BINNENLAND
Het geheel beslaat een oppervlakte van
(100,000 vierk. KM. en telt een bevolking
jvan ongeveer 3 millioen zielen, waarvan
fl5 uitsluitend Muzelmannen zijn.
De nationale vergadering bestaat uit 44
afgevaardigden en een kabinet van 12 leden.
Dit kabinet regeert thans het land en de
nationale vergadering zal binnen 6 maanden
bijeenkomen. Turksohe instructeurs zijn be-
eig de weermacht te organiseeren.
Londen, 5 Juli. (R.) Een belangrijk
rapport over In-dië is heden verschenen, on-
'derteekend door Montagu, staatsminister
voor Indië, die dezer dagen van een lang
durig verblijf in Indië is teruggekeerd, en
«door lord Chelmsford, den onderkoning. Be
treffende de stappen in de richting van
volledig zelfbestuur in Indië, beveelt het
rapport belangrijke maatregelen aan in zake
ide verantwoordelijkheid op verschillend gè-
ibied en de provinciale wetgevende licha
men, welke in hoofdzaak zullen moeten wor
den samengesteld uit rechtstreeks gekozen
vertegenwoordigers, volgens een kiesstelsel
op zoo breed mogel ken grondslag onder de
Indische toestanden.
De wetgevende macht zal zijn Ln twee
trappen en de Tweede Kamer zal Raad van
State worden genoemd.
Het rapport beveelt verder aan het in het
leven roepen van een college voor perio
diek onderzoek en om te overwegen of meer
zaken onder de volkscontróle kunnen wor
den gesteld, de instelling van een commissie
uit het Lagerhuis voor Indische bestuursza
ken. een onderzoek tot regeling van de
werkzaamheden van den minister, den raad
van state van Indië en het Indische depar
tement, de oprichting van een Indischen
Privy Council en een Raad van Vorsten.
Washington, 6 Juli. (R.) Het huis
van vertegenwoordigers heeft een besluit
genomen, dat Wilson machtigt de telefoon-
en telegraafkabels over te nemen.
Verspreide Berichten
W.e e n e n 6 J u 1 i. (W. B.) Naar de dag
bladen berichten, hebben ten gevolge' van
den langdurigen regen in de stad Salzburg
en omgeving watervloeden groote schade
aangericht aan de gewassein in Salzkammer-
gut. Op sommige plaatsen, b.v. op den Salz-
kammergutspoorweg tusschen St.-Lorenz en
St.-Gilgen, moest het verkeer gestaakt wor
den, omdat de spoorwegdam onder water
werd gezet.
Stockholm, 6 Juli. (W. B.) De ma
rinevlieger, kapitein ter zee Krokstedt, die
.met baron Cederström als waarnemer een
door een Zweedsche vliegtuigfabriek gele
verd vliegtuig over de Oostzee naar Finland
zou brengen, wordt sedert verscheidene da
gen vermist. Nasporingen bleven zonder re
sultaat. Eenige deelen van het vliegtuig zijn
echter in de buurt van de Aalandseilanden
gevonden. Het is dus buiten twijfel, dat de
vliegers verongelukt zijn. Cederström was de
eerste vlieger van Zweden en Krokstedt de
bekwaamste vlieger van de Zweedsche ma
rine.
N e w-I o r k, 6 J u 1 i. (R.) Majoor Michel],
oud-burgemeester van New-York, is op een
vliegtocht gedood.
Peoria, (Illinois), 6 Juli. (R.) Gisteravond
is een pleizierboot in de mist tegen den
oever der rivier geloopen en omgeslagen.
Naar schatting zijn 175 der opvarenden ver
dronken.
Uit de Uers.
Het ministerie Cort van der Linden
De Haagsche redacteur van het Han
delsblad bespreekt het kabinet, dat zijn
ontslag aan de Koningin heeft gevraagd, met
groote waardeering, al moet gewezen wor
den op verschillende onvrijzinnige daden
van het kabinet.
In de geschiedenis van Nederlend zal het
kabinet-Cort van der Linden echter vooral
worden geboekstaafd als het oorlogs-
ministerie. Wat het op dat sluk ge
daan heeft, zal zeker pas door den lo teren
geschiedschrijver recht kunnen worden be
oordeeld. Voor het oogenblik dient, dunkt
Ons, var. het ocrlcgsministerie dit te wor
den getuigdHet heeft menige fout ge
maakt en het heeft vooral zich niet ge
noeg voorbereid op een langen duur van_'
den oorlog teen de oorlog niet in enkele
maanden afliep, was er toch wel reden om
althans voorzichtigheidshalve te rekenen
met een mogelijk langen duur) maar daar
tegenover steat een verontschuldiging ên
een positieve crcditpost. De verontschuldi
ging, d e zéér veel fouten doet verschoo-
sten is deze: dat nooit cenig kabinet voor
een zoo ontzaglijk zware en dit geldt
vooral de binnenlandsche crisispolitiek
gensch nieuwe taak werd geplaatst. En
in het positieve credit van het kabinet moet
worden geplaatstdat het, gedurende nu
welhaast vier jaren van wereldoorlog, Ne
derland buiten dien oorlog heeft weten te
houden. Of het daartoe steeds de juiste
middelen heeft aangewend, of sems T.iét
een krachtigere neutraliteitspolitiek
had kunnen worden gevoerd zonder de neu
traliteit op te geven en zonder gevaar van
ons land in den oorlog tc brengen, is een
vraag, die kan worden gesteld en die
eigenlijk ock eerst jaren later, wanneer
veel zal kunnen worden gepubliceerd van
wat nu nog geheim moest blijven, met
stelligheid zal zijn te beantwoorden. Than.,
is echter dit wel met zekerheid te zeggen
Dr overgroote meerderheid ven het Ne
derland sche volk wenschte bovenal buiten
den oorlog te blijven. En met dat verlan
gen is de buitenlandsche politiek van dit
Jcabinet volkomen homogeen gebleven.
En zoo is dus dit ministerie dat begon
nen is, in zijn binnenlandsche politiek te
steunen op den „volkswil", naar een inter
pretatie die betwistbaar scheen, ten slotte
in het ellesbcheerscbende deel van zijn
werkzaamheid, in de oorlogspolitiek, stel
lig een kabinet van den volkswil
geworden.
Hoe ten slotte het oordeel der geschiede
nis over het kabinet Tal luiden, in écn op-
Ticht valt aan dit oordeel niet te twijfelen
Dit ministerie hécft een reuzentaak ver
vuld Het heeft een last gedragen er. een
arbeid verricht als nooit ecnig vorig kabi
net in dc Nederlandsche geschiedenis. Wij
herhalen dan ook wat wij reeds eenmaal
schrevenDeze ministers hebben waarlijk
wel een dubbel pensioen verdiend. En een
der eerste daden van hun opvolgers moge
zijneen daartoe strekkend wetsvoorstel
ter indiening bij do Koningin aanhangig te
maken.
Went waarlijk, wat de massa van den
v errichten arbeid verlarrgt, mag van het
kabinet-Cort var d - Linden zeker wel
worden getuigd
IT abien: de la patri e.
De uitslag der KaïaerTcrkierinsea
Het Huisgezin:
De toestand is zoo niet onortworboer, dan
toch zeer moeilijk.
Het beste ware allicht nog, dat de rechter
zijde resoluut zich tot vorming van een mi
nisterie bereid verklaarde.
Haar taak en haar positie zullen verre van
gemakkelijk zijn maar eenige geruststelling
ligt er in het feit dat de oppositie zóó hete
rogeen is dat deze tot het aanvaarden var
het bewind nooit in staat kan zijn en niet
licht tot sloopingswerk zich zal laten ver
leiden.
Maar krijgen we een kabinet van rechts,
dan staat dit wel vast, dat, behalve van de
ministers, ook van de Kamerleden van
rechts veel zal worden gevergd: mede een
trouwer aanwezig zijn in dc vergaderingen
dan in het verleden wel placht voor te ko
men, ten einde onaangename verrassingen
zooveel mogelijk te verhinderen.
Een rechtsch ministerie, dat geen sterk
aaneengesloten regeeringspartij, tot werken
en hard werken bereid, achter zich vindt,
ware in de branding van de heftige en
knappe oppositie, waarmee het te doen zou
krijgen, een verloren schip.
De (èw-r.) Rotterdammer:
Hier en daar wordt gepoogd ook den
Christen-socialist Kruyt, den Christelijk-
sociale Van de Laar, de Christen-democraat
Staalman in te lijven in het kader der
rechtsche partijen.
Maar met name ten opzichte van de twee
eerstgenoemden mist dergelijke poging elk
contact met de werkelijkheid.
Voor een verlammende, weinig moedge
vende positie zijn we thans geplaatst.
Een onzekere toekomst gaan wij thans
tegemoet, niet slechts bij de Kabinetsforma
tie, maar met betrekking tot de politieke
constellatie in de komende jaren.
Was over het algemeen reeds moed ver-
eischt om in de huidige omstandigheden de
verantwoordelijkheid van het bewind te aan
vaarden, door dezen uitslag is die verant
woordelijkheid blijkbaar nog huiveringwek
kend.
De Tij d legt nadruk op het feit, dat de
katholieke partij thans de sterkste is in het
parlement en dat zulks verantwoordelijkheid
medebrengt.
Gelijk de katholieke partij achter zonder
afspraken aan de stembus is verschenen, zoo
zal zij ook in volledige vrijheid beslissen, of
en in hoever zij deel zal nemen aan de lei
ding der nieuwe regeering, waarin zij on
getwijfeld zal worden gekend. Reeds heeft
een onzer beste staatslieden openbaar er
kend, dat de rechterzijde de opdracht tot
vorming van een kabinet niet van zich mag
wijzen, indien men met zulke opdracht tot
haar zou komen. Natuurlijk wragen wij niet
deze opdracht, waarvan wij ons de moei
lijkheden in de chaotische erfenis van het
extra-parlementaire kabinet, de ontredde
ring in het alledoagsche -leven en nieuwe
avontuurlijke elementen in de bar gedemo
cratiseerde Tweede Kamer waarlijk niet ont
veinzen.
D es Maasbode betoogt, dat de rech
terzijde den plicht moet erkennen tot het for-
meeren van een kabinet, hoe klein de meer
derheid der rechterzijde ook zal zijn.
Op den grondslag van de halve Kamer in
zoo een bijna reddeloozen toestand regee-
ren is allerminst aanlokkelijk.
Toch waar het de eenige oplossing lijkt,
schijnt dit plicht.
Links, bestaande uit verdeeldheid, zou bij
het doen vullen van het kabinet weten, dat
alleen twee mogelijkheden overbleven, in
dien men het rechtsche kabinet ten vol
bracht; namelijk een compromissen-kabinet,
dat het niet tot geboorte zou brengen en een
nationoal-kabinet, dat slechts eenige maan
den te leven heeft.
Dat wijst wederom terug tot een kabinet
uit de rechterzijde.
Benemen
I3c ontsla-nativrace TF*n het
2» inzsterie.
In verband mei gs ontslagaanvrage van
de Minister heeft H.M. de Koningin Zater
dag in audiëntie ontvang er.de Voorzitters
van de Eerste- en van de Tweede Kamer der
Staten-Generoal en dsn Vice-president van
den Raad van State.
Dc „Maasbode" deelt mede, dat mocht
aan dr. Nolens het aanbod der formatie wor
den gericht, hel om onderscheidene omstan
digheden niet waarschijnlijk is, dat deze het
aanbod zou aanvaarden.
Audiëntie. De gewone audiëntie
van den Minister van Oorlog zal op Donder
dag II Juü IQI6 niet plaats hebben.
ommisKie üüonopotiseeru!:: bianfl-
verzc UerincRhedr
De Commissie voor de monopolism cring
van hel Br.tndverzekecringsbedrijf hefcfr in
hare vergadering van Vrijdag haar rapport
aan den-Minister van Financiën vastgesteld.
Nog vóór hel eventueel aftreden van Minister
Treub zal het dezen bewindsman worden
overhandigd Hel fid mr. Elink Schuurman,
ofschoon zich volkomen vereenigendc met dc
slotsom, waartoe dc commissie is gekomen, zal j
van zijn recht tot indiening van een afzonder- j
lijkc ncla gebruik maken* daar hem de moli-
veering van het rapport op sommige punten
minder gelukkig voorkwam.
Dc werkzaamheden der beide commissies
voor de monopolisecring \®Bn het Levensverze
kering- en Brandvcrzekcrïngsbcdrijf zijn hier
mede voorloopig beëindigd en gewacht wordt
op de nadere beslissing des Ministers.
De uitslag «Ier Katnerverkiejimgen
Volgens De Maasbode zou het niet
onwaarschijnlijk zijn, dat de heer Colijn be
last werd met de vorming van een kabinet,
waarin de heer Idenburg de portefeuille van
koloniën voor zijn rekening zou nemen.
Voorts staat volgens genoemd blad vast,
dat voor de crisis-aangelegenheden een af
zonderlijk departement zal worden gescha
pen.
Niet onwaarschijnlijk is het, dat naar vo
ren zullen treden mr. Th. Heemskerk als
minister van justitie en de heer De Geer
(Christel.-Hist.) als minister van binnenland
sche zaken, dit in verband met de finan-
cieele gelijkstelling van het onderwijs.
Als katholieke leden van een eventueel
rechtsch ministerie worden op dit oogenblik
het meest genoemd: prof. P. J. M. Aalberse
voor sociale aangelegenheden (Landbouw)
en de heer M. C. E. Bongaerts (Waterstaat).
Uit Den Haag schrijft men aan „De Tijd":
De strooming van wenschen naar een
rechtsch kabinet, welke op de Donderdag
gehouden vergadering van Katholieke kie
zers in de Residentie tot uiting kwam, neemt
toe. Ook in rechtsche parlementaire krin
gen, en niet het minst door de jongere anti
revolutionairen, wordt ernstig over zooda
nig kabinet gedacht, terwijl jhr. De Savor-
nin Lohman er volstrekt niet tegen gekant
moet wezen. Uitteraard moest zich het uit
wisselen van bepaalde gevoelens tot dusver
beperken tusschen de leiders der drie recht
sche groepen.
Verwacht wordt, dat in een eventueel
rechtsch kabinet meer dan .drie Roomsche
ministers een portefeuillea anvaarden. Het
in een Katholiek blad meegedeelde bericht,
dat de oud-ministër Idenburg in aanmerking
zou komen als kabinetsformateur voor het
niet ondenkbare geval, dat mgr. dr. Nolens
om voor dê hand liggende redenen zou be
danken voor een eventueele opdracht, moet
als onjuist worden beschouwd. Immers zoude
ook in dat geval de positie der Katholieke
partij als de sterkste blijven bestaan en in
de oud-ministers Loeff, Kolkman e. a. haar
in aanmerking komende vertegenwoordigers
vinden.
Welk kabinet ook gevormd mocht worden,
dat daarin Katholieken naast socialisten zou
den zetelen, is hoogst onwaarschijnlijk.
Inmiddels ziet De Standaard in het
tot stand brengen van een rechtsch kabinet
allerlei bezwaren, die breedvoerig worden
opgesomd^
En zou reeds van uit deze alzijdige ge
zichtspunten een ministerieel accoord voor
ons een uiterst bedenkelijk karakter dragen,
het is zoo goed als afgesneden door het
electoraal program, waaronder men van
Roomsche zijde optrok.
Hoe men toch dit program ook vergoe
lijk e, op geenerlei wijze valt te liochcnen,
dat het een contra-militaristisch karakter
droeg. Ook zonder dit te willen overdrijven,
valt toch op geenerlei manier tegen te spre
ken, dütt het, uit militair oogpunt, zoo voor
het moecerland als voor de koloniën lijn
recht tegen ons program overstond. Voor
ons eischt de veilige toekomst voor ons
land en voor onze koloniën, dat er ten deze
doorgetast worde, en dat binnen de twee
komende decenniën Nederland in staat van
tegenweer worde gebracht.
En hierbij komt dan ten slotte nog, dot
de verhouding, waarin we tot de oorlogvoe-
rsnde mogendheden staan, derwijs precair
en bedenkelijk is, dat tweespalt in de bin
nenlandsche huishouding door het buiten
land misbruikt zou worden, om ons te doe
men tot volstrekte machteloosheid.
Er moet thans meent het blad buiten
den normalen loop om, raad geschaft wor
den, maar in geen geval mag de anti-revo
lutionaire partij zich in de val laten lokken,
en alzuo hear toekomst verspelen. Licht, dat
er van over en weer enkele pas-opkomende
staatslieden gevonden worden, die tijdelijk
hulpdienst willen verleenen, maar in geen
geval mogen onze staatslieden van eerste
kaliber thans hun toekomst verspelen.
Nieuwe Kamerleden.
Omtrent enkele nieuwë Kamerleden vol
gen hier nog enkele bijzonderheden:
Econom. Bond.
W. K. de Buisonjé, geboren te Nijmegen,
20 October 1878, wethouder der gemeente
Sloten (N.-Hadjunct-directeur van de
Wereldbiblitheek, directeur van het week
blad „De Nieuwe Amsterdammer", voorzit
ter der Nederlandsche Vereen:ging tar be-
ordering dei Bedrijfsreclame en redacteur
van het maandblad „De Bedrij'srcdair.c."
L. de L oot, geboren te Rotterdam. 2!
October 874, schilderspatroon, secretaris
van den Bond van Schilderspatroons in Nc-
dei ond, voorzitter van de Rotte' Ionische
Schilclcrspatroonsvereeniging, redacteur van
het weekblad „De Schilder," voorzitter van
dc Cer.frsie van Natiènalc Bonden vaa Vak-
patrc ons in de Bouwbedrijven, enz.
i\; i d c? e n s t a n d s p a 1 ij.
A. Staalman, secretaris van den Ned.
Bond van Korfiehuishouders, restaurateurs
en slijters; vroeger gymnast!eklc-eraar. Lid
van de Arnsterdamsche Kamer van Koop
handel.
C'h r i s t e i ij k-H istorische
P a r t ij.
J. Weitkamp, landbouwer te Hardenborg;
penningmeester der Coöp. Landb. Vereen:-
ging-
Anti-Revolutionairen.
A. Zijlstra, hoofdredacteur Nieuwe Prov.
Gron. Courant; lid van den gemeenteraad te
Groningen; oud-onderwijz*
Roomse h-K atholieken.
Dr. L. Deckers, Landbouwkundige te Eind
hoven; een der leiders van den Chr. Boeren
bond.
P. J. J. Haazevoet. Bestuurder R.-K. Vak
bureau te Utrecht; redacteur van de R.-K.
Diamantbeurs.
Joh. Hermans is de broeder van het soc.-
dem. Kamerlid L. M. Hermans. Typograaf.
Centraal secretaris van „Sobriëtas"; schrij
ver in vakbladen en over moderne vakorga
nisatie.
Dr. Jan Poels. Vicaris; 61 jaar oud, direc
teur der Rijksseruminrichting. Eere-doctor
van de Leidsche Universiteit.
Mr. J. A. Swane. Advokaat te 's Hertogen
bosch, lid van den Raad en van de Prov.
Staten van Noord-Brabant.
Den heer Staalman, christen-democraat,
heeft Onze Courant, het roomsche orgaan
van Hoorn, telegrafisch gevraagd, of hij tot
rechts of tot links gerekend wil worden.
Het antwoord luidt: „Wij belijden opper
hoogheid Gods in Staat en in recht van den
Staat."
De Meierijsche Courant te Eindhoven ont
ving van mr. dr. van de Laar, gekozen Ka
merlid der Chr. Social. Partij op haar des
betreffend telegrafisch verzoek het ant
woord, dat hij als voorstander der christelijke
politiek uiteraard tot de rechtsche partij be
hoort.
Jhr. mr. Van Doorn in plaats
van prof. Heeres. Gelijk wij meldden,
heeft het Centraal Stembureau den heer Van
Doorn gekozen verklaard, terwijl de verkie-
zingsdienst van de Nederlandsche Dagblad
pers eerst prof. Heeres als gekozen had aan
gewezen.
Dit is, naar een der leiders van den ver
kiezingsdie nst, de heer L. Schotting. aan het
Hbld. mededeelde, het gevolg van een fout
in de cijfers. Hij schr ft daaromtrent:
„Waarschijnlijk tengevolge van een sein-
fout of'een boekingsfout, hefgeen al heel
gemakkelijk kan geschieden, bij het over
brengen van een zóó groot aantal telegram
men, kwam op een onzer lijsten, als uitge
bracht op den candidaat Fock (de eerste op
een der lijsten van de Unie-Liberalen) het
cijfer 18000 voor.
Ons houdende aan dit cijfer, boekten wij
het overschot van het stemmencijfer, uitge
bracht op nummer één, op den tweeden
candidaat (Heeres), die door deze rekensom
den kiesdeeler behaalde en dus was geko
zen.
Echter is nadien uit het proces-verbaal
ran het Centraal Stembureau gebleken, dat
die van 8 (van 18,000) een 3 moet zijn (dus
13000), een stemmenversdhil uitmakend
van 5000, zoodat de candidaat Fock géén
overschot had en dus werd gekozen, niet
nummer twee van de lijst-Fook, maar cie
candidaat van de verbonden lijsten der
Unie-Liberalen, die de meeste stemmen op
zich had vereenigd, in dezen de heer Van
Doorn."
Het Vad. schrijft, dat de val van den heer
Heeres is te wijten a-an een complex fouten.
Eerste en groote fout was de vijf lijstexi
met de 41 candidaten, alsof de L. U. op
aanwas, zelfs grooten aanwas kon rekenen.
Tweede fout was, dat niet op alle lijsten de
mannen, die men in de eerste plaats behou
den wilde zien, tot welke Heeres behoorde,
niet dezelfde eerste nummers kregen, fcn
derde en grootste fout is geweest, een Tout
die uit de eerste voortvloeit, dat door de
veelheid der candidaat-figuranten bij dezen
het besef verloren ging, dat ze ook niet meer
dan figuranten waren, en sommigen van hen
een actie op eigen hand voor zich op touw
zetten of zagen op touw zetten, die wel hun
zeiven geen voordeel bracht, maar wel groo
te schade deed aan het geheel.
Een kykje in het Centraal
gtcuibareaR.
Een medewerker van de N. R. Ct. be
schrijft het reuzenwerk dat binnen zeer kort
tijdsbestek door het Centraal Stembureau is
verricht.
Een zoo intensen arbeid, bij avond en
nacht, in voor- en namiddag, dat de leden
zich nauwelijks den tijd hebben kunnen gun
nen om van kleeren te verwisselen en een
sober maal te gebruiken.
Maar het allerzwaarste werk is nu dan toch
wel achter den rug. Onder de bekwame lei
ding van den bijkans zeventig-jarigen- voor
zitter, Staatsraad mr. J. Oppenheim, een
man, wens werkkracht met de jaren nog
schijnt te stijgen, heeft het Centraal Stem
bureau zich door den paperassenberg heen-
gearbeid. Met hem kwamen Donderdag
avond te 7 yur (toen het wérk een aanvang
nam) zijne medeleden mr. dr. F. A. C. graaf
van Lynden van Sandenburg (commissaris
der Koningin in de provincie Utrecht), mr.
dr. J. van Gelein Vitringa (rechter te 's Grn-
venhage), mr. dr. A. A. H. Struycken (lid
van den Raad van State) en mr. P. Ri#k (lid
van de Tweede Kamer) samen. Deze laat
ste, die plaatsvervangend lid is, is Vrijdag
ochtend door den Amsterdamscnen wethou
der W. H. Vliegen (gewoon lid) vervangen.
Men is tot 3 uur in den nacht blijven ar
beiden (acht uren aan één stuk dus). De
leden van het centrale bureau, die zich in
de groote vergaderzaal van het departement
van binnenlandsche ^aken vereenigd had
den, werden bijgestaan door den secretaris
mr. L. A. Nypels, den adjunct-secretaris mr.
L. A. Nypels, den adjunct-secretaris mr. P.
XV. J. H. Cort van der Linden en een talrijk
personeel, dat gedeeltelijk uit de ambtena
ren van het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek gerecruteerd was, gedeeltelijk be
stond uit klerken van hét departement van
binnenlandsche zaken, van welk ministerie
bovendien een adjunct-commies ter plaatse
aanwezig was. Toen de leden van het Cen
trale Stembureau lang na het middernach
telijk uur even gingen verpoozen (hoe korte
en welverdiende rust!) bleven de secretaris,
de adjunct-secretaris en het gansche toege
voegde personeel aan den arbeid. Den gan-
schen nacht hebben zij geen oog geloken.
Vrijdagochtend te negen uur waren 'de le
den van het centraal stembureau, na een af
wezigheid van nauwelijks zes uren, weder
present. Krachtig werd toen de arbeid voort
gezet en omstreeks tien uur in den ochtend
was men zoover, dat althans het vrouwelijk
deel van het personeel van de (vol plichts
besef vervulde) taak ontheven kon worden.
De anderen echter gunden zich geen rust en
de leden van het centraal stembureau zelf
gaven het voorbeeld. Om kwart voor twee
staakten deze laatsten even den arbeid. Om
uit te rusten? Het mocht wat! Om in vlie
gende vaart naar het stadhuis te vertrek
ken, waar immers te twee uur de (voor de
kiezers toegankelijke) zitting tot vaststelling
van den uitslag der verkiezing zou worden
gehouden. En ook dit was nog geenszins do
finale; de yoorzitter, prof. mr. Oppenheim,
zag zich immer genoodzaakt, de mededee-
ling te doen, dat de zitting tot 8 uur in den
avond moest worden verdaagd. De uitkom
sten van verschillende kieskringen waren
namelijk zeer laat ingekomen. Bovendien
waren er mistellingen in sommige uitkom
sten opgemerkt. Bij het controleeren daar
van bleken ten aanzien van enkele kieskrin
gen de genomen proeven niet de geseinde
uitkomsten te geven. Het publiek, dat in aan
zienlijke getale was opgekomen, moest dus
worden teleurgesteld en geduld oefenen tot
den avond.
Het-.publiek wist intusscshen niet en kon
niet weten, hoeveel werk er voor het cen
trale stembureau aan die mis-stellingen (ge
volg van elders begane mis-tellingen) ver
bonden was geweest. Donderdagavond en
Donderdagnacht moest men langs telefoni-
schen weg. contact zoeken met de voorzit
ters van verschillende Jioofd-stembureaux.
Een koude douche wellicht voor sommige
betrokkenen, maar een onontkoombare
noodzakelijkheid! Gelukkig zijn alle ontdekte
fouten tot opheldering gebracht. Dit pleit
voor het centrale stembureau en zijn trouwe
helpers, zou het ook niet voor de tech
niek, den opzet van ons stelsel van evenre
dige vertegenwoordiging pleiten? Tegen de
meest krasse experimenten is dit bestand
gebleven; het wemelde partijen en partijtjes
en nachtans kon de definitieve uitkomst bin
nen betrekkelijk korten tijd worden vastge
steld.
Nadat de eerste (verdaagde) zitting in het
stadhuis der residentie was geëindigd, heeft
het centrale stembureau de zitting op het
departement van binnenlandsche zaken her
vat. Des namiddags half vijf was men zoover
gevorderd, dat aan schier het geheele per
soneel de vrijheid kon worden hergeven; bij
kans een etmaal had het vol toewijding
doorgewerkt. De secretaris en de adjunct-
secretaris, die in precies dezelfde omstandig
heden verkeerden, moesten echter nog et
telijke uren aan den arbeid blijven; hun dag
taak (aanzwellende tot een onafgebroken ar
beid gedurende bijkans twee etmalen) kon
irrimers pas na de sluiting der definitieve zit
ting ten stadhuize als beëindigd worden be
schouwd.
De leden van het centrale stembureau
zelf bleven ook doorwerken; slechts van
half zes tot zeven uur in den namiddag gun
den zij zich een kortstondige rust. Daarop
kw amen zij weder bijeen en bleven samen
totdat het uur gekomen was, waarop de open
bare zitting tot vaststelling van den uitslag
kon wordën hervat.
Over deze vergadering hebben wij reeds
het noodige medegedeeld.
i-
V erkiezingsvaria. In district
77 Amsterdam is een stembiljet in de bus
gevonden, met de volgende poëtische ont
boezeming
Wij varen tusschen klippen.
Dat weet toch iedereen,
Ons knappe ministerie
Stuurt ons er juist doorheen.
Waarom zou ik dan stemmen
Op Suze of komiek,
Neen, als het lang zoo doorgaat.
Don wordt ons Neerland ziek
Ik meen, als ik mij niet vergis.
Laat alles zitten, zooals 't is.
De vraag is nu maar, op welke partij deze
candidaat zijn stem uitbracht.
Een kiezer te Delft, die uit de lijst van.
157 candidaten geen keuze kon doen, heeft
op zijn stembiljet geschreven Psalm 14:3:
Hij zocht alom, maar achHij vond er geen
Want aüe vleesch is trouweloos afgeweken
Het land is vol van stinkende gebreken.
Geen sterveling wil 't pad der deugd betreen,
Ja zelfs niet een.
Er komen nu verschillende personen
rnet dezelfde namen in de KamerHenri
Hermans, R.-K., en L. VI. Hermans, S.D.A.P.;
A. Staalman, Middenstandspartij en A. P.
Staalman, Christen-democraatK. ter Laan
(burgemeester van Zaandam) en J. ter Laan,
beiden S.D.A.P.
Het nieuwe Kabinet. In de
„Haagsche Post" rijmt P. W. H.
Eenheidsworst en eenhcidskleoding,
Errdieidsklompen en -sajet,
Za! de toekomst nu aak brengen.
Ons het Eenhetds-Kebipet
Onder broeders. Dr. Kuyper, dis
uitrenoodigd was om als voorzitter op te
treden in een Sociaal Congres, dat in No
vember stond gehouden te worden .:eeft
naar de Standaard meldt deze toezegging
teruggenomen. Hij grondt dit besluit op de
aanvaMn van de Nederl. tegen hem.
Nederland en de oor'og
Hei coiivoeï.
Blijkens van Hr. Ms. Hertog Hendrik ont
vangen bericht is het convooi naar Nedef-
landsch-Indië den 7 dezer te 3 uur v.m.
overeenkomstig het reisplan het Skudesness
Ijorcl binnengeloopen.
