BUITENLAND
ÜDE EEMLANDER"
Van week tot week.
FEUILLETON.
Vrouwenregeernig
i
\i.
17e Jaargang, Wo. 31
HUUfUBCITCDOlie P** 1 widen TOOT Smet»
HoUnulmtSlurKlju {nod f t.50, Idea fr«neo
pa pon 100, pet mult (met (tatle Ttnektrtaf
kgea «Qcelokkto} t 0J4, ehonderiQke mimmai
OuOl Vtktlljkeds b(|Toepel »Di HdUndtdm
Hmtvnvuv (ond«f cedictit TWrtet Hoven)
fru J nnnri— 50 emit WekeU)k*fc
eVenldttruee pet 5 meenden <0 cent
«ai
HOOFDREDACTBURi Uk D. J.*AH SCHAARDENBURG
UITGEVERSi valkhoffsa-.^:.
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL. »os> umeiuiMmt.
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513
maandag 5 Augustus 1918
dieasuanbitdingeo 1—5 rcg«b f 0J0, groote letter*
«aar pbatsrulmte. Voor handel en bedrjjf besuaa
rcer voordeeligo bepalingen tot bet herhaald advct»
teeren in dit Blad, by abonnement. Eene circulaire»
bevattende de voorwaarden, word! op aanvraag
♦oegexonden.
ftent den len Aug. 1915 het eerste oor-
Idgsjaar verstreken was, werd hier en daar,
•Chuchter nog, 't vermoeden uitgesproken,
idét Lord Kitchener toch wel eens gelijk kon
krijgen met z'n voorspelling, dat de oorlog
geker tot Mei J916 voortduren zou.
Men troostte zich echter met de gedachte,-
dat men op dat oogervblik dan toch wél over
'de helft was. 't Was immers ondenkbaar, dat
mik 'n wereldramp twee jaren lang Europa
«ou kunnen teisteien.
't Tweede ooilcgAjuar "erstreek en op 1
'Aug. 1010 was de toestand nog éven weinig
hoopvol. Maar toen wist men toch heel ze
ker dat men de helft geleden had.
Wederom zijn twee jaren van wereldel
lende moeizaam doorworsteld en niemand
«Jet nog den vrede in 't verschiet.
De voorspellingen van Duitsche regee-
Tïngspersonen, dat 1918 den vréde zou bren
gen, zijn verstomd. Nu zijn het Engelsche
ministers, die zich aan voorspellingen wa-
gen en het einde binnen 2 jaar beloven.
Twee jaar nog. Troosteloos vooruitzicht.
Zal Europa 't zoo lang nog volhouden?
Zal het bankroet der staten zoo lang nog
.te verbergen zijn? «-
Maar hoe het einde komen zal, heeft
Lloyd George niet kunnen zeggen.
De Nederlandsche Anti-Oorlog Raad
heeft op den 4en jaardag van den oorlog
grootsche betoogingen gehouden.
Duizenden en duizenden van de beste
•Nederlanders hebben de sprekers toege-
juicht die 't oogenblik voor de Nederland-
fiche regeering gekomen achtten om hare
bemiddeling tusschen de oorlogvoerenden
«an te bieden.
De oorlogsmoeheid neemt hand over
hand toe. In Frankrijk wel het meest. In En-
N geland hebben weliswaar de arbeiders zich
nog voor voortzetting tot aan de eindover
winning uitgesproken, maar de vredesdrang
der radicalen wordt krachtiger en van con
servatieve zijde blijft de grijze diplomaat,
lord Lansdowne onvermoeid strijden om
door vrede door overleg de wereld van 'het
oorlogsmonster te verlossen.
Maar Lloyd George blijft even grimmig
«ls Clemenceau; in plaats van vrede zint hij
op 'n nieuwen economischen oorlog na den
Oorlog.
i Verval van Oostenrijk; de bedre göe po
sitie der op Duitschland steunende Bolsje-
wiki in Rusland; 't verzet tegen de Düitsehe
heerschappij in de Oekraine, waar de opper
bevelhebber von Eichhorn door moorde
naarshand viel, kort nadat 'n zelfde lot be
schoren was aan von Mirbach, den gezant te
Moskou; 't opdringen der Tsjecho-Slovaken,
overloopers uit Oostenrijk-Hongarije, die
«an de zijde der Russen streden en thans
de Bolsjewiki beoorlogen; de toenemende
krachtsontplooiing der Amerikanen in
Frankrijk; en niet in de laatste plaats de suc
cessen aan de Marne, hebben inderdaad 't
blaadje voor de Centralen doen keeren en
Ti Duitsche overwinning vrijwel uitgesloten.
Maar n spoedige overbrenging van den
strijd uit Frankrijk en België naar den Rijn
is al even onwaarschijnlijk als Duitschland's
ondergang.
De Duitschers staan nog ver in Frankrijk,
de Geassocieerden hebben echter den vij
and tot staan gebracht en op 't meest be
dreigde punt teruggeslagen. Waarlijk, 't
Oogenblik tot interventie zou niet 't slechtst
gekozen zijn.
'n Regeeringscrisis duurt in Nederland
even lang als in andere landen 'n kabinet
«elf. Ditmaal schijnt er heelemaal geen einde
aan te komen. De rechtsche partijen kunnen
ftog nog maar geen ministerie voor elkaar
krijgen, de verhouding tusschen hun leiders
laat maar al te veel te wenschen over.
Zoo zitten we nu in deze allerhachelijkste
tijden meer dan 'n maand met 'n demissio
nair kabinet, terwijl wij 'n sterke regeering
juist zoo broodnoodig hebben.
Waarlijk, er 2tjn er velen die te vroeg ge
juicht hebben over den uitslag der verkie
zingen. Om in deze dagen ons land te re-
geeren is er nog wat anders noodig dan leèd-
vermaak over den val van het liberalisme.
Laat de anderen nu eenS tbonen wat zij
voor de ontwikkeling van land en volk ver
mogen.
Politiek Overzicht
Op de grens van het vijfde
oorlogsjaar.
V (Slot).
Voor ons'onzijdigen, die buiten den eigen
lijken strijd staan, maar den druk er van in
steeds klimmende mate ondervinden, is, nu
het vijfde oorlogsjaar is begonnen, de alles
overheerschende vraag deze Is er.kans, dat
"in e&f efziënbaren Hjd het eifide in het ge
zicht zal komen? Het móet helaas gezegd
wórden, dat voor hen, die naar den vrede
verlangen, het uitzicht niet zeer bemoedi
gend is, wanneer men let op de stemming
der oorlogvoerenden, voor zoover zij door
hunne officiëele vertegenwoordigers wordt
uitgedrukt.
In Duitschland heeft een staatssecretaris,
die zich verstoutte te zeggen, dat deze oor
log niet door militaire -beslissingen alleen
kon worden ten einde gebracht, zich niet
kunnen handhaven. Het opperste legerbe
stuur, dat aan het volk verzekerd heeft, dat
het in staat zou zijn den vijand een „Duit-
schen" vrede af te dwingen, kan zulk eene
uitdrukking niet dulden; het heeft het ont
slag van von Kühlmann geëischt en verkre
gen. Mettertijd zal misschien in breeder krin
gen het inzicht doordringen, dat met alle
waardeering en bewondering voor de ver
richtingen van het legerbestuur op zijn bij-
Zonder arbeidsveld, het niet een overwe
genden invloed mag uitoefenen op de zaken,
die buiten zijne sfeer liggen, en vooral niet
de eenige factor moet zijn, die de richting
van de Duitsche politiek aangeeft. Dan zal de
tijd komen, waarin ook aan andere dan de
militaire overwegingen de hun toekomende
invloed op het-regeeringsbeleid wordt ge
geven-
Maar men heeft hier niet met Duitschland
allèen.te dóen öm den weg naar den vrede
te openen. Men heeft ook te doen met de an
dere zijde. Daar zijn ook bezwaren te over
winnen en die schijnen zelfs nog grooter te
zijn. De Daily News heeft er vroeger reeds
terecht over geklaagd, dat het gemakkelijk is
voor een voor den oorlog georganiseerde
wereld in den oorlog te komen, maar uiterst
moeilijk er weer uit te komen. Als de eene
partij voor den vrede gestemd is, is de an
dere het niet en de argwaan, door den oor
logstoestand opgewekt, geeft aan iedere po
ging om tot den vrede te komen den schijn
van een valstrik van den vijand.
Wanneer men let op de stemming, die aan
de zijde van de Entente zich vertoont, dan
ziet men, dat daar de vredesgedachte zoo
stellig mogelijk wordt verworpen. In de laat
ste zitting van het Engelsche lagerhuis heeft
de minister van buitenlandsche zaken Bal
four gezegd, dat slechts door in dezen oor
log te overwinnen, toekomstige oorlogen
zouden zijn te voorkomen. Eene verzwak
king van het oorlogsdoel op dit oogenblik
noemde hij een misdaad niet alleen tegen
den nationalen trots en de nationale eer
zucht, maar ook tegen de algemeene vredes-
beginselen, die men gevestigd wenscht te
zien, wanneer deze oorlog tot een goed ein
de is gebracht. In. geheel den zelfden toon
spreken ook de hoofden der regeeringen van
Frankrijk en van Italië.
En wat zij zeggen, klinkt nog zacht in ver
gelijking met de tonen, die ons van de an
dere zijde van den oceaan bereiken. Daar
is men, volgens de verklaring van oorlogs-
secrctnris Baker, nog pas in,het begin van
den oorlog en vol illusie over het resultaat,
dat men denkt te bereiken. Taft, een der
voorgangers van Wilson in het presidents
ambt, heeft in eene rede verklaard, dat de
vrede op Duitschen grond moet worden ge
sloten en het Amerikaansche leger op 5 mil-
lioen man gebracht moet worden. Volgens
een bericht van Reuter over de in den Se
naat der Vereenigde. Staten heerschende
stemming zijn de senatoren van oordeel,
dat een vernietigendé nederlaag der centrale
mogendheden noodig is, voordat vredeson
derhandelingen in overwëging kunnen wor
den genomen. De republikeinsche senator
Sherman heeft verklaard, dat de vrede
slechts kan komen door een,e overwinning,
die den keizer en zijne raadslieden van de
macht verwijdert.
Een weerklank hierop geven de ontboe
zemingen in de Amerikaansche pers over
de verklaring van den Duistchen rijkskanser
lier, dat België slechts als vuistpand in bezit
wordt gehouden.. De New-York Times ont
zegt aan deze verklaring elke beteekenis en
verklaart, dat de geallieerden Duitschland
uit België zullen drijven en evenzeer pit
Frankrijkzij zullen daar niets wat Duitsch
is laten, behalve het gebeente van de Duit
sche soldaten. De World schrijftWat
ook de kosten en de duur van den oorlog
mogen zijn, het -Amerikaansche volk zal
geen vrede sluiten, die niet aan Frankrijk
de zekerheid waarborgt, waarvoor het Fran-
sche-bloed in stroómen is gevloeid.
Wanneer men zulke ontboezemingen
leest,, dan herinnert men zich de voorspel
ling van veldmaarschalk Moltke in de zit
ting van den rijksdag van 14 Mei 1890,
dat de groote strijd, die toen reeds door
hem werd voorzien, een zevenjarige, zelfs
een dertigjarige oorlog zou kunnen zijn. Men
voelt de vrees opkomen, dat die voorspel
ling werkelijkheid zou kunnen worden, en
ijst over het vooruitzicht,.dat zich hiermede
voor de rampzalige wereld, waarin wij leven,
opent. Maar daarbij kan de~gedachte ons
tot troost zijn, dat ten- slotte niet de regee-
ringen, maar de volken zelff hun lot en
dat van de wereld bepalen. Wanneer de re
geerders den oorlog willen voortzetten tot
dat Europa geheel zal zijn uitgebloed, dan
hebben de volken de macht om daartegen
op te komen en hunne regeerders toe te
roepen: Tot hiertoe en niet verderf De be
weging, die ons den vrede zal brengen, zal
van onderen op moeten komenzij zal in de
volken zelf ontstaan en daar wortel schie
ten en zich ontwikkelen. Die gedachte is
onze troost en onze ho.op voor de toekomst.
Dc oorlog.
Over de krijgsverrichtingen aan het front
in het Westen meldt het Fransche hoofd
kwartier in zijne communiqués, die betrek
king hebben op den dag van eergisteren, dnt
de Franschen in het gebied tusschen Aisne
en Marne, de Duitsche achterhoede terug
dringende, op een front van ongeveer 50
KM. in de richting van de Vesle verder z-;n
vooruitgerukt. Van Soissons af tot aan Fis
mes staan de Franschen langs den zuidelij
ken oever van de Aisne en de Vesle en zij
zijn gekomen tot ten O. van Fismes; op
sommige punten was hun vooruitgang in één
dag ruim 10 KM. en meer dan 50 dorpen
hebben zij in bezit genomen.
Van dit alles staat niets in dei-DujtsCbó'
communiqués; maar wie tusschen de regels
weet te lezen vindt daarin toch de bevesti
ging van de Fransche mededeelingen. De
onaangename waarheid van het verlies van
Soissons verleden Vrijdag en van de sints
dien verder nog prijs gegeven plaatsen,
wordt verzwegen; maar erkend wordt, dat het
geheele gebied zonder strijd is ontruimd. Dat
is geschied op bevel van de opperste leiding
en men weet er zelfs nog een succes uit te
distilleeren; in het in den voormiddag van
eergisteren uitgegeven bulletin stond letter
lijk: JDe groole successen von het leger van
generaal von Boehn in den slag van 1
Augustus droeg bij tot het volkomen geluk
ken von de gisteren doorgevoerde bewe
ging".
Ook aan het Engelsche frontgedeelte is
een plaatselijke, teruggang van de Duitschers
voorgekomen bij Albert.
De gisteren en heden morgen ontvangen
communiqués melden niets nieuws. De Pa-
rijsche bladen berichten, dat de Duitschers
groote massa's troepen en artillerie naar den
noordkant van de Aisne overbrengen en de
bruggen over de rivier laten springen.
Londen, 4 Aug. (R.). Ter herdenking
van Engelands oorlogsverklaring aan
Duitschland zijn in alle kerken in Engeland
bijzondere diensten gehouden. In St.-Mar-
garet's woonden alle parlementsleden den
dienst bij, die door den aartsbisschop van
Canterbury geleid werd.
Londen, 4 Aug. (R.). Ter gelegenheid
van den 4en verjaardag van het uitbreken
van den oorlog gaf Asquith voor een ver
tegenwoordiger van de „Associated Press"
een overzicht van het afgeloopen jaar en
den hüidigen toestand, waarin hij zeide
„De geallieerden vechten voor een zuive
ren vrede (a clean peace). Onder de strijd
macht, die tot hun beschikking is, bevindt
zich het mannendom van Amerika, dat zoo
dapper geholpen heeft om vol te houden
gedurende de kritieke uren. De voorraden
nemen voortdurend toe.
De groote massa van het denkend publiek
in Europa zoowel als in Amerika is thans
overtuigd, dat wij tevergeefs gestreden zul
len hebben, tenzij wij, alvorens wij de wa
pens neerleggen, alth?ns het begin hebben
verwezenlijkt om een groote internationale
maatschap op te bouwen, volgens de
lijnen eener practische politiek, tot instel
ling van de wereldheerschappij van het
Recht, en om een einde aan de oorlogen te
maken, tot het einde cfer wereld."
Weenen,3 Aug. (Corr.-bur.) Het Frem-
denblatt zegt over den laatsten brief van lord
Lansdowne: Het is zeker, dat dit schrijven
ons niet den vrede zal brengen; maar het is
opmerkelijk, dat op vele plaatsen van dezen
brief tonen klinken, die herinneren aan wat
door staatslieden van de centrale mogend
heden is gezegd. Men vindt analogie in den
gedachtengang van lord Lansdowne en van
graaf Burian. Deze beide staatslieden zoeken
den weg naar een eervollen vrede. De brief
van Lansdowne is een belangwekkend stuk
voor de stemming, die ongetwijfeld in vele
kringen van het Engelsche volk heerscht.
De Nationale Raad van de Fransche so
cialisten heeft een motie van Longuet aan
genomen, in welker aanhef er aan herinnerd
wordt, dat de socialistische partij in al haar
erklaiingen sedert Augustus 1914 zich be
sloten verklaard heeft, de nationale verdedi
ging geheel te waarborgen. De Raad acht
zich echter verplicht uit te spreken, d t de
politieke, diplomatieke en militaire fouten,
die er door de regeeringen op elkaar gesta
peld orden voor vs-'erland en menschheid
verderfelijk zijn geweest.
De Nationale Raad eischt van de Fran
sche regeering, dat zij de oorlogsdoelen her
ziet en afziet van imperialistische oogrner^
ken en dat er voorbereidende stappen ge*
daan worden om te komen tot een volken-*,
bond. De Raad herinnert cr de arbeiders
aan, dat de vrede slechts doorrie heerschap
pij van het socialisme gewaarborgd kan or
den, omdat de kapitalistische maatschappij in
haar wezen een heerschappij ven wanorde/
Willekeur en geweid is. De Raad wenscht,'
dnt de partij opnieuw volkomen en zonderi
voorbehoud haar bereidheid uitspreekt, om*
3an een internationaal socialisten-congrey
deel te nemen en de uitnoodiging van Huys-
mans, Branting en Troelstra aan te nemen,
die van de conferentie te Londen opdracht
hebben, zulk een congres te organiseeren,
De Nationale Raad wenscht ook, dat-de soci*
alistische afgevaardigden in de Fransche Ka
mer een krachtige parlementaire actei zuU
len voeren en zelfs zoover gaan, dat zij do
oorlogscredieten weigeren.
VC een en, 4 Aug. (Part.) Het uitvoe
rend bestuur van de Czechische rijksraad-
club heeft bij minister-president Hussarelc
ten scherpste geprotesteerd tegen de op
richting van een districtsrechtbank in Trau-
tenau (Bohemen) en gedreigd met krachtige
tegenmaatregelen van de Czechen.
Weenen, 4 Aug. (Part.) De „Stadtrat"
(college van dagelijksch bestuur) van Wee*
nen heeft een uitdrukkelijk protest ingediend
tegen de voorgenomen verdubbeling van den
broodprijs als het volle broodrantsoen her
steld wordt.
De burgemeester van Weenen deelde aait
de vertegenwoordigers van de pers mede,
dat het noodig zal zijn den tramdienst be
langrijk in te krimpen. Des avonds zal do
dienst uiterlijk tot half tien duren.
Weenen, 4 Aug. (Part.) De Ukraini-
sche gezant Lipinsky verklaarde aan den
hoofdredacteur van de Mittagzeiturvg, dal do
vermoording van veldmaarschalk voi? Eich
horn een zware slag voor de Ukraine is. Een!
bescheiden troost biedt de omstandigheid,
dat de moord door een vreemdeling is ge
pleegd. De Ukraine zal alles doen om bij het
gerechtelijk onderzoek en de bestraffing van
den moordenaar de wegen van Duitschland
te effenen. Eene storing van de betrekkin
gen tusschen de'Ukroine en de centrale mo
gendheden zal noch door daden van geweld;
noch door intriges bereikt worden. Da
Ukraine hoopt op eene rustige ontwikkeling-
met hulp van de centrale mogendheden.
K i e w, 2 Aug. (W. B.) Het op 26 Juli
onderteekende verdrag betreffend het her
stel, van het post- en telegraafverkeer tus
schen de Ukraine en Rusland is reeds in
toepassing. Gisteren zijn de eerste postzen-
dingen uit Rusland te Kiew' aangekomen.
B er 1 ij n, 3 Aug. (W. B.) Op uitnoodi
ging van de Duitsche regeering zijn hier ver
tegenwoordigers van de regeeringen vaiv
Rusland en Finland aangekomen om te be
raadslagen over het vredesverdrag en dat te
sluiten. Vandaag is de eerste zitting gehou
den.
Moskou, 3 Aug. (W. B.) De dagbladen'
bevatten den volgenden oproep: Arbeiders
en soldaten! Haalt snel uw brood uit de land*
bouwdrijvende gouvernementen. Duldt niet,
dat de grondbezitters en kapitalisten met
hunne handlangers, de sociale verraders eft
roofzieke imperialisten, de revolutie van het
proletariaat door den honger onderdrukken.
In Moskou werden huiszoekingen gehou
den naar levensmiddelen.
Moskou, 2 Aug. (W. B.) De Prawd-a
meldt, dat de Engelschen van hunne krui
sers af Archangel beschieten. Het blad be
vat de volgende proclamatie: De kanonnert
van het Engelsche kapitaal beschieten hel
Archangel der Sowjets. Zij zullen ook de ar*
beiderswijken van Moskou in elkaar schie*
Nijd en afgunst smeden eigen leed uit an
dermans (schijnbaar) geluk.
Roman naar het Duilseh
van
A. Oskar Klausmann.
Y 32
..Zoo, ZOO," zei Spalding, cr is op het oogen-
nhk meLs aan dc hand."
Toen Harlmann echler de kamer had ver-
laten, zag Werner er niet zoo onverschillig
- Dat was het antwoord op zijn tacteloosheid,
■Hij werd dus precies net eender behandeld
als zijn dwaze voorganger; alleen kon men
Oom met direct opzeggen. Evenwel, ook dat
Was nog niet zeker.
^ol'swaar had hij een contract, dat liep
tot het einde van hel jaar; maar niemand kon
n c el beletten.., hem te doen mededeelen,
dat hij onmiddellijk kon verlrckken. Men was
alleen verplicht hem zijn tracicmcnt tot het
emae van het jaar uit te betalen. Wanneer
Dora zulks verkoos, kon zij zich zonder ver-l
(deren omhaal van haar lasligen, opdringe*
ontdo'enOInPen C" onhandiRen ondergeschikle
Werner reed met zijn auto naar de There-
sia-mijn terug en bracht hier de zwaarste uren
TK. Ja1 Sedert Jarcn had doorstaan,
r" antwoord van Dora vernietigde hem. En
optreden was een antwoord op zijn onbe
dachtzaamheid. een overduidelijk antwoord,
dat hem tegen den grond sloeg. Zij onttrok
zich aan verdere toenadering. Waarschijnlijk
had zij in dien lusschenlijd de zaak overdacht
en had zij geen anderen uitweg gezien, dan
die, welke ze bij zijn voorganger ook had toe
gepast. Haar hesluit om op reis te gaan. en
nog wel voor geruimen tijd. moest heel plot
seling gekomen zijn. Den vorigen dag had zij
cr nog met geen enkel woord van gerept en
waarschijnlijk ook er niet aan g'edacht.Ze
ging hem uit den weg, zij wilde hem in het ge
heel niet meer zien, daarom was zij klaar
blijkelijk dezen middag naar Neuenberg ge
reden, om boodschappen te doen.
Den volgenden morgen stond Werner op na
een onrustigen nacht. Hij steeg te paard en
nam zijn weg met opzet niet over Saarkirchen
om Dora niet te ontmoeten, als zij misschien
op dat uur naar het station reed. Hij vermeed
ook Dasburg, omdat Dora waarschijnlijk daar
vandaan afreisde. Hij reed rechtuit naar Ivers-
hofen, voorbij het slot van mevrouw Glover,
om daarna het bergwoud in te rijden. Hier,
in de eenzaamheid van het ruischende woud,
kwam een nieuwe ondraaglijke aanval over
hem van zelfverwijt en schaamte. Een jaar van
zijn leven zou hij er graag voor over hebben,
om het gebeurde bij de bewaarplaats der
kleintjes ongedaan te maken. Wrevel tegen
over zichzelf en tegen het noodlot, diepe neer
slachtigheid over het ongelukkige toeval en
het verliezen van zijn zelfbeheersching erger
de hem.
„Maar bergraad!" riep een vrouwenstem.
Maar bergraad I U rijdt maar voortdurend
in mijn jonge dennen rond! Ik zou heusch bijna
lust krijgen, U te laten inrekenen. Dank den
Hemel maar, dat mijn houtvester U niet ge
zien heeft! Ik bespied U al sedert een kwar
tier. U bent heelemaal- afwezig met. Uw ge
dachten cn laat het paard maar loopen, waar
het wil."
Mevrouw Barbara Glover, die deze woor
den riep. was eveneens te paard, en reed lot
den rand van den denncnaanleg.
Werner had alles om zich heen vergeten,
hij had den teugel laten glippen en zijn paard
was in de jonge bennetjes gestapt, waar het
nu langzaam tusschen in liep te kuieren.
Onthutst greep Werner den teugel en nam
met zijn andere hand snel zijn hoed af.
„Goeden morgen, mevrouw! Ik vraag dui
zendmaal vergeving, Ik moet waarlijk geheel
in gedachten verzonken zijn geweest en dat
dwaze paard is natuurlijk als ieder schepsel
geneigd, van het rechte pad af te wijken."
Met twee sprongen was hij uit het jonge
hout en vroeg mevrouw Glover nogmaals ex
cuus.
De mooie vrouw zag er echter in het geheel
niet boos uit. Haar blik rustte met onmisken
baar welgevallen op Werner's gelaat, terwijl
ze zei: „U werkt te hard,-bergraad. We hebben
dat allang gezegd, zoowel uw vriend Klinter
als ik. U richt uzelf tc gronde met dat over
dreven werken. Men heeft u in den laatsten
tijd zooveel op den hals geschoven, dat er
geen doorkomen meer aan is. U moet echter
heusch meer op uzelf passen."
Werner lachte flauwtjes.
„Het is niet zoo erg, mevrouw. Oogenblik-
ken, dat men diep in gedachten verzonken is,
heeft ieder mensch. Er gingen me eenig plan
nen, onze werken betreffende, door het hoofd,
plannen, waarvoor ik me zeer interesseer."
„Uw woorden bewijzen slechts, dat ik ge
lijk heb. Anders zoudt u toch niet de oogen-
blikken van uitspanning gebruiken, om u in
dienst-aangclegenheden te verdiepen. Maar ik
zal u graaf Klinter wel eens op uw dak
1 sturen. Ik moet naar Dasburg; als u soms ook
j dien kant uitgaat, kunnen we samenrijden."
..Met veel genoegen!" zei Werner, wien een
blik op zijn horloge waarschuwde, dat het
hoog tijd voor hem werd, terug te keeren.
Het paard van mevrouw Barbara was zeer
onrustig en ging vanzelf over in een snellen
draf. Op dc rechte chaussée, die ten oosten
van Ivershofen naar Dasburg voerde, was ook
geen enkele belemmering daarvoor. In de na
bijheid van het station ontmoetten ze de auto
van Saarkirchen. Dora en mevrouw Schotte-
lius waren er in gezeten en een kleinere auto
met veel groole koffers volgde achter haar.
Men groette wederzijds en mevrouw Glover
merkte op: „De dames gaan op reis, zooals ik
zie. Ze gaan altijd omstreeks dezen tijd in
den herfst.
•We hebben in het Friedrichs-hotel een ver
gadering. Onze eerste groote uilvoering van
dc muziek-vcrccniging zal waarschijnlijk bin
nen zes weken plaats vinden; ik hoop, dat u
ook deze keer mee wilt werken."
Mevrouw Glover reikte Werner de hand en
ging ceii bijstraat in .terwijl Werner zoo vlug
hij kon naar huis reed.
Zoo had hij haar toch nog ontmoet. Nog een
laatsten blik was hem vergund geweest!
Werner roerde zijn ontbijt nauwelijks aan en
reed naar de Juslinus-groeve, om sich daar
te verkjeeden en de dwarsgangen te inspec-
teeren.
Opzichter Mandlick vergezelde hem en zei,
terwijl hij bij een plaats in de dwarsgalerij
bleef staan:
„Mijnheer Spalding, de arbeiders beweren,
dat de linkerwand hier warm aanvoelt. Ik
heb mij over dc plaats uitvoerig laten inlich
ten en opzichter Oswald heeft hier met rood
krijt dit kruis op den wand gezet. Ik HcS
nu opdracht gegeven, een thermometer in to!
metselen en wel zoo, dat hij niet beschadigd
kan worden en dat men gemakkelijk de tem«
peratuur kan aflezen.
„Dat is goed,'» zei Werner. „Door niet da
hand te voelen, kan men geen ongewone tera-.
peratuur vaststellen, hoewel het mij ook voor*
komt, dat de steen hier niet zoo koel is aUt
elders. We moeten de thermometer maar hec|
geregeld en nauwkeurig raadplegen, om vast!
te stellen, of de temperatuur soms hoogef.
wordt. Zijn wc hier in de buurt Yan het oudci
brandvcld?"
„Neen, mijnheer. Maar men weet niet, hooj
het van binnen in den berg gptcld is. He^
kan wel zijn, dat er een of andere afvoer i
die het vuur hierheen geleidt".
„Wc kunnen voorloopig niets anders doen/
dan zorgvuldig den thermometer afleren. Abt
de temperatuur stijgt, is het een heel ongunstig
teeken. Als dc zandsteen al verhit is, die tocÜ
niet als een goede warmtegeleider kan gelden,
dan kan het vuur onmogelijk ver weg zijn.
Zorg er voor, dat de thermometer vandaag nojf
geplaatst wordt: we kunnen dan morgen reed#
zien, welk resultaat dit oplevert."
Het bericht van den opzichter verontrustte
Werner zoo, dat hij al zijn eigen zorgen ver*
gat. Eerst toen hij naar huis ging, kwamen d«
gebeurtenissen van dien morgen hem weeit
voor den geest en als ©en troost klonken Boni
steeds de woorden van Barbara in de oorenï
„de dames van Saarkirchen gaan altijd oixy
streeks deeen tijd in den herfst op reis.- t
(Wordt vervolgd.)
