Ja, zeker is mij dat bekend antwoordde
de heer von^Geusati en ik betreur die ver
traging meer dan iemand anders. Maar toch
moet n.de schuld niet zoeken bij den tele
graafdienst. Ziehier een plastisch voorbeeld:
wanneer op een rioolstelsel plotseling een
massale watertoevoer wordt gegeven, dan
kunnen de kanalen dat water niet tijdig ver
zwelgen en er ontslaat verstopping.
Aan soortgelijke verstopping lijdt tegen
woordig het telegraafnct. terwijl gebrek aan
personeel en materiaal een evenredige uitbrei
ding van den dienst beletten.
Hel aantal telegrammen is sedert Augustus
1914 met 149 pet. toegenomen. Maar nog veel
sterker dan de toeneming van het aantal tele
grammen is de toeneming van dat der uitge-
(breide telegrammen van meer dan 500 woor
den. De juiste statistiek der uitvoerige tele
grammen is mij op bet oogenblik niet bekend,
luaar de toeneming daaraan- is vermoedelijk
wel 1000 pel. Om een voorbeeld te noemen: we
(krijger, herhaaldelijk lange telegrammen van
(het ministerie van landbouw, geadresseerd:
„Aan alle burgemeesters in Nederland". Ga
dan maar aan 't seinen: een telegram aau
meer dan duizend adressen!
Ook de telegrammen van de buitenlandsche
gezanten aan hun regeeringen nemen tegen
woordig geweldige afmetingen aan. Telegram
men van 1500, 1000 en 1700 cijfergroepen per
stuk elke groep vormt een getal van circa
.vijf cijfers door die gezanten aan de kanto
ren van den telegraafdienst aangeboden, zijn
aan de orde van den dag. En al die cijfertele
grammen moeten worden gecollationeerd.
d.w.z. dat zij ter controle moeten worden
teruggeseind. Men kan gemakkelijk begrijpen,
hoe dat den gewonen dienst ophoudt.
Zooals u weet, gaan al deze telegrammen
Vóór particuliere telegrammen. En dan de
pers! Die verscint tegenwoordig ook veel
meer dan vroeger, voegde de heer Yon Gcu-
sau c*r lachend aan toe.
Maar is daaraan dan niet tegemoet te komen
door op groole schaal nieuw personeel aan te
stellen?
Als ik het maar in voldoende male krijgen
kon, zuchtte de heer Von Geusau. Wc hebben
in vier jaar tijds alleen ajm dc drie groote
(kantoren (Amsterdam, Rotterdam en Den
Haag) 875 personen bij den telegraafdienst
aangesteld. Daartegenover staat weliswaar,
dat velen een door een ander verlaten plaaïs
(o.a. van gepensionneerden of naar den post-,
chèque- en girodienst overgeplaatsten) heb
ben ingenomen, maar het totaal 'aantal tele
grafisten is toch aanzienlijk toegenomen. Doch
men heeft daarmee niet.eensklaps de gerouti
neerde krachten, die wij noodig hebben, want
er gaan vele jaren over hen, voordal een tele
grafist volkomen routine bezit.
Een groot bezwaar is vooral ook, dat zoo
veel telegrafisten gemobiliseerd zijn en...! dat
zij door hel legerbestuur worden vastgehou
den. Thans vertoeven nog 5S0 ambtenaren der
P. en T. onder de wapenen. Alleen van de drie
groote kantoren dragen 1S1 telegrafisten
's lauds wapenrok, van wie 91 uitsluitend uit
Amsterdam. Gepoogd wordt om althans een
deel dezer geroutineerde telegrafisten los te
krijgen, doch gemakkelijk gaat dat allerminst.
We trachten nu radio-tclcgrafistcn aan te
stellen. Die zijn wel niet onmiddellijk voor
den gewonen dienst bruikbaar, maar zij zijn
wel direct geschikt om telegrammen telefo
nisch over te brengen.
Ook trachten wc sinds gcruimen lijd het
draad verkeer zooveel mogelijk te ontlasten
door verzending van telegrammen per
trein. Vooral met den nachttrein van 2-37
uil Rotterdam naar Amsterdam en met den
ongeveer tezclfder tijd uit Amsterdam naar
Rotterdam vcrlrckkcnden trein worden veel
telegrammen verzonden, indien de zekerheid
ibeslaat, dat ze aldus spoediger dan per draad
hun bestemming zullen bereiken.
En wat is uw oordeel over een vliegdienst
'tot het overbrengen van als telegrammen aan
geboden berichten?
Zooals u weet, antwoordde de heer von Geu
sau, heb ik juist dezer dagen een bespreking
over een vliegdienst DenHaag—Groningen ge
had. Op een zoo grootcn afstand kan zulk een
dienst ongetwijfeld lijd winnen, doch voor be
trekkelijk korte afstelden als Amsterdam—
Rotterdam, Den Haag—Amsterdam en Den
'Haag—Roller dam, die in een uur of een ball
uur!je per Lrein kunnen worden afgelegd, is
een vliegdienst le onzeker. Men is daarbij lc
veel afhankelijk van dc weersgesteldheid. En
(bovendien beschikken wc daarvoor nog niet
over geschikte landingsplaatsen in de onmid
dellijke nabijheid der telegraafkantoren.
Wel stel ik mij wat voor van een ge re gel-
den motordiensl lusschen dc groole sle
den. Daarover worden thans besprekingen ge
voerd. Doch dan zal ook ieder uur een motor
rijder moeten vertrekken en dat is vooral we
gens het gebrek aan benzine momenteel zeer
bezwaarlijk.
Dan rest ons neg de mogelijkheid van ver
betering door het bijplaatsen van meer toestel
len. Op bet oogenblik hebben we behalve dc
gewone morse- en Ilugh es-toe stellen de Bau
dot- en Siemenloeslellen.
D; Baudot-toestellen worden gebezigd voor
'de verbindingen Amsterdam—Londen en Rot
terdam—Londen. Zij verzenden vier telegram
men tegelijkertijd oveVéén draad, doch helaas
(kunnen we daarvan geen meer exemplaren
ki ijgen.
Jammer genoeg bezitten wc maar één Sie
mens toestel. Dit wordt lc Amsterdam gebc-
fcigd voor den dienst met Berlijn. Het is een
omvangrijke machine, waaraan een tiental
'locstolletjes, die veel op schrijfmachines ge
lijk zijn aangesloten.-De telegrammen wor
th aldus getypt met gaatjes in een band, ler-
vi het Sieraenslocstcl gemakkelijk licn ban
den tegelijk verzwelgt.
Ais we dus maar typisten aan het werk zei
len. dan komen dc telegrammen via hel Sic-
mens-toestel bij massa's tegelijk aan hel sta
tion van beslemming. Doch, zooals gezegd, we
bezitten in heel Nederland maar één Siemcns-
toeslcl en dc Nedcrlandschc industrie is niet
5n staat (voornamelijk wegens materiaal ge
brek) om er ccnige bij te maken.
Zoo moeten wc helaas voortsukkelen, zoo
lang de toevloed zoo groot blijft.
Verwacht u verbetering van het telegram-
fnenverkeer door prijsverhooging?
Och neen, was het antwoord. Daarin zit hel
hief. want hel zijn voornamelijk de regeerings-
JeleTrammen en de telegrammen der vreemde
fee/au [schappen, die het verkeer verstoppen,
«n daarop heeft prijsverhooging geencrlci in-
SloetJ
liet lic-fsl ware mij, dot de gemobiliseerde
telegrafisten zooveel mogelijk weer aan den
gewonen dienst werkzaam werden gesteld.
I;at zou al heel wat helpen. Laten we er hel
beste van hopen i
Nederland d© oorlog
zaud- e» grlnddooryoer.
Naar dc Telegraaf"' uil Lokiih verneemt
is 25 Mej de doorvoer van zand en grind van
Dui'sc-hlond naar Belgic weer toegestaan. Het
eerste schip ermede geladen is Lobilh gepas
seerd. -
op Aederl. wapen»
©ss pafrosieci.
Op de reeds gepubliceerde vragen-van
den heer Van Veen betreffende de beslag
legging van de Amedikaansche Regeering
op door de Nederlandsche Regeering in
Amerika gekochte wapens en patronen heeft
de minister van Oorlog geontv/oo-d:
Volgens de laatste alhier ontvangen be
richten heeft nog geen terugbetaling van de
betaalde koopsommen plaats gehad.
Indien nog geen betaling heeft plaats ge
had, is dil vermoedelijk een gevolg van
groote drukte op Amerikaansche Regee-
ringsbureaux, die voor- het voldoen der
schadevergoedingen hebben te zorgen.
Hierbij zij opgemerkt, dat na de vordering
door de Amerikaansche Regeering in het
einde van de maand November 1917 lang
durig overleg noodig is geweest tusschen
het Ordnance Department te Washington
en den vertegenwoordiger van het Munitie-
bureau te New-York over de berekening van
de verschillende, directe en indirecte kosten,
-op de leveringen gevallen.
Het laatste alhier Ontvangen bericht van
dezen vertegenwoordiger dateert van 9
April j.l.
Aedcil. graan in Amerika.
Het Kamerlid Van Veen heeft thans de
volgende schriftelijke vragen tot den minis
ter van Büitenl. Zaken gericht:
1. Hoeveel granen en verder voedsel voor
mensch en dier waren door of namens de
Nederlandsche Regeering in Amerika ge
kocht en betaald en heeft de Nederlandsche
Regeering noodgedwongen moeten verkoo-
pen ten gevolge van de weigering eener uit
voervergunning door de Amerikaansche Re
geering?
2. Waren deze goederen niet gekocht on
der voorwaarden, dat .een uitvoervergunning
door de Amerikaansche Regeering zou wor
den verleend en betaald eerst nadat zooda
nig consent'was verkregen?
5. Hoeveel heeft de Regeering voor deze
goederen betaald en hoeveel heeft zij er
voor terug ontvangen?
4. Zijn deze goederen aan de Amerikaan
sche Regeering of aan particulieren (ven
nootschappen daaronder begrepen) ver
kocht?
5. Indien aan beide, in welke verhouding?
6. Hoeveel bedraagt het geldelijk verlies,
dat Nederland ten gevolge van deze weige
ring der uitvoervergunning door Amerika bij
deze voedselaankoop in Amerika heeft ge
leden?
7. Is de minister niet van oordeel, dat door
een beantwoording als te beurt viel aan de
door ondergeteekende op 7 Mei gedane vra
gen de uitoefening van het ,,-vragenrecht"
door de Kamer, wordt bemoeilijkt?
Do KienwAmstcrdnm.
Een groot deel van de ruim ÏOOO passa
giers, die heden met de Nieuw-Amsterdam
moeten vertrekken, hadden gisteravond het
Amerikaansche visum op hun past nog niet
ontvangen. Wel is dit het geval met de pas
sen der gouvernementspassagiers.
Men kan 2ich de spanning voorstellen,
waarin de particuliere passagiers verkeeren.
Opgebrachte schepen.
Blijkens te Den Haag ontvangen ambtelijk
bericht is het motorschip~„Jantje", geladen
met marmelade en mosterd, op weg van
Rotterdam naar Stockholm, opgebracht naar
Swinemünde.
Opgebracht na-ar Swinemünde.
Blijkens hier ontvangen, ambtelijke be
richten zijn den 25en dezer naar Swine
münde opgebracht
1. het zeilschip „Maria Jacoba", geladen
met snijboonen op weg van Rotterdam naar
Stockholm
2. het vaarutig Geziena, geladen niet hoe
pels, op weg van Sliedrecht naar Wisby.
De „Xaftnlnnd".
Blijkens hier te lande ontvangen nader
bericht is het Nederlandsche stoomschip
„Zaanland" 13 Mei op 30 gr. W.L. gezon
ken. Het schip had een Amerikaansche ma
rine-bemanning.
Op een mijn gcloopea.
Men meldt ons uit Ameland:
Gistermiddag werd vanaf het strand
waargenomen dat een visschersvaartuig
even Noordelijk van Ameland op een mijn
liep. De reddingsboot vertrok ter assistentie
cn vond op" de plaats des onheils niets dan
de overblijfselen van een totaal verbrijzel
de schuit. Waarschijnlijk is de bemanning
omgekomen.
Aanvoer voor BeBgii1
Te Rotterdam arriveerden Zondag we;
derom schepen uit Amerika met-lading voor
het Belgische Hulpcomité. Dit keer zijn het
Belgische stoomschepen „President Bunge"
en „Gothland", van New-York, alsmede
„Comte de Flandre", van Rosario. Zij heb
ben te zamen een bruto scheepsruïmte van
ruim 8500 ton.
Aardappelen.
"Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de Voedselvoorziening meldt:
Het rantsoen aardappelen, dat voor het
tijdvak ven 20 Mei—17 Juni op 8 K.G. en
voor dat van 17 Juni tot T Juli op 3 K.G.
was bepaald, te zamen dus 11 K.G., is met
3 K.G. vermeerderd. Van deze 5 K.G. wordt
1 K.G. in de loopende week verstrekt; de
andere 2 K.G. kunnen de gemeenten naar
goedvinden over^de maand Juni verdeelen.
Daarentegen wordt over de maand Juni
K.G. rijst minder gegeven.
Over de Centrale Keukens, die zich daar
voor aanmelden, z3i pondspondsgewijze een
hoeveelheid zand- en veenaardappelen wor
den verdeeld, die daarvoor nog beschikbaar
zijn.
Genees- en verbandmiddelen.
Dc Minister ven Binnenlandschp Zaken
heeft rJen volgenden brief gericht aan de
geneeskundigen in Nederland:
Blijkens bij mij ingekomen 'berichten, be
ginnen de voorraden van verschillende ge
nees- en vc-rbancmiddelen hier te lande zeer
te verminderen. Aanvulling dezer voorraden
is voor ec-h deel onmogelijk of wel onder
vindt zco groote moeilijkheden, dat getracht
moet worden, met de aanwezige voorraden
zco long mogelijk toe,te komen. Dit is alleen
te bereiken, \vanneer met de uiterste zuinig
heid wordt gehandeld. Ik heb daarom de eer
te verzoeken, het voorschrijven van genees-
en verbandmiddelen te beperken tot die ge
vallen, waarin dit strikt noodzakelijk is en
op uwe recepten de minimale hoeveelheid
te vermelden, die voor het te bereiken doel
wordt noodig geacht. Maatregelen zijn in
overweging, om door het geven van bepaal
de voorschriften in de.behoefte aan genees-
en verbandmiddelen bij voortduring te voor
zien. In afwachting daarvan veroorloof ik
mij, uwe medewerking in den boven aange
geven zin meth aandrang te verzoeken.
Formaline.
Mede in verband met het feit, dat forma
line voor de bereiding van enkele genees
middelen niet door andere grondstoffen kan
worden vervangen, zal, zoolang d^ voorraad
formaline gering is, geen vergunning voor
het vervoer van formaline ten dienste van
ontsmetting of voor andere doeleinden (als
het verwerken in andere praeparaten) v,'or
den verleend, tenzij overtuigend kan worden
aangetoond, dat in een bepaald geval de
toepassing van deze stof onontbeerlijk c.q.
niet door een andere stof te vervangen is.
55© inbeslagnemingen bij de
IftndhoBwer*.
Op dc vragen den den heer C o 1 ij n:
1. Is liet den Minister bekend cn op zijn
last, dal op het oogenblik in ons geheclc land
militaire patrouilles huiszoekingen doen bij
de landbouwers cn -daarbij vaak zeer onoor-
occlkundig optreden, alles in bezit nemen, ook
wat voor eigen gebruik noodig is en ook wat
door distributie of op eigen graankaari liun
verstrekt is?
2. Zoo ja, is de Minister bereid aan deze
handelingen, die groote verbittering wekken
en schade doen aan de gezindheid der boeren,
om mee te werken aan de voedselvoorziening
van ons land. een einde te maken en de con
trole op te di'agen aan anderen da» militai
ren?
heeft dc Minister van Landbouw o. a. het
volgende geantwoord.
Op last van den ondergeteekende wordt se
dert half April j.l. door de regeeringscommis-
sarissen, belast met de rijksgraanvcrzameling,
een inventarisatie gehouden van de nog bij de
landbouwers aanwezige granen.
Daar het korps controleurs, dat dezen amb
tenaren ter beschikking slaat, niet bij machte
is om een dergelijke inventarisatie in korten
tijd le dojen afloopen en gelet op de min
gunstige ervaringen, wat tijdsduur cn nauw
keurigheid aangaat, bij inventarisatie op
groote schaal door middel van de gemeente
besturen opgedaan, is op verzoek van den
ondergeteekende de 'beschikking verkregen
over een aantal militaire wielrijders en infan
teristen, die sedert 6 Mei j.l. onder leiding van
de regeeringscommissarissen en hun -contro
leurs de werkzaamheden verrichten, waarbij
tevens van de gelegenheid wordt gebruik ge
maakt om hij die personen, als molenaars,
handelaren, die vermoed worden producten
onder zich le hebben, te controleerën.
Een inventarisatie als nu is gelast, zou, naar
het oordeel van den Minister, bijdragen lot de
kennis wie, cn welke streken ten ^anzien van
de produclenlcvering nalatig ziju gebleven en
Wie zijn plicht deed.
Met deze gegevens gewapend zullen in den
komenden herfst tijdig door de betrokken
autoriteiten die maatregelen kunnen worden
genomen, die een zoo groot mogelijke leve
ring waarborgen.
Bovendien stelde de Minister zich voor, dat
door deze inventarisatie hier en daar meer of
minder belangrijke partijen voedsel zouden
kunnen worden ontdekt, welke niet aan de
volksvoeding mogen worden onttrokken.
De totaal ingeleverde hoeveelheid tarwe
toch is per. 11 MN j.l. circa 8000 ton, de totaal
ingeleverde hoeveelheid rogge circa 28000 ton
beneden de raming van de hoeveelheid die
ingeleverd behoorde te worden.
Dit tekort is niet le wijten nan gebrek aan
medewerking van de geheele landbouwbevol
king. Bepaaidc strcRen des lauds zijn nalatig
gebleven, zoo bijvoorbeeld in het bijzónder dc
grensstreken, de Betuwe en de streken van
waar een heimelijke afvoer naar de groole
steden gemakbviel, bijvoorbeeld de Haar
lemmermeer.
Ten aanzien van deze gemeente veroorlooft
dc Minister zich onderstaande gegevens be
treffende producten, die in de cckslc plaats
voor menschelüke voeding in aanmerking ko
men, te verstrekken.
Produclenlcvering jn procenten van dc ver
wachte hoeveelheid per 11 Mei:
Gemeente
Rtik
N.-Holl.
Haar
emniei
tarwe 9n
CL
6?, pCt.
61
pCt.
i ogge .86
12 5
geret SI
90
44
n
veldboonen 93
Cft
40
erwt en 82
93
as
stamboonen 93
40
40
Alleen in deze gemeente -moei nog worden
geleverd: 1.(332.090 K.G. tarwe; 50.000 K.G. rog
ge: 65.000 KG. gersi; 705.000 K.G. veldboonen;
416.000 K.G- erwten; 311.000 K.G. stamboonen.
Sedert hierbcdoeldc. controle begonnen,
is. uil dc gemeente Ilaarlemiu r.iai.r geenr-
thrii: 131 160 K.G t - .ViOiCt. L..v, :sieel;
1280 KG. rogge- 1118 K.G. gersl; 20.919 K.G,
haver; $951 K.G. paardenboonen; 3433 K.G.
bruine boonen; G732 K.G. Héinrich Riesen-
boonen; 2837 K.G. witte boonen; 19.713 K.G.
grecne erwten; 4500 KG. duivenbppnen; 1200
KG. grauwe erwten; 555 K.G. capucijncrs; 7200
K.G. blauwmaanzaad; 11.250 K.G. geelmosterd-
zaad; 1900 K.G. kanariezaad, totaal 105.250
KG. y
Toen het den Minister bleek, dat ondanks
«zijn opdracht van 1 October 1917 aan de bur
gemeesters der om dc Haarlemmermeer lig
gende gemeenten om de. toegangswegen
streng te doen bewaken en tot inbezitneming
over te gaan, indien producten frauduleus
1 vervoerd werden, de candcstienc handel
voortwoekerde, heeft hij "tevergeefs getracht
dc beschikking te verkrijgen over meerder
toezicht van de rijksveldwachters en mare-
chaussé.s of militairen, zoodat hij aangewe
zen bleef op c-igen controledienst, die, zooveel
mogelijk uitgebreid, niet bij machte bleek dc
nngowci.-khte- handelingen volledig legen te
gaan.
Bij den opzet dezer inventarisatie is uitge
gaan van het grondbeginsel, dal de regfee-
rlngscommissari.s belast met de rijksgraanvcr
zameling en zijn controleurs, als ter zake
kundig, de leidende personen moeten zijn. De
militairen vervullen de rol van helpers bij
het rondbrengen der formulieren, bij het on
derzoek cn vervoer cn bij liet afzetten van we
gen, veren en bruggen.
Het is den Minister niet ontgaan, dat wel
licht door enkele patrouilles onoordeelkundig
zou worden, opgetreden en dat in dit geval de
goedgezinde landbouwers minder aangenaam
zullen worden getroffen. Kij is cr van over
tuigd, dal de regeeringscommissarissen alles
in het werk stellen om een tactvol optreden
lc bevorderen en dat deze gevallen zich tot
een minimum zullen beperken.
Principieel wordt slechts daar met militaire
hulp een "onderzoek ingesteld, waar de Regee
ringscommissarissen vermoeden dal produc
ten aanwezig zullen zijn. Waar onbillijkheden
worden begaan, zal de Minister deze doen
herstellen, mits de gevallen schriftelijk aan
den bel rokken regeeringscommissaris worden
medegedeeld.
Uit het bovenstaande blijkt, dat het niet de
bedoeling is alles ia bezit te nemen wat voor
eigen gebruik noodig s, mits deze hoeveel
heden de grens van het officieel vastgestelde
quantum niet le boven gaan, evenmin wat
door distributie of eigen graankaari is ver
strekt.
Ad. 2. Dc ondergeteekende is niet bereid
deze controle te slaken of op te dragen aan
anderen dan aan dc regeeringscommissaris
sen en de hun ten dienste slaande controleurs
cn militairen.
Dc ondergeteekende veroorlooft zich op te
merken, dat, voor zoover deze controle ver
bittering wekt, dit tot heden slechts is gecon
stateerd in die streken, waar als regel de ge
zindheid der landbouwers ten opzichte van de
fproductenlevering niet viel te loven.
Met name werd uit Groningen, Friesland,
Drenthe, Overijssel, Limburg en Utrecht geen
klacht vernomen.
Naar aanleiding van vragen die de heer
Ge-rritson gesteld heeft wijst de Minister
eveneens er op dat voor zoover hem bekend
de verontwaardiging over de onderzoekingen
bij de landbouwers, zich hoofdzakelijk be
perkt tol die streken, waar in bet algemeen
de productcnlevering niet valt te prijzen. Ge
vallen van sabotage zijn -den Minister niet be
kend.
Hij betreurt, dat hij tot deze maatregelen
heeft moeten overgaan. Ilij is echter van oor-
I deel, daf hel meerendeel van de Nederland
sche landbouwers in de contróle niets grie
vends zien, terwijl van de minder goed ge
zinde elementen ook zonder deze contróle wei
nig goeds is le verwachten.
De heer Juten had o. a. gevraagd:
Weel de minister, dat vele controleurs ab
soluut geen kennis hebben van wat zij moeten
conlrolee'ren?
Weet Z.Exc, dal de soldaten de woningen,
schuren en erven binnendringen zonder con
troleur, en dat zij zich, zelfs als deze cr bij is,
door die woningen, schuren en erven ver
spreiden, zonder begeleiding van den contro
leur?
Weet Z.Exc., dat bij die onderzoekingen
eieren, appelen cn dergelijke artikelen in
groote hoeveelheden worden gestolen; en dat
er soldaten zijn, die deze verkoopen öf in
koffiehuizen laten bereiden?
Is Z.Exc. bereid dit te doen onderzoeken,
alsmede wat er waar is van het beweren, dat
onder Halsteren bij zulk een onderzoek ook
een vrij aanzienlijk bedrag aan geld gestolen
is?
Hierop antwoordde de heer Poslhuma o. a.
dat de niet nader omschreven feiten, waarom
trent een antwoord gevraagd wordt, hem niet
bekend Zijn.
Zoodra hem hieromtrent nauwkeurige gege
vens worden verstrekt,Hs hij bereid ter zake
een onderzoek le doen instellen, terwijl hij
naar het beweren, dat onder Halsteren geld
zou zijn gestolen, den betrokken regeerings
commissaris, belast met de rijksgraanverza-
meling, om inlichtingen verzocht.
Voor andere vragen van den heer Juten
(o. a. of het niet hoogst noodzakelijk is met
deze moderne dragonades le doen ophouden)
verwijst de Minister naar zijn antwoord op
de vragen van de hecrcn Colijn cn Gerritsen-
Bcs'A^ueoiinï vrtis garena.
De burgemeesters van Enschedé en
Lcnr.eker hebben in opdracht van de Regee
ring den textiel-fabrikanten in hun gemeen
te opgave verzocht von alle voorradige ga
rens, die zoo noodig in beslag zullen worden
genomen.
Mocht dit laatste plaats vinden dan zullen
daardoor eenige duizenden arbeiders werke
loos worden.
Ook bij de firma's L. Schellens, R. v. d.
Nahmer en C. Schroder en Zn. te Stratum
heeft op last van den Minister "van Land
bouw de burgemeester ven Stratum alle aan
wezige kettinggarens in bezit genomen.
Op de Amhemsche Bandfabriek zijn even
eens de garens in beslag genomen. Daarop
is de fabriek gesloten en het personeel naar
huis gezonden.
In de weverij der N. V. Textielfabriek,
voorheen H. en B. Scholten, de Stoomspin
nerij „Twenthe", de spinnerij der firma J.
ten Bos, de Koninklijke Stoomweverij te Nïj-
verdol en in de Twentsche Damast-, Linnen-
en Katoenfabriek (voorheen S. Bendien en
Zonen) te Ootmarsum, zijn op last van den
Minister van Landbouw, alle kettinggarens,
met uitzondering van die, welke zich reeds
in de weverijen en de garenboomen bevon
den, in bezit genomen.
Hierdoor kunnen de weverijen niet voort
gaan met spoelen, scheren en Sterken van:
garens, zoodat zij haar bedrijven zullen moe
ten stopzetten, tenzij weder tot vrijgeving
mocht worden besloten, waarop uitzicht i9
gegeven.
Indien stopzetting het gevolg is, zal weder
een IOOO-tal arbeiders werkloos zijn.
Kaas.
Het Bureau voor Mededeelingen in zake
de Voedselvoorziening wijst, ten einde mis
verstand te voorkomen, er met nadruk op,
dat het verbod van vervoer en aflevering
van kaas hoegenaamd geen aanleiding be-
hoeft te zijn voor ongerustheid bij de kaas
producenten. Binnen enkele dagen zal een
regeling worden getroffen, waardoor zij in
staat zullen worden gesteld regelmatig hun
product van de hand te doen. De kaaspro
ducenten zullen derhalve wel doen, geen
pogingen aan te wenden om in de eerstko
mende dagen in strijd met het verbod kaas
te verkoopen, af te leveren of te vervoeren,
aangezien zij zich daardoor slechts groote
moeilijkheden voor de toekomst kunnen be
reiden.
Nadere mededeelingen over de vorenge
noemde regeling zullen binnen eenige da
gen worden gepubliceerd.
Dan wordt er op gewezen, dat ook ten
aanzien van kaas door détailverkoopers een
wijziging met ingang van 26 Mei is ingetre
den. Tot dien datum konden zij kaas inkoo-
pen door bemiddeling van ingeschreven
grossiers en door bemiddeling van de ge
meentebesturen. Na 26 Mei kan alleen nog
maar op leatstgenoemde wijze kaas betrok
ken worden.
Fusie Ambtenaars bonden.
Donderdag 30 Mei komen te Rotterdam de
hoofdbesturen van den Algem. Nederl. Amb-
tenaarsbond, den Nederi. Bond van P. T. T.
personeel en de Vereeniging van commie
zen bij 's Rijks belastingen in Nederland on
der leiding van den voorzitter van het "Ned.
Verbond van Vakvereenigingen bijeen ter
bespreking van de voorstellen der door deze
hoofdbesturen ingestelde fusie-commissie,
welke beoogen de fusie dezer drie bonden,
uiterlijk 1 Augustus 1918 te doen plaats
vinden. Wordt deze fusie een feit, dan telt
de nieuwe ambtenaren-organisatie, de
gewone leden-toename buiten beschouwing
gelaten, onmiddellijk 10,000 leden.
De veevoederfabriek aan de
K1 i n g e 1 b c e k. De sluiting van de veevoe
derfabriek aan de Klïngelbeck, waarvan wij
melding maakten, heeft maar een dag ge
duurd. B. en W. van Arnhem hebben weer
toestemming gegeven de fabriek in werking
te stellen, nadat de burgemeester van regee-
ringswege dc pertinente toezegging heeft ver
kregen, dat de fabriek niet anders dan grocn-
teaafval, zooals aardappelschillen enz. zal ver
werken en dat van de verwerking van dier
lijken afval geen sprake meer zal wezen.
"Waar hel goudgeld-blijft! Tus
schen Ter Apel en Cömpascuum zijn eenige
gesluierde dames aangehouden, die de grens
naar Duitschland wilden oversteken. Dc pas
sen waren goed in orde, doch bij onderzoek
bleek, dat deze dames een waarde van 28.000
mark Nederlandsch geld trachtten mee le
nemen. t
De Tribune vervolgd. De
Tribune meldt dat de S. D. A. P.er Nutters
wordt vervolgd voor een artikel in de Tribu
ne van 29 Januari, getiteld ^Weigert bijbe
taling van het gas" en moet daarvoor op 5
Juni a.s. voor de 5e Kamer der rechtbank le
Amsterdam terechtstaan.
Mevr. Koomans vervolgd.
Naar de Tribune verneemt, wordt mevr.
Koomans, de secretaresse van het Rev. Soc.
Comité, om een soortgelijke reden vervolgd
als het andere lid van dat comité, L. de Vis
ser. Het feit van deze „opruiing" zou plaats
gehad hebben in Delft.
De ontvluchting uit de pro
voost te Arnhem. Op den 30en De
cember 1917 wisten een paar provoost-ar
restanten uit de Mermo van Coehoornka-
zerne te Arnhem, gedekt docr de duisternis
't gebeurde omstreeks 9 uur des avonds
te ontvluchten. Enkele dagen later wer
den zij echter weer gearresteerd.
Voor den op wacht zijnden sergeant en
den op post staanderi schildwacht zal deze
gebeurtenis nu nog een staartje hebben. De
ze personen werden n.l. beschuldigd van
door hunne nalatigheid de vlucht te^ hebben
mogelijk gemaakt en werden onder deze be
schuldiging een tijdlang in arrest gehouden,
doch later daaruit ontslagen. Zij zullen even
wel dezer dagen ter zake van dat feit zich
voor der. krijgsraad hebben te verantwoor
den.
Mr. J." W. M. Götte v$n Delden, advoca.'.t
te Arnhem zal voor de beklaagden als ver
dediger optreden.
M o o r d a an s 1 a g b ij Apeldoorn.
Omtrent den moordaanslag, gepleegd op den
militair L. I~ le Nieuw Miïligen, wordt nader
vernomen dat docr de marechaussee is aan
gehouden dc huzaar D., die reeds bekend
heeft dc dader ic zijn.
De toestand van den getroffene is voorn
gaande, hoewel het levensgevaar nog niet
geweken.
Een Raadslid bekeur.d. Door
den officier van justitie te Haarlem zal een
vervolging worden ingesteld tegen het
Heemsteedsche raadslid C. Tromp, conduc
teur der E. S-. M., die aan een dame, die
met de tram gereisd had, ongeveer 9 pond
kalfsvleesch heeft verkocht voor den prijs
van 25. Dit vleesch.was, blijkens de stem
pels, afkomstig uit Haarlem en bestemd voor
de ziekenhuizen aldaar.
