„DE EEMLANDER"
BUITENLAND
"binnenland"
KOLONIËN.
FEUILLETON.
Het nest verstoord
16e Jaargang, No. zaïf
innuucutuTCDDiic p" 5 m"ndea to°* Amtn*
flDUnnilfiLnIurKIJu foort f t-50, Idem franco
pit post f LOO. per week (met gratis verzekering
tegen ongelukken) f 0.14, afzonderlijke nummert
^ekeHjksch bijvoegsel *De Holbndsch»
Halsvtouw* tonder redactie van rbtrbl Hoven)
pes 3 maanden 50 cent Weketyksch bijvoegsel
•Wcrddnvuf per 3 maanden 60 cent
AMERSFDORTSCH DAGBLAD
HOOFDREDACTEUR: M.. O. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF AC.
BUREAU: ARNHEMSCHEPOORTWAU«0KUT«CHT.CMnT..
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513
Dinsdag 7 Mei 19t8
dienstaanbiedingen 1—5 regels f 0J0, groote lettere
naar plaatsruimte- Vooi handel «o bedrijf bestaan
zeer voordceligc bepalingen tut hel herhaald ad ven
tecrcn in dit Blad, bfj abonnement Eene circulaire,
bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Politiek Overzicht
De chaos in Rusland.
De gewezen czaar van Rusland is, op last
van de Sovjet-regeering te Moskou, uit Si
berië overgebracht naar Jekaterinenburg, dat
ligt in Europeesch Rusland in het Oeralge-
icd. Als reden hiervan wordt genoemd, dat
boeren in de buurt van Tobolsk in samen
werking met een groep monarchisten pogin
gen hebben aangewend om den voormoligen
aü^enheerscher, die nu als staatsgevangene
behandeld wordt, te bevrijden uit het voor
malige klooster bij Tobolsk, dat hem als wo
ning was aangewezen. Het is dus blijkbaar
noodig gevonden hem over over te brengen
naar een verblijf, dat beter geschikt was om
hem te bewaken.
Dit bericht, waarin ook van de czarina en
een der dochters, maar niet van den czare-
witsch melding wordt gemaakt, schenkt nieu
we beteekenis aan het voor eenige dagen
via Stockholm vermelde gerucht, dat uit Fin
land daar was overgewaaid, dat in Peters-
burg de voormalige troonsopvolger Alexei
Nikolajewitscb tot czaar en zijn oom, groot
vorst Michael, tot regent zouden zijn uitge
roepen. Met die geruchten klopten mede-
deelingen, die de correspondent van de Vos-
«ische Ztg. te Stockholm, van zegslieden uit
Rusland ontvangen had, volgens welke in
Petersburg een monarchaal pronunciamento
werd verwacht en straatgevechten hadden
plaats gehad tusschen monarchisten en le
den van de roode garde. Generaal Alexejew
en de leider der oktobristen Goetschkow zou
den in Petersburg zijn en ook de voormalige
doema-president Rodziankó zou daar in de
buurt verblijf houden. Wat in deze geruch
ten waarheid of verzinsel is, laat zich moeie-
lijk beoordeelen, want de gemeenschap met
Rusland is, voor zoover zij niet is onder
drukt, onder strenge censuur gesteld. Maar
dat de toestand daar nog steeds uiterst on
zeker is en dat de vraag, wat uit den chaos,
die er heerscht, zal te voorschijn komen, nog
evenmin te beantwoorden is als eenige
maanden geleden, mag wel als zeker worden
aangenomen. Een correspondent van de
Nordd. Allg. Zeitung te Stockholm, die ge
regeld kennis neemt van den inhoud
der Russische dagbladpers, heeft daaruit den
indruk gekregen, dat de binnenlandsche toe
stand in Rusland na den vrede van Brest-
Litowsk niet de ontwikkeling heeft genomen,
die door de bol'shewiki werd verwacht. Hij
releveert inzonderheid twee feiten, die den
tegenwoordigen toestand kenschetsen.
Het eene feit is, dat de socialistische wet
geving, zooals zij door de aanschrijvingen
van de bolshewikiregeering werd aangege
ven, onmachtig is gebleken het economi
sche en politieke leven van het land in ge
regelde banen te brengen. Die regeering
ziet zich daardoor gedwongen den uit den
czaristischen tijd bekenden weg te betreden
en de door haar afgekondigde wetten door
toelichtende bepalingen te interpreteeren.
De Russische burgerlijke bladen ken
schetsen dit als het begin van de ontnuch
tering; zij zeggen, dat de bolshewistische
regeering, angstig geworden door het ge-
heele verval van den landbouw, niet onge
neigd is de dolzinnige agrarische wetgeving
te verzachten. Wel blijft de agrarische wet
van Lenin nog in stand; maar sedert 5 April
bestaat daarnaast eene „instructie voor voor-
loopige maatregelen", die door het land-
bouwcommissariaat is uitgegeven. Deze in
structie bevat ingrijpende veranderingen in
de wet en doet concessiën aan de bour
geoisie; zij herstelt den door de wet verboden
loonarbeid, stelt alle socialiseeringsmaatre-
gelen, die tot den 5en April zijn genomen,
buiten werking en geeft het in beslag ge
nomen land der grondbezitters niet over aan
de landcomités maar stelt het in het „tijde
lijke" privaat bezit van de individueele boe
ren. Dat is zeker een zeer zwaarwichtig be
sluit, nadat de opheffing van het privaat be
zitrecht op den grond plechtig is afgekon
digd. Tot hoe ver deze interpretatiepolitiek
van de bolshewikiregeering zal gaan, is
moei eb jk te zeggen; het schijnt echter vast
te staan, dat deze regeering langzaam den
compromisweg opgaat.
Het tweede feit ligt op het gebied der
partijpolitiek. De bolshewistische regeerings-
arbeid heeft eeiverzijds in de hand gewerkt,
dat de invloed van de uiterste links staande
partijen, vooral ven de anarchisten, is toege
nomen. Aan den anderen kant heeft de
bolshewistische praktijk er toe geleid, dat bij
de uiterste aan de rechterzijde staande elej
menten de hoop is herleefd, dat hare staats
opvatting bij de openbare meening spoedig
weer ingang zal vinden. Vooral in de-Mos-
kousche bladen verschijnen thans artikelen,
die zich met groote beslistheid niet alleen
keeren tegen de aanstaande constitueerende
vergadering, maar tegen het denkbeeld der
volkssouvereiniteit zelf en zelfs tegen het
algemeene en gelijke kiesrecht. Deze tegen
standers van de volkssouvereiniteit groepee-
ren hunne krachten om het weekblad Naka-
nune; zij recruteeren zich uit dezelfde krin
gen, die in de dagen der najaarsconferentie
van de Moskousche politiekers van verleden
jaar eene burgerlijke reactie in Rusland
trachtten in te leiden. De leiding in deze
kringen hebben nog steeds de rechtervleugel
van de kadetten en de daarmee verwante ka-
detten.
Dit alles schijnt te wijzen op eene kente
ring naar rechts, die in de Russische open
bare meening gaande is.
De oorlog*
Ook heden niets nieuws van de oorlogs-
tooneelen. Uit Parijs komt intusschen de
voorspelling, dat spoedig de hervatting is te
verwachten van het Duitsche offensief met
groote kracht en door geheel versche troe
pen, die m groote massa's achter het front
geconcentreerd worden.
De onderteekening van het geheele com
plex verdragen tot herstel van den vrede
met Rumenië en tot regeling van de daar
mee samenhangende kwestiën wordt heden
of morgen verwacht.
De van Engelsche zijde in omloop ge
brachte berichten over vredesvoorstellen,
die gedaan of te verwachten zouden zijn,
zijn door minister Balfour in het lagerhuis
naar het rijk der sprookjes verwezen.
B e r 1 ij n, 5 Mei. (W. B.) In antwoord op
een telegram van den Duitschen Handelstag
aan den keizer, heeft deze geantwoord met
een dankbetuiging, waarin hij o.a. zegt: de
laatste maanden hebben ons successen ge
bracht, die van gTOOten invloed zullen zijn
op de verdere ontwikkeling in de eerstko
mende tientallen jaren. Zij geven aanspraak
op een sterken vrede, die den zegevierenden
Duitschen handel nieuwe wegen baant en
aan de grootsche prestaties van onze indus
trie volkomen ontwikkelingsvrijheid geeft. De
offers van goed en bloed, waarvoor ik met
alle kringen van ons volk diep gevoel heb,
mogen niet tevergeefs zijn gebracht. Daarop
hebben werkgevers en arbeiders gelijkelijk
recht.
Londen, 5 Mei. (R.). Het parlements
lid J. H. Thomas, van de Labour Party, die
te Derby een redevoering hield, verklaarde
daarbij o.a.:
„De millioenen, die reeds gedood of ge
wond zijn, moeten ieder goed burgeT doen
verlangen naar een zoodanigen vrede, die
een herhaling van den oorlog binnen tien
of vijftien jaar, met alle afschuwelijkheden,
welke de wetenschap in dat tijdsverloop er
alweder bij zou hebben uitgevonden, on
mogelijk maakt.
Het is echter nutteloos, bij den huidigen
militairen toestand over vrede te praten. Ik
geloof, dat Duitschland morgen den vrede
zou aanvaarden op den grondslag van den
status quo in het Westen, en dat het Frank
rijk zelfs eenige territoriale compensaties
zou willen geven in ruil voor de vrije hand
in het Oosten. Maar dat zou slechts den
grondslag leggen tot een nieuwen oorlog,
want Amerika en Japan zouden dan groote
legers en vloten'op de been moeten houden
en het militarisme zou, in plaats van versla
gen te zijn, zegevieren."
Londen, 6 Mei. (R.) Morgen zal de
dag worden herdacht, waarop vóór drie jaren
de Lusitania tot zinken werd gebracht.
In alle Engelsche kerken zullen bijzondere
gebeden worden gezegd en op het Lusitania-
kerkhof te Queenstown zal een herdenkings
dienst worden gehouden. Een Amerikaan-
sche vlóotafdeeling^ zal voor Queenstown
aanwezig zijn.
De voedingscontroleur lord Rhondda, die
met zijne dochter aan boord van de Lusita
nia was, heeft een hrinnerings-telegram ge
zonden.
Berlijn, 6 Mei. (WB.) Het huis van
afgevaardigden heeft heden de tweede lezing
van het wetsontwerp op de samenstelling
van het heerenhuis ten ^inde gebracht en
dit ontwerp in hoofdzaak aangenomen over
eenkomstig de besluiten van de commissie.
Kopenhage, 5 Mei. (W-B) Het
dagblad Aftontidende bericht uit Stockholm:
De onderhandelingen tusschen de Zweed-
sche, Finsche en Russische autoriteiten
hebben tot het resultaat geleid, d^t de Rus
sische versterkingen op de Alandeilanden,
die in strijd met de overeenkomst door Rus>-
land zijn aangelegd, weer opgeruimd zullen
worden.
K i e w 5 Mei. (W.-B.). De directeur van
de Russische bank voor buitenlandschen
handel te Kiew, Dobry, die indertijd op zoo
geheimzinnige wijze werd gearresteerd, is
in Charkow door de Duitsche militaire au
toriteiten opgespoord en weer in vrijheid
gesteld.
Dobry is in Kiew teruggekeerd. Het blijkt,
dat de arrestatie heeft plaats gevonden met
medeweten en op aansporing van leden der
vorige regeering, in verband met hun terro
ristische plannen, en dat, als de Duitsche
autoriteiten niet zoo krachtdadig waren op
getreden, nog meer personen in hechtenis
zouden zijn genomen. Het doel was de pro-
Duitsche elementen, die wilden werken voor
goede handelsbetrekkingen met de Centrale
mogendheden, inzonderheid met Duitsch
land, uit den weg te ruimen.
Kiew, 4 Mei. Het Ukrainische blad
„Laatste Nieuws" van 2 Mei schrijft
„De samenstelling van het nieuwe kabi
net staat thans tamelijk wel vast. Het vraag
stuk is echter nog niet opgelost, wie minis
ter-president wordt. In aanmerking komen
Lysogub en Wassilenko. Op 2 Mei, op wel
ken dag Lysogub te Kiew verwacht wordt,
zal deze quaestie worden beslist.
Voorloopig aanvaardt Wassilenko het
premierschap. De lijst der ministers is als
vol-t samengesteld
Eeredienst en voorloopig ook Buitenland-
sche Zaken, Wassilenko (kadet);
Binnenlands.che Zaken en ad interim Pos
terijen en Telegrafie, Lysogub (links Octo-
brist, bekend Semstwo-lid)
Handel en Nijverheid Gutnik (advocaat,
voorzitter van het Beurscomité te Odessa,
waar hij een groote rol speelde)
Financiën Rehepelski;
I-ndboirw Wagner, (voormalig professor
in de zoölogie aan de Technische Hooge-
school te Kiew, lid van de commissie voor
or gsnijverheid)
Levensmiddelenvoorziening Sokolowski,
(bekend oeconoom en politicus)
Volkshygiëne dr. Lubinski, (directeur van
het bacteriologisch instituut te Kiew);
Verkeer Rutenko (voormalig directeur van
Podolische Spoorwegmaatschappij);
Justitie Tschubinski (kadet, bekend straf-
re» hte: oud-hoogleeraar aan do universiteit
te Pettograd)
Oorlog. Siwincki (tot dusverre chef van
den generalen staf);
Staatscontroleur Affanasium (oud-hoog
leeraar in de staathuishoudkunde aan de
universiteit te Kiew, later directeur van het
filiaal van de Rijksbank in die stad).
Tot Ataman der Veldkanselarij van den
Hetman werd de ataman Cheniecko be
noemd.
Londen, 6 Mei n) Dillon en de Va
lera, de leiders van oe nationalisten en de
Sinn Feiners in Ierland, traden gisteren ge
zamenlijk op in eene betooging tegen den
dienstplicht in East Mayo, die door 15.000
personen werd bijgewoond. Dillon spoorde
het Iersche volk aan nog een paar maanden
eensgezind te blijven om de nederlaag toe
te brengen aan den dienstplicht. Hij was
overtuigd, dat die kwestie de regeering zou
vernietigen; maar als de Ieren hunne ver
schillen niet op zijde zetten, zouden zij in
de hand spelen van het leger. Hij legde er
nadruk op, dat de katholieke kerk het ver-
eenigingspunt moest zijn tegen den dienst
plicht.
De Valera zeide, dat zijne aanhangers zich
vereenigden met de nationalisten »n den
strijd tegen den dienstplicht. Maar hij wei
gerde den strijd tegen den candidaat van
de nationalisten bij de verkiezing in East
Cavan op te geven, want de Sinn Feinbcwe-
ging erkende sléchts de stem van de kie
zers. Betoogingen van de arbeiders tegen
den dienstplicht, die door duizenden men-
schen werden bijgewoond, werden Zondag
gehouden in Limerick en in Waterford.
Sir Horace Plunkett, de voorzitter van de
Iersche conventie, noemt in een open brief
de politiek van de regeering, die homerule
cn dienstplicht samen verbindt, noodlottig.
Hij beveelt als eenig redmiddel aan de in
voering van homerule. Wanneer die wet on
middellijk als oorlogsmaatregel wordt gevo
teerd en een uitvoerend gezag", dat Ierland
vertegenwoordigt, wordt benoemd om een
Iersch parlement in 't leven te roepen, zal
dit gezag de vrijwillige dienstneming bevor
deren. Het Iersche volk zal dan aan de we
reld toonen hoe zijne werkelijke meening
over den oorlog is en dat er geene pro-Duit-
schers in Ierland zijn.
Londen, 5 Mei. (R.) Het ministerie
voor de voedsel-voorziening heeft bekend
gemaakt, dat, met het oog op de groote aan
voeren van spek en ham uit Amerika, is
voorgesteld om de rantsoenen te verhoogen
van deze levensmiddelen, die tegen afgifte
van bons onder het vleesch-rantsoeneerings-
stelsel kunnen worden betrokken, terwijl
hoeveelheden van bepaalde hamsoorten, tot
een gewicht van bepaalde hamsoorten, tot
een gewicht van drie pond, zonder bons kun
nen worden gekocht. De verhooging van het
spekrantsoen beteekent een aanzienlijke ver
meerdering van de hoeveelheid vet, die per
hoofd aan de bevolking kan worden ver
strekt. Men hoopt dat het mogelijk zal zijn
de boter- en margarine-rantsoenen te ver
hoogen, alvorens het spek-rantsoen weder
om moet worden verminderd.
Ooft-lndlê.
Regeling vnn den Invoer.
Uit Batavia wordt geseind:
De regeering is voornemens de regeling
van den invoer in eigen hand te nemen. Zij
heeft den invoer van rijst zonder vergunning
verboden, met uitzondering van Sumatra's
Oostkust, Djambi en Riouw. j
Annplnnt tsii voedingsmiddelen
ln Ned.-ludll*.
(Officieel.) Volgens een telegrafisch be
richt van den gouverneur-generaal van Ne«
derlandsch-ïndië is aan de hoofden van ge
westelijk bestuur op Java medegedeeld, dat
de bezwaren die tot dusver voor sommige
gedeelten van Java bestonden tegen deni
padi-godoeh, dit jaar ter zijde moeten wor
den gesteld -en de teelt van Oostmoesonpadï
krachtig moet worden bevorderd, waar
daarvan goede uitkomsten te wachten zijn.
Wanneer de teelt van mais betere resulta
ten belooft, moet hieraan de voorkeur wor
den gegeven. In overleg met de water
staats-ambtenaren moet zooveel mogelijk'
water ten behoeve van de rijstvelden wor
den beschikbaar gesteld en in de suikerstre
ken ten behoeve van het beoogde doel het
gebruik van water voor de suikercultuur zoo
veel mogelijk gematigd worden. t;
Varbetering van traktementen.
De regeering heeft een voorstel inge
diend tot verbetering van de traktementen
van vele groepen van ambtenaren, ö.a. van
inlandsche beambten bij den burgerlijken
dienst en van de lagere rangen von het le
ger.
De Staatscourant van 6 Mèi bevat o.a.
de volgende Kon. besluiten.
benoemd tot onderwijzer aan de Rijks
kweekschool voor onderwijzers te Nijmegen
II. de Grood, aldaar;
herbenoemd t»t schoolopziener in hef
arrondissement Eindhoven F. J. F. Thijssen,
te Geldrop
benoemd tot lector in de letteren en wijs
begeerte aan de Rijks-universiteit te Utrecht
Dr. F. M. J. A. Roels
tot lecraar aan de R. H. B. S. te Middel-
harnis J. van Tiel;
op verzoek, eervol ontslagen met dank K.
Blom, burgemeester van Warmenhuizen
op verzoek, eervol ontslagen H. Hottink'
als burgemeester van Valburgidem- Tj. L.
Dijksterhuis, onderwijzer aan de Rijks
kweekschool voor onderwijzers en onderwij
zeressen te Groningen.
De Kamerverkiezingen. Door
de R.-K. Kiesvereenogingen in den kies
kring 's Hertogenbosch, is voor de a.s.
Tweede Kamerverkiezingen de volgende
cendidatenlijst opgemaakt:
Jhr. Sasse van ysselt; 2. Krijgsman; 3. J.
Locff; 4. Swane; 5. mr. dr. J. van Best; 6.
Vergroesen; 7. Fleskens; 8. dr. Dekkers; 9.
Rivord; 10. M. v. Hont.
BaronP. H. F. A. J. vanBrakel. f
Te Doorwerth is overleden in den ouderdom
van 88 jaar, P. H. F. A. J. baron van Brakell
van Wadenoyen en Doorwerth, oud-burge
meester van Doorwerth en oud-lid van de
Prov. Staten van Gelderland
H. L. Janssen van Raay. f Op
90:jarigen leeftijd overleed te Haarlem de
heer H. L. Janssen van Raay, oud-directeur
der Burgerlijke Openbare Werken in Indië.
Na zijn pensioneering vestigde hij zich to
De innerlijke waarde van den mensch is
Onvereenigbaar met ijde1b'i:d en pronkzucht.
Roman door ERIK LIE.
.Geautoriseerde vertaling uit het Noorsch door
A. M. van der Linde n—v an Eden.
„Du goede oude tijd,' was weggevloeid; de
golfslag uit de groote cultuurlanden was ook
tot onze kusten doorgedrongen. De zeilschepen
waren stoomschepen geworden, en tegelijk
daarmee waren een reeks van de vroeger zoo
rijke en machtige kuststeden afgedaald tot
steden van den tweeden en derden rang.
Nieuwe spoorbanen werden aangelegd, en er
werd gesproken over een merkwaardige uit
vinding, die de menschen in staat stelde om
door een draadgeleiding te hooren en met
elkaar te praten op een verren afstand. Er
werd zelfs gezegd dat men er in Amerika over
sprak de elcctriciteit te benutten in bet dage-
lijksch leven en dat men electrisch licht zou
hebben cn ook zou kunnen rijden in wagens
zonder paarden.
Dat waren heel avontuurlijke vooruitzich
ten, die de couranten aan hun lezers voor
spelden.
De inwoners van Skjaergaardstrand schud
den bedenkelijk hun hoofd. Nooit zou men in
dit plaatsje al deze wonderen beleven. Koop
man Galtvik deed er in ieder geval een eed
op, dat geen macht ter wereld hem er toe
brengen zou te rijden in een wagen zonder
paard er voor. En wanneer hij iets aan zijn
kennissen had te zeggen, zou hij dat wel doen
op de goede, ouderwelsclie manier, zonder
buis of ander apparaat. Neen, ten slotte moest
je je vijf zinnen bij elkaar houden en niet
gaan leven als een acrobaat met allerlei
kunsten.
Het zou echter spoedig blijken dat de nieu
we tijd dichterbij was dan men dacht en
dat nog wel wat Skjaergaardstrand zelf be
trof.
Reeds in het volgend voorjaar viel men van
de eene verrassing in de andere.
En de man, die hun deze verrassingen be
reidde, was niemand anders dan kapitein Kurt
Adelaar Klinge.
Zonder dat iemand het had vermoed, had
hij het oude bad met daarbij gelegen park ge
kocht, cn het was geen geheim meer dat hij
van plan was het te vergrooten cn te moder-
niseeren naar de cischen van den tijd. Skjaer
gaardstrand zou een mondaine badplaats wor
den, die in alle opzichten de concurrentie zou
opnemen tegen de andere, bekende badplaat
sen.
Tegelijk met dit nieuws ging het gerucht dat
hij ook de bekende hofstede Flöien in zijn be
zit had gekregen, die met haar witten, -vier
kanten uitzichtstoren zich verhief boven het
cikenbosch op de hoogte van de Haastads-
wijk. De bezitting, die bijna een landgoed ge
noemd kon worden', strekte zich, met akkers
en velden, uit tot de daar achterliggende, mij
lenlange, woeste gronden, die aan eenige
pachters behoorden en waar de natuur groo-
tendeels bestond uit doornstruiken, beekjes
en bergstroompjes.
De kapitein moest schatrijk zijn, daar waren
yelen het oyer eens. Hij moest geheime bron*
nen hebben in de groote wereld, waaruit hij
te voorschijn was gekomen. Heel zijn doen cn
laten wees er op dat hij een welgesteld man
moest zijn.
Een derde en laatste verrassing gaf intus
schen blijk van zijn driesten ondernemings
geest toen zijn verloving bekend werd met
Marina Galtvik.
Door dit feit werd de kleine stad in het hart
getroffen. Het was alsof een vreemde hand
haar meest intiem bezit had aangeraakt Maar
de teleurstelling en de verontwaardiging wer
den in evenwicht gehouden door het uitzicht
op de nieuwe toekomst, die Skjaergaardstrand
scheen tegemoet te gaan. Men voelde zich
toch wel een weinig gevleid door al wat zich,
als met wolken van goud, over de stad ging
uitspreiden.
De „nieuwe tijd' had zijn intrede gedaan
onder de bevolking. En hij ging uit van hun
eigen marktplein namelijk bij de brandkast
in het kantoor van koopman Galtviks winkel.
De bruiloft had in Mei plaats de gebeur
tenissen volgden elkaar nu snel op en de
pasgehuwden namen hun intrek op Flöien,
dat intusschen met een voor Skjaergaard
strand ongekende weelde was gemeubileerd.
De kamers van mevrouw waren wit met goud,
de tuinkamer in lichten, Belgischen tuinslijl en
de eetkamer in donker eiken met friesen, door
een bekend kunstenaar vervaardigd. Iedere
kamer had haar eigen toon cn stijl.
Zooiets smaakvols en fijns was hier vroeger
nooit gezien. Er werd gesproken over gobe
lins van duizend kronen en over een ouder-
wetschen Engelschen haard, die een beziens
waardigheid was.
Er waren slechts weinigen, die zoo gelukkig
waren deze heerlijkheden te mogen zien. Maar
die ket zagen vertelden er yan in geuren en
kleuren, zoodat de menschen van het stadje
heel spoedig tot het witte gebouw opzagen als
tol een slot.
Tegelijk was men met het afbreken van het
oude badhuis in hel park begonnen.
Een staf van werklui was druk bezig de
oude, donkere materialen af te breken, terwijl
zware stapels planken en balken in de tim
merplaatsen werden binnengereden Groote,
prachtige kelders werden uitgegraven, cn
hooge grondmuren van beton werden ge
maakt.
Het was een sprookje- van groote, mooie ge
bouwen, die uit den grond oprezen onder de
zware ahornboomen Het eene huis na het
andere, grootcr en kleiner, werd als door een
looverslag te voorschijn geroepen. liet deed
denken aan Amerika waar dc steden groeiden
als kool na een regenbui. Er was een kurhaus
met leeszaal, rookkamers, billardkamers, enz.;
cr waren baden voor verschillende doelein
den, van modder, zwavel, stoom cn massage,
er was een café en een restaurant met aan
grenzende conversatie-zalen, en midden in het
complex lag het mooie hotel van drie verdie
pingen met een vorstelijke portiek en een reeks
groote veranda's.
Ook het park onderging de grootste veran
deringen en een daaraan grenzende weide,
die tot hiertoe eigen bezit was geweest, werd
bij de badplaats getrokken en veranderd in
een tuin met kleurige bloembedden en met
gezellige hoekjes en zitjes voor de badgasten.
De oude bron, waar niemand op gelet had,
bleek bij onderzoek veel rijker aan zwavel
zure alcaiiën te zijn, dan men had vermoed.
Er werd een paviljoen met groen koperen dak
gebouwd en zij kreeg den naam van Desidc-
ria-bron, dévijl zij dateerde uit den tijd van
Karl Johan. liet park zeil werd Sofia-park ge
noemd naar koningin Sofia, die dit afgclegca
plekje eens had bezocht. En ter herinnering
aan koning Oscar werd er een groote, cen
trale loofhut gemaakt, die met een springende
fontein in het midden vóór hel hotel lag, met
den ivaam van Koning Oscars lusthuis.
Het was een waar genot voor dc inwoners
de nieuwe badplaats te zien verrijzen in
groolcn, ólegantcn stijl cn met alle geriefelijk
heden, die du naaste toekomst zou kunnen
brengen
En dc krachtige levensadem, die door het
sladju blies, ging over op de guheclc bevol
king. op ieder mens(fc, in ieder huis.
Allen koesterden grootere of kleinere plan
nen. De barbier Jansen op den Rcbslagerhock
schaft zich nieuwe, moderne scheerstoclen
aan En een prachtig bord werd geplaatst
waarop men wanneer men over dc markt
kwam kon lezen: ..Srhcer- cn friseersalon",
maar kwam men van den anderen kant, dan
stond er „Amerikannsch schcercn" IJct uit
hangbord baarde groot opzien en meer dan
één der notabelen liep in den avond, als bij
toeval, een eind om. teneinde het merkwaar
dig opschrift te lezen
Dc landbouwer Jucl. die twee paarden had,
maakte toebereidselen om een stalhouderij te
openen; er zou natuurlijk een druk verkeer
zijn tusschen dc stad en liet nabijgelegen sla
tion. En in de h ven waren dc dnmes druk
bezig met passer, a meten of zij één of meer
kamers zouden kunnen verhuren gedurende
de zomermaanden. In "afwachting van de ko
mende gouden lijden werden de tuinhekken
geverfd, en alles wat op invallen stond werd
hersteld. Er was een stille wedstrijd, wie het
mt»iste huis -zou kunnen aanbieden.
(Wordt vervolgd^
