P r r-'N EN L AN D
IB
hieuwen DuitscKen gezant bij de regeering
te Moskou en bet personeel van het gezant
schap niet bloot te stellen aan het gevaar,
.waarvan de vorige gezant graaf Mirbach het
Slachtoffer is geworden, is de zetel van het
iDuitsche gezantschap verlegd naar Pskow,
JÖat ligt in door Duitsche troepen bezet Rus
sisch gebied, niet ver van de Oostzee-pro-
vinciën.
B e r I ij n1 0 A u g. (W. B.) Heden mid-
idag is, ingevolge eene telegrafische uitnoo-
idiging die op verzoek van eenige Poolsche
beeren is geschied, de directeur van het
Poolsche staatsdepartement prins Janusz
Radziwill in Warschau aangekomen voor een
reis naar het groote hoofdkwartier. Hij zal
beden avond op reis gaan en zich eerst naar
.Berlijn begeven; hij denkt over een week
terug te zullen zijn.
Par ij s, 10 Aug. (Havas). Volgens de
ffemps zijn Grenand, de Fransche consul-
generaal, zijn ambtgenoot Nazon en gene
raal Lavergne, het hoofd der Fransche mili
taire missie, door de bolshewiki te Moskou
gearresteerd.
Peters-burg,9 Aug. (W. B.) Het Tel.-
ag. bericht: Op het tweede congres der
sovjets van het Noorden, dat door Sinow-
jew, volkscommissaris voor het noordelijk
gebied, geopend werd, heeft Trotzky een
zeer toegejuichte rede gehouden, waarin hij
den toestand van de sovjetrepubliek als
volgt schetste: Wij moeten wel bedenken dat
Wij niet alleen te d<^en hebben met een op
stand der Czecho-Slowaken, maar met een
veldtocht der Fransche en Engelsche impe
rialisten tegen de sovjetrepubliek. De op
stand der Czecho-Slowaken hangt ongetwij
feld sam^n met de landing van Engelsche
en Fransche troepen aan de Moermapkust.
Onze-gardisten zien het groote gevaar van
den opstand der Czecho-Slowaken, die door
de Entente geleid wordt, niet in. Daarom
hebben wij besloten onze beste mannen
naar den Oerahte zenden, die met de roode
gardisten de ellende van het kampleven zul
len deelen en hen zullen leiden. Wij hebben
groote verwachtingen van het roode St. Pe
tersburg; het zal ons de noodige arbeiders
leveren, die aan het front ontbreken.
Ten slotte zeide Trotzky: Ik twijfel niet of
wij zullen overwinnen, maar wij hebben het
recht niet de overwinning uit te stellen en
onze vrouwen, moeders en zusters honger te
laten lijden, omdat het graan uit den Oeral
tengevolge van den opstand der Czecho-Slo
waken niet vervoerd kan worden. Ik ben
hierheen gekomen, niet om dit congres
plechtig te openen, maar om alarm te slaan
en u toe te roepen: „Allen naar het Oos
ten! Het vaderland is in gevaar. Wij zweren
allen het te zullen beschermen!" (Alge-
meene toejuichingen).
Na de redp van Trotzky- stelde Serin voor
het besluit, dat het vijfde congres- te Mos
kou heeft aangenomen, zonder debat goed
te keuren.
Daarop deelde Grekow, van de partij der
linker sociaal-revolutionairen, mede, dat
zijn partij zich aansluit bij de resolutie der
communisten.
Moskou, 3 Aug. (TeL-ag.) Bij Lrscha
werd de Duitsch-Russische commissie tot
bepaling van de demarcatielijn onder het
werk beschoten. Bij onderzoek bleek, dat de
schoten aikomstig waren van tegenstanders
van d^ Sovjetregeering om deze in moei
lijkheden te brengen.
Wiadi-wostok, 8 Aug. (R.) De plaat
selijke zemstwo heeff den deken van het
consulaire korps den eisch gesteld, dat Hor-
rath dadelijk uit de provincie verwijderd
moet worden onder bedreiging dat anders
de bestuursfunctiën zullen worden gestaakt.
Peking, 8 A u g. (R.) De regeering heeft
geweigerd Petrellipa den pauselijken nunti
us, die een intieme vriend van von Hintze is,
te ontvangen.
Rome, II Aug. (R.). Naar gezegd wordt,
fs do benoeming van Petrëlli tot pauselijk
nuntius in China ingetrokken op grond van
door Frankrijk ingebrachte bezwaren.
Parijs, II Aug. (R.) De oud-minister
Malvy is per trein vertrokken naar Irun bij
San Sebastian.
De r.cwohe audiënties van de minis
ters van Landbouw, Nijverheid en Handel,
van Oorlog en Financiën zullen deze week
niet plaats hebben.
Dc heer Iluilfcldt, zaakgelastigde van
Noorwegen Js voor zes weken met verlof naar
zijn land vertrokken. In zijDe plaats is als tij
delijk zaakgelastigde door de Noorschc Re-
georing aangewezen de heer Leif Bögh die
heden zijne functie als zoodanig heeft aan
vaard.
De Kamerverkiezingen. De
Ned. meldt, dat 10 van de 18 kieskringen
Arnhem, Dordrecht, Den Helder, Haar
lem, Middelburg, Leeuwarden, Zwolle, As-
Ben,- Maastricht en 's Hertogenbosch nog
steeds niet de processen-verbaal hebben ge
zonden, die de benoemden tot geloofsbrief
strekken. Het blad spreekt van „ergerlijke
nalatigheid."
K tcin-luitenant ter zee F. van Wa-
geningen, afgetreden commandant van Hr.
Ms. wachtschip te Hellevoetsluis, wordt in
de directie der marine te Willemsoord ge
plaatst als commandant van Hr. Ms. pantser-
dekschipr Holland.
Schorsing onbepaald (klein)
y e r 1 o fDe minister van Oorlog heeft be^
paald, dat in Sept. a.s. o.a. tot het houden
van inspectie over kleeding, wapenen en
uitrusting, .enz., het onbepaald klein-verlof
kx>r één dag zal worden geschorst voor de
dienstplichtigen der militie-lichtingen 1006,
1907 en 1908 der bereden korpsen, der
pantserfort-artiUerie en der torpedisten, zoo
mede door de dienstplichtigen der landweer*
lichtingen 1916a, 1916b, 1916c, 1916d en
1917, voor .zoover zij in dit jaar niet reeds
zijn opgeroepen of worden opgeroepen voor
6 dagen o.a. tot het houden van oefeningen.
Cadettenschool. De volgende ca
detten hebben voldaan aan het overgangsexa
men naar de Kon. Mil, Academie
J. P. T. H. Makkink, A. van der Minne, J. A.
Busch Geertsema, B. G. Peereboom, M. H. J. H.
Schuts, E. S. Stegeman, J. P. Ilcken, J. van Wa
ning, J. W. Heemskerk, W. R. van der Gron
den, D. H. Dekkers, Th. J- Heitmk, A. J. W.
Scheffer, A. E. Ketelaar, A. J. Steenhouwer, M.
A. M. Bouman, B. P. de Vries, W. G. von Voss,
A. J. Tieleman, F. Mollinger, E. P. van Stcnis,
H. J. Veenendaal, J. M. Somer, G. J. de Vries,
Ch. Ph. M. M. Bogaerts, J. Erkelens, J. A.
Scheffer^ A. M. Groenewegen, J. L de Vries.
JH u d i g Onder zeer groote be
langstelling uit de meest verschillende krin
gen van Rotterdam en daarbuiten is Vrij
dag de 80ste verjaardig van den heer J.
Hudig herdacht. Er had zich een commissie
gevormd met het doel den jubilaris uit naam
van velen uit den handel een blijk van ach
ting te doen toekomen in -den vorm van een
eenvoudig album met de namen von hen, die
zich gedrongen gevoelden uiting te geven
aan hun gevoelens van eerbied en erkente
lijkheid. 's Morgens is de heer Hudig dat
album thuisbezorgd.
Van 2 tot 5 uur werd een drukbezichte
receptie gehouden. Ook hadden zeer velen
bloemstukken gezonden.
Het portret van den jubilaris, dat zich in
het museum Boymans bevindt, was door
vriendenhand met bloemen versierd.
Begrafenis graaf Du Mon-
c e a u. In de Roomsch-Katholieke kerk van
de H.H. Antonius en Lodewijk aan de Prin-
cessegracht is Zaterdagmorgen de H. Mis
van Requim opgedragen voor de zielerust
van w-ijlen den adjudant-generaal, chef van
het militaire huis van H. M. de Koningin,
Charles Henri Felix graaf du Monceau.
De vertegenw oordigers van het vorstelijke
huis waren gezeten binnen het priesterkoor
ter linkerzijde, in het midden de souschef
van het militaire huis van H. M. de Ko
ningin, de gepensionneerde vice-admiraal F.
Bauduin,, als Haar vertegenwoordiger, rechts
van hem jhr. As S. E. van Tets, kamerheer
der Koningin-Moeder, als Haar vertegen
woordiger, en links van. den heer Bauduin
jhr. J. C. F. von Mühler, adjudant van Z. K.
H. den Prins, als dien vertegenwoordiger.
Tegenover de vertegenwoordigers van het
vorrstelijke huis was in het priesterkoor ter
rechterzijde gezeten de Internuntius van den
Heiligen Stoel bij het Nederlandsche Hof,
mgr. Locatelli.
Voor de verdere leden der hofhouding en
vertegenwoordigers waren plaatsen gereser
veerd.
Voorts-waren- aanwezig de minister van
buitenlandschë zaken jhr. dr. J. Loudon, de
minister van justitie, mr. Ort, de gezanten
van Engeland, Japan. Rusland, Italië, Bel
gië, Roemenië, met eenige leden der lega
ties, baron van Voorst tot Voorst, voorzitter
van de Eerste Kamer, en een deputatie van
het regiment veld-artrllerie, een deputatie
van het regiment grenadiers en jagers, en
nog ettelijke burgerlijke en militaire autori
teiten.
De H. Mis werd opgedragen door den
weleerw. pater S. A. J. Gilissen, bijgestaan
door de weleerw. heeren pater J. de Graaf,
diaken, R. Vriend, sub-diaken, en Th. Kok,
ceremoniarius. Het koor, onder leiding van
zijn directeur F. S. Ogier, zong de requiem
mis van Perosi. De soli werden gezongen
door de heeren T. H. de Groen en Jos. Holt-
haus, tenor, en H. Moeskops, bariton.
Na de mis, .die aangehoord werd door een
volle kerk, speelde de organist, de heer 7\.
Smits, den treurmarsch van Chopin.
Omstreeks twaalf uur was de plechtigheid
afgeloopen. De kist werd, gevolgd door de
vertegenwoordigers, de kerk uitgedragen.
Nadat de kist in den gala-lijkwagen -was' ge
plaatst, waarop kransen werden gelegd van
de Koningin, de Koningin-Moeder en de
civiele en militaire huizen der Koningin,
werd de stoet geformeerd. Onmiddellijk ach
ter den lijkwagen volgden in gala-koet§en de
vertegenwoordigers van het vorstelijk huis,
jn de overige rijtuigen namen de familie
leden plaats.
Begrijpelijkerwijze trok de stoet een groot
te belangstelling.
Naast de koetsen en rijtuigen liepen la
keien.
Vanaf dè kerk trok de stoet langs de Prin-
sessegracht, Mauritskede, Alexanderstraat,
Plan 1813, naar het R. K. kerkhof, waar een
groote aantal belangstelelnden aanwezig
was, o.a. de Minister van Buitenlandsche
Zaken, de Belgische gezant, de Opperbevel
hebber van Land- en Zeemacht, de Com
missaris der Koningin in de provincie Zuid-
Holland, luit.-gen. Pop, chef van den staf van
het Algemeen Hoofdkwartier, de gouver
neur der_ Residentie, gen.-majoor Kemper,
de grootmeester van H. M. de Koningin,, ba
ron Sirtema van Grovestins, de hofmaar
schalk graaf van Bylandt, de oud-minister
Colijn, de oud-gouverneur-generaal Iden-
burg en de Rijks advocaat jhr. mr. de
Braauw.
De plechtigheden der beaarding werden
verricht door den Zeer Eerw. Pater Gilissen
en naast de rouwkapel stond opgesteld de
Kon. Militaire kapel, welke onder leiding
van haar directeur kapitein Bouwman, treur-
marschen uitvoerde van Bouwman, Chopin
en Beethoven. Nadat het lijk in het graf was
neergelaten, verzocht graaf Dumonceau zoon
van den overledene, den vertegenwoordi
gers van de Koninginnen en van den Prins,
aan de Vorstelijke persoen den dank der
familie over te brengen voor de eer zijnen
vader bewezen.
H.M. de Koningin-Moeder deed zich
bij den lijkdienst vertegenwoordigen dobr
jhr. Van Tets, Kamerheer van H. M. de Ko
ningin, dienstdoende bij H. M. de Koningin-
Moeder.
Begrafe-nis generaal-ma-
joor A. Lu y mes. Aan het slot van de
toespraak van Kielstra ontleenen wij nog
Dat hij een man van karakter was, bewees
hij in 1886 door de mede-ondertëekening
van het destijds veel gerucht makende adres
der Honderd, waarin de. Regeering verwaar-
loozing van het Indische leger verweten werd
Hij wist daarmede de kans te verliezen,
van een eventueele benoeming tot leger
commandant, maar hij hield zich aan de oude
soldatenspreukFais ce que dois, advienne
que pourra. Zij die den overledene hebben
gekend zullen een aangename herinnering
bewaren aan den man met den altijd .opge-
ruimden geest, met'zijn hartelijkheid en
trouw. Een kleinzoon van den overledene
bedankte voor" de betoonde belangstelling.
J. M. P ij n a c k e r H o r d ij k. f Te
's-Gravenhage is, 76 jaar oud, overleden de
heer J. M. Pijnacker Hordijk, oud-lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Hij werd den 27sten April 18-12 te Drumpt
geboren, waar zijn vader burgemeester was.
Na eenige jaren te Delft een studie te heb
ben gevolgd voor Indische ambtenaren, trok
hij op 18-jarigen leeftijd naar Indië, waar hij
eert ecsnige jaren werkzaam was op lande
lijke ondernemingen, waarna hij zich later ie
Djokjakarta vestigde, als landhuurder.
Ongeveer 20 jaren was hij aldaar lid van den
residenlieraad. waarin hij zich vooral bezig
hield met den landbouw.
In 1886 keerde hij naar zijn vaderland terug,
en werd 5 jaren door de unie liberale partij
naar de Tweede Kamer gezonden, waar hij
het district 's-Gravenhage III vertegenwoor
digde. Later sloot hij zich aan bij dc vrijzin
nig democratische partij.
Als lid der Kamer kwam hij dikwijls op voor
dc Indische belangen en zag zijn mandaat dan
ook steeds hernieuwd, totdat hij zich in 1905
vrijwillig terugtrok, wegens gezondheids
redenen en door den heer Jansen werd ver
vangen.
Ook na zijn aftreden als Kamerlid maakte
hij zich nog zeer verdienstelijk voor Indië en
was ook jaren lang lid en bestuurslid van het
Indisch Genootschap. De laatste jaren ech
ter belette zijn gezondheidstoestand het hem,
om nog actief op te treden.
H. Winkelaar.f In den ouderdom
van 74 jaren is te 's Gravenhage overleden
de héter H. Winkelaar, oud-hoofdcommies
van het departement van Justitie, ridder in
de orde van Oranje-Nassau.
Nederland en de oorlog
Partleele opheflinc Tan het
embargo.
Dc N.- O. T. heeft b'éricht ontvangen, dat
de regeeringen der Vereenigde Staten van
Amerika, Frankrijk, Engeland en Italië be
sloten hebben het embargo op tc heffen op den
uitvoer naar Nederland van de volgende arti
kelen:
1 De volgende geneesmiddelen:- aconitine,
vliegenzw'am, althaeaworlel, argentamine, ar-
senigzuur, bariumsulfaat, bctanapthol, butyl
chloral hydraat, kakodylaal. chroomzuur,
zwavelzure Duboisine, Diethyl-barbituur-zuur,
gereduceerd ijzer, bladeren van bilzenkruid,
venkelzaad, ichthyol, alantwortel, paralde-*
hyde, phenacetine, natrium arseniaat, natrium
nitroprussiaat, natrium salicylaat, venoral na
trium.
2. De volgende messenmakers artikelen: Bo
wie me.ssen, broodmessen, entmesjes, slagers
messen, voorsnijmessen, dessertracssen. koks
messen, jachtmessen, schildersmessen, palet
messen. zakmessen, snoeimessen, scheermes
sen, scharen, schoenmakersmessen, talen ta-
felvorken, tafelmessen.
3. Imitatie hoedenleer, als zoodanig opge
maakt.
4. Luxe postpapier.
5. Tabakspijpén.
6. Zijde en zijden sloffen, behalve: a. gaas
voor het builen van meel, b. Aziatische of
soortgelijke zijde, waar deze ook vervaardigd
is, c. ruwe zijde en zijde-afval.
7. Tafelzout.
8. Ivoren billardballen.
Ouzo aleenholen-Toprziening.
Men schrijft ons
Zooals bekend, zal er wederom voor den
duur van eenige maanden een flinke hoe
veelheid steenkolen uit Duitschland naar
Holland ingevoerd worden en willen wij
maar hopen, dat de verdere onderhandelin
gen tusschen de Duitsche en Nederland
sche onderhandelaars er toe zullen leiden,
dat deze overeenkomst minstens tot aan het
einde van het jaar geldig zal zijn.
In welke moeilijke positie Nederian-d
reeds gekomen was door het stopzetten van
den invoer van steenkolen uit Duitschland
gedurende ongeveer vier maanden, moge
o.a. uit /het volgende blijken
1. Aan de gasfabrieken "kon. voor leve
ring in Augustus én September geen groo-
tere hoeveelheid worden toegewezen, als
deze in de vorige maand ontvangen had
den, nl. ongeveer 65 van het normale
verbruik, en terwijl dezen tak van industrie
voorheen uitsluitend gastolen ter beschik
king konden worden gesteld, kon voor de le
vering in Juli slechts toegewezen worden
65 Limburgsche vetkolen, 7'; mager-
en 2114 bruinkolen, en voor de maanden
Augustus en September eenzelfde mélange.
Deze mélange had tengevolge, dat de kalo-
rische waarde van het gas sterk achteruit
ging en wel van ruim 5000 tot hoogstens
3600 warmte-eenheden, waardoor het zich
laat verklaren, waarom men in tegenstelling
met vroeger enorm veel gas meer verbruikt
en het thans duidelijk is, dat men plotseling
van den aanvoer van gas afgesneden wordt,
ofschoon men al het mogelijke had gedaan,
om zoo weinig mogelijk gas te gebruiken.
2. Aan de overige industrie kon slechts
een derde van de benoodigde hoeveelheid
^brandstof worden toegewezen.
3. De klein-industrie was gedwongen, het
bedrijf öf geheel stop te zetten, öf ten koste
van enorm veel geld met moeite het bedrijf
en dan nog slechts-voor een gedeelte, gaan
de te houden.
4. Voor huishoudelijk gebruik kon bijna
niets ter b'eschikking worden gesteld, het
geen o.a. moge blijken uit het feit, dat groo-
tere steden, die gedurende de maanden
Juni, Juli en Augustus een maandelijksche
toewijzing van de Riikskolendistributie had
den van 4000, 5000 en 6000 ton, gedu
rende de maanden Juni en Juli" slechts
eenige wagons ontvingen, ofschoon deze
maandelijksche toewijzing in den regel ge
schiedt op den 20en der maand, vooraf
gaande aan de leveringsmaand. Door het
gedwongen gebruik van magef-, vooral ech
ter van bruinkolen, is de gascokes-productie
noemenswaard achteruit gegaan en zal deze
brandstof in den aanstaanden winter zonder
twijfel in belangrijk geringere hoeveelheid
ter beschikking kunnen worden gesteld dan
vóór 1 April van dit jaar het geval was.
Aangezien de in Limburg gedolven bruin
kolen een gemiddeld watergehalte van min
stens 50 bezitten en geschikte installaties
om deze op economische wijze te briquet-
teeren niet voorhanden zijn, komt deze
brandstof als huisbrand zoo goed als niet in
aanmerking en haar kwaliteit is van dien
aard, dat ook de industrie slechts met op
offering van groote kosten- en moeite haar
gebruiken moet. Door de vele stakingen,
die in het veem- en schippersbedrijf hebben
plaats gehad, is de productie en het vervoer
van turf zoodanigachteruitgegaan en zijn
de prijzen van dit artikel zoodanig gestegen,
dat vrijwel ieder huisgezin er tegen opziet,
dit artikel als brandstof aan te schaffen.
Hoe hét met het artikel hout gesteld is,
weet ieder, die gedwongen is, het te gebrui
ken het is n.l. schaarsch en nog steeds stij
gende in prijs.
Steenkolen uit Duitschland.
Vrijdagavond arriveerde ie Zevenaar we
derom de eeTstè steenkolentrein uit Duitsch
land.
Met de kolentreinen uit Duitschland naar
Rotterdam zullen ook wagens aankomen
voor Schiedam, Delft, den Haag, Leiden,
Haarlem, IJmuidenj Velsen en Overveen.
Kolenbesparingin heete
luchtovens.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de Voedselvoorziening' meldt:
De technische voorlichtingsdienst van het
departement, van landbouw heeft een onder
zoek ingesteld naar de mogelijkheid van be
sparing van brandstoffen in heetelucht-
bakkerijovens, smeltovens, bakovens o. d.
Daaruit is gebleken, dat door aanbrenging
vpn een luchtblaas-inrichting onder het vuur
het verbruik van brandstoffen aanmerkelijk
kan worden verminderd en bovendien met
allerlei minderwaardige brandstoffen kan
worden gestookt. Deze inrichting wordt
reeds in verscheidene bedrijven met succes
gebruikt. De Rijkskoléndistributie heeft de
gebruikers van dergelijke ovens aanbevolen
zich in verbinding te stellen met den Rijks
Nijverheidsconsulent in hun district, om na
overleg over te gaan tot het aanbrengen van
dergelijke inrichtingen, dié de mogelijkheid
openen van kolenbesparing en daardoor ook
Van bedrijfskosten.
De Maasland.
Het vertrek van de „Maasland" van
den Kon. Holl. Lloyd, zal deze week plaats
vinden. De reis loopt van Amsterdam via
Noord-Amerika naar Zuid-Amerika.
De „Z ij 1 d ij k."
De lossing van het stoomschip „Zijldijk"
te Rotterdam is voortgezet zonder dat er
moeilijkheden biivoorkwamen.
U i t b 1 ij v e n d e schepen,
Men maakt zich ernstig ongerust behalve
over den zciltrawllogger Nora te IJmuiden,
over de zeillrawloggers Minister Heemskerk
van dc reederij Parlevliet te Katwijk, Nil
Desperandum van dc firma Doelman en Co. te
Maassluis en Jan van de .reederij De Jong te
Schevcningen, welke schepen 17 Juli van
IJmuiden ter visscherij om de Noord -sertrok-
ken en sedert niet in een onzer havens zijn
teruggekeerd. De zeiltrawllogger Centrum
wordt thans als verloren beschouwd. Een
schecpsboot, van dit schip afkomstig, is te
IJmuiden aangebracht.
Het Duitsche „P r i s e n g e r i c'h t".
Men meldt uit Hamburg aan het Hbld.,
dat het „Prisengericht" aldaar Vrijdag be
handelde de zaak van de Nederlandsche
vischkotters „Katwijk I" en „Katwijk IIdié
visschende waren aangetroffen op de Dog-
gersbank, de eerste op 14, de tweede op 23
Februari 1.1., in hef door Duitschland tot
verboden water verklaarde gebied, en die
onder verdenking van lading en visch voor
Engeland aan boord te hebben, naar Zee-
brugge waren opgebracht. De vangst en de
netten waren in beslag genomen.
De reederijen hadden een eisch ingesteld
tot vrijlating van de kotters en tot schade
loosstelling voor lading, netten en winstder
ving. Het „Prisengericht" wees den eisch
als ongegrond van de hand en besloot tot
verbeurdverklaring van de schepen met toe-
behooren en ladingen.
Het opbrengen van de met 211 balen lom
pen geladen Nederlandsche tjalk „De Hoop"
van Amsterdam op weg naar Engeland,
werd door het „Gericht" goedgekeurd, de
daartegen ingebrachte eisch werd afgewe
zen.
In de zaak van het op 18 October 1916
in den grond geboorde Nederlandsche zeil
schip „Blommersdijk", dat zich op weg had
bevonden van'New-7ork naar Rotterdam,
besliste het „Gericht", nadat de zaak ver
scheiden malen in onderzoek was geweest
bij het Hamburgsche en bij het „Oberpri-
sengericht", dat ten aanzien van twee
schen betreffende machines onderscheiden
lijk 4997 dollar en 1113 gulden zullen woay
den uitgekeerd, benevens 4 pet. rente ge<
rekend van 1 November 1916.
Rijkskantoor voor suik-er.
De Minister van Landbouw, Nijverheid gq
Handel heeft alsnog benoemd tot ledéh iQ
de commissie van advies, toegevoegd aan
het rijkskantoor voor suiker, A. Goossens te
Oudenbosch, J. P. van Rossum te Princen-
hage. >-
A ar d appelen.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de Voedselvoorziening meldt:
Dat in den laatst en tijd met name in de
groote steden, witvleezige aardappelen
moesten worden geconsumeerd, die minder
in den smaak vielen, vindt zijn verklaring in
de voornaamste plaats in het abnormaal
groote verbruik. Terwijl bijv. van 914 Juli
in 1917 in het binnenland werden verbruikt
736 wagons, liep dit cijfer in 1918 tot niet
minder dan 1955 wagons op. Voor de perio
de van 1621 Juli vipdt men eene stijging
van 774 'op 2258 wagens. De uitvoer was
naar evenredigheid lager. Wannéér men nu
in aanmerking neemt, dat in de latere jaren
de verbouwers steeds meer de voorkeur zijn
gaan geven aan de wit-vleezjge export-soor
ten, omdat deze door een ruimer beschot
loonender zijn, zoodat-zij thans de grootste
helftovan het beschot dér vroege aardappe
len uitmaken, dan is het duidelijk, dat in
de afgeloopen weken aanmerkelijke hoeveel
heden dier witvleezige aardappelen in het
binnenland moesten worden gegeten. Aard
appelen, die' anders het land uitgingen,
moesten nu hier blijven om de buitengewone
vraag te dekken. Van. veenaardappelen is in-
tusschen geen sprake geweest, wat men
daarvoor heeft aangegeven, waren witvlee
zige Noord-Hollandsche soorten. Dat de
grootere bevolkingscentra in bijzondere
mate op deze soorten waren aangewezen,
was kwalijk te vermijden. Immers de aan
voeren op de veilingen om de steden heen,
konden niet de stadsbehoeften dékken. In
dien men dus deze aardappelen had be
stemd voor de stad, zou men van de groote
productie-streken uit toch nog aanzienlijke
hoeveelheden hebben moeten zenden naar
die stad, maar bovendien naar de vele klei
nere plaatsen op het omringende platteland.
Het laatste zou praktisch vrijwel onuitvoer
baar zijn geweest. Men heeft dus dit stelsel
gekozen, dat de kleinere plaatsen werden
bediend uit de eigen streek, terwijl dan de
stad haar behoefte gedekt zag door aanvoer
op ruime schaal uit Noord-Holland en Fries
land. De transport-moeilijkheden en kosten
waren aldus veel geringer, (tan wanneer men
de groote bevolkingscentra ten deele uit de
eigen omgeving had voorzien, om daarna èn
naar die centra èn naar het omliggende
platteland aardappelen te zenden uit de
groote productie-streken. Intusschen is het
bij dit stelsel niet mogelijk een onderscheid
te maken naar de soorten. Men zou dan de
verschillende kwaliteiten als het ware
pondsponds gewijze over het land moeten
verdeelen, maar de enorme omvang dezer
distributie en de noodzakelijkheid uit dage-
lijksche aanvoeren snel te distribueeren,
laat dit niet toe.
Aardappelen.
De Miniter van Landbouw, Nijverheid en
Handel heeft alsnog benoemd in de commis
sie van advies inzake aardappelsangelegen-
hedenEdo Fimmen te Amsterdam, P. Lin-
denbergh te Wemeldmge, J. Th. Verheggen
te Buggenum, W. Winkelman te Amsterdam
De prijsbepaling der aardap
pelen
De Dislribiitiewet bepaalt, dat het ver
schil tusschen in- en verkoop van de te distri
bueeren artikelen voor door het Rijk en
voor Vu» door de gemeente wordt gedragen.
Nu heerscht er, naar wij vernemen, bij ver
schillende gemeentebesturen ontstemming
over hef feil, dat, in strijd met deze wettelijke
bepaling, de Regeering bedoeld prijsverschil
voor wat den aardappclverkoojr betreft, in
sommige gevallen eenvoudig geheel voor de
gemeenten laat.
Vooral in dc eerste periode van de nieuwe
aardappeldistributie is het herhaaldelijk voor
gekomen, dat in den tijd, welke tusschen ver
zending en ontvangst is verloonén, de Minister
den verkoopprijs lager heeft bepaald, dan
waarvoor liij aan hét dislrihnliebureau bere
kend was. Dc gemeenten waren dan verplicht
voor den lager gestelden prijs te verkoopen,
terwijl de facluursprijs niet werd verlaagd
en de Regeering in dat prijsverschil niet het
wettelijk vastgestelde B/io deel voor rekening
van het Rijk wil doen komen.
Alle vertoogen in deze tot dc Regeering gc-
richt, blijven zoder gewenscht gevolg, terwijl
de gemeentebesturen geen betaling hebben
durven weigeren, uit vrees voor stopzetting
van den aardnppeltoevoer.
Aardappelen.
B .en W. van Groningen hebben den
Minister van Landbouw geadviseerd den in
gezetenen der gemeente toe te staan voor
den aanstaanden winter aardappelen op te
slaan van dezelfde qualiteit, die in normale
tijden voor dat doel worden gebruikt en on
der dit voorbehoud, dat aan de gemeente
■de zekerheid wordt gegeven, dat te zijner
tijd aan de inwoners, die niet in de gelegen
heid zijn geweest voorraden op te doen, een
even groot rantsoen aardappelen van de
zelfde qualiteit kan gorden verstrekt als aan
de ingezetenen, die aardappelen hebben op
geslagen. Die zekerheid zal dan hierin moe
ten bestaan, dat aan de gemeente ter bewa
ring wordt gegeven eene hoeveelheid aard
appelen, welke voldoende zal zijn voor de
distributie aan de inwoners, die niet tot den
opslag in staat zijn geweest.
B. en W. hebben zich Tót het geven van
dit advies voornamelijk laten leiden door de
overweging, dat zoodoende een betere be
waring van de aardappelen wordt verkregen;
de producenten zijn dikwijls voor het bewa-