.
Bij Kon. besluit is de duur der deta
cheering van den eerste-luitenant der infan
terie ven het leger in Nederl.-Indië W.
Bodde bij het leger hier te lande met één
Jaar verlengd en deze alzoo nader bepaald
op zes jaren.
Gemeente-ontvanger Am
sterdam. Tengevolge van het eervol ont
slag, verleend aan den heer C. T. Knotten
belt, ontvanger der gemeente Amsterdam,
dragen B. en W. als nieuwe titularis voor de
beeren J. H. Blankert, administrateur der ge
meente financiën, J. W. Repelius, ontvanger
der plaatselijke belastingen 3e kantoor.
Adjunct-directeur Haagsch
slachthuis. B. en W. van den Haag stel
len den Raad voor een dr keuringsveeartsefc
aan te stellen als adjunct-directeur van het
openbaar Slachthuis, op een salaris van
!f 3000 tot 4000.
B. en W. dragen daartoe voor. L S» Dou-
tna, 2. dr. H. C. F. L. Warnecke.
H. J. A. L a g a a y. f Te Den Haag is
op 57-jarigen leeftijd overleden de heer H.
J. A. Lagaay, gep. inspecteur-titulair van den
Marine-stoomvaartdienst in Nederlandsch-
Endië.
J. Z. R i s c h. t Te Goes is op 59-jari-
gen leeftijd overleden de heer J. Z. Risch,
rijksveearts, secretaris van de Gezondheids
commissie en liberaal lid van den_gemeen-
teraad.
J. C. Smaltf Te Rotterdam is over
leden de heer J. C. Smalt, directeur der
Graan-Elevator-Mij. Hij was vele jaren lid
van den gemeenteraad en voorzitter der
commissie voor de ziekenhuizen. Ook wordt
4n den overledene een bekend philanthroop
Terloren
Nederland en de oorlog
v«f«»r Ma.ir \ederIaiMt.
(Officieel.) Naar aanleiding van de offi-
cieele mededeeling aangaande den uitvoer
uit de Vereenigde Staten van Amerika en
Groot-Brittannië geeft de Minister van
Buitenlandsche Zaken kennis dat hij een
telegram van overeenkomstige strekking
ontving van Hr. Ms. gezant te Earijs aan
gaande den uitvoer uit Frankrijk naar Ne
derland. De goederen, waarvoor de Fran-
sche regeering verklaart den uitvoer naar
Nederland niet langer te willen beletten zijn
dezelfde als die, opgesomd op de Britsch-
Amerikaansche lijst, behalve de tweede
post, films en de derde, gramofoons, (op de
Britsch-Amerikaarische lijst resp.: films in
ruü voor andere soortgelijke maaksels en
afmeting en phonograafrollen.)
Opder die goederen zijn er, waarvan de
uitvoer uit Frankrijk is verboden behou
dens consent. Voor zoover deze-vroeger
veeleer onder een der algeméene vrijstel
lingen die 25 October 1917 zijn ingetrok
ken is de vrijstelling hersteld.
Voor zoover de goederen vallen—onder
een uitvoerverbod, waarvan geen algemee-
ne vrijstelling is verleend, moet de expor
teur zich voorzien van een consent te ver
strekken door de „Commission du deroga
tions aux prohibitions de sortie".
D© „NleoW-Amsterdam".
Van Hr. Ms..gezant te Washington is per
telegraaf bericht ontvangen, dat zooals van
zelf spreekt, aan het onmiddellijk vertrek
van het "stoomschip „Nieuw-Amsterdam"
geen bezwaren In den weg zullen worden
gelegd, maar dat, wegens groote binnen
landsche transportmoeilijkheden, <op het
oogenblik geen lading beschikbaar is. De
reis in ballast te aanvaarden, zou met het
oog op de huidige weersomstandigheden ge
vaar kunnen opleveren. Intusschen wordt ge
tracht zoo spoedig mogelijk de benoodigde
lading voor het schip te verkrijgen.
Het annuleeren der Russische
leeulugen.
Het Ministerie van Buitenlandsche Za
ken heeft een telegram ontvangen van Harer
Majesteits tijdelijk gezant te Petrograd waar
bij bevestigd wordt dat het bewind der Volks
commissarissen een decreet heeft afgekon
digd op grond waarvan alle bankaandeelen in
beslag worden genomen. Aan de Staatsbank
moet opgaaf worden gedaan van de plaats
waar bedoelde aandeelen zich bevinden. Over
treding wordt met zware straffen bedreigd.
Op den handel iri aandeelen staat 3 jaar ge
vangenisstraf.
Naar aanleiding van de vraag vaiwiet lid
der Tweede Kamer, den heer Van Idsinga of
onder de in Rusland nietig verklaarde leenin-
geu oek begrepen zijn die welke door de Rus
sische Regeering waren gegarandeerd( voor
spoorwegen bijv.), werden telegrafisch in
lichtingen verzocht aan Harer Majesteits Ge
zant ie Petrograd. Het antwoord luidt, dat
het betreffend decreet slechts melding maakt
van de annuleering der regeeringsgaranties
van particuliere leeningen. Een vroeger
decreet verbiedt de uitbetaling van coupons.
De rente van obligaties van Russische spoor
wegen wordt dus niet betaald.
Naar aanleiding van een bericht in de
nieuwsbladen, dat de Amerikaansche gezant
te Petrograd in naam van 19 geallieerde en
neutrale staten tegen de annuleering van de
Russische leeningen had geprotesteerd, kan
worden medegedeeld, dat gisteren een telegra
fisch bericht werd ontvangen van Harer
Majesteits tijdelijk gezant aldaar, waarbij be
vestigd wordt, dat het geheele corps diplo
matique te Petrograd aan den Volkscommis
saris van Buitenlandsche Zaken een nota heeft
overhandigd, waajin wordt medegedeeld, dat
het geen enkel decreet van annuleering, inbe
slagneming etc. erkent en zich het recht voor
behoudt, volledige schadevergoeding voor ge
leden nadeel te elschen.
Graan voor^Bclglö.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de Voedselvoorziening vestigt er de aan
dacht op, dat het per s.s. „Syrië" en „Texas"
te Rótterdam uit Amerika aangevoerde
graan uitsluitend bestemd is voor het Bel
gian Relief Committee.
Thee en koffie.
Men meldt ons uit den Haag:
Het is niet mogelijk gebleken in Maart
de distributie van thee wederom te doen
plaats hebben.
Het koffierantsoen is voor het tijdvak van
115 Maart op 0.1 K.G en voor de tweede
helft van Maart met het oog op de daarin
vallende feestdagen op 0.15 K.G. bepaald.
Eenheidsworst.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de Voedselvoorziening meldt
Het Rijks Centraal Administratiekantoor
heeft thans aan de Gemeentebesturen be
richt, dat zij,.met ingang van 1 Maart e. k.,
bestellingen op eenheidsworst kunnen in
zenden, berekend naar eene hoeveel
heid van 100 K.G. per 1000 inwoners
per week en voor eene behoefte van 2 we
ken. Voor het vervolg zal de bestelling kun
nen geschieden per vierweeksche periode.
De bestellingen zullen wekelijks voor het
vierde deel worden uitgevoerd. Indien de
wekelijks -gefabriceerde hoeveelheid dit vor
dert, zal het aangevraagde quantum tot een
zeker percentage worden teruggebracht.
De worst, die gefabriceerd wordt in be
paalde toegelaten fabrieken, onder behoor
lijk hygiënisch toezicht, zal voorzien zijn van
een loodje, houdende den naam van den
fabrikant.
De maximumprijs van deze worst, vervaar
digd uit 10 varkensvleesch en 90 rund-
vleesch, wordt in den kleinhandel 1.10
per K.G.
J>e vleeschvoorziening;.
Naar men verneemt heeft de minister van
Landbouw, enz. de medewerking verzocht
van de Rundveevereenrging tot het oplossen
van de bestaande moeielijkheden inzake de
vleeschvoorziening.
Het Dagelijksch Bestuur is in verband
daarmede opgeroepen voor een spoedverga
dering tot het ontwerpen van een regeling
voor de vleeschvoorziening, waarbij ge
tracht zal worden zooveel mogelijk met de
belangen van alle partijen rekening te hou
den en allen, die bij de vleeschvoorziening
betrokken zijn, in hun bedrijf te laten.
- Door een commissie uit het hoofdbe
stuur van den Nederlandschen Bond van
veehandelaren, bestaande uit de heeren A.
Trompetter, te Hoogeveen; N. S. Frenk, te
Rotterdam; K. v. Gelder, te" Zutphen, en P.
Theunissen Jr., te Amsterdam, is heden ge
tracht gehoor te krijgen bij den minister van
Landbouw, Nijverheid en HandeL De minis
ter was echter dermate met werkzaamheden
overladen, dat hij geen gelegenheid had de
heeren te ontvangen, aan wie hij liet ver
zoeken schriftelijk te zijner kennis te willen
brengen het doel, waarvoor zij audiëntie
hadden aangevraagd.
Zij hebben daarop een adres aangeboden,
waarin zij bevestiging van het heden door
een oommissie van den Nederlandschen
Bond van Veehandelaren met Zijne Excel
lentie verhandelde aan den minister een
samenvatting van hunne wenschen aanbie
den.
Men meldt uit Rotterdam, dat in een ver
gadering van besturen van slagersvereeni-
gingen is Besloten aan de Maandag te hou
den algemeene vergadering voor te stellen
den verkoop van rundvleesch stop te zetten
op nader te bepalen datum.
De Leidsche slagers hebben besloten ook
geen kalfs- en lamsvleesch te verkoopen.
Te Amsterdam is in verband met de on
zekere toekomst inzake de maatregelen van
de regeering ten aanzien van de vleeschvoor
ziening, Zondag bij alle slagerijen het per
soneel ontslag aangezegd.
In de gemeenten West- en Ooststelling
werf zijn op last van de burgemeesters bij
verscheidene boeren varkens in beslag ge
nomen, die bestemd waren voor huishoude
lijk gebruik. Eenige boeren hebben zich nu
vereenigd om de burgemeesters in rechten
aansprakelijk te stellen.
De rundvleesch-nioelLijkhe«Ien.
Het Bureau voor Mededeelingen in zake
de voedselvoorziening schrijft:
De vastgestelde maximum-prijzen voor
rundvleesch hebben voorloopig het Tesultaat
gehad, dat de voorziening met dit vleesch
vrijwel stop staat, althans wat dè steden
aanbelangt. Het komt er nu op aan, dat alle
belanghebbenden medewerken om aan deze
hoogst onaangename storing zoo spoedig
»mogelijk een einde te maken.
Het is wellicht niet overbodig er de aan
dacht van het publiek op te vestigen, dat
heb zelf daartoe zeer veel kan bijdragen.
Daarvoor is noodig, dat nief, hoe begrijpe
lijk die op zich zelf ook moge zijn, sterke
aandrang op de slagers worde geoefend, om
toch vooral vleesch te leveren. Zoodanige
aandrang toch zou er allicht toe leiden, dat
de slagers zich duur vee gingen verzekeren,
maar dan ook hun klanten alleen zouden
kunnen bedienen met overtreding der maxi
mum-prijzen.
Wil men dat er een eind kome, en wel zoo
snel mogelijk, aan de buitensporig opgedre
ven vleeschprijzen, dan is het onvermijdelijk
dat men zich eenigen tijd van het gebruik
van rundvleesch speent, zoolang de slager
er nog niet toe in staat is tegen de vastge
stelde prijzen te verkoopen.
Is dus bij het publiek eenig geduldig af
wachten onmisbaar, aan den anderen
kant is het geenszins noodzakelijk, dat' de
slagers vooraf een vasten tijd bepalen, ge
durende welke zij hun winkels gesloten zul
len houden. Het hangt toch van den loop
der omstandigheden af, hoe lang de storing
in de voorziening met rundvleesch zal be
hoeven te duren.
Onjuist is ook, dat de slagers in geen ge
val meer dan ƒ1,25 per K.G. slachtgewicht
zouden kunnen besteden. De prijs van 1,25
toch houdt verband met de calculatie, ge
baseerd op een rund van 200 K.G., opge
maakt in overleg met het hoofdbestuur van
den Nederjpndschen'Slagershond. Wanneer
voor een dergelijk dier ƒ1,25 per K.G.
slachtgewicht wordt betaald, kan de slager
uitkomen met de maximum-prijzen, zooals
die nu zijn vastgesteld. Maar de mogelijk
heid is geenszins uitgesloten, dat de slager
een zwaarder rund koopénd, dat hem duur
dere en goedkoopere vleeschsoorten in gun
stiger verhouding oplevert, meer dan 1,25
kan besteden, al zullen, ook lang niet de
abnormaal-hooge prijzen van den laatsten
tijd kunnen worden betaald.
Terwijl dus de slagers, aan wien dit na
tuurlijk uitstekend is toevertrouwd, scherp de
markt-in het oog houden, zal het publiek,
dat gewend is vleesch te gebruiken, zich
eenigen tijd moeten onthouden van het eten
van rundvleesch.
Intusschen wordt van regeeringswege na
tuurlijk niet stil gezeten. Reeds is aan de
burgemeesters een schriftelijke opgave ver
zocht van alle houders van vee, het aantal
runderen ouder dan 12 maanden, met op
gave van wat voor eigen en voor enderer
rekening aan vee wordt gehouden, teneinde
ten spoedigste over te gaan tot in bezitne
ming van de voor de vleeschvoorziening be
noodigde dieren.
Het spreekt van zelf, dat die Inbezitne
ming groote moeilijkheden medebrengt, met
name het gevaar, dat daarbij ook veel melk
en fokvee wordt afgeslacht. Daarom is een
beroep gedaan op.de landbouworganisaties
om mede te werken, opdat eene juiste schif
ting kan worden gemaakt onder het vee.
Mochten deze organisaties niet of niet vol
doende medewerking verleenen, dan zal tot
uitvoering komen een door de Rundvleesch-
vereeniging opgemaakt plan, waardoor we
kelijks de beschikking zal worden verkregen
over een wellicht nog niet ten volle toerei
kend, maar toch belangrijk aantal runderen
voor de sfëchtbank.
Met de uitvoering van ^en en ander is
natuurlijk eenige tijd gemoeid. Hoe krach
tiger echter publiek en slagers Blijven vast
houden aan de gestelde prijzen, hoe eerder
er een eind zal komen aan den weerstand
van veehouders en veehandelaren, die te
gen aannemelijke prijzen kunnen verkoopen,
maar daartoe, hopende op meer, nog niet
willen overgaan.
Cacao en chocolade.
Aangezien de N. O. T. herhaaldelijk
klachten bereiken over het smokkelen van
chocolade, terwijl haar bij gehouden inspec
ties dikwijls ia gebleken dat nog vrij aan
zienlijke hoeveelheden in niet bona fide
handen geraakten, heeft de N. O. T. ten
einde den aanvoer van grondstoffen, welke
door deze smokkelpraktijken ernstig gevaar
loopt, te beschermen, zich genoodzaakt ge-
zierr aan de cacao-fabrikanlen scherper ver
plichtingen op te leggen ten aanzien van de
aflevering van cacao- en chocolade-produc
ten.
Eierbenrs te Amsterdam.
In een te Amsterdam gehouden vergade
ring van ruim honderd eierhandelaren onder
voorzitterschap van den heer J. F. H. Giezen
te Amsterdam, is na zeer langdurige be
sprekingen besloten tot het oprichten en in
stand houden van een eierbeurs. In het voor
loopig bestuur zijn gekozen de heeren J. F.
H. Giezen, te Amsterdam, voorzitterA. J.
Wennink, te Amsterdam, secretarisH.
Bruins, te Amsterdam, penningmeester; J.
van Keulen en Snikkers, te RotterdamVan
Woerden, te ScheveningenTump, Den
HaagJ. Goede, LandsmeerBreukers,
RoermondHillebrand, VenloKlomp, Arn
hem Nap, MaastrichtRodenhuis, Leeu
warden Kruade, DeventerHarreveld, Vee-
nendaalVan Essen, Zwolle en Reitsma,
Groningen.
De eerste beurs zal Maandag a. s. in ge
bouw Frascati te Amsterdam worden ge
houden.
De kwestie 1b de kaasvereeniging;
De voorzitter van den raad van commis
sarissen der Ncderlandsche Uitvoermaat-
schappij heeft naar aanleiding van een open
brief in Het Volk van den heer Joh. de Vries,
voormalig controleur bij de Kaasvereeniging
te 's-Gravenhage, de leden van genoemden
raad tot een vergadering op Zaterdag 7 Maart
doen samenroepen.
Doel aan die bijeenkomst zal in hoofdzaak
zijn de beoordeeling der in vermelden brief
besproken feiten, bij welke de directeur der
Nedcrlandsche Uitvoermaatschappij, de heer
Job G. Heil als voormalig lid der N.V. L. "W.
Heil en Zonen's Exporthandel te Haarlem,
rechtstreeks of indirect betrokken zou zijn ge
weest, inzonderheid de daarin vermelde uit
voer van kaas in de maand Januari 1917,
omtrent welken in een verklaring dato 15
Februari d.a.v., onderteekend door den voor
zitter en den secretaris der Rijkscommissie
van Toezicht op de Kaasvereeniging, de hee
ren J. W. Albarda, lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal en dr. A. G. Breen, rijks-
zuivelconsulent, als slotsom van het door ge
noemde Rijkscommissie ingesteld onderzoek
ter zake verklaard is, dat 'den persoon van
den hoer Joh. A. Heil „geen blaam" trof, ter
wijl die commissie van diens werkzaamheid
als bestuurslid der Kaasvereeniging „niets
dan de hoogste achting*' had.
Verbouw van hennep.
Aangezien gebleken is, dat sommige land
bouwers voornemens zijn dit jaar aan den
verbouw van hennep ongewone uitbreiding
te geven, brengt de minister van Landbouw
ter algemeene kennis, dat, ten aanzien van
den oogst van dit gewas, hij zich voorbe
houdt die maatregelen te nemen, welke noo
dig zullen blijken, met inbegrip van het vast
stellen van maximumprijzen en inbezitne
ming van den oogst. Daarbij zal met de hoo-
ge prijzen, die thari^voor zaad en landpacht
worden betaald, geen rekening worden ge
houden.
Lompen.
De Minister van Landbouw heeft eene
circulaire aan de burgemessters gericht, hen
verzoekende ten spoedigste aan de Commis
sie van advies in zake lompen. Stadhouders-
laan 102 te 's-Gravenhage, een volledige op
gave te doen toekomen van de person én en
Firma's in hunne gemeenten aan welke ver
gunningen tot opslag van lompen, binnen
hunne gemeenten, zijn verstrekt, onder ver
melding in die opgave van de opslagplaatsen
waarop die vergunningen betrekking hebben.
Den burgemeesters wordt verzocht opgave
te doen van de veemen in hunne gemeen
ten, bij welke de mogelijkheid tot opslag van
lompen bestaat.
Straatvuil voor den landbouw.
De minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel heeft geantwoord op twee schrifte
lijke vragen van het Kamerlid Knobel be
treffende de bestemming van het straatvuil
en den compost der steden voor den land
bouw.
Daaruit blijkt, dat de minister reeds de
aandacht van de besturen der groote ge
meenten op het belang dezer zpak heeft
gevestigd. De stedelijke besturen zijn uit-
genoodigd den compost uitsluitend af te le
veren aan landbouwers op het zand. Een na
der onderzoek wordt door den minister inge
steld omtrent de vraag, in hoeverre het mo
gelijk is de hoeveelheden compost en straat
vuil te vermeerderen.
Papiercommissie.
Naar het orgaan „Kantoorboekhandel"
uit goede bron verneemt, is thans een begin
van uitvoering gegeven aan het plan een
commissie te vormen, welke den minister
van advies zal kunnen dienen inzake een
billijke papierdistributie, prijsregeling enz.
Vertegenwoordigers uit verschillende
groepen van belanghebbenden zijn aange
zocht in deze commissie zitting te nemen.
S tr o o.
Het Kamerlid voor Eindhoven, mr. dr. J.
van Best, heeft zich, naar aan het „Huisgez."
wordt gemeld, telegrafisch gewend tot den
minister van oorlog om tusschenkomst in de
zeer willekeurige vorderingen van rogge- pn
haverstroo bij de Brabantsche boeren zon
der eenig bewijs .van ontvangst en welk
sfroo zij dringend zelf behoeven.
Prijzen.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
publiceert in afl. 1 1918 van zijn Maand
schrift verhoudingscijfers der prijzen yan
eenige door een 6-tal coöperaties verkochte
artikelen, waarvoor vergelijking met vroe
gere perioden mogelijk was
De prijzen van 1393 zijn gelijk 100 ge*.
steld.
Deze verhoudingscijfers waren voor: grau«
we erwten 139 in 1914, 232 in 1917. Goud-
sche kaas resp. 125 en 127, Leidsche kaas
139 en 221, koffie 88 en 118, margarine 99
en 122, boekweitmeel 110 en 314, tarwemeel
129 en 212, boterolie 97 en 232, patentolie
142 en 285, raapolie 137 en 311, stijfsel 107i
en 320, stroop 100 en 179, basterd suiker
91 en 116, suiker (melis) 89 en 103, thee
113 en 127, en kout 80 en 110; in December
1917 waren de verhoudingscijfers voor kof*
fie 149, margarine 132, boterolie 308, stroop
182, basterd suiker 116, suiker (melis) 103,
thee 117 en voor zout 140.
^Uit een vergelijking van de prijzen van
'een aantal artikelen in Nov. en Dec. 1917
blijkj, dat Goudsche kaas steeg met 18 pCt,
koffie met 17 pCt., margarine met 5 pCt,
raapolie met 2 pCt., stijfsel met 3 pCt., en
zout met 8 pCt. De volgende artikelen wen
den niet in prijs verhoogd: bruine boonen,
grauwe erwten, gort, havergort, meel, patent
olie, rijst, soda, stroop, suiker (melis), thee,
vermicelli en zeep, terwijl in prijs zijn ge
daald boterolie en basterd suiker resp. met
1 en 2 pCt., als gevolg van het iets lager no-
teeren dezer artikelen door een der 6 coö
peraties.
Het verhoudingscijfer van de gemiddelde
prijzen van cokes bij een 8-tal gemeentelijke
gasfabrieken, in 1913 100 gesteld beliep
in de groote gemeenten in 1914 95.58 en
steeg vervolgens tot 123.73 in 1915, 152.10
in 1916, 224.06 in 1917 en 269.32 in Dec.
1917.
De heer I. IJssel «le Schepper
en het vluchtoor«I-«leba..
Naar aanleiding van het gesprokene in
de zitting van de Tweede Kamer op 22 Jan.
jJ., in verband met het Vluchtoord Gouda,
heeft de heer L IJssel de Schepper, voor
zitter der Commissie van Toezicht op het
Goudsche Vluchtoord, een uitvoerig schrij
ven aan de Kamer gezonden.
In dit schrijven geeft de heer I. IJssel de
Schepper een overzicht van de totstandko
ming van het Vluchtoord Gouda, welke uit
vroegere artikelen over deze zaak reeds be
kend mag geacht worden.
Uit dit overzicht blijkt nog dat door den
Minister van Binnenlandsche Zaken bij pei>
soonlijk schrijven van 4 Januari 1917 aan
de Commissie van Toezicht weder op op
heffing van het vluchtoord Gouda werd
aangedrongen. De Snijgroenkweekerij ven«
klaarde zich toen bereid, de overeenkomst
te beëindigen, indien de Regeering haar
een Schadeloosstelling van 20.000 gaf
voor het opnieuw oprichten van haar eigen
lijk bedrijf. De regeering wilde daarin niet
treden, maar bood 15.000 aan, waarmede
de Snijgroenkweekerij geen genoegen kon
nemen. De regeering bestendigde daardoor
om het luttele verschil van 5000 het door
haar zoo „drukkend" genoemde contract.
Schr. komt met klem op tegen de wijze,
waarop door den Minister van Binnenland
sche Zaken de toedracht van zaken is voor
gesteld en tegen de uitlatingen door enke
le leden der Tweede Kamer ten opzichte
van zijn persoon in zijn qualiteit van voor
zitter der Commissie van Toezicht op het
vluchtoord en tevens commissaris der Snij
groenkweekerij voorheen gebr. Steensma.
Namens de regeering heeft spr. nimmer
een huurcontract met de Snijgroenkweeke
rij gemaakt; het contract door de Commis
sie van Toezicht met de Snijgroenkweeke
rij gesloten 4 maanden nadat het Regee-
ringscontract was ingegaan, beoogde
slechts om de positie dier vennootschap al
te bakenen en hare verplichtingen vast te
leggen. Hieruit blijkt dus, dat het in de Ka
mer genoemde „beruchte" huurcontract
niet werd gesloten door den heer I. IJssel
de Schepper met de Snijgroenkweekerij,
doch dat dit is geschied door den Regee-
rings-vertegenwoordiger, baron van Tuyll
van Serooskerken, aanvankelijk in overleg
met den "burgemeester van Gouda, met de
Snijgroenkweekerij.
Het feit dat schr. commissaris der Snij
groenkweekerij was, was "-vanaf het begin
der besprekingen èn aan den burgemees
ter van Gouda, èn aan de vertegenwoordi
gers der Regeering bekend, en is zelfs in
Juni 1915 van Regeeringswege een voor
deel genoemd om de verlaging der huur
prijzen beter te kunnen bewerkstelligen,
zooals dan ook is ereschied. Schr. wijst er
dan op dat zijn belang bij de Snijgroen
kweekerij zich bepaalde tot een bedrag van
5000 van het geplaatst maatschappelijk
kapitaal van 105 000, en dit bedrag vindt
zijn oorsprong in een kleine hulp vóór 1913
persoonlijk aan den heer Steensma ver
leend. De winst der Snijgroenkweekerij be
droeg over haar eerste boekjaar 1913/1914
5 pet. en daarna is ze niet hooger gewéest
dan 12'A pet., terwijl geen hooge afschrij
vingen hebben plaats- gehad en de reserve
slechts 4000 bedraagt.
Schr. weet er geen verklaring voor te vin
den, dat de heer Schaper zoo Fel tegen henï
optrad. Hij is van meening dat de Commissie
van Toezicht alle recht heeft om met tevre
denheid op haar werk terug te zien.
Tegenover de uitlatingen van den Minister
van Binnenlandsche Zaken geeft schr. dit
bescheid
„Er is geen contract gesloten in de eerste
dagen van den toevloed dtr vluchtelingen.
Het eerste contract is gesloten toen die da
gen al lang voorbij waren, de oestand te
Gouda zich geheel had geconsolideerd en
van verrassing of gebrek aan tijd was toen
geen sprake meer. Nog minder geldt dat
voor de eerste wijziging van het contract in
Juni 1915. Dat contract is door den Minister
gesloten in volle kennis van zaken, in een
Mijd, waarin die overstelpende drukte der
vluchtelingen al lang voorbij was. De Si
nister had niet liet recht bij zijne verdel
ging voor dit contract (en immers op d
