„DE EEMLANDER"
Paus OER AOYERTEHTiÊH
TWEEDE BLAD
l KOLONIËN
BINNENLAND
FEUILLETON,
-i* Sysker-PaSeSs
»7e ki<3argang No. llff
ftDftUHrMrUTCQSIIQ Pcr maanden voor Amers#
ADunRLiTlLnldrnlJü foort f 1>80t idcm {rinco
per posl f 2.30. per week (met gratis verzekering
tegen ongelukken) f 0.J5, afzonderlijke nummer#
f 0.05. Wekelijksch bijvoegsel »D« Hollandsch
Wulsvtouvu* (onder redactie van Thérèse Hoven)
pei 3 maandeD 75 cent. Wekelijkscb bijvoegsel
»Werel<kevue« per 3 maanden 60 cent.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Zaterdag 9 November iwio
HOOFDREDACTEUR: Ma. D. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF Co
BUREAUARNHEMSCHE POORTWAL, HOCK utrcchtbchcst*
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513
i van 1 —4 regels f 0.30,
I elke regel meer f 0.20,
dienstaanbiedingen 1-5 regels f 0 50. grootc leti
naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijf bestaan
zeer voordeeligc bepalingen tot het herhaald advc.-«
teeren io d:t Blad, bij abonnement Eene circulaire
bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden
Oost-lndlë.
De oageregeldlie.lea le üoetloea
(Jam).
Naar aanleiding van het officiesie draad-
dericht omtrekt de ongeregeldheden te Koe
does (residentie Semarang, Java) tusschen
Chineezen en Javanen, deelt het „Indone-
sisch-Persbureau" te Den Haag het volgen
de mede
Wen trekke uit het bericht geene verkeer
de conclusies omtrent de verhouding tus
schen de Javanen en de Chineezenvooral
niet omdat volgens het regeeiingstelegram
de botsing tusschen de beide groepen van
Koedoes' ingezetenen aan een toevallig in
cident een vechtpartij tusschen een Chi
nees en een Javaan is te wijten. Gelijk
altijd toonden ook nu de S. I.-genooten
zich dadelijk solidair met den vechter-par
tijgenoot. Van eene uitbarsting der rassen-
instinotie mag hier absoluut geen sprake
zijn.
Zulke ongeregeldheden hebben leeds
meer dan eens plaats gehad en steeds is
daarbij gebleken/ dat de oorzaak ven alles
te zoeken was in den onderlingen concur
rentienijd. Waar de economisch e hoog
strevende Indonesiërs bijna zonder uitzon
dering in de vereeniging „Sarekat Islam"
zijn georganiseerd, spreekt het vanzelf, dat
de'botsingen als verkeerde uitingen van
den economischen strijd te beschouwen
steeds tusschen de leden der S. I. en de
Chineezen hebben plaats gehad. Ofschoon
erkend moet worden, dat sommige inland-
sch? en Chineesche persorganen wel eens
onvriendelijkheden tegen elkander debitee
ren, toch behoort dezerzijds te worden op
gemerkt, dat daartegenover vele bruine eft
gele persorganen bestaan, die de associatie
der Indische bevolkingsgroepen met alie
kracht bevorderen. In de vereeniging „In-
sulindo", de organisatie der radicale natio
nalisten, waarvan zoowel Chineezen als
Mohammedanen (ook leden der S. I.) leden
zijn, bestaat steeds de hartelijkste samen'
werking tusschen de Chineesche en Indo
nesische elementen.
Staten-Generaal
.HA.McK.
De ieeningvan .3 5 0 m i 11 i o e n.
Bhjkens het vcoricopig verslag van hel wets
ontwerp loi het aangaan van eene gcldlfcnir.g
of iecniogen van 350 miliioen ten loste van het
rijk hebben verscheidene leden tegen dit voor
stel ernstige bezwaren. Zij weren van gevoelen,
dat men cp den sinds 1914 ge volgden weg,
waarop do belangrijke tekorten op den gewo
nen dienst benevens de cris'sn'tgaven door !ee-
nLn-g w orden gedékt, niet behoort voort te gaan.
Blijft men deze gedragslijn volgen, dan zal
binnenkort wellicht eene som van 100 mil
iioen noodig zijn voor iaarliikschc dekking van
rente en aflossing van onze sleolsschuld.
Aldus, zeide men, wordt een ondraaglijke
lasi op de bevolking gelegd en zullen de oischen
aan de Jir.ancieele draagkracht gesteld, de tot
standkoming ven allerlei sociale maatregelen
van uitnemend belang in het gedrang doen ko
men. Hierbij werd ook gewezen op de finen-
cieele eischen d e de demobilisatie zal stellen
Zoo zou men 'n staatsbankroet willende vermij
den, een voiksbankroet in bet leven kunnen
roepen. Dat tal van sociale maatregelen groole
eischen aart de schatkist zullen stellen, behoeft
geen betoog.
Zij herinnerden slechts aan den woningnood,
die zoo spoedig en zoo krachtig mogelijk voor-
2'itnmg eischt, en wezen op eene door den heer
Kepp'.i-r gehouden redo op hei Woning congres.
dat 11 en 12 Februari j.l. te Amsterdam plaats
vond. In welke rede werd betoogd, dat Neder
land in de eerstvolgende vijf jaren een honderd
duizendtal nieuwe woningen zol behoeven, wil
er niet tienlallen van jaren ernstige woning-
rood blijven heersclwen. Deze wcnir.gvoorziening
zcu, naar de raming van dien deskundige lei
den lot uicgavenvan 90 it Itli) miliioen per jaar.
De toeneming der leeningen doet de belastin
gen sterk siijgen en er bestaat geen zekerheid,
dat deze niet ook het rair.de.- draagkrachtige
deel der bevolking ol te zeer zullen drukken,
een last te zwaarder in eert tijd, waarin de eco
nomische moeilijkheden zich voor de grootc
massa des volks pijnlijk doen gevoelen. Zullen
do maatregelen tct stand komen, die in den le
ge n\v oor digx-n tijd noodig z r., dan zal gebroken
diencit te worden met hel stelsel van leenïn-
gen, waardoor cok de arbeidskracht der natie
wordt geschaad, cn zal eene ingrijpende wij
ziging moeten worden gebracht, in de verkrij
ging van staatsinkomsten.
Als zoodanig werd door verscheidene een''
helfirg van het kspitoal onvermijdelijk geoor
deeld. -
Langer in dienst houden van
dienstplichtigen b ij de
landwee r.
Een hiertoe ingediend wets.oorsiel heeft,
evenals de wet var. 18 Juni 1918 (Stoatsbiad no.
113) in hoofdzaak betrekking op ch-nsipiichii-
gen van de landweérlichtrlngcn 19ó7, 1903, 1JG9,
1910, 1013, .1912 en 1913 (miliflelichiingen 1899,
1909, 1901, 1902, 1903, 1901 cn 1905).
Om gelijk- reden als die welke let genoemde
wet heeft geleid, is het rcodig er vcorlbcpig
niet toe over te gaan hen uit den dienst Jnj dc
landweer te orttsisan, zoo de heerschcr.de bui
tengewone omstandigheden r.n 31 December
a.s. neg voortduren.
Langer in dienst houden van
de i n g e 1 ij f d e n bij de militie.
Een wetsontwerp is ingediend tot het langer
in dieivri houden van ingciijfden bij de militie.
Zooals in de memorie ven toelichting betref
fende het ontwerp der wet van 18 Juni lólo
(St.bl. f.o. iiö) werd opgemerkt, behooren de
dier.stpHchCg vn cp wie die w et en dei halve ook
d t wetsvoorstel betrekking heelt hoofdzake
lijk
bij de bereden korpsen tot de lichtingen lCCo,
1997, 1908, 1SG9 en 1910
bij de korpsen par.tserfortartillerie en torpe-
disten tot de Lichtingen 19vK5, 1907, 1903, 1909,
1910, 1911 cn 1912:
bij de zeemilitie tot de lichtingen 1909, 191Ö,
1911, 1912 cn 1913.
Indien de heerschende buitenge •voste om-
stond'-gheden na 31 December a.s, voortduren
is het rvoodig, dat deze groepen van dienst
plichtigen larger van de militie deel blijven uit
maken.
Verlenging van den duur v a iv den
dienstplicht bij den landstorm.
Een hiertoe strekkend wetsontwerp is inge
diend.
De personen, te wier aanzien nadere verlen
ging van den dienstplicht bij den landstorm
wordt voorgesteld, zijn de 1 andstorrnplichi gc-n,
die in 1916, in 1917 of in 1918 hun -10ste levens
jaar hebben volbracht dan wel in laatstgenoemd
jaer dat levensjaar volbrengen.
Duren de heerschende buitengewone omstan
digheden na .31 December 1918 r.og vcort, dan
is het noodig. dat bedoelde personen v oor Leo-
pig tot den landstorm blijven behooren.
Uit de Per?
Hel onislag ran de:i Oppfr-
B>e velliel»5)er.
DeNieuweRoiterdam-sche Cou
rant noemt het geen uiting van ondank
baarheid voor hetgeen generaal Snijders
waarschijnlijk ten behoeve ven het land
heeft gecktan, wanneer ze*diens ontslag loc-
juichen. Die beslissing had reeds heel wat
vroeger behooren te vallen. Het %instiluut
van het. opperbevelhebberschap heeft ten
onzent zijn lijd gehad. Om de maatschappe
lijke belangen, die bij het eiiuleldos rekken
van den oorlogstoestand meer en meer op
den voorgrond traden, tot hun recht te doen
komen, had de legerleiding al eerder weer
in vollen omvang moeten terugkomen en
onder het onmiddellijk toezicht van de volks
vertegenwoordiging worden gesteld, en dit
was praclisch alleen te verkrijgen door op
heffing van het opperbevelhebberschap.
Ook minister De Jonge bleef.instêe van
een verantwoordelijk Leidend hoofd, "als
waaraan voor alles behoefte was, meer een
administrateur, terwijl de toonaangever, de
gangmaker, zich bleef bevinden op een post,
waar afgescheiden nog van den persoon
van den opperbevelhebber uit c'en aard
der zaak bij de te nemen beslissingen en de
voorstellen, die aanhangig gemaakt werden,
nie t die breedheid en veelzijdigheid van
overwegingen konden geiden, waardoor een
minister van oorlog, die met het burgerlijke
en sociale leven meer aanraking heeft dan
het bureau van tien opperbevelhebber, zich
behoort te laten leiden. De oude fout Jieeft
zich nu eindelijk gewroken.
In de Kamer is nu gevraagd, of de lieve
Heer in zakformaat" gelijk de opperbevel
hebber teekenend genoemd werd voor
goed verdwenen was, of dat het de bedoeling
was een andet in ?»jn plaats te benoemen.
De vraag heeft haar reden, al zal zij nu, als
alle teekenen niet bedriegen, de vrede voor
de deur staat, wel niet ven veel practisch
belang zijn.
Formeel zal misschien niet tot opheffing
van het instituut worden, overgegaan, doch
het zal cok zonder dat doodbloeden bij ge
brek aan levenskracht.
„En de winst, die thans is verkregen, kan
zoolang voor ons - land de vrede gehand
haafd blijft, niet verloren gaan. Leger cn
vlooi zijn weer in vollen omvang direci on
dergeschikt aan den minister, die op zijn
beurt aan de volksvertegenwoordiging ten
vc'lc verani woordelijk zol kunnen en behoo
ren te zijn. Deze krijgt het weer in de
macht, zonder aar. de hoofdroeping van het
leger, de materieele verdediging van het
vnderland, cok maar liet geringste le kort
te doen, in de sociale vraagstukken, die met
het op de been houden van onze legermacht
verhand houden, van ruim inzicht te getui
gen, en de he wijzen af te leggen dat hij een
open oog heeft voor de enorme belangen
van het vaderland, die-ccn duur van de mo
bilisatie verüer overlever..
Naar het schijnt, wil de niéuwe minister
dien kant uit."
Het Huisgezin had liever gezien, dat
ce minister van Oorlog de in de Kamer ge
uite eischen had vocrkoracn met de
madedcelingy -dat ."a opperbevelhebber zijn
vertrouwen nie( bezat en dus heenging.
,Er zijn nu eenmaal een aar.tu! mcnschcn,
v ien men r.iet uit het hoofd praat, dat, in
dien cc heer Troelstra Dinsdag niet gezegd
had: als dc regeering den opperbevelhebber
niet afzet, moet zij zelf worden afgezet, de
minister van Oorlog den opperbevelhebber
niet zou hebben losgelaten.
„Wie zoo oordeelt, oordeelt verkeerd.
Maar cd moet cn mag men niets nalaten
omdat het verkeerd kan worden uitgelegd,
evenmin mag men voedsel geven non den
waan, dat men maar een grooten mond be
hoeft cp te zetten, om wat gedaan te krij
gen.
„1 oen r.c de solde ter. relletjes de verloven
weer werden hersteld, kon men hooren: c!e
regeering wordt bang en staat loc wat zij
zonder- rolletjes, niet zou hebben gedaan.
I een onlangs bij het levensmiddelen-
debet, minister van IJsseisteijn ettelijke ver
zachtingen ir. de rar.Jsoer.ecring aanbracht,
heette het del vrees voor de oppositie in
de Kamer hem daaricc had genoopt.
..Nu zal men verkeerden uitleg en misdui
ding niet altijd kunnen voorkomen, cn nu
zijn de Staten-Generaal er om met dc regce-
ring te overleggen, maar hoe minder voet
gegeven wordt oun den schiin, dat de over
heid ui' vrees zwicht, hoe beter.
Vooral in onze dager, nu de revolution-
't Ongeluk is dat men bij ëlken vervulden
wensch weer 'n nieuwen onver vuldèn
wensch voegt.
Roman
door
Thérèse Hoven.
Eindelijk dringen verwarde geluiden lot dc
slapers door: t meisje denkt terstond aan
bakkér en melkboer en ook aan een zekeren
"vriend van haar, die 's morgens vroeg nog al
eens komt cm een zoen en nog vfat... hetgeen
zc dan uit den winkel neemt.
Aan oen boom zoo vol geladen,
Mist men vijf, zes pruimpjes niet!
Ze duikelt haastig uit bed... schiet een
ouden regenmantel aan en spoedt zich -naar
beneden.
Allemachtig! wat een lawaai, 't lijkenl wel
een slaking!
Gorriel as je niet beier wist, zou je warem-
pclijes denken dat er volk in den winkel was.
Meneer Sanders zal toch de deur niet open
gelaten hebben? Naarmate ze de trappen af
daalt, wordt t rumoer heviger.Jezus nog
loei Ze ben au 't plunderen... zij weer naar
boven naar meneer.... en ze trommelt tegen
'zijn deur en, op een lang gerekien geeuw nis
vcnig reageeren, gilt ze: „Meneer 1 slaat u dan
toch op, ze bên beneêcn jn den winkel aan '1
naire groepen van allerlei schakeering er op
uit zijn, de menschen diets te maken, dat
een burgerlijke overheid alleen door vrecs-
aunjaging cn presie tot concessies le bren
gen is, cn overigens goedwillige osmaden-
ker.den al le gcreedclijk zich door een be-
driegelijken schijn laten impone. ren cn ver
zuchten: alleen als men brutaal is, kriigt
men wat gedaan.
Deze regeering, cn met name deze minis
ter van Oorlog staal boven d< verdenking,
zich laten leiden door vrees of zich door
kabaal te laten afdwingen v;at anders niet
toegestaan zou worden, mean goede tactiek
brengt rnee ook zooveel mogelijk den schijn
te vermijden ort zoo min mogelijk voet te
geven aan eenmaal hardnekkig ingewortel
de, wil .men met geweld er in gestampte
verkeerde opvattingen.
Berichten
De Staatscourant von S Nov. beval de
volgende Kon. besluiten:
benoemd lol notaris te Groolegnsl II. Ros,
cnndiiij-.u-nolam te Leeuwarden;
bevorderd lol hoofdinspecteur van den ar
beid F. 1 F. E.kkcr, Utrecht en (1. Ph. Zaalberg,
le 's Gravcnliagp," thans inspecteur van den
arbeid le klasse;
op verzoek eervol ontslagen mr. J. Kiet-
-stra, Oost-Indisch amb'cnaar, laatstelijk ad
junct-adviseur voer bestuurszaken der buiten
bezitting;
met ingang van IC November 1918 aan dén
inmiddels lo| kapitein bevorderden, op zijn
aanvrage weder, in dienst ges lelden, gepen-
sionneerden eerslc-luilenani der infanterie
F. \Y. ïlékkema, op zijn aanvrage, *,ey zake van
ongeschiktheid voor de verdere waarneming
van den militairen dienst tengevolge van
lichaamsgebreken, opnieuw een eervol ontslag
uit den militairen dienst verleend, met behoud
van zijn recht op een herzien pensioen;
mei ingang van 10 November 1918 aan den
cerslé-hiilciTaijt F. E baron van Ilecrdl, van
het ïslc regiment huzaren, i, r zake van onge
schiktheid voor de verdere waarneming van
den militairen dienst Icngevolgc vc.it lichaams
gebreken onder toe kenning'van pensioen, eer
vol ontslag uit den militairen dienst verleend;
benoemd voor den tijd van acht jaren bij
het rcscrvc-pcrsonci 1 der landmacht, tot
reserve-paardenarts der 2de klasse, de hoeren
J. G. Brandden en J. Lako;
benoemd bij hel reserve-personeel der land
macht, bij het personeel van den geneeskun
digen dienst, tot reserve-officier van gezond
heid der 2de klasse, dc heer A. A R. Polée,
arts;
lo. ingetrokken hel K B. van 21 October
1918, voor-zooveel l.e'refl de benoeming van
den luitenant-kolonel JL J. Wannink tol
plaatsvervanger van den voorzillcr van den
herkenningsraad in Zeeland,
2o. als.zóódanig benoemd., voor hel tijdvak,
ingaande 7 November cn eindigende 28 Fe
bruari 1919, de luitenant-kolonel I H. Bocyc,
proviii'éiale-adjudhnt in Zeeland;
benoemd tct reserve le luitenant bij hun
tegenwoordig korps:
a. met ingang van 7 November 1918. n bij
bel wapen dcy infante) ie: de res. t\\eede lui
tenants \Y. O, J. Bottgcr, van hel 18e; J. P. .T.
M v. Berouw, van hel 17e; kV. .T. Kamphuis,
van het 19e: V \V. v. Doorn, van hot lie; A.
II. II. Boeken, van het 13e: L. G. M. II. Goos-
sens, ven lrcL 2e- T. M. P. II. Janssen, van hel
lie; J. D. J. A. v d. Heuvel, van hel Ge; II.
Bosma, van hel 9e; \V. G. Koster van hot
j 20e; F. G. B. v Opbergen en 1. J. M v.
Ilengten, beiden van hel 2c; J II. Aieva en G.
Kalff,.beiden van liet 4c; A Vis, vïtn hel 20e;
\Y. II. Buckeri, van l'-ct rog. grenadiers; "S
Mozes. v i i hel 12e; .1. C. F. Sclieevelenbos,
var, hel reg, grenafliers; C. F. .1 Gelcus, van
bel 20c, J' Riensh a. van liet ,9e; T. J. C. Ger
ritsen cn S. Rczier beiden van liet rog. ja
gers; C. .1. Duylsch, van h?t 8e; f. Peters en
C. Hess, beiden van hel rcg. jagers; N. M. van
de Kasleele, van hel rog. grenadiers; A. Bron-
wasser. van bet 15e; I". G. C Gicskes, van het
5e; B. .1 Tjerks, van het 18e; J. W dc Boer
en A. Cehen Sluart, beiden van hel reg jagers;
J. N. B Sinionis, van liet reg. grenadiers; S
R. P. R. Steltman, van het 7e; D II. Mcyr.cn,
van h?t -le; II. "\Yeyl, van hel reg. grenadiers,
J. Klaverslijn, van het 16c; F. F. Jansen, van
het 15c; W. Koogje.cn J. C Morks, beiden van
liet rcg. grenadiers; C M Janssen, van hel 11e;
A. Zwarts, van het 8e; A. II. K. Kbcll, v.m
hel lfiej IC. II. van Dijk, van hel 20c; S. Brom
berg, van hel 18c; W. J Vollek en M 1 Po
lak, heiden van'hel reg iagers; F. L. Ruig i
van liet 7e; A. II. Mulder, van het 22e; .1. .1.
A. S. v. Alphen, J. Maris. T M F. w. ik
Micrlo, F*. A. G. Assclbergs cn R. Voorhoeve,
allen van hel Ge; A. W. Verhoef, van liet 16e;
A. Iefcc, van liet reg. jagers; Locb, van het
reg. grenadiers; V. v. d. Minne cn J. I. B ti>
kcr. beiden van hel reg. jagers; ,T. Stevens e:»
J. TC. W. dc Jong, beiden van het 20e; C. L.
de Boer, van het 9e; M. J. Verkley, van h.ö
16e; C. L. dc Vries, van het 8e; C. 11. IlirN
van liet le; T. J. Rood. van hel 15e; IT.
Group en E. v. Bon, beiden vnnjict 12e; .T, A.-
de Wolf, van hel 14c; II. (i. M. Weellink, van
het 18c; II. J. Dirkscp, van hel 20e; C. G. N.
Noê. van liet reg grenadiers; W. P. J. A.
Ileijmans, van het lie; I' A. I ausberg, v.m
hel 15e; J. II. Tresvo'n. van liet reg. jagers; F.
F. Slulterheim, van het reg. grenadiers; N.
Biersteker on P. H. N. Briël, Jieiden van liet
22e; IT. G D. Cramer, van hel Sc; .1 W. v. d.
Vlugt. van li el le; P. J. J. M. f'.uvpers, van liét
13e; T. L. S I.eislikow, van liet rog grena
diers; G. J. Aerdcn, van het 3e; .1. D. Hanne-
ma, van liet rcg. grenadiers; A. G. A. J. van
Gastel, van liet Ge; J. I.apèrc, van het 10e; P.
C. M. van der Drilt, van het lie; IV Tiedcniö,
van hel 9e; E. J. Tobi, van het 7c; II. F. Groe
nendijk, van liet 15e: ,T. Reitsomn, van hel 10c;
J. II Balstier, P. Mak, W. II. v. Berk. allen
van liet 15é; P. Kooi cn G. .1 van Hcclc, bei
den van liet 7de; J. G A Schmiillimann, van
het 6de; F. Tuys, van het 18de; F. M. A. M.
Paymans, van liet Ode; J. van der Roest,, van
liet 7de; V. F. A. Meij, van hel 19de; J. G. van
Breda Rolff, Vfln liet 15de; J. C. Slumpff, van
liet 7de;'W. van der Velden, van 'nel 18de; G.
.1. van der IJnden, van het 1-ldc; P. Sclup.wr
cn B Velli, beiden van het 15de; S. Meij, van
het 38de; P. J. C. Dijs. van het regiment ia
gers; P- Goenee, van hel 5de; G. du Rij v m.
Beest Holle, van liet regiment grenadier D.
W. F. Rommel, van het 11de; M. J. Liclilen-
dahl, van hel 19de; .T. II I'. M. JCuypcrs,
liet 11de; D. J. M. de Houdt van het 1-1-de; D.
Jacobs. van hel 8ste: P. V Stolberg, van h. b
11de; J. II. Esscljnk. van liet 2üstc; P. Kaag.
van liet 21sle; J. Bikker, van het Sslc; P. de
Vos. van het 10de; .T. dc Ruiter, van het Ïslc;
N. \V. Spaarkogcl, van liet 5de; M. van Veen,
en W. II. van Ulsen. beiden van Het 19de; G L.
Wijsman, van het 10de; J. Dolleman, van het
19de; T. K. de Boer. van het 8sle; G. Tar»v<.
van het 3de: D. P. IC. van Spanje, van het
10de; P. Dekker, van het 20ste; M. B. B.
Nicuwkerk. van het 7de; II S. Rooye, van het
15de; IC. Vaartjes, van het 12de; G van Lee --
wen van Dnivenbad, van het regiment grena
diers; D. T. Buys, van het 4de; H. Diepen-
brock, van het 12de; II. J. Gclhof, van het
5de; .T. J. B. Polce, van liet 12de; II. Ketelaar,
van het 1ste: J. van der Vegt, van hel liide;
O. IC. Bartels. van het regiment grenadiers;:
M. I. Ilillebrand, van het 15de: J. Wpllrr.an,
van hel regiment grenadiers* J. F. J. Gemi;«\
van het 7de; J. L. P. Lindeman, van liet 15de;
.T. C. Lïonï en P J. A. Klecblad, heiden van het
7de regiment; IC. Bosch, van het 5de regiment:
.T. G Eibclïng Koning, van.hel 19de regiment;
W. Brandsma, van liet 10de; M. .1. Goossens,
van het Hde; J. Nooilgedachl. van het 9de;
J. A. de Boer, van het '1de; J H. A Scha;- ma,
van het 8ste; A. W. IC. .T. Ilondiits, van ':.'t
15de; L. Gcrmcraad, van heL-lOde; J. II F'-"""
schop, van het regiment grenadiers;
Schaberg, van hel 4de; T. J. Zcv. van hel
ment jagers; G. Iluyssc en .1. van Niflrik,
beiden van hei l-ble; G J. Rolhmeijer, vair
het 19de; II. de Lade, van het regiment grena
diers; C. L. II. Tnivcn. van liet 2de; E. A.
Ililhorst. van het 8ste; M (f. II. van Raau, van
het 19de; W. F. Noordfeorg. van het 10de: L
van den Berg. van het 8ste; J. F. Slei ken
Siel cn,vi'n hel 11de; A. de Wil. van hel Rk.l:-;
A. L. A. van den Berg. vmi liet 2de; A A. Par-
menlier, van het 4de; L A. Koene, van hel Grio;
B. Pïcron, vau het 9de; J. II van der Woerd,
moorden! Ik durf niet na licnêjc... meneer dar.
toch.1'
Gijs, die in t eerst meende pnder den in
druk van een nachtmerrie le zijn... de voórl-
zctliiig van onrustig droomen, springt, als zijn
deur nog steeds gerammeid wordt, van onder
de dekens van daan, schiet vliegensvlug in dc
klceren en vraagt dan wat er aan. dc hand is.
„Dat heb ik u gezeg. Ze bèn en 't plunde
ren en an l moorden. Goddank nog maar, dat
Gijsic der niet is, ze zoucn 't kind zoo in stuk
ken hebben gehakt... die smeerlappen...
Gijs luistert niet verder naar de ontboeze
ming der verschrikte en vertoornde dienst
maagd, doch storml de trappen af... natuurlijk
vertrouwende, dat 't meisje den toestand wel
zal hebben overdreven... en dat dc joelende
bende-zich buiten zal bevinden en niet in zijn
winkel.
Maar nauwelijks is hij hel kantoor binnen
getreden... of... Dat kan toch niet.dc ka
mer... de winkel... vol menschen... cn wat een
zoodje!
Wat hij ziet, wal hij denkt, wal hij-voelt, hij
weet 't niet, hij kan er zich geen rekenschap
van geven. Zijn long kleeft tegen zijn verhe
melte, zijn armen schijnen verlamd.
Later heeft hij duizenderlei dingen bedacht,
die hij had kunnen doen en zeggen, nu is hij
machteloos en niet in staat één woord uh tc
brengen of één beweging te maken.
Roerloos slaal hij tusschen die horde waan
zinnigen in, die zich aan zijn goed -vergrijpen
en van zijn mooien winkel, zijn S u i k c r-P a-
1 e i s, waarop hij zoo Irolsch was, een looneel
van verwoesting hebben gemaakt.
Alles ligt door elkander, gebroken, vernield,
vuil, smerig, onoogelijk, waardeloos!
Dan valt zijn starre blik toevallig op zijn
brandkast, waarvoor een paar kerels slaan,
nog steeds bezig met elkander den inhoud'Ie
betwisten!
Wat is dal? Wat willen ze? Droomt hij? Is
hij gek geworden? Daji plotseling een bo-
nauwd gevoel, alsof hij slikken zal, en t be
grip van den vleeselijken toestand, dal lang
zaam tol hem komt.... uit zich in een rauwen
kreet..
I Is hem. als had een ander dien geslaakt
en niet "hij!
Hij slaat nog steeds als verwezen tusschen
de boosdoeners, die zich vergrijpen aan zijn
eigendommen!
Ze merken hem nauwelijks op!
Ieder, voor zich, heeft het te druk met roo-
ven cn gappen en vernielen en breken!
Hoe'lang Gijs daar slaat weel hij niet... 'I
kunnen uren, 'l kunnen sêcontjen zijn. 't Laat
ste is* waarschijnlijker, want 'l geliecle geval
heeft zich ia enkele minuten afgespeeld.
Al heel spoedig hebben de buren het ge
merkt en hebben ze de politic gewaarschuwd.
Eerst is er een agent gekomen, die de bui
tenstaande menigte, nog steeds aangegroeid,
vooral door nieuwsgierigen, aanmaant om
door tc loopen, hetgeen door een stortvloed
van scheldwoorden wordt ontvangen.
Op zijn fluiten, krijgt hij hulp en beginnen
zc met den gummistok eerst le dreigen cn,
als dal niet helpt, te slaan.
Weer scheldwoorden en verwenschingen,
maar er komt toch beweging in hel saamge-
schooldc klompje.
Eenigen van t publiek, slenteraars van be
roep, blijven nog om 't eind van 't zaakje
te zien, de meeslen, Vrouwen en mannen naar
hun werk gaande, loopen door.
Intusschen zijn er verscheiden van de plun
deraars uil den winkel en uit 't kantoor, in
vliegende vaart dc agenten voorbij gestoven en
aan. den haal gegaan, -enkelen worden gegre
pen, de meeslen ontkomen. Vijf minuten, na
het optreden der gewapende macht, is het
terrein van dc schanddaad van de ongure
gasten gezuiverd!
Dan eerst vinden ze dc-n armen boekhou
der, vertrapt, bewusteloos meer dood dan le
vend onder de tafel liggen.
Gijs van Poeieren is intusschen zoover lol
ziiu positieven gekomen dal hij 'ecnigu inlich
tingen kan geven... dut hij kan zeggen... dal
hij niels weet, dal hij dien ochtend, toevallig
later dan gewoonlijk beneden komende, de
plundering in vollen gang zag cn dal hij toen
tè verbouwereerd was om zich rekenschap le
geven van den toestand en om dien te ver
beteren.
Een inspecteur van politie, die er inmiddels
ook bij gekomen i.;, maakt eenige aanteekenin-
gen en vraagt of meneer van Ppncren soms
denkt dat er wraakneming in het spel is, wel
ke vraag Gijs beslist ontkennend beantwoordt.
Hij heeft geen vijanden, leeft mei iedereen,
in de beste vcrsinr/.lhouding.
Een óogenblik komt de inspecteur, die oen
gewone uitbarsting van ongemotiveerde volks
woede wel wat banaal vindt, op hel lumineu-
sc denkbeeld den ouden Sanders tc verden
ken.
„Zou uw boekhouder soms niet in verbin
ding met anarchisten hebben gestaan? De open
brandkast, zijn aanwezigheid op hel onge
woon vroege uur? Zijn dat niet even zooveel
kentcckcnen, die ons op een spoor kunnen
brengen
Gijs denkt even na... hetgeen in den suffen
geesles-locsland, waarin hij nog verkeert, hem
eenige inspanning kost, dan antwoordt hij
even beslist, als toen de insDcclèilr hem zoo
even vroeg of er ook aan wraakneming Ge
dacht kon worden;
„Nee, daar ben ik hiel bang voor, Sanders,
is dc eerlijkheid zelf. Arme kerel, zou hij e'.*
door komen?''
„Ik heb voor u naar <!c Eerste IIulp lahvt
lelcphoncéren. Ze zullen wel zoo hier zijn-
Als u zijn adres wil opgeven, icunncn een van
mijn mannen er wel heengaan om de familie
tc waarschuwen."
Doch dat blijkt onuoodig, want bijna op 't'
zelfde oogenblik kemt een jong meisje den win
kel binnen.
Doodelijk verschrikt ziel ze dc verwoesting;
dan loopt zc door naar het kantoor en ze_t-.
zeGcd, meneer van Pocler.cn, zijn de r. t-
tctjes hier geweest? Hoe vree-olijk voor u. En!
weet u iels van Pa? Pa G van oehiend al heel
vroeg van huis gegaan, r.og vóór dal de bok-,
ker'cr was en Moe h eil ia;j hier ivaar toc-g;.—
stiiurd om hem zijn boterluuiimc-lje te bren
gen. Anders krijgt hij weer niets te éten...
Maar waar is Pa?" roept zc, angstig t-
door het zwijgen van Pa's patroon.
„Uw vader is niet wel geworden," ai.i-'
woord» dc inspecteur, wiens zenuwen sterker
zijn dan die van Gijs van Poeleren en ook,
naar hij zelf met genoegen constateert, meer
tegenwoordigheid van geesl bezit! i
Geen wonder! Ilij is vijf jaar bij de erin:;-:
'neclc politie in Berlijn geweest cn dan lece
je je wel bcheerschen!
Die meneer van Poeieren zit er nu nel b'J j
als een vodje! H
In zijn dankbare zelfwaardeering veigcetj
dc man, dat 't nog iets anders is. de onver
schillige toeschouwer van een ramp te zjji»
of de agi-rofferte zelf.
".Yordl vervolgd)
