KOLONIËN.
BINNENLAND
Lord Cecil ziet evenwel over het hoofd, dat
lüvij inmiddels met Rusland en Rumenië vre-
flde hebben gesloten en zoodoende onze
strijdkrachten in het Westen zeer aanzien
lijk konden versterken.
Men meldt ons uit Den Haag met 3 stukken en 4 caissons, genoot veel be-
De verjaardag van H. M. de Koningin "langstelling,
werd Zaterdag in de residentie gevierd doorDoor een 6-tal cavaleristen werden onder
het uitsteken van vlaggen van den Haag-j leiding van den Ten luitenant der huzaren
schen toren en van openbare en particu- jhr. L. M. van Reygersberg Versluys eeni«
l)e AmnlkMQSClt-lBdltohe
sctieeprnart.
Reuter seint uit Batavia d.d. 20 dezer:
Het bericht uit Washington, in verband
met het treffen van een modus vivendi tus-
Het andere punt is Cecil's bewering/datliere gebouwen. De ministeriëele departe-.ge springoefeningen .uitgevoerd, waarvan j sc^en de Vereenigde Staten en Nederland1
in grondwettelijke samenwerking met bonds
raad en rijksdag. Op rijksdagbesluiten heeft
nog nimmer één enkele partij, de Al-Duit-
sche noch een andere, haren stempel ge
drukt. Ik ken ook als kanselier van het Duit-
sche rijk uitsluitend Duitsche parken en
Duitsche politiek Deze te vertegenwoordi
gen is mijn plicht en zoo zal het blijven.
Londen,1 Sept. (R.) Een pacifistische
bijeenkomst te Plumstead, eert voorstad van
Londen, werd heden door een opgewon
den menigte met geweld opgeheven. Vele
personen werden gekwetst.
Ramsay Macdonald werd door een steen
ean het oor getroffen.
Londen, 31 Aug. (R.). De poütie-
staking is opgeheven, nadat een deputatie
een onderhoud met Lloyd George had ge
had. De mannen ontvangen een wekeii;k-j
sche salarisverhooging van 13 shillings, ter
wijl de rrgeering hun vakvereeniging heef',
erkend. Zij hebben den dienst onmiddellijk
hervat
L o n d e n31 Aug. (R.). Sir Edward Hen
ry, hoofd der Londensche politie, is afgetre
den. Hij wordt opgevolgd door luitenant-ge
neraal sir Neville Maready.
St. Petersburg, 27 Augustus. (W.-
B.). Het Duitsche stoomschip Ennie Stinner
is gisteren voor St. Petersburg aangekomen.
Het is het eerste Duitsche schip, dot na vier
jaar in Rusland de Duitsche vlag vertoont.
De in Rusland heerschende chaos komt
weer uit in het bericht van een op Lenin ge-
pleegden moordaanslag. Het hoofd van de
regeering der Sovjetrepubliek is door twee
kogels getroffen; een ander lid van de re
geering, de volkscommissaris van binnen-
landsche zaken Oeritzi, is gedood. De ver
wonding van Lenin is van emstigen aard;
volgens een uit Kopenhagen afkomstig be
richt is hij overleden.
In de kennisgeving, die van regeeringswe-
ge hiervan is gedaan, wordt de verwachting
uitgedrukt, dat het onderzoek naar de schul
digen zal leiden „naar de rechtsche sociaal
revolutionairen en naar huurlingen van de
Bngelschen en Franschen".
President Wilson heeft in een door hem
op Labour Day uitgegeven boodschap de ar
beiders gewezen op het gewicht van dezen
«orlog als de oorlog der oorlogen, dien de
arbeiders behooren te steunen met al hunne
.geconcentreerde kracht.
Washington, 31 Aug. (R.) Het con
gres heeft het wetsontwerp tot uitbreiding
ran de grenzen van den dienstplichtigen
leeftijd van 18 tot 45 jaar aangenomen en
de wet ter onderteekening naar Wilson ge
bonden.
Washington, 30 Aug. (R.). De Se
naat heeft een wetsontwerp aangenomen,* dat
een algeheel verbod inhoud tegen de berei
ding en den verkoop van alcoholische dran
ken na 10 Juni 1919.
Men gelooft, dat het Huis het ontwerp
e\eneëns zal aannemen.
Verspreide Berichten
W e e n e n30 Augustus (Korr.-Bur.). De
Bladen melden uit Pilsengisteravond heeft
er in de „Austriaschacht" bij Mantau een
ontploffing plaats gehad, waarbij een aantal
arbeiders bedolven werden. Voor zoover be
kend zijn tot dusver 13 personen veronge
lukt
Konstantinopel, 30 Aug. (Milli).
3ij den brand, die in de wijk Zeirck en
Stamboel heeft gewoed, zijn meer dan 500
huizen een prooi van de vlammen geworden.
Wet de brandweer werkte Oostenrijksche en
Hr. Ms. verjaardag kerkelijk herdacht dooi*Na demonstratie exerceeren door infante-1 havens zouden liggen,, is onjuist Het totale
ds. Van den Bosch- Verschillende autoritei-rie onder leiding van den res. 2de luitenant j Nederlandsche schepen in Neder-
ten waren daarbij tegenwoordig, o.a. de gou- A. C. Fortgens, volgde de pauze, waarin twee ]aadsch-Indische wateren bedraagt geen
verneur der residentie, generaal-majoor vlieermachines boven het terrein kruisten en j veertig. Bovendien jijn al deze scheDen in
Kemper. In den namiddag was er buitenge- ucr.tseinen wisselden. Draadlooze verbinding j(irujc gebruik voor de overlading van Neder-
wone orgelbespeling in de Grootë Kerk door k -ct deze vliegtuigen niet worden ver- farvdsch (Jndische?) producten. De scheep-
den heer J. A. de Zwaan met medewerking r
van Frits Goillard, soloviclencellist v~n het Na een oefening door veld-artillerie volg-
Concertgeboaworkest en de dames Calond de carousselrijden door motor-wielrijders
én Gaillard met viool-duo s; er werden Hol-'ven het depot te Delft onder leiding van Te
landsche liederen uitgevoerd. j luitenant A. J. van Eek.
In de R.-K. kerk van den H. Jacobus werd H*f slotnummer van het programma was
des morgens een plechtige door vele rnili-een samenvatting» van de vorige: een aanval
taire autoriteiten bijgewoonde hoogmis op-door infanterie op een versterkte stelling- bij
gedragen door den hoofdaalmoezenier over- gestnan door cavalerie en veld-ortilierie,
ste Evers. waarbij alle moderne aanvalmiddelen toepas-
Op straat werden vlaggetjes verkocht ten I -ing vonden onder leiding van. den kapitein
bate der Vereeniging Hulp in het Huishou-H. F. Keetell.
den.
In de paleizen lagen felicitatieregisters,
waarop velen hun handteekening kwamen,
plaatsen.
Ter gelegenheid van den verjaardag
van H. M. de Koningin vereenigden zich
Zaterdagvoormiddag te 11 uur in het dienst
gebouw van de afd. krijgsgevangenen van
het Duitsche gezantschap de te 's-Graven-
hage geinterneerde Duitsche officieren, on
derofficieren, manschappen en burgergevan
genen.
De chef van het Duitsche interneerings-
wezen, kapitein von Scheve:., wees in een
De Commissaris der Koningin, jhr. van
Citters, woonde den Legerdag bij.
Voordat de oefeningen op het Sportter
rein aangingen, had 's morgens in de bo
venzaal van de Buitensociëteit, onder lei
ding van den waarnemend-voorzitter, kapt.
K. E. Oudendijk, een vergadering plaats
van den Algemeenen Raad der Vereeni
ging Ons Leger. Hit het overzicht, gegeven
door den secretaris, J. van de Wall, blijkt,
dat het Ledental steeg in drie jaar van 700
tot 3000. de contributie van 800 tot
5000. Er kon 1500 worden afgedragen
aan het fonds voor gemobiliseerden. Lec-
toespraak op de beteekenis van "dezen da<rj en gezelschapsspelen werden verzon-
en besloot zijn rede met een driewerf „Hoch"
op de Koningin.
Men meldt uit AnqJ-doorn:
De verjaardag, dien H. M. de Koningin
ditmaal weer eens op Haar zomerverblijf
den en Kerstpakketten aan de armste sol
daten. Van groot belang is het Rustoord,
dat heden geopend wordt.
Na da vergadering had te twaalf uur een
receptie plaats van het bestuur der Oranje
Het Loo herdacht, had nu een vroolijker be-vereeniging. Op de receptie waren o.a. te-
teekenis voor Apeldoorn, dan de laatste ja- genwoordig gen.-maj. Kleinhens, gep. gen.-
ren het geval was. Vein hadden zich met: niaj. v. Hoogstraten, gep. gen--maj. van de
Oranje versierd, terwijl alle openbare en j Wall, wnd. voorzitter Oudendijk, majoor
particuliere gebouwen vlagden. Het gemeen-; van Nieuwland, luit.-kol. ten Bosch.
tebestuur en de twee Oranjeverenigingen
zonden H. M. de Koningin en der Koninklij
ke Familie gelukwenschen. Van de gelegen
heid den inwoners van Apeldoorn gegeven
om door het teekenen van de felicitatie-re-
gisters ten paleize, blijk van hun vreugde
met dit geboortefeest te geven, werd druk
gebruik gemaakt. Alle openbare scholen
hadden vacantie.
In den middag was de jeugd een kinder
feest in „Tivoli" bereid.
In 't Oranjepark werd een concert -ge
geven, dat daar met een bal werd besloten
en in „Tivoli" trad 's avonds een specialitei
tengezelschap op.
Men meldt ons uit Amsterdam
Van alle openbare gebouwen en vele' par
ticuliere woningen was Zaterdag de vlag uit
gestoken, ter eere van den 38sten verjaar
dag van onze Koningin. Wegens de tijds
omstandigheden hadden geen openbare ver
makelijkheden plaats. Alleen de Oranje-
Bond „Wat ook val, trouw staat pal", be
reidde aan eenige honderden kinderen een
feest.
Het viel op, dat zeer weinig militaire
autoriteiten blijk hadden gegeven van be
langstelling
Nog verluidt dat het gemeentebestuur zich
tot den minister van oorlog had gewend met
de mededeeling, dat geen inkwartiering
werd gegeven, omdat deze door de Oranje
vereniging zou aangevraagd zijn en niet
door een militaire autoriteit.
De heer C. W. Dresselhuys, voorzitter der
Oranjevereniging, verwelkomde de aan
wezigen, daarbij betreurende, dat de bur
gerlijke autoriteiten der gemeente Tiel ge
meend hebben hun medewerking aan het
welslagen van deze propaganda voor Ons
Leger te moeten onthouden.
Kapt. K. E. Oudendijk, wnd. voorzitter
van de vereeniging Ons Leger, dankte voor
den steun, door de Oranjevereniging aan
zijn vereeniging verleend, evenzeer als voor
dien van het gemeentebestuur van Wade-
noyen, waar dat van Tiel meende te moe
ten weigeren.
Generaal Kieinhens meent aan het ge
sprokene als oudste der aanwezige militai-
Ongeveer 9 uur kwamen de kinderen op r^n iets te moeten toevoegen. Ten aanzien
de Westermarkt samen en trokken in den
loop van den morgen, in optocht, begeleid
door muziek, naar het Tolhuis. Daar weerden
verschillende spelen gehouden, en op ver
snaperingen getracteerd.
Ondanks het regenachtige weer vermaak
ten de kleinen zich uitstekend.
De gewone audiëntie van den Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel zal
Woensdag 4 September a.s. niet plaats hebben.
I>e IkablneiKCrZsls.
Volgens de ,,'s-Hertogenbossche Courant"
rn ons leger geldt met een wijziging van
een bekend spreekwoordonbekend maakt
ongewaardeerd. Voor die waardeering is de
steun van de burgerij noodig, wil ons leger Duitsche schepen zijn afgestaan aan Neder-
StOPfK hlifvpn Pn KatoïH r»r»c Kaac 1 onftcc-Vin imolcclianniion At.' Tömnc"*
vaaltmaatschappijen verklaren dat het ge-1
heel onmogelijk zijn zal om veel lading naar i
Amerika te verschepen.
Eea tegenmaatregel rati de
geallieerden.
Naar aanleiding var» een dezer dagen door
de geallierder. getroffen maatregel waarbij
aar. neutrale scheper, wordt verboden onder
Duitsch vrijgeleide te varen, schrijft de
Nieuwe C t, dat dn. blijkbaar de weerslag
is Yen de Er.ten-ie op de wijziging van art.
55c der Duitsdie Prisenordnung, die in Mei
van dit jaar heeft plaats gehad en waarbij
die neutrale schepen geacht zouden worden
in 's vijands dienst te varen, welke behooren
aan een land, waarvan het overwegende deel
van de zich in de vaart bevindende koop-(
vaardijvloot voor den vijand vaart.
De Nederlandsche regeering heeft op 27
Mei aan de Tweede Kamer medegedeeld,
dat zij tegen deze uitbreiding van de voor-
schriften van het Duitsche prijzenrecht te
Berlijn protesteerde en dat zij goede nota
had genomen van de door de Duitsche re-
geering afgelegde verklaring, dat de moei-(
lijkheden aan Duitsche zijde zouden verval
len, indien een schikking werd getroffen in
zake de voorwaarden waarop Duitschland j
bereid is aan Nederlandsche schepen een
vrijgeleide (Geleitschein) te verstrekken,'
dat bij voorbaat de veilige vaart zou waar-;
borgen.
Sedert is niet gebleken of zoodanige
schikking tusschen de beide regeeringen is
getroffen in de bedoelde mededeeling
kwam slechts voor dat daaromtrent thans
besprekingen gaande waren.
Intusschen blijkt uit de hierboven ge
schetste maatregel van de geallieerden, dat!
onze schepen aan een Geleitschein van de1
Duitsche regeering niet veel zullen hebben,'
aangezien het bezit daarvan hen aan nieuwe
gevaren blootstelt. De Duitsche regeering1
zoo luidt blijkbaar de redeneering zal
de Geleitscheine wel enkel uitreiken ten be
hoeve van die schepen, welke bereid zijn'
haar op de een of andere wijze diensten te i
bewijzen en in zoodanig geval wordt dus,
behoudens tegenbewijs, het schip aange
merkt als varend in 's vijands dienst.
Onze schepen zullen nu voortaan om te
varen noodig hebbenle. een verlof van
onze eigen Regeering2e. een vrijgeleide
van de Duitsche3e. een bewijs dat de ge
allieerden met de vaart instemmen. Alles
onder het mottode vrije zee 1 Want men
bedenke, dat deze bepalingen alleen géiden,
voor zoover de aldus voorziene schepen zich
niet binnen het versperde gebied begeven.
Daarbinnen blijven zij vogelvrij.
De „Tcmps" over de afgestane
Duitsche schepen.
De Parijsche correspondent van het
Hbld. seint:
Naar aanleiding van het bericht, dat zes
steeds waakzaam blijven en bereid ons baas
te doen blijven in eigen. huis. Het streven
van de vereeniging Ons Leger, welke ver
eeniging die samenwerking beoogt tot stand
te brengen, verdient daarom aller steun.
Geen dienst op Sabbath.
Naar aanleiding van de vervolging van een
officier, wien bevolen was, op den Sabbath
te reizen en die dit had geweigerd, deelt het
,N. Irs. Weekbl. mede. det een overeenkom-
Duitsche troepenafdeelingen samen om het zou het bericht van het Corr.-Bur., dat aan stl*g bevel eenigen tijd geleden door den ba-
vuur te beperken. De sultan verscheen op 1 jhr. Ruys door H. M. een opdracht tot kabi-taljons-commandant te° Hariingen aan de
de plaats van den brand en begaf zich van netsformatie zou zijn gegeven, gedeeltelijk Joodsche militairen aldaar was gegeven. De
daar naar het gebouw van de verheven onjuist zijn. Het Kabinet, dat thans aan het j opperrabbijn van Friesland, de heer S. A.
Porte, waar sedert-meer dan een halve eeuw
geen sultan den voet had gezet, om maat
regelen te verordenen tot verlichting van
het lot der slachtoffers van den brand.
Oost-lndlê
l>e Goeuioer la een typhoon.
Men seint uit Batavia aan de N. R. Ct.:
De Goentoer 1st usschen Japan en Ame
rika door een typhoon overvallen.
bewind gaat komen, is, zegt het Bossche Rudelsheim, verzocht genoemden comman-
blad, niet gevormd door Jhr. Ruys, doch dant de soldaten op Sabbath vrij te stellen
door Mgr. Nolens. Jhr. Mr. Ruys de Bee-van het verrichten van dien drenst, waardoor
renbrouck werd alleen ten paleize ontboden de Joodsche militairen den Sabbath zouden
omdat H. M. bij hem wenschte aan te drin
gen de portefeuille van binnenlandsche
zaken en tevens het voorzitterschap van den
ministerraad te aanvaarden. Niettegenstaan
de de heer Ruys verschillende malen ge
meend heeft niet op het verzoek te moeten
ingaan, is hij ten slotte voor den aandrang
gezwicht.
„De Tijd" houdt haar bericht staande be
treffende een afzonderlijk departement van
Onderwijs, Kunsten en.Wetenschappen. Ook
zou er een vereenvoudiging in zekere re-
geeringswerkzaamheden worden gebracht.
moeten ontwijden. De commandant gaf ech
ter aan dit verzoek geen gehoor, waarop de
Opperrabbijn zich telegrafisch wendde tot
den Opperbevelhebbed, die onmiddellijk tele-
grarfisch last gaf, de Joodsche soldaten vrij
te stellen van het verrichten van bedoelden
dienst en hiervan schriftelijk aan den Opper
rabbijn kennis gaf.
Luitenant Mallinckrodt. Het
bericht van de Tel. betreffende luitenant Mal
linckrodt behoeft volgens dit blad eenige
aanvulling.
Begin Juni is hij m ons land teruggekeerd
en in rcorarrest gesteld. In Juli heeft hij voor
Koninglmieda?.
H. M. de Koningin, die op Zaterdag ter
gelegenheid van haar verjaardag met de
overige leden van het Kon. huis een rijtoer
te'dnt <rin S^ouden 3S' wordt gemeld dat deze in elk taircr gevangenisstraf heeft veroordeeld. Tot-
We Loolaan een meisje, dat de Konutgm gesjaagd genoemd worden en
'een bloempje aanboodt voor de Ver. tot on-j,_. i u
dersteuning van behoeftige Kraamvrouwen, j woonci n D' :,<?"i h- C. J. Bouten is benoemd tot in
een bankbiljet van 100. I v 1 genieur bi» de Kon. Machinefabriek voorh.
H m Lnn; I Nadat de zangers-propagandisten een vc- E> H Ec-emanr. er. Ct. te Helmond.
irL m. de Koningtn, de prins en de prin- caJe en instrumentale uitvoering gegeven
ses, welke te Apeldoorn vertoeven, brachten hadden, werd aan den heer K. J. van Trirnt,
•Zondagochtend een bezoek met hun gevolg die deze maal voor het laatst een uitvoering i
aan de Ned. Herv. kerk aan de Loolaan, waar van de afdeeling O. O. van het Algemeen
fcij de godsdienstoefening bijwoonden. De .'Hoofdkwartier leidde, door generaal Duf our J De Haagsche correspondent van het
oudste predikant van Apeldoorn, ds. C- Bat-J een porteFeuille met medaljon als aanden- Ned. Indisch Pers Agentschap verneemt uit
tink, ieidae de oefening. ken overhandigd. de meest bevoegde bron, dat omtrent de
Het gevolg der Kon. familie bestond uit Daarop volgde een demonstratie lichaams-vraag of de Tabanan al dan niet als hulp
of ka.rss* Sloet van Marxveld, hofdame der oefeningen e» gymnastiek, die uitstekend kruiser huiswaarts zal keeren nog geen be-
Koningin en jkvr. L P. v. d. Poll, volgdame j liep. j slissing is genomen, en tevens dat de terug-
Nedertand en de oorlog
liet canvooi.
landsche maatschappijen, schrijft de „Temps'
„Men weet niet of Duitschland, toen het
deze concessie aan Nederland deed, een pre
cedent heeft willen scheppen, waardoor het
met Spanje zou kunnen onderhandelen over
de. vervanging der getorpedeerde schepen
zonder dat het zou lijken alsof het zwichtte
voor het besluit van de Spaansche regeering. i
Anderzijds herinneren telegrammen uit Bern
er aan, dat een afgezant van de Zwitsersche I
regeering zich naar Madrid heeft begeven om
te onderhandelen over het huren der in Spanje
geïnterneerde Duitsche schepen en dat dc ge
sloten overeenkomst nog slechts' de goedkeu
ring van de Duitsche regeering behoeft".
De vergoeding voor onze ge-
requir eerde schepen. De Tel. is in
staat een vorig bericht omtrent de onder
handelingen met de geassocieerden te be
vestigen. In de gisteren gehouden reeders-
vergadering deden de he eren Van Hasselt
en Ruys mededeeling over de door hen ge
voerde onderhandelingen te Londen, waar
bij de indruk was gekregen, dat men van ge
associeerde zijde groote bereidwilligheid
aan den dag legde om spoedig tot een be
vredigend resultaat te komen. De Ameri-
kaansche gedelegeerde scheen echte, geen
volmacht te bezitten en moet alsnog rugge
spraak met zijn regeering houden.
Aldus is thans vastgesteld, dat transport-
reeders op basis der deadweight vergoeding
kunnen eischen, terwijl evenzeer de optie j
voor vergoeding op basis der bruto tonnage
blijft bestaan.
Omtrent de verrekeningswijze is voorge
steld van Engelsche zijde, om de helft der
vergoedingen bij verlies te voldoen in (rea-;
sury bills en de andere helft op een wijze,
die in aansluiting met de totstandko-
ming van het „general agreement" voor de.
economische onderhandelingen, geregeld
kan worden
De beraadslagingen der reeders zullen
nog verdc-r worden voortgezet.
Aardappelen.
Het Bureau voor Mededeelinger. inzake de
Voedselvoorziening meldt
Voor verscheidene artikelen worden, ge
lijk men weet, naar de kwaliteit verschillen
de prijzen in rekening gebracht bij de dis-
oer prinses, benevens de heeren jhr. Josse-Ook het volgende nummer: carousselrij- reis van de schepen, die als convooi naar tributie. Naast een soort, waarop door het
lin de Jong, adjudant der Koningin en jhr.'den TJ
Von Mühlen, adjudant van den prins.
den voor veld-artillerie, onder leiding vanIndië onderweg zijn, zeer vermoedelijk niet Rijk toeslag wordt gegeven, is dan een twee-
*den ie luitenant jhr. ,\V. F. de Villeneuve,1 in convooi zal geschieden. ■>-1 de soort verkrijgbaar gesteld, waarvan de
maximumprijs beantwoordt aan den kosten-
den prijs. Zoo wordt toeslag gegeven op
bruinbrood, groene erwten, bruine boonen,
witte suiker en margarine en margarine-mé
langes, terwijl daarnevens, maar tegen hoo-
geren prijs, ook te bekomen zijn wittebrood,
capucijners, witte boonen, bruine suiker en'
boter.
Hetzeirde stelsel zal nu voortaan gelijtó
trouw ens reeds in het voorjaar bij de behan
deling der distributiecredieten in uitzicht
werd gesteld worden toegepast op deT
aardappelen. Naast den prijs voor zand- ert
eenaardappelen, die, dank zii den rijkstoe
slag, op 5 '-2 cent kan worden gesteld, komt
de prijs van 9V? cent, overeenkomende met
den kostenden prijs voor kleiaardappeleru
Dit prijsverschil zal gelden zoo lang er zand
en veenaardappelen zullen worden gedistrh
bueerd.
Indien die niet meer beschikbaar zijn,
wordt de prijs van de kleïaardappelen öVj ct
evenals het vorige jaar.
De imoenimsaak en de
hisisiuilRMlrle.
Het Bureau voor Mededeelïngen inzake dé
Voedselvoorziening meldt
In een der bladen zijn ernstige bezwaren*
ingebracht tegen de wijze, waarop te Rotter
dam boonen in huisindustrie voor de inma-
kerijen worden afgehaald, en wel in verband
met de binnenlandsche voorziening van in<
gemaakte groenten.' Naar aanleiding daarvan
valt het volgende op te merken. Voor de bin
nenlandsche win ter voorziening worden groo
te hoeveelheden boonen opgekocht op de
veilingen om te worden bewerkt in de rijks-
fabriek „Groenten-Centrale" te Leidschen-
dam en in een drietal andere fabrieken, té
Boskoop, Roodenrijs en Rotterdam, die ge
heel onder rijkstoezicht staan. Verwacht
wordt, dat in deze fabrieken ingemaakte boo
nen eene voldoende binnenlandsche provisie
zullen uitmaken.
Immers, er wordt dit jaar, in verband mei
de algemeene voedseïschaarschte, meer in
gelegd dan het vorig jaar, toen een niet on
belangrijke hoeveelheid werd overgehouden.
Mocht er loch nog meer noodig zijn dan in'
de rijksfabrieken werd verwerkt, dan zal ook'
van den voorraad worden genomen, die in
de particuliere inmakerijen wordt gemaakt.
Nadat toch op de veilingen eerst voldoen
de boonen zijn gekocht, voor de binnen
landsche directe consumptie en watervoor
ziening, mag het overblijvende deel worden
geveild voor het buitenland. Deze vrije boo
nen worden, hetzij in verschen toe
stand, hetzij ingemaakt, uitgevoerd, en
het zijn de particuliere inleggerijen, welke
zich met dezen tak van nijverheid bezig hou
den, die een uitgebreide buisindustrie aan
den gang houden. Daarbij doen zich, als bij
huisindustrie, in het algemeen misstanden
voor. Teneinde daartegen zooveel mogelijk
te waken, zijn aan deze particuliere fabrie
ken voorschriften gegeven omtrent zïndeh'jlc-
heid en hygiëne, waarop de controleurs van
het Rijkskantoor voor Groenten zooveel mo
gelijk toezien.
Het bezwaar is evenwel, dat dit boon en-
afhalen is een seizoenarbeid, die in korten
tijd moet zijn afgeloopen, terwijl zeer groote
hoeveelheden in dit korte tijdsverloop moe
ten bewerkt worden. Daardoor wordt deze ar
beid in honderden gezinnen verricht, waarop
uit den aard der zaak een volstrekt afdoend
toezicht uiterst moeilijk is. Het rondschrij
ven, dat in het begin der maand Augustus
is gericht tot de besturen der veilingsver-
eenïgingen, de inrichtingen voor het verduur
zamen van Groenten en Fruit en het in
spectie- en contrölepersonèel, toont dat het
Rijkskantoor voor Groenten en Fruit zich
er rekenschap van geeft, dat misstanden
kunnen voorkomen en er naar streeft die
misstanden zooveel mogelijk tegen te gaan.
Eene afdoende verbetering echter zou alleen
mogelijk zijn, indien gelijk voor d bin
nenlandsche consumptie geschiedt dt
heele bewerking kon plaats vinden in goed-
controleerbare werkplaatsen. Daarvoor zou
den echter zeer groote fabrieken moeten
worden gebouwd; aan de „Groenten-Cen
trale" te Leidschendam alleen houden zïrh
bijv. 700 vrouwen bezig met het afhalen n
boonen.
De boonen voor het binnenland worden
dus verwerkt in fabrieken, die onder voort
durend toezicht staan. Mocht er meer noo
dig zijn, dan wordt een deel van den voor
raad van particuliere fabrieken genomen,
waarbij het Rijkskantoor natuurlijk vrij is in
zijn keuze. Daarenboven mag niet vergeten
worden, dat overal de boonen na het afha
len goed worden gewasschen, voordat zij in
het zout gaan.
De oorzaak vande groent e-
s c h a a rsch t e.
Men schrijft uit Monster aan het Volk
Van verschillende voortbrengselen der tuin
ders wordt door het rijkskontoor bepaald, welk*
percentage er van voor de binnenlandsche con
sumptie beschikbaar moet blijven, terwijl do
rest, eveneens in. bepaalde percentages, hetzij
aan het buitenland, hetzij aan iabrieken kan
worden geleverd- Waai evenwel voor die pro
ducten, welke bestemd mogen worden voor het
buitenland en voor de fabrieken veelal aanmer
kelijk hoogere prijzen ontvangen worden, dar»
voor de producten bestemd voor binnenlandsch
gebruik, daar tracht menig tuinder, zonder zich
te bekommeren om de binnenlandsche voedsel
voorziening, zooveel mogelijk zijn producten
naar het buitenland en naar de fabrieken to
looren. -
De knoeierijen, die in dit opzicht in onze ge
meente op de veilingen hebben plaats gel,ad
er. ko:t geleden san het Heb: kwamen, hebben
aangetoond hoe di? geschiedt. Ke' betrof? Wof.
knoeierijen door kooplui en tuinder* grplcegxl
in den uienhandeb In tegensteüfn;- met leden
jaar. toen de volle TOO pCt. van den a
mocht worden uitgevoerd en het uitschei
het binnenland was bestemd, was voor d
oogst bepaald dat 50 pCt. voor binnenland*cll
gebruik beschikbaar moest blijven, een per een*
tage, dat inmiddels op 35 is teruggebracht*
Voor het buitenland en de fabrieken werdefl
