KIEZERS VAN AMERSFOORT.
fwiskimhihtiaxi^'z;;®
EiTro tak rem
"buitenland
„DE EEMLANDER"
BINNENLAND
10e Jaargang, No. 285
ADnililCUCUTCODIiQ p" 3 Abm*.
nDUnntlTli.nlOrnllO foorl f 1-50L Idem fnnco
pel pod I Ï-ÜO, per week (met griti» verzekering
tnge> ongelukken) f 0.1-t afzonderlijke nummert
00? Wekelijks eh bijvoegsel «De HoOimiich»
tisbrrmnr* (onder redactie ran Thirhe Hoven)
per J maanden 10 cent WekeHjkaeh bijvoegsel
«WtrcUrrvuee per 3 maanden 60 cent
AMERSFDORTSCH DAGBLAD
Vrijdag 28 Juni 1918
HOOFDREDACTEUR: Mn. D. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFP C.
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL, hocc UTMOKT.CNI.TII.
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 613
dienslaenhlrdlngeo I-? regelj t OJSO. groate letten
naar plaaurulmtt Voo. handel en bedrijf bestaan
zeer voordeellge bepalingen fol het herhaald adven
tceren In dit Blad. by abonnement Eene cfrculair^
bevattende de voorwaarden, wordt sp aanvraag
toegesonden.
Stemt Woeosdtg 3 Juli alleea
kt» ile Ie lijst op Üw billet.
Politiek Overzicht
Amerika's hulp.
Dinsdag j.l. wa9 het juist een jaar ge
leden, dat de eerste Amerikaansche divi
sie in een Fransche haven werd ontscheept.
Toen Amerika aan den oorlog actief be
gon deel te nemen, gingen er aanstonds de
meest phantastische verhalen omtrentde
plannen, welke er in de Nieuwe Wereld
werden voorbereid om zich militair weerbaar
te maken. Planhen betreffende scheeps
bouw, werving, uitrusting, vliegtuigbouw,
enz., waarbij geschermd werd met getallen,
dié een burger der Oude Wereld duizelen
deden. Gelijk een sneeuwbal groeiden de
geruchten al loopende in omvang over een
brug van schepen zouden de Amerikaansche
troepen naar Europa kunnen marcheeren
en de zon zou verduisterd worden door de-
vlucht der vliegmachines
Er waren menschen, die ten opzichte van
'Amerika's werkelijke hulp zeer sceptisch
gesteund waren. Niet slechts ten opzichte
der fantasie-geruchten, maar ook tegenover
elke hulp van de overzijde. Amerika's
deelname aan den oorlog werd zelfs be
schouwd als een politieke zet der Vereenigde
Staten om zich weerbaar te maken, ten ein
de krachtig en gereed te zijn als de groote
wereldoorlog in het Oosten zou losbreken
Japan contra Amerika. Van een hulp op de
Europe esche gevechtsterreinen geloofde
men weinig.
Amerika n e e m t thans deel aan de
krijgsverrichtingen. De eerste verjaardag
van de aankomst der eerste Amerikaan
sche divisies op Franschen bodem is reeds
gevierd geworden. De eerste legerafdee-
Jingen hebben rebds de vuurproef door
staan; de eerste Amerikaansche legerbe-
richcen zijn in de bladen verschenende
eerste Amerikanen zijn in reeds vrij aan
zienlijke getale als krijgsgevangenen naar
•Duitschland gevoerd. En het schijnt dat de
overtooht van zooveel duizenden mannen,
paarden,•oorlogsmateriaal en vivres vrij vlot
van stapel is geloopen en van de duikbooten
betrekkelijk weinig last en schade hebben
ondervonden. Baker, de minister van oorlog
te Washington, heeft dezer dagen medege-
deeld, dat er thans reeds bijna een millioen
Amerikaansche troepen in Frankrijk zijn en
dat van die troepen op het oogenblik onge
veer 65 70 percent in de gevechtslinie
zijn. Dat is inderdaad een geweldige pres
tatie, welke evenaart de grootsche manifes
tatie van Engeland, dat als oorspronkelijk
„land zonder leger" na enkele jaren aan den
oorlog deelneemt met troepen, die de mili
tair best uitgeruste Duitsche keurkorpsen
weerstaan. Amerika heeft op even wonder
baarlijke wijze zijn leger uit den grond ge
stampt en is zijn op zichzelf reeds op
Amerikaansche wijze opgezet werkpro
gram nu al vijf maanden vooruit. .Als merk
waardigheid mag vermeld worden de vor-
_ming van een Slavisch legioen bij het Ame
rikaansche legerals amendement op de
legenvet is n.l. voorgesteld de aanwerving
von Slaven-, Tsjecho-Slovaken en Polen, be
hoor ende tot de in Oostenrijk-Hongarije
levende rassen, in de Ver. Staten woon
achtig, die niet vallen onder de algemeene
wervingde voorsteller verwacht hiervan
goed geoefende troepen, welker deelneming
aan den oorlog een verpletterenden indruk
moet maken op hun rasgenooien, die nog
nolens volens onder Oostenrijksche en Duit
sche vlag strijden.
In de N. R. Ct. treffen we een particulier
telegram aan uit een Fransche haven, waar
een deel der groote convooien landen, die
rechtstreeks uit Amerika komen. Dit tele
gram schildert op levendige wijze de haast
verpletterende activiteit en snelheid waar
mede juist met het oog op de technische
zijde van het w eerbaar heidsvraagstuk, ha
vens en kampen, werkplaatsen en oefen
scholen zijn aangelegd ten behoeve van de
Amerikaansche troepen in Frankrijk. Aller
eerst een havenaanleg, zoo grootsclv d-at de
oorspronkelijke Fransche havenwerkent die
ivu aan alle kanten door de nieuwe Ameri
kaansche werken worden ingesloten, erbij
m het niet schijnen te verzinken. De Ameri
kanen doen stellig de dingen niet ten halve.
Zoo beschrijft de correspondent, hoe zij -in
bedoelde haven bezig zijn de opslagplaats
voor een leger van miltioenen te maken. De
oude loodsen langs de haven zijn tot aan
den ntrk toe gevuld, en waar maar plaats
is zijn er nieuwe gebouwd. Hooger de rivier
pp schijnt een heele nieuwe Amerikaansche
stad naa^t de oude stad uit den grond te
fcijn verrezen. Een breede strook van het
moerassige land wordt hier ingenomen door
loodsen en spoorwegen. Ook zijn er nieu
we havens op groote schaal ontworpen.
De loodsen staan op rijen van tien of
twaalf. Daartusschenin loopen een of meer
spoorweglijnen, alle takken van breede
hoofdlijn. De loodsen zijn gebouwd op een
onderstel van stalen ramen en bedekt met
gegolfd ijzer. Zij zijn 50 voet breed en 400
voet lang. De kapitein, die den correspon
dent rondleidde, verzekerde, dat hij er twee
in den tijd van 16 uur kon laten optrekken.
Al het materiaal komt klaar uit Amerika.
Langs de Hoofdspoorlijn «taan nog groote re
loodsen van 250 bij 500 voet. De spoorweg
loopt daar recht tus6chen door. Er was er
een, dia gevuld was met voedingsmiddelen
van allerlei soort, alles met Amerikaansche
handelsmerken- De werklieden zijn Chinee-
zen, Negers en K-abylen, alsmede Duitsche
gevangenen.Voor de toekomst van deze
Fransche haven na den oork>g moeten al
deze werken van de grootste be teekenis
zijn.
Het meest indrukwekkend zijn de inrich
tingen voor locomotieven en auto's. Deze
komen in onderdeelen uit Amerika. De mo-
torfabriek zal spoedig in staat zijn honderd
stuks vrachtautomobielen per dag af te le
veren. Afgezien nog van gewone automo
bielen. In deze haven alleen wordt dus een
park' van 36,500 vrachtauto's gereed ge
maakt. Honderden stonden er, opgeladen
met levensmiddelen en anderzins, gereed
om te vertrekken. Al het werk, dat gedaan
moet worden, doen de Amerikanen zelf. Vak-
werklieden hebben zij meegevoerd, in het
bizonder gaan zoodanige mede, die onder
weg herstellingen kunnen verrichten. De fa
brieken bouwen zij ook zelf, en de machines
daarin zijn voor het grootste deel Ameri
kaansche machines. De locomotieven wor
den tezamengebraoht in een groote oude
Fransohe fabrifek. In het grootsche gehouw
zag de correspondent Amerikaansche loco
motieven in alle stadia van voltooixig.
Op de werven lagen nog de onderdeeleru
Ketels, wielen, platen, enz., alles genum
merd. Slechts dertig uur zijn nooaig om een
locomotief, die in onderdeelen aankomt, in
elkaar te zetten. Hier zijn 500 werklieden,
bijna alle zeer ontwikkelde vakmannen, die
de hooge Amerikaansche loonen hebben
prijs gegeven voor de gewone soldij van een
dollar per dag. In twee fabrieken in deze
plaats worden vijf locomotieven per dag af
geleverd. Dit is niet alles. In een andere
haven werden verleden dertig complete
locomotieven aan land gezet uit één schip.
Zij wegen 85 ton. Vermoedelijk zal men na
deze geslaagde proef, de locomotieven niet
meer in onderdeelen sturen.
Er zijn nu reeds 400 Amerikaansche loco
motieven in Frankrijk en dat geta'i zal tot
1500 stijgen.
Talloos zijn ook de vrachtwagens, die af
geleverd worden; zij zijn veel grooter dan
de Fransche. Voortdurend ziet men heele
nieuwe treinen, die worden gevormd en op
de sporen gezet, die naar het front voe
ren.
In het geheel werken ongeveer 12 tot
15,000 menschen in deze haven."
Tot zoover het verhaal van een ooggetui
ge in Frankrijk. Borland, die bij de beraad
slagingen te Washington namens de
commissie voor de credieten de toe
lichting geeft op het forten-ontwerp,
het volgend^ heeft verklaard„Het
land krijgt een besef van de groote
schaal, waarop de militaire plannen van de
Vereen. Staten zijn gebaseerd en van den
vooruitzienden geest, waarmee zij zijn ont
worpen. Het ontwerp machtigt tot het be
steden van f 57.000.000, en voorziet in
een ruime beschikbaarstelling van^geschut
van alle kalibers".
Sprekende over de plannen, zeide hij, dat
er geen andere bestaan, dan voor operaties
te velde in Frankrijk. Alle veronderstellingen
dragen een uitsluitend persoonlijk karakter:
„Niettemin geloofde hij, dat uit het program
voor den aanmaak van geschut maar één
conclusie was te trekken, n.l. dat het Ame
rikaansche leger op volle macht en de volle
sterkte, noodig om de beletselen te overwin
nen, die het zou mogen ontmoeten, den Rijn
over tè trekken."
Lord Milner heeft in een interview met
den Amerikaanschen dagbladcorrespondent
Marshall gewaarschuwd tegen onderschat
ting van 's vijands kracht, maar, zeidehij,
„de troepenmacht der geallieerden is ver
meerderd en kan nog faren achtereen ver
meerderen, dank zij Amerika's deelneming
aan den oorlog, terwijl de centrale mogend
heden van nu af aan om zoo te zeggen van
de hand in de tand moeten leven. Ik voor
mij ben er zeker van, dat de vijand nooit
den oorlog had durven beginnen als hij ge
weten had, dat Amerika nog eens zou mee
doen."
Lord Milner is er dan ook vast van over
tuigd, dat Amerika's macht gestadig zal toe
nemen, totdat deze de macht van den vijand
overschaduwt en ten slotte zal overwéldigen.
„Daarom verklaar ik zonder eenig spoor van
aarzeling, aldus Milner dat Amerika in
dezen oorlog de beslissende factor zal zijn,
in materieel opzicht."
Do oorlog,
Van de gevechtsterreinen niets nieuws.
Madrid, 27 Juni. (R.). In de Kamer
heeft een afgevaardigde medegedeeld, dat
de reeder van de bark Eriderri aan de kust
van Biscaje een Duitsche duikboot van ben
zine voorzien heeft. De reeder was het pro
vinciale hoofd van de openbare weiken en
van de vuurtorens, die seinen gaven aan de
duikboot.
De minister van openbare werken heeft
een onderzoek toegezegd.
Bij het groothertogelijk hof te Hessen is
bericht uit Moskou ontvangen, dat de ex-
Tsaar Nicolaas van Rusland vermoord i?.
Bazel, 2? Juni. (R.) Hier gaan ge
ruchten, dat Von Kühlmann zal aftreden.
Londen, 27Juni. (R.) Archibald Hurd
wijdt in de Dally Telegraph een beschou
wing over de jongste opgaaf van de En-
gelsche admiraliteit betreffende het verlies
aan scheepsruimte. Hij zegt daarin o.a.
De maand Mei is van alle maanden, die
wij gehad hebben, de meest gunstige ge
weest, wegens het grootere aantal vijande
lijke duikbooten dat vernield is. Dat aantal
was in Mei hooger dan ooit sedert de duik
bootoorlog begonnen is. De verbetering
in den toestand spreekt zich uit in de ge
tallen betreffende vernietiging van schepen
door de Duitschers en den aanbouw van
Engelsche schepen over de vijf eerste maan
den van dit jaar. Zij bedroegen namelijk
Verloreu. Gebouwd, netto volies
1918 ton
Jan 218528
Febr. 254.30»
Maart 222.651
April
Mei
226.10S
224.785
ton
59.568
100.088
161.674
111538
19-.274
ton
159 960
154.065
6 on:
1 4*575.
27.161
De Duitsche bladen meldden dat „in de
maand Mei ongeveer 614,000 bruto ton
koopvaardijscheep-sruimte, die voor de vij
anden van Duitschland beschikbaar was, in
den grond is geboord". Spoedig zal het
oogenblik daar zijn, waarop de Duitschers
naar hun eigen opgaven méér scheepsruim-
te vernietigd zullen hebben dan wij of de
geallieerden ooit bezeten hebben. In de
laatste Duitsche opgaaf is b.v. medegedeeld
dat de geallieerden „ongeveer 17,230,000
bruto registerton" sedert het begin van de
vijandelijkheden verloren hebben. Dit getal
slaat natuurlijk niet op verliezen door de
gevaren der zee, maar uitsluitend op door
den vijand vernietigde scheepsruimte.
Als de Duitsche bewering, volgens welke
de Duitschers bijna 17 millioen ton aan En
gelsche scheepsruimte vernietigd hebben,
waar was, moesten wij thans over niet meer
dan 8 millioen ton scheepsruimte beschik
ken ten gebruike als hulpschepen van de
\floot, hospitaalschepen en voor de verbin
dingslinie van de 40 millioen menschen in
ons land, van de bevolking in de overzee-
sche gewesten en in zekeren zin ook van
die in geallieerde landen. Gelijk officieel
gemeld is, hebben wij namelijk l'i millioen
ton aan Frankrijk en Italië geleend en wij
en de Amerikone:. voeden bovendien nog
de millioenen hongerende menschen, die
de Duitschers op het oogenblik onder hun
dak hebben. Niets bewijst beter de zenuw
achtigheid in Duitsche kringen dan de be
lachelijke overdrijvingen aangaande de uit
komsten van den duikbootoorlog, die over
de heele wereld rondgebazuind worden. Er
zijn reeds bewijzen, waaruit blijkt, dat de
'toestand sedert Mei nog meer verbeterd is.
L o n d e n 2 7 J u n i. (R.). Heden hebben
de arbeidersleden der regeering een samen
komst gehad om te beraadslagen over hun
positie in verband met het besluit der arbei-
dersconferentie om het politieke bestand op
te heffen. Naar aanleiding van Henderson's
nadrukkelijke verklaring, dat de arbeiders
partij niet wenscht dat de arbeidersled en de
regeering verlaten, hebben de ministers,
naar verluidt, besloten om niet uit de regee
ring te treden, in elk geval thans niet.
Washington, 2 7 J u n i. (*R.). Onoffi
cieel verlurdth ier, dat de regeering te Tokio
besloten heeft het verzoek van de entente-
mogendheden om in Siberië tuschenbeide
te komenr af te wijzen. De regeeringsperso-
nen of de gezanten der entente hier maken
hier niet uit op, dat de entente of de Ver
eenigde Staten hun plan op zótten geven
om Rusland weer op de been te helpen en
den Duitschen invloed tegen te^gagn. Een
hooggeplaatst ambtenaar verklaarde, dat
waaneer Japan het denkbeeld milir
taire expeditie verwerpt, Rusland^-'vrienden
daardoor ve»Verkt zouden worden in hun
voornemen om die elementen te steunen,
die er naar streven wet en orde in Rusland
te herstellen.
De Staatscourant van 27 Juni
bevat o. a. dc volgende Kon. besluiten:
met ingang van 1 Juli 1918 aan den dirigcc-
rend-officier van gezondheid der 2de klasse
K. E. Ziegeler, van het personeel van den ge
neeskundigen dienst der landmacht, op zijn
aanvrage, ter zake van langdurigen dienst, on
der toekenning van pensioen, eervol ontslag
uit den militairen dienst verleend;
niet ingang van 1 Juli 1918 benoemd bij het
personeel van den geneeskundigen dienst der
landmacht, tot dirigeerend-officier van ge
zondheid der 2de klasse: de dirigeerend-offi
cier van gezondheid der 3de klasse J. Pesman;
tot dirigeerend-oïficier van gezondheid der
.3de klasse, de officier van gezondheid der 1ste
klasse dr. P. B. van Loo, beiden van dat per
soneel;
is aan den reserve-lweede-luitenant II. A. M.
van Gilsc van het 3de regiment infanterie, ter
zake van ongeschiktheid voor de verdere
waarneming van den militairen dienst wegens
lichaamsgebreken een eervol ontslag uit den
militairen dienst verleend.
bevorderd toi iiOo»ucoinn»ies der telegrafie
A. li. Gijsinck, D. P. Kiuijt, W. F. H. Bruinier,
H. Garsen cn A. Coops, allen thans commies
der telegrafie le kl.
benoemd tot agent der Rijksverzekeringsbank
J. van der Endt en J H. Wumclinck, thans tij-
idelijk als zoodanig werkzaam.
Bij het hoofdbestuur der Posterijen en Tele
grafie bevorderd tot hoofdcommies P. A. Ense-
rinck. thans commies; tot commies A. de
Waaij, thans odiirncHcommiestot adjunct-
commies jhr. F. \V. W. H van Coevorden. J. J
van den Berg, H. T. P. J. Wellens, J. A. L. Lin
tei, F. L. Heitz, A. Ruymgaart, thans klerk bij
voormeld hoofdbestuur.
Gedenkteeken Thomas h
K e m p i s. De Koningin heeft, volgens de
Zw. Ct., door het schenken van een bijdrage
haar belangstelling getoond in het oprichten
van een gedenkteeken voor Thomas h Kern-
pis op den Agnietenberg te Zwolle.
I>« crlHla Ann Marine.
Met Ingang van 28 Juni is op verzoek op
de meest eervolle wijze ontslag verleend aan
den schout bij nacht J- J. Rambonnel als
minister van marine, met dankbetuiging voor
de vele en gewichtige diensten door hém aan
de Koningin en aan den lande in buitenge
woon moeilijke omstandigheden bewezen en is
tijdens de ontstentenis van een minister van
marine het beheer van hel departement van
marine ad interim opgedragen aan den
marine ad interim opgedragen aan de
minister van oorlog jhr. rnr. G. .T. de Jonge.
Naar wij vernemen is de vice-consul
van Nederland te Mayaguez (Porto Rico) de
heer J.I. Bravo, op 44-jarigen leeftijd over
leden. De waarneming van het vice-consu-
laat is opgedragen aan zijn broeder, dt? ^eer
O. Bravo.
De Kamerverkiezingen. Een
groot aantal Nederlandsche arbeiders, die
in Duitschland werkzaam zijn en die slechts
op bepaalde tijden de grens kunnen over
schrijden, zullen aan de stemming op 3 Juli
niet kunnen deelnemen, indien geen bijzon
dere maatregelen worden getroffen. In ver
band daarmede heeft naar Het Volk meldt
het Kamerlid Albarda Woensdag telegra
fisch den ministers van binnenlandsche za
ken en van buitenlandsche zaken verzocht
met de Duitsche regeering een regeling te
treffen, waardoor die arbeiders-kiezers in de
gelegenheid zullen worden gesteld op 3 Juli
in Nederland hun stem uit te brengen.
Protest tegen den stem-
d w a n g. Eenige kiezers te Oterbeek (N.-H.)
hebben aan den burgemeester de oproe-
pingskaart voor de stemming voor de Twee
de Kamer teruggezonden, onder protest te
gen den stemdwang.
Bij beschikking van den Minister van
Marine is benoemd tot 2de lichtwachter aan
boord van 's Rijks lichtschip""Haaks de 3e
lichtwachter daar aan boord N. M. Ambrioln.
R. U. Mesdag, f De directeur der
directe belastingen, invoerrechten en accijn
zen te Rotterdam, de heer R. U. Mesdag, is
in den leeftijd van 63 jaar overleden.
Nederland en de oorlog
Onze grannKclicpeii.
Het stoomschip Stella met graan uit
Amerika is heden ochtend vroeg te Hoek
van Holland aangekomen.
l>e .\leiiw-lm.s(en!»iR.
Volgens de Maasbode zal het s.s.
N i e u w-A msterdam 10,000 ton graan
uit Amerika meebrengen.
Yerzoek om le moxeu uil varen.
Een aantal te Rotterdam gevestigde
reeders heeft het volgende dringende tele
gram aan den Minister van Buitenlandsche
Zaken gezonden
Diverse schepen, welke buitengaats wa
ren, kwamen hier veilig aan. Diverse sche
pen, naar Swinemiinde opgebracht, zouden
vrijgegeven zijn, waardoor de vaart om den
Noord oogenschijnlijk vrij is. Ontvangers
van lading, zich thans in hier liggende sche
pen bevindende en welke door het opont
houd in kwaliteit verminderen, dringen op
afzending schepen aan en verzoeken drin
gen'* "itvaren toe te staan.
Op een mijn geloopen logger.
Nader wordt hieromtrent gemeld:
De vrachtlogger „Goede Hoop 1", kapitein
Spanjerbcrg, gisternacht met een lading hout
van Gothenburg voor Zaandam le IJmuiden
binnengekomen, rapporteert, dat een andere
vrachtlogger, die Maandag jl. den gcheelcn
dag voor hem uitzeilende was, ook op de
thuisrtis, des. nachts op een mijn geloopen of
getorpedeerd as geworden. Van de y,Goede
Hoog 1" zag men van den logger op ongeveer
een mijl voor zich uit nog de achtervuren
branden, toen eensklaps een geweldige ont
ploffing plaats had en men een donkere zuil
zag. Later was van den logger niets meer te
zien. Het was stormweer geweest den gan-
schtn dag cn dientengevolge waren beide log
gers uit de vrije vaargeul gedreven in bet ver
sperde gebied.
Toen dc „Goede Hoop" later de plek pas
seerde, waar de ramp had plaats gehad, was
van schip of bemanning niets meer te zien.
De getroffen vrachtlogger was van boven
zwart en van onderen grijs geschilderd, doch
den naam heeft men niet kunnen lezen.
56e broodkaart.
De directeur van het Centraal Brood-
kantoor maakt bekend, dat de broodkaart
von het 56e tijdvak geldig is van 29 Juni
tot en met 5 Juli.
De suiker.
Het bestuur der vereeniging van win
keliers in levensmiddelen „Onze Kracht" te
Rotterdam heeft aan den Minister van Land-'
bouw een telegram gezonden, waarin de aan-'
dacht er op gevestigd wordt, dat verschil
lende winkeliers in koloniale warén geenf
suiker meer in voorraad hebben en aanvra
gen voor betreffende winkeliers door het sui-
kerdistributiekantoor niet meer in behande-
ling worden genomen, met verzoek maatre
gelen te willen nemen, opdat aan dezen on-
houdbaren toestand zoo spoedig mogelijk
einde wordt gemaakt.
O v e r n«a m e van artikelen. 1
Naar wij vernemen zal dc regeering
evenals vood katoenen garens, gelijk indertijd
is gemeld, ook voor andere artikelen die even
tueel na aanvoer uit Engeland zouden moeten
worden overgenomen; als basis doen gelden
den dagprijs van Engeland plus vracht, hssu-!
rantie. benevens vermoedelijk een premie
voor loco. Deze maatregel wordt genomen*
omdat bij sommige belanghebbenden de vrees,
bestaat dot deze goederen bij verscheping van
Engeland naar hier in hel belang der distri
butie in beslag genomen zouden worden,
waarbij dan een schadeloosstelling zou wor
den betaald welke geringer zou zijn dan de
in Engeland geldende dagprijs.
Werkverschaffing
De Nederlandsche Bond voor Werkver
schaffing verspreidt een overdruk van een
artikel uit het „Tijdschrift »van den Neder-
landschcn Werkloosheidsraad" van den heer
Meyer de Vries, waarin betoogd wordt
met een beroep op hetgeen in Delft reeds j
gebeurt dot het maken van briketten,, zij
het dan wellicht niet aan een zeer groot aan
tal personen, toch wel aon een flink aantal
arbeiders werk kan verschaffen, te meer
waar vakkennis niet vereischt wordt. Waar
nu veel gemeenten groote moeite hebben
om voor de werkloozen productief werk te
vinden, daar dient aan het briketteeren olio
aandacht te worden geschonken. Gezien de
medewerking, die de Rijkskólendistributie
en het Centraal Bruinkoolbüreau wenschen.
te verleenen, en het gunstige resultaat, dat
de Brandstoffencommissie te Delft reeds
heeft verkregen, kan fiet den gemeentebe
sturen niet ernstig genoeg in overweging
worden gegeven deze aangelegenheid krach
tig ter
dwan g. Dat de re
geering een maximum-prijs vastzet, om te
beletten dat woekerwinstzuchtigen ongeoor
loofde winsten maken ten koste hunner, vaak
noodlijdende, medeburgers, is goed.
Maar dat sommige ombtenaren 'n maxi
mumprijs tevens opvatten als een minimum
prijs, als een gedwongen cijfer dus,, waar
men niet beneden mag gaan, - dèt is toch'
waarlijk hl te dwoasJ
En toch komt het voor
Te Horst, in Noord-Limburg, waren de
bakkers van oordeel, dat zij 35 cents het
brood konden blijven leveren en niet tot
het vastgestelde maximum van 42 cents be
hoefden te gaan.
De bevolking was het natuurlijk roerend
met hen eens.
Niet olzoo de heer Regeerings-controleur.
Blijkens in de Horster raadszitting van 21
dezer gedane mededeeling dwong hij de
bakkers zeven cents per brood meer te
nemen, óók ten koste der behoeftigen.
We vestigen bij deze de aandacht van den
Minister van Landbouw op zoodanigen mis
stand, zegt de Limb. Koer.
IHxtrlbntle van uleuwe Aardappelen
Het Kémerlid de heer Van den Tempel
heeft de volgende schriftelijke vragen ge*
rioht tot -dien minister van Landbouw, be
treffende de distributie van nieuwè aard
appelen
Is de minister voornemens, om herhaling
te voorkomen van de moeilijkheden, welk«
zich vorig jaar in den tijd van tekort aan
oude en te geringen aanvoer van nieuwe
aardappelen hebben voorgedaan, thans ook
ten opzióbte van de vroege aardappélen over
gaan tot algemeerfe inbezitneming, rariÜ-
soeneering van de gemeenten en distribu
tie door de gemeenten
Zoo niet, is de minister dan bereid medfc.
te deelen, welke maatregelen door hem zijn
of worden getroffen om te bereiken, datr
geen vroege aardappelen worden uitgevoerd
voor aleer telkens in de volle behoeften dec
g^neenten is voorzien, en dat een regelma*
tige toevoer, in verhouding tot haar behoef
ten, naar de gemeenten worde verkregen»'
telkens ten minste in zulke hoeveelheden^'
dat van voorziening der bevolking met nieu
we aardappelen kan worden gesproken, op
dat de jacht naar een m,aal aardappelen, dio j
tot ongeregeldheden moet leiden, word®
voorkomen?
Op de. eerste vraag heeft de minister het
volgende geantwoord
De eerste door den heer Van den Tem
pel gestelde vraag moet ontkennend wQr-
den "beantwoord.
De vroege aardappelen leenen zidh tocht
minder goed tot een distributie van regee- 1
ringsweg*.
De gewone harvdel brengt die aardoppe.
len veel vlugger bij den consument dan zulk9
bij een regeeringsdistributie mogelijk is.
Vooral met het oog op de qualiteit der aard
appelen is dit van groot belang. Bovendien
zijn de aanvoeren der vroege aardappelen
afhankelijk van weersomstandigheden, en
dientengevolge onregelmatig, hetgeen een
distributie van regeermgsrwege zeer beswaar-
lijkt maakt.
Ten slotte betreft het een product, waar-
Ten verwacht ma* worden, dat «poedig vol-
