„DE EEMLANDER"
pans deb iDvtmmiE».SS
BUITENLAND
FEUILLETON.
Het Suiker-Paleis
17e Jaargang No. 102
IDHUUEPJiniTQDQIiQ Per 3 maanden voor Amcrs-
ADünntHllRIOrnlJÖ foort f 180, idem franco
per post f 2.30, per week (met gratis verzekering
tegen ongelukken) f 0.15, afzonderlijke nummers
f 0.05. Wekelijksch bijvoegsel »De Holhndsche
Huisvrouw* (onder redactie van Thérèse Hoven)
per 3 maanden Js cent. Wekelijksch bijvoegsel
»Werddrevut* per 3* maanden 60 cent.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
HOOFDREDACTEUR: M„. D. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF Co
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL, hoek utrechtschestr.
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513
Donderdag £4 October 1918
dienstaanbiedingen 1—5 regels f 0.50, groote letters
naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijf bestaan
zeer voordcclige bepalingen tot het herhaald ad ver-
tccren in dit Blad, bij abonnement. Eenc circulaire
bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Politiek Overzicht
Het Duitsche antwoord op
Wilson's nota.
Het debar, dat thans in den rijksdag
yWordt gevoerd als inleiding (ot den bir.nen-
j-Iandschcn hervormingsorbeid, die door de in
[het begin van deze maand opgetreden
i'nieuwa regeering is ter hond genomen, is
^öoor den rijkskanselier prins Max van Ba
den geopend met een breed opgezétte rede.
Het lag voor de hand, dat daarin zou wor
den gesproken over de door de Dujtsche
regeering met hare nota aan Wilson van 4
October begonnen vredesactie. Wie echter
hacl verwacht eene nadere toelichting te"
zullen vernémen over den stand der bespre
kingen op dit oogenbiik voelt zich teleurge
steld. De Duitsche regeering schijnt te mee-
nen,"dat hare antwoordnota van 20 Octo
ber voor zich zelf spreekt en geene verdere
toelichting behoeft. Dat is echter slechts
betrekkelijk juist.
De èersle "indruk van de nota was een
van blijde verrassing. De verklaring van de
Duiische regeering, dat zij bij de aanne
ming van het voorstel tot ontruiming der
■bezette gebieden was uitgegaan van de ge
dachte, „dal het proces van deze ontruiming
en de voorwaarden voor een wapenstilstand
aan hel oordeel der militaire raadgevers
overgelaten moeten worden en dat de te
genwoordige krachtsverhouding aan de fron
ten 'als grondslag moet dienen voor de over
eenkomsten, die deze regelen en waarbor
gen", klonk als eene instemming met den
door Wilson gestelden eisch voor de ont-
Tuimir.g en voor de voorwaarden, waaronder
de wapenen te rusten zullen worden gelegd.
Een Fransche militaire schrijver, de luite
nant-kolonel Fabjy, heeft op de Duitsche
formule slechts deze aanmerking, dat daarin
ide door Wilson gebezigde uitdrukking „over
macht" veranderd is door „tegenwoordige
krachtsverhouding". Hij meent echter, dat
de Duitsche uitdrukking niet anders kan
worden opgevat dan als een volledige aan
vaarding van het beginsel, door Wilson ge
steld; rij komt aan hunne eigenliefde in 't
'gevlei, maar houdt de bekentenis in, die
van her) werd verwacht.
Er is echter nog een ander verschil tus
schen Wilson's eisch en de omschrijving,
;die het Duitsche antwoord geeft van de aan
vaarding ven 't geen is verlengd. Daarop is
op eene ar.dere plaats in dit blad de aan
dacht reeds gevestigd. Wilson spreekt van
de militaire raadslieden van de Entente aan
wie het oordeel over de voorwaarden van
den wapenstilstand moet worden overgela
ten; de Duitsche nota gewaagt in 't alge
meen van „de militaire raadgevers". In de
Duitsche pers wordt dit verschil onder
streept. De Köln. Ztg. wijst er op, dat de
eisch. zooafs hij is gesteld, eene onvoor
waardelijke overgave aan de goedertieren
heid van de Entente inhoudt. Op dezen eisch
antwoordt de Duitsche regeering met het
aanbod „de voorwaarden van den wapen
stilstand aan het oordeel van de militaire
raadgevers over te laten". Zij legt er dus na
druk op, dat de Duitsche veiligheid even
goed in acht genomen en gewaarborgd-moet
worden als de belangen van de Entente.
Slechts op den voet van gelijk recht voor
beide partijen moet deze vraag opgelost
worden.
Daarmee krijgt echter ook het vertrouwen,
dat door de Duitsche regeering wordt uit
gedrukt, dat bij de regeling der bijzonder
heden „de president der Vereenigde Staten
geene eischen zal goedkeuren, die met de
eer van het Duitsche volk en met het slui
ten van een rechtsvrede onvereenigbaar
zouden zijn',', een ander gezicht. Immers
wanneer ook van Duitsche zijde de militaire
raadgevers de voorwaarden van den wapen
stilstand zullen hebben te beoordeelen, dan
hebben zij de al- of niet-goedkeuiing van
die voorwaarden ten slotte in de hand.
Tenzij de bedoeling mocht zijn, hen en
kel de rol van adviseurs te laten vervullen.
Ook dat is een punt, waarover nog meer
licht moet opgaan dan wij nu bezitten. Wie
zal de beslissing hebben bij de vaststelling
van dfe wapenstilstandsvoorwaarden Er is
uit Wilson's nota van 14 October afgeleid,
dat maarschalk Foch dit zou zijn. Daarte
genover wordt echter betoogd, dat Wilson
aan het militaire gezag geene volmachten
voor den wapenstilstand heeft willen toe
staan. Zoo schrijft de Vérité„De president
heeft niet gezegd, dat de voorwaarden van
den wapenstilstand aan de souvereine be
oordeeling van de militaire machthebbers
worden overgelaten. Zijne regeering berust
op het beginsel van het volstrekte opper
gezag van de burgerlijke macht. Hij kent
geene andere autoriteit dan het burgerlijke
gezag, dat onder het toezicht van de open
bare meening staat. De president laat dien
tengevolge slechts militaire raadslieden toe,
van wie hij advies vraagt voordat hij een
besluit wil nemen. Maar de regeering der
Vereenigde Staten neemt het besluit."
Zoo zijn er verschillende punten, waar
omtrent nog nadere opheldering moet wor
den verkregen. Uit de gister dóbr den vice-
kanselier in den rijksdag afgelegde verkla
ring blijkt dat de regeering niet van plan is ir
de debatten, die nu in den Duitschen Tijks
dag worden gevoerd, daarover licht te
verschaffen. Men zal dus geduld moeien
oefenen en afwtchten wat de verdere ge-
dachtenwisseling zal opleveren tusschen de
Duitsche regeering en Wilson, waarin nu
weer aan dezen het woord toekomt.
D© oorlog.
Reuter bericht uit Washington als het
eenstemmige niet-officieele oordeel over de
Duitsche antwoord-nota, dat de vrede niet
onmiddellijk is te verwachten en dat geen
wapenstilstand zal worden toegestaan, tenzij
op voorwaarden, die voor altijd de macht
van het Duitsche militarisme vernietigen.
Gent is gistervoormiddag door de Duit-
schers ontruimd.
Het Vc.i -neemt, dat burgemeester
Max is vrijgelaten en te Brussl is gearri
veerd. Ook Louis. Franck van Antwerpen is
uit de Duitsche ir.terneering ontslagen.
Op het front Le Cateau—Solesmes heb
ben de Engelschen een aanval gedaan op
een front van zes mijlen, waarin zij een mij!
zijn vooruitgekomen.
Tusschen Valenciennes en Doornik is
Bruay genomen en den westelijken oever
van de Schelde bereikt bij Lenaiies en
Estain.
Jn Vlaanderen partieele' gevechten.
Par ij s, 23 Oct. (I-lavas.) Koning Albert,
die op het Belgische front door een vertegen
woordiger van Havas is geïnterviewd, heeft
verklaard: de huidige overwinningen zijn de
belooning voor het vertrouwen, dal nimmer is
verzwakt. De laatste dagen heeft men kunnen
vaststellen hoezeer dé bevrijde bevolking haar
vertrouwen in onze soldaten had bewaard,
hoewei zij alles van hun lijden wist en van dal
van hun Fransche broeders, in wie wij allen,
met de geheele wereld, het voorbeeld zien
van onwrikbare heldhaftigheid en offervaar
digheid.
Deze successen zullen worden voortgezet let
dc volledige overwinning, welke niet - lang
meer zal uitblijven. Doch laten -\\ij de becnen
onzer soldaten niet vergeten, zij kunnen niet
zoo snel als onze harten gaan en Brussel is
nog op SO K.M. afstand.
B e r 1 ij n, 2 3 O c t. (W. B.) President
Fehrenbach heeft de zitting om tien minu
ten over twee geopend. Aan de tafel van
den Bondsraad zitten Payer, Solf, Hausmann,
Scheüch, Groeber, Ruedlin, Scheidemann,
Trimborn en Erzberger. Het algemeene poli
tieke debat wordt voortgezet.
Haase (onafh.-soc.): De laatste weken
brachten weergalooze omwentelingen in de
heele wereld. Wij zijn en blijven voortdu
rend tegen het kapitalisme. Al vroeger heb
ben wij er op gewezen, dat er in dezen oor
log zoo min overwinnaars als overwonnenen
zullen zijn. Het komt er op aan, elke dub
belzinnigheid en onoprechtheid, de ernstig
ste beletselen, te vermijden. In elk land
breekt het verlangen door, een eind te ma
ken aan den afgrijselijken oorlog. Wanneer
reeds in de lente van 1915 de eerste vredes-
draden, die tusschen Duitschland en Enge
land gesponnen werden, niet waren ge
scheurd, zou Duitschland er thans beter aan
toe zijn. Hoe staat het daarmee, dat zich
einde 1916 en nadien in October 1917 vre-
deskansen openden, die men niet liet rijpen?
De vredesmotie (van den Rijksdag) dient
eindelijk te worden .begraven, met Wilson's
stelregels is ze niet te rijmen. Overal rollen
de kronen over de straat. In conservatieve
kringen is gezegd, dat men Duitschland niet
aan de Hohenzollern-dynastie zal opofferen
(levendige tegenspraak en onrust). Wij
eischen, dat elke oorlogsverklaring aan de
toestemming - van den Rijksdag wordt ge
bonden. Voor Wilson loopen we heelemoal
niet warm. Zijn idee zal toch de kapitalisti
sche maatschappij-formatie niet veranderen.
De Noord-Sleeswijksche kwestie behoort
vereffend te worden alvorens tot vredes
vraagstuk te worden. De wensohen der Po
len zijn niet gegrond. De bevolking moet
vrijelijk uitmaken tot welken staat ze wenscht
te behooren.
Vice-kanselier von Payer: Ik moet er van
afzien, te treden in de uiteenzettingen tus
schen de partijen onderling, evenals in een
blootlegging van de politieke gebeurtenissen
der laatste maanden, die de vorige spreker
zoo even schromelijk eenzijdig heeft voor
gesteld. De anti-monarchale buitensporighe
den, die hem glad afgaan en waarmee hij
ook vandaag weer is. aangekomen, moet ik
om hun zelfs wille afwijzen, en met name
ook uit het oogpunt, dat mij thans het
oogenbiik niet aangebroken schijnt om, zon
der onze positie naar buiten in de waag
schaal te stellen, zulke vraagstukken te be
handelen. (Geroep ,ran de onafh. socialis
ten).
Het is geen uitvloeisel van het kapitalis
me en evenmin gekkewerk, sis het Duitsche
volk thans de wapenrusting zal aanschieten
voor het ergste geval, dat n.L, waarin het
met vernietiging wordt bedreigd. Ik geloof,
dat het voor het leven van het Duitsche
volk r.oodig is, zich te weer te stellen, wan
neer zijn levensbelangen in de knel raken.
Dat beantwoord aan het menschelenk en
vaderlandslievend gevoel en past volkoVnen
in den geest der mannen, die het Duitsdie
rijk hebben geschapen en groot gemaakt.
Over de binnenlandsche politiek hebben
afgevaardigden van rechts en links zich ge
uit. Het resultaat was ongeveer te voorzien.
Ven rechts werd het verwijt gemaakt, dat
de regeering en de meerderheidspartijen
door overijlde en te ver gaande hervormin
gen de grondslagen van het staatswezen
hebben aangerand en dat wij thens naar den
afgrond gaan. Van links wordt beweerd, dat
alles wat wij hebben verricht en in het voor
uitzicht hebben gesteld, slechts zwakke po
gingen zijn tot een juiste hervorming, welke
van den grond af moet worden begonnen.
Misschien ligt ook hier de waarheid in het
midden. Het zijn hervormingen van groote
grondwettelijke beieekenis, die wij bezig
Wilt gij veel van het leven ontvangen,
begin dan met weinig te eischen.
Roman
door
Thérèse Hoven.
De man, die mijn liefde en mijn hart
bezit, is niet rijk en kan mij niet zulk een
mooie toekomst geven als u, maar armoe
de met hem lijkt mij verkieselijker dan
woelde met u..
ïlet is misschien heel doni van mij,
maar ik ben nu eenmaal zoo.
U moet er maar niet boos om zijn en
er ook niet om treuren, er zijn aardige
meisjes genoeg in de wereld, die u kun
nen troosten.
Veel aardiger dan
Jacoba, Ursula Wouters,
genaamd Cootjc.
Als ze het, mcl groote dashing letters
geschreven heeft, is ze er uitermate tevreden
over; bet is wel niet zoo prachtig cor
rect geworden, als ze het zich had voorge
nomen, maar t is dan ook niet voor meneer
van Ecrdbeek bestemd, maar voor Hans. Die
zal natuurlijk wel hcgiiipcn wie dc ongenoem
de is, wiens armoede ze wil deelen.
"dr. G. .Vellinga, pred. te Nieuw-Lop.sdrecht.
Hij zal 't zeker erg mooi van haar vinden;
mr, dat vindt zij zelf ook.
Nu is de tweede brief aan dc beurt, voor
Hans bestemd en, die quasi bij vergissing aan
den Benzine Luit moet worden gezonden.
Beste Hans.
Nee, dat'kan niet, want dan zou hij, de
andere, niet weten aan wien hij hem moest
sturen. Wat heeft ze ook boven 't andere
epistel gezet? Hoog geachte lieer, ook
zonder naam.
Wacht, zc zal doen, zooals het gaat bij
plechtige brieven in- een bestuur of zoo. Dat
heeft ze wel eens van haar zuster gezien.
Boven No. I Aan den W e 1 E d. G c s t r.
Heer L. van E e r d b e c k.
Boven No. II. A a n den W e 1 E d. G c s l r.
Heer II. Roodhuyzen.
Nu is 't in orde, dus:
Beste Hans.
Vind je 't heel gek, dat ik je schrijf,
nee hè? Want wij zijn zulke goede maat
jes.
De reden, dc aanleiding, of hoe je 't
noemen wilt, is dal je misschien de praat
jes gehoord hebt, die over mij rond gaan,
namelijk dat ik verloofd hen met Luite
nant L. van Ecrdbcek van dc reserve.
Er is wel eenigszins grond voor die
praatjes, het spijt me dal ik het je moet
zeggen; maar zooals je weet heb ik, bij al
mijn fouten, één deugd cn dat is eerlijk
heid. Ik jok nooit.
Nu, meneer Eerdbeek zou dol graag
meL mij trouwen en hij heeft mij ook een
prachtlgen ring gestuurd, op hoop van
zegen.
Maar, ik zou bang zijn dat er geen
zegen op rust cn daarom is 'l heler hem
geen hoop.te geven,.
Ik heb hem den ring terug gezonden
en nu is mijn arm vingertje zoo bloot en
zoo kaal... ik verwacht dus spoedig een
anderen; ring... heel eenvoudigjes maar, ik
ben heuseh met alles tevreden.
Ik stel geen hoo.ge eischen aan 't leven,
behalve in één opzicht...
Maar dat zeg ik niet.
Kun je het raden?
En nu beste Hans.... wandel 's avonds
om een uur of zeven maar eens in 'l laan
tje van Zorgvliet. UEd wel bekend. Dan
ontmoet je er misschien
Haar... die je lief heeft cn zich teokent
Coolje.
Zie zoo! dat is er!
't Was nog mociclijk ook.
Gootje is geen styliste, dal verbeeldt zij zich
ook heelcmaal niet, maar ze vindt nu
toch dat 't wel gegaan is.
Zc leest de beide brieven nog eens over.
dan krijgt ze een „v r e e s el ij k e kleur"
zooals 'l in de bakvischjcs taal heet.
Want eigenlijk is zc op '1 punt van iels heel
ergs te doen, namelijk valschhcid in geschrif
ten te plegen!
Zc schaamt zich diep...
Dan ruimt zc haar schrijfboellje zoowat op,
kleedt zich aan cn, met de twee brieven, dc
twee enveloppen en den ring gewapend, holt
Zr? de deur uil, de straat op, den hoek om, tot
zc voor liet huis van meneer van der Velde
staat.
Dan eerst schept zc adem!
Als de oude meid-huishoudster, die zijn
dienaarstoet uitmaakt, voorzichtig *t luikje
open doet cn vrij grimmig vraagt, wat ze
jn o l. is ze genoeg lot zich zelf gekomen om
vriendelijk le antwoorden:
zou graag meneer even spreken," dan
zijn ten uitvoer te brengen en welker prak
tische omvang zich pas na maanden, wel
licht jaren, zal toonen. Is er wel ooit een
tijd en een volk geweest, waarbij zulke tal
rijke en zoo ingrijpende hervormingen in
zoo korten tijd niet slechts op grondwette-
lijken weg en zonder eenigen schok, op bi
zonder rustige, men zou kunnen zeggen za
kelijke wijze zijn aangebracht
Geen beter bewijs, dat het Duitsche volk
heden reeds over een aanzienlijke politieke
geschooldheid beschikt. Dit alles was slechts
daarom mogelijk, omdat het niet alleen de
invoering van staatsrechtelijke bepalingen
betrof, doch ook het vervullen van sedert
tientallen van jaren gestelde eischen der
groote meerderheid, waarvan het niet-ver-
vullen een -fout is geweest, die slechts kan
worden verontschuldigd door het helaas
vaak waargenomen gebrek aan begrip voor
de levensbehoeften en voor Ivet politieke
crediet onzer natie. De vruchten, die wij
heden plukken, zijn rijp, overrijp en daarom
vallen zij zoo gemakkelijk en snel. Het is
de dank voor hetgeen het Duitsche volk in
•de vier oorlogsjaren heeft gepresteerd.
Onze vijanden staven hun wil om ons te
vernietigen met de bewering dat het Duit
sche volk zoo geknecht en onderdrukt en
van kleine, heerschende klassen afhankelijk
is, dat het een gestadig gevaar voor den
wereldvrede beduidt, en dit geloof, dat in
het buitenland verbreid is, is tot dusver een
van de feitelijke hindernissen geweest voor
den vrede. Deze uit de wereld te helpen,
was de taak eener regeering die zich van
haar plicht bewust is.
Ook te dezen opzichte heeft het dus niet
aan een ernstige aanleiding van buiten ont
broken. Men kan zeggen: de hervormings
methode en wat daarin werd tot stand ge
bracht en zal worden gebracht, heeft de in
stemming van bijna het heele Duitsche volk
gevonden evenals ze de instemming der we
reldgeschiedenis zal vip''en, als ze eens
daardoor wordt beoordeelHet is makke
lijk om vijf pcoten aan een schaap te ei
schen en vermetel de onverwijlde invoering
ook van die hervormingen te verlangen, die
zonwer twijfel op het oogenbiik niet of nog
niet aan de algemeene begeerte beantwoor
den. V/ie echter de verantwoordelijkheid
draagt, moet de hervormingen op zich zelf
en de uilwerking daarvan zeer overwegend
nagaan. Stellig wil het Duitsche volk niet,
dat hetgeen thans geschiedt en aangekon
digd is, de sluitsteen zijn van de hervormin
gen, die het begeert. Vrij in 's rijks be-
rivur denken er evenmin aan, het grond
mie ven, dewijl iets is verricht, voortaan
ie laten versieenen. Talman ingrijpende her
vormingen zijn nog-in uitzicht, en moeten
deels spoedig, deels naderhand hun beslag
krijgen; maar men mag niet verlangen, dat
men wat in lange jaren werd verzuimd, op
stel en spreng kan inhalen en hals over kop
nu een ontwikkeling doorzetten, die mis
schien in een ander land in gunstiger om
standigheden is doorgezet of in net studeer
vertrek van den theoreticus uitgebroed.
Wij moeten de dingen zien zooals ze zijn.
Hoe het gebouw ons ook ter harte ga, elke
steen moet stuk voor stuk eerst zijn juiste
plaats gevonden hebben. Voor staatsrech
telijke proefnemingen en kunststuken is in
het vierde oorlogsjaar geen aanleiding.
Graaf Westarp heeft ons zeer ernstig on
der handen genomen, omdat we niet een
coalitieregeering hebben gekozen err de
conservatieven niet mede -daarin gehaald.
Wij hebben eveneens daaraan gedacht. Ook
ons is het bekend, dat er in het leven Van
een volk oogenbükken voorkomen, waarop
het een nuttig, vaak het eenige middel is,
de krachten der natie bijeen te snoeren.
Met name in den laatsten tijd is uitgekomen
hoeveel macht en kracht zoo'n regeering
aan het volk kan verleenen, om de gevareit
van buiten te kunnen doorstaan. Maar al'
deze legeeringen zijn aan één voorwaarde
onderhevigze moeten worden bezield door'
het heldere besef van één alles te boverJ
gaand doel. Is dit niet het geval, dan brengt
de regeering niets tot stand. Het voertuig,
blijft steken en moet blijven steken, a'.s één'
paard in de eene, een onder in een andco'
richting trekt. Zulke regeeringen ontberen'
elk vertrouwen. Wij echter behoeven voile-|
dig vertrouwen. Ik vraagzouden wij het
'vertrouwen van het gros der bevolking ge
nieten als wij de regeering hadden versterkt
door conservatieve parlementsleden daarin'
op te nemen? Dan waren we wel eensgezind
geweest in het vaste besluit het vaderland'
met uiterste kracht le verdedigen (ge
schreeuw van rechts), maar niet over de'
bizondere wijze, waarop men dozen vrede
nastreeft en zonder heelemaal niet over de
hervormingen, die binnen de grenzen moe
ten worden verwezenlijkt, als het vaderlcnd
moet blijven bestaan. (Onriist en beweging)/
Waaruit zou zoo'n regeering de kracht
putten, ook maar te bestaan, gezwegen dare
andere vertrouwen te winnen Wij hebben;
vertrouwen noodig, niet alleen in het bin
nenland, maar ook in den vreemde, tot ze
kere hoogte zelfs van onze vijanden. Wij
willen immers vrede hebben en wij hebben
daaraan ook behoefte, onze vijanden even
wel wantrouwen onze eerlijke bedoeling, om
een rechtvaardigen vrede te sluiten. Zij wan
trouwen ons in hoofdzaak wegens de her
haalde voorvallen in het verleden, waarom
trent we het hun niet kwalijk kunnen nemen
als ze bepaalde redenen voor twijfel daar
aan ontleenen. Wij kunnen derhalve nie
mand in de regeering gebruiken, die nog
thans meer voor een geweld- dan voor een
reohts-vrede voelt. Wij hebben een scherpe
afscheiding noodig tusschen verleden en
heden..Men denke zich toch in de gedach
ten van graaf Westarp in, zijn betoog van
gisteren over de duikbootkwestie en den
politieken toestand binnen do grenzen.
Ook het onzijdige buitenland beschouwt
Tiet ontbreken der verjonging van onzen
binnenlandschen toestand, het ontbreken
der demokratiseering in grondwet, wetge
ving en bestuur ajs een beletsel voor den
vrede en ook wij kunnen in dezen zeggen:
Onze toekomst zou benadeeld kunnen wor
den, als wij dit beletsel lieten voortbestaan.
Wij kunnen dus geen tegenstander van de
hervorming in deze hervormingsregeering
gebruiken. De opneming van maar een en
kele hunner moet onzen goeden naam niet
alleen in het binnenland, maar ook naar. bui
ten schaden. Daarvan zijn we volkomen
overtuigd: een'ondubbelzinnige eerlijke po
litiek op den man af, zij alleen kan ons voor
de vervolge ten heil worden. Het is te be<
grijpen, dat het voor de heeren te rechter
zijde onaangenaam is, nadat ze ongeveer
40 jaar lang hebben aangezien, dat alle re-
geeringsvertegenwoordigers weliswaar niet
uit de conservatieve groep," maar toch uit
de conservatieve leringen werden geworven,
het te beleven, dat zij ter zijde gesteld en
door anderen vervangen zijn, die zij 40 jaar
lang er buiten hebben gehouden. (Vroolijk-
heid).
Als men van het geboorteuur van het
Duitsche rijk af de regeeringszaken over
eenkomstig een billijken maatstaf over de
partijen had omgeslagen, zouden wij op zijn
minst een halve eeuw gewonnen hebben
(vroolijkheid). Zij moeten zich inprenten,
dat zij aan de ingetreden wijzigingen voor
een gToot deel zelf schuld hebben, omdat
zij een politiek hebben gevoerd, die onmo
gelijk vol te houden was. Gebleken is, dat
andere nieuwe krochten in d£ regeering
moeten en zullen worden opgenomen.
Het was met name een averecfitsche poli-
de aarzeling der oude juffrouw bemerkende,
zegt ze, geruststellend: „Meneer kent me,
heusch, en u toch ook, ik ben juffrouw Wou
ters
Als 't mensch toeschietelijker was gcw'eest,
zou ze zich, net als tegenover icdcreeen als
Gootje Wouters, hebben voorgesteld, maar van
brompotten moet zc niets hebben.
Ze wordt dan ook als J u f f r o u \v W o u-
ters aangekondigd.
Mr. Adriaan van der Velde zit, gelijk zoo
veel n:enschen tegenwoordig doen, jn een
slecht verwarmde kamerden slaat van zijn
fortuin op te maken, in zijn c h a m ber-
cloak of le wel s j a m b e r 1 o e k.
Natuurlijk maakt hij duizend excuses...
„Een jonge dame op visite en <lan niet ge
kleed."
„01 dat doet er niets toe; voor u ben ik
toch geen jonge dame, maar Coolje, cn ik kom
niet op visite. Ti: kom als cliënte, heet dal zoo
niet bij een advocaat? Ziet u, ik heb rechts
kundig advies noodig, omdat ik bang ben...
iels le willen doen dat strafbaar is...
't Komt er nog al hakkelend uil en meneer
van der Velde 't ergste vfeezende, vraagt ver
schrikt: „Je bent toch niet aan 't smokkelen
geweest?''
Dan klinkt haar vroolijke lach weer... en
legt ze hem t gc\al uil; dc oude man lacht
mee cn zegt dan: ,,'t Is allemachtig aardig ver
zonnen enz, als je hel gedaan hadt, dan zou
ik 't allerleukst vindon, maar nu dat je mij
vertelt dat je 'l gaat doen... nu zeg ik: „Niet
doen. kind, zoo iels is heel goed op't looneel
in een blijspel, maar niet in 'l werkelijke
leven. Men moet zijn geluk niet koopen door
een grapje, een i r u c. Schrijf «meneer valt
Eerdbeek. een .eenvoudig briefje voor hem be
stemd cn stuur dien anderen brief aan je
Hans...
„Hij is m ij n Hans nog niet," zegt Coolje,
benepen.
„Als hij dc ware Jacob is, clan wordt hij
wel je Hans," klinkt 't goedig.
HOOFDSTUK XV.
Na den Winter.
De winter nadert zijn einde en is veel, oft*
eindig beter geweest dan men algemeen had
gevreesd.
In dc meeste huishoudens was er brand
genoeg voor één kachel behalve het keuken*
fornuis en nérgens behoefden de dienstmeis
jes 's avonds in de woonkamer te z-ilten, bij
gebrek aan gas.
Ja, er waren families, die zich nu cn dan,
zeg eens per maand en per persoon, de weel
de van een warm bad konden veroorloven!
De thec-loozc toestand was wél erg, maar
men volgde de Spaansche gewoonte en laafde
zich met chocolaad; 's morgens aan 't ontbijt'1
bij 't karige brood-rantsoentje, 's middags cn
's avonds, in plaats van de dierbare thee.
Ten minste officieel; officieus werd er bijnaj
zooveel thee gedronken als voor en na dc.
ha!(-onsjes-dislribulie, maar veel slapper en
vaak opgewarmd. De surrogaten, théd ert
naamgenoolen, hadden niet dc eer in den
smaak tc vallen; evenmin als dc aftreksels
van cacao-doppcn en lindebloesem.
i
(Wordt vervolgd.) -